A ET M L A
EXPRESSO
PC 209 / Juni 2005
ER IS GEEN AKKOORD VOOR DE BEDIENDEN IN DE METAAL. DE ONDERHANDELINGEN ZIJN AFGESPRONGEN. WAT BETEKENT DIT ? LBC & ACLVB WILLEN EEN ACHTERBAKS AKKOORD AFSLUITEN !
Wat zijn sectorale onderhandelingen voor de bedienden van de metaal en van de andere sectoren in België ?
Sectoronderhandelingen zijn onderhandelingen voor alle bedienden. Waar men ook tewerkgesteld is in België. In de METAAL kunnen de vakbonden en de werkgeversorganisatie “Agoria” samen een akkoord, CAO genaamd, onderhandelen. Die CAO wordt uitgeschreven en neergelegd bij het Ministerie van Arbeid. Die CAO is dan geldig voor alle bedrijven ongeacht of deze bedrijven lid zijn van Agoria. Alle bedienden werkzaam in die metaalnijverheid hebben dan een nieuwe CAO die op elk van hen van toepassing is. Zulk een akkoord heeft het voordeel dat elke bediende, waar hij of zij ook werkt in de metaal, een vooruitgang kent. Meer koopkracht, een beter tijdskrediet, een mogelijkheid op brugpensioen, enz...
LBC wil nu een akkoord sluiten buiten het paritair comité. Dit akkoord is een vals akkoord want het is niet afdwingbaar in bedrijven die geen lid zijn van Agoria. Al deze bedienden staan in de kou. De grote metaalbedrijven hebben de egoïstische macht gegrepen in LBC.
1 2
CAO betekent Collectieve ArbeidsOvereenkomst.
Het oude ministerie van Arbeid heet nu FOD—Federale OverheidsDienst voor Arbeid en Tewerkstelling.
Metaal
2
Wat wil dat zeggen ? Wij willen een goed akkoord en dit voor elke bediende. Wie hij of zij ook is, wat hij of zij ook doet en waar hij of zij ook werkt. De functie, regio, de grootte van het bedrijf of de bedrijfswinst mag niet bepalend zijn om samen sociale vooruitgang te maken. Bvb. Een verhoging van de feitelijke brutolonen moet gevolg hebben voor alle bediendelonen. Niet alleen voor de bedienden onder barema maar ook voor dezen die de barema’s niet volgen. Dit zijn de zogenaamde “nietgebaremiseerde bedienden en kaders”.
Dankzij LBC en ACLVB zou er geen akkoord zijn voor alle bedienden.
Wat zijn niet-gebaremiseerde bedienden ? Waarom willen we dat ook de nietgebaremiseerde bedienden eveneens vooruitgang maken ? Dit zijn de bedienden die buiten de classificatie vallen en meer zouden verdienen dan de sectorbarema’s. Die moeten buiten de bediendenCAO’s vallen voor Agoria.
Agoria verdeelt graag de bedienden in gewone bedienden die de “gebaremiseerden” genoemd worden - die de baremaverhogingen volgen en de buitengewone bedienden die de “niet-
gebaremiseerden” genoemd worden en méér betaald worden dan de barema’s (ook loonschalen genoemd). Daar zit natuurlijk een deel van de kaders in. Dat heeft voor AGORIA als voordeel dat men beide groepen tegen elkaar kan uitspelen. Bijvoorbeeld : gratis overwerk afluizen want men is toch zogenaamd bevoorrecht “kader boven barema”.
En LBC en ACLVB zouden ermee instemmen om nu nog eens de bedienden in twee te verdelen. De niet-gebaremiseerde bedienden vallen buiten het LBC-ACLVB akkoord. Zij die alle Agoria onzin doorslikken en zij die samen de solidariteit willen opbouwen.
De bediendeclassificatie van Agoria dateert van NA DE OORLOG (1948) De gebaremiseerde bedienden zijn dezen die vallen onder de ouderwetse sectorclassificatie. Een nieuwe en actuele classificatie voor alle actuele bediendefuncties is geen prioriteit van Agoria. Agoria wenst verder te werken met de oude van 1948.
Het is ook geen prioriteit voor LBC en ACLVB.
