Verkort Grontmij Jaarverslag. Making a difference

Verkort Grontmij Jaarverslag

2010

Making a difference

Inhoud 1 2 5 6

Hoogtepunten Kerncijfers Voorwoord Profiel

6 Wie we zijn

7 Wat we doen

8 Waar we zitten

9 Onze prestaties

11 Informatie voor onze aandeelhouders 15 Raad van Bestuur 16 Verslag van onze Raad van Bestuur

16 Onze strategie

20 Financiële prestaties

23 Business lines

35 Human Resources

39 Maatschappelijk verantwoord ondernemen

43 49 50 51 52

Verkorte geconsolideerde jaarrekening Verslag Stichting Administratiekantoor van aandelen Grontmij N.V. Verslag Stichting Preferente aandelen Grontmij N.V. Group Executive Committee Country Managing Directors

Het volledige jaarverslag is beschikbaar in het Engels als PDF op onze website www.grontmij.com en daarnaast te raadplegen op www.2010.annualreportgrontmij.com. Het originele jaarverslag is opgemaakt in het Engels. Dit document is een bewerking in het Nederlands. In geval van afwijkingen, onduidelijkheden etc. is de Engelse versie bepalend. Omdat de verkorte geconsolideerde jaarrekening niet alle toelichtingen bevat die zijn vereist op grond van IFRS zoals aanvaard binnen de EU en Titel 9 Boek 2 BW, kan het kennisnemen van deze verkorte geconsolideerde jaarrekening niet in de plaats treden van het kennisnemen van de volledige jaarrekening van Grontmij N.V. Voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent Grontmij’s financiële positie, benadrukken wij dat de verkorte geconsolideerde jaarrekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze verkorte jaarrekening is ontleend waarbij een goedkeurende controleverklaring van de onafhankelijke accountant gedateerd 9 maart 2011 is verstrekt door KPMG Accountants N.V. De volledige Engelstalige jaarrekening is beschikbaar bij de Vennootschap of bij de Kamer van Koophandel in Utrecht.

planning connecting respecting the future

Historie

2010

Grontmij

verwerft de aan de Franse beurs geno teerde

Ginge r Gro upe en

eemt in augustus 2006 het De Grontmij n ense Ca rl Bro

2006 ’95-’05

iding naar België, D Verdere uitbre uitslan

d en P olen .

e on der n

De o nde r

it to

t 11

em ing ver d

no .0 0

0m

r4

Doedo Veenhuizen

ubb elt i

rke rs.

g: 8

.0 0 0m ede

rp-, we

et

eo

r ang bel

j, o

...een ondern e Doedo V . . t.

ntm i

e grond. oe st n w uis uit, s ta nh

r

entadviesbureau met 1.300 m e d e w erker s.

De naam Gro

anagem

ijkste

wgebieden en de herbouw van ndbou d en la i jken elop . erg nd concept. 1955 - Hoofdkantoor De Bilt

m rs- en nieu inge

1953-Indonesië

rs.

ont

1913

rs. rke we

a ir lin cip

erzorgt herstelwerkzaamhede tmij v n, o n Gron tzilt uls: in g imp van eiland omgezet. L d a cultuur gro n d win en in ni ord n g is h dw tschap (N.V.). on nnoo e ve loz nning MaatschappIJ. Tgi

ON

ultiveren het c va op grariër va

na

1953-Watersnoodramp in Zeeland

ke wer ede

nem rontm ing ij gro gro eit u eit i t na t 5 o 5 9 n t a t ee 1 a Het hoofdk oor verhuist van Z nm wolle ul t naa idi r De s Bilt . 1953 De watersnoodramp z orgt v oor e en eno rm 1930 Grote gebieden e o n on tgo nne 1915 ng Grontmij word r t ee n d v n e n o r r b eteri it G n g aa m an u a en t s nt zich toel e i d eg ng t mi z i e u n h , ee n e e

1913

.00 0m ede we

an mv

’60-’70 Sterke internationale uitbreiding. G

over. D

groe

HOOGTEPUNTEN

Verkort Grontmij Jaarverslag 2010

Hoogtepunten Grontmij 2010 JANUARI

• Grontmij herstructureert de onderneming van regio’s naar business lines. • Herziene strategie 2010-2015: ‘Green by design’ wordt bekendgemaakt met de nadruk op winstgevendheid, autonome groei en verdere uitbreiding door overnames.

JUNI

• Grontmij kondigt de overname aan van Ginger Groupe in Frankrijk. • Grontmij en Soeters Van Eldonk winnen een internationale ontwerpcompetitie in China voor één van de meest duurzame kantoorgebouwen ter wereld.

• Grontmij verkoopt verschillende onroerendgoedactiviteiten aan Rabo Bouwfonds Property development.

OKTOBER

• De overname van Ginger wordt succesvol afgerond met de beëindiging van de notering van Ginger Groupe aan NYSE Euronext Paris.

• Grontmij wint een belangrijke prijs en een eervolle vermelding voor ‘meest duurzame bouw’ van de mooiste weg van het Verenigd Koninkrijk: A830.

DECEMBER

• De vierde business line Monitoring & Testing wordt geïntroduceerd. • Grontmij verkrijgt verschillende AMP5-watercontracten in het Verenigd Koninkrijk. • Sylvo Thijsen, bestuursvoorzitter Grontmij N.V., luidt de gong op NYSE Euronext Amsterdam ter ere van 95 jaar Grontmij N.V.

1

2


KERNCIJFERS

Kerncijfers Opbrengsten

2010

2009

2008

2007

2006

€ 1.000

Totale opbrengsten

921.685

799.800

844.478

768.011

533.876

Projectkosten van derden

205.465

169.925

182.254

174.701

158.612

Netto bedrijfsopbrengsten

716.220

629.875

662.224

593.310

375.264

Medewerkers (gemiddeld)

fte

Eigen medewerkers

9.497

6.882

6.816

6.256

Ingeleend personeel

401

367

511

400

4.140 334

Totaal

9.898

7.249

7.327

6.656

4.474

Medewerkers (per einde jaar)

fte

9.793

7.105

7.478

6.780

6.337

Winstgevendheid Resultaat voor rente en belastingen (EBIT)

€ 1.000

33.0811)

33.305

58.186

47.992

30.362

verwerkt volgens de ‘equity’-methode (EAI)

€ 1.000

32.1031)

25.987

45.502

32.488

19.852

Amortisatie immateriële activa 2)

€ 1.000

7.168

7.660

6.948

6.087

2.633

Resultaat voor rente, winstbelastingen en amortisatie (EBITA)

€ 1.000

40.2491)

40.965

65.134

54.079

32.995

EBITA voor resultaat EAI

€ 1.000

39.2711)

32.977

52.450

39.628

22.485

Netto kasstroom uit bedrijfsactiviteiten

€ 1.000

37.446

52.279

34.544

29.151

35.485

EBIT voor aandeel in het resultaat van investeringen

EBIT als percentage van totale opbrengsten

%

3,6

4,2

6,9

6,2

5,7

EBIT als percentage van netto bedrijfsopbrengsten

%

4,6

5,3

8,8

8,1

8,1

EBITA als percentage van totale opbrengsten

%

4,4

5,0

7,7

7,0

6,2

EBITA als percentage van netto bedrijfsopbrengsten

%

5,6

6,4

9,8

9,1

8,8

Winst na belastingen

€ 1.000

17.2521)

20.409

38.770

32.720

Winst na belastingen als percentage van totale opbrengsten

%

1,9

2,6

4,6

4,3

22.053 4,1

Winst na belastingen als percentage van netto bedrijfsopbrengsten

%

2,4

3,2

5,9

5,5

5,9

Winst per medewerker

€

1.743

2.816

5.291

4.916

4.929

Rendement op het eigen vermogen

%

10,9

11,9

23,3

22,1

18,7

Aandelen3) Uitstaand aantal (ultimo)

20.825.724

17.764.920

17.764.920

17.794.920

17.794.920

Uitstaand aantal (gemiddeld)

19.427.047

17.764.920

17.764.920

17.794.920

16.698.252

Netto kasstroom uit bedrijfsactiviteiten per aandeel

€

1,93

2,94

1,94

1,64

2,13

Winst per aandeel

€

0,87

1,14

2,16

1,84

1,31

Dividend per aandeel (2010: voorstel)

€

0,50

1,00

1,15

1,10

0,75

Dividend/winst ratio o.b.v. aantal aandelen jaareinde

%

61

88

53

60

57

Dividend/netto kasstroom uit bedrijfsactiviteiten per aandeel

%

26

34

59

67

35

Hoogste koers

€

19

19

30

41

23

Laagste koers

€

13

13

14

22

15

Slotkoers

€

17

17

18

24

22

Balans einde jaar Totaal eigen vermogen

€ 1.000

157.801

167.830

174.943

157.203

138.708

Totaal activa

€ 1.000

874.099

596.179

631.697

596.619

533.810

Immaterële activa en goodwill

€ 1.000

259.027

199.523

202.071

168.776

170.723

€ 1.000

260.228

104.592

116.330

102.211

117.707

Leningen en overige financieringsverplichtingen plus schulden aan kredietinstellingen

Solvabiliteit

%

18,14)

28,2

27,7

26,4

26,0

1) In 2010 inclusief € 7,2 miljoen herstructureringskosten (2009: € 11,7 miljoen) en € 0,6 miljoen aan acquisitiekosten (2009: nihil). 2) In 2009 inclusief € 0,7 miljoen amortisatie dat deel uitmaakt van de waarde van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode (EAI). 3) Aangepast voor aandelensplitsing in verhouding 1:4 per 1 juni 2007. 4) Als gevolg van de acquisitie van het minderheidsbelang in Ginger wat is verwerkt in het eigen vermogen is de solvabiliteit 18,1%. Dit is een optionele benadering in IFRS 3; indien niet voor deze optie was gekozen, dan is de solvabiliteit 22,9%.


KERNCIJFERS

3

Kerncijfers FTE’s einde jaar

Totale opbrengsten (in miljoenen euro)

14.000

1.050 900

768,0

844,5

750 600

921,7 799,8

12.000 10.000 8.000

533,9

450

6.000

300

4.000

150

2.000

0

0

2006

2007

2008

2009

2010

EBITA voor resultaat EAI (in miljoenen euro)

6.780

2006

2007

7.105

2008

2009

2010

14,0

60

12,0

52,5

50

10,0

39,6

40 20

6.337

EBITA als percentage van totale en bedrijfsopbrengsten

70

30

9.793 7.478

33,0

39,3

7,7

7,0

6,2

6,0

22,5

9,8

9,1

8,8

8,0

6,4 5,0

5,6

4,4

4,0

10

2,0

0

0,0

2006

2007

2008

2009

2010

2006

2007

2008

2009

2010

EBITA als % van bedrijfsopbrengsten EBITA als % van totale opbrengsten

Winst na belastingen (in miljoenen euro)

Dividend/winstratio (in %)

70

105

60

90

50 40 30 20

60

32,7

57

60

61 53

45

22,1

20,4

17,3

10

30 15

0

0 2006

2007

2008

2009

2010

Winst per aandeel (in euro)

2006

3,5

3,0

3,0

2,5

2,5

2,16

2,0

2007

2008

2009

2010

Netto kasstroom uit bedrijfsactiviteiten per aandeel (in euro)

3,5

1,5

88

75

38,8

2,0

1,84 1,31

2,13 1,64

1,94

1,93

1,5

1,14

1,0

2,94

0,87

0,5

1,0 0,5

0,0

0,0 2006

2007

2008

2009

2010

2006

2007

2008

2009

2010

Making a difference

The true meaning of life is to plant trees, under whose shade you do not expect to sit.

Auteur: Nelson Henderson

VOORWOORD


5

Voorwoord Terugkijkend op 2010 maakte Grontmij een moeilijk jaar

Koninkrijk was er in het segment Water meer activiteit in

door; een jaar van transformatie. De groepsprestaties

het kader van de AMP5-overeenkomsten. We zien die

werden in 2010 gekenmerkt door moeizame markt-

ontwikkeling ook in 2011 doorzetten, maar blijven voor-

omstandigheden, in het bijzonder in het Verenigd

alsnog terughoudend over de Britse en Nederlandse markt,

Koninkrijk, Denemarken en Zweden. In het eerste halfjaar

waar de overheidsbezuinigingen zich zullen laten gelden.

bleef de vraag achter bij onze verwachtingen omdat er in deze landen in de overheidsbestedingen werd

In 2010 hebben we voortgang geboekt in ons streven om

gesneden. Het effect daarvan is dan ook zichtbaar in

uit te groeien tot een vooraanstaand Europees duurzaam

onze winstcijfers over 2010. We hebben ons personeels-

ontwerp-, ingenieurs- en managementadviesbureau

bestand in 2010 verder aangepast aan een lagere

voor de gebouwde en natuurlijke omgeving. In januari

bedrijvigheid en moesten daartoe aanzienlijke

2010 hebben we onze strategie voor 2010-2015 bekend-

herstructureringskosten maken.

gemaakt. In de loop van het verslagjaar hebben we een

Dat wij onze activiteiten (Planning & Design, Transporta-

wijziging doorgevoerd van een op regio’s gerichte

tion & Mobility en Water & Energy) in uiteenlopende

organisatie naar een indeling van de activiteiten op

segmenten en markten in Europa en de rest van de wereld

basis van business lines. Hiermee hebben we flinke

ontplooien, zorgt voor extra veerkracht waarmee we de

vooruitgang geboekt.

schommelingen en onzekerheden het hoofd kunnen

De business lines zijn een afspiegeling van de factoren

bieden. Tegen het einde van het eerste halfjaar begon

die op de lange termijn de externe markt sturen. Wij

de orderportefeuille wat te stabiliseren, vooral in onze

zullen ons bedrijf zo positioneren dat we optimaal kunnen

groeisegmenten Transportation en Water. De omstandig-

inspelen op ontwikkelingen als klimaatverandering,

heden in de lokale markten voor Planning & Design in

bevolkingsgroei en verstedelijking, zowel binnen als

Denemarken en Nederland bleven echter moeizaam.

buiten Europa. Een organisatie gericht op business lines

Veel belangrijke langetermijn-projecten die in 2009 waren

bevordert de grensoverschrijdende activiteiten en de

financiële prestaties 2010

uitgesteld, kwamen ook in 2010 niet van de grond; de

verankering van kennisuitwisseling: allemaal kansen om

effecten van (vaak landelijke) bezuinigingen werden

autonome groei te kunnen realiseren.

