Verslag semester aan de Pontificia Universida Catolica, Santiago, Chili. Februari-augustus 2007 Het laatste semester van mijn master sociale psychologie aan de UvA heb ik doorgebracht in Chili, waar ik vakken heb gevolgd aan de Pontificia Universidad Catolica. Ik heb daar twee vakken sociale psychologie op masterniveau gevolgd, waarvan het de bedoeling is dat ik een deel van de punten zal kunnen laten meetellen in plaats van het volgen van een keuzevak op masterniveau aan de UvA. Daarnaast heb ik nog drie andere vakken gevolgd buiten de opleiding psychologie; het is de bedoeling dat deze als extra op mijn bul vermeld zullen worden. Hieronder een verslag van mijn ervaringen; voor het overzicht heb ik dit opgedeeld in de kopjes ‘voorbereidingen’, ‘wonen in Santiago’, ‘de universiteit’ en ‘bij terugkeer in Nederland’. Ik heb geprobeerd vooral informatie te geven die van praktisch belang kan zijn voor andere UvApsychologiestudenten die overwegen een periode aan de PUC te studeren. Aan het einde van het verslag vind je een overzicht van mijn financiën: mijn inkomsten en uitgaven tijdens mijn uitwisselingssemester geven je een indruk van wat je kunt verwachten. Voorbereidingen Toen ik me in Nederland aan het voorbereiden was op mijn uitwisselingssemester had ik voor mijn eigen planning, beursaanvragen en voorlopige toestemming voor het vervangen van een vak aan de UvA voor een vak aan de PUC informatie nodig over welke vakken gegeven zouden worden aan de PUC in het betreffende semester, en of ik bij vakken op masterniveau geaccepteerd zou worden als student. Het bleek moeilijk om hier betrouwbare informatie over te krijgen; op de website van de PUC was veel te vinden, maar die informatie was niet altijd actueel. Ik heb wel eens gebeld naar de universiteit om het de administratie en docenten direct te vragen, maar ook die zeiden meestal dat pas aan het begin van het semester zeker is welke vakken gegeven zullen worden. Tegelijkertijd stelde mijn coördinator buitenland bij de opleiding psychologie aan de UvA strenge eisen waar de vakken aan moesten voldoen, wilde hij ze accepteren als onderdeel van mijn master. Uiteindelijk heb ik hem gevraagd me een verklaring mee te geven waaruit bleek dat ik geschikt was om vakken op masterniveau te volgen. Dat is uiteindelijk ook gelukt, al denk ik dat, ironisch genoeg, als ik meer keuzevrijheid had gehad wat betreft het vakkenpakket, ik vakken had kunnen kiezen die beter aansloten bij mijn interesses en de rest van mijn opleiding. Ook was het nogal wat werk om een studentenvisum te regelen. Ik heb er achteraf spijt van dat ik dat heb gedaan en zou andere studenten aanraden om het achterwege te laten. Het is duur (460 euro plus de kosten van de verklaring goed gedrag etc. die je moet inleveren), omslachtig vanwege alles wat je in Nederland moet regelen en alle kantoren die je in Santiago nog eens langs moet, en nergens voor nodig. Je krijgt er wel een identiteitskaart voor, maar je kunt ook gewoon eens in de drie maanden naar Mendoza (in Argentinië, net over de grens) en terug, dan krijg je een nieuw toeristenvisum. Het is een leuk uitstapje en de bus kost je ongeveer 30 euro voor een retourtje. Wat wél de moeite waard is om van te voren te regelen, is toestemming om je OV-kaart in de leveren en in plaats daarvan een vergoeding te ontvangen voor de tijd dat je in het buitenland studeert. Een andere tip is om heel ruim van te voren te beginnen met het aanvragen van beurzen. Dat betekent veel uitzoek-en papierwerk, maar kan zeker de moeite lonen. Ik heb de meeste van de beurzen die ik heb aangevraagd ook gekregen, en het heeft het me veel makkelijker gemaakt om mijn semester te bekostigen.
