Verslag themabijeenkomst “Regionale bedrijfsschool Voedingsmiddelenindustrie” gehouden op 14 mei 2009 bij het Werkplein Enschede
Aanwezig:
Mevr. L. Moolenbeek – Zwanenberg Food Group Almelo P. van Oosten – Enkco H. Niemeijer – Elite Salades & Snacks Neede B. van Waardenburg– Elite Salades & Snacks Neede R. Veltmaat – Elite Salades & Snacks Neede A. van Wijngaarden - Boermarke R. Baars – Uniq Sandwiches G.I. Broekema – Johma Mevr. L. Wenneker – De Zuivelhoeve BV L. Groot Rouwen – De Zuivelhoeve BV Mevr. E.A.M. Detert – DCW-bedrijven Enschede J. Leferink – Bolletje Almelo G. Boerjan – SWB / Fitis M. Krumm – SWB / Fitis J. Dikmans – Soweco T. Oosterhold – Top Craft J.A. Guerand – Ministerie LNV Den Haag A. Dijkman Mevr. M. Baltussen – Regio Twente B. Hermelink – Werkplein Enschede R. Zandstra – Werkplein Enschede Mevr. I. Heetbrink – Werkplein Enschede P.I. Roetenberg – Werkplein Enschede J.M. van Rees – Van Rees Consultants H. Scholten Linde – Innofood P. Davids – Proqint P&O professionals H.B.M. Morssinkhof – AOC Oost, T&P, Almelo Mevr. D. Kortman – Innofood / AOC Oost, T&P, Almelo
Afwezig:
E. Bakker – Grolsch Enschede L. van de Klundert – Weyl Beef Products H. Wiltink – Bakkerij Wiltink Doetinchem J. Hoekman – Oost NV C. van Kamperdijk – ROC van Twente
Inleiding
Harry Scholten Linde, de voorzitter van Innofood, verwelkomt de bijna 30 aanwezigen en zegt blij te zijn met zo’n grote opkomst. Hij benadrukt dat de Regionale Bedrijfsschool een werkgeversinitiatief is en dat Innofood met het toenmalige bestuurslid André Dijkman aan de wieg van het project hebben gestaan. Er is in een vroeg stadium contact met Herman Morssinkhof van AOC Oost, Training & Projecten gezocht. “Vandaag moeten er spijkers met koppen worden geslagen”, aldus Harry.
Verslag bijeenkomst regionale Bedrijfsschool Voedingsmiddelenindustrie op 14-5-09 bij het Werkplein Enschede Pagina 1 van 5
Welkom en schets van de ontwikkelingen
Hierna heet Robert Zandstra, mede namens de directeur van het Werkplein Enschede Benno Hermelink, de aanwezigen eveneens welkom. Hij memoreert aan de startbijeenkomst op 20 mei 2008, waarop Paul Mollink van het CWI aan de hand van cijfers duidelijk maakte dat er over een aantal jaren een pijnlijk tekort aan personeel zal zijn. André Dijkman heeft na de vorige bijeenkomst een aantal bedrijven bezocht. Echter hij is intussen van werkgever veranderd en verruilde Bolletje voor TNT Fashion. André heeft inmiddels ook het project overgedragen aan Peter Davids en Jan Martin van Rees. Ook deze laatsten hebben bedrijfsbezoeken afgelegd. Er is onderzoek gedaan onder de foodbedrijven en daaruit bleek dat er een grote belangstelling bestaat om te participeren. Ondanks het feit dat de economische situatie momenteel heel anders is dan een jaar geleden, blijft toch het doel met de Regionale Bedrijfsschool het komend najaar te starten. Volgende week zullen de uitkomsten van het onderzoek en de uitkomsten van vandaag worden besproken met het POWI, het platform waarin de wethouders van de drie grote Twentse gemeenten en het ROC van Twente participeren. Zij zijn zeer benieuwd naar de stand van zaken en overwegen een forse bijdrage te leveren.
