Verslag AggloLAB sessie 3: Oplossingsrichtingen Datum Locatie Bijlage(n)
Donderdag 11 juli 2013 Scheltemacomplex te Leiden Terugkoppeling AggloLAB sessie 3
Op donderdag 11 juli vond de derde AggloLAB bijeenkomst plaats. Tijdens deze bijeenkomst hebben de deelnemers hun reactie gegeven op de te onderzoeken invalshoeken met daarbij behorende maatregelen. De invalshoeken betroffen onder meer een buitenom, fiets & OV optimaal en binnendoor maatregelen. Daarnaast kregen aanwezigen de mogelijkheid om aanvullende maatregelen in te tekenen en toe te lichten. Naar aanleiding van de tweede sessie waarin veel vragen kwamen over het proces en het ambitiedocument, vond voorafgaand aan de sessie een inloopvragenuur plaats. Tijdens dit vragenuur waren ambtenaren van Leiden en Leiderdorp aanwezig om vragen over het proces, het ambitiedocument en eerdere sessies te beantwoorden. Diverse betrokkenen hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om ambtenaren van Leiden en Leiderdorp een nadere toelichting te vragen. De avond zelf startte, net als eerdere sessies, met een presentatie ter toelichting op de avond. De deelnemers zaten tijdens de presentatie gelijk aan de ronde tafels zodat na de presentatie voortvarend gestart kon worden met de opdrachten. Hieronder volgt het verslag van zowel de presentatie, als de werksessie. PRESENTATIE Terugkoppeling & proces De avond wordt geopend door Christien Jordaan, omgevingsmanager LAB071. Zij heet de aanwezigen welkom en presenteert een terugblik op de eerdere sessies en licht het LAB071 proces kort toe. Gezien de vele vragen in eerdere sessies, is in de terugkoppeling van de vorige sessie ook een uitgebreide toelichting op het proces opgenomen. De stukken zijn zoals gevraagd van te voren verzonden en men had voorafgaand aan de avond mogelijkheid om hierover met ambtenaren in gesprek te gaan. De eerdere sessies leverden veel input op voor het ambitiedocument en voor de fase waarin we nu zitten; de oplossingsrichtingen. In de terugkoppelingsdocumenten is aangegeven wat er met de input is gebeurd. Christien meldt dat we nu bij elkaar zitten om maatregelen en invalshoeken te inventariseren. Deze worden in de zomer globaal doorgerekend. Na de zomer gaan we, met de effecten onder de arm, de ‘kansrijke oplossingsrichtingen’ definiëren en met u bespreken. Christien eindigt met een samenvatting van het ambitiedocument dat als start dient van deze avond. Filtering oplossingsrichtingen & toelichting op invalshoeken Harry Devilee, projectleider LAB071, licht toe hoe het proces verloopt om tot de kansrijke oplossingsrichtingen te komen. Harry geeft aan dat de kansrijke oplossingsrichtingen heel waarschijnlijk uit een pakket aan maatregelen bestaan. Maatregelen voortkomend uit verschillende invalshoeken. Voor deze avond hebben de gemeenten zeven invalshoeken opgesteld waarop de aanwezigen met groene en rode stickers kunnen aangeven waarom ze een maatregel graag of liever niet onderzocht willen hebben. De gemeenten willen graag weten welke argumenten achter de stickers zitten.
