Verslagen bijeenkomsten burgerparticipatie

Verslagen bijeenkomsten burgerparticipatie Input voor keuze gemeenteraad over samenwerken of fusie met omliggende gemeenten

Rapport Gemeente Uitgeest

BMC 9 december 2013 drs. A.H.M. van Helden Correspondentienummer: AD-0912-66414

VERSLAGEN BIJEENKOMSTEN BURGERPARTIPATIE UITGEEST

INHOUD HOOFDSTUK 1

BIJEENKOMST MET BURGERS 1.1

HOOFDSTUK 2

BIJEENKOMST MET ONDERNEMERS 2.1

HOOFDSTUK 3

Openbare bijeenkomst 20 november 2013


BIJEENKOMST MET KLANKBORDGROEP 3.1

1/14

2 2 9 9 12

Besloten bijeenkomsten herfst 2013 Klankbordgroep ‘Bestuurlijke toekomst Uitgeest’ 12


Hoofdstuk 1 Bijeenkomst met burgers 1.1


Stelling gemeente 1. Als Uitgeest groen wil blijven, kan dat heel goed binnen de IJmond/BUCH

2.

De inwoners van Uitgeest hebben meer met Heemskerk/Akersloot, Limmen en Castricum

Procesopmerkingen uit zaal  Noem BUCH liever Cal, dat kennen we.









1

Stemming met kleuren.

2/14

Zijn er dan genoeg inwoners na fusie of is dat toch niet genoeg? Burgemeester: voldoende robuust voor nu (ongeacht wat minister Plasterk vindt); op ‘platteland’ werkt het met minder inwoners wél. Kan niet in het algemeen worden beantwoord, Ligt bijvoorbeeld aan zijde van spoorlijn waar je woont. (Burgemeester: wij willen weten wat u vindt). Kennen we de financiële situatie van beide gemeenten? We krijgen nu al een verhoging van belasting, laat staan na fusie (Burgemeester: de 4 opties zijn alle vier robuust, ook financieel; wij willen weten waar u meer mee heeft) Houdt een ambtenarenfusie in dat we ons richten naar het noorden? (Nee, kan ook naar zuiden).

Overwegingen  Prachtig buitengebied, Moet keus mede bepalen. Vereist partner die daar verstand van heeft/kan helpen.  Provincie bepaalt dit gebied, niet de gemeenten.  Gemeente met karakter zit eerder in groen dan in hoge schoorstenen. Groen moet je benadrukken, willen.  Ik vindt het hier waterland, dan is Castricum de enige mogelijkheid.  Je kan in beide gevallen prima een toeristische gemeente zijn.

1

Keuze Grote

meerderheid is blauw

Grote meerderheid is blauw


Stelling gemeente

Procesopmerkingen uit zaal 





3.

Samenwerking met IJmond/BUCH biedt meer kansen aan economie, werken en infrastructuur







3/14

Vindt ambtelijke samenwerking vaag (Burgemeester bedoeling is niet smoren, maar open te discussiëren en te luisteren; dan gaan ambtenaren op 1 plek werken met 1 secretaris; we houden wel eigen gemeenteraad en burgemeester; je koopt je producten als gemeente in bij de nieuwe organisatie, we willen aan einde graag vragen beantwoorden). Bij welke keuze kunnen we de bibliotheek behouden? (Burgemeester: je moet in elke variant je keuze maken, wat je wil en kan betalen.) Ik vind dat hier niet de hele bevolking is vertegenwoordigd. Er zou een referendum moeten komen. Ik mis de argumentatie. Dan kan ik niet kiezen (Gespreksleider: we komen uw standpunt ophalen; Burgemeester: ik zie in BUCH meer toerisme en in IJmond meer industrie). Ben benieuwd naar uitkomst E&Y (Burgemeester: ik ken geen rapport E&Y, rapport TG zegt hierover niets. U hebt een andere stem en inbreng dan de ondernemers). We worden nu gedwongen te trouwen; dat leidt tot snelle scheiding.

1

Overwegingen

Keuze



Gelijk aantal

Op deze stelling kan ik geen zinnig antwoord geven

blauw en geel


Stelling gemeente

4.