Aanleiding
Hierna is het woord aan Herman Morssinkhof. Hij vertelt hoe hij in het kader van de BBLBedrijfsopleidingen en EVC-trajecten bij veel voedingsmiddelenbedrijven in de regio om tafel zit. Bij o.a. Bolletje en Zwanenberg kwam hij gelijksoortige problematiek tegen. Er is behoefte aan hoger gekwalificeerd personeel, te weinig instroom van jonge mensen in de sector en de kwaliteit van het zittende personeel wordt onvoldoende benut. Door de krimpende beroepsbevolking waren in andere sectoren al vergelijkbare initiatieven ontstaan.
Doelstelling 1. 2. 3. 4.
Imagoverbetering en instroombevordering Gestructureerde arbeidsmobiliteit (mensen behouden voor de sector) Het verzekeren van arbeidspotentieel voor de sector Regionale samenwerking met betrokken actoren (Foodbedrijven, SW-bedrijven, Werkpleinen, Kennisinstellingen) Herman sprak Benno Hermelink van het Werkplein Enschede regelmatig o.a. over het feit dat mensen uit het Oostblok met allerlei problematiek wel geaccepeerd werden in het arbeidsproces, terwijl dit bij mensen uit de kaartenbak vaak niet het geval was, terwijl er een enorm potentieel in de kaartenbakken aanwezig is. In de bijeenkomst van vorig jaar mei in Delden is de stuurgroep de opdracht gegeven het concept verder uit te werken. Er zijn een aantal partners gevonden, o.a. SW-bedrijven, UWV WERKbedrijven en Kenniscentra.
Economische recessie
Peter Davids die 14 jaar HR-directeur bij Johma is geweest en sinds kort zijn eigen bedrijf ProQint P&O professionals heeft, vervolgt. Hij geeft aan dat –recessie of geen recessie - er op grond van demografische gegevens nog steeds te weinig en te laag gekwalificeerd arbeidspotentieel zal zijn de komende decennia. We moeten dus oppassen voor struisvogelpolitiek, want er komen andere tijden: De afname van beschikbaar gekwalificeerd personeel wordt een reëel en groot probleem.
Verslag bijeenkomst regionale Bedrijfsschool Voedingsmiddelenindustrie op 14-5-09 bij het Werkplein Enschede Pagina 2 van 5
Strategische personeelsplanning
De basis voor de Regionale Bedrijfsschool voor de Voedingmiddelenindustrie is een strategische personeelsplanning. Het is dus niet het zoveelste werklozenproject. We moeten bij de personeelsplanning rekening houden met de betreffende ondernemingen (technologie, markt, etc.), de demografie, de economie/arbeidsmarkt en de reguliere instroom. We moeten nu handelen om in de toekomst geen bezettingsproblemen te hebben en hiervoor een goede werkstructuur neerzetten, waarbij onderwijs, publieke sector en industrie samenkomen. 13 bedrijven willen deelnemen. Per jaar willen ze samen 18 mensen via de bedrijfsschool aantrekken. Daarnaast hebben veel vooral kleinere bedrijven behoefte aan gekwalificeerd tijdelijk personeel. De basis voor het project is dus aanwezig.
Wat kan de RBS bieden? -
Ondersteuning bij het maken van een strategische personeelsplanning. Ondersteuning bij het opstellen van competentieprofielen Duurzaam beschikbaar stellen van gekwalificeerd personeel.
Organisatiestructuur
De RBS is geen schoolgebouw maar een “virtueel platform voor vraag en aanbod” waarin de deelnemende bedrijven, de UWV-Werkbedrijven, de Leer-werkbedrijven, de Kenniscentra, de leerlingen en evt. een of meer uitzendbureaus samenkomen. De rechtsvorm moet nog nader vastgesteld worden. Het bestuur zal gevormd worden vanuit de deelnemende bedrijven. Met de dagelijkse coördinatie zal ca. 0,25 fte gemoeid zijn.