1
Over de reis: ik heb via expedia.nl mijn ticket geboekt; als je ruim van tevoren boekt kan het via die website vrij goedkoop, en je kunt bijvoorbeeld ook een andere aankomst- dan vertrekluchthaven opgeven (bijvoorbeeld, heen Amsterdam-Santiago, terug Buenos AiresAmsterdam). Ik kocht een ticket waarvan ik de datum van de terugreis eventueel zou kunnen veranderen, mocht ik langer willen blijven of juist iets eerder terugwillen. Toen ik uiteindelijk in Santiago de datum van mijn terugreis wilde verzetten om nog wat te kunnen reizen na het semester, bleek dat verzetten alleen mogelijk is ‘als de reis nog niet begonnen is’, en wanneer je al heen bent gereisd geldt dat ook als het begin van de reis. Goed nieuws is dat als je elke dag langsgaat bij het kantoor van Iberia in Santiago, ze opeens meer voor je blijken te kunnen regelen dan officieel mogelijk! Wonen in Santiago Santiago vond ik, zoals veel buitenlandse studenten, eerlijk gezegd niet ontzettend mooi of aansprekend. Toch maar heeft zeker genoeg te bieden om er een erg leuke tijd te hebben. Het is wat mij betreft een prettige stad om te wonen: veilig, groot maar niet zo groot dat je eeuwig onderweg bent, met een goed metro-netwerk, uitgebreid aanbod op cultureel gebied (theater, tentoonstellingen, films, openluchtmarkten, etc). De verschillende wijken in het centrum hebben elk een eigen karakter, waardoor je goed een plaats kunt kiezen om te wonen die bij jou past. Zo is Providencia een mooie, rustige woonwijk, redelijk luxe met nogal wat groen, en een uitgaansstraat dichtbij. Veel internationale studenten kiezen daarvoor; ik vond het wat te rustig. Bellavista is de uitgaanswijk, heel levendig met lagere huizen en geen gebouwen. Barrio Brasil, waar ik heb gewoond, is een volksbuurt dichtbij het centrum met veel café’s en culturele centra; een deel ervan een beetje underground. De huizen zijn vaak wat ouder: daardoor heel sfeervol, maar vaak ook zonder verwarming en in de winter is dat gewoon heel koud. Bespreek dus van te voren met je huisbaas hoe de betaling van een eventueel straalkacheltje en de stroom daarvoor geregeld wordt. Ik kreeg mijn kamer in een huis waar 3 andere buitenlandse studenten en 1 Chileense jongen woonden per toeval; in de metro raakte ik met een meisje in gesprek dat me vertelde dat in haar huis een kamer vrij was, en ze gaf me het nummer van de huisbaas. Voor anderen die naar Santiago gaan kan ik de website www.compartodepto.cl aanraden; al vanuit Nederland kun je daar woonruimte bekijken of zelf een advertentie zetten. Van andere studenten heb ik gehoord dat www.contactchile.cl ook goede resultaten kan opleveren. Betrouwbare hostels voor de eerste dagen of weken zijn ook Casa Roja en Residencial Vicky. Bovendien zijn dit goede plaatsen om andere uitwisselingsstudenten te leren kennen. El Punto is een groot studentenhuis, populair maar relatief prijzig. De universiteit heeft in de international office ook een map met contactinformatie van mensen die kamers of appartementen verhuren, en op de campus zelf hangen vaak advertenties op prikborden. De PUC verhuurt zelf ook een beperkt aantal kamers in studentenhuizen, maar ik ken niemand die daar heeft gewoond. De universiteit In Chili staat de PUC erg hoog aangeschreven en is een elite-universiteit in de zin dat slechts wie op een dure particuliere middelbare school heeft gezeten waarschijnlijk hoog genoeg scoort op het toelatingsexamen om binnen te komen. Bovendien is het collegegeld vrij hoog (meer dan in Nederland). Ook is het traditioneel een vrij conservatieve, rechtse universiteit, wat in de ene faculteit meer naar voren komt dan in de andere; ook kan het interessant zijn om ook vakken buiten psychologie te volgen. Rechten en economie zijn bijvoorbeeld vrij conservatief. De PUC heeft verschillende campussen; psychologie wordt gegeven aan de grootste, San Joaquin. Deze campus herbergt veel verschillende faculteiten, heeft een zwembad en sportvelden, en is mooi rustig met veel groen. San Joaquin ligt ver uit het centrum en is alleen
2
