Verslag Informatiebijeenkomst (O)GGz Spiegel

Verslag Informatiebijeenkomst (O)GGz Spiegel Datum Plaats Voor

30 juni 2011 Maliebaan 45, Utrecht Contactpersonen RCO’s

Aanwezig: Titia Feldmann (Vereniging Geestdrift) voorzitter, Nic Vos de Wael (LPGGz, projectleider), Gerrit van Bergeijk (ZOGMH, Midden Holland)), Cor Braun & Harry Brander (Gebruikersplatform /initiatiefgroep GGZ WMO Drenthe), Carole Pelder (St. Pak Aan, Gooi & Vechtstreek), Helga Willems & Marly Smeets (St. Platform Zuid oggz & ggz, Zuid-Limburg), Toon Vriens (Vereniging Geestdrift), Sibrand Hofstra (St. GGZ-Beraad, Overijssel), Niki Schipper & Trudy Jansen (Verenging Geestdrift, projectondersteuners), Mieke Biemond (Zorgbelang Gelderland, Ruud Vonken (RCO Zuid-Oost Brabant), Jaap Croonen (Zorgbelang Brabant, , Charles Dickens (Stichting Psychosociale Klankborden ZHZ, Dordrecht e.o.), Janke Witting, Wim Vosselman en Christel van der Meche (AanZet, Friesland), Irene van Zoeren (LPGGz, verslag).

Opening Titia Feldman opent de bijeenkomst.

1. Stand van zaken (O)ggz-spiegel Presentatie stand van zaken: Landelijke tussenrapportage. WMO-doeboek Doelstelling was om met de (O)ggz-spiegel 80% van de Nederlandse gemeente te onderzoeken. We gaan nu ongeveer 60% halen. Op dit moment zijn we de tussenrapportage van de eerste ronde aan het afronden en gaan we de website actualiseren en uitbreiden met materiaal van de training belangenbehartiging en de nieuwe vragenlijsten voor cliënten en gemeenten. In de tussenrapportage wordt een beknopte vergelijking gemaakt tussen grote en kleine gemeenten en tussen ggz en oggz. Het doel van de tussenrapportage is om de belangrijkste bevindingen weer te geven. Recent verschenen is het WMO-doeboek; dit is nog een product van het Programma Lokale Versterking en gaat nu deel uitmaken van de toolkit. Iedereen krijgt een WMO-doeboek. Het boek is ook te bestellen bij de Vereniging Geestdrift. Na afloop van de tweede ronde is er een totaaloverzicht van resultaten. We zullen de (O)ggz-spiegel afronden met een conferentie en een prijs voor de meest ggz-vriendelijke gemeente. Er komen geen lijsten met een rangorde van gemeenten. Maar wel goede praktijken bij gemeenten A, B en C als voorbeeld voor de andere gemeenten. De tussenrapportage zal op de website worden geplaatst. Presentatie van een of twee RCO’s over belangenbehartiging n.a.v. de (O)ggz-spiegel. Charles Dickens vertelt over zijn ervaring in de gemeente Dordrecht en belangenbehartiging. In de regio wordt door de gemeente op zes gebieden samenwerking gezocht met ketenpartners. Kleine gemeenten moeten onderhandelen bij de centrumgemeente over oggz-zaken. In de gevangenis is de