• Totale opbrengsten +15% naar € 921,7

lokaal merkbaar. We hebben maatregelen genomen om

Verandering is altijd een uitdaging. Door de overname van

ons goed te positioneren voor toekomstige groei van

Ginger is het aantal medewerkers bij Grontmij (inclusief

de winstgevendheid en schaalgrootte. De organisatie-

uitzendkrachten en andere flexwerkers) gegroeid van

structuur gericht op regio’s is gewijzigd naar een indeling

8.000 naar circa 11.000. Die wereldwijde groei ging soms

naar business lines.

ook gepaard met lastige beslissingen over activiteiten en

Hoofdpunten miljoen (2009: € 800 miljoen) • Onderliggende EBITA +4,1% naar € 46,5 miljoen (2009: € 44,7 miljoen) • Onderliggende EBITA-marge 5,0%

medewerkers in Europa. Het is te danken aan de kwaliteit,

(2009: 5,6%) In juni 2010 namen wij de beursgenoteerde Ginger

toewijding en professionaliteit van onze mensen dat we

(2009: € 20,4 miljoen) - inclusief

Groupe uit Parijs over. Door deze overname verwierven we

al zo ver zijn met de implementatie van de nieuwe

eenmalige posten en het resultaat EAI

een marktleidende positie die Ginger heeft op het gebied

organisatiestructuur en dat we een belangrijke start

samen € -8,3 miljoen (2009: € -3,7

van Monitoring & Testing en lifecycle/asset management.

hebben kunnen maken met de kennisuitwisseling en het

miljoen)

• Winst na belastingen € 17,3 miljoen

Frankrijk is een van de grootste markten van Europa voor

uitbouwen van grensoverschrijdende projecten. Ik ben

• Winst per aandeel € 0,87 (2009: € 1,14)

onze dienstverlening. Met Ginger breiden we daarnaast

ontzettend trots op hen en dankbaar voor hun inzet!

• Dividendvoorstel € 0,50 per aandeel in

onze schaalgrootte uit: het Franse concern werkt

aandelen of contanten (2009: € 1,00).

in heel Europa en heeft daar een flinke internationale

Vooruitzichten

Het uitkeringspercentage komt daarmee

klantenkring opgebouwd. De transactie is een duidelijk

In 2011 zien wij enig herstel in onze toekomstige

op 61% (2009: 88%; 2008: 53%)

bewijs dat wij inspelen op kansen als deze zich voordoen

orderportefeuille. Met aanpassingen in onze activiteiten

om zo onze langetermijn-doelstelling te realiseren om

en desinvesteringen van niet-kernactiviteiten kan de

uit te groeien tot de toonaangevende Europese speler.

schuldpositie worden afgebouwd. Specifiekere

De Group Executive Committee is versterkt met de heer

informatie wordt bekendgemaakt bij de publicatie van

J.L. Schnoebelen, oprichter en CEO van Ginger.

de halfjaarcijfers.

• Voortgaand herstel in vierde kwartaal

In het vierde kwartaal van 2010 trokken de markten in onze pan-Europese business lines Transportation &

De Bilt, 9 maart 2011

Mobility, Water & Energy en Monitoring & Testing verder aan. Het herstel in Scandinavië zette door en in de Benelux

Sylvo Thijsen

werd met succes op de kosten bespaard. In het Verenigd

Voorzitter Raad van Bestuur Grontmij N.V.

6


PROFIEL

Wie we zijn Onze visie Onze dagelijkse werken leefomgeving duurzamer maken.

Onze missie Een vooraanstaand Europees ontwerp-, ingenieurs- en managementadviesbureau zijn voor de gebouwde en natuurlijke omgeving.

Onze organisatie Wij zijn actief op de groeimarkten water, energie, transportation, duurzame planning en life cycle/asset management. De kern van onze activiteiten is het ‘duurzaam door ontwerp’ principe. Dit is een belangrijke waardepropositie voor onze klanten.

Onze waarden We geven uiting aan onze trots en gedrevenheid door nauw met elkaar samen te werken, met collega’s én met klanten. We staan er voor open de duurzaamheid van onze werkwijzen en resultaten nog verder te verbeteren door innovatie en creativiteit. Zo groeien we, als bedrijf en als professionals.

Onze geschiedenis We zijn in 1913 begonnen als een onderneming gericht op het helpen van boeren die kampten met wateroverlast en we waren actief in landontginning. Dat alles doen we nog steeds, en nog veel meer. Onze waardeketen omvat grote, duurzame wateren infrastructuurprojecten door het ontwerpen van efficiënte en milieuvriendelijke mobiliteits- en transportnetwerken tot het vorm geven aan onze bebouwde woon- en werkomgeving.

Onze toekomst Wij kijken vooruit en verbeteren de wereld waarin we leven. Door bij al onze ontwerp- , ingenieurs- en managementadviesactiviteiten duurzaamheid als uitgangspunt te nemen, kunnen onze professionals oplossingen creëren die de toekomst zowel vorm geven als respecteren.


PROFIEL


7

Wat we doen Grontmij opereert vanuit vier business lines en in vier regio’s. De vier business lines zijn een weergave van de verdeling van samenhangende professionele diensten voor specifieke marktsegmenten. Het geeft ook de marktontwikkelingen weer en zal Grontmij ondersteunen bij de toekomstige groei en versterking van haar positie als een toonaangevende Europese speler. De organisatiestructuur symboliseert tevens dat de Groep als geheel sterker is dan de som van de samenstellende delen.

Planning & Design

€ 351,5 mln

omvat multidisciplinaire activiteiten zoals ruimtelijke ordening, stedelijke planning, ontwerp, bouw, grondgebruik, recreatie, landschapsarchitectuur en ecologie – kortom, alles wat van

38% van de opbrengsten 2010

invloed is of kan zijn op de woon- en leefomgeving.

Transportation & Mobility omvat diensten voor mobiliteitsbeheer, wegen, spoorwegen, tunnels, waterwegen, verkeersmanagementsystemen en luchthavens – kortom, alles wat mobiliteit en beweging mogelijk maakt.

Water & Energy omvat diensten gericht op water, afvalwaterzuivering, industrie, duurzame industriële processen, energietechnieken en duurzame energie – kortom, alles wat samenhangt met de (technische) processen die

€ 189,6 mln 21% van de opbrengsten 2010


inherent zijn aan het werk dat we doen.

Monitoring & Testing omvat alle wetenschappelijke en technische kennis die wordt gebruikt in de bouw, inclusief geotechnische studies, structurele en materiaaldiagnose en pathologie, productcontroles en certificeringen en het onderhoud en de controle voor complexe projecten, inspecties en testen, zowel op locatie als in laboratoria.


8


PROFIEL

Waar we zitten Onze wereldwijde aanwezigheid Wij werken overal ter wereld. We zijn één van Europa’s topadviesbureaus met 300 kantoren in de regio. In de rest van de wereld hebben we nog eens 50 vestigingen.

Afghanistan

Frankrijk

Libanon

Pakistan

Tjechië

Algerije

Frans Guyana

Litouwen

Polen

Turkije

België

Guyana

Madagascar

Polynesië

Uganda

Bulgarije

Hong Kong

Maleisië

Qatar

Verenigd Koninkrijk

Mali

Réunion

Verenigde Staten

Centraal-Afrikaanse Republiek Hongarije

China

Ierland

Martinique

Roemenië

Verenigde Arabische Emiraten

Congo

India

Mayotte

Rusland

Vietnam

Denemarken

Japan

Moldavië

Saudi Arabië

Zweden

Dominicaanse Republiek

Jordanië

Nederland

Senegal

Duitsland

Kameroen

Nieuw-Caledonië

Singapore

Ethiopië

Kenia

Noorwegen

Tanzania

Belangrijkste landen Andere landen

Voor een overzicht van onze vestigingen en contactgegevens, bezoek www.grontmij.com > addresses.

PROFIEL


9

Onze prestaties 2010

2009

Totale opbrengsten 2010 uitgesplitst naar business line (als % van totale opbrengsten)

Totale opbrengsten 2009 uitgesplitst naar business line (als % van totale opbrengsten)

38%

10%

Planning & Design Transportation & Mobility

8%

41%

5% 3%

Transportation & Mobility

Water & Energy

Water & Energy

Monitoring & Testing 23%

21%

Beëindigde bedrijfsactiviteiten

Monitoring & Testing

27%

Overig 24%

aangehouden voor verkoop en overige

Bijdrage per regio aan Planning & Design 2010 (als % van totale opbrengsten P&D 2010)

Planning & Design

Bijdrage per regio aan Planning & Design 2009 (als % van totale opbrengsten P&D 2009) Nordic

Benelux

11% 50%

Frankrijk

Benelux

15%

FrankrijkKingdom and United 59%

Scandinavië 22%

Verenigd Koninkrijk en

Verenigd Koninkrijk en France

26%

Centraal- en Oost-Europa


17%

Bijdrage per regio aan Transportation & Mobility 2010 (als % van totale opbrengsten T&M 2010)

40%

17%

Bijdrage per regio aan Transportation & Mobility 2009 (als % van totale opbrengsten T&M 2009)

Benelux Frankrijk

41%

18%

Scandinavië




Centraal- en Oost-Europa 41%

Bijdrage per regio aan Water & Energy 2010 (als % van totale opbrengsten W&E 2010) 30%

Bijdrage per regio aan Water & Energy 2009 (als % van totale opbrengsten W&E 2009) 28%

Benelux Frankrijk

36%

Scandinavië

34%


Bijdrage per regio aan Monitoring & Testing 2010 (als % van totale opbrengsten M&T 2010) 29%

Benelux Frankrijk Scandinavië Verenigd Koninkrijk en Centraal- en Oost-Europa

Benelux Frankrijk

36%

Scandinavië Verenigd Koninkrijk en


71%

Benelux Frankrijk

Scandinavië

43%

Scandinavië Central & Eastern Europe

36%


Create inspiration... a good idea has never been born behind a desk or in a meeting.

Bella Sky Hotel, Kopenhagen, Denemarken

Making a difference

Spectaculair Kopenhagen is onlangs uitgeroepen tot een van de beste plaatsen ter wereld om te wonen. Met het opvallende nieuwe Bella Sky Hotel en congrescentrum

Eric Kjaerulff Planning & Design Site manager Denemarken

Planning & Design

wordt Kopenhagen ook de beste plaats om te bezoeken. Het hotel is een viersterrenaccommodatie in een prachtig nieuw gebouw dat nu al de bijnaam ‘de scheve torens van Kopenhagen’ heeft. Onze taak bij deze geometrisch complexe bouw is net zo spectaculair als het eindresultaat. Wij waren van het begin tot het eind verantwoordelijk voor de bouw. De uitdaging was om 30 verschillende aannemers te coördineren, ook voor de gevelinstallaties en installaties voor de brug die op 80 meter boven de grond is gelegen. Wij zijn er zeker bij als het hotel in mei 2011 de deuren opent.

INFORMATIE VOOR ONZE AANDEELHOUDERS


11

Informatie voor onze aandeelhouders Kapitaalstructuur, certificering en beursnotering

circa 61% van de winst van Grontmij als dividend wordt uitgekeerd. Het dividend wordt uitgekeerd in (certificaten van) gewone aandelen, tenzij een houder van (certificaten

Het maatschappelijk kapitaal van Grontmij bestaat uit

van) gewone aandelen nadrukkelijk verzoekt om uitkering

30 miljoen gewone aandelen met een nominale waarde

in contanten (onder inhouding van 15% dividend-

van € 0,25 en uit 30 miljoen preferente aandelen met

belasting). Ter stimulering van een keuze voor een uitkering

een nominale waarde van € 0,25. Ultimo 2010 waren

in aandelen zal de waarde van dat stockdividend 2-5%

20.825.724 gewone aandelen geplaatst. Er waren per

hoger liggen dan die van het dividend in contanten. Dit

diezelfde datum geen preferente aandelen geplaatst.

als gevolg van een positief afrondingsverschil bij de

Stichting Administratiekantoor van aandelen Grontmij N.V.

bepaling van de ruilverhouding.

(de ‘Stichting’) beheert circa 98,6% van de gewone

Dividend 2010

€ 0,50 per aandeel

aandelen van Grontmij waarvoor certificaten zijn uitgege-

De keuzeperiode voor de uitkering in contanten loopt

ven. De certificaten van gewone aandelen van Grontmij

van 31 mei tot en met 10 juni 2011.

zijn genoteerd aan de gereguleerde effectenbeurs NYSE

Het dividend in aandelen dat bestemd is voor aandeel-

Euronext Amsterdam en zijn opgenomen in de Amsterdam

houders met een belang in Grontmij van minder dan 5%

Small Cap Index (AScX). Ultimo 2010 bedroeg de beurs-

zal ten laste van de agioreserve worden uitgekeerd. Het

waarde van Grontmij ruim € 360 miljoen (€ 17,30 per

dividend in aandelen dat bestemd is voor aandeelhouders

aandeel). Er gelden geen beperkingen voor de overdracht

met een per 30 mei 2011 geregistreerd belang in Grontmij

van (certificaten van) aandelen en er zijn geen speciale

van 5% of meer kan ter keuze van de vennootschap ten

zeggenschapsrechten verbonden aan gewone of

laste van de vrij beschikbare reserves worden uitgekeerd,

preferente aandelen. Houders van certificaten van gewone

tenzij de bewuste aandeelhouder de vennootschap vóór

aandelen kunnen hun certificaten onbeperkt inwisselen

10 juni 2011 15.00 uur schriftelijk verzoekt diens dividend-

voor gewone aandelen. Het verslag over 2010 van de

uitkering ten laste van de agioreserve te brengen.

Stichting is opgenomen op pagina 49.

Het bedrag ter waarde van het uitgekeerde dividend in de vorm van aandelen wordt in mindering gebracht op

Resultaat en dividend per aandeel

de winst die aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders toekomt en wordt toegevoegd aan de overige reserves.

Grontmij streeft naar een jaarlijkse stijging van de

De nieuw uit te geven (certificaten van) gewone aandelen

winst per aandeel en wil aandeelhouders hiervan laten

zijn gerechtigd tot dividend over het boekjaar 2011 en

profiteren. De winst per aandeel bedroeg in 2010 € 0,87

volgende boekjaren.