per metro bereikbaar. Geen probleem, maar wel iets om rekening mee te houden wanneer je een kamer zoekt: goede verbinding maakt het leven makkelijker. Een ritje met de metro kost ongeveer vijftig eurocent; je bent dus per dag in ieder geval minstens een euro kwijt aan reizen. Er zijn computers voor studenten; je hoeft bijna nooit meer dan 20 minuten te wachten en het internet is soms wat langzaam, maar het is er dus wel. Printen of kopiëren kun je niet zelf doen; het gaat door de opdracht te geven of sturen naar een medewerker. Een nogal omslachtig proces waar je echt tijd en geduld voor moet reserveren. Ik heb tijdens het semester 48 Chileense credits gehaald; een standaard studiejaar aan de PUC heeft 100 credits. Dat betekent dat ik het equivalent van ongeveer 29 Europese credits heb gehaald. De PUC raadt buitenlandse studenten aan om niet meer dan 35 credits te volgen, maar ik denk dat dat erg afhangt van het niveau van je Spaans en van de vakken die je kiest. Een vriendin van me had het met 40 credits astronomie heel zwaar, terwijl ik mijn pakket prima te doen vond. Als je veel credits wil volgen maar bang bent dat het te zwaar zal zijn, is het mogelijk om je pakket aan te vullen met academisch minder zware cursussen. De cursus geschiedenis en cultuur van Chili is interessant en qua tijdsinvestering niet veeleisend, en veel buitenlandse studenten volgen sportcursussen, vooral bergbeklimmen, waar je ook credits voor krijgt. Ook kun je artistieke vakken volgen, zoals theater, muziek en dans. Psychologie en politicologie Ik heb twee vakken psychologie gevolgd: ‘coaching, theorie en praktijk’ en ‘psychologie en cosmovisie van Latijns-Amerika’. Over beide vakken psychologie ben ik heel teleurgesteld, zowel wat betreft de inhoud als de didactiek. De academische kwaliteit was wat mij betreft ver beneden de maat: veel informatieoverdracht maar weinig ruimte voor kritische analyse of oefenen van vaardigheden, en nauwelijks onderbouwing van de informatie met resultaten uit empirisch onderzoek. Ik denk dat het toch interessant kan zijn om psychologievakken te volgen, maar volg als het kan geen keuzevakken van de specialisatiefase. Chileense studenten vertelden me dat de verplichte vakken meer werk eisen en meer solide in elkaar zitten. De nadruk ligt erg op psychoanalyse, maar als dat op een gedegen manier onderwezen wordt is het een interessante en relevante traditie om meer over te leren, en Latijns-Amerika is één van de aangewezen plaatsen ervoor. Voor mijn tweede studie, politicologie, heb ik ook twee vakken gevolgd aan de PUC: één over kwaliteit van democratie en verkiezingssystemen, en één over politieke filosofie. Over deze beide vakken ben ik erg enthousiast: zowel wat betreft het programma, de literatuur en de docenten waren ze degelijk en inspirerend. Het viel me op dat studenten stiller waren dan in Nederland; vragen werden op een minder openlijk kritische manier gesteld; er was veel respect voor autoriteit. Chileense studenten hebben over het algemeen moeite met Engels; sommige vakken gebruiken mede hierom alleen Spaanstalige literatuur, wat ook invloed heeft op de inhoud; er wordt geput uit een andere academische traditie. Zoals ik zei wordt er vooral gewerkt met een psychoanalytische benadering van de psychologie. De Chileense studenten vond ik vriendelijk in de omgang en hulpvaardig; als je mensen wilt leren kennen is het een echte aanrader om aan het begin van het semester mee te doen met introductie-activiteiten. Die houden vaak een barbecue of uitje in en veel pisco (de nationale sterke drank). Als je andere buitenlandse studenten wil leren kennen zijn er verschillende uitgaansplekken en –dagen, zoals die van miercolespo (precies, op de woensdag). De UvA lijkt strengere eisen te stellen qua Spaanse taalvaardigheid dan de PUC zelf; ik heb buitenlandse studenten leren kennen wiens Spaans ver beneden academisch niveau was, en die toch een aantal vakken hebben gehaald, bijvoorbeeld door te vragen om extra examentijd, of het schrijven van essays in plaats van mondelinge tentamens. Je haalt op academisch vlak natuurlijk
3
