Indeling:
Pagina:
1. Aanleiding
2
2. Handhavingstaken
2
3. Visie op handhaving
2
4. Uitgangspunten
3
5. Handhavingsdoelen
3
6. Probleemanalyse
4
7. Toezichtstrategie 8.1. Preventieve controles 8.2. Controles n.a.v. verleende bouwvergunningen
5 5 6
8. Prioriteiten
6
9. Sanctiestrategie
7
10. Gedoogstrategie
9
11. Randvoorwaarden 11.1. Personele middelen 11.2. Uitvoeringsondersteunende voorzieningen 11.3. Financiële middelen 11.4. Interne en externe afstemming met andere organisatieonderdelen 11.5. Communicatie 11.6. Jaarprogramma
10 10 10 11 12 12 12
Bijlagen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Stroomschema bouwcontroles stroomschema handhaving stroomschema stillegging/stopzetting bouw handhavingsprotocollen bouwen handhavingsprotocollen bestemmingsplannen plannen van aanpak (zoals opgenomen in het integrale handhavingsprogramma)
13 14 15 16 39 40
1
1. Aanleiding. Naar aanleiding van een aantal rampen (Enschede, Volendam, Tiel, Maastricht, e.d.) en na onderzoek door de rijksoverheid is duidelijk geworden dat er bij veel gemeenten sprake is/ was van een gebrek aan handhaving. De praktijk heeft geleerd dat gemeenten vaak niet voldoende beleidsmatig en planmatig met hun handhavingstaak omgaan. Daarom krijgt het college de wettelijke plicht om voor de handhaving van de bouwregelgeving beleid te formuleren en hierover jaarlijks verantwoording af te leggen aan de raad. In deze notitie wordt aangegeven op welke manier de gemeente Heumen in de toekomst op zal treden tegen overtredingen van regels die gelden voor de ruimtelijke ordening en het bouwrecht.
2. Handhavingstaken. Deze nota heeft betrekking op de handhavingstaken die voortvloeien uit de volgende wetten, verordeningen en nota’s: - Woningwet (o.a. artikel 40), bijbehorende AmvB's (Bouwbesluit, enz.) en Welstandsnota - Bouwverordening - Bestemmingsplannen - Monumentenwet en –verordening In de praktijk houden de handhavingstaken het volgende in: - controle gedurende de bouw van gebouwen en bouwwerken - controle op de staat van bestaande gebouwen en bouwwerken - controle op het gebruik van gebouwen en bouwwerken - controle op het gebruik van gronden en opstallen - controle gedurende sloopactiviteiten - opsporing van illegale activiteiten De handhaving van gebruiksvergunningen is ondergebracht bij de brandweer en maakt als zodanig geen onderdeel uit van deze notitie. In het kader van het handhavingsprogramma 2005 is door de brandweer een plan van aanpak opgesteld waarin alle essentiële elementen m.b.t. de handhaving van gebruiksvergunningen zijn opgenomen. Controles vinden plaats op basis van categorie-indeling 1 t/m 4, waarbij 1 de zwaarste en 4 de lichtste categorie is. De controlefrequentie varieert van 2 keer per jaar tot eenmaal per 4 jaar. Er zijn ook handhavingsprotocollen opgesteld.
3. Visie op handhaving. Om een goed woon-, werk- en leefklimaat binnen de gemeente te kunnen behouden is het nodig om tot een goed kwaliteitsbeheer van de bebouwde omgeving te komen. Om dit te kunnen bewerkstelligen zijn spelregels, zowel voor de burger als voor de overheid, in de bouwregelgeving opgenomen. In die bouwregelgeving staat aangegeven aan welke eisen de bebouwde omgeving minimaal dient te voldoen en aan welke normen burgers zich dienen te houden bij het oprichten (bouwen), het gebruiken en het beheren van hun bezittingen en eigendommen. Deze bouwregelgeving is voornamelijk opgenomen in de Wet op de Ruimtelijke Ordening, de Woningwet, de Bouwverordening en het Bouwbesluit. Het effect van de bouwregelgeving en daarmee de kwaliteit van de bebouwde omgeving staat of valt met de naleving van de daarin vermelde normen door burgers. Uit klachten en uit eigen waarneming van de toezichthoudende ambtenaren komt naar voren dat er binnen onze gemeente, in een aantal gevallen wordt gebouwd zonder of in strijd met de vereiste toestemming, c.q. bouwvergunning.
2
Ook is gebleken dat er bouwwerken en percelen worden gebruikt in strijd met de daarop rustende bestemming, dat er reclame-uitingen op panden zijn aangebracht zonder de daarvoor vereiste vergunning, dat woningen zonder toestemming zijn gesplitst en dat bijgebouwen en recreatiewoningen voor permanente bewoning worden gebruikt. Om de regelgeving en daarmee het beleid overeind te houden is een intensieve en adequate handhaving van die regels noodzakelijk. Alleen dan kan -ook in de toekomst- aan de bescherming en bevordering van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en daarmee aan een goed woon-, werk- en leefklimaat, gestalte worden gegeven.
4. Uitgangspunten. De uitgangspunten voor de handhaving zijn vastgelegd in de “Nota integrale handhaving gemeente Heumen”. Deze zijn uiteraard ook van toepassing op de handhaving van de bouwregelgeving. Kort samengevat houden deze het volgende in: - Preventief toezicht staat voorop - Er wordt actief gecommuniceerd met burgers en bedrijven - Er wordt consequent en structureel toezicht gehouden - Er wordt strikt gehandhaafd - De prioriteiten voor het preventief toezicht worden jaarlijks vastgesteld aan de hand van een risicoanalyse - Er wordt gehandhaafd aan de hand van opgestelde protocollen en stappenplannen - Alle geconstateerde overtredingen worden geregistreerd en hierover wordt gerapporteerd - Er wordt programmatisch gehandhaafd
5. Handhavingsdoelen. Voordat een handhavingsinstrument wordt gekozen dient eerst het handhavingsdoel te worden gekozen. Met andere woorden wat wil de gemeente Heumen in deze situatie bereiken. In het algemeen kunnen de volgende doelen worden onderscheiden: - het voorkomen van overtredingen - het beëindigen van overtredingen - het ongedaan maken van de gevolgen van overtredingen - het afromen van het behaald voordeel - het bestraffen van een overtreder - een combinatie van één over meer doelen. Bij het bepalen van het juiste handhavingsdoel (of een combinatie van doelen) wordt meestal gekeken naar het belang dat de te handhaven regeling of voorschrift beoogt te beschermen. Verder wordt gekeken naar zaken als tijddruk, de aard van de overtreding, de motieven (bijv. financieel voordeel) en de persoon van de overtreder (bijv. notoire overtreder), de beschikbaarheid van flankerend beleid en de hoogte van het door de overtreding behaalde voordeel van belang. De algemene doelstelling is het verbeteren van het naleefgedrag van de bedrijven en burgers. Daarbij wordt gestreefd naar het terugbrengen van het aantal overtredingen en illegale activiteiten. Dit zal weer positieve effecten op de kwaliteit van de openbare ruimte. Om te kunnen bepalen of het doel wordt bereikt dient het naleefgedrag te worden gemonitord. Monitoring vindt plaats aan de hand van de volgende indicatoren: - aantal controles - aantal overtredingen - percentage overtredingen ten opzichte van het voorafgaande jaar (inclusief reductiepercentage) - aantal 1e aanschrijvingen - aantal 2e aanschrijvingen (sanctie) - aantal keren sanctie geëffectueerd - aantal keren bouw stilgelegd - aantal processen-verbaal
3
6. Probleemanalyseanalyse. De gemeente bestaat uit de kernen Nederasselt, Overasselt, Heumen en Malden en heeft ruim 16.000 inwoners. De gemeente heeft een oppervlakte van 5.158 ha. In de gemeente bevinden zich 6.327 woonruimten, waarvan 176 bijzondere woongebouwen. Jaarlijks worden er gemiddeld 375 bouwvergunningen afgegeven. Binnen onze gemeente doet zich een veelheid aan overtredingen van de regelgeving op het gebied van de ruimtelijke ordening en de woningwet voor. De ene soort overtreding doet zich vaker voor dan de andere, terwijl ook de zwaarte van de overtredingen sterk verschilt. illegale bouwactiviteiten en bouwwerken - bouwen zonder bouw- of monumentenvergunning - bouwen in afwijking van de bouw- of monumentenvergunning illegaal gebruik van panden en gronden, waarbij het dan met name gaat om - het splitsen van woningen of ombouwen van bijgebouwen tot woningen - in strijd met het bestemmingsplan gebruiken van (agrarische) bijgebouwen voor bedrijfsmatige activiteiten in strijd met de bestemming - overig gebruik in strijd met Woningwet, Wet op de Ruimtelijke Ordening, Bouwverordening (brandveiligheidseisen), of Bouwbesluit - permanente bewoning van recreatiewoningen het ontbreken van aanlegvergunningen - strijd met het in diverse bestemmingsplannen, afhankelijk van de bestemming, aangegeven verbod om zonder aanlegvergunning diverse werken en/of werkzaamheden uit te voeren illegale en/of ontsierende (licht)reclame-uitingen - in strijd met de APV - in strijd met de Woningwet (constructie van enige omvang) illegale sloop - slopen zonder of in afwijking van de sloopvergunning (bijv. monumenten) hinder bij - (bouw)werkzaamheden - het gebruik van panden - het gaat hier dan vaak om - op en rond bouwplaatsen rondslingerend (bouw)afval - het ontbreken van een goede omheining - het ontbreken van afsluitbare containers - het zonder toestemming gebruiken van de voor de bouwplaats gelegen openbare ruimte Niet handhaven leidt met name tot onveilige situaties, ongeloofwaardigheid en een onplezierige leefomgeving. Als er niet gehandhaafd zou worden, zouden de volgende effecten in algemene zin in Heumen kunnen optreden: - de preventieve werking van de controles zal verloren gaan - na-aapgedrag: slecht voorbeeld doet slecht volgen - rechtsongelijkheid tussen burgers en bedrijven die zich wel aan de wet- en regelgeving houden en burgers en bedrijven die de wet- en regelgeving niet nakomen - ongeloofwaardigheid van de overheid als de opgestelde regels niet gehandhaafd worden - achterstand op wetgeving, andere gemeenten, etc
4
Daar kunnen meer specifiek voor bouwen en ruimtelijke ordening nog een aantal effecten aan worden toegevoegd zoals: - dichtslibben van buitengebied en bebouwde kom - ontstaan van onveilige, ongezonde, onbruikbare, en/of milieubelastende bouwwerken en situaties - verloren gaan van cultuurhistorisch waardevolle objecten - realisatie van ernstig ontsierende bouwwerken/ objecten - precedentwerking (overtredingen kunnen de aanvang zijn van een serie opeenvolgende situaties die uiteindelijk moeilijk ongedaan te maken zijn). De kans op overtredingen is groot maar hangt nauw samen met de mate waarin we optreden. Een consequent optreden verkleint de kans op overtredingen omdat dit beleid zich ‘rondspreekt’.