1
Daarnaast wordt de deelnemers gevraagd welke maatregelen ontbreken en zeker onderzocht moeten worden. Christien meldt dat wanneer er na vanavond ideeën zijn, deze via
[email protected] kunnen worden ingebracht. De projectgroep LAB071 stelt een verslag op van de avond en geeft een terugkoppeling wat er met de input is gebeurd. Vragen tijdens de presentatie Is ‘draagvlak’ geen afweging in het afwegingsmodel? Waarom wordt bijvoorbeeld de Syb van Breda variant uitgezocht? Daar is namelijk helemaal geen draagvlak voor. Wethouder Wassenaar antwoordt dat het per saldo om het draagvlak gaat. Hij geeft aan zelf ook moeite te hebben met de genoemde variant, maar “we stellen ons open op”. “In de raadssessie is deze variant door zowel raadsleden uit Leiden als Leiderdorp naar voren gebracht als te onderzoeken variant. Daarom nemen wij ook deze variant mee.” De wethouder benadrukt dat deze verkenning niet politiek gestuurd is en dat de gemeenten er open in staan. Er wordt aangegeven dat er in het verleden allerlei varianten zijn opgevoerd, maar dat deze niet terugkomen in de vooraf toegezonden presentatie. De wethouder geeft aan dat het klopt dat dit beeld niet uitputtend is. Hij nodigt eenieder uit om vanavond (en na vanavond) de ontbrekende maatregelen toe te voegen. Zo ook de genoemde oplossing langs de A4 (onderzoek 2012). En het “inprikmodel” van de heer Halfweg. Hoe staat het met de lange termijn visie van de gemeenten ten aanzien van bereikbaarheid? Harry reageert dat waar nodig lange termijn visies aangepast worden op de uitkomsten van dit project. Het zou mooi zijn wanneer een en ander zelfs in structuurvisies wordt vastgelegd. LAB071 is leidend voor de bereikbaarheidsvisie (met uitzondering van vastgelegde afspraken omtrent lopende projecten). Harry geeft aan dat de opmerking over de toekomst van de Kanaalweg, gemaakt op een andere gemeentelijke bijeenkomst, prematuur is. “Dat gaan we hier onderzoeken.”
TAFELSESSIES Op de tafels is divers materiaal beschikbaar. Er liggen bladen met de zeven invalshoeken waarop gestickerd en geschreven kan worden en blanco kaarten van de agglomeratie waarop andere maatregelen kunnen worden ingetekend. Aan de tafels wordt druk gesproken over welke invalshoeken wel/niet wenselijk zijn en waarom. Maar ook wordt er geschetst aan maatregelen die nu nog ontbreken. Per tafel wordt de discussie en de inhoud plenair teruggekoppeld. De gemeenten hebben zeven invalshoeken gepresenteerd en geven aan dat dit nog zeker geen ‘kansrijke oplossingsrichtingen’ zijn. De gepresenteerde invalshoeken zijn: 1. Nulvariant, of te wel niets doen. (Deze variant is sowieso de referentievariant) 2. Basis met zogenaamde ‘no-regret’ maatregelen 3. Buitenom met inprikkers (ring om de agglomeratie heen) 4. Binnendoor (‘Syb van Breda’) 5. Binnendoor (Westelijk) 6. Binnenstad met lussen (doorgaand verkeer door binnenstad ontmoedigen) 7. OV & fiets maximaal
2
In onderstaande tabel is het resultaat van de stickers weergegeven. Dit geeft een indicatie van de avond. De kanttekening moet worden geplaatst dat het aantal gebruikte stickers per persoon varieert.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Nul variant, Basis ‘no-regret’ maatregelen Buitenom met inprikkers Binnendoor (‘Syb van Breda’) Binnendoor (Westelijk) Binnenstad met lussen OV & fiets maximaal
Groene stickers
Rode stickers
IIIII IIIII III IIIII IIIII IIIII I IIIII IIII I IIIII IIIII IIIII IIIII I
II IIIII IIIII IIIII IIIII IIIII IIIII I I IIIII IIIII I
Samenvatting per tafel Net als bij de vorige sessies, hebben de tafels zelf hun bevindingen gepresenteerd aan AggloLAB. Hieronder volgt een samenvatting van de zes tafelsessies.
Tafel 1 De groep heeft een duidelijke voorkeur voor de structuur buitenom met inprikkers (3). Deze invalshoek krijgt 6 groene stickers met de volgende argumenten: - De beste kans op succes omdat het gedrag van automobilisten wordt aangepast. Hierdoor komen er minder auto’s in de binnenstad van Leiden en Leiderdorp, waardoor de leefbaarheid verbetert. - Deze biedt kansen voor fietsoplossingen. - Inprikkers zijn voor bestemmingsverkeer. - Je maakt gebruik van bestaande infrastructuur waardoor de kosten beperkt zijn. - Je mijdt vreemd verkeer, de ‘drukte’ gaat buitenom. De groep stelt voor om de volgende aspecten toe te voegen: - Parallelstructuur bij de A4 voor 100% afmaken. - Goede bewegwijzering. De daarna volgende te onderzoeken optie is OV en fiets (7) Deze optie draagt bij aan een gezondere omgeving en een autoluwe binnenstad. Er ontstaat hierdoor een betere concurrentiepositie voor de bus en fiets: het investeren in de netwerken van OV en Fiets 1 kan een verschuiving in de ‘modal split ’ teweeg brengen en daarmee een daling in de automobiliteit. Daarmee zou de congestie/overlast ook kunnen verminderen. De groep stelt voor om hier het volgende toe te voegen: De bikeshare en watertaxi als overstap vervoermiddel bij de garages bestaande parkeerplaatsen, molen de Valk (= Lammermarkt), Haagweg, Garenmarkt. De ‘no regret’ variant is een goede derde.