(2009: € 1,14). Voor de bepaling van het dividendvoorstel over 2010 zijn de solvabiliteit, liquiditeit en verwachte kasstromen in aanmerking genomen. Op basis van deze

Investor Relations

overwegingen zal een dividendvoorstel van € 0,50 (2009: € 1,00) per (certificaat van) gewoon aandeel over 2010

Grontmij streeft naar een voor iedereen gelijktijdige

ter goedkeuring aan de Algemene Vergadering van

toegang tot relevante financiële en niet-financiële

Aandeelhouders worden voorgelegd. Dit betekent dat

informatie. Wij verstrekken informatie over de financiële

12


INFORMATIE VOOR ONZE AANDEELHOUDERS

resultaten, de strategie en de ontwikkelingen binnen de

die hij of zij bezit. Deze aanvullende participaties en de

Groep via ons jaarverslag en door regelmatige publicatie

verbonden aanvangsparticipaties moeten nog eens twee

van persberichten. Daarnaast onderhoudt Grontmij

jaar worden aangehouden voordat ze verkocht mogen

actief contacten met de financiële sector via roadshows

worden. Net als bij de andere regeling is de medewerker

(individuele bijeenkomsten met beleggers), beleggers-

geen transactiekosten of bewaarvergoedingen

conferenties en analistenbijeenkomsten. In 2010 zijn

verschuldigd.

er roadshows georganiseerd in België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Nederland, het Verenigd Koninkrijk,

Ultimo 2010 waren 218 medewerkers (2009: 213)

Zweden en Zwitserland. De voorzitter van de Raad van

geregistreerd voor 25.342 participaties (2009: 18.377).

Bestuur en de financieel directeur zijn nauw betrokken

Het maximale bedrag dat via deze regelingen mag

bij alle activiteiten rond investor relations.

worden belegd, is vastgesteld op 5% van het geplaatste

De jaarlijkse pers- en analistenbijeenkomsten en de

aandelenkapitaal van Grontmij N.V. Er bestaan geen

jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders

optieregelingen bij Grontmij.

zijn via audiowebcast te volgen. In 2010 zijn we begonnen met de rapportage volgens

In 2010 zijn roadshows

Substantiële deelnemingen

business lines en hebben wij ons ingezet om nog transparanter te rapporteren. Dit wordt ook in 2011

Op basis van informatie per 31 december 2010 in

doorgezet.

het openbare register voor meldingen substantiële deelnemingen bij de AFM hadden de volgende aandeelhouders een substantiële deelneming van 5%

georganiseerd in

Participatieregeling

8 landen

In 1999 heeft Grontmij een medewerkersparticipatie-

• Darlin N.V.

regeling ingevoerd. Deze regeling bood onze Nederlandse

• Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V.

medewerkers de mogelijkheid via de Stichting Medewer-

• ING Groep N.V.

kersparticipatie Grontmij te investeren in de vennootschap

• Kempen Oranje Participaties N.V.

zonder transactiekosten of bewaarvergoedingen. Deze

• Optiverder B.V.

of meer in het aandelenkapitaal van Grontmij: • Aviva plc

participaties worden vertegenwoordigd door certificaten van aandelen die de Stichting aan de gereguleerde

Koersverloop

effectenbeurs NYSE Euronext Amsterdam heeft gekocht.

De koersontwikkeling van het aandeel Grontmij

Ultimo 2010 waren 2.401 medewerkers (2009: 2.575)

gerelateerd aan het verloop van de AEX en AScX vanaf

geregistreerd voor 82.250 participaties (2009: 86.271).

2006 is als volgt:

Het is sinds 2008 niet meer mogelijk om via de Stichting Medewerkersparticipatie Grontmij participaties te

Geïndexeerde aandelenkoersbewegingen (100 op 2 januari 2006)

verkrijgen. In 2008 is een nieuwe regeling ingevoerd, het Employee

350

Share Purchase Plan (ESPP). De nieuwe regeling is bedoeld

300

voor alle medewerkers van Grontmij met uitzondering

250

van de leden van de Raad van Bestuur. Tot dusver is de

200

regeling ingevoerd in Nederland, Duitsland, Ierland, Polen

150

en het Verenigd Koninkrijk. Volgens de nieuwe regeling en

100

op basis van een besluit van de Raad van Bestuur mogen

50

medewerkers tot een bepaald percentage van hun vaste

0 2006

salaris via Stichting ESPP in de vennootschap investeren.

2007

Grontmij

De medewerker verwerft participaties in certificaten

AEX

2008

2009

AScX

2010 Bron: Reuters

gewone aandelen Grontmij. Stichting ESPP geeft voor elk certificaat van een aandeel één participatie uit. De

Agenda 2011

Stichting koopt die certificaten op de gereguleerde

13 mei

Publicatie cijfers eerste kwartaal 2011

effectenbeurs NYSE Euronext Amsterdam. De participaties

24 mei

Algemene Vergadering van Aandeelhouders

worden uitgegeven met een korting van 15% op de

18 augustus Publicatie halfjaarcijfers 2011

onderliggende marktwaarde van de certificaten.

10 november Publicatie cijfers derde kwartaal 2011

Participaties moeten gedurende een termijn van drie jaar worden aangehouden. Daarna ontvangt elke medewerker

De agenda voor 2012 wordt bekendgemaakt op onze website

een aanvullende participatie voor elke vier participaties

350 www.grontmij.com > investorrelations > Financialcalendar. 300 250 200

Making a difference

How wonderful it is that nobody need wait a single moment before starting to improve the world. Auteur: Anne Frank

Making a difference

We all have ability. The difference is how we use it.

Auteur: Stevie Wonder

RAAD VAN BESTUUR


15

Raad van Bestuur

Sylvo Thijsen (1959)

Mel Zuydam (1961)

Voorzitter

Financieel directeur

Nationaliteit

Nationaliteit

Nederlandse

Britse/Nederlandse

Benoemd

Benoemd

2001 (lid)

2009

2003 (voorzitter)

In dienst bij Grontmij

In dienst bij Grontmij

2009

1984

Belangrijkste eerdere functies

Belangrijkste eerdere functie

CFO en commercieel directeur VT Nuclear Services, financieel directeur

Directeur Grontmij Advies & Techniek.

Highways Agency, divisie CFO Balfour Beatty PLC.

Nevenfuncties

Nevenfunctie

Voorzitter Commissie Overheidsaanbestedingen VNO-NCW,

Niet-uitvoerend lid auditcommissie van de Department for

lid Bestuur Platform Hout in Nederland, lid van de Raad van

International Development (Britse overheid).

Toezicht van CUR-net en Utrechts Landschap, lid Raad van Advies Environmental Sciences Group (Universiteit

De remuneratie van de Raad van Bestuur is omschreven in de

Wageningen).

toelichting op de geconsolideerde jaarrekening, beschikbaar op www.2010.annualreportgrontmij.com.

Op 31 december 2010 had de heer Thijsen 3.590 participaties Grontmij in bezit (2009: 3.361) en 4.273 (2009: 3.000) certificaten van aandelen Grontmij.

Suzan van Nieuwkuyk (1964) Secretaris van de vennootschap Nationaliteit Nederlandse Benoemd 2008 In dienst bij Grontmij 2008 Belangrijkste eerdere functies Secretaris van de vennootschap en hoofd Juridische Zaken Rodamco Europe N.V., fiscaal jurist Loyens & Volkmaars (inmiddels Loyens Loeff ).

16


VERSLAG VAN ONZE RAAD VAN BESTUUR

Onze strategie In 2010 hebben we de volgende logische strategische stap gezet in de voortgaande ontwikkeling van onze organisatie. Die strategie heeft haar wortels in het principe ‘duurzaamheid door design’ dat voor onze klanten een belangrijke waardepropositie is.’ De strategie voor de periode 2010-2015 spitst zich toe op hogere winstgevendheid, autonome groei en verdere expansie door overnames. De strategie is verder gebaseerd op de herstructurering van de organisatie in vier afzonderlijke business lines: Planning & Design, Transportation & Mobility, Water & Energy en Monitoring & Testing. Het stimuleren van kennisuitwisseling binnen de hele Groep is een belangrijke voorwaarde om de aanwezige kennis optimaal te benutten en onze positie in onze lokale markten te versterken. We richten ons steeds meer op grote, grensoverschrijdende opdrachten waarmee we onze multidisciplinaire ervaring kunnen verbreden en verdiepen.

Financiële doelstellingen tot 2015

om het aantal leveranciers te beperken. Bovendien blijft Grontmij selectief in het aanbestedingsproces; wij richten

We hebben ambitieuze doelen voor de lange termijn

ons vooral op specifieke opdrachtgevers in de meest

geformuleerd, die zich laten vertalen in heldere financiële

winstgevende en snelst groeiende markten: water,

doelstellingen:

energie, infrastructuur en duurzame planning en design.

• EBITA-marge op totale opbrengsten

Totale opbrengsten

€ 921,7 miljoen

Consultancy & Design

• Project definition • Conceptual design • Functional programme • Feasibility study • Investment plan

9-10% (2015)

Hoe we risico spreiden

• Toename van totale opbrengsten 10-15%

Een essentieel onderdeel van de strategie bestaat uit het

• Solvabiliteit

(gemiddeld per jaar, inclusief acquisities)

25-30%

vermijden van afhankelijkheid van een enkele markt of

• Rentedekking (EBIT/Rente)

>5

een enkele groep klanten. De activiteiten zijn verspreid over in principe stabiele Europese economieën, zodat

Wat we doen

ook het bedrijfsrisico goed gediversifieerd is. Grontmij is

Onze belangrijkste strategische doelstelling is om de

hierdoor minder cyclisch van aard dan wanneer wij in een

autonome groei en marges systematisch te verbeteren.

enkele sector en/of thuismarkt actief zouden zijn. Grontmij

Dat doen we door optimaal gebruik te maken van

spreidt daarnaast ook de activiteiten over uiteenlopende

klantenkennis, referenties, vaardigheden en expertise op

markten, diensten en stadia in de bedrijfskolom van

onze lokale markten en daar kansen voor cross-selling

projecten. Niet alleen worden de risico’s van fluctuerende

van te maken. We werken steeds vaker met multi-

externe markten hierdoor beheerst, maar klanten

disciplinaire teams aan complexe en vaak ook grensover-

profiteren zo ook van het samenspel van onze diensten.

schrijdende projecten. Dat wij een dergelijk belangrijk

Op basis van continue evaluaties van de portefeuille in

project tot een goed einde kunnen brengen, maakt ons

elke business line en regio besluiten we of we activiteiten

interessant voor (multinationale) klanten. We verwachten

op bepaalde gebieden zullen starten, verbeteren,

dan ook van deze trend bij klanten te kunnen profiteren

verwerven of desinvesteren.

Project Management

• Programme management • Design management • Project management • Financial, organisational and legal management support

Engineering

• Technical specs • Engineering • Detail engineering • Work drawings • Calculations

Contracting

• Supervision • Quantity survey

Asset Management

• Maintenance scheme • Monitoring & control

• Construction management

• Facility management

• (Turn-key) contract

• Samples, surveys • Data

management



17

Voortgang strategie 2010

Inspelen op nieuwe kansen Er is een duidelijke en groeiende trend in de richting

Onderliggende EBITA

€ 46,5 miljoen

van verdere verstedelijking. Tegelijkertijd veranderen de

Met de acquisitie van de Franse onderneming Ginger is

demografische omstandigheden snel, vooral in onze

Grontmij uitgegroeid tot het op drie na grootste ontwerp-,

kernmarkten in Europa. Momenteel bestaat er een

ingenieurs- en managementadviesbureau van Europa;

overaanbod van (kantoor- en industriële) gebouwen.

de totale opbrengsten stegen met 15% door de volledige

We spelen op die trend in met wat wij omschrijven als

consolidatie van de opbrengsten van Ginger; onderlig-

‘lifecycle/asset management’. Bij het beheer van de

gende EBITA € 46,5 miljoen, een toename van 4,1%.

levensduur van de activa kunnen wij al onze vaardigheden en expertise inzetten. Deze nieuwe dienstverlening is

Onze organisatie

een efficiënte en effectieve manier voor de klant om de

De missie van Grontmij is om een vooraanstaand

investeringen te beheren en bestaande structuren

ontwerp-, ingenieurs- en managementadviesbureau te

te onderhouden. Momenteel werken we aan de

zijn voor de gebouwde en natuurlijke omgeving. Hoewel

ontwikkeling van een produkt dat bij deze nieuwe,

onze activiteiten per definitie altijd al duurzaam zijn

geïntegreerde dienstverlening kan worden ingezet.

geweest, zijn door de veranderingen in het klimaat van de aarde, de demografische verschuivingen in de bevolkings-

Onze acquisitiestrategie

groei en de verstedelijking nieuwe kansen en uitdagingen

Grontmij gaat alleen over tot acquisitie als wij daarmee de

voor ons ontstaan. Door ons brede scala aan vaardighe-

positie in onze (Noordwest- en Centraal-) Europese markt

den en expertise, zowel lokaal als internationaal, bevinden

versterken of een goede startpositie creëren in snel

wij ons in een goede uitgangspositie om van deze externe

groeiende markten (zoals Midden- en Oost-Europa). In

invloeden te profiteren. Het beheren en uitwisselen van

aanvulling op bestaande financiële voorwaarden dienen

lokale kennis heeft daarom een hoge prioriteit voor

de acquisities van Grontmij aan de volgende strategische

Grontmij: wij kunnen daardoor in uiteenlopende markten

criteria te voldoen:

onze expertise inzetten. Specifieke groeigebieden zijn

• verdere versteviging van de business lines Water &

onder meer water, energie, transport en duurzame planning en ontwerp. Met ingang van 2010 hebben we

Energy en Transportation & Mobility; • aanboren van nieuwe, snelgroeiende regio’s;

onze activiteiten daarop toegesneden: we opereren nu via

• verwerven van nieuwe kennisgebieden, technologieën

vier business lines die ook multidisciplinair en grensover-

(Monitoring & Testing) of klantgroepen, mits de

schrijdend kunnen samenwerken (en dat ook doen):

marktpositie van Grontmij hierdoor wordt versterkt.

Verstedelijking, industrialisering Totale opbrengsten per regio in 2010 (in miljoenen euros) 2.8 148.3

Nordic

Benelux

Benelux

351.4

Planning

Transportation

Water

Monitoring

& Design

& Mobility

& Energy

& Testing

Frankrijk

United Kingdom and

Scandinavië

Central & Eastern Europe

227.4

France

Verenigd Koninkrijk en Centraal- en Oost-Europa

191.8

Natuurlijke hulpbronnen

Andere activiteiten

Planning & Design We ontwikkelen duurzame oplossingen voor de gebouw-

Totale opbrengsten per regio in 2009 (in miljoenen euros)

de en natuurlijke omgeving. We plannen en ontwerpen voor de plekken en ruimten waar mensen wonen, werken en hun vrije tijd doorbrengen. Onze activiteiten kunnen

19.6 378.6 160.2

Benelux Frankrijk Scandinavië Verenigd Koninkrijk en

variëren van de renovatie van een ziekenhuis tot een gezond en duurzaam gebouw, tot en met het ontwerpen van een hele nieuwe (buitenwijk van een) stad.

