No: 2,^
Van
On^ angen bij Griffier Verspreid per e-mail
,o->
uw nummer uw datum AAN 2013/UIT/51570 18 juni 2013
ons nummer onze datum verzonden inlichtingen bij sector/afdeling doorkiesnr.
F. Boll BS / Welzijn 0475 - 359 295
bijlage(n) betreffende
Raadsinformatiebrief inzake het zorgakkoord en het sociaal akkoord
de voorzitter van de gemeenteraad
- 8 JULI 2013
Geachte voorzitter, Deze raadsinformatiebrief stelt u in hoofdlijnen op de hoogte over de inhoud van het overeengekomen zorgakkoord en sociale akkoord. In deze brief wordt daarbij ook aandacht geschonken aan de verschillen die hiermee zijn ontstaan met het eerder opgestelde regeerakkoord (waarover u reeds in het najaar van 2012 bent geïnformeerd). Zorgakkoord Het kabinet is het met sociale partnersl eens geworden over de hervorming van de langdurige ondersteuning en zorg. Op 24 april j l . presenteerden minister Schippers en staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in een Kamerbrief de uitkomsten van de onderhandelingen. Visie op langdurige zorg en ondersteuning Het kabinet streeft naar een samenleving die mensen meer de mogelijkheden biedt om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leven, voor meer gelijke deelname en meer eigen regie. Wie ondersteuning en zorg nodig heeft krijgt die zoveel mogelijk dichtbij - in de eigen leefomgeving - door gemeenten en zorgverzekeraars aangeboden. Deze ondersteuning en zorg zijn gericht op zelfredzaamheid van mensen en versterken hun zelfstandigheid. Voor kwetsbare mensen die vanwege hun beperkingen niet meer in een thuisomgeving kunnen w o n e n en die een beschermende en veilige omgeving nodig hebben, blijft zorg beschikbaar via de kern-AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten). Aldus ontstaat een situatie, waarin mensen in eerste instantie zelf en met hun sociale omgeving een oplossing proberen te vinden voor hun behoefte aan ondersteuning, in tweede instantie een beroep kunnen doen op gemeenten en / of zorg via de zorgverzekeraar en tot slot in aanmerking kunnen komen voor zorg via de kern-AWBZ. Uitstel maatregelen Ten opzichte van het regeerakkoord zijn een tweetal maatregelen uitgesteld. De extramurale dagbesteding blijft in 2014 via de AWBZ beschikbaar en ook op de extramurale2 persoonlijke
^ Vakbond Abvakabo FNV is uit de onderhandelingen gestapt. ^ Personen die begeleiding of verzorging krijgen maar niet in een instelling wonen, ontvangen deze begeleiding of verzorging extramuraal (buiten een instelling).
s t a d h u i s | Markt 31 6041 EM | P o s t b u s 900 6040 AX Roermond | T 0475 359 999 | F 0475
| Rabobank 1272.86.179
2013/UIT/51570 BS Pagina 2 verzorging I o n in 2014 via de AWBZ volledig beroep worden gedaan. Dit betekent dat er voor de burger op dit vlak vooralsnog niets veranderd. Decentralisatie AWBZ - Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Het zorgakkoord biedt op een aantal gebieden verduidelijking ten opzichte van het regeerakkoord, maar bevat tevens een aantal wijzigingen. Onderstaand worden de belangrijkste aspecten opgesomd: •
de functie begeleiding wordt per 1 januari 2015 overgeheveld naar gemeenten met 25% korting (zoals bepaald in het regeerakkoord) en persoonlijke verzorging met 15% korting (in het regeerakkoord nog een korting van 25%);
•
er blijft meer budget beschikbaar voor hulp bij het huishouden dan eerder was voorzien, zodat gemeenten op maat huishoudelijke ondersteuning kunnen bieden. Gemeenten krijgen in plaats van de 25% van het huidige budget (zoals in het regeerakkoord omschreven) nu 60% van het budget overgeheveld (landelijk € 530 miljoen extra);
•
de voorgenomen extramuralisering (aantal mensen dat geacht wordt thuis te kunnen blijven wonen) wordt minder scherp doorgevoerd. Meer mensen kunnen vanaf 2015 in een instelling verblijven, omdat de in het regeerakkoord verscherpte toegangscriteria voor intramurale zorg zijn verzacht;
•
vanaf 1 januari 2014 worden bestaande inkomensmaatregelen voor chronisch zieken en gehandicapten afgeschaft en moeten gemeenten deze regelingen vervangen door één maatwerkvoorziening. Hiertoe wordt budget naar gemeenten overgeheveld oplopend naar landelijk ca. € 700 miljoen structureel vanaf 2017. Gemeenten kunnen hiermee maatwerk bieden door het compenseren van beperkingen met voorzieningen via de Wmo of door het geven van directe inkomenssteun via de bijzondere bijstand;
•
aan met name burgers die moeite hebben met het voeren van de regie over het eigen leven, kan cliëntondersteuning worden verleend. Gemeenten bepalen zelf hoe de cliëntondersteuning wordt ingezet. De middelen in de AWBZ voor cliëntondersteuning worden per 2015 overgeheveld naar gemeenten.