1
Verhouding tussen reizigersverplaatsingen in auto en op fiets/ov.
3
De binnendoor (Syb van Breda) krijgt 9 rode stickers. Deze invalshoek trekt juist veel verkeer de stad in, lost de problemen niet op en isoleert woonwijken. Daarnaast heeft dit een groot negatief effect op de lucht- en geluidoverlast, oftewel de leefbaarheid gaat achteruit. Over de optie met lussen is men verdeeld. Deze invalshoek zorgt enerzijds voor spreiding van het verkeer, maar veroorzaakt naar verwachting ook veel zoekverkeer. Voorstel tafel 1: De ring met inprikkers, gecombineerd met de parallelweg langs de A4, betere bewegwijzering en fietsverbeteringen.
Tafel 2 Tafel 2 sluit grotendeels aan bij tafel 1. De aanvullingen die ze geeft, zijn: Groep 2 heeft de duidelijke voorkeur voor de OV & fiets (7). Zowel bij deze invalshoek als bij de te onderzoeken ‘no-regret’ vraagt ze aandacht voor de voetgangers. De groep is tegen het voorstel binnendoor van Syb van Breda, vooral omdat deze al eerder met de RWO discussie is afgeschoten. De lussen is wel een prima te onderzoeken invalshoek, maar ze vragen zich af of de Engelendaal wel afgewaardeerd moet worden. De groep vraagt om ook het knelpunt bij de Morsweg op te lossen en aandacht voor afstemming brugtijden. En er wordt gevraagd waarom er geen flitspalen staan bij de Kanaalweg. Hier wordt veel te hard gereden. Voorstel tafel 2: De groep ziet kansen in de ‘no regret’ gecombineerd met de buitenom met inprikkers (3). Het doorgaand verkeer moet om de agglomeratie heen geleid worden. Dit mede door een parallelweg langs de A4. Daarbij stelt ze voor om één aansluiting op de A4 op te heffen en het betreffende verkeer te concentreren op twee aansluitingen. Dit om minder verkeer de stad in te leiden. Vervolgens stelt de groep voor om de aansluiting A4 - Willem van der Madeweg af te waarderen. Deze verbinding dient alleen voor de ontsluiting van woonwijken en tot de Wilhelminabrug voor lokaal autoverkeer. Daarna zou je de weg (richting binnenstad) kunnen afsluiten voor autoverkeer en enkel OV en fiets toestaan. Tot slot stelt ze voor om aan westzijde de aansluiting van de A44 die uitkomt op de Rijnsburgerweg af te waarderen.
