Verslag sessie 5 voormiddag: ‘Een leidraad voor toegankelijke evenementen’ 1. Sprekers Jelle De Smedt (Intro vzw) Paul De Prest (ervaringsdeskundige) Inge Van Isterdael (Cel voor personen met een handicap, Stad Gent) Gespreksleider: Fanny Yde (Intro vzw) 2. Opvolgend gebruiker Hugo Platteau 3. Opzet (kopie vanop website) Hoe kan je een evenement of een voorstelling toegankelijk maken? Waar let je op bij de informatie over de toegankelijkheid en wat is toegankelijke informatie? Waar let je op om de infrastructuur van je evenement toegankelijk te maken? Welke specifieke dienstverlening kan je aanbieden aan bezoekers met een beperking? Bij welke instanties kan je als organisator terecht voor ondersteuning? Op deze en andere vragen geeft Intro vzw je de nodige antwoorden. Aansluitend maak je kennis met de manier waarop de stad Gent aandacht besteedt aan de toegankelijkheid van evenementen en hoe zij hiervoor samenwerken met Intro vzw. Paul De Prest, een man met een licht verstandelijke beperking, deelt tot slot zijn persoonlijke ervaringen als enthousiaste festivalbezoeker. 4. Verloop Presentatie Jelle De Smedt van Intro vzw Er zijn verschillende aspecten belangrijk om een evenement toegankelijk te maken. De twee belangrijkste categorieën hierbij zijn toegankelijkheid van communicatie en toegankelijkheid van infrastructuur. Daarnaast zijn er ook enkele specifieke maatregelen te nemen. Festivals en andere evenementen die een samenwerking aangaan met Intro vzw om hun festival toegankelijker te maken, krijgen het ‘Intro OK’ label. TOEGANKELIJKHEID COMMUNICATIE -
‐
Communicatie voorafgaand aan het evenement o Verschillende richtlijnen rond lettertype, kleuren, … o Brochure van Intro met tips Communicatie tijdens het event o Grondplan o Signalisatie o Werken met pictogrammen (= voor iedereen herkenbaar)
1
o Belang van juist woordgebruik (niet ‘mindervaliden’), maar personen met een handicap of personen met een beperking TOEGANKELIJKHEID INFRASTRUCTUUR ‐
‐
De bereikbaarheid o Zowel met openbaar vervoer als eigen wagen o Parking o Ingang, kassa’s en standen (max. 80 cm hoog of hellend vlak) o Zichtbaarheid van het evenement (vb. rolstoelpodium) De bruikbaarheid van het terrein o Min. 1,5 meter breedte van de doorgangen o Vermijd linten en drempels (hellend vlak voorzien vanaf 2cm hoogte) o Catering o Aangepast sanitair (toegankelijk toilet + goed verspreid over het terrein) o Voorbehouden kampeerzone (dichtbij het festivalterrein, parking vlakbij, aangepast sanitair)
SPECIFIEKE MAATREGELEN ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐
Tolk Vlaamse Gebarentaal Voelstoel (alleen indoor) of trilplaten Boven‐ of ondertiteling Ringleiding Audiodescriptie via hoofdtelefoon Rolstoelen ter beschikking stellen mét assistentie Ook assistentie voorzien voor mensen met een verstandelijke beperking
INTRO OK! LABEL = voor organisatoren die met Intro samenwerken om hun festival toegankelijker te maken ! Dit label wordt niet enkel gegeven voor inspanningen rond infrastructuur, maar ook voor inspanningen aan de inhoud. Screening door Intro zorgt voor kwaliteitsbewaking Vragen ‐ ‐ ‐
Zijn er minimumeisen rond toegankelijkheid om een Intro OK! label te krijgen? Ja, aantal basisvoorwaarden, zie website Intro vzw Hoe zit het met ondersteuning naar doofblinden? o Wordt ook voorzien, maar komt zo dadelijk ook nog aan bod. Moet je als organisatie een label aanvragen? o Nu gaat het label naar evenementen die met Intro samenwerken. Nieuwe evenementen moeten zich aanmelden en inschrijven op de website. Zij krijgen dan feedback van Intro. Er is ook een koppeling tussen Cultuurnet en Intro.
2
‐
Bereikbaarheid is heel belangrijk. Wat kan de organisatie hierrond doen? o Denk goed na over voldoende parkeerplaatsen en de ligging ervan. Zorg eventueel voor een pendeldienst van aan de parking tot het festivalterrein. Presentatie door ervaringsdeskundige Paul De Prest
Paul heeft een verstandelijke beperking en is bijna doof. Hij werkt in een beschutte werkplaats in Oostende. In zijn vrije tijd gaat hij naar festivals: Rock Werchter, Pukkelpop… Hij vindt de info over deze festivals via teletekst. Heeft Intro leren kennen via de stand van Intro. Zonder Intro zou ik geen festival kunnen volgen. Met mijn bandje kan ik op mijn gemak op de camping, het geeft rust omdat het helemaal afgeschermd is. Er mogen wel vrienden of familie mee op de camping (vb. maximum 4 op Werchter). Het grootste verschil met 20 jaar geleden is dat ik meer vrijheid heb om alleen iets te doen. Werchter is echt een voorbeeld van toegankelijkheid. Vooral de afgeschermde camping bevalt me daar. Anekdote: “vroeger ging ik naar Rock Affligem. Ik zag daar bijna geen mensen met een handicap. Toen ik naar huis ging zat ik verkeerd (in Denderleeuw). De trein is toen speciaal voor mij gestopt.”