De achterlijkheid van Agoria wordt erdoor pijnlijk geïllustreerd. Bvb. De multinational Philips heeft samen met de vakbonden een grote inspanning gedaan om een dertigtal typefuncties uit zijn fabrieken te waarderen. Functies zoals o.a. kwaliteitscontroleur, laborant, directiesecretaresse, netwerkbeheerder, programmeur, projectingenieur, informaticus werden er grondig gewaardeerd. In sociaal overleg met de syndicale classificatieexperten en de locale syndicale delegaties. Het geheel werd in een nieuw stelsel gegoten en samen goedgekeurd. Alle bedienden en kaderfuncties kunnen nu gewogen worden aan de hand van deze 30 typefuncties. Elke bediende weet nu of hij of zij correct ingeschaald is en het juiste barema volgt.
3 Metaal
BBTK is altijd voor een solidariteitsakkoord.
Niemand hoeft zich benadeeld te voelen want er is een hele paritaire beroepsprocedure beschikbaar en een jaarlijkse evaluatie is voorzien. De vakbonden kunnen daar de betrokkene op elk moment verdedigen. Waarom hebben Philips en andere bedrijven een up-to-date classificatie uitgewerkt ? Omdat er geen sectorale bereidheid is om één moderne sectorale classificatie te maken. En deze leemte schept in vele bedrijven een permanente onvrede. Niemand weet of hij of zij correct geplaatst en betaald wordt. Want er is geen objectieve verantwoording of rechtvaardiging ter beschikking. Men kan, als individuele bediende, alleen zijn waarde testen door elders te solliciteren of te gaan werken.
verschillen tussen bedienden. Tussen de verschillende kwalificaties, inzet en functies van al hun bedienden en kaders. Deze consultantsfirma’s protesteren niet want ze verkopen aan elk bedrijf hetzelfde maar met een ander sausje. En de bedrijven maar betalen voor hun originele classificatie.
Maar ook hier blijkt duidelijk dat Agoria als sectorfederatie omwille van ideologische redenen het liever bij de middeleeuwen houdt.
Antibedienden-houding van Agoria.
Het “modern imago” dat Agoria zich als de organisatie van de “high tech” tewerkstelling toebedeelt, is fake.
Men wenst nog te werken voor de bedienden met een classificatie uit 1948 !! Men betaalt zelfs een federale medewerker om het dossier ter zake uit te stellen en onmogelijk te maken. Sinds de CAO van 1988 proberen we in een werkgroep samen met Agoria hier vooruitgang te maken. Ondanks ettelijke beloften in opeenvolgende CAO’s wil men niets van een doorzichtige en correcte behandeling van de bedienden weten. Een classificatie is voor Agoria zoiets als een rode lap voor een stier. Ze nemen het waar als een aanval op hun patronale voorrechten. Zij willen de lonen individueel bepalen, afhankelijk van de slaafsheid van de betrokkene. De patronale willekeur in de bedrijven moet intact blijven. Dit is een achterlopende opvatting over bedrijfsbeleid.
Metaal
4
Vele metaalbedrijven schakelen dure consultantsbureaus in (genre Hay enz.) om een classificatie voor hun bedrijf op te stellen. Ze willen de leemte wegwerken. En willen op een volwassen wijze omgaan met de onderlinge
De vakbonden zijn genoodzaakt om hunclassificatie-experten per metaalbedrijf te laten werken om telkens opnieuw hetzelfde warm water heruit te vinden. In plaats van constructief te kunnen werken aan een sectoraal aanbod. Heel wat andere modernere sectoren zetten reeds een actueel classificatiesysteem op en dit op sectoraal niveau. Daarbij laten ze de vrijheid aan de individuele bedrijven om het zelf te doen of aan te sluiten bij de sectorclassificatie.
Waarom bediendenCAO’s ook belangrijk zijn voor “niet gebaremiseerden” ?
Wat is de praktijk ?
Na het afsluiten van een bediendeakkoord haasten de individuele bedrijven zich om hetzelfde “toe te staan” aan deze buitengesloten categorieën. Men kan ze moeilijk minder geven. Deze categorieën verkrijgen meestal, onder andere vorm, hetzelfde pakket aan voordelen als de CAObedienden. Sommige grote bedrijven stoppen de CAO van de bedienden onder het Rank Xerox apparaat en maken een letterlijke kopij voor hun “nietgebaremiseerden”. “Verdeel en heers” in de luie variant. Als Agoria federaal het werk niet wil doen, moeten ze er maar zelf iets op vinden. Maar opnieuw, de “niet-gebaremiseerden” van kleine en middelgrote bedrijven kunnen fluiten naar dergelijke handelswijze. Het zijn de nieuwe “working poor” van de metaalnijverheid. Ze zullen nu dankzij de handelswijze van LBC en ACLVB tussen alle stoelen door op de grond vallen.
Metaal
5
Het belang van een gemeenschappelijke solidariteitsaanpak.