Tafel 3 In tegenstelling tot de andere tafels, heeft deze tafel, bestaande uit met name ondernemers, 8 groene stickers geplakt bij de binnendoor (Syb van Breda) (4). Ze zien deze invalshoek als een mogelijkheid om de Leidse binnenstad, de Engelendaal/Persant Snoepweg en de Willem van der Madeweg te ontlasten. Daarnaast ontsluit de invalshoek bedrijventerreinen De Waard en Baanderij. Volgens hen leidt deze invalshoek het verkeer langs de randen van wijken en voorkomt het een doorsteek door bijvoorbeeld de wijk De Kooi. De overlast voor de woningen langs de Zijldijk is minimaal. De lussen vinden ze een erg slecht plan. Dit lijkt een noodoplossing die de binnenstad slecht bereikbaar maakt, wat slecht is voor de economie. Het bouwen van goede en voldoende parkeergarages kan een middel zijn om deze invalshoek iets te verbeteren. Bij de overige invalshoeken is beperkt gestickerd:
4
De basisvariant ‘no regret’ is goed door de lage kosten, maar is niet ambitieus genoeg. De buitenom met inprikkers lijkt slechts een noodoplossing, wel ontlast deze de Engelendaal. - Binnendoor westelijk verlicht de westkant van Leiden, maar doet weinig voor Leiderdorp. De OV & fiets is goed. Deze doet wat aan de duurzaamheid en zorgt voor een afname van gemotoriseerd verkeer door de binnenstad. -
Tafel 4 Tafel vier heeft een grote voorkeur voor (een mix van) de invalshoeken met lussen (6) en OV & fiets (7). Bij de lussen voegt ze graag de gridstructuur (interne ontsluitingen in ‘schaakbord’patroon) toe, waarbij via een systeem van 1-richtingsverkeer wel uiteindelijk overal te komen is, maar het omrijden doorgaand verkeer niet aantrekkelijk maakt. Voor fietsverkeer moet niet alleen aandacht zijn voor doorgaande routes, maar ook voor goede lokale routes. Voor wat betreft OV geldt dat snel hoogwaardig openbaar vervoer goed lijkt, maar door minder haltes de loopafstanden groter worden, waardoor het effect van de snelheid weer teniet wordt gedaan. Ook vanuit de OV ontsluiting van wijken is HOV niet altijd aantrekkelijk. De invalshoek met de no-regret maatregelen is eveneens groen gestickerd. Het is raadzaam om eerst te kijken wat de effecten van deze maatregelen zijn. Invalshoeken 3,4,5 ziet de groep niet erg zitten. - De buitenom met inprikkers heeft niet de juiste effecten (“vergelijkbaar met kwadrantensysteem in Groningen. Dat heeft weliswaar minder inprikkers, maar werkt ook niet goed”) en doet ook niets voor de fiets. Een combinatie van 3 en 7 biedt wellicht daarvoor een oplossing. - De binnenring (Syb van Breda) kan niet op steun rekenen omdat het voor veel geluidsoverlast zorgt, vooral via het water (door de brug). Daarnaast trekt deze variant autoverkeer aan wat op die plekken niet thuis hoort en juist buitenom dient te rijden. - De oplossing Binnendoor westelijk biedt alleen een oplossing voor het westen van de stad.
Tafel 5 Deze tafel heeft de voorkeur voor de basisvariant ‘no regret’ (2). Het herinrichten van kruispunten, het aanpassen van brugtijden (minder vaak opengaan van Stierebrug, brug bij Lammeschans en Wilhelminabrug) en een betere afstemming van verkeerslichten kan voor een aanzienlijke verbetering van de doorstroming zorgen. Tevens stellen ze voor om de bebording aan te passen en het verkeer naar Leiderdorp via de A4 te leiden en het Lammenschansplein aan te passen. De reistijden moeten daarbij wel acceptabel blijven. De minst gewaardeerde invalshoek betreft de binnendoor (Syb van Breda). De meerderheid van de groep is van mening dat deze invalshoek duur is, maar niet duurzaam. De wegen zullen weer snel verstopt raken. Daarnaast verwacht men veel overlast in de wijken door sluipverkeer, onveiligheid, luchtvervuiling en geluidsoverlast. Deze invalshoek lost volgens hen de bestaande knelpunten ook niet op. Qua knelpunten worden de Hoge Rijndijk, de Stierenbrug, Wilhelminabrug genoemd en ook het bereikbaarheidsprobleem van Roomburg, De Waard, Waardeiland, Merenburg en Ravenstein. Er is 1 groene sticker bij de binnendoor geplakt door een tafelgenoot die aangeeft dat de verbinding van Rotterdam naar de Merenwijk een stuk sneller wordt.