4/14

Behoud van de lokale voorzieningen wordt het beste gewaarborgd door aansluiting bij de IJmond/BUCH-gemeenten

Procesopmerkingen uit zaal  Dit is fundamenteel voor Uitgeest. Doe een referendum. Het is te belangrijk om dit alleen de raad te laten doen net voor de verkiezingen (applaus; Burgemeester: als het lastig is voor u is ook lastig voor een referendum, het is heel complex, iedereen is vanavond uitgenodigd; bij referendum komt ook niet iedereen opdagen; ik sluit niet uit dat de raad ook nog info wil ophalen bij de bevolking; wat mij betreft kunnen e we lang door gaan of nog een 2 bijeenkomst houden; maandagavond doen we het met ondernemers, mag u ook komen).  Stelling is nogal suggestief (Burgemeester als u kiest voor IJmond voor u voor MRA en indien BUCH voor NHNoord).  Is het nu een referendum of niet? Zoiets doe je niet vlak voor de raadsverkiezingen. (Burgemeester: geen referendum, maar burgerparticipatie; raad zou raadgevend referendum kunnen uitschrijven (=niet besluitend); raad beslist straks, dus beïnvloedt uw raadsleden, we kunnen i.v.m. de 3D’s niet wachten, anders gaan anderen beslissen over Uitgeest; ik beloof na de stellingen nog over u stellingen praten/ontvangen).

Overwegingen

1

Keuze

Meerderheid blauw


5.



6.



Voortaan een paspoort afhalen in Heemskerk of in Castricum is geen probleem: Waar/Niet waar Herformulering vraag: Voortaan een paspoort afhalen in Heemskerk of in Castricum is een probleem: Waar/Niet waar Zonder eigen gemeenteraad en college raakt Uitgeest eerder in de IJmond/BUCH-gemeenten zijn identiteit, zijn eigenheid kwijt Herformulering vraag: De eigenheid en identiteit zijn het beste gewaarborgd bij IJmond/BUCH-gemeenten?

Stellingen uit de zaal A. Er moet een referendum komen voor alle burgers. Waar/Niet waar

 

Meerderheid: niet waar Herstemming na uitleg: 5050



Stelling moet veranderd

Overgrote deel is blauw

 

   

5/14

Stelling moet veranderd (geen dubbele ontkenning): Burgemeester geen wordt een. Waarom de vraag zo stellen?

Mensen moeten dan wel goede informatie krijgen. Nu ontbreekt het daaraan. Burgemeester: we zijn al aan het verzamelen. Er komt een rapport. We gaan dat straks met u communiceren. U hoeft vandaag niet te besluiten, maar meningen te geven. Ik laat het aan de raad over of er een referendum komt. Correctie uit de zaal: In 2009 was er een burgerraadpleging over dit onderwerp We moeten de stellingen aanpassen: a) willen we bestuurlijk samenwerken of fuseren en zo ja met wie dan samenwerken of fuseren. Burgemeester: kunnen we aan het einde nog doen. Maar eerst willen we informatie ophalen. Alle stellingen suggereren onterechte keuzes.

 

Aan burgers vragen is prima maar een referendum is een worst waar je niets aan hebt. Niet mee eens met worst.

50-50






B.



C.

Uiteindelijk gaat het door hogere overheden opgelegde veranderingen en over geld. Burgemeester: nogmaals alle vier varianten zijn robuust/verantwoord. Waarom zijn verenigingen en stichtingen niet uitgenodigd? Burgemeester: echt iedereen is openbaar uitgenodigd

Willen we een fusie zonder gemeenteraad of een ambtelijke samenwerking met een eigen gemeenteraad? Ambtelijk met/Fusie zonder Herformulering vraag : Willen we een ambtelijke samenwerking of een fusie? Ambtelijke samenwerking in IJmond of BUCH?

Burgemeester: financieel is er geen verschil tussen

Meerderheid

ambtelijke samenwerking en fusie.

is geel (ongeveer 60%

Overgrote meerderheid is blauw Burgemeester doet toezegging dat er meer info komt, in de vorm van een rapport

Vragen uit de zaal  Levert fusie meer op dan samenwerking?

Allebei voor- en nadelen. Fusie maakt de gemeente krachtiger naar buiten toe: krachtige burgemeester en wethouders. Samenwerking maakt de gemeente krachtiger van binnen: het leidt tot sterkere ambtelijke ondersteuning. Is allebei goed. Maar wat wil je? Financieel is het lood om oud ijzer.