Overzicht van de gemeenschappelijke eisenbundel
1. Toepassingsgebied
8. Vorming
Een nationale CAO voor alle bedienden en kaderleden.
- Individueel recht op vorming - Een opleidingsplan per onderneming
2. Koopkracht
9. Syndicale afvaardiging
Verhoging van de minimumbarema’s, het gewaarborgd minimummaandloon en de reële lonen.
- Verlaging van de drempel voor de oprichting van de syndicale afvaardiging - Vertegenwoordiging van de kaderleden.
3. Brugpensioen
10. Syndicale vorming
Verlenging van alle stelsels brugpensioen
- Uitbreiding van het aantal vormingsdagen - Verbetering syndicale vorming voor gekozen kaderleden.
4. Tijdskrediet - Uitbreiding van het recht - Sectorale aanvullende vergoeding - Vervanging in geval van uitbreiding.
5. Arbeidstijd transparant registreren 6. Functieclassificatie Finalisering van de sectorale functieclassificatie
11. Tewerkstelling van gehandicapten 12. Vervoerskosten - volledige terugbetaling openbaar vervoer - afschaffing loonplafond - fietsvergoeding - mobiliteitsplannen
LBC en ACLVB ondertekenden deze eisenbundel samen met BBTK-SETCa. Nergens staat daar een saldomechanisme in. LBC doet nu een knieval.
Metaal
6
Wat betekent de “loonnorm” ? De schaduw van J.L. Dehaene hangt nog altijd over onze loononderhandelingen. Maar eerst wat uitleg over de loonnorm. We mogen niet vergeten dat het premier Jean-Luc Dehaene was die in 1996 de LOONNORM invoerde. Hij kwam uit de ACV-stal. Hij werkte er (op zijn gekende norse wijze) op de studiedienst. Hij bepaalde dat er tweejaarlijks een berekening zou komen waarboven de loonkosten (loonstijging + loonindexeringen) in België niet zouden mogen stijgen. Hij gebruikte het alibi dat België in een eengemaakt Europa met gemeenschappelijke € éénzelfde loonevolutie moest doormaken als de buur-landen. De helft van de economisten in België vond en vindt de loonnorm nog altijd onzin en de andere helft vindt het een slecht maar bruikbaar wapen. De loonnorm functioneert als een maximum. Men kan dat bereiken maar hoeft dit niet. Als de loonkosten hoger stijgen dan de loonnorm kon die overschrijding in de geest van J.L. Dehaene verrekend worden op de volgende onderhandelingsronde. Men kan dus, in zijn geest, bij een volgende CAO-ronde, vertrekken met een negatief loon.
Het orakel van Delphi ? Hoe evolueerde deze loonnormevolutie sinds 1996 ? 1997-1998
6,1 %
1999-2000
5,9 %
2001-2002
6,4 %
2003-2004
5,4 %
2005-2006
4,5 %
Wonder boven wonder maar de abracadabra van de CRB levert elke tweejaarlijkse loonronde een lagere “loonnorm” op. Ooit zal men met deze loonnorm onder de inflatie zitten en zouden we moeten loon inleveren. Was dat niet het ultieme doel van het “globaal plan” van Dehaene ? Deze loonnormberekening van de CRB is zo een beetje zoals het “orakel van Delphi” uit de Griekse oudheid. Politici, buitenlui en zakenlui reisden naar het verafgelegen orakel om het te raadplegen over zekere kwesties van belang. Het orakel, gezeten op een driepikkel boven een rotsspleet, nam de opstijgende dampen tot zich en mompelde een soort van onverstaanbaar antwoord. Dat werd door de aldaar aanwezige professionele priesters ontrafeld en vertaald naar een bruikbaar advies. Deze priesters waren niet gek. Ze ontmoetten elke dag veel reizigers uit heel het Griekse schiereiland. Ze wisten veel over het reilen en zeilen van de Griekse stadstaten en hun talrijke vijanden. Maar ze speelden toch hun eigen spel bij de herformulering van het gefluister en de kreten.
7 Metaal
Recent hebben wetenschappers ontdekt dat uit de rotsspleet ooit bezwijmende dampen moeten ontsnapt zijn. Dit is vooralsnog niet het geval voor de CRB. Alhoewel het toekennen van allerlei titels aan CRB-prominenten ook bedwelmend kan werken.