5
Voor wat betreft de lussen is men verdeeld. Dit lijkt geen houdbare oplossing en men verwacht dat hierdoor alles vast komt te staan. Dan liever de inprikkers. Ook over OV& fiets is men verdeeld. Mensen willen de auto gewoon niet uit. Wel is het goed om te zorgen dat mensen snel met de fiets door de stad kunnen rijden. Er is in de groep eveneens discussie over de buitenom met inprikkers. Aan de ene kant goed: er komt alleen bestemmingsverkeer naar de wijken en verkeerstromen worden gebundeld (evenals lucht en geluidsoverlast). Er is wel een vraagteken bij de inprikker bij de brug naar De Waard en de onduidelijkheid over de Kanaalweg in deze variant roept bij de groep vraagtekens op ten aanzien van lucht- en geluidsoverlast en of de RWO niet toch doorgang vindt op deze manier. Daarnaast is de aansluiting A4 - provinciale weg Leiderdorp onvoldoende. Overige punten die genoemd worden ten aanzien van knelpunten van bruggen:
Ondertunneling van water (in plaats van bruggen)
Of verplicht masten naar beneden voor pleziervaartuigen
Voor pleziervaart een duidelijke indicatie ruim voor de brug (bv 100 meter daarvoor) over de hoogte van de brug, zodat duidelijk is dat de boot er wel of niet zonder opening onderdoor kan (volgens betrokkenen weten de eigenaren/schippers dit vaak niet van hun eigen boot en vragen ze onnodig om opening van de brug ); Dat kan door een systeem dat de hoogte van de boot aangeeft.
Voorstel tafel 5: De groep stelt een variant voor op de buitenom met inprikkers. Dat is een variant zonder brug naar De Waard en met een rotonde bij de Stierenbrug in plaats van verkeerslichten. Daarnaast is hun voorstel om het vrachtverkeer sowieso buitenom te leiden.
Tafel 6 Groep 6 heeft een absolute voorkeur voor de buitenom met inprikkers. Aangevuld met eigen ideeën (zie voorstel). De groep is tegen de Binnendoor (Syb van Breda). Het tracé is al onderzocht en is door de verkeersstromen niet haalbaar. Het leidt onder andere bij de Hoge Rijndijk tot gevaarlijke situaties. En heeft tevens een groot negatief leefbaarheidseffect op de Zijldijk. Wel hebben ze sympathie voor OV & fiets, al vinden ze de transferia wat opmerkelijk geplaatst. De no-regret variant is ook gewenst om te onderzoeken. Voor wat de provinciale bruggen stelt de groep voor om bruggeld in te stellen (€ 5,-). Dit bevordert het strijken van de mast bij kleinere boten. Voorstel groep 6 Het voorstel van groep 6 betreft een combinatie met de buitenom met inprikkers: Ze stellen daarbij een volledige parallelstructuur langs de A4 (met directe aansluiting van de parallelbanen op de Engelendaal en Hoge Rijndijk) voor en een ‘buitenom Oegstgeest’. Hierdoor wordt de hele agglomeratie afgewaardeerd. Binnendoor moet niet lucratief zijn voor doorgaand verkeer. Dit kan bijvoorbeeld door het knippen van de Engelendaal en de Hooigracht of door het als 30-km gebied inrichten van dit soort routes.
6
VERVOLG & AFSLUITING Christien licht het vervolgproces toe: Deze zomer gaan we de effecten globaal doorrekenen. Na de zomer koppelen wij de bevindingen aan u terug en willen wij met u in gesprek over de ‘kansrijke oplossingsrichtingen’. De nog te formuleren ‘kansrijke oplossingsrichtingen’ worden uitgebreid doorgerekend en de effecten worden conform de methoden in het ambitiedocument inzichtelijk gemaakt. Nadat de colleges een voorkeurspakket hebben vastgesteld volgt nog een formeel reactietraject, waarin u uw zienswijze op het pakket kenbaar kunt maken. Er volgt een tip uit de zaal: besturen moeten met RWS praten over de maatregel van een A4 parallelstructuur. Wethouder Wassenaar sluit de avond af. Hij bedankt de aanwezigen dat zij bereid zijn om in hun vrije tijd met de gemeenten het gesprek aan te gaan over LAB071 en de argumenten voor en tegen maatregelen met ons willen delen. “We zitten open in het proces en hebben nog geen oplossingen bedacht.” De wethouder hoopt dat we samen tot een conclusie komen. Opvallend van vanavond vond hij de parallelweg A4. De wethouder sluit niets uit en geeft aan dat serieus met de input wordt omgegaan. ”We kunnen het heel waarschijnlijk niet iedereen naar de zin maken, maar alle argumenten tellen. En uiteindelijk gaan de gemeenteraden een keus maken.” De wethouder dankt ieder voor zijn bijdrage.
7
