BETTING-RELATED MATCHFIXING, WAT ZIJN DE FEITEN, WAT ZIJN DE FABELS, EN IS ER PLAATS VOOR NUANCE?
Gerke Berenschot
CORRUPTIE VS. MATCHFIXING • Oneigenlijke beïnvloeding sportwedstrijden = vorm van corruptie • Zelfde problematiek: • Betrokken partijen hebben belang bij geheimhouding • Geen aangifte - onwetend slachtoffer • Positie van klokkenluiders zeer kwetsbaar • Omerta • Dus ook geen meldingen van sporters
• Dit leidt tot een aanzienlijk ‘dark number’ (niet-geregistreerde criminaliteit)
BEKENDE GEFIXTE WEDSTRIJDEN BORDEEL | BOOM | BRIKET | DRUGS
• Bekende matchfixing-schandalen zijn per ongeluk ontdekt •Bochum zaak (380 wedstrijden) • Operation Last Bet/ Calciocomesso (2011-12 Italian football scandal) • 2011 South Korean Football Scandal • Kortrijk – Westerlo (1999) • Matchfixing-zaken waren vaak ‘bijvangst’
WAT WETEN WE WEL? FEITEN EN FABELS • Matchfixing is interessant voor media en beleidsmakers, want genereert aandacht • Geen plaats voor nuance • Complexiteit materie wordt ontkend in zucht naar sensatie • Dat kan ertoe leiden dat een verkeerd beeld wordt gecreëerd wat daarna blijft bestaan : bekendste voorbeeld = Paul Rooij
“GROOTSTE MATCHFIXER VAN HET WESTELIJK HALFROND”
MEDIA NEEMT FABELS VAN ELKAAR OVER
GEEN ENKELE ONDERBOUWING VOOR CLAIM ‘GROOTSTE MATCHFIXER’ • Journalist: “Paul, jij zou de man zijn tussen enerzijds Aziatische gokorganisaties en georganiseerde bendes die wedstrijden manipuleren.’
• Paul Rooij: “Ik zet geld voor anderen in op wedstrijden.” • Antwoord van Telegraaf-journalist op vraag wat Paul Rooij nou daadwerkelijk volgens journalist heeft gedaan: “Hij heeft gewoon heel veel verstand van de Aziatische gokmarkt…” • Geen onderbouwing, om vervolgens zowel door Telegraaf als eerder door de Volkskrant ruimte te geven aan Rooij om te speculeren over Nederland • Speculatie wordt echter ook als feit gebracht
VOLKSKRANT KOPT: “IN NEDERLANDS VOETBAL AL JAREN SPRAKE VAN MATCHFIXING”
“WEKELIJKS GEBEURT ER WEL IETS IN NL’ WAAROP IS CLAIM GEBASEERD? • Betfair – exchange (markt) • Rooij: veranderingen in quoteringen, en omvang van ingezet geld op markt
Paul Rooij: “In Nederland is net zo veel matchfixing als in omliggende landen. Dat kan je gewoon zien, als jij de hele dag op de computer zit - en je hebt informatie en je weet waar de wedstromen vandaan komen. De geldstromen die volg je, je weet waar de weddenschappen op komen en dan zie je wat er gebeurt als je naar de wedstrijd kijkt. Je weet op welke weddenschap geld komt.” • Formule Rooij / Sportradar / EWS =~ : • Volume ≥ 3x zo groot als gebruikelijk voor wedstrijd van club, en • Quotering zakt (↓) in korte tijd €0,30 of meer
• = gefixte match
BETTING MARKT GEDRAAGT ZICH (MEESTAL) ALS IEDERE (FINANCIËLE) MARKT • Bookmaking is in principe het toekennen van een waarde of een waarschijnlijkheid aan een gebeurtenis in de toekomst • Gebeurt op basis van zoveel mogelijk verzamelde informatie • Risicomanagement; exposure beperkt houden • (Was) gebruikelijk voor bookmakers om bij elkaar te hedgen (dus risico te spreiden en op die manier af te dekken door bij andere bookmaker deel van de aangenomen weddenschap te herplaatsen) • Nieuwe andere informatie leidt tot een herwaardering = correctie van de markt
