Participatiewet
Participatiewet Visie en uitgangspunten (1) • Iedereen moet kunnen meedoen als volwaardig burger en bijdragen aan de samenleving. • Participatiewet streeft naar een inclusieve arbeidsmarkt, voor jong en oud, en voor mensen met en zonder beperking • Eén regeling voor bijstand, beschut werk en jonggehandicapten, ofwel samenvoegen WWB, WSW en Wajong
Participatiewet Visie en uitgangspunten (2) • Meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk bij een gewone werkgever. • Sociale voorzieningen moeten weer worden waar ze ooit voor bedoeld zijn, nl : • De bijstand: tijdelijk vangnet • Wajong: alleen bestemd voor wie volledig en duurzaam geen arbeidsmogelijkheden heeft.
Participatiewet Visie en uitgangspunten (3) • Werk is de beste sociale zekerheid, geeft mensen eigenwaarde, zorgt voor sociale contacten en biedt kansen op zelfontplooiing • Het voorkomen van onnodig gebruik van voorzieningen om het stelsel betaalbaar en sociaal te houden. • Participatiewet is onderdeel van de decentralisatie; daardoor kunnen gemeenten samenhang aanbrengen op gebied van participatie, ondersteuningn en begeleiding • Het activeren van potentiële werknemers zorgt voor meer draagvlak van het sociale stelsel en een betere financiële positie voor Nederland.
Participatiewet Hoofdlijnen (1) • • • •
Eén regeling voor bijstand, beschut werk en wajongers Start: 1.1.2015 Centrale rol voor gemeenten. Deze kan instrumenten en voorzieningen inzetten voor mensen die kunnen werken (ook met een werkvermogen onder minimumloon. • WAJONG : alleen volledig en duurzaam jonggehandicapt • WSW: gaat dicht per 1.1.2015. Mensen die er per 31.12.2014 werken, behouden rechten en plichten.
Participatiewet Hoofdlijnen (2) Afspraken coalitie met D66, SGP en CU Huidige WAJONG-ers met arbeidsvermogen komen niet in de
bijstand terecht. Quotumwet voorlopig uitgesteld. Om in werking treding quotum te voorkomen moet de marktsector zorgen voor 16.000 extra arbeidsplaatsen; de overheid zelf zorgt voor 10.000 extra arbeidsplaatsen. Er komen 35 werkbedrijven, die schakel moeten worden tussenwerkgevers en mensen met een arbeidsbeperking.
Participatiewet Partijen • • • • •
Rijksoverheid Gemeenten Werkgevers Wajongers Werknemers bij SW bedrijf
Participatiewet Taken Rijksoverheid: • Via wetgeving zorgen voor arbeidsparticipatie. • Creëeren van 25.000 extra banen in 10 jaar vanaf 2015 • In de gaten houden (monitoren) of ook het bedrijfsleven zijn afspraken nakomt v.w.b. het scheppen van de afgesproken aantallen extra banen
Participatiewet Taken gemeenten: • Gemeente beheert budgetten reïntegratie en participatie. • Gemeenten leggen in een verordening beleid vast over de inzet van de no-riskpolis, loonkostensubsidie, werkvoorzieningen en vormgeving van beschutte werkplekken. • Wordt het loket voor mensen met een beperking, met grote afstand tot de arbeidsmarkt en gezinnen met complexe problemen. • Gemeenten moeten samenwerken in arbeidsmarktregio’s om grotere werkgevers eenduidig te kunnen benaderen.
Participatiewet Taken werkgevers: • Volgens afspraken in sociaal akkoord 100.00 extra banen scheppen. Als dat niet volgens schema verloopt komt er een quotumwet. • Er komt € 600 miljoen beschikbaar om arbeidsmarktknelpunten op te lossen, wanneer een bedrijf productieactiviteiten uit het buitenland terug haalt naar Nederland (reshoring). Gaat vaak om laaggeschoolde arbeid. • Ook komt er €.114 miljoen uit het Europees Sociaal Fonds.
Participatiewet Wajongers • • • •
Herbeoordeling Wajongers start 1.1.2015 Daarna elke vijf jaar herbeoordeling. Wajongers worden beoordeeld op werkvermogen Als men meer dan 20% arbeidscapaciteit hebben hebben na de keuring mensen nog een half jaar Wajong uitkering, voordat ze overgaan naar de gemeente (participatiewet)
Participatiewet Wajongers • Bij en met de gemeente wordt een plan van aanpak opgesteld om aan het werk te komen. • Mensen, die al werken en een aanvullende uitkering of voorziening hebben, blijven voorlopig tijdens hun dienstbetrekking bij het UWV • UWV zal een beoordelingsmethode toepassen, die lichter is dan normaal bij claimbeoordeling. • Wanneer een Wajonger in de participatiewet terecht komt wordt een plan van aanpak opgesteld om aan het werk te komen.
Participatiewet Wajongers • Als een Wajonger 10 jaar lang geen mogelijkheden heeft voor arbeidsparticipatie, kan deze als nog als Wajonger worden aangemerkt. • Verwachting is dat van de 240.000 wajongers er 140.000 arbeidsvermogen hebben. • Overgang gaat geleidelijk : mensen met de minste afstand het eerst.
