Verslag KVO 18 november 2013

Verslag KVO 18 november 2013 Dit is het verslag van de eerste KVO bijeenkomst. KVO staat voor Kennisforum Vertrouwenspersonen Overheid. BIOS organiseert al geruime tijd bijeenkomsten onder de naam KIO (Kennisforum Integriteit Overheid), maar heeft daar nu KVO aan toegevoegd. De opzet van KVO is analoog aan het KIO met dit verschil dat het KVO zich richt op het professionaliseren van het vertrouwenswerk (integriteit & ongewenste omgangsvormen). Tijdens deze netwerkbijeenkomsten komen interessante thema’s aan bod. Er wordt niet alleen informatie gedeeld, maar ook opgehaald. Doel hiervan is kennisverbreding en deling. Deelnemers worden verder zoveel mogelijk in de gelegenheid gesteld ervaringen te delen en zo elkaar te inspireren. BIOS faciliteert deze bijeenkomsten. Opening Ed Fenne die deze eerste bijeenkomst namens BIOS organiseert doet de aftrap, waarna de (middag-) voorzitter Maarten van Zwieten de verdere begeleiding van het programma voor zijn rekening neemt. Programma 13.10 - presentaties • • •

Adviespunt klokkenluiders Onderzoeksraad Integriteit Overheid Stichting M

14.10 - pauze 14.25 - vragenronde 14.50 - informatie ophalen/delen 15:45 - actualiteit en afsluiting 15.55 - borrel

BIJDRAGE SPREKERS1 Het meldlandschap voor integriteitsproblemen kent diverse instanties. Een aantal daarvan zijn nog relatief onbekend. Op deze eerste bijeenkomst krijgen de deelnemers een kans om in de keuken van een aantal van deze instanties te kijken. Ook is het mogelijk vragen te stellen. De eerste bijdrage werd geleverd door:

Adviespunt Klokkenluiders (APKL) Klazien Versteeg en Hannah de Jong vertellen wat het Adviespunt doet, te beginnen bij: -de definitie zoals APKL hanteert Een klokkenluider is voor APKL iemand met een vermoeden van een misstand.

1

De sheets die door de sprekers zijn gebruikt, treft u in de bijlage.

1

-de kaders Binnen de kaders en definitie kan het adviespunt adviseren. APKL is onafhankelijk ondanks dat zij subsidie krijgen. De vragen worden onder geheimhouding en vertrouwelijk behandeld. De adviseurs hebben ook een geheimhoudingsverklaring getekend. Het is zelfs mogelijk om anoniem te melden. -de dienstverlening Het adviespunt blijft op de achtergrond. De klokkenluider of melder blijft in the lead. -de positie van de klokkenluiders Guja arrest: ging om corruptie en melder bracht een brief naar buiten via de pers. Het Europese hof maakt de afweging wat zwaarder weegt: recht van meningsuiting of geheimhouding van het bedrijf. Het hof geeft aanknopingspunten: Duty of loyalty en discretie. Het bedrijfsbelang gaat voor maar er kunnen gronden zijn dat je wel naar buiten treedt. Zo stelt het Hof dat : als je een vermoeden van een misstand ziet, je eerst intern moet melden Een andere relevante uitspraak van de Hoge Raad: quirijns /tgb Daarbij gaat het om goed werknemersschap. Men dient de minst schadelijke weg te bewandelen. Ook dienen organisaties aandacht voor integriteit te hebben zodat zoveel mogelijk voorkomen wordt dat de melding extern wordt gebracht.

-belang van meldregelingen/aandacht voor klokkenluiders Organisaties moeten een duidelijke meldregeling hebben. De vertrouwenspersoon moet onafhankelijk zijn. De vertrouwenspersoon komt toch vaak onder druk te staan. Hoe gaat men daar mee om? Ook dient snelheid te worden betracht en dient men hoor en wederhoor toe te passen. Het adviespunt kan helpen bij advisering en sparren met vertrouwenspersonen. -wat kan APKL voor de VP betekenen? Het adviespunt kan helpen bij advisering en sparren met vertrouwenspersonen.