Centraal- en Oost-Europa 241.4

Andere activiteiten

Transportation & Mobility Steeds meer mensen zoeken de (rand)stedelijke gebieden op. Die toenemende verstedelijking zet de infrastructuur enorm onder druk. Infrastructuur gaat over het vervoer van mensen, goederen en andere materialen van A naar B.

18



En dat bij voorkeur op een zo efficiënt en duurzaam

en de Group Executive Committee. Een volledig overzicht

mogelijke manier. We bewegen boven en onder de grond,

van de organisatie is te vinden op www.grontmij.com.

via (spoor)wegen, water, tunnels, bruggen en de lucht. Die vervoersstromen moeten worden ontworpen, gepland en uitgevoerd. Mobility houdt zich vervolgens bezig met het

15%

vinden van efficiëntere manieren om die stromen te 1.009

beheersen. Water & Energy

opbrengsten

winnen, gebruiken, beheersen en recyclen van water.

van 2009

Planning & Design Transportation & Mobility

groei van totale ten opzichte

Gemiddeld aantal FTE’s per business line

4.102

2.085

Water & Energy betreft het in elke denkbare variatie

Water & Energy Monitoring & Testing

Waterbeheer bij Grontmij varieert van ‘de bron naar de

1.650

kraan’ en van ‘het aanrecht naar de zee’. Als onderdeel van onze lifecycle-managementactiviteiten zorgen we ervoor dat zuiverings- en rioleringssystemen bijdragen aan de kwaliteit van het water en overstromingen van

Gemiddeld aantal FTE’s per regio

het riool verminderen. De professionals van Grontmij

3.093

werken samen met de opdrachtgever aan de beheersing 1.712

van complexe projecten en processen en hebben

Benelux Frankrijk

doorgaans de opdracht om tijdig en binnen het geplande

Scandinavië

budget projecten op te leveren volgens bepaalde

Verenigd Koninkrijk en 1.943

kwaliteitsspecificaties. Bij Energy ontwikkelen we onder

3.088


meer innovatieve oplossingen voor duurzame elektriciteit, variërend van windenergie tot het vinden van nieuwe manieren om de CO2-uitstoot terug te dringen.

N.B.: Telecom en overige niet-kernactiviteiten 960 FTE’s.


Nieuw bij de Grontmij Groep

Alle gebouwen en constructies staan bloot aan de

Grontmij heeft in juni 2010 de Franse Ginger Groupe

elementen van de natuur. In overeenstemming met onze

overgenomen. De twee ondernemingen passen zeer

lifecycle-managementstrategie bestrijkt deze business line

goed bij elkaar en de acquisitie van Ginger is helemaal in

het volledige spectrum aan wetenschappelijke en

overeenstemming met de selectieve overnamestrategie

technische kennis dat aan bouwen te pas komt, onder

van Grontmij. Een flink deel van de activiteiten sluit aan bij

andere geotechnische studies, structuur- en materiaal-

onze business lines Planning & Design en Water & Energy.

diagnose, productcontroles en certificering, en onderhoud

Ginger heeft daarnaast ook een vooraanstaande positie en

en bewaking van complexe projecten.

internationale reputatie opgebouwd in Monitoring & Testing. Op de Franse markt is Ginger hierin de nummer

Ons management

één. Met de overname verwerft Grontmij toegang tot de

Het management van de dagelijkse activiteiten van de

kwalitatief hoogwaardige internationale klantenkring van

groep en van de uitvoering van de strategie valt onder de

Ginger, dat behalve overheidsinstanties ook de grootste

verantwoordelijkheid van de Group Executive Committee.

bouw-, energie- en infrastructuurnamen in Europa omvat.

Elke business line heeft een eigen groepsdirecteur en de

We kunnen dankzij de overname van Ginger nu onze

verantwoordelijkheid voor landen en stafafdelingen is

klantenkennis, referenties, vaardigheden en grensover-

neergelegd bij individuele leden van de Raad van Bestuur

schrijdende expertise nog optimaler benutten.

Raad van Bestuur

Group Executive Committee

Stafafdelingen

Groepsdirecteur

Groepsdirecteur

Groepsdirecteur

Groepsdirecteur

Planning & Design


Water & Energy


Benelux Frankrijk Scandinavië VK + Centraal- en Oost-Europa

If at first... the idea is not absurd, then there is no hope for it.

Velsen-Zuid, Nederland

Making a difference

Go with the flow Intelligente transportsystemen? In Nederland kunnen we niet zonder. Heb je je ooit afgevraagd hoe de seinen en systemen werken die het verkeer

Corianne Stevens

helpen te bewegen? Of wie er achter zit? Dat zou Grontmij kunnen zijn. We

Head of Advanced Traffic Management department Nederland

zijn om het verkeer in normale situaties door te laten stromen. Maar we zijn


ontwerpen, voeren uit en laten allerlei soorten systemen werken die nodig er ook als het moeilijk wordt. Ongelukken, grote evenementen of wegwerkzaamheden – wij zorgen er voor dat de infrastructuur van onze klant, als een geoliede machine, gemakkelijk door blijft stromen. Wij zorgen dat de weggebruiker komt waar hij moet zijn, vandaag en morgen.

20



Financiële prestaties Winst- en verliesrekening

De netto bedrijfsopbrengsten stegen in 2010 in totaal met 14% naar € 716 miljoen, tegen € 630 miljoen vorig jaar.

De totale opbrengsten groeiden in 2010 tot € 922 miljoen.

Autonoom daalden de netto bedrijfsopbrengsten met

De stijging ten opzichte van de € 800 miljoen van vorig

-5,4%; het valuta-effect bedroeg 1,6%. De brutomarge

jaar kwam hoofdzakelijk voor rekening van de volledige

werd ondanks de moeilijke marktomstandigheden

consolidatie van Ginger. Procentueel is die totale stijging

gehandhaafd op 26% door de reductie van boventallig

van 15% het saldo van 24% groei door de overname, een

direct personeel.

autonome daling van -8% en een valutakoerseffect van 2%. De grootste autonome daling werd geïncasseerd

De onderliggende EBITA vóór resultaten van investeringen

bij Planning & Design, gevolgd door Water & Energy.

verantwoord volgens de ‘equity’-methode (EAI), desinves-

Transportation & Mobility boekte een lichte groei.

teringen, herstructureringen en acquisitie- en herfinancieringskosten nam toe tot € 46,5 miljoen in vergelijking met

Winst- en verliesrekening

€ 44,7 miljoen vorig jaar. Dit kwam neer op een rendement op de totale opbrengsten van 5,0% tegen 5,6% in

€ miljoen

2009. Ginger droeg hier vanaf de overname € 11,1 miljoen

Overzicht jaarresultaten

2010

2009

aan bij.

Totale opbrengsten

922

800

Het resultaat uit investeringen verantwoord volgens de


716

630

‘equity’-methode bleef met € 1,7 miljoen onder het niveau

Brutomarge 1)

242

210

% Brutomarge

26,3%

26,2%

Onderliggende EBITDA 2)

60,2

56,0

gering verlies op van € -0,2 miljoen. Ter vergelijking: in

Onderliggende EBITA 2)

46,5

44,7

2009 werd een winst op desinvesteringen geboekt van

% Totale opbrengsten

5,0%

5,6%

€ 5,3 miljoen.

% Netto bedrijfsopbrengsten

6,5%

7,1%

van vorig jaar (€ 2,7 miljoen) vanwege de desinvesteringen in 2009 en begin 2010. De desinvesteringen in 2010 leverden per saldo een

De herstructureringskosten van € -7,2 miljoen bleven

Resultaat EAI

1,7

2,75)

onder het kostenniveau van vorig jaar van € -11,7 miljoen

Desinvesteringen 3)

-0,2

5,3

Herstructureringskosten

-7,2

-11,7

Acquisitie- en herfinancieringskosten

-2,6

-

Subtotaal

-8,3

-3,7

Amortisatie

-7,2

-7,7

Financieringslasten 4)

-7,2

en werden hoofdzakelijk in Nederland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk gemaakt. In die landen was sprake van verdere directe en indirecte personeelsreducties. De overname- en herfinancieringskosten waren onveran-

5)

derd ten opzichte van het niveau van het eerste halfjaar: € 2,6 miljoen. Conform IFRS zijn de transactiekosten direct

-5,3

in het resultaat verantwoord, evenals de afschrijving op niet-geamortiseerde, geactiveerde afsluitprovisies op de

Winstbelastingen Effectief tarief Winst na winstbelastingen

-6,7

-7,6

27,9%

27,2%

17,3

20,4

1) Brutomarge wordt berekend als netto bedrijfsopbrensgt vermindert met directe personeelskosten. 2) Voor éénmalige herstructureringskosten van € -7,2 miljoen (2009: € -11,7 miljoen), resultaat van EAI van € 1,7 miljoen (2009: € 2,7 miljoen), resultaten van desinvesteringen van € -0,2 miljoen (2009: € 5,3 miljoen) en acquisitiekosten van € 0,6 miljoen (2009: nihil). 3) Desinvesteringen omvatten € 0,5 miljoen (2009: nihil) resultaat op verkoop van EAI dat is verwerkt als opbrengsten in de jaarrekening. 4) Exclusief herfinancieringskosten van € 2,0 miljoen (2009: nihil). 5) In 2009 € 0,7 miljoen amortisatie van immateriële activa dat deel uitmaakt van EAI dat was verwerkt in amortisatie.

geherfinancierde termijnleningen. Het EAI-resultaat, winsten/verliezen op desinvesteringen en eenmalige herstructurerings-, acquisitie- en herfinancieringskosten kwamen in 2010 per saldo uit op € -8,3 miljoen. Dat de totale last € -4,8 miljoen hoger uitkwam dan vorig jaar was vooral te wijten aan het ontbreken van een forse winst op de desinvestering van een niet-kernactiviteit zoals in 2009.



21

Winst per aandeel

De amortisatielast van € -7,2 miljoen bleef onder het niveau van vorig jaar van € -7,7 miljoen en was inclusief € 0,7 miljoen voor de amortisatie van immateriële activa

Ultimo 2010 is het aantal uitstaande aandelen gestegen

van investeringen verantwoord volgens de ‘equity’-

naar 20.825.724, tegen 17.764.920 eind 2009. Dit hogere

methode, en € -0,4 miljoen voor de amortisatie van

aantal hing vooral samen met de uitgifte van nieuwe

immateriële activa door de overname van Ginger.

aandelen door de versnelde voorinschrijving en onderhandse plaatsing voor een deel van de financiering van

De financieringslast van € -7,2 miljoen, exclusief herfinan-

de Ginger-overname, maar gedeeltelijk ook met het

cieringskosten van € 2,0 miljoen, was hoger dan de € -5,3

stockdividend over 2009.

miljoen van 2009. De toename had vooral te maken met de rente op de hogere acquisitieschulden voor de aan-

De gewone winst per aandeel bedroeg in 2010 € 0,87,

koop van Ginger. Verder werd € 0,9 miljoen aan bereidstel-

een daling ten opzichte van de € 1,14 van 2009.

lingsprovisie geboekt, plus de amortisatie van de afsluitprovisie voor de nieuwe doorlopende kredietfaciliteit.

Goodwill en immateriële activa waren ultimo 2010 gestegen tot € 259 miljoen in totaal, in vergelijking met

De belastinglast lag met € -6,7 miljoen lager dan vorig jaar

€ 200 miljoen eind 2009. De toename kwam volledig voor

(€ -7,6 miljoen); de effectieve belastingdruk was daaren-

rekening van de overname van Ginger. In overeenstem-

tegen licht hoger op 27,9% (2009: 27,2%). Die toename

ming met IFRS3 is de goodwill gelijk aan het verschil

was behalve aan minder belastingvrije winsten uit

tussen de betaalde overnameprijs en de reële waarde

desinvesteringen en investeringen verantwoord volgens

van de identificeerbare netto-activa per de datum van

de ‘equity’-methode, grotendeels te wijten aan verhou-

verwerving van het meerderheidsbelang.

dingsgewijs hogere geboekte winst in landen/gebieden met een hoger belastingtarief.

Onderhanden werk bij Grontmij is in 2010 licht gestegen tot € 8 miljoen; vorderingen kwamen met € 138 miljoen

De winst na belastingen kwam per saldo uit op € 17,3

op een vergelijkbaar niveau uit. Facturering en incasso

miljoen (2009: € 20,4 miljoen).

verliepen iets trager door het moeizame bedrijfsklimaat vanwege de aanhoudende economische crisis.

Balans extract 31 december

Onderhanden werk en vorderingen bij Ginger bedroegen respectievelijk € 17 miljoen en € 60 miljoen.

€ miljoen

2010

2009

259

200

De netto schuldpositie van de Groep bedroeg € 194 Immateriële activa en goodwill

miljoen. Daarvan nam de schuldpositie van ‘alleen Grontmij’ met € 6 miljoen toe naar een niveau van € 81 miljoen en bedroeg de acquisitieschuld door de overname

Grontmij - Onderhanden werk

8

-4

Ginger - Onderhanden werk

17

-

Totaal onderhanden werk

25

-4

schuldpositie van € 28 miljoen.

Voorraden

19

36

De overname van Ginger in de zomer van 2010 is

van Ginger € 85 miljoen. Ginger zelf had een netto

gefinancierd met een combinatie van leningen en eigen

vermogen; het overnamebedrag werd gegarandeerd door

Grontmij - Handelsvorderingen

138

139

Ginger - Handelsvorderingen

60

-

Totaal handelsvorderingen

198

139

Grontmij - Netto schuldpositie

-81

-75

Acquisitie schuld

-85

-

miljoen) en een onderhandse plaatsing van € 13 miljoen aan nog eens 905.923 gewone aandelen. De (certificaten

een termijnlening ter waarde van € 120 miljoen van de strategische bankpartners van Grontmij en is vervolgens ten dele gefinancierd met een versnelde voorinschrijving

Ginger - Netto schuldpositie Totale netto schuldpositie

-28

-

-194

-75

37

30

op 1.785.080 certificaten van aandelen (waarde: € 25,6

van) gewone aandelen in beide transacties zijn uitgegeven tegen een koers van € 14,35, waardoor de acquisitie

Grontmij - Geldmiddelen

gedeeltelijk is gefinancierd met in totaal € 38,6 miljoen aan

Ginger - Geldmiddelen

25

-

nieuw eigen vermogen en de netto acquisitieschuld na

Totaal geldmiddelen

62

30

transactieprovisies en -kosten uitkwam op € 85 miljoen.