6/14




Wat zijn structurele meerkosten van fusie of samenwerken?

Bij fusie krijg je samen iets minder uit het Gemeentefonds. Bij bestuurlijke fusie worden wel andere inkomsten gegenereerd. Per saldo lood om oud ijzer. Theorie is niet alleen bepalend. Er zijn ook praktische verschillen.





Zou het kunnen zijn dat als we ambtelijk gaan samenwerken dat we toch nog worden gedwongen te fuseren? Kunnen we niet samenwerken met IJmond zonder Velsen?

Ook de burgemeester heeft geen glazen bol, maar met de kennis van nu is ambtelijke samenwerking robuust genoeg.

Is nu niet aan de orde. Als er een samenwerking komt in IJmond is er geen aanwijzing dat dit zonder Velsen kan en zal gebeuren.

Zijn lijken onderzocht bij de

Provincie houdt financieel toezicht en zegt geen lijken te

andere gemeenten in de kast?

zien in de kast.

Wij willen als ondernemers ons

Ja dat kan.

standpunt hier graag toelichten.

Voorzitter Ondernemersvereniging: wij kiezen voor IJmond

Kan dat?

omdat we daar voordelen zien voor onze leden. Daar ligt onze toekomst. Wij denken dat we daar meer ruimte zullen krijgen voor bedrijvigheid. Lastig om daar voorbeelden van te geven. Voorbeeld zijn slingers die een gemeente in wegen legt en lastig zijn voor vrachtwagens.

Krijgen de ondernemers

Ja, maar iedereen mag maandag weer komen. Ik probeer

maandag dezelfde stellingen en

dan wel met stemkastjes te gaan werken.

kunnen die dan daarmee dubbel stemmen? In mijn ogen krijg je maandag

We gaan gewoon luisteren. We gaan geen tellingen bij

een verkeerd beeld.

elkaar optellen (van burgers en ondernemers). We geven

Ondernemers gaan op IJmond

de informatie door aan de gemeenteraad. Zij wegen af wat

stemmen.

ze ermee doen

7/14


De provincie heeft al beslist

Nee de provincie zegt dat de raad in januari moet besluiten. Ze zegt dat het besluit een robuust resultaat moet opleveren. Ze zegt niet wát de raad moet besluiten. Daar gaan ze niet over.

De bevolking heeft meer

Gaan we doen. Het rapport komt eraan. Wordt in de loop

informatie nodig om te kunnen

van december openbaar. Gaan we ook uitleggen.

kiezen. Anders wordt het alleen

Bijvoorbeeld via website en/of via gemeentekrant. De raad

emotionele keuze

maakt echter de keuze hoe dit gaat gebeuren.

Burgers moeten in staat worden gesteld iets met die informatie te doen, anders heeft het weinig zin Stel de raad maakt een keuze

Als de raad kiest voor een regio dan kan de nieuwe raad

die niet spoort met de wens van

daar redelijkerwijs niet op terugkomen. Bij keuze voor

de meerderheid van de

ambtelijke fusie of een bestuurlijke fusie kan dat wel, maar

bevolking. Wat dan na de

daarmee wordt Uitgeest er niet geloofwaardiger op voor

verkiezingen?

haar omgeving. We kunnen overigens niet wachten met een keuze tot de verkiezingen. Dat komt door de ‘boze buitenwereld’. Direct in februari start bijv. het proces van de drie decentralisaties. Dat kun je kwalijk een paar maanden later weer afblazen en terugkrabbelen uit de gekozen regio.

Wanneer gaat de raad kiezen?

Wat mij betreft beslist de raad uiterlijk in januari. De raad of raadsleden mogen natuurlijk altijd al eerder kleur bekennen. Daar gaan raadsleden zelf over.

8/14


Hoofdstuk 2 Bijeenkomst met ondernemers 2.1


Stelling gemeente 1. Verdergaand samenwerken met andere gemeenten zet Uitgeest op achterstand. Met een fusie, via een stem in gefuseerde gemeenteraad, heeft Uitgeest meer invloed WAAR/NIET WAAR 2. Het ondernemersklimaat en de bedrijvigheid zullen meer profiteren van een sterkere band met de IJmond /BUCH

Procesopmerkingen uit zaal  Hoeveel leden OHBU zijn aanwezig?  Hoop dat we niet bij iedere vraag een stemadvies krijgen

2

Overwegingen  OHBU denkt WAAR

Keuze

Burgemeester: als u voor fusie bent stemt u voor WAAR.

