Verslag sessie geïntegreerde integriteit door Gerda Serbuyns Sessie gaat over geïntegreerde integriteit en de vraag hoe in de praktijk uit te voeren? Inhoud 1. Hoe integriteitsbeleid uitrollen en integreren? 2. Welke initiatieven voor welke doelgroep 3. Hoe interactieve workshops uitrollen? 1. Hoe integriteit integreren? -
-
Gebruik maken van bestaande waarden: missie, visie en strategie VO waarden: vertrouwen, openheid, wendbaarheid en daadkracht Leidraad organisatiebeheersing Commitment van de top is belangrijk Koppelen van de 4 leiderschapsrollen Doorvertalen tot functieniveau Opnemen in ploegcyclus Meer met minder = geen extra integriTijd Wat is er al? Op vlak van organisatiebeheersing maar ook deontologische code, processen, etc. Blauwe code met een aantal principes: wat is integer gedrag?
-
Overzichtstabel uitrol integriteitsbeleid: zie op http://www.bestuurszaken.be/instrumentenintegriteit.
2. Welke initiatieven voor welke doelgroep? Doelgroepen: leidinggevenden: commitment van de top is belangrijk. Belangrijk: maak in eerste instantie werk van het versterken van leidinggevenden om met integriteit om te gaan. Zij zijn het eerste aanspreekpunt voor personeelsleden en tegelijk een belangrijke actor om integriteit te laten leven in de organisatie. Kwetsbare functies: generieke functies voor elke organisatie: die vind je in elke organisatie. Daarnaast zijn er ook specifieke functies bv. buschauffeur => welke specifieke kwetsbare functies heb je in jouw organisatie? In welke context werkt jouw organisatie? = belangrijke vragen Alle personeelsleden: wat doe je voor iedereen? Bv ICT-code, communicatie hierrond: ze is er of ze is er en hier meer informatie. Bv polls: wat kan en wat niet. Afhankelijk van resultaat meer over resulteren. Nieuwe personeelsleden: heel duidelijk communiceren wat kan en wat niet. Ze moeten op de hoogte zijn van de waarden in organisatie, wat er gebeurd in organisatie, hoe er wordt omgegaan.
Altijd starten met leidinggevende als kwetsbare functie: zij hebben een voorbeeldrol, zij weten ook goed waar de risico’s zitten en kunnen veel input geven. Diversifiëren naar de verschillende doelgroepen is belangrijk: opleiden, informeren… Dat is ook een vorm van integreren. Kwetsbare functies: minst gecoverd minder zichtbaar en minst duidelijk, veel grijze zones. Interessant om hier mee te beginnen. Als je met één groep begint heb je specifiek acties en dan breidt dit zich uit naar algemene acties. 3. Format interactieve workshop Belangrijk: druk deelnemers van de workshop op het volgende op het hart, wees “open naar binnen, gesloten naar buiten”. Alles moet en kan gezegd worden tijdens de workshop, maar alles blijft onder ons. -
Training: interactieve workshops
-
Follow-up: analyseschema is een heel goede tool in overleg. Bij AgO worden zaken/cases aangebracht in overleg d.m.v. dit analyseschema => interactiever dan een nota presenteren Voor analyseschema zie http://www.bestuurszaken.be/omgaan-met-integriteitsdilemmas.
-
-
Format: Welkom Begin en einde altijd door mensen, leidinggevenden van de eigen organisatie. CORPI: kan je altijd gebruiken bij andere workshops, begin van vergadering,… = Context, objectieven, rollen, programma en interactie o Ijsbreker (+kennismaking) vb. gratis ticket (zie verder) o Dilemma’s + plenaire bespreking Cases Mijn rol als leidinggevende Conclusies workshop: wat gebeurt er nog mee? Vervolgtraject: wat zal er verder nog gebeuren? Dankwoord
Ijsbreker: Ticket gratis optreden: geldig voor 2 personen, aangeboden door Firma XL Vraag aan de deelnemers: ‘Wat doen jullie ermee? Welke overwegingen hebben jullie?’
Wat verwacht het bedrijf dat dit aangeboden heeft van mij? Wie kan de tweede persoon zijn die mee mag? Is het een persoonlijke kennis of collega? Krijgen meerdere mensen dat? Werd het onderhands gegeven of in het openbaar? Wat is de waarde van het ticket? Wat zegt de deontologische code van mijn organisatie?
De meerwaarde van zoiets is dat je deelnemers aan uw workshop doet nadenken over dergelijke feiten. Deel dit nu wel niet uit aan de mensen die nooit iets krijgen. De ijsbreker die je gebruikt moet passen bij de context van de organisatie. Vraag ook door aan uw deelnemers:
Ga je of ga je niet? Wat ga je met het ticket doen als je beslist om niet te gaan? Wie zou je meenemen? Ga je uw leidinggevende inlichten? … Bij workshop zo beginnen i.p.v. stel je voor dat… Je zit er wel al middenin. Is er een policy? Ben je uitgegaan van je eigen waarden? = een manier om je integriteitsverhaal aan op te hangen.