Werkwijze
De Leer-werkbedrijven starten met de ontwikkeling van de basisburgercompetenties. De stage in het kader van deze opleiding kan al bij foodbedrijven plaats vinden en daarmee kunnen pieken bij de bedrijven worden opgevangen. Bij gebleken geschiktheid worden de deelnemers verder opgeleid van niv. I t/m evt. IV. Hierbij kan nog steeds stage gelopen worden. Het definitieve instroommoment in het bedrijf wordt door de bedrijven bepaald, maar dit is niet vrijblijvend. Dan gaat de opleiding over in BBL: vier dagen werken, een dag naar school per week. Bedrijf en deelnemer bepalen daarna samen hoe lang de opleiding doorloopt.
Financiering
Hierna is het woord aan Jan Martin van Rees, zelfstandig ondernemer, gespecialiseerd in projectontwikkeling, -management en het schrijven van odernemingsplannen. De volgende fase is het uitschrijven van een business plan, maar voorzichtige indicaties zijn wel te geven: 40 dagen per jaar coördinatie, secretariële ondersteuning, huisvesting en overig (site, nieuwsbrief, etc.). Al met al een kleine ton per jaar. De insteek is werken met zo laag mogelijke kosten. De financiering van de scholing wordt zoveel mogelijk met bestaande regelingen als WVA, UWV-Werkbedrijf, O&O-fondsen, BiB-regeling, etc. gedaan.
Verslag bijeenkomst regionale Bedrijfsschool Voedingsmiddelenindustrie op 14-5-09 bij het Werkplein Enschede Pagina 3 van 5
Discussie
We willen alleen iets organiseren wat de bedrijven echt willen. De vraag is dus: Zijn we op de goede weg, welke onderdelen van het plan zijn goed, welke behoeven verbetering, hoe verder en hoe worden de bedrijven betrokken? Er wordt een ronde gehouden waarin de aanwezigen hun mening over het project meedelen en reageren op de vraag wie er in het bestuur wil / wil meewerken aan de fase ontwikkeling business plan. - Mevr. L. Moolenbeek van Zwanenberg bijt het spits af en geeft aan het project te steunen en er verder mee te willen. Tevens wil ze wel een bestuursfunctie innemen. Zwanenberg heeft ook een eigen project voor instroom jongeren middels een BBL-traject. Hieraan nemen zes jongeren deel. - Dhr. H. Niemeyer van Elite heeft nog een aantal bedenkingen, o.a. dat de uiteindelijke afname moeilijk is in te schatten, de definitieve kosten nog niet bekend zijn en ze nog te weinig ervaring met AOC Oost als opleider hebben. Er moet met meerdere partijen naar de opleidingen worden gekeken. Voor een opleiding wil hij wel personeel leveren. - Robert Zandstra kan zich goed voorstellen dat bedrijven op dit moment nog geen keiharde garanties kunnen geven. Het UWV Werkbedrijf wil een partner zijn voor de ondernemers, zij willen veel investeren om goede projecten op te zetten. Er dient een bedrijfsplanmatige aanpak te komen, waarmee de punten van twijfel bij de ondernemers opgelost worden. Het Werkplein Enschede heeft een voorinvestering in het project gedaan middels de stuurgroep. Hij benadrukt dat een belangrijke eerste stap kan zijn het opscholen van het eigen personeel om ze te behouden voor de sector. - Dhr. Leferink van Bolletje heeft 81 mensen in een in-company opleidingstraject. Ze zijn heel druk de eigen mensen op niveau te brengen. De benodigde niveaus worden door de steeds verdergaande automatisering steeds hoger, het minimumniveau gaat van II naar niv. III en IV. De niveau II-medewerkers kunnen wellicht via de Bedrijfsschool elders ondergebracht worden. Het belangrijkst vindt hij iets te doen om het imago van de sector te verbeteren. De dagschool MBO van AOC Oost