De loonindexering haalt de duurdere prijzen in ! Consumptieprijzen van diensten en goederen kunnen snel stijgen of traag stijgen. Slechts uitzonderlijk dalen de prijzen van goederen en diensten. Bij deze lage inflatie3 meet het prijsindexcijfer een matige stijging van de maandelijkse levensduurte. Op basis van deze cijfers worden de lonen geïndexeerd. De lonen worden door de indexering opnieuw aangepast met de verloren gegane koopkracht. Het is een herstelmechanisme voor verloren gegane koopkracht. Het is dus geen toename van de koopkracht. Dat is de loonindexering. Die aanpassing van de lonen aan de gestegen levensduurte is automatisch. Dankzij de CAO over de loonindexering. Er moet niet, elke keer na een reeks prijsstijgingen, heronderhandeld worden. Sinds de mijnwerkers in 1929 voor de eerste maal hun lonen konden indexeren rekening houdend met de duurdere prijs van het brood en de aardappelen, is de loonindexering altijd gescheiden geweest van de loonopslag zelf. In België moet men tijdens de onderhandelingen dus niet de verloren koopkracht telkens mee-onderhandelen. Men kan zich concentreren op de koopkrachtvooruitgang alleen. In de rest van Europa moet men eerst de verloren gegane koopkracht inhalen alvorens men aan de echte opslag kan beginnen. Dat stoort Agoria bovenmatig. Dankzij de bediendenCAO’s over de loonindexering hebben ook de nietgebaremiseerden telkens een automatische loonindexering.
De “all-in formule”.
Metaal
8
Agoria wou de indexering op een vaste datum in het jaar hebben. Zogezegd om een spreiding van de loonkosten over het hele jaar te spreiden. In juli wordt éénmaal per jaar de inflatie verrekend. 3
Inflatie: prijsstijgingen van consumptiegoederen en diensten
Een tweede stap nu is de inflatie op 1 juli op voorhand zien in te schatten. En als er zich meer inflatie voordoet dan geschat, dan moet een deel van de toegestane loonsverhoging, later op dat jaar, weggeknipt worden. De loonindexering loopt integraal door maar de voorziene opslag wordt weggevaagd of beter opgegeten door de extra, onvoorziene indexering. Dat heet de “all-in formule”. Alles is inbegrepen. Gescheiden onderhandelingen tussen koopkrachtherstel enerzijds en koopkrachttoename anderzijds worden zo tenietgedaan. Elke voorziene onderhandelde opslag wordt zo tenietgedaan door een onvoorziene toename van de inflatie. En wie bepaalt de prijzen? De bedrijven en niet de werknemers. Wie draagt in een “all in” formule het risico? De loontrekkenden.
Als door de afwijzing van de ontwerpgrondwet van Europa er een afbouw van de € volgt en een uiteenvallen van de Europese Unie, dan krijgt de inflatie weer vrij spel en zal er in het kader van de loonnorm nog weinig opslag komen. Men moet geen Nobelprijs economie behaald hebben om te beseffen dat men met een gemeenschappelijke € minder risico op hoge inflatie heeft. De Eurolanden van de Europese Unie bannen enkele risico’s. Namelijk grote monetaire onrust of onderling devaluatieopbod. Ze garanderen o.a. meer gelijkgeschakelde rentevoeten en voorkomen in zekere mate extreem grote budgettaire ontsporingen van individuele landen.
De moderne oplichting : een CAO met nepopslag. Concreet nu : Hoe werkt het “all in” zoals Agoria het oplegt aan LBC?
Over twee jaren 2005-2006 :
Loonnorm
4,5 %
(CRB-berekening)
Barema deel
0,5 %
(loonsverhogingen door loonschalen)
Voorziene opslag
0,6 %
(onderhandeld)
Voorziene inflatie
3,3 %
(geschat door CRB)
Echte inflatie
3,9 %
(nu al bijna zeker dixit Planbureau)
Baremakost + geschatte inflatie + opslag = loonnorm ofwel 0,5 + 3,3 + 0,6 = 4,4 % Maar als het 3,9 is in plaats van 3,3 gaat de 0,6 % opslag eraan. Veel opslag op papier dus maar wellicht niet in de hand. Vandaar dat we spreken van de grootste oplichting ooit gezien in deze sector. De werkgevers geven toe dat er niets in zal zitten maar zetten deze nepopslag er toch in want ze zal hun niets kosten.
En na een CAO 2005-2006 ? Wat zal er in 2007-2008 gebeuren ? Volgende maal zal ook de volledige loonopslag aan de vleesmolen van de “all-in formule”gekoppeld worden. En daarna de indexering zelf ? En wat als de inflatie verder versnelt ?