Onderzoeksraad Integriteit Overheid (OIO) Gjalt de Graaf maakt onderdeel uit van deze onderzoeksraad en vertelt wat de raad doet. -kader De Onderzoeksraad is er alleen voor medewerkers en (ex-medewerkers tot 2 jaar terug) van de overheid, rijk politie en provincies. -ambitie De OIO wil zo laagdrempelig mogelijk zijn. Het kan niet altijd zelf het onderzoek uitvoeren en maakt gebruik van externe bureaus zoals de Veiligheidsraad en Nationale Ombudsman. Uitgangspunt is dat de onderzoekskosten in rekening worden gebracht bij de onderzochte organisatie. -de procedure Er bestaat veel juridische onzekerheid bij een melding, maar zelfs met bescherming kan het nog steeds ellende geven voor de melder. De procedure bij de OIO is als volgt: ontvankelijkheidstoets melding, aanvullende informatie vergaring, hoorzitting (indien nodig), advies verstrekking aan de betrokken organisatie, monitoren vervolg .

2

Als de melding ontvankelijk wordt verklaard, dan kijkt de raad wie het onderzoek kan doen of mee kan onderzoeken. De raad kan zelf de hoorzittingen doen. Deze zijn het liefst openbaar. Het uitkomst van de raad is een advies. Er moet gekeken worden wat er met het advies gebeurd.

-Verschil maken Voorganger OIO, het CIO was sterk procedureel gericht. Je moet misstanden heel ruim zien. OIO is laagdrempeliger. Dat betekent een minder strenge ontvankelijkheidtoets. De klacht/melding moet wel verband houden met het onderliggende probleem. Vragen die zijn gesteld aan Gjalt: Kan een medewerker rechtstreeks bij Onderzoeksraad terecht? ja kan in sommige gevallen, als bijvoorbeeld de organisatie weigert een melding op te pakken. Maar in principe dient de melding eerst binnen de eigen organisatie te worden gedaan. Hoe gaat de de Onderzoeksraad ermee om als de melding bij verschillende instanties zijn gedaan? Er is sprake van een woud aan meldingen bij verschillende instanties. Het is van belang om goed uit te vragen of er ergens anders een onderzoek wordt gedaan. Ook is een goede samenwerking met andere instanties van belang en dient men elkaar op de hoogte te houden.

Stichting M Ine van Dalen laat namens het Stichting M zien waar ze allemaal voor zijn en dat is meer dan alleen Meldpunt M. Dit doet ze onder andere door een paar aansprekende filmpjes. De linken treft u bijgaand. Meldpunt M staat voor Meld Misdaad anoniem, maar er kunnen ook integriteitskwesties worden gemeld. Hiervoor is speciaal een meldlijn integriteit. Daarnaast is er een Vertrouwenslijn voor politiek ambtsdragers en hun familieleden, een meldpunt sektesignaal en een meldpunt (Mind) over discriminerend signalen internet. Stichting M is dus veel meer dan alleen het bekende Meldpunt M. Het melden van een misstand kan telefonisch. Het meldpunt kan niks zien, er loopt geen band mee en het enige wat inbeeld komt is een plaats en postcode. Het is een onafhankelijke stichting, van burger tot burger. De medewerkers zijn getraind de juiste informatie uit 1 telefoontje te halen. Ze zijn getraind om de juiste vragen te stellen. Als ze de anonimiteit niet kunnen waarborgen dan mogen ze de melding ook niet opnemen. Het meldpunt wil duidelijk maken dat ze laatste vangnet zijn en als anonimiteit niet nodig is dan verwijst het meldpunt ook door naar de juiste instantie. Een melding wordt niet 1 op 1 doorgegeven, maar er wordt gekeken welke informatie wordt doorgezet en waar het naartoe gaat. De melding wordt verstuurd via een link naar de website maar ook per brief zodat de juiste persoon de melding krijgt. Vorig jaar zijn er 45.000 telefoontjes binnengekomen waarvan er 15.000 hebben geresulteerd in een melding, en 89% is in onderzoek genomen. Sinds 2007 is er een integriteitslijn sinds 2007. Dit geeft de mogelijkheid anoniem te melden. In totaal worden er 30-50 meldingen per jaar gedaan. Het Meldpunt M heeft ook nog de Vertrouwenslijn. Deze is opgericht voor politiek ambtsdragers als ze door dreiging en agressie en geweld niet meer integer kunt handelen. Deze lijn is ingesteld in 2009. Het zijn vertrouwensgesprekken die worden gevoerd en de lijn is onafhankelijk en is a-politiek.