‘Finding the best and most economically viable Making a difference solutions’ 22



Planning & Design Mining Greenland Nu de grondstofprijs over de hele wereld hoog is, is Groenland bezig met een visie op de eigen uitgebreide ondergrondse voorraden. Voordat er echter grondstoffen kunnen worden gewonnen, zal er echter eerst een goede infrastructuur ontwikkeld moeten worden, van landingsstroken, wegen, fabrieken tot havens en huisvesting. Dat kost miljarden en zou ook een grote impact kunnen hebben op de onbedorven natuur en lokale gemeenschappen van Groenland. Beide zijn kwetsbaar. Daarom is Grontmij in Denemarken, dat enorm veel ervaring in het noordpoolgebied heeft, benaderd om een effectrapportage voor milieu en maatschappij uit te voeren. Onze taak is om de sociaaleconomische, maatschappelijke en milieutechnische haalbaarheid van een mijn te beoordelen. Hierbij is ons gevraagd met creatieve oplossingen te komen, bijvoorbeeld

Auteur: Anoniem

in de vorm van schoner technologiegebruik dat ervoor moet zorgen dat eventuele effecten op de onbedorven natuur van Groenland positief uitvallen.

In het derde kwartaal kondigden we al aan, dat de

Het dividendvoorstel zal aan de Jaarlijkse Algemene

effecten van de lagere langetermijnrente en sterftecijfers

Vergadering van Aandeelhouders van Grontmij op 24 mei

op de toegezegde-pensioenregelingen van de Groep en

2011 ter goedkeuring worden voorgelegd. Het dividend

van de eventuele te ondernemen actie die een verhoging

wordt betaald in (certificaten van) gewone aandelen,

van de langetermijnverplichtingen moet tegengaan,

tenzij een houder van (certificaten van) gewone aandelen

worden geëvalueerd. Er is goede vooruitgang geboekt en

nadrukkelijk verzoekt om uitkering in contanten (met

we blijven werken aan de afronding van de maatregelen.

in achtneming van 15% dividendbelasting). Ter stimulering van een keuze voor een uitkering in aandelen zal

Dividend

de waarde van het stockdividend 2-5% hoger liggen dan die van het dividend in contanten. (Dit door een positief afrondingsverschil bij de bepaling van de ruilverhouding.)

Grontmij stelt een dividend voor van € 0,50 per

De nieuw uit te geven (certificaten van) gewone aandelen

(certificaat van) aandeel (2009: € 1,00), wat neerkomt op

zijn dividendgerechtigd over heel 2011.

een uitkeringspercentage over de volledige winst in 2010 van 61% (2009: 88%). Het aantal uitstaande aandelen is in 2010 toegenomen door het stockdividend, de versnelde inschrijving en de onderhandse plaatsing. Wordt hiervoor gecorrigeerd, dan zou het dividend per aandeel in 2009 zijn uitgekomen op € 0,85 voor het aantal uitstaande aandelen eind 2010.



23

Business lines Planning & Design Planning & Design is onze grootste business line en heeft de sterkste lokale marktposities. De business line is goed voor 38% van de totale opbrengsten. In 2010 was sprake van enige opleving van een aantal markten zoals Duitsland. In andere landen blijft de markt uitdagend, met name in Denemarken en Nederland. Van het totale aantal medewerkers van Grontmij is 41% werkzaam bij Planning & Design in Europa en wereldwijd.

€ 351,5

miljoen totale opbrengsten

Wat is Planning & Design?

van warmte, elektriciteit en koeling, en zonne-energie. Dit zijn voorbeelden van wat we ‘duurzaamheid door

Duurzame oplossingen voor de gebouwde en natuurlijke

design’ noemen, onze manier om duurzaamheid te

omgeving, dat is een juiste beschrijving van wat onze

verankeren in de manier waarop we projecten opzetten

collega’s van Planning & Design over de hele wereld doen.

en uitvoeren. Maar het is ook de drijfveer achter onze

Of het nu gaat om een hotel of een ander bestaand

innovaties. Uit onderzoek blijkt dat kinderen liever in hun

gebouw dat gerenoveerd moet worden en duurzaam

omgeving bewegen dan in een speeltuin rondhangen.

moet worden gemaakt, of om het ontwerp van een

Onze collega’s in Zweden hebben een instrument

onderzoeksinstituut voor nieuwe energiebronnen, het is

ontwikkeld dat ervoor zorgt dat het perspectief van het

allemaal Planning & Design. De natuurlijke omgeving is

kind wordt meegenomen in de planning van infrastruc-

ook ons tekenbord. We werken regelmatig samen met

tuur en stadsontwikkeling.

collega’s uit andere disciplines van Grontmij. De wereld raakt steeds meer verstedelijkt. Dat zorgt voor nieuwe

Lifecycle management

druk op onze leefomgeving. Waar onze collega’s bij

Een belangrijk onderdeel van onze werkzaamheden

Transportation & Mobility zich vooral bezighouden met

betreft de BREEAM-certificering voor gebouwen. Deze

het in beweging houden van mensen en goederen, kijken

milieubeoordelingsmethode wordt wereldwijd gezien als

wij bij Planning & Design naar de omgeving waar zij

dé maatstaf voor duurzaam bouwen. Certificering wordt

doorheen bewegen. Of naar de plekken waar mensen

gedaan voor bestaande bouw en nieuwbouw. Grontmij

wonen, werken, winkelen en hun vrije tijd doorbrengen.

is als eerste in de Europese markt gaan werken met experts die over een BREEAM-accreditatie beschikken,

Wat wij doen: duurzaamheid door design

de zogenoemde ‘ BREEAM in use assessors’. BREEAM is

De projecten van Planning & Design bestrijken allerlei

vooral een keurmerk dat garandeert dat er bij de bouw

typen werkomgeving. Zo zijn we in Denemarken

of renovatie gebruik is gemaakt van best practice op

betrokken bij de uitbreiding van de haven van Koge.

het gebied van milieu. Maar steeds meer eigenaren

Er komt 400.000 m2 nieuwe grond naast de haven zodat

zien deze certificering ook gewoon als onderdeel van

er grotere schepen kunnen afmeren. In Duitsland plannen

lifecycle management. Het idee achter certificering is dat

we de nieuwe beurs in Frankfurt. In deze nieuwe

verbeterde duurzaamheid ook de winstgevendheid ten

kantoortoren wordt onder andere gebruik gemaakt van

goede komt. We werken momenteel aan een aanvullend

een warmteterugwinsysteem, gecombineerde opwekking

instrument waarmee de eigenaar de lifecycle-kosten van

Portable airport

Planning & Design

Annobón, een eiland en provincie van het Afrikaanse land Equoatoriaal-Guinea, had een nieuw vliegveld nodig. En snel ook. Het hele project, inclusief technisch centrum, moest binnen twaalf maanden staan. Prefabricatie is wat de collega’s in Frankrijk bedachten. Binnen een periode van vijf maanden, van januari tot mei 2010, zijn de onderdelen ontworpen en in Frankrijk en Spanje gefabriceerd, terwijl in Annobón ondertussen de landingsbaan werd verlengd. Het materiaal werd in juni verscheept en in oktober is de luchthaven in elkaar gezet.

‘The arum shaped building is designed to soak up energy like a real plant’

Planning & Design Flower Power Het ziet eruit als een gestileerde aronskelk. En het wordt nu al een van de meest duurzame gebouwen ter wereld genoemd. Wij wisten het ontwerp in de wacht te slepen (de internationale concurrentie was hevig) van het nieuwe energiecentrum Wuhan in China. In het gebouw komt een onderzoeksinstituut naar nieuwe bronnen van energie en voor duurzaamheid. De centrale ‘energielelie’ is 140 meter hoog en absorbeert energie als een echte plant. Op het dak staat een windturbine die elektriciteit moet genereren. In de zomer wordt het gebouw gekoeld met regenwater. De toren wordt omringd door begroeide laagbouw. De verwachting is dat de energielelie nihil scoort op CO2-uitstoot en energieverbruik. Wij voorzien de score ‘uitstekend’ op de BREEAM-toets en de hoogst mogelijke score volgens het Chinese systeem voor groene gebouwen. Het concept is in samenwerking met architecten Soeters Van Eldonk ontwikkeld en past helemaal in de strategie van Wuhan om uit te groeien tot de duurzaamste stad van China.

€ 16,1

miljoen EBITA

een gebouw kan berekenen. Met dat instrument kan er

worden meestal met lokale overheden gesloten. Veel

makkelijker strategisch worden bepaald wat voor de

van deze lokale overheden en gemeenten bezuinigen

waarde van het gebouw het nuttigst is: investeren of

of stellen projecten uit. Het effect hiervan is duidelijk

onderhoud plegen. We hebben BREEAM ook als uitgangs-

merkbaar in de toekomstige orderportefeuilles in

punt genomen voor de renovatie van het nieuwe

Nederland en Denemarken. De afname in opdrachten

hoofdkantoor van Grontmij in België. Ons streven is

drijft de concurrentie op en leidt onvermijdelijk tot druk

natuurlijk om zelf ‘uitstekend’ te scoren op de BREEAM-

op de prijzen. In het Verenigd Koninkrijk is de markt het

toets (uitstekend is de hoogst mogelijke score op een

tweede halfjaar weer wat aangetrokken. In België,

schaal van negen). Dankzij onze reputatie als de belang-

Duitsland, Centraal-Europa en elders in de wereld zijn

rijkste experts van BREEAM winnen we mooie opdrachten.

de omstandigheden bemoedigender en zijn de order-

Zo heeft in China een team uit Nederland en het Verenigd

portefeuilles redelijk.

Koninkrijk een nieuwe buitenwijk ontworpen. Grontmij werd geselecteerd vanwege onze ervaring met duurzaam

Wereldwijd

bouwen en duurzame omgevingen.

Grontmij heeft in 2010 in de hele wereld fantastische contracten binnengehaald, met name in China. We

Waar wij werken

hebben op het hoofdkantoor in Nederland nu een

Projecten van Planning & Design zijn altijd lokaal. Lokaal

speciale China Desk ingericht waarvandaan de activiteiten

betekent dat die projecten in een specifieke lokale

in die regio worden gecoördineerd.

situatie worden uitgevoerd, waar dan ook ter wereld. De veranderende demografische omstandigheden zijn

Onze mensen

direct van invloed op waar en hoe wij werken. Er wordt

Planning & Design telt imiddels 4.102 medewerkers.

minder nieuw gebouwd, dus de bestaande voorraad

Laten we Frankrijk buiten beschouwing, dan betekent

wordt interessanter, vooral als we die gebouwen

dat in diverse landen een flinke krimp. Human Resources

duurzamer kunnen maken. Steeds vaker werken we in de

management is vaak een dilemma voor deze business line.

gezondheidszorg waar wij ervoor zorgen dat ziekenhuizen

2010 bleek een lastiger jaar dan we hadden voorzien. Het

en andere gebouwen van zorginstellingen voldoen aan de

laagste punt lijkt nu voorbij, maar de verwachting voor

hoogste normen in duurzaamheid. Dit is een groeigebied

2011 blijft moeilijk. Deze onzekerheid is mede aanleiding

voor Planning & Design.

om onze focus te verleggen van de nieuwbouwmarkt (die in West-Europa blijft krimpen) naar lifecycle management,

Onze markten

een gebied waarop we inmiddels al flinke expertise

Onze Nederlandse en Deense markten blijven uitdagend.

hebben opgebouwd. Door de beschikbare middelen

Er zijn nog weinig tekenen van verbetering te bespeuren

binnen de Groep te combineren, kennis uit te wisselen en

na de economische crisis . Planning & Design contracten

ad hoc teams samen te stellen die over de hele wereld



25

kunnen worden ingezet, hopen we waarde binnen onze

Financiële prestaties

business line te creëren – en onze mensen professionele

De totale opbrengsten en netto bedrijfsopbrengsten

uitdagingen te bieden.

zijn in 2010 met ruim 4% gestegen, met name door de toevoeging van Ginger. De EBITA-marge nam daarentegen met 14,8% af: van 5,8% van de totale opbrengsten in 2009

FTE’s Planning & Design (inclusief ingeleend personeel en toegerekende indirecte medewerkers)

naar 4,6%. De hoofdoorzaak was de verslechtering in Scandinavië, waar planning- en ontwerpactiviteiten aan

1.750 1.500

het begin van het jaar zeer traag op gang kwamen, en in

1.610 1.469

het Verenigd Koninkrijk. De lichte stijgingen in de Benelux,

1,309

Duitsland en Polen boden onvoldoende compensatie.

1.250 1.000 750

747

Zowel in de particuliere sector als bij lokale overheden in

599

675

508

500

sommige regio’s is de vraag naar nieuwbouw nog altijd zwak. We gaan door met bouwen aan grensoverschrij-

250

dende mogelijkheden, in het bijzonder op het gebied van

0 Benelux

Frankrijk

Scandinavië

duurzame ontwikkeling en renovatie. We maken goede

VK en Centraalen Oost-Europa

vorderingen met de inzet van onze vaardigheden en

Gemiddeld aantal FTE’s 2009: 2.815 Gemiddeld aantal FTE’s 2010: 4.102

referenties bij nieuwe contractmogelijkheden in Frankrijk.

Financiële prestatie Planning & Design € miljoen

20101)

2009

Mutatie 7,5%

Totale opbrengsten

351,5

327,0


280,7

268,0

4,7%

EBITA

16,1

18,9

-14,8%


4,6%

5,8%


5,7%

7,1%

1) Inclusief Ginger opbrengsten van € 60,5 miljoen, netto bedrijfsopbrengsten van € 45,2 miljoen en EBITA van € 1,4 miljoen.

Belangrijke projecten in 2010 - Planning & Design Grontmij in Denemarken werd ingeschakeld als adviesbureau voor het nieuwe skatingpark in Kopenhagen, de grootste skatingbaan in het noorden van Europa. Ook managen onze collega’s in Denemarken de renovatie van 10.000 m2 van het ziekenhuis in Glostrup. We zullen de planning en het bouwtoezicht verzorgen van het Kerepesi Business Park-project in Boedapest. De eerste BREEAM-certificering in Polen komt voor rekening van Grontmij. In China zijn we geselecteerd voor de nadere uitwerking van het prestigieuze ontwerp van Wuhan New Energy Center.

