300% variatie DBC angst depressie?
Amsterdam, 02-11-2015 Jim van Os
Keuzes: Populatiezorgbehoefte?
Verslaving > EPA
Onderbehandeling & Overbehandeling
ONDERbehandeling
OVERbehandeling
Is de GGZ in Nederland duurzaam?
Paradoxen?
Krimp en bezuinigingen; zorgschaarste bij redelijke investeringen (wachtlijsten/’verwarde mensen’) NL in top aantal GGZ bedden/populatie – ‘opname’ sterk verbonden aan ‘behandeling’
Angst
Psychose
Exposure
Vermijding
Sterke scheiding ‘ambulant’ en ‘klinisch’ Bevlogen hulpverleners maar verlammend systeem van groepsgerichte kwaliteit van escalerende richtlijngeneeskunde en diagnostisch reductionisme Alomvattende, zeer dure, bureaucratie & regeldruk Verantwoording op niveau van symptoombestrijding NL zakt in de indicatoren voor investering/kwaliteit
Informele tweedeling
Ahn, 2009
Héél ernstig
Mild
Biologisch
Sociaal
“Fysische” behandeling
“Psychische” behandeling
Organisch Pessimisme
Cognitie….of Test-motivatie?
Mani et al, Science, 2013
JAMA Psychiatr, 2014
Neurologische of Semantische Ruimte?
Is mijn ouder een dubbelganger?
Armoede en Cognitie
Omgeving Maakt Verschil
Is Maxima verliefd op mij?
Nature, 2010
Schizofrenie: Onderdeel van een Breed Syndroom Dat bij Iedereen Anders Is
Mental Mechanism: Being Different
3.5%
1.0%
Betekenisveranderingen Cognitieve & veranderingen
Sz
Affectieve veranderingen
De verdeling van ziekte in de populatie
Iedereen heeft vele ‘schizofrenie’ genetische risicovarianten
%
Manhattan plot showing schizophrenia associations
99% Gezond
Gezond
Risico
Ziek
1. Schizophrenia Working Group of the Psychiatric Genomics Consortium. Nature 2014;511(7510):421–427
15
Expressie Fenotype
1% Ziek
Liability for severe mental illness
Psychosis as a Transdiagnostic Dimension COMMON MENTAL DISORDERS
SCHIZ
SzAFF
DEPR
ANX
POP
Psychosis
2015
Ziekte of Creativiteit? ….dat somberheid en suïcidaliteit niet ik zelf was, maar symptomen van een depressie
….periode van belangrijk spiritueel inzicht, niet een manische psychose
CONTEXT ONDERLIGGENDE TRANSSYNDROMALE FUNCTIES • • • • • • • • • • • • • • • •
Affectregulatie Slaap Impulscontrole Empathie Vertrouwen Altruisme Sociale restrictie Emotieherkenning Theory of mind (TOM) Aandacht Geheugen Executieve functies Beloning Stressgevoeligheid Perfectionisme Zelfgevoel
TRANSSYNDROMALE (SPIRITUELE) ERVARING‐KLACHT‐SYMPTOOM • • • • • • • • • • • • • • • • •
Angst Vrees Paniek Piekeren Rumineren Paranoia Betrekking Beïnvloeding Stemmen Euforie Hyperactief Impulsiviteit Somberheid Anhedonie Anergie Derealisatie Depersonalisatie
• • • • • • • • • • • • • • • • •
Hopeloosheid Hulpeloosheid Waardeloosheid Suicidaliteit Insomnie Intrusies Vermijding Craving Dwang Drang Amnesie Inattentie Desorganisatie Demoralisatie Hyper‐TOM Hypo‐TOM Pijn
DE 15 SYNDROMEN IN DE GGZ • • • • • • • • • • • • • • •
Angstsyndroom Depressief syndroom Psychosespectrum syndroom Bipolair syndroom Dwangsyndroom Trauma/stress‐gerelateerd syndroom Dissociatief syndroom Somatisch symptoom syndroom Eet/voedingssyndroom Waak‐slaap syndroom Impulscontrole/gedragsstoornis syndroom Neurocognitief syndroom Persoonlijkheidssyndroom Ontwikkelingssyndroom Eliminatiesyndroom
Taal & Framing Bestaande in Nieuwe GGZ?