Het meldpunt vindt de samenwerking heel belangrijk. Het wil niet de plek innemen van bestaande meldmogelijkheden, ze onderzoeken niet maar adviseren wel.

3

Hieronder treft de linken naar de gebruikte filmpjes. www.meldmisdaadanoniem.nl http://www.meldmisdaadanoniem.nl/melden/hoe-werkt-het/ www.devertrouwenslijn.nl http://www.meldmisdaadanoniem.nl/campagnes/overvallen/ http://www.meldmisdaadanoniem.nl/campagnes/gedwongen-prostitutie/

Vragen uit de zaal Na de presentaties kregen de deelnemers de kans de vertegenwoordigers van APKL, OIO en Stichting M te bevragen. Als onderzoek niet aan de maat is: wat doet adviespunt dan? Ze zullen adviseren een en ander duidelijk op papier te zetten en terug te zetten naar onderzoekers. Als dat nog niet helpt, is dat een reden om extern te melden. Er moet eerst intern gemeld zijn. Als het onderzoek slecht is uitgevoerd kan de onderzoeksraad een nieuw onderzoek instellen. Het slechte onderzoek kan onderdeel zijn van het onderzoek. Wat voor bevoegdheden heeft de oio? Hoe ver kunnen ze gaan bij onderzoeken? Hiervoor wordt verwezen naar het besluit waarin dit is vastgelegd. Het heeft in elk geval geen opsporingsbevoegdheden en kan een organisatie verplichten mee te werken. Is het onderzoek van de onderzoeksraad gericht op opsporing van de schuldige of het oplossen van de wantoestanden? Dit moet men zo breed mogelijk interpreteren. Als het een groter probleem betreft dan nemen ze dat mee in hun onderzoek, maar er zijn juridische voorwaarden. Het is in elk geval niet mogelijk om ambtshalve onderzoek te doen. Hoe werken het meldpunt het adviespunt en de OIO samen? Dat doen ze door naar elkaar door te verwijzen de vermelding op de websites.

Het interactieve deel van de middag Door de (middag)voorzitter wordt eerst in het kort op hoofdlijnen ingegaan op de uitkomsten van het in 2012 verschenen VU rapport “ Een luisterend oor”, dat gaat over de interne meldsystemen binnen de overheid. Dit rapport en een samenvatting en nadere toelichting hierover is te vinden op de site van BIOS: http://www.integriteitoverheid.nl/vu-onderzoek-meldsystemen.html. De deelnemers kregen naar aanleiding van deze bevindingen door (middag)voorzitter enkele stellingen voorgelegd.

4

Ten aanzien van de stelling 1 werden de volgende reacties gegeven door de deelnemers:  Zorg dat de vertrouwenspersoon een opleiding doen voor ze vp worden.  Zorg dat je rol in de organisatie met waarborgen omkleed is en dat je je werk veilig kunt doen.  Geef als vertrouwenspersoon duidelijk aan waar je behoefte aan hebt.  Ook is intervisie nuttig, zodat je ook ervaren collega’s kunt benaderen.

Ten aanzien van stelling 2 werden de volgende reacties gegeven:  Het is belangrijk dat er vertrouwen is, daarom belangrijk dat je als vertrouwenspersoon niet te dicht bij het management zit. De positionering is belangrijk. Men kan ook kijken of er een mogelijkheid is om naar een vertrouwenspersoon te gaan bij een ander onderdeel van de organisatie.  De bekendheid van de vp is niet het probleem maar wat wordt er onder een vp verstaan en wat is zijn rol en bevoegdheden en kun je er ook melden. Dat is vaak niet duidelijk.