7. Toezichtstrategie. Bij het toezicht kan een onderscheid gemaakt worden tussen: - preventieve controles - controles naar aanleiding van verleende bouwvergunningen 7.1. Preventieve controles. De grondslag voor een goed handhavingsbeleid wordt gevormd door de wijze waarop opsporing en controle worden ingevuld. Zonder een bepaalde structuur is er geen sprake van handhavingsbeleid, maar slechts van het ad-hoc reageren op illegale situaties. De bouwinspecteurs van team Bouwen voeren regelmatig controles uit, maar deze controles betreffen in de meeste gevallen recentelijk verleende vergunningen. De toezichthouder is belast met de opsporing en controle. Op dit moment vindt dit nog teveel op ad-hoc-basis plaats. Het is daarom van belang om in de handhaving een systematiek met betrekking tot opsporings- en controleactiviteiten toe te passen, die zich richt op het structureel inventariseren van zowel reeds bestaande als nieuwe illegale situaties. Aan de hand van een vast stramien kunnen deze illegale situaties in kaart worden gebracht. De toezichthouder heeft hiervoor 1 dag per week beschikbaar. Vanaf 1 januari 2006 zal het toezicht plaatsvinden volgens van tevoren vastgestelde routes. Een dagdeel per week wordt gebruikt voor toezicht in het veld en een dagdeel voor het opstellen van rapporten. Daarbij gaat vooral om de weergave van waarnemingen in het veld. De juridische adviezen en de aanschrijvingen worden verzorgd door andere ambtenaren (van de afdeling BMA en ROVG). Hiermee wordt overigens aangesloten bij de in 2000 opgestelde “Nota handhaving bestemmingsplannen”. Onderverdeling grondgebied. Voordat we kunnen beginnen met de opsporings- en controleactiviteiten dient er eerst een onderverdeling gemaakt te worden van het grondgebied in de gemeente. Het grondgebied van de gemeente Heumen wordt verdeeld in vijf sectoren, namelijk de kernen Malden, Heumen, Overasselt en Nederasselt en het buitengebied. Iedere sector dient in principe eenmaal per 3 jaar gecontroleerd te worden op eventueel aanwezige illegale situaties. Deze termijn is gekoppeld aan de periode wanneer er weer nieuwe luchtfoto’s gemaakt worden. Nieuwe luchtfoto’s kunnen vergeleken worden met voorafgaande luchtfoto’s. Daarnaast kunnen we de luchtfoto’s vergelijken met de vergunningen en de bestemmingsplannen. In 2005 zijn nieuwe luchtfoto’s gemaakt. Bestaande situaties. Handhaving bij langer bestaande illegale situaties is vaak veel complexer dan die van nieuwe gevallen. Uitgangspunt is ook hier dat er in principe handhavend wordt opgetreden. Indien de gemeente echter lange tijd niet op een overtreding reageert, kunnen er bij de overtreder verwachtingen ontstaan die door de gemeente in de belangenafweging moeten worden meegenomen. De bestuursrechter stelt in ieder geval zwaardere motiveringseisen aan een handhavingsbesluit naar mate een illegale situatie langer bestaat. Daarbij wordt het voor de gemeente steeds moeilijker om het zware maatschappelijke
5
belang aan te tonen dat handhaving noodzakelijk maakt. Dit kan ertoe leiden dat een rechter concludeert dat de gemeente haar rechten om tot handhaving over te gaan heeft verspeelt. Overigens lijkt de rechter de laatste jaren gemeenten een grotere vrijheid te gunnen om alsnog tegen oude overtredingen op te treden. De hamvraag bij de aanpak van oudere illegale situaties is of er sprake is van opgewekte verwachtingen waardoor het recht om te handhaven is verspeeld. Uit de jurisprudentie blijkt dat enkel het verstrijken van tijd onvoldoende reden om is om bij een overtreder gerechtvaardigde verwachtingen op te wekken. Bepalend is of deze er van uit kon gaan dat het bestuur van de overtreding op de hoogte was en willens en wetens heeft nagelaten maatregelen te treffen. Relevant hierbij is de omvang van de gemeentelijke controle-inspanning die de overtreding aan het licht heeft gebracht of had kunnen brengen. Als de gemeente de overtreding heeft gesignaleerd en de overtreder hiervan op de hoogte heeft gesteld, maar verder niet tegen de overtreding is opgetreden dan zal een beroep op rechtsverwerking niet snel door een bestuursrechter worden gehonoreerd. Het is dus altijd zaak dat de gemeente snel schriftelijk op een overtreding reageert, ook al kan zij op korte termijn niet handhavend optreden. In de praktijk wordt voor bestaande illegale situaties 1 januari 1994 als overgangstermijn aangehouden. Overtredingen van voor deze datum worden in principe niet aangepakt, tenzij er niet voldaan wordt aan de bepalingen van het Bouwbesluit, waardoor er bijvoorbeeld gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Dit gebeurt overigens steeds aan de hand van een individuele beoordeling/ afweging. 7.2. Controles naar aanleiding van verleende bouwvergunningen. Gemiddeld worden er op jaarbasis 375 bouwvergunningen verleend. In principe dient er naar aanleiding van elke bouwvergunning een controle uitgevoerd te worden. Op dit moment wordt bij de grotere bouwen intensief gecontroleerd (zowel tijdens als na afronding van de bouw). Van de kleinere bouwen wordt maandelijks een lijst uitgedraaid en aan de hand van deze lijst worden controles uitgevoerd. Deze controles zijn minder intensief en kunnen variëren van het van de weg af constateren dat de bouw gereed is tot het ter plaatse controleren (en nameten) aan de hand van de bij de vergunning behorende tekeningen. De intensiteit van de controle is afhankelijk van de aard en omvang van het gebouw/ bouwwerk. Kleine afwijkingen van ondergeschikte aard worden op tekening aangegeven en hiervoor wordt geen afzonderlijke procedure gevolgd. Als er sprake is van grotere afwijkingen (en legalisering mogelijk is) dan dient er een gewijzigde bouwaanvraag ingediend te worden. Dit kan desnoods met de beschikbare handhavingsinstrumenten worden afgedwongen of ongedaan worden gemaakt. 8. Prioriteiten. In het vorige hoofdstuk is toegelicht hoe bestaande en nieuwe illegale situaties in kaart zullen worden gebracht. Het resultaat hiervan is een lijst met zaken die voor handhaving in aanmerking komen. In principe dient iedere illegale situatie te worden gehandhaafd. Er zijn echter situaties denkbaar waarin handhaving absolute prioriteit heeft boven handhaving in andere situaties. Situaties waarbij sprake is van ernstig gevaar voor mens en omgeving, hebben een hoge prioriteit. Dit geldt eveneens voor illegale bebouwingen in het buitengebied omdat daarbij het uitstralingseffect groter kan zijn. Bij illegale situaties kunnen we dus onderscheid maken tussen situaties met een hoge prioriteit en situaties met een lage prioriteit. Het stellen van prioriteiten betekent uiteraard niet dat er situaties zijn waarbij het college van B&W niet hoeft te handhaven.
6
8.1. Hoge prioriteit. De vraag is nu, welke illegale situaties voorrang dienen te krijgen bij het handhaven. Deze vraag wordt voor een belangrijk deel beantwoord door te kijken naar het effect dat de overtreding heeft op de omgeving en het leefmilieu. Belangrijkste risico’s die hierbij een rol spelen zijn het gevaar voor de veiligheid en de gezondheid. Daarnaast speelt de precedentwerking ook een grote rol. Het staat vast dat iedere illegale situatie zorgvuldig onderzocht moet worden. De volgende criteria zijn bepalend: 1. Het bewonen van gebouwen die een gevaar vormen voor de volksgezondheid en /of de veiligheid 2. Het bebouwen en het gebruik van gronden en gebouwen in het buitengebied in strijd met de bestemming 3. Het illegaal bewonen van bijgebouwen 4. Het handelen in strijd met de bouw- en gebruiksvoorschriften uit een bestemmingsplan Bij de laatste bepaling kunnen we denken aan: - de aantasting van ecologisch waardevolle gebieden - de aantasting van cultureel waardevolle panden - de aantasting van monumenten - de aantasting van landschappelijke waarde en openheid van het buitengebied - de aantasting van stedenbouwkundige waarden zoals vastgelegd in ruimtelijk beleid Tenslotte kunnen ook bestuurlijke voorkeuren/ besluiten leiden tot een hoge prioriteit. Zo hebben wij in de nota m.b.t. illegale reclames aangegeven dat de handhaving daarvan (i.v.m. het uiterlijk aanzien van de gemeente) een hoge prioriteit heeft. 8.2. Lage prioriteit. Als er geen sprake is van één van de in de vorige paragraaf beschreven situaties, hebben we te maken met een situatie waarbij handhaving een lagere prioriteit heeft. Het gaat hier dan om zaken als: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Dakkapellen Luifels, rolluiken en zonweringen Tuinhuisjes Kleurgebruik/ materiaalgebruik Erfafscheidingen Antennes Carports
Hierbij wordt opgemerkt dat een illegale situatie in deze opsomming niet altijd een lage prioriteit heeft. Bijvoorbeeld, in het geval dat een gebouw geschilderd wordt in een zeer (storende) opvallende kleur die niet past in de omgeving kan een dusdanige illegale situatie alsnog een hoge prioriteit krijgen.
9. Sanctiestrategie. Bestuursdwang en dwangsom zijn naast de direct toe te passen stillegging van de bouw de voornaamste handhavingsinstrumenten. Wat zijn nu de voor- dan wel nadelen en wanneer passen we wat toe.