VOORKOM ‘FALSE POSITIVES’ • Matchfixing niet altijd betting-related (ook promotie/degradatie of kampioenschap spelen een rol) • Verschillende redenen voor marktfluctuatie: • Nieuwe informatie, niet algemeen bekend komt eerst naar buiten via lokale media met beperkte verspreiding • Bv. Woluwe – FC Brussels 31/3/2013 (Belgische Tweede Klasse); • Siauliai – Kruoja Pakruojis 19/06/2013 (Litouwse Federajios Lyga) • Lincoln – Alfreton 28/10/2014 (FA Cup 4e en laatste voorronde) • Maar ook tennis bv. Karlovic vs. Tipsarevic in 2009 waarbij quotering van 2.55 vs 1.60 volledig omdraaide naar 1.62 vs 2.49
• Punters volgen (net als aandelenhandelaren) vaak algemene tendens = quotering gaat omlaag: laat ik maar volgen = ⇈ geld op wedstrijd • ESSA rapport over 2013: 148 unusual betting patterns, 30 suspicious
SMART MONEY IS ON…
BETTING LAAT ZICH GOED VERGELIJKEN MET FINANCIAL MARKETS •Trading (grootste klanten van Betfair in Nederland zijn meer trader dan gokker) • Arbitrage zorgt voor deel van de markt/volume • Hedging door bookmakers (Betfair blokt ip-adressen afkomstig van andere bookmakers) • Courtsiding • Belchinees is geen Belchinees • Zit waarde in data van wedstrijden (bedrijven in gespecialiseerd, ATP (tennis) heeft wedstrijddata verkocht, voetbalbonden nog niet?)
COURTSIDING : BELCHINEES IS GEEN BELCHINEES • 2007 en later, ontwikkelingen in High Frequence Trading: • Fibre optic cable wordt aangelegd tussen de beurs in Chicago en New York • Banken investeren in gebouwen naast de beurs in New York • Banken verstoppen servers in beursgebouwen
• Australian Open 2014 • Toeschouwer verwijderd uit het publiek • Running Ball ( Perform – bedrijf dat sportdata levert)
• 2014, BNR: ‘Jaarlijks meerdere belchinezen in Nederland uit stadion verwijderd’ • Toekomst: ook in voetbal zal data ‘vermarkt’ worden door bonden
INFORMATIE IS KEY : KWETSBAARHEDEN • Betting industry en punters gedragen zich zoals op financiële markt • Voordeel van bepaalde informatie eerder hebben is dus enorm strijd om informatie. Wanneer is iets voorkennis of ‘inside information’? • (1) Speler X vertelt vrouw dat Robben niet meedoet tegen Letland • (2) Speler X vertelt broer dat Robben niet meedoet tegen Letland • (3) Speler X vertelt bevriende gokker dat… • (4) Speler X (of fysio etc.) vertelt gokker voor een vergoeding dat ….
• Scenario 2 tot 4 leidt tot gebruik ‘priviliged/inside information’ op gokmarkt, waarbij scenario 3 en 4 waarschijnlijk ook waarneembaar zijn en zorgen voor fluctueringen in odds en volume • Familie Franse handballers; Tennisser & wedkantoortje; • Voetballers Schotland, Jerome Rothen
• Beleid sportbonden; IOC: • Gokverbod • Delen van informatie verboden (IOC) • Zelfs tweeten van basketballers in NBA vanuit kleedkamer verboden
TOT SLOT • Aanbevelingen: • Vergroot kennis bij betrokken partijen (sport, opsporingsdiensten, media etc), en laat ruimte voor nuance • Blijf investeren in voorlichting en educatie van sporters en andere betrokken partijen (als je weet waarom informatie tot een voordeel leidt, dan zal men ook voorzichter zijn) • Investeer in opsporing van corruptie (niet alleen voetbal-gerelateerd) en pas kennis op anticorruptiegebied toe op corruptie in de sport • Zorg voor betere informatiedeling tussen betrokken partijen
• Specifiek: Poog obstakels die in de weg staan aan constructieve en structurele informatiedeling met bookmakers weg te nemen (privacy concerns etc) • Vragen?
• Email:
[email protected]