Afsluiting Na een korte plenaire afsluiting door het hoofd van BIOS, Marijntje Zweegers, was er voor de deelnemers nog gelegenheid om aan het eigen netwerk te werken.

5

Bijlage(n)

6

3-12-2013

Adviespunt Klokkenluiders Kennisforum vertrouwenspersonen Klokkenluider: kans of bedreiging? overheid

Hannah de Jong/Klasien HannahVersteeg de Jong 187november Business Club Ten – november2013 2013

Het ‘klokkenluidersdilemma’ met dank aan Public Concern at Work

Het ligt vast aan mij Heb ik het wel goed gezien? Ik ben geen verklikker Ik wacht nog maar even af Niets doen Aan wie kan ik het vertellen? Kan ik mijn leidinggevende vertrouwen? Moet ik het bewijzen? Raak ik mijn baan misschien kwijt? Een vermoeden van een misstand

Intern melden Waar moet ik zijn? Heb ik een plicht om te melden? Hoe pak ik het aan? Wat zijn de risico’s? Extern melden

1

3-12-2013

I. Het Adviespunt Klokkenluiders • Tijdelijk besluit Commissie advies- en verwijspunt klokkenluiden d.d. 27 september 2011 (Staatsblad 2011, nr. 427) • Initiatief ministeries BZK en SZW en sociale partners • 1 oktober 2012 van start gegaan (tot in principe 1 juli 2015) • Voor werkenden bij de overheid én het bedrijfsleven • Samenstelling: Commissie
3 leden (overheid, bedrijfsleven, vakbond) Bureau


4 juristen, bureausecretaris, ondersteuner, parttime

communicatieadviseur

II. Taken Adviespunt 1. Informeren en adviseren potentiële klokkenluiders, ondersteunen bij mogelijke vervolgstappen 2. Signaleren van ontwikkelingen en patronen naar organisaties t.b.v. klokkenluidersbeleid 3. Algemene voorlichting geven over omgaan met vermoedens van misstanden 4. Rapportage (jaarverslag/anonieme verslaglegging zaken)

2

3-12-2013

III. Definitie klokkenluider • Van Dale: (ex-)werknemer die misstanden in een organisatie in de openbaarheid brengt • APKL: iemand die een op redelijke gronden gebaseerd vermoeden van een mogelijke misstand in een organisatie heeft waarbij het algemeen (maatschappelijk) belang in het geding is. Deze persoon heeft door zijn werk kennis gekregen van deze misstand. Hij/zij kan de misstand al intern en/of extern hebben gemeld of overwegen dit te doen

IV. Kaders voor het adviespunt (1) Tijdelijk besluit: • Een (op redelijke gronden gebaseerd) vermoeden van een mogelijke misstand; • die raakt aan het algemeen (maatschappelijk) belang; en • die plaatsvindt bij het bedrijf of de organisatie waar de klokkenluider werkt of heeft gewerkt; of • die plaatsvindt bij een ander bedrijf of een andere organisatie, indien de klokkenluider door zijn werkzaamheden kennis heeft gekregen van de mogelijke misstand.

3

3-12-2013

IV. Kaders voor het adviespunt (2) • Het Tijdelijk besluit bevat geen definitie van het begrip ‘misstand’; ook geen termijn waarbinnen om advies gevraagd moet worden; • Het “Besluit melden vermoeden van misstand bij Rijk en Politie” en de “Voorbeeldregeling Melding Vermoeden Misstand” van de VNG bevatten zowel een definitie van het begrip ‘misstand’ en (in het geval van een gewezen ambtenaar) een termijn waarbinnen de vermoede misstand moet worden gemeld.