Presentatie Inge Van Isterdael
De cel Personen met een handicap van Stad Gent maakt evenementen in Gent toegankelijk (geen festivals), van kleinschalige events tot de Gentse Feesten en zijn daarbij ‘de luis in de pels’. Garanderen van basistoegankelijkheid. Hierbij wordt een inclusieve benadering gehanteerd: niet enkel toegankelijkheid voor mensen met een beperking maar ook voor ouderen, gezinnen met kinderen, … Om basistoegankelijkheid te garanderen, dient men te letten op de 5 B’s van toegankelijkheid:. Elke beperking heeft hierbij wel eigen aanpassingen nodig. Overleg met de eindgebruiker is hierbij heel belangrijk.
Bereikbaarheid Communicatie met het openbaar vervoer, extra voorbehouden parkeerplaats Voorbeeld: 60 extra voor de Gentse Feesten aan de rand van de Gentse Feesten, mindermobielencentrale (vrijwilligersvervoer) tegen 0,30 per afgelegde km en enkel voor de leden en binnen groot Gent, rolstoelenvervoer (gratis binnen zone 1 in Gent, ook voor niet‐Gentenaars), voetgangerskaart met de snelste wandelroutes + aanduiding van parkings, openbaar sanitair, etc. Begrijpbaarheid Ontsluiting van de informatie: wat is toegankelijk, wat niet? Gebruik pictogrammen en signalisatie. Gebruik zo duidelijk en eenvoudig mogelijke communicatie. Maak je
3
website toegankelijk. Voorbeeld: op de website wordt al heel wat informatie meegegeven rond toegankelijkheid (reserveren via sms is mogelijk), daarnaast ook veel persconferenties, gratis Daisy cd‐rom voor mensen met een visuele beperking die maandelijks verspreid wordt (alles wordt ingelezen), info‐secretariaat dat gevormd is in het omgaan met mensen met een beperking, organisatoren worden gesensibiliseerd ism Intro + bij subsidieaanvraag wordt hier ook rekening mee gehouden (kosten kunnen voor een deel terugbetaald worden) Bruikbaarheid Het is niet omdat je iets voorzien hebt, dat het ook bruikbaar is! Bijvoorbeeld: assistentie voorzien. Voorbeeld: Er is een samenwerking met vzw Kumen, die al jaren ervaring heeft met aangepaste en toegankelijke evenementen voor personen met een verstandelijke beperking, assistenten krijgen een gebruikerspas en mogen alle dagen gratis binnen (kan iemand professioneel zijn, maar ook iemand uit het eigen netwerk) Betreedbaarheid Geen voorstander van apart podium voor rolstoelgebruikers, maar wel voor een voorbehouden zone. Deze kan ook door zwangere vrouwen of ouderen gebruikt worden. Voorbeeld: Alle plannen van de pleinorganisatoren worden gescreend op toegankelijkheid, er zijn voorbehouden zones voor de podia, hellende vlakken, assistentie waar nodig, zo goed mogelijk omgaan met de beperkingen van de stad (vb. kasseiweggetjes) en alternatieve routes voorzien; niet alle evenementen kunnen toegankelijk gemaakt worden, maar eerlijke communicatie hierover is dan wel belangrijk. Betaalbaarheid Geen voorstander om iets gratis aan te bieden (gelijkheidsbeginsel). Wel een gratis begeleider (assistent, tolk…), want dit mag geen meerkost zijn voor de gebruiker. Zowel organisatoren als eindgebruikers kunnen (een deel van) de aanpassingskosten terugbetaald krijgen.
N.B. ‘Any surfer label’: kwaliteitslabel voor websites die voor iedereen toegankelijk zijn – ook voor mensen met een functiebeperking Vragen ‐
Welke contacten zijn er met recent onderzoek om te vermijden dat er opnieuw warm water wordt uitgevonden? o We hebben samenwerking met de Hogeschool en Universiteit van Gent om zo innovatief mogelijk te werken, oa op vlak van software. Dit kost wel allemaal veel geld en tijd. Het Lichtfestival en de Gentse Feesten zijn al proefprojecten in dit verband.
4
‐
‐
‐
Staan alle kunstenaars open voor een tolk Vlaamse Gebarentaal? o Elke organisator wordt verwittigd van de aanwezigheid van de tolk. Tot nu toe zijn hier nog geen problemen rond geweest om deze mensen toe te laten. Elk jaar wordt er ook een integraal toegankelijke voorstelling aangeboden. Wordt ook informatie verspreid via de dovenclubs? o Ja, er is overleg met Fevlado en verschillende dovenclubs. Kritiek gekregen dat het nogal betuttelend is om vanuit de stad enkele activiteiten te selecteren waarbij doventolk beschikbaar is. Nu kan elke persoon met auditieve beperking een tolk reserveren waarbij de kosten volledig worden terugbetaald Kan er geen tolk aangevraagd worden als het geld op is? o Dat klopt. Maar hoe meer aanvragen er zijn, hoe groter het budget zal worden. Dit moet wel steeds verantwoord worden, dus is niet onbeperkt.
5. Conclusie Uitdaging voor de toekomst: toegankelijkheid moet ingeburgerd geraken ipv iets waar je telkens weer op moet hameren. Hiervoor is werk aan de winkel, maar we zijn op de goeie weg. 6. Websites www.intro‐events.be www.gent.be/eCache/THE/4/216.cmVjPTE2MzU2Ng.html
5