‘190 kilometres of essential environmental protection’

On the pipeline

Planning & Design

Collega’s in Duitsland leggen de laatste hand aan hun bijdrage aan de Northern European Natural Gas Pipeline (NEL). Grontmij heeft de milieuadviezen voor de 190 kilometer lange pijplijn verzorgd. Aan ons de schone taak om ervoor te zorgen dat bescherming van het milieu in elke centimeter van het proces werd meegenomen. Verder hebben we adviezen verzorgd over de beplanting op de NEL als de pijplijn eenmaal af was.

26



Transportation & Mobility In 2010 zijn onze collega’s van Transportation & Mobility met nog meer slimme oplossingen gekomen om mensen en goederen efficiënter te bewegen. Dit is een belangrijke sector voor Grontmij en draagt op dit moment 21% van de totale opbrengsten bij. Van het totale aantal medewerkers van Grontmij maakt 17% onderdeel uit van Transportation & Mobility in Europa en wereldwijd.

Wat is Transportation & Mobility?

verbindingen tussen stedelijke centra te verbeteren. Hogesnelheidstreinen zoals het Trans-European Network-

Transportation betreft het vervoer van mensen, goederen

Transport (TEN-T) is maar een voorbeeld van continue

en overige materialen van A naar B op de meest efficiënte

investering. De infrastructuur van snelwegen is een

en duurzaam mogelijke manier. Dat gebeurt niet alleen

ander groeisegment. Grontmij heeft op beide terreinen

via wegen, maar boven en onder de grond, via (spoor)

belangrijke expertise in huis en sleept dan ook regelmatig

wegen, water, tunnels, bruggen en de lucht. Deze

grote contracten in de wacht. Zoals uit het overzicht met

vervoersstromen moeten worden ontworpen, gepland

projecten blijkt, vallen onder Transportation & Mobility

en uitgevoerd. Mobility houdt zich vervolgens bezig met

projecten die zich richten op de beheersing van stromen

het vinden van efficiëntere manieren om die stromen te

van allerlei soorten goederen en materialen.

beheersen. Dat is wat de gespecialiseerde teams van Transportation & Mobility waar ook ter wereld elke dag

Wat wij doen

doen. Dit bedrijfsonderdeel wordt steeds belangrijker:

Transportation & Mobility omvat heel wat meer dan het

steeds meer mensen zoeken de (rand)stedelijke gebieden

plannen van een nieuwe weg of brug of het kiezen van

op. Die toenemende verstedelijking zet de infrastructuur

een nieuw spoorwegtracé. Wat wij doen, is de beste

enorm onder druk. Alleen al in de Europese Unie zal de

duurzame oplossing bedenken voor een bepaalde

markt voor Transportation & Mobility naar verwachting tot

behoefte. Onze adviseurs en ingenieurs ontwerpen bij

2020 met circa 1,6% per jaar groeien. Talloze projecten in

voorkeur oplossingen die op zijn minst een paar generaties

heel Europa en elders in de wereld hebben als doel de

meegaan. De teams van Grontmij worden vaak inge-

Transportation & Mobility Road to the Isles Een van de fraaiste wegen van het Verenigd Koninkrijk, ‘s lands

‘Respecting conservation areas on one of Britain’s most stunning highways’

laatste tweebaanshoofdweg, de A830, is vierbaans geworden. Het ontwerp van dit milieugevoelige project is naar Grontmij in het Verenigd Koninkrijk gegaan. De weg snijdt dwars door het Glen Beasdale Special Area of Conservation in Schotland. Het beschermde natuurgebied staat bekend om zijn oude eikenbossen, otters en zoetwatermosselen, en er is dan ook alles aan gedaan om het bestaande karakter van het gebied te bewaren. Er wordt zelfs gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuwe leefomgeving voor het behoud en de verbetering van de eikenbossen. Op de route ligt ook het indrukwekkende Glen Finnan-viaduct (bekend van Harry Potter). We hebben nauw samengewerkt met landschaps- en milieudeskundigen om ervoor te zorgen dat de nieuwe weg geen nadelige effecten zou hebben op het beschermde natuurgebied. De weg is tegelijkertijd van essentieel belang voor de economische levenskracht van de regio, dus verandering was geboden. Onze inspanningen zijn bij de jaarlijkse prijsuitreikingen in 2010 beloond: het project A830 Arisaig to Loch nan Uamh kreeg de belangrijkste onderscheiding en een eervolle vermelding voor duurzame bouw. Zoals de jury het formuleerde: ‘als erkenning voor het vaardige ontwerp en de hoge kwaliteit van de gebruikte bouw bij deze belangrijke wegverbetering op een lastig en gevoelig terrein.

‘The most advanced tunneling technology’

Faster transport links


De toenemende verstedelijking betekent ook dat het openbaar vervoer steeds verder moet worden verbeterd. De collega’s in Brussel werken op dit moment aan een onergrondse verbinding van twee sporen tussen twee bestaande OV-lijnen. We maken daarbij gebruik van de meest geavanceerde technologie voor het bouwen van tunnels. Bij een deel van het project komt ook lifecycle management om de hoek kijken: we renoveren een van de stations en bouwen een nieuw systeem om het geluid te verminderen.

schakeld voor specifieke onderdelen van een bepaald

de markt voor Transportation & Mobility relatief klein.

transport- of mobiliteitsproject. Een voorbeeld is de

De huidige economische marktomstandigheden maken

bouw van de langste golfbreker van Europa bij de nieuwe

het moeilijk om in dit segment snel te groeien. De markt

Baltic Sea terminal in Polen. Ons team in Polen doet de

in Zweden trekt weer aan. De con-currentie is er echter

supervisie en werkt daarin nauw samen met collega’s

hevig. Onze collega’s in Zweden moesten in 2010 vaak

uit Nederland en Denemarken. We bieden ook vaak

in prijs concurreren met bedrijven die geen ervaring in

ondersteuning bij zeer complexe zaken, zoals het

Zweden hebben. De prijzen zijn daarmee flink onder druk

belangrijke spoorproject in Denemarken waarbij we

komen te staan. Een gevolg van de internationale crisis is

samen met het Deense openbaarvervoer-bedrijf

dat specifieke overheden liever voor de laagste prijs

bedenken wat de beste manier is om het aanbestedings-

kiezen. Toch hebben we behalve een groot verkeers-

proces te regelen. Voor dit project doen we ook de

project in hartje Stockholm ook een contract gekregen

milieustudies. Het is een goed voorbeeld hoe het

bij een rondweg die het noorden en het zuiden van de

‘duurzaamheid in design’-principe in de praktijk werkt voor

Zweedse hoofdstad met elkaar moet verbinden. De Duitse

onze klanten. We lossen problemen op, ontwerpen en

markt groeit en bloeit en draagt prima bij aan Transporta-

bouwen oplossingen en bewaken of voeren het toezicht

tion & Mobility. Publiek-private samenwerkingsverbanden

uit op de implementatie daarvan. En dat alles vanuit het

(PPS) winnen sterk aan terrein in landen waar flink op de

perspectief van duurzaamheid.

begroting wordt bezuinigd, zoals in Nederland en België. De nieuwe zeesluizen voor de Antwerpse haven is een

€ 18,2

miljoen EBITA

Waar wij werken

project dat bijvoorbeeld via een PPS wordt gefinancierd.

Lokale kennis is van essentieel belang bij Transportation

In Dene-marken verworven we een aantal prestigieuze

& Mobility. Het vereist andere technieken om een brug te

projecten, waaronder het ontwerp van een nieuwe

ontwerpen voor bijvoorbeeld het noorden van Zweden,

autosnelweg. Grontmij in Polen heeft de supervisie over

waar de winters erg streng zijn, dan voor het veel warmere

de bouw van een nieuwe vertrekhal op de luchthaven van

westen van Turkije. De regionale werkmaatschappijen van

Rzeszow.

Grontmij zijn experts op hun eigen, lokale gebied. Onze adviseurs en ingenieurs moeten natuurlijk alles weten

Wereldwijd

over de geologische basisomstandigheden, het klimaat

Buiten de nationale en regionale activiteiten in Europa

en de lokale omstandigheden. Transportation & Mobility is

zijn we ook elders in de wereld actief. Belangrijke nieuwe

daarom altijd een sterke lokale activiteit. Op dit moment

projecten in 2010 waren onder andere twee Millennium

is een groot deel van onze activiteiten nog nationaal of

Challenge-projecten: Grontmij Denemarken verzorgde

regionaal. Het aantal grensoverschrijdende projecten

zowel in Mongolië als in Tanzania de supervisie op

neemt echter geleidelijk toe; we zetten ons sterk in om dit

wegenprojecten. In Afghanistan doen onze Duitse

soort opdrachten binnen te halen, ook omdat we op die

collega’s onderzoek en worden gedetailleerde ontwerpen

manier binnen de Groep kennis kunnen uitwisselen en

gemaakt voor nieuwe weginfrastructuur in het noorden

overdragen. Een voorbeeld in 2010 was een wegenproject

van het land. In alle gevallen zijn het omvangrijke

waaraan teams uit Nederland en het Verenigd Koninkrijk

projecten die een belangrijke bijdrage leveren aan de

samenwerkten als onderdeel van het stadsherstelproject

opbrengsten van Transportation & Mobility. Datzelfde

in Glasgow. Steeds vaker onderscheiden we ons door

geldt voor onze activiteiten in Gambia en India.

onze unieke mengeling van lokale aanwezigheid, grensoverschrijdende samenwerking en internationale

Onze mensen

kennis en deskundigheid.

Transportation & Mobility telt 1.650 medewerkers. Van onze experts wordt vandaag de dag veel meer verlangd

Onze markten

dan uitstekende vaardigheden, ervaring en professionali-

De orderportefeuilles in vrijwel al onze Transportation &

teit. Klanten stellen steeds hogere eisen en de projecten

Mobility-markten bevestigen dat dit een verhoudingsge-

worden steeds complexer. Dit vereist een enorme

wijs sterk groeisegment is. In het Verenigd Koninkrijk blijft

deskundigheid. Projectmanagement is nu een integraal

28



onderdeel van elke opdracht. Professionals moeten in hun

Er zijn internationale uitwisselingsprogramma´s opgezet

vakgebied precies van de hoed en de rand weten, maar

waarmee we onze grensoverschrijdende ervaring kunnen

ook beschikken over bedrijfsmatig inzicht. Dat is een

verbreden. Zo creëren we een omgeving bij Grontmij

enorme uitdaging voor de hele sector. Bij Transportation

waarin onze mensen kunnen groeien in vaardigheden en

& Mobility spelen we daarop in met het inzichtelijk maken

ervaring.

van de aanwezige specialisaties zodat onze mensen


kunnen voortbouwen op hun bestaande vaardigheden.

In de totale opbrengsten zat bij Transportation & Mobility relatief weinig beweging. De netto bedrijfsopbrengsten

FTE’s Transportation & Mobility (inclusief ingeleend personeel en toegerekende indirecte medewerkers)

gingen met 5,1% omhoog naar € 160 miljoen en de EBITA daalde met 4,2% naar € 18,2 miljoen, dat wil zeggen 9,6%

700

646 641

611

600

van de totale opbrengsten. Ginger heeft in 2010 niet aan

635

deze business line bijgedragen.

500 400

In zowel Scandinavië als de Benelux was sprake van

390 374

300

hogere netto bedrijfsopbrengsten en EBITA. De EBITA

200

bood echter onvoldoende compensatie voor de daling

100

in het Verenigd Koninkrijk en Centraal- en Oost-Europa. Over het geheel genomen bleef de vraag in deze business

0 Benelux

Frankrijk

Scandinavië

line sterk, met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk,


waar de nieuwe regering flink in het budget voor


transportation heeft gesneden.

Financiële prestatie Transportation & Mobility € miljoen

2010

2009

Mutatie

Totale opbrengsten

189,6

187,7

1,0%


160,0

152,2

5,1% -4,2%

18,2

19,0


EBITA

9,6%

10,1%


11,4%

12,5%

Belangrijke projecten in 2010 – Transportation & Mobility In België is Grontmij betrokken bij een studie naar de uitbreiding van de Brusselse metro naar het noorden van de stad, de zogenoemde ‘Metro Nord’. Twee top TEN-T spoorwegprojecten: in Duitsland verzorgen wij de supervisie op het spoor en de bruggen in de regio Stuttgart. De Poolse spoorwegen hebben ons ingehuurd voor het bouwtoezicht van de spoorwegverbinding naar de internationale luchthaven in Warschau. Grontmij in het Verenigd Koninkrijk levert advies- en ontwerpdiensten voor het stadsherstelproject in Glasgow East End. In Zweden werken we mee aan de ontwikkeling van een verkeersoplossing in het centrum van Stockholm. Grontmij geeft in Denemarken adviezen en ontwerpen voor de nieuwe vertrekhal van de Gedser-veerdienst.

‘Creating energy from asphalt’



29

Water & Energy De markt voor Water & Energy blijft weerbarstig. We hebben in het Verenigd Koninkrijk weliswaar omvangrijke contracten van de waterautoriteiten gekregen, maar in andere landen hadden de prestaties te lijden van de geringere of uitgestelde investeringen in sommige segmenten. Toch hebben we een aantal prestigieuze opdrachten binnengehaald, waaronder de onderzeese elektriciteitskabel COBRAcable. Water & Energy draagt 23% bij aan de totale opbrengsten van Grontmij. Van het totale aantal medewerkers van Grontmij maakt 21% onderdeel uit van Water & Energy in Europa en wereldwijd.

€ 210,1


Wat is Water & Energy?

Het gaat hier om een onderzeese kabel die voor een deel ook door Duitse wateren getrokken zal worden.

Dat kan een innovatieve installatie zijn voor afvalwater-

Ons team heeft de opdracht gekregen om de nodige

zuivering of windmolenparken buiten de kust voor het

toestemmingen te krijgen en draagt op die manier bij aan

opwekken van energie. En iedere andere denkbare manier

de gegarandeerde levering in de toekomst van duurzame

van werken met water en energie. Wij zijn deskundig in

energie, inclusief windenergie. Bij Water & Energy blijven

het hele spectrum van wateren energiebeheer. De teams

we daarnaast voortdurend innoveren. Zo zijn we in 2010

van Grontmij gaan als eerste in Polen met tunnelboor-

gekomen met een oplossing voor het fosfaattekort in de

machines aan de slag: wij ontwerpen, plannen en zien

landbouw. We hebben patent aangevraagd op een proces

toe op de bouw van het hoofdriool onder de Vistula rivier.

waarbij fosfaat wordt onttrokken aan afvalwater en via

Als onderdeel van de integratie van ‘duurzaamheid door

recycling weer in de grond terechtkomt – een schone,

design’ in onze werkwijze is in Nederland de zandwind-

duurzame technologie die een oplossing biedt voor een

molen ontwikkeld, die zand aanzuigt dat gebruikt kan

dringend probleem.

worden om de kust tegen de zeespiegelstijging op sterkte te houden.