7
Bestuursdwang is een in artikel 125 van de Gemeentewet opgenomen bevoegdheid en impliceert dat de gemeente zelf optreedt om een overtreding ongedaan te maken. Voordelen hiervan zijn dat de gemeente zelf in de hand heeft wanneer de overtreding wordt beëindigd en dat het daadwerkelijk bestuursdwang uitoefenen een belangrijke signaalfunctie vervuld. Nadelen zijn onder andere de ingewikkelde organisatorische aspecten die met bestuursdwang gepaard gaan zoals het in veel gevallen moeten inschakelen van een aannemer, een deurwaarder, de politie, het zorgen voor opslag van meegevoerde zaken, etc. Verder is het maar de vraag of de uitvoeringskosten volledig op de overtreder verhaald kunnen worden. Een last onder dwangsom is een speciale vorm van bestuursdwang. De voordelen van een dwangsom zijn groot. De overtreder wordt genoodzaakt om actief te handelen om te voorkomen dat hij een dwangsom verbeurt. Dit in tegenstelling tot bestuursdwang waar de gemeente de actie dient te ondernemen. Omdat de dwangsom onherroepelijk wordt verbeurd tenzij de overtreder zelf actie onderneemt leidt de last onder dwangsom veel sneller tot een oplossing dan ingeval van het door de gemeente zelf (moeten) uitoefenen van bestuursdwang. De gemeente hoeft verder zelf geen organisatorische en andere kosten te maken om de overtreding te beëindigen. Als de gemeente in een eventuele beroepsprocedure in het ongelijk wordt gesteld zijn de gevolgen van het onterecht opleggen van een dwangsom veel gemakkelijker op te heffen dan de gevolgen van het onrechtmatig uitoefenen van bestuursdwang. Slechts als het belang dat het betrokken voorschrift beoogt te beschermen zich daartegen verzet kan niet voor dwangsom worden gekozen. Bij dit laatste moet gedacht worden aan een situatie die dermate spoedeisend is (bijvoorbeeld instortingsgevaar) dat direct optreden wordt vereist en niet kan worden afgewacht of de overtreder al dan niet gehoor geeft aan de last onder dwangsom. Keuze voor de last onder dwangsom. Vanwege bovengenoemde voordelen van een last onder dwangsom (actie bij overtreder, sneller resultaat, geringere inspanning (personeelslasten) voor de gemeente) is er voor gekozen om bij overtredingen de last onder dwangsom als meest geëigende dwangmiddel toe te passen en slechts in uitzonderingsgevallen te kiezen voor bestuursdwang. Overigens sluit de keuze voor de dwangsom de toepassing van bestuursdwang in een later stadium van een handhavingstraject niet uit. Dwangsommen ook daadwerkelijk innen. Tot op heden zijn dwangsommen slechts zeer incidenteel geïnd. In de praktijk werkte het zo dat als de overtreding (vaak ruim na het verstrijken van de gestelde termijnen) uiteindelijk teniet werd gedaan de zaak hiermee als afgedaan werd beschouwd. Ondanks het feit dat er sprake was van een handhavingsactie ontstond dan toch vaak een situatie waarbij er min of meer sprake was van onderhandelingen. In de integrale handhavingsnota is vastgelegd dat als een handhavingstraject in gang is gezet het traject ook wordt afgemaakt. Wie A zegt, moet ook B zeggen. Als er sprake is van een overtreding en de overtreder laat gestelde termijnen ongebruikt verstrijken dan moet er ook actie ondernomen worden. Als je als overheid geloofwaardig en serieus over wilt komen zul je moeten doen wat je zegt. Daarom zal nadat deze nota is vastgesteld structureel tot inning van dwangsommen worden overgegaan. Hier zal ook een preventieve werking van uitgaan. De dwangsommen zullen ten goede komen van “het product handhaving” (bijvoorbeeld onder een “post dwangsommen”). Stilleggen bouw. Deze bevoegdheid is met de invoering van de derde tranche van de Algemene wet bestuursrecht onder de regels van de bestuursdwang gebracht. Het is met ingang van 1 januari 1998 niet langer een rechtstreekse bevoegdheid van de toezichthouder op grond van de Woningwet en Bouwverordening. Het is een bevoegdheid van B & W geworden, die deze echter wel kunnen mandateren aan de toezichthouders. Deze kunnen het stilleggen van de bouw sedert 1 januari 1998 dan ook alleen nog maar namens van het college van Burgemeester en Wethouders uitoefenen. De bouwverordening is hierop aangepast en het bijbehorend mandaat is geregeld.
8
Ten aanzien van het stilleggen van de bouw geldt dat in alle gevallen waarin bouwwerkzaamheden zonder of in afwijking van een vergunning worden geconstateerd allereerst door de toezichthouder wordt bekeken of tot stillegging van de bouw dient te worden overgegaan. Met name indien het grotere, gevaarlijke, hinderlijke of niet te legaliseren bouwwerkzaamheden betreft zal de toezichthouder de bouw stil dienen te leggen. Gebruikmaking van de Wet op de economische delicten. Vanaf september 2004 vallen overtredingen van het bestemmingsplan onder de Wet op de economische delicten (WED). Bestuursdwang en dwangsom zijn gericht op het teniet doen van de overtreding. De WED gaat verder dan het alleen opheffen van de overtreding. De WED biedt namelijk de mogelijkheid om rekening te houden met het door de overtreder behaalde economisch voordeel. Bij een overtreding kan een boete worden opgelegd van maximaal € 45.000,--. Tot op heden is hier geen gebruik van gemaakt. Met name bij de handhaving van de Monumentenwet kan de WED een rol kan spelen. Als bijvoorbeeld een monument illegaal wordt gesloopt hebben we eigenlijk geen mogelijkheden om krachtdadig op te treden. De bestuursrechtelijke handhavingsmiddelen zijn dan niet toereikend. De WED biedt de mogelijk om in dit soort situaties forse boetes op te leggen. De uitvoering van de WED ligt bij de politie en het O.M. Daar is men terughoudend als overtredingen met bestuurlijke sanctiemaatregelen teniet kunnen worden gedaan. Omdat bij de handhaving van de Monumentenwet de bestuursrechtelijke handhavingsmiddelen niet toereikend zijn willen in overleg treden met het O.M. en de politie om afspraken te maken over de inzet van de WED. Dubbele leges bij legalisering. We willen gebruik maken van de in artikel 5.12.1. van de modelbouwverordening van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) opgenomen mogelijkheid om legalisatievergunningen met dubbele leges te belasten en dit met ingang van de eerstvolgende wijziging, ook in de legesverordening van onze gemeente op te nemen. Door hier nadrukkelijk publiciteit aan te verbinden zullen burgers naar verwachting minder snel illegaal gaan bouwen.
10.Gedoogstrategie. Handhaven is een bevoegdheid van het gemeentebestuur. Het is echter een allesbehalve vrijblijvende bevoegdheid. Uit de diverse wettelijke regelingen en een constante stroom aan jurisprudentie is duidelijk af te leiden dat het bij handhaven in feite gaat om een verplichting, waarvan slechts in bijzondere gevallen kan worden afgeweken. In plaats van feitelijk optreden of het legaliseren van de ongewenste situatie kan in bijzondere gevallen ook gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid om de illegale situatie te gedogen. Voor een helder beleid is het van belang aan te geven wat wel en niet onder gedogen wordt verstaan. Onder gedogen verstaan: het door het bestuur afzien van het gebruik van ter beschikking staande handhavingsmiddelen bij constatering van een overtreding van regels, alsmede het door het bestuur vooraf verklaren, dat tegen een overtreding die nog zal plaatsvinden, niet bestuurlijk zal worden opgetreden. Dit betekent dat om te gedogen het bestuur op de hoogte moet zijn van de overtreding. Wanneer niet wordt opgetreden tegen een overtreding waarvan het bestuur niet op de hoogte is en redelijkerwijs ook niet hoeft te zijn is er dus, hoewel er ook niet wordt gehandhaafd, geen sprake van gedogen. Uitgaande van een terughoudend gedoogbeleid is gedogen alleen mogelijk in de volgende situaties: 1. Overgangssituaties 2. Overmachtsituaties 3. Activiteiten van tijdelijke aard
9
De administratieve rechter accepteert gedogen onder bepaalde voorwaarden, maar stelt grenzen. Enkele van de belangrijkste beperkingen zijn de volgende: 1 een gedoogbesluit moet altijd expliciet en schriftelijk worden genomen en dient te voldoen aan de vereisten van de Algemene wet bestuursrecht 2 het gedogen moet zoveel mogelijk in omvang en in tijdsduur worden beperkt 3 de gedoogbeschikking dient bij voorkeur zodanige voorschriften te bevatten, dat het gedoogde gedrag wordt gereguleerd In het kader van de professionalisering van de milieuhandhaving is er gedoogbeleid vastgesteld. Dit beleid sluit aan bij het nationale gedoogkader en is ook van toepassing op de handhaving van de bouwregelgeving.
11.Randvoorwaarden. Er zijn een aantal randvoorwaarden waaraan voldaan moet worden om de handhaving van de bouwregelgeving op het gewenste niveau uit te kunnen voeren. Daarbij gaat het om: - personele middelen - uitvoeringsondersteunende middelen - financiële middelen - in- en externe afstemming. - communicatie - jaarprogramma - evaluatie en monitoring 11. 1. Personele middelen. We moeten over voldoende en gekwalificeerd personeel beschikken. In zijn algemeenheid is voor het uitvoeren van handhavingstaken deskundigheid nodig om: reguliere bouwcontroles uit te voeren inspectierondes uit te voeren bestuurs- en strafrechtelijk te handhaven beleid, jaarprogramma en jaarverslag op te stellen. Dit vergt zowel juridische als technische kennis. De gemeente heeft een strategisch opleidingsplan. Dit geeft medewerkers (voor zover nodig) de gelegenheid zich (aan de hand van een persoonlijk opleidingsplan) verder te ontwikkelen. De gemeente stelt hiervoor tijd en financiële middelen beschikbaar. Bij de medewerkers wordt periodiek getoetst of de gewenste deskundigheid nog aanwezig is. Dit onderwerp maakt structureel onderdeel van de jaarlijks te voeren functionerings- en beoordelingsgesprekken. Daarbij wordt een directe relatie gelegd met het (persoonlijk) opleidingsplan. Bij team bouwen van de afdeling BMA zijn 4 ambtenaren BWT/ plantoetsers en 1 ambtenaar BWT in dienst. Zij besteden samen circa 850 uur aan het toezicht en handhaving met betrekking tot verleende bouwvergunningen. De beleidsmedewerker bouwen heeft 40 uur beschikbaar voor de juridische afwikkeling van handhavingszaken. De milieutoezichthouder heeft 435 uur beschikbaar voor preventieve controles. Bij de afdeling ROVG houden zich 2 juridisch medewerkers bezig met de handhaving van bestemmingsplannen. Hiervoor zijn in totaal 813 uur beschikbaar. 11.2. Uitvoeringsondersteunende voorzieningen. Automatisering. De gemeente beschikt over een systeem (Corsa Flow en Corsa Case) waarbij organisatiebreed invulling kan worden gegeven aan planning, programmering en voortgangsbewaking. Corsa is ook geschikt is voor de opslag en bewerking van de monitoringsgegevens en voor de uitwisseling van operationele handhavinginformatie met andere handhavingorganisaties. In het 4e kwartaal van 2005 wordt (in beperkte mate) begonnen met de opbouw van het systeem.