We revealed a dysfunctional system that does not deliver the quality of treatment needed for recovery. Is this tolerable in the 21st century?
‘Positieve Gezondheid’
Het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven Machteld Huber, 2011
SICK CARE
HEALTH CARE
Afwezigheid ziekte & symptomen
Aanpassing & eigen regie
‘Groepsgerichte sick care’
Persoonsgerichte ‘Health care’
Escalerende richtlijnen gericht op symptoombestrijding
Betelenisvolle doelen bereiken
Hopeloze prognose inherent aandoening
Iedereen kan een zinvol bestaan ervaren
Hoop is belofte: TMS, DBS
Hoop: Eigen kracht en regie
Groepsgerichte kwaliteit = persoonsgerichte kwaliteit JAMA, 2010
The Way of Science? Science, 2015
97% of original studies had significant results; 36% of replications had significant results
Meta-Research: Onderzoeksindustrie
‘Dodo’ Verdict
Percentage beter
Behandelingen Depressie: ALL MUST WIN
50%
Behandeld
Beter
35%
Placebo
Beter A
B
C
E D
Effect size psychotherapies: Effect size medications:
0.3‐0.4 0.3‐0.4 Peter Groot, 2015
Hoeveelheid Behandeling (1+1=2)
Cuijpers et al, 2014
Intensiteit Behandeling
Cuijpers et al, 2010
G H
Slechter
Slechter
F
I
‘Fijnheid’ Behandeling
How Does Placebo Work?
JAMA, 2010
BMJ, 2011
NNT Going Up
JAMA Psychiatry, 2014
Effect of CBT for depression is falling
Johnson & Friborg, Psychological Bulletin, 2015
Een Urgente ‘Innovatie’?
VMDB
De logica van de relatie
Wat is wanneer nodig?
Angst
Depressie
Relatie Exposure
Antidepressivum
Van automatische escalatie-algoritmes naar procesmatig fasegewijs / episodisch behandelenaanpassen
Pilot Nieuwe GGZ Delespaul, Milo, Boevink, Van Os, 2015
100+ FTE in de wijk van 20.000 inwoners; Zelfsturend + alle zorg is je verantwoordelijkheid: ook opname, ook crisis, ook common mental disorder; Natuurlijke samenwerking rond cliënt tussen mensen (niet instituten): Ruggesteungroep, HA, WMO partners Taal: Menselijke variatie, uniciteit, mogelijkheden
1-on-1 care
Fasegerichte handeling – geen richtlijnescalatie Doel is proces van aanpassing en eigen regie Consumer run sociale economie Verantwoording afleggen op niveau bronpopulatie
Selfmanagement component
eCommunities
Zelfmanagement en Empowerment
eHealth mHealth
1‐on‐1 component
1‐on‐1 care JAMA, 2014
Experience Sampling Technology
Positive affect Voices Stress
Negative affect Paranoia Company
Experience Sampling Method (ESM) DAY 1
PsyMate I
Beep 2 Beep 3
DAY 2
PsyMate II
Beep 1
Beep 4
DAY 3
Beep 5 DAY 4
(day 4 in detail) Beep 6
DAY 5
Beep 7 DAY 6 DAY X
Beep 8 Beep 9 Beep 10
www.PsyMate.eu
S5 S4 S7 Clustering people into diagnostic categories
S6 S1 S3
S2
Daily variation in voices, paranoia, down and relaxed
S8
Symptoms impacting on each other in relational Network or Interactome
S5 S4 S7
S6 S1 S3
S2 S8
Correlated symptoms clustering in dimensions
Bak et al, in preparation
Clinical Network Analysis: Clozapine
Selfmonitoring-Feedback-Treatment
Lancet, 2011
Bak et al, in preparation
Emotional resilience in depression: RCT
Results REMOD PsyMate Intervention Trial
Sample: 102 subjects with depression or residual symptoms PsyMate feedback
Control
TAU + PsyMate + feedback Baseline PsyMate
Pseudo‐intervention TAU + PsyMate
Control TAU
Kramer, Simons, et al, World Psychiatry, 2014
PsyMate only
Post PsyMate
PsyMate + feedback
Depressive symptoms FU 1,2,3 & 6 months
Kramers et al, World Psychiatry, 2014
Fin