Participatiewet Sociale werkvoorziening • Per 1.1.2015 kan niemand meer instromen in de WSW • Mensen, die per 31.12.2014 een WSW dienstverband hebben, behouden hun huidige wettelijke rechten en plichten • Herindicatie blijft uitgevoerd worden door UWV; criteria worden niet gewijzigd. • Afbouw van het aantal WSW plaatsen vindt plaats in 40 jaar
Participatiewet 100.000 80.000 60.000 40.000
Uitstroom zittend bestand
Instroom beschutte arbeid nieuwe stijl
20.000 0 2012
2022
2032
2042
2052
Participatiewet Werkbedrijven • • • •
Er komen in ons land 35 werkbedrijven Deze zorgen voor de dienstverlening aan werkgevers. Dragen zorg voor eenduidige inzet van instrumenten. Aanbieden van de no-risk polis, die voorkomt dat werkgever bij ziekte loon moet doorbetalen • Maken afspraken over de organisatie van beschut werk.
Participatiewet Werkbedrijven Dienstverlening aan werkgevers bestaat uit:
• Beeldvormingscampagnes en informatie over de wet • Administratieve last voor werkgevers minimaliseren. • Dienstverlening moet onderdeel zijn van regionaal arbeidsmarktbeleid • In de regio één digitaal loket voor werkgevers • Werkgevers krijgen één contactpersoon voor gemeenten en UWV • Inzichtelijk werkzoekendenbestand
Participatiewet Loonkostensubsidie • Gemeente kan dit instrument inzetten voor iedereen binnen de wet, die door een beperking niet zelfstandig 100% van het minimumloon kan verdienen. • Gemeente betaalt het deel tussen de loonwaarde van werknemer en het WML aan de werkgever. • Werkgever betaalt, indien het loon hoger is dan het WML, het deel van WML naar CAO-loon. • Instrument loonkostensubsidie kan structureel worden ingezet tot aan de pernsioengerechtigde leeftijd.
Participatiewet Beschut werken • Voor mensen die niet zelfstandig in een bedrijf kunnen werken. • Gemeenten kunnen beschut werk vormgeven bij werkgever (met begeleiding), via detachering of intern georganiseerd. • Vertegenwoordigers van cliënten moeten worden betrokken bij vormgeving van het beleid ; de verordening moet voor de besluitvorming met hen worden besproken. • Kabinet denkt, dat er in de structurele situatie 30.000 beschutte werkplekken moeten komen.
Wet langdurige zorg • Wordt opvolger van AWBZ
Wlz - Indicatie door CIZ, face to face - Indicatie in ZZP, geen uren, totaal integraal pakket - Cliënten met Wlz-indicatie met PGB krijgen algemene gezondheidszorg uit de ZVW en specifieke behandeling uit Wlz
Toegang tot Wlz - Permanent toezicht ter voorkoming van escalatie of ernstige problemen - 24 uur per dag zorg in de nabijheid, om ernstige problemen te voorkomen - Als iemand bij fysieke problemen voortdurend begeleiding, verpleging of overname van zelfzorg nodig heeft
- Zware regieproblemen en voortdurende begeleiding nodig
Wlz - Geldt ook voor kinderen, bij wie gebruikelijke zorg wordt meegenomen - Aanpassingen in woningen voor kinderen, ook via Wlz - Aanpassingen in (eigen) woning ouder dan 18 jaar…. Zelf betalen
- Opvoedkundige hulp via Jeugdwet - Sociaal vervoer via WMO
Wlz Keuze uit: - ZIN (zorg en verblijf) - VPT (volledig pakket thuis) - PGB - Omkatten naar functies en klassen vervalt
Overgangsrecht Verschillende groepen te onderscheiden 1. Mensen met een indicatie voor extramurale AWBZ-zorg die overgaat naar de WMO 2015 en/of de Zvw of Jeugdwet 2. Mensen met een indicatie voor verblijf die ook daadwerkelijk in een instelling verblijven 3. Mensen die een indicatie voor verblijf hebben maar thuis wonen en daar de zorg krijgen 4.Mensen met een indicatie voor verblijf die verblijven in een kleinschalig wooninitiatief
Overgangsrecht • Cliënten onder 18 met een ZZP VG 1-3 hebben geen rechten in de Wlz, maar komen in de Jeugdwet. • Cliënten die verblijf daadwerkelijk afnemen houden levenslang recht op verblijf. Geldt ook voor lagere ZZP’s. • Cliënten die geen verblijf afnemen en die een indicatie voor verblijf hebben voor een zwaar ZZP, houden levenslang recht op dat verblijf.
Mensen met een ZZP verblijven thuis De cliënten die onder de AWBZ een indicatie voor verblijf hebben gekregen, maar op het moment waarop de Wlz in werking treedt nog thuis wonen, wordt de keuzemogelijkheid geboden om alsnog te gaan verblijven in een instelling. Het gaat hierbij om circa 70.000 mensen met verschillende zzp’s; zowel de lage als hoge. Het betreft mensen die hun zzp-indicatie hebben laten omzetten in functies en klassen van extramurale zorg of om cliënten die gebruik maken van een PGB of een VPT.
• Hoog ZZP, dan behoud van recht op een plek in een instelling of gebruik PGB/VPT volgens Wlz normen/tarieven • Laag ZZP VG 1, 2 en 3 (thuis blijven wonen) wordt WMO/Zvw
Kleinschalige wooninitiatieven Mensen met een laag ZZP die op datum inwerktreding van de wet wonen in een kleinschalige woonvorm, behouden indicatie Wlz
Tariefswijzigingen • PGB wordt afgeleid van Nza tarieven, die zullen wijzigen in 2016/17 (-5%). PGB dus ook omlaag Uitzonderingen: • Als men een oude budgetgarantie heeft • De budgetgarantie voor wooninitiatieven