10
Het team bouwen beschikt over Provas. Provas is een geautomatiseerd programma waarin alle bouwplannen zijn opgenomen. Met Provas kan de voortgang van bouwplannen en kunnen termijnen bewaakt worden. Indien nodig kunnen er in Provas ook aantekeningen worden gemaakt. Tenslotte zijn in Provas alle gestandaardiseerde documenten opgenomen (brieven, vergunningen, etc.) en kan er met Provas gemonitord worden. Kennisbeheer. Alle medewerkers beschikken over een e-mailaansluiting en er kan voldoende vakliteratuur (ook digitaal) geraadpleegd worden. Daar waar nodig kunnen medewerkers opleidingen volgen (opleidingsplan). Uitrusting toezichthouder en bouwinspecteurs. De toezichthouder en de bouwinspecteurs beschikken over een mobiele telefoon en een digitaal fototoestel. De wens is om eind dit jaar of begin volgende jaar een aantal “palmtops” aan te schaffen (e.e.a. is afhankelijk van de voortgang van het I&A-plan). Hiermee kunnen de controles direct digitaal worden vastgelegd en wordt de administratieve afwikkeling aanzienlijk vergemakkelijkt. Handhavingprotocollen. Er zijn diverse protocollen opgesteld. Hiermee wordt gegarandeerd dat de handhaving volgens een vast stramien wordt uitgevoerd. De protocollen worden jaarlijks geëvalueerd en daar waar nodig bijgesteld. Er zullen nog protocollen (en werkinstructies worden opgesteld) voor de concrete invulling van het toezicht. Procesbeschrijvingen. Voor alle activiteiten zijn procesbeschrijvingen en stroomschema’s opgesteld. De stroomschema’s zullen t.z.t. in Corsa worden ingevoerd. Hierdoor wordt het mogelijk de processen te bewaken en te monitoren. Mandaatregeling. Er is recent een nieuwe regeling opgesteld. Daarbij zijn bevoegdheden van B&W veelal gemandateerd aan het sector- en afdelingshoofd. Bevoegdheden zijn niet gemandateerd aan medewerkers van het team bouwen. Wel zijn er afspraken gemaakt over de ondertekening van brieven die niet direct juridische gevolgen hebben. Deze kunnen door medewerkers ondertekend worden. 11.3.
Financiële middelen.
In de begroting zijn financiële middelen opgenomen om de handhavingtaken op het gewenste niveau uit te kunnen voeren. In het product handhaving worden deze handhavingstaken beschreven, wordt aangegeven hoeveel menskracht daarvoor nodig is en hoeveel kosten daarmee gemoeid zijn. Voor de feitelijke uitvoering van de handhaving (bijvoorbeeld inhuur van een bedrijf voor de sloop van een illegaal bouwwerk) zijn geen middelen in de begroting opgenomen. Als zich een dergelijke situatie voordoet of als de gemeente bijvoorbeeld veroordeeld wordt in vergoeding van de proceskosten dan wordt een beroep gedaan op de “post onvoorzien”. Voor de dagelijkse praktijk zou het beter zijn als we beschikken over een “post uitvoering handhaving”. Er kan dan indien nodig snel accuraat gehandeld worden zonder dat het vrijmaken van noodzakelijke middelen een vertragende factor is.
11
11.4. Interne en externe afstemming met andere organisatieonderdelen. Eenmaal per maand vindt er op initiatief van de handhavingcoördinator een overleg plaats met handhavers van het team Milieu, het team Bouwen, stafafdeling B&M, brandweer en politie. De doelstellingen van dit overleg zijn: - afstemmen op elkaar van wet- en regelgeving van de verschillende disciplines - uitwisselen van informatie en afstemmen van gezamenlijke acties In de gevallen dat er ook een ander bevoegd gezag betrokken is dan wordt dit op de hoogte gesteld of uitgenodigd voor een nader overleg. In regionaal verband is de afspraak gemaakt dat het O.M. tweemaal per jaar bij het overleg aanschuift. Van het overleg wordt een verslag gemaakt. In dit verslag worden ook actiepunten aangegeven die nadere aandacht behoeven. 11.5. Communicatie. Communicatie is een van de belangrijkste instrumenten om een goed naleefgedrag te bewerkstelligen. Onwetendheid leidt tot overtredingen. Doelgroepen moeten daarom via heldere communicatie geïnformeerd worden over het naleefgedrag dat we van hen verwachten. Communicatie versterkt ook de uitwerking van handhavingacties. Als deze zichtbaar worden gemaakt, heeft een uitgevoerde controle niet alleen een positieve invloed op het naleefgedrag van de gecontroleerde maar ook die van de niet-gecontroleerden. Handhavingsacties zullen daarom in Regiodiek gepubliceerd worden. Hier gaat een preventieve werking van uit. Geloofwaardigheid is zeer belangrijk. De gemeente moet doen wat zij communiceert. Gebeurt dit niet dan gaat de effectversterkende werking snel verloren. In het kader van de professionalisering van de handhaving van de milieuwetgeving is de “Notitie communicatie bij handhaving” opgesteld. De inhoud van deze nota is ook van toepassing op de handhaving van de bouwregelgeving. In het integrale handhavingsprogramma wordt jaarlijks een communicatieparagraaf opgenomen waarin wordt aangegeven welke middelen er in dat jaar ingezet zullen worden. 11.6. Jaarprogramma. Door de handhavingscoördinator wordt jaarlijks een integraal handhavingsprogramma opgesteld. Door de functioneel verantwoordelijke afdelingen wordt per beleidsveld wordt bepaald hoeveel formatie en geld er nodig is. Bij de bepaling van de omvang van de formatie wordt gebruik gemaakt van eigen ervaringscijfers. In de begroting wordt de formatie vervolgens vertaald in budget. Ook het budget voor de verschillende overige (ondersteunende) middelen wordt vastgelegd. De handhavingscoördinator bundelt deze informatie in het integrale handhavingsprogramma.
12
Bijlage 1. Stroomschema bouwcontroles. verzoek tot uitzetten bouw door vergunninghouder/ bouwondernemer
voorbereiding/ dossierstudie
bij grote bouwwerken: opvragen van terreinschets
overleg CCT m.b.t. inritten en gebruik openbare ruimte
uitzetten bouw
controle bouw/ toezicht
waarnemingen in het veld/ aantekeningen
dossiercontrole eindcontrole
vergunning/ start werk niet doorgegeven
geen vergunning
evt. stillegging bouw
handhavingstraject
administratieve afhandeling
archivering dossier
13
Bijlage 2.
Stroomschema proces handhaving Constatering (n.a.v. klacht of op eigen initiatief) Opmaken rapport (omschrijving, naam, foto’s etc)
Juridische analyse (legalisering, vervolgstappen)
Afspraken o.b.v. vrijwilligheid (indien wenselijk)
Starten juridische handhaving (dossier)
Start legalisering (vergunning, evt. gedogen)
Controle afspraken
Vooraanschrijving (bestuursdwang of dwangsom)
Eindcontrole (na vergunningverlening)
Heroverweging (n.a.v. zienswijze of hoorzitting)
Aanschrijven (alsnog legaliseren, gedogen)
Controle (afloop begunstigingstermijn)
Uitvoering (inning dwangsom of bestuursdwang) Deponeren (einde procedure) 14
Bijlage 3. Stroomschema proces stilleggen bouw
Constatering (n.a.v. klacht of op eigen initiatief)
Keuze variant (stilleggen of stopzetten)
Stillegging (bevel tot o.g.v. artikel 100 Ww)
Aankondiging (voornemen dwangsom)
Schriftelijke bevestiging (besluit)
Besluit dwangsom (dwangsombeschikking/ stillegging)
Handhaving (v.d. stillegging)
Controle (afloop begunstigingstermijn)
Uitvoering (inning dwangsom)
Reguliere handhaving opstarten
15
Bijlage 4. HANDHAVINGPROTOCOLLEN BOUWEN
1
Stappenplan/ Protocol
Voorop staat dat overleg het allereerste instrument is om een overtreding van de voorschriften ongedaan te maken. Als dit niet via overleg lukt komen de daadwerkelijke handhavingsinstrumenten aan bod.
1.1
Algemene aandachtspunten:
1.1.1
Elke overtreder krijgt zo snel mogelijk een eerste schrijven met daarin het verzoek om of de overtreding ongedaan te maken of een legalisatieverzoek in te dienen. Daarop dient in elk geval gereageerd te worden door de overtreder. Als al op voorhand duidelijk is dat legalisatie niet tot de mogelijkheden behoort zal uiteraard slechts de mogelijkheid tot ongedaan maken van de overtreding worden aangegeven.
1.1.2
Indien een overtreder niet reageert op bovengenoemde keuzebrief dan mag er volgens jurisprudentie van de Raad van State in principe vanuit worden gaan dat er niet gelegaliseerd kan worden. Er dient dan ook een vervolgactie te komen in de vorm van een tweede brief met daarin een vooraankondiging bestuursrechtelijke maatregelen indien de overtreding niet wordt beëindigd. Deze vooraankondiging zal zowel aangetekend als niet-aangetekend worden verzonden. In alle gevallen waarin dan nog niet wordt gereageerd zal het handhavingstraject voltooid dienen te worden door het opleggen van bestuursdwang dan wel een last onder dwangsom. Wordt op de tweede brief gereageerd met het beëindigen van de overtreding dan eindigt het handhavingstraject. Worden alsnog argumenten aangedragen die tot legalisatie zouden kunnen leiden dan dient één en ander als normaal legalisatieverzoek te worden behandeld.
1.1.3
Tijdens buiteninspecties dient in elk geval aan alles wat vanaf de openbare weg zichtbaar is aandacht te worden besteed. Bij klachten zal, ook al is een overtreding niet direct zichtbaar vanaf de openbare weg, daarnaar een onderzoek ingesteld worden. Overtredingen die aan de achterzijde van woningen, in achtertuinen of op binnenterreinen plaatsvinden zijn niet direct te constateren. Er is voor gekozen om bij klachten direct een onderzoek naar dergelijke gevallen in te stellen. Omdat onze gemeente met enige regelmaat luchtfoto's laat maken van het gehele grondgebied kan ook illegale bebouwing welke niet direct vanaf de openbare weg zichtbaar is worden opgespoord.
1.1.4
Bestaat na het constateren van een overtreding naar het oordeel van de afdeling een mogelijkheid tot legalisatie dan dient om een onderbouwd legalisatieverzoek verzocht te worden. Aan de hand daarvan, met name aan de hand van de bijgeleverde tekeningen, kan dan bekeken worden of tot legalisatie kan worden overgegaan. Is legalisatie niet mogelijk dan dient de overtreding beëindigd te worden en zal als de overtreder dit ondanks aandringen weigert tot het instellen van bestuursrechtelijke maatregelen worden overgegaan.
1.1.5
Uit de door de overtreder aan te geven zienswijze kunnen omstandigheden blijken die in het kader van de - altijd noodzakelijke - belangenafweging tot een gedogen van de overtreding zouden kunnen leiden. Dit gedogen is aan bepaalde spelregels gebonden.
16
1.2
Protocol dwangsom:
1.2.1
De (dreigende) overtreding wordt geconstateerd. Er wordt een eerste rapportage van de overtreding gemaakt (standaardformulier 1.). Belangrijk is dat hierin de juiste tenaamstelling wordt gehanteerd.
1.2.2
Door de afdeling wordt beslist over de verdere procedure, afhankelijk van de ernst en de aard van de overtreding: a. kan de situatie worden gelegaliseerd? b. zo nee, is er sprake van een bijzondere situatie die moet worden gedoogd? c. zo nee, welk handhavingsmiddel wordt ingezet?