1

Centrale toegang door de GGD georganiseerd. Dat werkt beter. Vanuit de (o)ggz–spiegel heeft de Stichting Psychosociale Klankborden zes eisen gesteld aan de gemeente. Niki vult aan, dat men vanaf dag één van het onderzoek de gemeente (wethouder en beleidsambtenaren) heeft geïnformeerd over het onderzoek en het proces. Charles: In Dordrecht en Sliedrecht heeft men met een mystery-guest gewerkt. Hieruit bleek, dat Sliedrecht een goed cliëntvolgsysteem had. Lopende het proces in de regio is men in de aanpak van dakloosheid van zes naar acht leefgebieden gegaan. Hierin zijn ook preventieve activiteiten opgenomen. Als start voor het interviewen van de oggz doelgroepen is Charles de daklozen gaan opzoeken. Mieke Biemond (Zorgbelang Gelderland) vertelt dat ze doelgroepen is gaan opzoeken in Dagactiviteitencentra (DAC’s) en via vriendendiensten. Een bijeffect was wel dat door deze manier van werving o.a. de Vriendendienst ook veel waardering kreeg. Wensen RCO’s ten aanzien van tweede toetsingsronde en ondersteuning daarbij. Een beperkt aantal RCO’s heeft de evaluatielijsten over de eerste ronde van de Spiegel ingevuld. Enkele resultaten: men is tevreden over een persoonlijk aanspreekpunt; rapportages zijn soms kort door de bocht en soms uitgebreid.. De trainingen belangenbehartiging zijn door de deelnemende organisaties positief beoordeeld. Voor de tweede ronde RCO’s willen graag helpen om goede praktijkvoorbeelden uit gemeenten te verzamelen. Daarvoor kunnen de open vragen worden ingezet. Hier uitgebreid de antwoorden opschrijven is dus van belang. In de tussenrapportage is onderscheid gemaakt tussen G4, G32 en kleine gemeenten. De suggestie wordt gedaan om in de eindrapportage G4, centrumgemeenten en kleine gemeenten te vergelijken, omdat de centrumgemeenten specifieke regie taken voor de oggz hebben. Wanneer moet men belangenbehartiging bij de gemeente gaan doen? Nu, bij de start van het project, in het najaar opnieuw, bij de begroting (begin november) en in het nieuwe jaar.

LUNCH

Aanwezig: Titia Feldmann (Vereniging Geestdrift) voorzitter, Nic Vos de Wael (LPGGz, projectleider), Gerrit van Bergeijk (ZOGMH, Midden Holland)), Georgette Groutars (Cliëntenbelangen Amsterdam), Carole pelder (St. Pak Aan, Gooi & Vechtstreek), Helga Willems, Marly Smeets en Jan Verheijen (St. Platform Zuid oggz & ggz, Zuid-Limburg), Aart Jongejan (Werkplaats Maatschappelijke opvang) Toon Vriens (Vereniging Geestdrift), Sibrand Hofstra (St. GGZ-Beraad, Overijssel), Niki Schipper & Trudy Jansen (Verenging Geestdrift, projectondersteuners), Mieke Biemond (Zorgbelang Gelderland), Ruud Vonken (RCO Zuid-Oost Brabant), Jaap CroonenKrone (Zorgbelang Brabant, ), Charles Dickens (Stichting Psychosociale Klankborden ZHZ, Dordrecht e.o.), Janke Witting, Wim Vosselman en Christel van der Meche (AanZet, Friesland), Irene van Zoeren (LPGGz, verslag).

2. Bezuinigingen en nieuw beleid Overzicht beleidsplannen kabinet, onder meer bestuursakkoord, decentralisatie begeleiding, cliëntenondersteuning, beperkingen pgb. Nic heeft een en ander in een korte notitie op papier gezet. Dit wordt ter plekke uitgedeeld. Het wetsvoorstel decentralisatie begeleiding ligt nu bij de Raad van State en zal in de winter van 2011 worden vastgesteld in de Tweede Kamer. De nieuwe wet gaat in 2013 in voor nieuwe cliënten en in 2014 voor iedereen. Flapovers van Niki Flap 1