47 %niet waar

Ik kom uw emotie ophalen, wat u vindt. Later komen wij de

78 stemmen

53% waar

feiten brengen. 

Wat doen we als we neutraal zijn? Niet stemmen



Burgemeester: Bij welke regio vindt je jezelf het beste gebaat?

58% IJmond 42% BUCH 73 stemmen 5 blanco

3.

Samenwerking met IJmond /BUCH biedt meer kansen aan economie, werken en infrastructuur





2

Stemmingen met stemkastjes.

9/14

OHBU: havens, visserij handel in pootaardappelen, aansluiting A8/A9 etc zijn belangrijk. Stem Uitgeesters gaat verloren als we ons niet aansluiten bij IJmond. Helft van de IJmond is afhankelijk van Tata. Burgemeester: Waarmee is Uitgeest het beste bij gebaat? Waar liggen de meeste kansen?

64% IJmond 36% BUCH 6 blanco


4.

Kiezen voor de IJmond/BUCH biedt meer groeimogelijkheden voor Uitgeest



  

5.

6.

7.

8.

Samenwerking met IJmond/Buch biedt meer kansen op toeristisch/recreatief gebied

Burgemeester: Het gaat om groei in de hele breedte (woningen, economie, werkgelegenheid), kwantitatief en kwalitatief. Ik wil niet groeien, moet ik dan toch IJmond gaan kiezen? Burgemeester: Als je niet wilt groeien stem je gewoon niet. Geef liever de stellingen: fusie of samenwerking en noord of zuid? (wat doen we en met wie doen we het?

   

Wil je wel groeien? Moeten we niet Uitgeest willen blijven en geen Beverwijk willen worden? Burgemeester: De vraag is niet of je wilt groeien, maar als je wilt groeien, waar moet ik dan zijn? Alleen verdergaan is geen reële optie. Relevanter is of we invloed hebben op de groei. Noorden is om te wonen, zuiden voor werk.

Wat is uw voorkeur: samenwerking of fusie

52% BUCH 16 blanco

Burgemeester: Als je meer toeristisch/recreatief

25% IJmond

perspectief wilt waar is dat het beste geborgd?

75% BUCH

Met BUCH krijg je strand. Wat kan de BUCH het

71 stemmen

Uitgeestermeer schelen?

7 blanco

Zonder een eigen gemeenteraad en college komt de Uitgeester verder af te staan van het gemeentebestuur WAAR/NIET WAAR De ondernemersvereniging kiest voor IJmond. De bewoners lijken te kiezen voor BUCH. Wat is uw persoonlijke keuze: IJmond of BUCH

48% IJmond

Waar 61% Niet waar 39% 71 stemmen 7 blanco  

Welke keuze is economisch het voordeligst? IJmond of BUCH? Burgemeester: BUCH kost eenmalig geld, maar in de praktijk kan het meevallen aan de onderhandelingstafel. Bij fusie kun je een paar miljoen euro verwachten voor opvang frictiekosten. Verder: de kost gaat altijd voor de baat uit. Het gaat om het rendement in de toekomst.

47% IJmond 53% BUCH 75 stemmen

44% Samenwerking 56% Fusie 73 stemmen (5 blanco)

10/14


Vragen uit de zaal  Fusie met Heemskerk geeft 50.000 inwoners. Gaan we dan vervolgens automatisch verder naar Beverwijk/Velsen om 100.000 te halen of kunnen we dan nog naar het noorden?

Burgemeester: Als u nu kiest voor de IJmond zal het heel moeilijk worden om er later nog uit te stappen. Bij BUCH idem. Niets is zeker, maar toch.. Fusie met Beverwijk/Velsen hoeft niet als je nu fuseert met Heemskerk. Uitgeest/Heemskerk is robuust genoeg. Idem met Uitgeest/Castricum. Het gaat niet om het inwoneraantal. Een tweede fusie is niet noodzakelijk.



Hoe zit het precies met samenwerken of fuseren?