V. Onze dienstverlening • Voor alle werkenden: (ex)werknemer, (ex)ambtenaar, zzp-er, uitzendkracht, leverancier/klant, concurrent; • Laagdrempelig, snel • Gratis • Onafhankelijk (op zoek naar de beste optie voor de klokkenluider) • Geheimhouding/vertrouwelijkheid (“externe vertrouwenspersoon”) • Anonimiteit

4

3-12-2013

VI. De advies-/informatietaak concreet • Beantwoorden vragen: Klokkenluiderslijn (op werkdagen tussen 9:00 en 17:00 uur te bereiken) • Adviseren over de te nemen stappen • In kaart brengen opties en risico’s aankaarten misstand (interne of externe melding etc.) • In contact brengen met meldinstanties (‘warme overdracht’) • Ondersteunen/meekijken bij het doen van een melding, maar de cliënt is en blijft “in the lead”

VII. Onze ervaringen Toegevoegde waarde • Er zijn tientallen meld- en onderzoeksinstanties (No, OIO, ACM, AFM. Zorgkantoor etc.)
wij wijzen de weg • Binnenkomen op het juiste niveau bij deze instanties is van belang • Ook bij werkgevers bestaat behoefte aan advies/hulp op thema • Klokkenluiders zijn tevreden

5

3-12-2013

VIII. Positie Klokkenluider jurisprudentie (1) • Guja vs. Moldavië (12 februari 2008, NJ 2008, 305): visie op de ambtelijke klokkenluider door het EHRM • Art. 10 EVRM: vrijheid van meningsuiting vs. geheimhoudingsplicht • EHRM: “(…) the duty of discretion owed by civil servants will also generally be a strong one. (…) In the light of the duty of discretion (…) disclosure should be made in the first place to the person’s superior or other competent authority or body.” • Dus: eerst intern melden!

VIII. Positie Klokkenluider jurisprudentie (2) • Overige factoren: – Positionering ambtenaar (is hij de enige of één van de weinigen die zich bewust is van de schending?) – Publiek belang bij onthulde informatie – Mate van authenticiteit informatie – Schade autoriteiten bij onthulling – Handelen te goeder trouw – Zwaarte opgelegde sanctie

6

3-12-2013

VIII. Positie Klokkenluider jurisprudentie (3) HR 26 oktober 2012, JAR 2012/313, RAR 2013/14 (Quirijns/TGB) • •

Beoordeling klokkenluiden conform artikel 7:611 BW (goed werkgever/goed werknemerschap ipv artikel 10 EVRM) HR: formuleert aantal algemene regels, maar neemt afwegingscriteria EHRM niet over. Belangrijkste regels HR: – –

• •

Werknemer ‘gehouden tot discretie en loyaliteit’. Procedure: in beginsel minst schadelijke weg bewandelen: directe melding aan klant mag normaliter niet

HR casseert toch, omdat interne melding in casu zinloos was want directie is betrokken bij vermeende misstand Terugverwijzing Hof vanwege uitleg Wft

IX. Belang klokkenluidersregeling en aandacht klokkenluider/integriteit • Belang voor de organisatie: misstanden oplossen en voorkomen en externe meldingen aan inspecties/toezichthouders voorkomen. • Uitdaging voor de organisatie: het scheppen van een goed meldklimaat met een duidelijke route voor de klokkenluider: – heldere en toegankelijke klokkenluidersregeling die ingebed is in organisatie (vgl. conclusie ‘Een luisterend oor’ : onbekendheid meldproces belemmert melding) – onafhankelijke vertrouwenspersoon – snelle actie nadat melding is gedaan; correcte afhandeling (hoor & wederhoor) – onafhankelijk onderzoek

7

3-12-2013

X. Wat kunnen wij voor u betekenen? • Advisering op hoofdlijnen • Advisering op maat? Rechtstreeks contact met de klokkenluider vereist • Ondersteuning bij verwijzing naar externe instanties • Signaleringsfunctie • Kennis delen

XI. Onderscheid vertrouwenspersoon/ adviespunt Enkele verschillen: • Het APKL is geen meldpunt • APKL heeft geen aangifteplicht bij ambtsmisdrijven

Overeenkomst: • Fungeren als klankbord en luisterend oor

8

3-12-2013

Dank voor uw aandacht! Hannah de Jong ([email protected]) Klasien Versteeg ([email protected])

www.adviespuntklokkenluiders.nl

Onderzoeksraad Integriteit Overheid

Gjalt de Graaf

9

3-12-2013

Gjalt de Graaf, UHD onderzoeksgroep Integriteit van Besturen aan de VU, mede auteur van Luisterend Oor

1 oktober 2012 • Onderzoeksraad Integriteit Overheid: voor meldingen integriteitschendingen bij de (Rijks) overheid door (ex)medewerkers (bredere interpretatie) • Adviespunt Klokkenluiders: richt zich op (ex) medewerkers binnen de overheid én het bedrijfsleven.