Waar wij werken Zowel Water als Energy zijn sterke regionale marktseg-

Wat wij doen

menten. De activiteiten worden weliswaar lokaal uitge-

De raamwerkovereenkomst die we met Scottish Water

voerd, maar de toegepaste expertise in veel van deze best

hebben getekend (een van de vele contracten die er in

practice-processen kan zeker worden geëxporteerd. Naast

het Verenigd Koninkrijk in 2010 met waterautoriteiten is

de regio’s in Europa waar wij lokaal sterk aanwezig zijn,

gesloten) is een voorbeeld bij uitstek van samenwerking

voeren we over de hele wereld belangrijke projecten uit.

van verschillende disciplines. Samen met Scottish Water verzorgt Water & Energy het lifecycle management, naast

Onze markten

de ontwikkeling van de bedrijfs- en investeringsplannen.

Het Verenigd Koninkrijk is een belangrijke markt voor

De overeenkomst bestrijkt een heel spectrum aan

de diensten die Grontmij in water heeft. Deze markt

activiteiten in waterbeheer en -zuivering, onder andere

vertoonde in 2010 enig herstel en in de orderportefeuille

‘van de bron naar de kraan’ en ‘van het aanrecht naar de

tekent zich enige groei af. Ook in Zweden trekt de markt

zee’. Bij het ontwerpen van verbeteringen in zuiverings-

weer aan; in het tweede halfjaar zelfs sterk. Denemarken

installaties en rioolsystemen zetten wij, als onderdeel

en Nederland hebben daarentegen nog altijd te maken

van lifecycle management, al onze kennis en kunde op

met de gevolgen van de crisis. Ondanks eerdere toezeg-

het gebied van grond-, wateren wegenbouw, werktuig-

gingen over energieverbruik waarvoor belangrijke

bouwkunde, elektriciteit en telemetrie in. Hierdoor

investeringen nodig zijn, is in veel gevallen op de

verbeteren wij de waterkwaliteit en dringen we riool-

begroting gekort of worden uitgaven opgeschort.

overstromingen terug. Een ander gebied waarop

Toch vereist de beoogde vermindering van het primaire

Grontmij-professionals samenwerken met klanten is het

energieverbruik met 20% in 2020 nog heel wat werk. In

beheer van complexe projecten en processen. Onze

België is daarentegen sprake van een solide stroom

mensen worden gedetacheerd en hebben de opdracht

projecten die we hebben kunnen vertalen naar een

om tijdig en binnen het geplande budget projecten op te

goede orderportefeuille. Datzelfde geldt voor Duitsland,

leveren volgens bepaalde kwaliteitsspecificaties. Bij Energy

Centraal-Europa en projecten over de hele wereld.

laat het prestigieuze COBRAcable één aspect zien van wat wij doen. Met deze zogenoemde ‘high voltage direct

Wereldwijd

current’ (HVDC) elektriciteitskabel worden de energiemark-

Grontmij richt zich primair op Europa. Hier hebben we

ten van Nederland en Denemarken met elkaar verbonden.

sterke lokale teams en een langdurige ervaring opge-

Water REPORT OF &THEEnergy EXECUTIVE BOARD Innovating flood protection Voorkomen. Daar draait het om bij overstromingsbescherming. Grontmij in Polen heeft een innovatief instrument ontwikkeld waarmee eventuele schade door overstromingen kan worden geanalyseerd. Behalve een innovatie is dit instrument een schoolvoorbeeld van duurzaam milieubeheer. Zo hebben we met het instrument de kosten berekend van een eventuele overstroming van de Oder, de op één na langste rivier van Polen, in en rond de stad voor Wroclaw. In één oogopslag waren de materiële en immateriële effecten van een overstroming zichtbaar. En dat gold niet alleen Wroclaw, maar ook de omliggende regio: de Oder is een belangrijke rivier voor transport over water. Met deze volledige kosten-batenanalyse kon Wroclaw een

‘Almost a quarter of a million people have been affected by intermittent flooding’

€ 5,9

miljoen EBITA

belangrijke uitgave aan waterkering rechtvaardigen. Wroclaw is een van de grootste en oudste historische steden van het land en telt ruim 600.000 inwoners. De afgelopen paar jaar heeft bijna een kwart miljoen mensen op enig moment met een overstroming te maken gekregen. De nieuwe waterkeringen bieden meer bescherming voor de hele regio: lifecycle management op zijn best en duurzaamst.

bouwd. Toch exporteren we regelmatig onze deskundig-

België. Grontmij Industry helpt grote ondernemingen

heid naar het buitenland, om grensoverschrijdend en

bij het ontwikkelen en implementeren van duurzame

internationaal te kunnen werken. Een voorbeeld in 2010

processen in de bedrijfsactiviteiten. Van de 325 projecten

is het windpark in het Thaise Lam Thakong waarvoor

in 45 landen kwam ons project als eerste uit de bus.

Grontmij is ingeschakeld. Dit soort projecten biedt een unieke kans om kennis en kunde te delen en over te dragen omdat we met nieuwe technologieën en oplos-

FTE’s Water & Energy (inclusief ingeleend personeel en toegerekende indirecte medewerkers)

singen werken die plaatselijke ingenieurs in de toekomst weer kunnen gebruiken.

1.050 900

Onze mensen

750

Bij Water & Energy werken 2.085 medewerkers. Duurzame

600

innovatie is een belangrijke component in dit segment,

450

vooral gezien de milieueisen die door de klimaatverande-

300

ring worden gesteld. De teams van Grontmij zijn regelma-

150

tig betrokken bij de bouw of vernieuwing van windparken; of denken bijvoorbeeld mee over de renovatie van een 50 jaar oude dam in Zweden die hydro-elektriciteit levert, ook onderdeel van lifecycle management. We bedenken

933 839

830 651 633

622

0 Benelux

Frankrijk

Scandinavië



daarnaast ook schone en duurzame oplossingen voor wateren energieproblemen. Een groot deel van Nederland ligt onder de zeespiegel. Klimaatverandering kan een


bedreiging zijn voor laag liggende landen. Grontmij en

De totale opbrengsten daalden met 4,3%, de netto

Universiteit Wageningen hebben samen een revolutionair

bedrijfsopbrengsten met 2,1% en de EBITA-marge met

innovatief concept bedacht: de klimaatdijk. De klimaatdijk

meer dan 50% naar 2,8% van de totale opbrengsten.

is honderden meters breed en vormt daarmee niet alleen

De grootste terugval vond plaats in Scandinavië en het

een effectievere buffer tegen het stijgende water, de dijk

Verenigd Koninkrijk. In Scandinavië had de zeer langzame

biedt tevens ruimte voor woningbouw. Grontmij valt ook

start van het jaar een aanzienlijk effect op de activiteiten;

met enige regelmaat in de prijzen. In 2010 heeft ons

in het Verenigd Koninkrijk had de bedrijvigheid ernstig te

Industry-team, onderdeel van Water & Energy, de

lijden van de moeizame start van de AMP5-contracten.

‘Be Inspired’-onderscheiding gekregen in de categorie

De Benelux, Duitsland en Polen gaven relatief weinig

Innovation in Process Manufacturing voor een klant in

beweging te zien.



31

Financiële prestatie Water & Energy € miljoen

2010

2009

Mutatie

Totale opbrengsten

210,1

219,6

-4,3%


180,2

184,0

-2,1%

EBITA

5,9

12,7

-53,5%


2,8%

5,8%


3,3%

6,9%

Belangrijke projecten in 2010 – Water & Energy Grontmij verkreeg in geheel Verenigd Koninkrijk belangrijke raamwerkcontracten van de waterautoriteiten. Teams uit Nederland en Denemarken zijn betrokken bij de prestigieuze onderzeese HVDC (High Voltage Direct Current) elektriciteitsverbinding tussen de twee landen. In Frankrijk gaan het ontwerp en de bouw van een nieuw kanaal in Lille gepaard met geologisch onderzoek, hydrogeologie, afwatering en milieubescherming. In Bekescsaba, een plaats in het zuidoosten van Hongarije, verzorgen we het toezicht van een vernieuwde afvalwaterzuivering en de uitbreiding van het rioleringsnetwerk met 250 kilometer. Grontmij in Denemarken is gevraagd een plan op te stellen voor afvalwaterbeheer in Dhaka in Bangladesh.


€ 71,7


De nieuwe business line Monitoring & Testing is een weerspiegeling van de marktontwikkelingen waarbij de de nadruk steeds meer komt te liggen op het beheer gedurende de levensduur (‘lifecycle asset management’) en op het onderhoud van gebouwen en infrastructuur dan op nieuwbouw. Het bewaken en testen van elk aspect van de bouw, van de grond tot de bouwmaterialen, is een zeer specifiek expertisegebied. De activiteit is niet nieuw voor Grontmij. We bieden deze diensten in Nederland al langer aan onder de Geogroep-label maar ook in Duitsland en in het Verenigd Koninkrijk. Door de overname van Ginger hebben we nu in Frankrijk een leidende marktpositie verworven. Met Ginger CEBPT kunnen we de cross-selling en de kennisuitwisseling in heel Grontmij stimuleren. Ginger CEBPT beoordeelt volgens de Franse en internationaal erkende CEBTP-maatstaf. In 2010 droeg deze business line 8% bij aan de totale opbrengsten van Grontmij. Van het totale aantal medewerkers van Grontmij is 10% in dienst bij de Monitoring & Testing.

Wat is Monitoring & Testing?

bouwwerken, alle gebouwen en constructies staan bloot aan de elementen. Het weer en de milieuomstandigheden

Of het nu gaat om historische monumenten, ziekenhui-

eisen dagelijks hun tol. De grond waarop is gebouwd, kan

zen, universiteiten, bruggen, (spoor)wegen of gewone

gaan schuiven of verzakken. Gebruikte materialen kunnen

‘Digital innovation less expensive, more accurate, compact and easier to use’

Cracking performance


Bij Ginger hebben ze iets nieuws bedacht voor het meten van de ontwikkeling van scheuren. Het instrumentje is minder duur dan standaardinstrumenten en levert preciezere metingen op. De gegevens zijn makkelijk af te lezen van het digitale schermpje en zijn tot op een honderdste van een millimeter nauwkeurig. Het compacte apparaatje kan metingen doen waarvoor voorheen complexere apparatuur nodig was en het is makkelijk mee te nemen en te gebruiken in elke binnen- en buitensituatie.

32


€ 7,6

miljoen EBITA


verouderen – met alle gevaarlijke gevolgen van dien.

het Verre- en Midden-Oosten, Afrika en Centraal-Amerika.

Hier komt Monitoring & Testing in beeld. Onze gespeciali-

We beschikken over meer dan 100 geotechnische

seerde collega’s bewaken en testen alle aspecten, van

laboratoria (de grootste faciliteit in zijn soort in Frankrijk)

grond tot gebouwen, en bepalen welke zorg er in elke

en over andere onderzoeksfaciliteiten waarmee we al onze

levensfase nodig is. Monitoring & Testing bestrijkt het

klanten bedienen. Wij kunnen zo’n beetje elke component

volledige spectrum aan wetenschappelijke en technische

in elk soort gebouw testen, van de akoestiek in glas en

kennis die in de bouw te pas komt, onder andere

steigers tot beton, metaal en synthetische elementen.

geotechnische studies, structuur- en materiaaldiagnose,

We hebben verder ook sterke activiteiten in Nederland,

productcontroles en certificering, en onderhoud en

Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.

bewaking van complexe projecten.

Onze markten Wat wij doen

In Frankrijk, een belangrijke markt voor de activiteiten

Wij beschikken over de wetenschappelijke en technische

van Monitoring & Testing, hebben we ondanks de

knowhow die nodig is voor het onderhoud van gebouwen

zeer concurrerende markt in 2010 een groei van 4,1%

en andere bouwwerken. Dat kan betekenen dat wij het

gerealiseerd. We hebben in de loop van het jaar onze

geotechnische onderzoek verzorgen van de grond

positie als marktleider in de markt verder versterkt en

en de omgeving waarop die gebouwen worden gebouwd.

marktaandeel gewonnen in segmenten met een hoge

Onze teams evalueren de verwachte levensduur van

toegevoegde waarde, zoals diagnose, pathologie,

bouwmaterialen, zowel van materialen die al in een

inspectie en testing.

bepaald bouwwerk zijn gebruikt als van materialen die bouwbedrijven en ingenieurs overwegen om in een nieuw

Wereldwijd

project te gaan gebruiken. Klanten zijn over het algemeen

Naast Frankrijk en Nederland bieden wij onze diensten

bouwconcerns en architecten, maar we verzorgen ook

van Monitoring & Testing ook aan in België, Denemarken,

controles, diagnoses en adviezen aan wegen waterbouw-

Duitsland, Zweden en elders in de wereld. De voormalige

kundigen en de industriële sector.

Franse overzeese gebieden zijn eveneens een bron voor

In Frankrijk worden al deze activiteiten uitgevoerd als

projecten. We werken echter ook in Roemenië en andere

onderdeel van de CEBTP-certificering. Materiaal en

landen in Oost-Europa. Momenteel zijn wij betrokken bij

apparatuur voor de sector wegen waterbouw worden

projecten in India, Marokko en Algerije.

eveneens getest om te zien of ze voldoen aan de huidige standaarden en geschikt zijn voor de doeleinden waarvoor

Onze mensen

ze zijn goedgekeurd. Als onderdeel van een multidiscipli-

Monitoring & Testing is goed voor 10% van het totale

nair project met onze collega’s van Planning & Design in

personeelsbestand van Grontmij. Onze ruim duizend

Amsterdam bewaken we bijvoorbeeld de aanleg van de

ingenieurs, wetenschappers en technici werken op zeer

Noord-Zuidlijn in Amsterdam. Deze 3,8 kilometer lange

specialistische terreinen; onze opleidingsprogramma’s

tunnel loopt precies onder het historisch hart van de

moeten dan ook voldoen aan hun behoeften. Die

hoofdstad door. Dat historisch centrum staat sinds 2010 op

behoeften zijn onder meer het bijblijven op het eigen

de werelderfgoedlijst en het is dan ook van groot belang

vakgebied en het verbreden van de professionele

dat de talloze monumenten worden behouden. Wij

vaardigheden. De Ginger Academy verzorgt dergelijke

analyseren 2,8 miljard waarden in 55.000 metingen per uur,

trainings- en ontwikkelingsprogramma’s. Daarnaast

elk uur van de dag. De factor milieu is in de loop van dit

organiseren wij regelmatig conferenties over technische

project steeds belangrijker geworden. Indien hiermee geen

en bedrijfsgerelateerde onderwerpen.

rekening wordt gehouden, kan dat niet alleen een project ophouden maar ook leiden tot voortijdige veroudering. Door onze uitgebreide ervaring op dit vakgebied in

FTE’s Monitoring & Testing (inclusief ingeleend personeel en toegerekende indirecte medewerkers)

combinatie met het ‘duurzaamheid door design’-principe kunnen wij vaak praktische adviezen geven en oplossingen

875

aandragen.