Dilemma’s: Situaties die geschetst worden met multiple choice vragen VB. Uitgenodigd door firma X voor gratis workshop integriteit in de overheid, met demo integriteitstool en tombola (welnessweekend). Wat doet u? (meer keuze) 1. 2. 3. 4.
U gaat niet, te commercieel U gaat. Netwerken is belangrijk U gaat, maar neemt niet deel aan e tombola Iets anders, nl. …
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Praten met leidinggevende over concept, keuze firma (waarom precies die firma?)… Hoe zit het met de wetgeving OO? Gewoon uitvoeren Financieel voordeel van andere aanpak utiwerken Zeg tegen leidinggevende: “ik doe het niet” Taak uitstellen Spreekbuis contacteren
OF
Wat doet u? Beslist u voor uzelf? Of bespreek je dit met anderen? Kijk naar policy in team/afdeling rond deelnemen aan gratis workshops. Vraag aan mensen die voor 2 kiezen: wat doet u? Antwoorden: in de pot. Goede dilemma’s gaan over de praktijk, over wat er leeft op de werkvloer. Hoe ga je in de praktijk om met dilemmatrainingen waar de CEO ook aanwezig is? Want mensen worden belemmerd over wat mensen al dan niet gaan zeggen. Verschillende groepen maken, zo kunnen verschillende meningen van verschillende groepen ook met elkaar geconfronteerd worden
Firma’s zijn zich daar ook al een beetje van bewust. Vb. e-mail in mailbox voor uitnodiging workshop van een commerciële firma. In uitnodiging zelf zitten al argumenten ingebouwd dat het niet interessant is en een meerwaarde gaat creëren, etc. Welke afwegingen maak je dan om al dan niet te gaan participeren Case Dilemma = situatie met multiple choice antwoorden Bij een case moet je het zelf formuleren en werk je aan de hand van een analyseschema. Cases kunnen meer op maat zijn van bijvoorbeeld bepaalde kwetsbare functies. Belangrijk is dat de leidinggevende input geeft, het moeten goede cases zijn. Cases moeten ook herkenbaar zijn. Voorbeeld: Leidinggevende vraag om firma X te contacteren voor geven van een dilemmatraining voor alle personeelsleden van entiteit. Wat doet u? -
-
Wie is betrokken? o Jijzelf (in je rol als integriteitspersoon) o Uw leidinggevende o Firma X o Alle personeelsleden o Entiteit o Andere firma’s Welke belangen/waarden? o Economische (laagste prijs) o Kwaliteit o Wet op overheidsopdrachten o Oplossingsgerichtheid o Vertrouwen o Openheid
Wat vind je zelf belangrijk en wat is er voor de organisatie belangrijk? Wat is er volgens missie, visie van de organisatie belangrijk? (Door te kijken naar waarden kom je ook aan andere betrokkenen, etc.) -
Mogelijke alternatieven o Firma x contacteren o Andere firma’s contacteren o Leidinggevende: wet op de overheidsopdrachten gekend? Informeren naar budget? o Timing uitwerken o Collega of vertrouwenspersoon aanspreken over hoe je het moet aanpakken? Over integriteitsaspecten?
o o
Groepen maken: naar uitvoering toe Behoeftebepaling doen: met leidinggevende en met representatieve personen. Welke behoeften? o Niets doen: over communiceren of niet? Wachten? Samen verkennen, samen erover spreken -
Keuze Gesprek aangaan met opdrachtgever, behoeften oplijsten indien ja firma’s contacteren, indien nee andere initiatieven nemen (scenario maken, stap voor stap oplijsten wat je gaat doen)
-
Welke waarden geven doorslag? Het niet overtreden van de wet op de overheidstoepassingen en efficiëntie Loyaliteit, organisatiecultuur, relatie met leidinggevende, etc. zijn allemaal elementen die mee deel uitmaken over hoe je met cases omgaat. Is belangrijk naast het analyseschema.
Je kan ook nog de testen doen, zie ook: http://www.bestuurszaken.be/integriteitstesten. -
Hellingstest Voorpaginatest: stel dat het in de krant komt? Schoudertest: wat als iemand over je schouder meekijkt? (bv. kopies voor privé feest) Speigeltest: heb ik de goede beslissing genomen Brillentest: ik zet een andere bril op, andere kijk Schoenentest: wat zou iemand anders doen die in mijn schoenen staat
= manier om in de praktijk met cases om te gaan Meer info Website http://www.bestuurszaken.be/integriteit. Dilemmaspel : uit te lenen bij AgO AgO: ondersteuning bij uitrol