1.2.3
Een eerste brief wordt naar de overtreder gestuurd (standaardbrief 1).
1.2.4
De overtreder moet vooraf in de gelegenheid worden gesteld zijn "zienswijze" kenbaar te maken. In de informatieve brief kan de overtreder in de gelegenheid worden gesteld om mondeling of schriftelijk zijn reactie te geven. Van een mondelinge reactie moet een (kort) verslag worden gemaakt.
1.2.5
Na verloop van de termijn die wordt gesteld (afhankelijk van de ernst van de overtreding en en van de vraag of de overtreding moet worden beëindigd door het treffen van bepaalde voorzieningen of door een nalaten van een bepaald handelen) moet worden gecontroleerd of de overtreding is beëindigd, zo niet dan moet er weer een rapportage van overtreding worden gemaakt.
1.2.6
Eventueel kan voordat de daadwerkelijke sanctiebeschikking wordt verstuurd eerst nog een "voorwaarschuwing" naar de overtreder worden gestuurd (standaardbrief 2.). Of deze tussenstap wordt genomen zal afhangen van de aard en de ernst van de overtreding.
1.2.7
In deze voorwaarschuwing kan een termijn worden opgenomen. Na verloop van deze termijn zal opnieuw moeten worden gecontroleerd of de overtreding is beëindigd, zo niet dan moet er weer een rapportage van de overtreding worden gemaakt.
1.2.8
Vervolgens wordt de sanctie-beschikking naar de overtreder en/of degene die in staat is de overtreding te beëindigen verstuurd (standaardbrief 7.). Ook moeten derde-belanghebbenden op de hoogte worden gesteld.
1.2.9
Na afloop van de in de beschikking genoemde termijn moet worden gecontroleerd of de overtreding is beëindigd, zo niet dan wordt er weer een rapportage van de overtreding gemaakt.
1.2.10
Als de overtreding wel is beëindigd kan de dwangsombeschikking eventueel worden ingetrokken (standaardbrief 9)).
1.2.11
Vervolgens wordt (via afdeling financiën) een verzoek tot betaling van de verbeurde dwangsom aan de overtreder gestuurd + accept-giro (standaardbrief 8).
1.2.12
De afdeling financiën bewaakt via debiteurenadministratie, wordt niet op tijd betaald dan eventueel betalingsherinnering sturen.
1.2.13
Wordt dan nog niet betaald dan moet afdeling financiën dit melden aan de verantwoordelijke besluitvormers, die de deurwaarder inschakelen. De deurwaarder zorgt vervolgens voor invordering bij dwangbevel, betekenen deurwaardersexploot.
1.2.14
Is er door de overtreder bij de rechtbank verzet aangetekend dan moet de gemeenteraad bij de rechtbank een verzoek om opheffing van de schorsende werking indienen.
1.2.15
Ten uitvoerlegging dwangbevel, inning d.m.v. beslaglegging
1.2.16
Na verloop van tijd kunnen de opgeslagen goederen die niet worden opgehaald worden verkocht of vernietigd (minimaal twee weken/ maximaal drie maanden).
17
1.3
Protocol bestuursdwang:
1.3.1
De (dreigende) overtreding wordt geconstateerd. Er wordt een eerste rapportage van overtreding gemaakt (standaardformulier 1.). Belangrijk is dat hierin de juiste tenaamstelling wordt gehanteerd.
1.3.2
Door de afdeling wordt beslist over de verdere procedure, afhankelijk van de ernst en de aard van de overtreding: a. kan de situatie worden gelegaliseerd? b. zo nee, is er sprake van een bijzondere situatie die moet worden gedoogd? c. zo nee, welk handhavingsmiddel wordt ingezet?
1.3.3
Een eerste brief wordt naar de overtreder gestuurd (standaardbrief 1).
1.3.4
De overtreder moet vooraf in de gelegenheid worden gesteld zijn "zienswijze" kenbaar te maken. In de informatieve brief kan de overtreder in de gelegenheid worden gesteld om mondeling of schriftelijk zijn reactie te geven. Van een mondelinge reactie moet een (kort) verslag worden gemaakt.
1.3.5
Na verloop van de termijn die wordt gesteld (afhankelijk van de ernst van de overtreding en en van de vraag of de overtreding moet worden beëindigd door het treffen van bepaalde voorzieningen of door een nalaten van een bepaald handelen) moet worden gecontroleerd of de overtreding is beëindigd; zo niet dan moet er weer een rapportage van de overtreding worden gemaakt.
1.3.6
Eventueel kan voordat de daadwerkelijke sanctiebeschikking wordt verstuurd eerst nog een "voorwaarschuwing" naar de overtreder worden gestuurd (standaardbrief 2.). Of deze tussenstap wordt genomen zal afhangen van de aard en de ernst van de overtreding. In deze voorwaarschuwing kan een termijn worden opgenomen. Na verloop van deze termijn zal opnieuw moeten worden gecontroleerd of de overtreding is beëindigd, zo niet dan moet er weer een rapportage van de overtreding worden gemaakt.
1.3.7
Vervolgens wordt de sanctie-beschikking naar de overtreder en/of degene die in staat is de overtreding te beëindigen verstuurd (standaardbrief 3.). Ook moeten derde-belanghebbenden op de hoogte worden gesteld.
1.3.8
Na afloop van de in de beschikking genoemde termijn moet worden gecontroleerd of de overtreding is beëindigd, zo niet dan wordt er weer een rapportage van de overtreding gemaakt.
1.3.9
Voordat tot de daadwerkelijke uitvoering van de bestuursdwang wordt overgegaan kan het handig zijn om een soort actieplan te maken. In dit actieplan moet onder meer worden gedacht aan de volgende zaken: Wie moet er zoal bij de uitvoering van de bestuursdwang worden betrokken en dus tijdig worden ingelicht (andere afdelingen, brandweer, politie, aannemer) ? Als er goederen moeten worden meegenomen moeten vervoer en opslagruimte en verzekering van de goederen tegen diefstal, brand beschadiging worden geregeld! Als er woningen moeten worden binnengetreden moet er worden gezorgd voor een machtiging o.g.v. Wet op Binnentreden! (standaardformulier 2a.) Ook zal een verslag van het binnentreden moeten worden gemaakt (standaardformulier 2.b.). Als er terreinen van derden moeten worden betreden, dan moet dit 48 uur tevoren aan de derden worden aangekondigd! Moet de Officier van Justitie tevoren worden ingelicht? Moet er een persbericht worden gemaakt?
1.3.10
Is er in de bezwaartermijn (6 weken na de sanctiebeschikking) een bezwaarschrift ingediend? Als de situatie het toestaat kan het beste worden gewacht met de uitvoering van bestuursdwang tot er op het bezwaarschrift is beslist. In overleg met de commissie voor beroep-en bezwaarschriften wordt er door de afdeling een beslissing genomen.
1.3.11
De uiteindelijke uitvoering van bestuursdwang moet schriftelijk worden vastgelegd (standaardformulier 3.) en ook kan het handig zijn om daarnaast de uitvoering vast te leggen op foto's en/of video (situatie voor, tijdens en na de uitvoering vastleggen).
18
1.3.12
Als er goederen zijn meegenomen dan moet schriftelijk worden vastgelegd om welke goederen het gaat (standaardformulier 4.), eventueel ook vergezeld van foto's van de goederen.
1.3.13
De meegenomen goederen moeten worden opgeslagen en bewaard.
1.3.14
Voor de kosten van bestuursdwang zal vervolgens (via afdeling financiën) aan de overtreder een nota moeten worden verstuurd + acceptgiro (standaardbrief 4.)
1.3.15
Als er goederen zijn meegenomen dan brief (standaardbrief 5) sturen aan overtreder met een afschrift van het formulier waarop de meegenomen goederen zijn geregistreerd. In de brief moet worden vermeld waar de goederen zijn opgeslagen en dat ze tegen betaling van de kosten van bestuursdwang zijn af te halen.
1.3.16
De afdeling financiën bewaakt via debiteurenadministratie, wordt niet op tijd betaald dan eventueel betalingsherinnering sturen.
1.3.17
Wordt dan nog niet betaald dan moet afdeling financiën dit melden aan de verantwoordelijke besluitvormers, die dan de deurwaarder inschakelen. De deurwaarder zorgt vervolgens voor betekening van het deurwaardersexploot en voor de invordering bij dwangbevel.
1.3.18
Is er door de overtreder bij de rechtbank verzet aangetekend tegen het kostenverhaal dan moet de gemeenteraad bij de rechtbank een verzoek om opheffing van de schorsende werking indienen.
1.3.19
Ten uitvoerlegging dwangbevel, inning d.m.v. beslaglegging.
1.3.20
Na verloop van tijd kunnen de opgeslagen goederen die niet worden opgehaald worden verkocht of vernietigd (minimaal twee weken/ maximaal drie maanden).
19
1.4
Protocol spoedeisende bestuursdwang:
1.4.1
De (dreigende) overtreding wordt geconstateerd. Er wordt een eerste rapportage van de overtreding gemaakt (standaardformulier 1.). Belangrijk is dat hierin de juiste tenaamstelling wordt gehanteerd (controle bij K.v.K.).
1.4.2
Door de afdeling wordt beslist over de verdere procedure, afhankelijk van de ernst en de aard van de overtreding: a. kan de situatie worden gelegaliseerd? b. zo nee, is er sprake van een bijzondere situatie die moet worden gedoogd? c. zo nee, welk handhavingsmiddel wordt ingezet?
1.4.3
Is er sprake van een spoedeisend geval dan zal zo snel mogelijk tot toepassing van bestuursdwang moeten worden overgegaan, zonder voorafgaande schriftelijke waarschuwing. De spoedeisendheid kan voortvloeien uit de ernst van de overtreding of uit het feit dat het zinloos c.q. praktisch onmogelijk is de waarschuwing af te wachten.
1.4.4
Voordat tot de daadwerkelijke uitvoering van de bestuursdwang wordt overgegaan kan het, ook in spoedeisende gevallen, handig zijn om een soort actieplan te maken. In dit actieplan moet onder meer worden gedacht aan de volgende zaken: Wie moet er zoal bij de uitvoering van de bestuursdwang worden betrokken en dus tijdig worden ingelicht (andere afdelingen, brandweer, politie, aannemer)? Als er goederen moeten worden meegenomen moeten vervoer en opslagruimte en verzekering van de goederen tegen diefstal, brand beschadiging worden geregeld! Als er woningen moeten worden binnengetreden moet er worden gezorgd voor een machtiging o.g.v. Wet op Binnentreden! (standaardformulier 2.a.). Ook zal een verslag van het binnentreden moeten worden gemaakt (standaardformulier 2.b.). Als er terreinen van derden moeten worden betreden, dan moet dit 48 uur tevoren aan de derden worden aangekondigd! Deze termijn is wettelijk voorgeschreven maar kan in geval van spoedeisendheid wel een probleem geven. Lukt het niet om de termijn te halen en is het wel absoluut noodzakelijk om het terrein van derden te betreden dan kunnen we niet meer doen dan het zo snel mogelijk aan te kondigen aan derde. Moet de Officier van Justitie tevoren worden ingelicht? Moet er een persbericht worden gemaakt?