meer uit je studie als je Spaans beter is, maar het is goed om te weten dat de PUC vaak een flexibele houding aanneemt. Bij terugkeer in Nederland Hierbij slechts één korte tip: begin kort na aankomst met het regelen van het papierwerk voor het laten erkennen van de punten die je hebt gehaald, en vertrouw er niet teveel op dat alle informatie meteen goed doorkomt. Ik heb meteen na thuiskomst een mailtje naar de exchange-coordinator van de PUC gestuurd met de vraag of de informatie over de vijf vakken die ik had gehaald, in orde was en naar de UvA gestuurd zou worden. Haar antwoord was dat ik me geen zorgen hoefde te maken, terwijl later bleek dat er toch fouten in het transcript stonden. Financiën Uitgaven Wat 1 Reis 2 Vervoerskosten lokaal 3 Huisvesting 4 Studiemateriaal 5 Collegegeld 6 Levensonderhoud 7 Persoonlijke verzorging 8 Visum 9 Reisverzekering 10 Persoonlijke uitgaven 11 Doorlopende kosten Nederland Totaal opgeteld
bedrag 1038,31 50 237 60 127 140 10 544 77 155 20
Per Eenmalig Maand Maand Maand Maand Maand Maand Eenmalig Maand Maand Maand
gehele periode 1038,31 250 1185 300 633 700 50 540 385 775 100 5956,31
Toelichting bij uitgaven: 1. Reis: Dit is het uiteindelijke totaalbedrag van de vliegtickets die ik via internet heb geboekt. 2. Vervoerskosten lokaal: De campus was een metrorit van 20 minuten verwijderd van mijn woonplek, en per rit kostte de metro het equivalent van bijna 50 eurocent. Soms was het nodig om per dag twee keer op en neer te gaan; alleen al voor de studie kostte vervoer me hierdoor ruim 30 euro per maand. De overige 20 euro zijn voor de metro-en busritten in Santiago die niet direct met de studie te maken hadden. 3. Huisvesting: Dit bedrag is iets hoger dan ik had in eerste instantie had ingeschat, voor een deel doordat ik een aantal dingen aan huisraad heb moeten kopen, en voor een deel doordat ik heb gekozen voor een huis met voorzieningen zoals een wasmachine. 4. Studiemateriaal: Dit geld heb ik voornamelijk besteed aan kopiëren en printen (er werd weinig gewerkt met boeken of readers) en aan internetcafés, omdat het computercentrum van de universiteit in het weekend en ’s avonds gesloten was en ik geen laptop heb, en dus niet thuis kon studeren. 5. Collegegeld: Omdat de STUNT-uitwisseling via de UvA liep, ben ik aan deze universiteit collegegeld blijven betalen. Dit is voor voltijdstudenten onder de dertig E1519 per jaar, gedeeld door 12 is dat E127 per maand. 4
6. Levensonderhoud. 7. Persoonlijke verzorging. 8. Visum: Een studentvisum kost 460 euro. Bij de aanvraag van het visum is een verklaring omtrent gedrag nodig (E 30,05) en een door de notaris ondertekende garantverklaring van mijn ouders (notaris- en rechtbankkostenkosten E 42,50). Daarbij komen nog de kosten die te maken hebben met het aanvragen van een Chileens identiteitsbewijs in Chili zelf, zoals het laten maken van pasfoto’s. 9. Reisverzekering. 10. Persoonlijke uitgaven: Hiermee bedoel ik bijvoorbeeld museabezoeken, reizen naar andere steden om Chili beter te leren kennen, maar ook het af en toe bellen naar mijn familie in Nederland en de uitgaven voor vrijetijdsbesteding die samen gaan met het onderhouden van een sociaal leven. 11. Doorlopende kosten Nederland: In verband met bijvoorbeeld een telefoonabonnement en bibliotheeklidmaatschap, die ik niet stop kon zetten. Inkomsten
1 2 4 5 6 7 8 9
Wat Bijdrage ouders plus lening IBG STUNT beurs U.v.A. Vergoeding OV-jaarkaart Zorgtoeslag Bijdrage AUV-fonds Bijdrage Bekker-la Bastidefonds Bijdrage dr. Hendrik Muller Vaderlandsch fonds Bijdrage internationaliseringsfonds psychologie Totaal opgeteld
Bedrag 400
Per Maand
Gehele periode 2000
850 80 36 600 700
Eenmalig Maand Maand Eenmalig Eenmalig
850 400 180 600 700
750
Eenmalig
750
250
Eenmalig
250
5720
Toelichting bij inkomsten: 1. Bijdrage ouders plus lening: ik heb met mijn ouders afgesproken dat zij later een deel van mijn studieschuld zullen afbetalen; daarom staan ‘bijdrage ouders’ en ‘lening IBG’ in één categorie. 3. STUNT beurs U.v.A.: de U.v.A. steunt studenten die zijn uitgekozen voor een STUNT uitwisseling met een eenmalige beurs; de hoogte ervan is afhankelijk van de duur van de uitwisseling. 4. Zorgtoeslag: Omdat ik minder draagkrachtig ben krijg ik elke maand een bijdrage aan mijn zorgverzekering. 5. Vergoeding OV-Jaarkaart: Wie in het buitenland studeert en daarom geen gebruik maakt van de OV-kaart, heeft recht op een vergoeding.
5