Burgemeester: Als samenwerking noord of zuid niet voldoende kracht oplevert zal fusie noodzakelijk zijn met Castricum of Heemskerk. Ons doel is niet samenwerken of fusie maar een robuust resultaat.



Wat gaat Alkmaar doen?

Burgemeester: Als je kiest voor BUCH, kies je (voor de grote dossiers) ook voor Alkmaar. Als je kiest voor IJmond, kies je (voor de grote dossiers) ook voor Haarlem. Het zijn twee wezenlijk verschillende regio’s, maar met dezelfde opdrachten.





Moet ik mijn lidmaatschap opzeggen van de ondernemersvereniging in IJmond Wat is belangrijk voor bewoners en wat voor bedrijven?

Burgemeester: we maken geen slagbomen. Blijf vooral lid bij de vereniging in IJmond Burgemeester (persoonlijke opvatting): bij BUCH voel ik warmte en harmonie. Bij IJmond voel ik power en dynamiek. Het is maar wat je zoekt.



11/14

Als we meer feiten kennen gaat onze emotie verschuiven

Burgemeester: Ja. We werken in dit proces met stappen. Emotie mét de feiten is de volgende stap.


Hoofdstuk 3 Bijeenkomst met klankbordgroep 3.1

Besloten bijeenkomsten herfst 2013 Klankbordgroep ‘Bestuurlijke toekomst Uitgeest’3

Inleiding Op uitnodiging van burgemeester Theo van Eijk namen veertien personen deel aan de klankbordgroep ‘Bestuurlijke toekomst Uitgeest’. Bij de samenstelling van de groep werd gestreefd naar diversiteit in maatschappelijke positie, (beroeps)ervaring, leeftijd et cetera. De benaderde kandidaten waren aangedragen door het college en de fractievoorzitters. Twee deelnemers kwamen niet uit Uitgeest, maar waren op grond van functie en expertise bijzonder goed ingevoerd in de gemeente. Samenstelling De klankbordgroep bestond uit een voormalig huisarts, een voormalig gemeentesecretaris, bestuurders uit het maatschappelijk middenveld, een voormalig politieambtenaar, ondernemers en leden van de jeugd- en jongerenraad. Bijeenkomsten Er werden drie bijeenkomsten gehouden: op de vrijdagmiddagen 27 september 2013, 25 oktober 2013 en 29 november 2013. Verslag 27 september 2013 Na een uitleg over het waarom van de bijeenkomsten (‘noodzaak voor de gemeenteraad op korte termijn ingrijpende bestuurlijke keuze te maken’) schetste Theo van Eijk wat hij in de komende sessies met de klankbordgroep hoopte te horen: ‘meningen, standpunten, argumenten en emoties’. Er vond een geanimeerde discussie plaats over een aantal belangrijke vragen:  Moeten alle voorzieningen, bijvoorbeeld zwembad en bibliotheek, openblijven?  Gaan we in Uitgeest bouwen of conserveren?  Welke heilige huisjes zijn onbespreekbaar? Theo van Eijk schetste de vier keuzemogelijkheden voor de toekomst van Uitgeest:  Intensieve (ambtelijke) samenwerking met Duinstreek  Fusie met Castricum  Intensieve (ambtelijke) samenwerking met de IJmond  Fusie met Heemskerk Hij zette uiteen waarom andere opties (bijvoorbeeld Heemskerk-Uitgeest-Castricum) niet in aanmerking komen.

3

Verslagen op gesteld door Peter Dicker, beleidsadviseur Voorlichting & Communicatie, gemeente Uitgeest.