1.4.5
De uiteindelijke uitvoering van bestuursdwang moet schriftelijk worden vastgelegd (standaardformulier 3.) en ook is het nodig om de uitvoering vast te leggen op foto's en/of video (situatie voor, tijdens en na de uitvoering vastleggen!).
1.4.6
Na de uitvoering van de spoedeisende bestuursdwang moet een brief worden verzonden aan de overtreder en/of degene die in staat was de overtreding te beëindigen, waarin wordt medegedeeld dat bestuursdwang is uitgevoerd (standaardbrief 6.). Ook derde belanghebbenden moeten van het besluit op de hoogte worden gebracht.
1.4.7
Als er goederen zijn meegenomen dan moet schriftelijk worden vastgelegd om welke goederen het gaat (standaardformulier 4.), eventueel ook vergezeld van foto's van de goederen.
1.4.8
De meegenomen goederen moeten worden opgeslagen en bewaard.
1.4.9
Voor de kosten van bestuursdwang zal vervolgens (via afdeling financiën) aan de overtreder een nota moeten worden verstuurd + acceptgiro (standaardbrief 4.)
1.4.10
Als er goederen zijn meegenomen dan brief (standaardbrief 5.) sturen aan overtreder met een afschrift van het formulier waarop de meegenomen goederen zijn geregistreerd. In de brief moet worden vermeld waar de goederen zijn opgeslagen en dat ze tegen betaling van de kosten van bestuursdwang zijn af te halen.
1.4.11
De afdeling financiën bewaakt via debiteurenadministratie, wordt niet op tijd betaald dan eventueel betalingsherinnering sturen.
20
1.4.12
Wordt dan nog niet betaald dan moet afdeling financiën dit melden aan de verantwoordelijke besluitvormers, die moet dan de deurwaarder inschakelen, deurwaarder zorgt vervolgens voor betekening van het deurwaardersexploot en voor de invordering bij dwangbevel.
1.4.13
Is er door de overtreder bij de rechtbank verzet aangetekend tegen het kostenverhaal dan moet de gemeenteraad bij de rechtbank een verzoek om opheffing van de schorsende werking indienen.
1.4.14
Ten uitvoerlegging dwangbevel, inning d.m.v. beslaglegging.
1.4.15
Na verloop van tijd kunnen de opgeslagen goederen die niet worden opgehaald worden verkocht of vernietigd (minimaal twee weken/ maximaal drie maanden).
21
Correspondentieadres Postbus 200, 6580 AZ Malden
Bezoekadres Kerkplein 6, 6581 AC Malden
GEMEENTE HEUMEN Telefoon 0243588300 Telefax 0243581086
Standaardformulier 1
Onderzoeksrapport Naam toezichthouder Datum overtreding 1e overtreding of herhaling Naam overtreder Adres Postcode/woonplaats Telefoonnummer Gesproken met Geconstateerde overtreding
Gemaakte afspraken
Foto of video van overtreding Overige opmerkingen
22
Correspondentieadres Postbus 200, 6580 AZ Malden
Bezoekadres Kerkplein 6, 6581 AC Malden
GEMEENTE HEUMEN Telefoon 0243588300 Telefax 0243581086
Standaardformulier 2a. Machtiging tot binnentreden woning.
Burgemeester en wethouders van de gemeente Heumen, gelet op de Wet op het Binnentreden en de Gemeentewet; geven machtiging aan: (naam & functie) om: voor de uitvoering van het besluit tot toepassing van bestuursdwang van: (orgaan & datum) zonder toestemming van de bewoner binnen te treden in de woning gelegen aan: (adres) en bepalen verder dat: -
bij dringende noodzakelijkheid in de genoemde woning of woningen tussen middernacht en 6 uur 's morgens kan worden binnengetreden bij dringende noodzakelijkheid in geval van afwezigheid van de bewoner(s) in de genoemde woning of woningen kan worden binnengetreden voor zover het doel van het binnentreden dit vereist degene die bevoegd is zonder toestemming van de bewoner binnen te treden zich van anderen kan doen vergezellen
Deze machtiging is van kracht op de dag waarop zij is afgegeven tot: (ten hoogste de drie daarop volgende dagen) Afgegeven te Malden op: (datum)
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
23
Correspondentieadres Postbus 200, 6580 AZ Malden
Bezoekadres Kerkplein 6, 6581 AC Malden
GEMEENTE HEUMEN Telefoon 0243588300 Telefax 0243581086
Standaardformulier 2b. Verslag binnentreden woning.
Op (datum) om (tijd) ben ik, ondergetekende, vergezeld van (naam en functie), krachtens een machtiging van burgemeester en wethouders van de gemeente Heumen die is afgegeven op (datum machtiging), op grond van de Wet op het Binnentreden en de Gemeentewet, ter uitvoering van het besluit tot toepassing van bestuursdwang van (orgaan),(datum), binnengetreden in de woning aan (adres), -
zonder de toestemming van (naam persoon), die opgaf de bewoner te zijn; bij afwezigheid van de bewoner en derhalve zonder toestemming.
-
Voorafgaand aan het binnentreden van de woning heb ik mij door het tonen van mijn legitimatiebewijs gelegitimeerd, de hierboven vermelde machtiging getoond en het doel van het binnentreden medegedeeld. Voorafgaand aan het binnentreden van de woning heb ik mij niet door het tonen van mijn legitimatiebewijs gelegitimeerd, de hierboven vermelde machtiging niet getoond, het doel van het binnentreden niet medegedeeld, omdat (reden)
-
Wijze van binnentreden: Verrichtingen, eventuele voorvallen en bijzonderheden (bijvoorbeeld bij of als gevolg van het binnentreden is letsel toegebracht aan personen, is schade toegebracht aan goederen, is verzet geboden, zijn vormvoorschriften overtreden moeten worden): In de woning zijn in beslag genomen: De woning is verlaten op (datum & tijd). (Op ambtseed of - gelofte) opgemaakt te (plaatsnaam) op (datum)
--------------------------------------------------(handtekening) naam en functie: Afschrift van verslag aan de bewoner verstrekt of verzonden op (datum).
24
Correspondentieadres Postbus 200, 6580 AZ Malden
Bezoekadres Kerkplein 6, 6581 AC Malden
GEMEENTE HEUMEN Telefoon 0243588300 Telefax 0243581086
Standaardformulier 3. Rapportage uitvoering bestuursdwang.
Beschrijving uitvoering bestuursdwang, eventueel aan de hand van het tevoren gemaakte actieplan. Tijdstip van uitvoering: (datum, aanvangstijd en eindtijd) Plaats van uitvoering: Betrokken bij uitvoering: (namen en functies) Wijze van uitvoering: Foto's (en/of video) voor, tijdens en na afloop van de uitvoering.
25
Correspondentieadres Postbus 200, 6580 AZ Malden
Bezoekadres Kerkplein 6, 6581 AC Malden
GEMEENTE HEUMEN Telefoon 0243588300 Telefax 0243581086
Standaardformulier 4. Registratieformulier in beslag genomen goederen.
Op (datum uitvoering) zijn ter uitvoering van het besluit tot toepassing van bestuursdwang van (datum) de volgende goederen meegenomen van het perceel (adres): (opsomming goederen)
Foto's van de meegenomen goederen: De goederen zijn opgeslagen in het pand aan de (adres).
26
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Standaardbrief 1. Informatieve brief aan overtreder.
Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, Op (datum) hebben wij geconstateerd dat u (omschrijving van de overtreding). Hiermee handelt u in strijd met (voorschrift). In dit voorschrift is bepaald dat (omschrijving ). Wij verzoeken u dringend om deze overtreding binnen (aantal) dagen/ weken te beëindigen. U dient hiertoe de volgende maatregelen/ voorzieningen te treffen: (opsomming) Voordat wij verdere stappen gaan ondernemen willen wij u in de gelegenheid stellen om binnen (termijn; bijvoorbeeld één week) uw reactie hierop te geven. U kunt hiervoor contact opnemen met (naam), bereikbaar op telefoonnummer ( ). Het is ook mogelijk om schriftelijk te reageren. Het adres is ( ) Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; Namens dezen, J.J.H.M. Jeurissen,
hoofd afdeling bouwen, milieu en afval
Bijlage: kopie van rapportage van overtreding.
27
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Standaardbrief 2. Voorwaarschuwing.
Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, Op (datum) is door ons geconstateerd dat u heeft gehandeld/ handelt in strijd met (voorschrift). Bij brief van (datum brief 1) hebben wij u hierover al geïnformeerd. -
Op (datum) hebben wij de situatie (telefonisch) met u besproken. Op (datum) heeft u ons een schriftelijke reactie gestuurd.
Hierbij heeft u aangegeven dat ( ) Op (datum) hebben wij echter geconstateerd dat u de overtreding niet heeft beëindigd/ heeft herhaald. Wij verzoeken u nogmaals met klem om deze overtreding te beëindigen/ niet te herhalen. U dient binnen (aantal) dagen/ weken de volgende maatregelen/ voorzieningen te treffen: (maatregelen) Indien u dit nalaat zijn wij genoodzaakt om verdere stappen te ondernemen. In dat geval kunnen wij één of meer van de volgende sanctiemiddelen toepassen: -
Het opleggen van een dwangsom. De hoogte van de dwangsom kan voor dit soort overtredingen oplopen tot (bedrag) per overtreding/ dag/ week; Het toepassen van bestuursdwang. In dat geval maken wij op uw kosten de overtreding ongedaan; Het intrekken van uw vergunning.
(Als er al een voorkeur is voor een van de sanctiemiddelen dan kan ook alleen dit middel worden genoemd).
28
Wij gaan er vooralsnog van uit dat u het niet zover zult laten komen. Binnenkort zullen wij opnieuw controleren of u een eind heeft gemaakt aan de overtreding. Indien u nog vragen heeft kunt u contact op nemen met (naam & telefoonnummer). Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; Namens dezen, J.J.H.M. Jeurissen,
hoofd afdeling bouwen, milieu en afval
Bijlage: kopie van rapportage van overtreding(2e)
29
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Standaardbrief 3. Besluit tot toepassing bestuursdwang.
Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, In vervolg op onze brieven van (datum brief 1 en brief 2) delen wij u het volgende mee. Ondanks onze herhaalde waarschuwing heeft u de overtreding van (voorschrift) nog niet beëindigd/ weer herhaald. Op grond van dit voorschrift is het verboden om (omschrijving ). Op (datum) hebben wij nogmaals geconstateerd dat u (omschrijving overtreding). Wij hebben u reeds eerder medegedeeld dat wij bevoegd zijn om bestuursdwang toe te passen om de overtreding te beëindigen. Deze bevoegdheid is neergelegd in artikel 125 van de Gemeentewet. Wij hebben besloten om nu van deze bevoegdheid gebruik te maken. Wij sommeren u om voor (datum) de volgende maatregelen/ voorzieningen te treffen: (opsomming). Indien de overtreding niet voor deze datum door u is beëindigd, dan zullen wij op uw kosten door middel van bestuursdwang een eind aan de overtreding maken. Dit betekent dat wij (omschrijving hoe bestuursdwang zal worden toegepast). De kosten hiervan zullen aan u in rekening worden gebracht. Als u het niet eens bent met dit besluit, dan kunt u binnen 6 weken na dagtekening van deze brief een bezwaarschrift indienen bij het college van burgemeester en wethouders. In de bijlage bij deze brief kunt u lezen hoe u dat moet doen.
30
Wij wijzen u er op dat het indienen van een bezwaarschrift niet betekent dat uw verplichting om de overtreding binnen de gestelde termijn te beëindigen wordt uitgesteld. Het indienen van een bezwaarschrift heeft geen schorsende werking. Hoogachtend,
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
Bijlage: rapportage van overtreding (3e)
31
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden
Standaardbrief 4. Kostenverhaal bestuursdwang.
Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, In vervolg op onze brieven van (datum brief 1, 2 en 3) delen wij u het volgende mee. Omdat u niet binnen de door ons gestelde termijn de overtreding heeft beëindigd hebben wij op (datum) bestuursdwang toegepast. Zoals aangekondigd brengen wij u de kosten hiervan in rekening. Wij verzoeken u om de kosten van de toepassing van bestuursdwang, zijnde (bedrag) binnen ( )weken/ vóór (datum) over te maken op rekeningnummer ( ). Indien u niet tijdig betaalt, dan zal de invordering in handen van een deurwaarder worden gesteld. Ook alle (gerechtelijke en buitengerechte-lijke) kosten betreffende de invordering en de wettelijke rente zullen dan aan u in rekening worden gebracht. Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
Bijlagen: 1. specificatie van de kosten 2. acceptgiro 3. rapportage van overtreding (4e)
32
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden
Standaardbrief 5. Brief inzake in beslag nemen goederen.
Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, Op (datum) hebben wij bestuursdwang toegepast. Hierbij hebben wij gebruik gemaakt van onze bevoegdheid om goederen mee te nemen en op te slaan (artikel 126 Gemeentewet). Op het bijgaande registratieformulier kunt u zien welke goederen wij hebben meegenomen. Wij hebben de goederen opgeslagen in/ op (adres opslag). Bij brief van (datum brief 4) is u medegedeeld wat de kosten van de uitgevoerde bestuursdwang zijn. Indien u deze kosten heeft betaald kunt u de door ons meegenomen goederen afhalen. Heeft u evenwel nog niet betaald dan zijn wij bevoegd de afgifte van de goederen op te schorten. Verder wijzen wij u er op dat wij na verloop van tijd kunnen overgaan tot verkoop van de goederen. Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
Bijlage: registratieformulier (standaardfomulier 5)
33
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Standaardbrief 6. Mededeling spoedeisende bestuursdwang.
Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, Op (datum) hebben wij geconstateerd dat u (overtreding). Dit is in strijd met (voorschrift), waarin is bepaald dat ( ). Wij hebben deze overtreding op (datum) beëindigd door middel van de toepassing van bestuursdwang. De bevoegdheid om bestuursdwang toe te passen is neergelegd in artikel 125 van de Gemeentewet. Gelet op de ernst van de overtreding hebben wij u niet voorafgaand gewaarschuwd en evenmin hebben wij u in de gelegenheid gesteld om zelf de overtreding te beëindigen. Naar onze mening was direct optreden noodzakelijk. Of: Gelet op de aard van de overtreding was het naar onze mening zinloos c.q. praktisch onmogelijk om u voorafgaand te waarschuwen en u in de gelegenheid te stellen om zelf de overtreding te beëindigen. De kosten van de uitvoering van de bestuursdwang zullen wij aan u in rekening brengen. Als u het niet eens bent met dit besluit kunt u binnen 6 weken na dagtekening van deze brief een bezwaarschrift indienen bij het college van burgemeester en wethouders. In de bijlage bij deze brief kunt u lezen hoe u dat moet doen. Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
34
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Standaardbrief 7. Besluit opleggen dwangsom.
Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, In vervolg op onze brieven van (datum brief 1 en brief 2) delen wij u het volgende mee. Ondanks onze herhaalde waarschuwing heeft u de overtreding van (voorschrift) nog niet beëindigd/ weer herhaald. Op grond van dit voorschrift is het verboden om ( ). Op (datum) hebben wij nog-maals geconstateerd dat u (omschrijving overtreding). Wij hebben u reeds eerder medegedeeld dat wij op grond van artikel 136 van de Gemeentewet bevoegd zijn om aan u dwangsom op te leggen. Wij hebben besloten om nu van deze bevoegdheid gebruik te maken. Wij sommeren u om vóór (datum) de volgende maatregelen/ voorzieningen te treffen: (opsomming). Indien u niet voor deze datum de overtreding heeft beëindigd, Of: Indien u deze overtreding nogmaals herhaalt, leggen wij u een dwangsom op van (bedrag) per overtreding/ dag/ week. De maximale dwangsom die u kunt verbeuren is (bedrag). Als u het niet eens bent met dit besluit kunt u binnen 6 weken na dagtekening van deze brief een bezwaarschrift indienen bij het college van burgemeester en wethouders. In de bijlage bij deze brief kunt u lezen hoe u dat moet doen.
35
Wij wijzen u er op dat het indienen van een bezwaarschrift niet betekent dat uw verplichting om de overtreding binnen de gestelde termijn te beëindigen wordt uitgesteld. Het indienen van een bezwaarschrift heeft geen schorsende werking. Hoogachtend,
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
Bijlage: rapportage van overtreding (4e)
36
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden
Standaardbrief 8. Betaling verbeurde dwangsommen.
Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, Bij brief van (datum brief 7) legden wij u een dwangsom op van (bedrag) per overtreding/ dag/ week. Tijdens de controlebezoeken van (data) is geconstateerd dat u de overtreding niet heeft beëindigd/ heeft herhaald. Hierdoor heeft u inmiddels een dwangsom verbeurd van (aangeven totaal bedrag van verbeurde dwangsommen en hoe dat is opgebouwd, dus of een bepaald bedrag per overtreding of per dag of per week). Hierbij gaan wij over tot invordering van de door u verbeurde dwangsommen. Wij verzoeken u om het bedrag van (bedrag)binnen (aantal) dagen/ weken of vóór (datum) over te maken op rekeningnummer ( ). Indien u niet tijdig betaalt zal de invordering in handen van een deurwaarder worden gegeven. Ook alle (gerechtelijke en buitengerechtelijke) kosten betreffende de invordering en de wettelijke rente zullen dan aan u in rekening worden gebracht. Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
Bijlagen: 1. rapportage(s) van overtreding (4e) 2. acceptgiro
37
GEMEENTE HEUMEN
Correspondentieadres Postbus 200 6580 AZ Malden Bezoekadres Gemeentehuis Kerkplein 6 6581 AC Malden
Standaardbrief 9. Intrekken dwangsombeschikking.
Telefoon 024-3588300 Telefax 024-3581086
Uw brief van: Uw kenmerk: Onderwerp:
Malden, Ons kenmerk/nr.: Behandeld door: Doorkiesnr: Bijlage(n):
Geachte, In vervolg op onze brieven van (datum brieven 1, 2 en 7) delen wij u het volgende mee. Tijdens het controlebezoek van (datum) hebben wij geconstateerd dat u de overtreding inmiddels heeft beëindigd door het treffen van de benodigde voorzieningen/ maatregelen. Wij trekken bij deze onze dwangsombeschikking in. (+ Bezwaarclausule onder de brief aan de evt. andere belanghebbenden) Hoogachtend,
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEUMEN; De secretaris, De burgemeester,
drs. J. Wijnia
drs. J. van Zomeren
38
Bijlage 5.