Metaal
9
De “voordelen” van het akkoord. LBC en ACLVB willen een akkoord tekenen waar er een nepopslag in staat. Staan er dan kwalitatieve voordelen tegenover? Neen. De kwalitatieve voordelen zoals een syndicale delegatie voor KMO’s (Kleine en Middelgrote Onderneming) èn een betere regeling voor syndicale verlofdagen vallen weg! En de 0,5% baremakost is te hoog gerekend want, vele bedienden zijn al doorheen hun loonschaal gelopen. Deze bedienden kennen geen extra baremagroei meer! Dus hun baremakost is nul.
De LBC waterdrager voor de liberalen !
Metaal
10
De LBC loopt hier voorop op de regeringspolitiek die de barema’s gebaseerd op tijd (leeftijd of anciënniteit van de bediende) wil verwijderen. Want oudere bedienden zouden te duur zijn. De bedrijven wensen niet meer voor ervaring en bedrijfstrouw te betalen. Maar hebben wèl jarenlang lagere bediendenlonen uitbetaald. Nl. de goedkope beginjaren op de loonschalen. Dit leidt er toe dat een beginnend ingenieur minder ontvangt dan een arbeider. Later haalt die ingenieur dat in dankzij de (twee)jaarlijkse baremastijgingen. LBC speelt ijsbreker voor sociale afbouw.
Nochtans,
SAMEN zijn we sterker ! Samen één eisenbundel Samen in acties Samen in onderhandelingen Samen voor 1 CAO mèt inhoud
SAMEN tegen nepopslag !
Carlos POLENUS Federaal Secretaris
11 Metaal
Jean-Claude FAGNANT Federaal Secretaris
SOLIDARITEIT LOONT !
Verantwoordelijke uitgever : Carlos Polenus - Hoogstraat 42, 1000 Brussel - E-mail :
[email protected]
LID WORDEN? Hoe wordt u lid van de BBTK? Heel simpel: het volstaat onderstaand formulier in te vullen en terug te bezorgen aan uw BBTK-afgevaardigde of in één van onze regionale kantoren (zie adressen hiernaast). Uw aanvraag wordt met de nodige discretie behandeld. Naam: Onderneming: Werkplaats: Privé-adres: Straat, Nr.: Postcode: Telefoon: E-mail: Voornaam: Plaats: Ik wens lid te worden van de BBTK
ONZE GEWESTELIJKE KANTOREN • AALST-DENDERMONDE-RONSE-OUDENAARD Houtmarkt 1 9300 Aalst Tel. 053/78 78 78 E-mail:
[email protected] • ANTWERPEN Van Arteveldestraat 9-11 2060 Antwerpen Tel. 03/220 69 00 E-mail:
[email protected] • BRUGGE Zilverstraat 43 8000 Brugge Tel. 050/44 10 21 E-mail:
[email protected] • BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE Rouppeplein 3 1000 Brussel Tel. 02/519 72 80 E-mail:
[email protected] Edingensesteenweg 16 1500 Halle Tel. 02/356 06 76 E-mail :
[email protected] Mechelsesteenweg 253 1800 Vilvoorde Tel. 02/252 43 33 E-mail :
[email protected] • GENT Ons Huis,Vrijdagmarkt 9 9000 Gent Tel. 09/265 52 70 E-mail:
[email protected] • KEMPEN Grote Markt 48 2300 Turnhout Tel. 014/40 03 75 E-mail:
[email protected] • KORTRIJK Conservatoriumplein 9 B 2 8500 Kortrijk Tel. 056/26 82 43 E-mail:
[email protected] • LEUVEN Maria-Theresiastraat 121/3 3000 Leuven Tel. 016/22 46 01 E-mail:
[email protected] • LIMBURG Prins Bisschopssingel 34 bus 1 3500 Hasselt Tel. 011/26 90 00 E-mail:
[email protected] • MECHELEN H. Consciencestraat 33 2800 Mechelen Tel. 015/42 11 60 E-mail:
[email protected] • OOSTENDE-ROESELARE-IEPER J. Peurquaetstraat 1, Bus 12 8400 Oostende Tel. 059/70 27 29 E-mail:
[email protected] • SINT-NIKLAAS (WAASLAND) Mercatorstraat 90 9100 Sint-Niklaas Tel. 03/776 36 76 E-mail:
[email protected]
EXPRESSO METAAL IS EEN UITGAVE VAN BBTK (BOND DER BEDIENDEN, TECHNICI EN KADERS) Juni 2005
Bezoek onze website
www.bbtk.org Samen sterk!