10

3-12-2013

Onderzoeksraad Integriteit Overheid – – – – –

laagdrempelige klachtenprocedure; slagkracht tot diepgaand onderzoek; inschakelen onderzoeksbureaus; aanwijzen casemanager; expliciete vermelding op website van organisaties die onder Besluit vallen; – werkingssfeer / ontvankelijkheid wordt ruim geïnterpreteerd (akkoord van Minister Spies)

Procedure • Melding: case-manager bekijkt ontvankelijkheid: geen HR zaken, maar wel een link naar integriteit overheid (bij twijfel ontvankelijkheid overlegt casemanager met voltallige Raad) • Vergaring informatie, al dan niet in samenwerking • (eventueel) Hoorzitting • Advies • Vinger aan de pols

11

3-12-2013

OIO: een verschil maken! • Voorganger (CIO): zeer procedureel gericht • OIO: ruime interpretatie taken en bevoegdheden (in overleg met minister) • Klacht moet verband houden met onderliggend probleem • Actiegericht: verschil maken!

Stichting M

Ine van Dalen

12

3-12-2013

Een kijkje in de keuken van Stichting M.

Kennisforum Vertrouwenspersonen Overheid 18 november 2013 Ine van Dalen

Meldlijn Integriteit Sektesignaal MiND

13

3-12-2013

Helping to stop, solve and prevent crime together

global challenges, local solutions

http://www.meldmisdaadanoniem.nl/melden/hoe-werkt-het/

14

3-12-2013

De essentie van ons werk: vertrouwen en anonimiteit van de beller waarborgen • • • • • • •

klein team zeer goed opgeleide mensen vertrouwen creëren geen nummerweergave geen bandopname van gesprek geen gegevens over beller geen gegevens medewerker M. geen archief met meldingen

Hoe werkt M.? • • • • •

burger tot burger concrete informatie hoe weet de melder het? informatie mag niet tot beller te herleiden zijn niet elk telefoontje wordt een melding

15

3-12-2013

Partners van M. Politie Verzekeraars Bedrijfsleven: •Dirk van de Broek •DHL Alle energie bedrijven

Overige: • FIOD ECD • Inspectie SZW • ILT-IOD • NVWA • AIVD • Rijksrecherche

Kansspelautoriteit NMa KMar gemeente Tilburg gemeenten, provincies, waterschappen

Milieudienst Rijnmond

Hoofdfinanciers en Bestuur M. • • • •

Ministerie van Veiligheid & Justitie Nationale Politie Netbeheer Nederland Verzekeraars

16

3-12-2013

Raad van Advies M. • • • • • • • • •

voorzitter college van PG’s CEO Apple Benelux mediadeskundige plv. politiechef regionale eenheid burgemeester manager Enexis directeur onderzoekschool TUE voormalig korpschef voormalig directeur Kamer van Koophandel

Organisatie Stichting M. • • • • •

7 dagen per week geopend 2 tot 5 mensen aan de telefoon 150 telefoongesprekken per dag 50 meldingen per dag gemiddeld naar 2 partners

17

3-12-2013

In het kort 15.000 meldingen in 2012 89% bruikbaar, 89% in onderzoek genomen 1 op de 7 meldingen leidt tot een aanhouding

Gemiddeld per week dankzij M.- tips:  39 aanhoudingen  23 zaken opgelost * op basis van 36% terugkoppeling van de politie dd 1 oktober 2013

Top 10 meldingen 2012 Hennep

4.980

Hard drugs

2.508

Soft drugs

1.058

Overvallen

659

Vuurwapens

417

Gestolen goederen

399

Illegaal vuurwerk

336

Dierenmishandeling

330

Moord- en doodslag

306

Openlijk geweld

272

18

3-12-2013

Activiteiten in ‘t veld • •

workshops projecten en campagnes  lokaal  landelijk  internationaal

19

3-12-2013

gedwongen prostitutie http://www.meldmisdaadanoniem.nl/campag nes/gedwongen-prostitutie/