Algemene opmerking: de hoogte van de budgetten voor de Gemeente Roermond zijn vooralsnog niet bekend. Aanvullende belangrijke maatregelen Naast bovenstaande maatregelen is in het zorgakkoord opgenomen dat gemeenten worden gestimuleerd om sociale wijkteams op te richten. Hiervoor wordt € 50 miljoen beschikbaar gesteld. Voor de stimulering van wijkverpleegkundigen wordt € 200 miljoen beschikbaar gesteld. Dit budget gaat naar de zorgverzekeraars. Van zorgverzekeraars / zorgkantoren wordt verwacht dat zij samenwerken met gemeenten. Zorgverzekeraars Nederland en de VNG zijn in overleg over hoe deze samenwerking het beste gestalte kan krijgen. Daarnaast wordt de compensatieplicht herijkt die gemeenten hebben in het kader van de Wmo. Gemeenten krijgen meer ruimte om mensen zo nodig te ondersteunen met passende voorzieningen, maar wel uitgaande van de door het Rijk vastgestelde visie op langdurige zorg en ondersteuning (zie 2e alinea van deze raadsinformatiebrief). Tot slot kan benoemd worden dat het kabinet een recht creëert op het persoonsgebonden budget (PGB). Burgers kunnen hierdoor onder zeer strikte voorwaarden binnen de AWBZ en de W m o aanspraak maken op dit recht. Alhoewel een aantal scherpe maatregelen uit het Regeerakkoord op een aantal punten verzacht zijn, betekent dit niet dat de opgaven uit het eerdere Regeerakkoord en het huidige Zorgakkoord makkelijker worden. Nog steeds moet er fors bezuinigd worden op de zorg en
2013/UIT/51570 BS Pagina 3 ondersteuning aan l<wetsbare burgers en moeten er ingrijpende, fundamentele keuzes worden gemaakt over de lokale inrichting en organisatie van het toekomstige ondersteuningsaanbod. Wetqevinastraiect Om de maatregelen uit deze brief te realiseren is wet- en regelgeving noodzakelijk. Voor zover indiening ervan bij de Tweede Kamer relevant is, wordt deze, afhankelijk van het onderwerp verwacht in het tweede kwartaal (o.a. de afschaffing van een aantal financiële regelingen) en het vierde kwartaal (met name de wetsvoorstellen Wmo en de kern-AWBZ) van dit jaar om in werking te kunnen treden respectievelijk per 2014 en 2015. In het zorgakkoord wordt tevens onderkend dat maatregelen in de zorg hun weerslag vinden in de werkgelegenheid in de zorgsector. Er wordt dan ook aangegeven dat het afgesloten sociaal akkoord wordt onderschreven en leidraad zal zijn voor het optreden van partijen in de zorgsector. De in het sociaal akkoord opgenomen afspraken voor om-, her- en bijscholing van personeel en het van werk naar werk begeleiden van eventueel overtollig geworden personeel worden meegenomen in de sectorplannen die ook voor de zorgsector zullen worden opgesteld.
Sociaal akkoord Het kabinet is het met de vakbonden en werkgeversorganisaties eens geworden over een reeks maatregelen, gericht op versterking van de economie en verbetering van de arbeidsmarkt Het afgesloten sociaal akkoord ziet er in het kort en op hoofdlijnen als volgt uit: Sector plannen Er komen (inter)sectorale plannen om de werkgelegenheid te behouden en om in onzekere economische tijden de economie aan de gang te houden. Het kabinet zal deze sectorplannen financieel faciliteren. In de werkloosheidsbestrijding zullen extra inspanningen worden verricht voor jongeren en ouderen. De effecten zullen gerapporteerd worden via zogenaamde arbeidsmarkteffecten rapportages (AER). De eerste rapportage zal vergezeld zijn van een visie van het kabinet op de arbeidsmarkt in de zorg. Flexwerkers Er wordt een einde gemaakt aan schijnconstructies waarbij werknemers met buitenlandse sociale lasten en belastingen goedkoop in Nederland werken. Er komt een verbod op nulurencontracten in de zorg. Ontslagrecht Per 2016 komt er een voorgeschreven ontslagroute. De route via UWV moet worden gekozen als er sprake is van bedrijfseconomische redenen voor ontslag of van langdurige arbeidsongeschiktheid. De route via de kantonrechter moet worden gekozen als er sprake is van een persoonlijk conflict of in de persoon gelegen redenen voor ontbinding van het arbeidscontract. Alle ontslagen werknemers krijgen na een dienstverband van minimaal twee jaar een 'transitievergoeding', afhankelijk van het aantal gewerkte jaren, met als maximum € 75.000 dan wel een jaarsalaris voor mensen die meer verdienen. Voor ieder gewerkt dienstjaar krijgen werknemers een derde maandsalaris als vergoeding; hebben ze ergens langer dan tien jaar gewerkt, dan krijgen ze vanaf het tiende dienstjaar een vergoeding van een half maandsalaris per dienstjaar. Voor 50-plussers komt er een overgangsregeling.