Handhavingsprotocol Titel Handhaving bestemmingsplannen Juridische grondslag Voorschriften die zijn opgenomen in het van toepassing zijnde bestemmingsplan en artikel 40 van de Woningwet. Het verlenen van vrijstelling kan geschieden in het kader van het bestemmingsplan of de Wet op de Ruimtelijke Ordening –WRO-( Artikelen 15, 17 en 19). Toelichting op het schema In dit protocol worden de stappen aangegeven die genomen worden ten aanzien van overtredingen van bestemmingsplannen en overtredingen die in strijd zijn met artikel 40 van de Woningwet –Ww-. Als wordt geconstateerd dat er sprake is van zo’n overtreding wordt eerst onderzocht of legalisatie mogelijk is. Dit kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van een vrijstellingsmogelijkheid indien die genoemd is in het bestemmingsplan (art. 15 WRO) of de vrijstellingsmogelijkheden ex art. 17 of 19 WRO. In het bestemmingsplan kan met betrekking tot het ‘gebruik’ de volgende bepaling in de voorschriften zijn opgenomen: “Het is verboden de in het plan begrepen gronden en opstallen te gebruiken of laten gebruiken op een wijze of tot een doel, strijdig met de in of krachtens het plan aan deze gronden gegeven bestemming en met het in of krachtens deze voorschriften ten aanzien van het gebruik van deze gronden en opstallen bepaalde”. Het college van Burgemeester en Wethouders kan onder bepaalde, in het bestemmingsplan genoemde, voorwaarden vrijstelling verlenen van het strijdige gebruik. In dit protocol worden de stappen aangegeven die worden genomen ten aanzien van overtredingen van het gestelde verbod. Indien er sprake is van een vermoeden van een overtreding, dient eerst onderzocht te worden of er sprake is van een legale situatie. Indien dit NIET het geval is dan moet worden bekeken of er sprake is van een binnenplanse vrijstellingsmogelijkheid dan wel of er een andere vrijstelling op grond van de WRO mogelijk is. Mandaat en ondertekening Op het mandaat voor de ondertekening van de brieven en beschikkingen zijn van toepassing het mandaatbesluit en de ondermandaatbesluiten van B&W. Sanctiebevoegdheden van het college zijn niet gemandateerd. Monitoring Met monitoring wordt beoogd de input en output van de handhavingsinspanningen inzichtelijk te maken. Het protocol kent op diverse plaatsen in het handhavingsproces momenten dat er een ‘product’ gemeten kan worden. Deze gegevens staan in het protocol aangegeven en worden structureel geregistreerd. Eventuele bijzonderheden Geen
39
Bijlage 6. Plannen van aanpak. Plan van aanpak Bouwen 2005. Beleidsveld
Wettelijke basis
Verantwoordelijke afdeling
Probleemanalyse
Het beleidsveld omvat handhaving van wetten, verordeningen en nota's gericht op (behoud en ontwikkeling van) de ruimtelijke, technische en architectonische/ cultuurhistorische kwaliteit van de gebouwde omgeving. - Woningwet (o.a. artikel 40) en bijbehorende AmvB's (Bouwbesluit, enz.) - Bouwverordening - Welstandsnota - Bestemmingsplannen - Monumentenwet en -verordening BMA - toezicht op de bouwtechnische aspecten van een bouw naar aanleiding van een verleende bouwvergunningen - eindcontrole naar aanleiding van een verleende bouwvergunning c.q. handhaving indien er sprake is van bouw in afwijking van een verleende vergunning - het opleggen van een bouwstop als geconstateerd wordt dat er zonder vergunning wordt gebouwd ROVG - alles wat overblijft - De taak; het controleren of mét cq. conform een vergunning wordt gebouwd/ gesloopt, en de bepalingen van Woningwet, Bouwverordening, welstandsnota, bestemmingsplannen en monumentenwet/ -verordening worden nageleefd c.q. niet worden overtreden. Constateren indien dit wel het geval is en dan ook handhavend optreden gericht op het opheffen van de overtreding. - De effecten van overtredingen; Dichtslibben van buitengebied en bebouwde kom; Ontstaan van onveilige, ongezonde, onbruikbare, en/of milieubelastende bouwwerken en situaties; Verloren gaan van cultuurhistorisch waardevolle objecten; Realisatie van ernstig ontsierende bouwwerken/ objecten; Ontstaan van rechtsongelijkheid die maatschappelijke onrust veroorzaakt; Precedentwerking (overtredingen kunnen de aanvang zijn van een serie opeenvolgende situaties die uiteindelijk moeilijk ongedaan te maken zijn). -
Handhavingdoelen
-
Kernbepalingen
Kengetallen
-
De kansen op overtredingen: De kans op dergelijke overtredingen is groot maar hangt nauw samen met de mate waarin we optreden. Een consequent optreden verkleint de kans op overtredingen omdat dergelijk beleid zich ‘rondspreekt’. Een algemene omschrijving van het doel: Overtreding van wetten, verordeningen en nota's voorkomen dan wel opheffen teneinde de ruimtelijke, technische en architectonische/ cultuurhistorische kwaliteit van de gebouwde omgeving te behouden en ontwikkelen. Formuleren van meetbare doelstellingen aan de hand waarvan achteraf het effect van de handhaving gemeten kan worden. Woningwet, artikel 40; Monumentenwet 1988, artikel 11; Bouwverordening (artikel 8.1.1.); Regelgeving Bouwbesluit m.b.t. Veiligheid; brand-, gebruiks- en constructieve veiligheid, gezondheid; lucht, licht en wering van vocht en geluid aantal controles aantal overtredingen aantal 1e aanschrijvingen aantal 2e aanschrijvingen (sanctie) aantal keren sanctie geëffectueerd aantal keren bouw stilgelegd aantal processen-verbaal
40
Bouwen. Prioriteit Werkwijze
Sanctiebeleid
Raming capaciteit en middelen
Toepassing van de door Justitie ontwikkelde methodiek (risicoanalyse) - Inventarisatie overtredingen / illegale situaties - Prioriteitsstelling. Primaat ligt bij preventief toezicht - Communicatie naar bevolking - Bestuursrechtelijk: (1) opleggen van een bouwstop; (2) bij weigerachtige overtreder opleggen dwangsom; (3) na verbeuren dwangsom en voortduren van de overtreding toepassen van bestuursdwang. - Strafrechtelijk: in een aantal gevallen kan het zinvol zijn strafrechtelijk op te treden tegen een overtreding (bijvoorbeeld in het geval van de illegale sloop van een monument). Capaciteit: Voor de reguliere bouwcontroles worden er op jaarbasis 810 uur geraamd Voor het controles van tijdelijke bouwwerken worden er op jaarbasis 35 uur geraamd. Hoe intensiever het toezicht, hoe meer uren nodig zijn voor de juridische afhandeling van overtredingen. Vooralsnog lijkt een twintig- tot dertigtal zaken per jaar aannemelijk (waarbij de verwachting is dat het aantal zaken snel afneemt als voldoende ruchtbaarheid wordt gegeven aan het handhavingsbeleid). Voor het toezicht is hiervoor een extra capaciteit van ongeveer 40 uur per jaar nodig; voor de juridische afhandeling is eveneens 40 uur extra capaciteit benodigd. Totaal benodigde uren: 925
Randvoorwaarden
In- en externe partner(s)
Middelen: Voor een goede taakuitvoering dienen we over de volgende ondersteunende middelen beschikken: digitale camera toezichthouders mobiele telefoon toezichthouders geautomatiseerd systeem (registratie en voortgangsbewaking) standaarddocumenten en protocollen financiële middelen handhaving N.B. De bij BMA aanwezige (digitale) camera is sterk verouderd en dient binnen een redelijke termijn te worden vervangen. Aan het opleggen van een bouwstop zijn juridische- en derhalve financiële risico's verbonden. De gemeente zal deze risico's moeten afdekken met een goede bedrijfsrisicoverzekering. Het toepassen van bestuursdwang zou in principe budgetneutraal moeten zijn omdat de overtreder de kosten ervan moet betalen. Het verbeuren van dwangsommen kan zelfs geld opleveren. Er is ten aanzien van dit beleidsveld sprake van een ongeschreven handhavingpraktijk waarbij alleen de overtredingen bij grotere bouwwerken worden aangepakt (opleggen bouwstop) en die zaken die door omwonenden worden aangereikt. Er is nog geen sprake van actieve opsporing. Door gebrek aan capaciteit worden kleinere bouwplaatsen thans niet of nauwelijks bezocht. Het opleggen van een bouwstop wordt gemeld aan de (plaatselijke) pers. Met welke handhavingpartners krijg je bij uitvoering van de handhavingstaak te maken: - Intern: Bouwinspecteur Beleidsmedewerker bouwen Juridisch handhavers Rovg - Extern: Politie
41
Plan van aanpak Bestemmingsplannen 2005. Beleidsveld
Het beleidsveld omvat handhaving van wetten gericht op het ordenen van de openbare ruimte en handhaving van de voorschriften vervat in bestemmingsplannen.
Wettelijke basis
Bestemmingsplannen; Artikel 40 Woningwet; Voor zover het gaat om bouwen zonder bouwvergunning ligt het primaat bij ROVG Indien er gebouwd wordt in afwijking van een bouwvergunning ligt het primaat bij BMA Het daarna afhandelen van een handhavingstraject geschiedt echter weer door ROVG de taak is het controleren of de bepalingen van zowel het bestemmingsplan als de Woningwet worden nageleefd c.q. niet worden overtreden. Constateren indien dit wel het geval is en dan ook handhavend optreden ofwel de overtreding opheffen. de effecten van overtredingen; Dichtslibben van buitengebied Verontreiniging van openbare ruimte Visuele verontreiniging Rechtsongelijkheid die maatschappelijke onrust in de hand werk (“onderbuikgevoelens”) Door bouwen in afwijking of zonder BV ontstaan ongecontroleerde situaties die diverse zijeffecten hebben zoals brandgevaar en andere onverantwoorde situaties Precedentwerking Overtredingen kunnen de aanvang zijn van een serie opeenvolgende situaties die uiteindelijk moeilijk ongedaan te maken zijn. de kansen op overtredingen: De kans op dergelijke overtredingen is groot maar hangt nauw samen met de mate waarin we optreden. Een consequent optreden verkleint de kans op overtredingen omdat dergelijk beleid zich ‘rondspreekt’. - overtredingen van artikel 40 van de woningwet en de bepalingen van het bestemmingsplannen voorkomen dan wel opheffen teneinde de effecten van overtredingen te voorkomen. - formuleren van meetbare doelstellingen aan de hand waarvan achteraf het effect van de handhaving gemeten kan worden. Hiertoe zal allereerst een inventarisatie plaats moeten vinden - Hoeveel overtredingen zijn er geconstateerd? - Welke soorten overtredingen onderscheiden we? - Hoe vaak is er tegen overtredingen opgetreden? - Hoe vaak met succes? Na deze registratie is de situatie in beeld gebracht. Aan de hand van de inventarisatie kunnen vervolgens doelstellingen bepaald worden zodat we kunnen omschakelen van ad hoc handhaven naar constructief en, indien nodig, preventief handhaven. Pas als er geïnventariseerd is, kunnen we een prioritering opstellen. Voortschrijdend inzicht kan leiden tot een evaluatie en aanvulling Artikel 40 van de Woningwet en de voorschriften uit het bestemmingsplan. Toepassing van de door Justitie ontwikkelde methodiek. Kan pas geformuleerd worden na afronding van de inventarisatie - aantal klachten - aantal overtredingen - aantal 1e aanschrijvingen - aantal 2e aanschrijvingen (sanctie) - aantal keren sanctie geëffectueerd - inventarisatie overtredingen / illegale situaties - prioriteitsstelling. Primaat ligt bij preventief toezicht - communicatie naar bevolking Bestuursrechtelijk (in eerste instantie dwangsom, bij onvoldoende financiën of een weigerachtige overtreder: bestuursdwang). In de praktijk blijkt strafrechtelijk optreden nauwelijks een nuttig middel te zijn.
Verantwoordelijke afdeling Probleemanalyse
Handhavingdoelen
Kernbepalingen Prioriteit Kengetallen
Werkwijze
Sanctiebeleid
42
Bestemmingsplannen. Raming capaciteit en middelen
Capaciteit: De benodigde capaciteit hangt ervan af of repressief of preventief gehandhaafd wordt. Een intensievere vorm van toezicht leidt tot meer juridische arbeid. Gebruikte lectuur zijn ‘Bouwrecht’ en ‘Administratief rechtelijke Beslissingen’. Er worden opleidingen in het kader van de handhaving gevolgd. Er zou met betrekking tot hulpmiddelen nog wel een digitale camera voor de afdeling ROVG aangeschaft mogen worden. Milieutoezichthouder: 400 uur Juridisch: 813 uur
Randvoorwaarden In- en externe partner(s)
Middelen: Geld is pas nodig als we met bestuursdwang optreden en we de kosten niet op de overtreder kunnen verhalen. Hoeveel geld hiermee gemoeid is, is niet te bepalen omdat het enerzijds al moeilijk in te schatten is hoeveel handhavingzaken met bestuursdwang opgelost moeten worden en het anderzijds niet te voorzien is of een overtreder vervolgens geen middelen heeft waarop je je kosten kunt verhalen. Daarnaast moeten we voor een goede taakuitvoering over de volgende middelen beschikken: - digitale camera toezichthouder - mobiele telefoon toezichthouder - geautomatiseerd systeem (registratie en monitoring) Er is in 2000 een nota handhaving bestemmingsplannen opgesteld Er is in 2005 een nota handhaving bouwregelgeving opgesteld Intern: - Juridisch handhavers Rovg - Bouwinspecteur - Hoofd buitendienst Extern: - Aannemers (bij toepassing bestuursdwang) - Politie (idem)
43