Decentralisatie

Inloopfunctie ggz gaat in 2013 over: hiermee is landelijk € 42 miljoen (inclusief Centrumgemeenten) gemoeid. Voor specifieke doelgroepen (bijvoorbeeld doofblinden) worden waarschijnlijk uitzonderingen gemaakt. Transitiebureau VWS / VNG organiseert nu 32 regionale bijeenkomsten voor gemeenten en zorgaanbieders. Na zomer worden ook cliëntenorganisaties hierbij betrokken. In de winter volgt besluitvorming over nieuwe wet. In 2012 vindt voorbereiding plaats van overgang begeleiding/dagbesteding Awbz naar Wmo. Programma voor ondersteuning lokale belangenbehartiging. Er komt een programma van alle patiëntenkoepels voor 2 à 3 jaar om de lokale belangenbehartigers te ondersteunen. Hiervoor maken zij een gezamenlijk voorstel. Voor de ggz gaat het om ruim 50.000 2

volwassenen die door de maatregel getroffen worden. Voor de vg gaat het om een vergelijkbaar aantal. In totaal gaat het om circa 180.000 mensen. De CG-raad heeft eerste ideeën voor een programma uitgewerkt met daarbij veel aandacht voor: 1. Beleidsvorming bij gemeenten WMO-raad. 2. Inkoopproces bij gemeenten. LOC is het niet eens met maatregel en gaat daarom niet meedoen met een ondersteuningsprogramma voor lokale belangenbehartigers. Flap 2 & 3

Kansen & bedreigingen

Wie? Welke inhoudelijke punten? Individueel ondersteunen  signaal collectief. Dit is een versterkt signaal. Is er een gemeenschappelijk belang? Naast Wmo-raden, insteken op andere vormen van belangenbehartiging. Inhoud / vorm (organisatie) - Gemeenten focussen op aanbieders / instellingen (b.v. zorgboerderijen) - Verklaring. Overheid zoekt naar uitgave vermindering. + Beste voorbeelden Dagactiviteitencentra (DAC’s) instellingensteeds vaker bekostigd via diagnose behandel combinaties (DBC’s) Individuele ondersteuning thuis… Maatjes(project) die helpen. financieel / sociaal. Zelfstandigen (zonder personeel) (ZZP-ers) – ervaringsdeskundigen – binnen Wmo & Wet werken naar vermogen. Kwaliteitscriteria gemeenten. Uitvoering van deze kwaliteitstoets. RCO’s & ervaringsdeskundigen. Aanbieders claimen ook steeds meer met ervaringsdeskundigen te werken. Alles de wijk in, dicht bij de mensen. Eigen regie. Eigen kracht. Ook aanbieders geloven er in… Blijven monitoren, wie valt er buiten / er tussen in? En dan? Samenwerking formele / informele circuit. Cliëntenorganisaties hebben hier betekenis. FLAP 3 & 4

Wat hebben RCO’s nodig? Met wie heb jij/ heeft jouw RCO samenwerking?

Goede voorbeelden delen. Verzamelen centraal & de wereld in. Ontwikkelen is werken met anderen; Loslaten met vertrouwen. Gemeenschappelijk belang / vertrouwen. Gemeente prikkelt tot samenwerking van anderen. Tripartiete overleg. gemeente (zorgverzekeraar)

Cliënten

zorgaanbieders

Versnipperde financiering: zorgverzekeraar / Wmo / Awbz, belang gezamenlijke inkoop Gemeenten (centrum) en oggz en zorgverzekeraar zitten wel aan tafel. En zorgverzekeraar en ggz….? Bewaken kwaliteit; bewaking aanbod gemeenten binnen Wmo Wmo-adviesraad. o Een vertegenwoordiger ggz/oggz. o Moet ook macht kunnen hebben / verkrijgen. Lokale belangenbehartiging voor diverse doelgroepen: samen waar mogelijk & apart waar nodig. Hoe groot is de invloed van een Wmo-raad? Cliëntproject – met en via aanbieders – Onafhankelijkheid 3

Kwaliteitselementen Voorbeeld: Project Amaryllis Wmo nieuwe stijl Leeuwarden (koppeling formele en informele zorg). Strategisch: ggz is heel groot deel. o Innovatie RCO – regio – ook als ingang of juist naast Wmo-raad Categorale ggz-cliënten en –familieorganisaties meer betrekken THEEPAUZE

3. Plannen en projecten Wensen RCO’s ten aanzien van een programma van gezamenlijke cliëntenorganisaties voor ondersteuning lokale belangenbehartigers bij decentralisatie begeleiding. VWS heeft landelijke cliëntenorganisaties uitgenodigd een dergelijk programma op korte termijn te ontwikkelen. Titia Feldmann maakt een afronding. a.