2013/UIT/51570 BS Pagina 4 WW De maximale duur van de W W wordt vanaf 2016 telkens met een maand per kwartaal teruggebracht, waardoor vanaf 2019 een maximumduur van twee jaar ontstaat. Werkgevers en werknemers kunnen per cao een aanvullende WW-termijn afspreken, dat door beide partijen voor 50% wordt gefinancierd. Werkbedrijven (opvolger huidige W S W bedrijven) Er komen 35 Werkbedrijven van waaruit vakbonden, gemeenten en werkgevers ervoor gaan zorgen dat mensen aan het werk komen. Gemeenten hebben de lead en werken samen met UWV en sociale partners bij de Werkbedrijven, De concrete uitwerking van werkbedrijven wordt nader uitgewerkt door gemeenten en sociale partners samen. Werkpleinen (vestiging UWV Werkbedrijf per arbeidsmarktregio) Op de 35 werkpleinen moeten regionale werkgevers en vakbondsbestuurders samen met de wethouders van betrokken gemeenten een regionaal arbeidsmarktbeleid tot stand brengen. UWV Verkend zal worden of de keuring van werknemers door één organisatie kan plaatsvinden; dit zou een samenvoeging van UWV en ClZ betekenen. Wajong en W s W De instroom in de Wajong en de W s w wordt verder beperkt. De Wajong is per 1-1-2015 alleen nog toegankelijk voor mensen die volledig en duurzaam geen arbeidsvermogen hebben, iedere 5 jaar herkeuring. Het zittend bestand wordt beoordeeld op arbeidsvermogen. Mensen die niet voor de Wajong in aanmerking komen, kunnen een beroep doen op het Werkbedrijf voor begeleiding naar werk. Per 2015 is er geen nieuwe instroom in de Wsw meer. Mensen die niet meer in de Wsw kunnen instromen, kunnen een beroep doen op het Werkbedrijf voor begeleiding naar werk. Werkgevers helpen mensen met een beperking aan een baan, In het Sociaal Akkoord hebben werkgevers aangegeven banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. De staatssecretaris heeft in haar brief van 27 juni aan de Tweede Kamer ook wetgeving over een quotumregeling aangekondigd. Zij geeft aan wetgeving voor te bereiden om alsnog een aantal plekken voor mensen met een arbeidsbeperking af te kunnen dwingen, indien sociale partners hun afspraken in 2015 niet nagekomen zijn.
Welzijnsvisie Op 12 april 2012 heeft uw raad de Welzijnsvisie vastgesteld, waarmee de visie van de gemeente Roermond op het sociaal maatschappelijk domein voor de komende tien tot vijftien jaar is bepaald. Met deze visie wordt aangegeven hoe de gemeente Roermond de maatschappelijke opgave van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving wil vormgeven en richting wil geven aan het welzijnsbeleid. Hieruit voortvloeiend is de Welzijnskoers opgesteld. Deze is op 11 juni jl. voor overleg voorgelegd aan de c o m m i s s i e Burgers & Samenleving. Ondanks het publiceren van het zorgakkoord en het sociaai akkoord leeft er nog veel onduidelijkheid rondom de decentralisaties. Op dit moment worden relevante cijfers omtrent de A W B Z geïnventariseerd. Als deze inventarisatie gereed is, worden vanaf half augustus gesprekken aangegaan met zorgaanbieders en de zorgkantoren. Onder andere deze input w o r d t verwerkt in een beleidsnota met betrekking tot de decentralisatie AWBZ, die in de eerste helft van 2014 gereed is en tevens aan de raad w o r d t voorgelegd.
2013/U IT/51570 BS Pagina 5
Met het uitstellen van de invoering van de maatregelen inzake het sociaal akkoord is de invoering van de Participatiewet ook één jaar uitgesteld tot 1 januari 2015. Staatssecretaris Jette Klijnsma heeft op 27 juni de Tweede Kamer geïnformeerd over de gevolgen van het Sociaal A k k o o r d op de Participatiewet. Ze heeft aangekondigd dit najaar een wetsvoorstel in te dienen bij de Tweede Kamer, zodat de wet op 1 januari 2015 in werking zal kunnen treden. Op het moment dat de wetsvoorstellen duidelijk zijn, zal uw raad ook geïnformeerd worden. Wij verzoeken u deze brief door te leiden naar de leden van de raad. Hoogachtend,