20

3-12-2013

http://www.meldmisdaadanoniem.nl/campagnes/overvallen/

21

3-12-2013

Effecten campagnes en projecten • • • • • • •

bewustwording preventie meer vertrouwen meer informatie over wat er speelt veiligheidsgevoel verbinding / samenwerking meer meldingen / vertrouwensgesprekken

Integriteitslijn 0800-7000 • • • •

drempel om ongewenste zaken aan te kaarten is hoog eigen (anonieme) lijn of vertrouwenspersoon functioneert onvoldoende anonieme meldmogelijkheid ingesteld door ministerie van Binnenlandse Zaken in 2007 circa 30 - 50 meldingen per jaar

22

3-12-2013

Integriteitslijn 0800-7000 • •

• •

M. neemt niet de plaats in van de eigen voorzieningen maar versterkt vangnet • melden voorkeur binnen eigen organisatie • doorverwijzen melding is altijd sturingsinformatie integriteitsmelding op manier naar partners

meldingen integriteit 2007-2012

aantal

aantal unieke meldingen

247

alcohol en drugsmisbruik

31

financiële integriteitschending

50

lekken / misbruik van informatie

47

misbruik bedrijfsmiddelen

12

misbruik bevoegdheden

24

misbruik positie/ belangenverstrengeling

58

ongewenste omgangsvormen

15

overige integriteitschendingen

41

23

3-12-2013

meldingen partner top 5

aantal

Rijksrecherche

93

Politie

55

FIOD-ECD

30

SZW

18

Kmar / Defensie

12

DHL Waarom inzet Meld Misdaad Anoniem? •Jij weet iets, maar kunt of durft dit niet te melden?

•DHL wil alle medewerkers een veilig alternatief bieden

•Melden bij je leidinggevende of security nominee is beter, maar dat je vertelt wat je weet is belangrijker!

24

3-12-2013

www.devertrouwenslijn.nl

25

3-12-2013

Vertrouwenslijn • • • • • •

politiek onafhankelijk vertrouwenspunt voor politieke ambtsdragers en hun familieleden ingesteld door ministerie van Binnenlandse Zaken in 2009 gesprek met vertrouwenspersonen meerdere gesprekken mogelijk vertrouwelijkheid is gewaarborgd zonodig inschakeling tweede lijn (ervaringsdeskundigen)

Postbus 200 / 3870 CE Hoevelaken 088 5543 210 www.meldmisdaadanoniem.nl

26

3-12-2013

Rapport “Een luisterend oor”

Onderzoek VU naar functioneren van het interne meldsysteem binnen de overheid

Onderzoek • 7315 ambtenaren bevraagd in survey • 25 telefonische interviews met VP’s en centrale meldpunten

27

3-12-2013

Constateringen onderzoek (1) • 28% heeft op werk (vermoedens van) misstanden gezien • 46 % niet op de hoogte van VPI • Weinig kennis van werking intern meldsysteem • Redenen om niet te melden • 50% melders niet tevreden over proces

Constateringen onderzoek (2) • Melders redelijk tevreden over VPI • 50% tevreden over rol leidinggevende • 75% leidinggevenden acht zich onvoldoende voorbereid als meldpunt • Meerderheid: Cultuur moedigt melden niet aan • Intern meldpunt is onvoldoende onafhankelijk van hogere management

28

3-12-2013

Constateringen onderzoek (3) • VPI vaak in spagaat tussen organisatiebelang en belang potentiële melder • VPI en VPOO moeten één VP worden • VPI’s moeten beter opgeleid worden en aan intervisie doen.

Conclusies • Procedures onvoldoende bekend • Betere bescherming melder nodig • Onafhankelijke, zelfstandige (externe) meldinstantie wordt gewenst • Cultuuromslag is nodig • Wens voor garantie dat melding serieus wordt onderzocht en over proces wordt teruggekoppeld • Optimaliseren meldsystemen nodig • Bevordering meldingsbereidheid nodig • Drempels om te melden te verlagen

29