12/14


Verslag 25 oktober 2013 Vanuit de klankbordgroep was in de vorige sessie het onderwerp aangedragen: ‘Wat voor gemeente wil Uitgeest in de toekomst zijn.’ Verschillende groepsleden dienden hun visies hierop in. Deze waren verwerkt in de presentatie die Theo van Eijk voor de groep gaf. De wensen van de klankbordgroep voor het Uitgeest van de toekomst waren als volgt:  Oude dorp in stand houden.  Groene gemeente.  Gezellige sociale gemeenschap (cohesie).  Wel uitbreiding woningen (laagbouw en binnen sociale structuur), recreatie.  Behouden cultureel erfgoed.  Ontwikkelen havengebied, kleinschalig en verbinding organiseren met het dorp.  Dorp voor jong en oud.  Functies in het dorp behouden.  Toeristische, recreatieve economie. Kleinschalige bedrijven in en om het dorp.  Andere economie en bedrijven: buiten het dorp.  Klantgerichte gemeente.  Gemeente in een regierol.  Financiën op orde. Men boog zich ook over een aantal stellingen (die vervolgens al dan niet in aangepaste vorm op de bewonersavond van 20 november en de ondernemersavond van 25 november aan bod kwamen). De reacties op de stellingen kunnen als volgt worden samengevat:  Als Uitgeest groen wil blijven, zijn we het beste af bij de BUCH.  De inwoners hebben het meeste met Castricum, Akersloot en Limmen.  Samenwerking met de IJmond biedt meer mogelijkheden voor economie, werken en infrastructuur.  Behoud van voorzieningen is het best gewaarborgd bij de BUCH.  Het is geen probleem om een paspoort of rijbewijs in een andere plaats te moeten afhalen.  Zonder eigen gemeenteraad hebben we binnen de BUCH de meeste kans om onze eigenheid, identiteit te bewaren. Wat betreft de keuzemogelijkheden voor de toekomst was de klankbordgroep over één punt stellig in haar oordeel:  Geen bestuurlijke fusie, wel ambtelijke fusie. Verslag 29 november 2013 Met dertien van de veertien leden vertegenwoordigd spitste de discussie zich eerst toe op de gevolgen en de betekenis van een ambtelijke fusie: meer ruimte voor ambtenaren, meer dynamiek, cultuuromslag noodzakelijk.

13/14


Theo van Eijk kenschetste de verschillen tussen ambtelijk en bestuurlijk samengaan: ‘Ambtelijk fuseren doe je om een beter product te kunnen leveren. Bestuurlijk fuseren doe je vooral om een grotere stem te krijgen in de buitenwereld.’ Twee leden van de klankbordgroep toonden zich voorstander van een volledige (bestuurlijke) fusie. Daarna resteerde als belangrijkste vraag: is Uitgeest het beste af bij Heemskerk en de IJmond, of bij Castricum en de BUCH? Een meerderheid sprak uit met Heemskerk op zich geen probleem te hebben, ‘maar wel met Beverwijk. En aan die gemeente ontkom je bij een keus voor Heemskerk uiteindelijk niet.’ Theo van Eijk verwoordde het dilemma: ‘Misschien lijken we als Uitgeesters meer op de mensen in het noorden, maar tegelijk is 80% van het maatschappelijk middenveld gericht op de IJmond.’ De klankbordgroep uitte de vrees dat bij keuze voor de regio IJmond het groen van Uitgeest eerder zal worden bebouwd dan bij een keuze voor de BUCH. Theo van Eijk weerlegde dat met de stelling dat het uiteindelijk de provincie is die bouwlocaties bepaalt, ongeacht de regio waartoe Uitgeest behoort. Heeft de keuze voor Zuid of Noord financiële gevolgen? Theo van Eijk: ‘Als je puur naar het geld kijkt, dan kies je voor Heemskerk. Maar je maakt zelf uit of je een geldgestuurde keuze maakt of dat je ook naar andere aspecten kijkt.’ Het begrip complementariteit deed zijn intrede in de discussie. Naar het zuiden is Uitgeest complementair, aanvullend; naar het noorden ‘meer van hetzelfde’. Volgens sommigen was dat een reden om juist naar het zuiden (de IJmond) te kijken, waar Uitgeest in de diversiteit van de samenleving op meer dynamiek kan rekenen. Het gevoel dat de eigen identiteit beter behouden zal blijven door aansluiting bij de kernen van Castricum (Akersloot, Limmen, de Woude) sprak het overgrote deel van de klankbordgroepleden het meest aan. Daarbij kwam het argument dat Uitgeest méér invloed zal hebben in de kleinere BUCH dan in de IJmond. Er werd ook gesproken van een ‘historische gemiste kans door afwijzing van de CAL in 2001’. De slotpeiling was duidelijk: elf van de dertien leden van de klankbordgroep spraken zich uit voor aansluiting bij Castricum/BUCH. Een keuze die de politiek zou moeten maken; alle leden wezen het idee van een referendum af.

14/14

Verslagen bijeenkomsten burgerparticipatie

Recommend Documents