Opmerkingen overheveling begeleiding AWBZ naar Wmo. Er is behoefte aan poel van deskundigen voor spreekbeurten bij regionale cliënten organisaties (RCO’s) in het kader van belangenbehartiging. Poel van onafhankelijke voorzitters. Er is een format aan te bieden voor een avond over dit of andere onderwerpen. Dit zou ook bij een deskundigen punt kunnen.

b.

Hoe nu verder? Dinsdag is er overleg met de andere koepelorganisaties. Wat daarna gebeurt is nog onvoorspelbaar. Vereniging Geestdrift zal voor informatie aan de RCO’s zorgen; zij vindt dit haar verantwoordelijkheid. Het is goed dat RCO’s samen met de vereniging Geestdrift optrekken. Het LPGGz zal haar lidorganisaties informeren. Half augustus moet er een programma liggen. Er is dus slecht een korte reactietijd voor alle RCO’s.

c.

Cliëntondersteuning Vorige week is er een visiebrief van VWS verschenen. Verder invulling moet in de loop van dit jaar gebeuren. VWS pleit voor cliëntondersteuning die geïntegreerd is in het primaire proces. Neemt daarmee afstand van onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit aparte organisaties; dit vraagt een andere werkwijze. De ggz is in visiebrief nauwelijks genoemd; taak cliëntondersteuning ligt al bij gemeenten; vanuit visie VWS hoeft hier dus niets meer te gebeuren. Er worden een cliëntondersteuningsdagen in diverse plaatsen georganiseerd, o.a. in Utrecht en Den Bosch.

d.

Project Maatschappelijke Participatie Er is aan LPGGz, Vereniging Geestdrift en nog enkele organisaties een meerjarig project toegekend voor sociale activering en arbeid. Een deel van dit projectplan is een voortzetting van de (o)ggz-spiegel. In dit project zitten: arbeidstoeleiding, participatie en sociale activering. Het plan moet vanwege de nieuwe wetgeving herschreven worden. In januari 2012 worden er kwaliteitscriteria opgesteld voor uitvoering van het Wmo-beleid bij gemeenten. RCO’s kunnen vast nadenken of ze aan dit project willen deelnemen. Het LPGGz zoekt 15 grote gemeenten, 15 middelgrote gemeenten en 15 kleine gemeenten. We proberen stapeling van projecten bij RCO’s te voorkomen. Voor dit project zal mogelijk een voorwaard voor deelname zijn ervaring met de (o)ggz-spiegel. Het is nog onbekend wie in het platform dit project zal gaan trekken. Het zou mooi zijn om in dit project samen met gemeenten op te trekken en zo samen verbetering te bewerkstellingen. Maatschappelijke Steunsystemen (MSS) en RCO’s. Voor dit project zijn ervaringsdeskundigen in te zetten. Dit project wordt geleid door LPGGz en Movisie.

4

Belangstellenden zijn: Cliëntenbelang Amsterdam, Steunpunt GGZ Utrecht, Stichting Pak Aan Hilversum, Characterize Twente, Door & Voor. We willen niet met te veel regio’s tegelijk werken. Later kan iedereen gebruik maken van de opgedane ervaring. LPGGz en Geestdrift onderzoeken mogelijkheid om geregeld (achtergrond)informatie over lokaal beleid rond te sturen via een Nieuwsbrief o.i.d. De informatie zal naar alle RCO’s worden gestuurd en zal in te zien zijn op de website van de Vereniging Geestdrift.

5