heeft voor het komend schooljaar nog maar zes aanmeldingen voor voedingsmiddelentechnologie. - Dhr. Guerand, Ministerie LNV, benadrukt dat de crisis ook een kans is voor de productschappen van LNV, waar een personeelstekort was en is. We moeten nu handelen, want nu is er aanbod van personeel, waarvan onze sector kan profiteren. Het vandaag gepubliceerde plan van Hans de Boer spreekt van een jeugdwerkloosheid die het volgend jaar zal oplopen van 10 naar 20%. Er wordt via SZW-Werkvoorziening twee keer 250 miljoen hiervoor beschikbaar gesteld. Hij wijst ook nog op de GOA het gemeenschappelijk opleidingstraject van bedrijven in de Groensector dat al sinds 1983 draait. Jonge werknemers in dienst bij GOA die een BBL-taject volgen rouleren bij de lidbedrijven. Dit zou een goed voorbeeld kunnen zijn voor de bedrijfsschool. - Mevr. Broekema van Johma vindt de Bedrijfsschool een goed initiatief. Johma zit momenteel midden in een reorganisatie, maar dat neemt niet weg dat hij opleiden als noodzaak ziet. De vorm waarin blijft vooralsnog lastig. - Dhrn. Van Waardenburg en Veltmaat van Elite opteren in eerste instantie nog voor een interne opleiding, waar ze zich momenteel op aan het oriënteren zijn. - Dhr. Van Wijngaarden van Boermarke vindt een virtueel platform te abstract. Hij vindt inzicht in een business plan voorwaardelijk voor verdere toezeggingen. Hij geeft aan te willen meewerken aan het vormgeven van het business plan. - Dhr. Baars van Uniq Sandwiches – een arbeidsintensief bedrijf – vindt de bedrijfsschool een originele instroomformule. - Dhr. Van Oosten van Encko vraagt zich af of de leerlingen wel voldoende voor zijn bedrijf zullen kiezen en niet alleen voor bedrijven met grote namen. Als het aanbod achterblijft, hoe komt dan een eerlijke verdeling tot stand? Dijkman komt
Verslag bijeenkomst regionale Bedrijfsschool Voedingsmiddelenindustrie op 14-5-09 bij het Werkplein Enschede Pagina 4 van 5
-
met een voorbeeld uit zijn arbeidsverleden bij Pingo, waar door een goede bedrijfscultuur, dito leiding en regelingen, gezelligheid in de pauzes e.d. mensen graag willen werken. Een bedrijf kan er zelf heel veel aan doen om een aantrekkelijke werkgever te zijn. Uiteindelijk moet er een klik zijn tussen bedrijf en werknemer. Jan Martin van Rees: Als de deelnemers vier of vijf bedrijven hebben gezien en omgekeerd, moet er een systeem bedacht worden om een definitieve koppeling te maken. Mevr. Wenneker van De Zuivelhoeve ondersteunt het concept. Echter het financiële plaatje is belangrijk. Haar collega dhr. Groot Rouwen vult aan dat De Zuivelhoeve nu haar eigen medewerkers door AOC Oost laat opleiden en dat dat prima bevalt. Zij werken vaak met uitzendkrachten en flexpersoneel dat eerst de sfeer kan proeven en omgekeerd kan het bedrijf het personeel zo leren kennen.
Conclusie
Robert Zandstra concludeert dat we verder gaan met het traject. Hij complimenteert de sector dat men samen de schouders eronder wil zetten. Hij stelt de betrokkenheid van het ministerie middels de aanwezigheid van dhr. Guerand bijzonder op prijs. De stuurgroep met aanvulling van mevr. Moolenbeek van Zwanenberg en dhr. Van Wijngaarden van Boermarke gaan nu verder met inbreng in het POWI en het vormgeven van het ondernemingsplan. Hij dankt eenieder voor zijn aanwezigheid en inbreng en nodigt hen uit voor een afsluitend drankje en hapje. Dini Kortman
Verslag bijeenkomst regionale Bedrijfsschool Voedingsmiddelenindustrie op 14-5-09 bij het Werkplein Enschede Pagina 5 van 5