750

819

625

Waar wij werken

500

Dit expertisegebied sluit naadloos aan op de andere

375

disciplines binnen Grontmij. Daarom bieden wij deze

250

diensten ook aan in de hele wereld. Er is een zeer sterke

125

aanwezigheid in Frankrijk en haar overzeese gebieden omdat CEBPT de benchmark is in Frankrijk. Echter, Ginger heeft een indrukwekkende internationale reputatie opgebouwd met vestigingen in achttien landen in Europa,

201 190

0 Benelux

Frankrijk

Scandinavië

Gemiddeld aantal FTE’s in 2009: 201 Gemiddeld aantal FTE’s in 2010: 1.009

VK en Centraal en Oost-Europa



33


De business line vult de andere drie business lines aan

Met de overname van Ginger heeft Grontmij er een vierde

met een specifiek aanbod op het gebied van lifecycle

business line bij gekregen: Monitoring & Testing, dat in

costing en onderhoud, renovatie van bestaande

eerste instantie de belangrijkste activiteiten in Frankrijk

infrastructuur, en ontwerp. De EBITA-marge in deze

heeft. Grontmij bood echter al vergelijkbare diensten aan

business line bedraagt meer dan 10% van de totale

in Denemarken, Duitsland, Nederland en Zweden.

opbrengsten.

Financiële prestatie Monitoring & Testing € miljoen

20101)

Totale opbrengsten

71,7


62,2

EBITA

2009

Mutatie

23,3

207,7%

20,1

209,5% 117,1%

7,6

3,5


10,6%

15,0%


12,2%

17,4%

1) Inclusief Ginger totale opbrengsten € 50,9 miljoen, netto bedrijfsopbrengsten € 43,8 miljoen en EBITA € 4,8 miljoen.

Belangrijke projecten in 2010 - Monitoring & Testing Ginger heeft met het Geo Informatie Systeem (GIS) een instrument ontwikkeld waarmee de staat van wegen kan worden gecontroleerd. Met deze gegevens kunnen lifecycle management plannen worden ontwikkeld. Ginger heeft een draagbaar instrument ontwikkelt waarmee scheuren en andere schade kunnen worden bepaald en gemeten; het instrument is accurater en goedkoper dan bestaande werkwijzen. In Parijs is Ginger verantwoordelijk voor de professionalisering van het wegenonderhoud. De gehanteerde oplossing houdt niet alleen de staat van de activa in de gaten, maar draagt tevens bij aan de professionalisering van de medewerkers en verhoogt het bewustzijn van de zaken die komen kijken bij het wegenbeheer. In België heeft Grontmij het raamwerkcontract gekregen voor het ontwerp en bewaking van de bouw van rioleringsprojecten in Oost- en West-Vlaanderen.

‘Landmark innovation modeling to protect urban heritage’ Monitoring & Testing Having a blast? Onderdeel van een project in Stockholm was het uitvoeren van explosies onder de stedelijke bebouwing. Het project maakt deel uit van de bouw van de nieuwe Citybaan in de Zweedse hoofdstad. De metro gaat onder de ruim honderdjarige Gustav Vasa-kerk door en men maakte zich ernstig zorgen over eventuele schade aan (de fundering van) het monument. Onze collega’s in Zweden hebben toen een 3D-voorspellingsmodel van de hele kerk en het betreffende fundament gebouwd. Op die manier konden de verschillende fasen van de explosiewerkzaamheden worden gesimuleerd. We hebben vervolgens de gegevens vergeleken met de cijfers voor de explosietesten. Op die manier konden de explosiewerkzaamheden preciezer worden gepland en waren de kerk en andere gebouwen beter beschermd. Weer een vorm van lifecycle-management. Volgens een iets andere invalshoek, maar minstens net zo belangrijk.

Attitude... is a little thing that makes a big difference.

Ozon fabriek, Duisburg, Duitsland

Making a difference

In de ozon Als je de volgende keer een pilletje neemt, denk dan eens aan onze Duitse collega’s, die alles in het werk stellen om medicijnresten uit het afvalwater te krijgen. We zijn

Jens Lange

samen met universiteiten en onderzoeksinstellingen gaan kijken naar de beste

Project manager of wastewater treatment & process engineering Duitsland

ozonisatie, oftewel het injecteren van ozon in afvalwater. Opname via actief

Water & Energy

manier om van die resten af te komen. Eén manier, zo blijkt uit de resultaten, is koolstof is een andere manier. Wij bouwen op dit moment een innovatieve afvalwaterzuiveringsinstallatie op basis van ozon in de Duitse stad Duisberg. Dit is de eerste in haar soort in Europa. Eenmaal gereed, beschermt deze installatie de drinkwaterbronnen. Maar deze nieuwe methode zet ook de toon voor het elimineren van microscopisch kleine verontreinigingen in de toekomst.



35

Human resources Grontmij wil een werkgever zijn waar mensen bij voorkeur werken. Een werkgever die oog heeft voor lokale omstandigheden en die internationaal gericht is. De kwaliteit van onze mensen is een belangrijk verkoopargument. Goed beleid voor interne loopbaanontwikkeling is dan ook van essentieel belang als we goede mensen en vaardigheden willen behouden en daar volop gebruik van willen maken. Voor Grontmij en voor onze opdrachtgevers.

We hebben bijna

11.000

collega’s

Wij willen medewerkers ontwikkelen die flexibel zijn en

sommige business lines zorgde voor een veranderende

die kunnen doorgroeien naar een topexpert of manage-

vraag naar personeel. Dit was met name het geval in

mentfunctie of die technisch specialist of projectmanager

Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Andere mede-

kunnen worden. Zakelijke en managementvaardigheden

werkers konden elders worden ingezet en meeliften op

worden steeds belangrijker. Daarom hechten wij belang

de groei in bijvoorbeeld infrastructuur en op grensover-

aan de ontwikkeling van talent van onze mensen.

schrijdende projecten. Grontmij-professionals uit

De internationale afdelingen van Grontmij kunnen

Duitsland en Nederland ondersteunen onze collega’s

daarnaast gebruik maken van een internationaal bestand

bij een project in Polen. Professionals uit het Verenigd

met ervaren freelance professionals die regelmatig op

Koninkrijk assisteren in Duitsland. Inmiddels laat zich in

projectbasis worden ingezet.

sommige business lines al weer een verbetering zien in de orderportefeuilles. HR heeft in 2010 het evenwicht helpen

Grontmij heeft de volgende uitgangspunten geformu-

bewaren tussen behoud van mensen en kostenbeheer-

leerd voor het HR-beleid van de Groep:

sing. De toevoeging van Ginger heeft in 2010 tegelijker-

• ondernemerschap en -cultuur stimuleren;

tijd geleid tot een enorme stijging van het totaal aantal

• aandacht schenken aan milieu, veiligheid en maat-

medewerkers. In FTE´s is het personeelsbestand met 37% gestegen ten opzichte van het jaargemiddelde in 2009.

schappelijke ontwikkeling; • trainen en opleiden van medewerkers en management; • interessante loopbaanmogelijkheden bieden;

Het personeelsbestand is berekend op basis van het

• (secundaire) arbeidsvoorwaarden in overeenstemming

aantal vaste en tijdelijke contracten en omvat ook ingeleend personeel. Het totaal aantal FTE’s bedraagt

met de markt aanbieden;

9.898, maar rekenen we alle anderszins aan Grontmij

• een gezonde en veilige werkomgeving creëren.

verbonden personen mee dan komen we uit op bijna

Mensen in cijfers

11.000. Zie voor meer details de tabellen op pagina 36.

Onder de huidige omstandigheden is het managen van ons personeel een belangrijke uitdaging. Door de gehele

Strategische ontwikkeling

Groep zijn banen verloren gegaan: minder werk bij

Binnen Grontmij kan meer synergie worden behaald door de aanwezige vaardigheden en expertise in de internationale organisatie optimaal te benutten. HR

Totaal gemiddeld aantal FTE’s per land

kan hieraan een belangrijke bijdrage aan leveren, door voorwaarden te scheppen die behalve de overname van

3.500 3.088

3.000

nieuwe internationale activiteiten en projecten ook de 2.577 2.434

telecom

2.500

kennisuitwisseling bevorderen. Ons bedrijf is kennisinten-

2.1 2 8

2.000 1.500

sief: het is aan ons om ervoor te zorgen dat die kennis breed terecht komt. Met de ondersteuning van geavan-

1.296 1.240

1.134

1.000 500

714 577

629

703

onze organisatie effectief, efficiënt en steeds frequenter

578 573 209 228

164

0 BE

ceerde middelen wordt de beschikbare kennis binnen

911

DK

31 december 2009 31 december 2010

DUI

1)

FR

NL

PL

ZW

VK

92

Overig & 2) Hoofdkantoor

1) Frankrijk omvat alle gebieden die door Ginger worden bediend, plus 960 FTE’s in Telecom. 2) Onder overige vallen Hongarije en Turkije, en in eerdere jaren ook Kontrola in Duitsland.

ingezet, ook grensoverschrijdend. Zo komt de juiste informatie op het juiste moment op de juiste plek terecht. Dit is een van de belangrijkste pijlers die de toekomstige ontwikkeling van de Groep borgen. Professionele

36



2010 Gemiddeld aantal FTE’s Vast dienstverband Tijdelijk dienstverband Totaal in dienst Grontmij Ingeleenden Totaal

Overig en

BE

DK

DUI

FR

NL

PL

ZW

VK

Hoofdkantoor

Totaal

564

1.138

513

2.933

2.080

201

684

862

77

9.052

6

-

60

155

172

27

19

-

6

445

570

1.138

573

3.088

2.252

228

703

862

83

9.497

59

102

-

-

182

-

-

49

9

401

629

1.240

573

3.088

2.434

228

703

911

92

9.898

32%

30%

44%

24%

21%

50%

30%

23%

30%

27%

31 december 2010 Vrouwen (% - in dienst Grontmij) Fulltime (% - in dienst Grontmij)

79%

93%

83%

88%

70%

98%

81%

92%

47%

83%

Bachelor titel of hoger %

84%

68%

95%

-

65%

94%

65%

81%

65%

73%

38

45

44

-

42

36

42

39

44

42

Gemiddelde leeftijd

2009 Gemiddeld aantal FTE’s Vast dienstverband Tijdelijk dienstverband Totaal in dienst Grontmij Ingeleenden Totaal

Overig en

FR

NL

PL

ZW

VK

Hoofdkantoor

Totaal

483

-

2.141

182

699

1.056

152

6.445

95

-

210

27

15

-

3

437

578

-

2.351

209

714

1.056

155

6.882

54

-

226

-

-

78

9

367

-

2.577

209

714

1.134

164

7.249

BE

DK

DUI

516

1.216

7

80

523

1.296

577

1.296

578

31 december 2009 Vrouwen (% - in dienst Grontmij)

29%

28%

39%

-

22%

48%

31%

20%

37%

32%

Fulltime (% - in dienst Grontmij)

78%

88%

84%

-

69%

99%

82%

95%

67%

83%

netwerken in diverse expertisegebieden in de hele

40 uur, oftewel een volledige werkweek. Ondersteunend

organisatie worden gestimuleerd en aangemoedigd.

personeel ontvangt 20 uur.

We organiseren met enige regelmaat bijeenkomsten en

73%

bachelor titel of hoger

seminars op nationaal of regionaal niveau. Onze matrix-

Educatieve samenwerkingsverbanden

structuur biedt het belangrijke voordeel dat onze mensen

Grontmij neemt deel aan programma’s voor het opleiden

via netwerken verbonden zijn, waardoor wij snel kennis

en begeleiden van studenten, die door stages en

kunnen uitwisselen. Dankzij ons sterke IT-platform kunnen

onderzoeksopdrachten praktische ervaring op kunnen

we de kwaliteit van onze diensten verbeteren en onze

doen. In veel van de landen waarin wij actief zijn, hebben

middelen efficiënter inzetten. Het seniormanagement ziet

we medewerkers die als gastdocent of studieadviseur aan

toe op de ontwikkeling van die professionele netwerken.

internationale technische universiteiten of hogescholen

De doelstellingen hiervan worden vastgelegd in jaar-

zijn verbonden. Voorbeelden hiervan zijn Warschau

programma’s en getoetst door het management van de

Polytechnics en de Academy of Economics in Poznań

betreffende operationele eenheid en door de Raad van

(Polen), de technische universiteiten van Delft, Eindhoven,

Bestuur. Alle business lines hebben in 2010 consequent

Enschede en Wageningen (Nederland), de technische

gewerkt aan een sterke basis voor kennisuitwisseling via

universiteit in Denemarken, in Wiesbaden (Duitsland),

de aanwezige netwerken.

Edinburgh en Glasgow (Schotland) en in Wuhan (China), de Chalmers University of Technology (Zweden) en de

Scholing en ontwikkeling

vakgroep Geologie aan de universiteit van Nancy

Grontmij besteedt gemiddeld 2-2,5% van de totale

(via Ginger). Grontmij sponsort daarnaast ook een

salariskosten aan opleiding. Op managementniveau

internationale groep jonge wetenschappers (SYISS in

besteden de medewerkers van Grontmij ongeveer 20

Zweden) en een aantal wetenschappelijke projecten

uur aan trainingen per jaar. Onze technici en ingenieurs

gericht op duurzaamheid.

krijgen gemiddeld het dubbele aan training en opleiding:


Diversiteit

27% vrouwen


37

Milieuzorg en veiligheid

niettemin gevoelig voor het door het pensioenfonds

Veiligheid en de kwaliteit van de arbeidsvoorwaarden

behaalde resultaat. De onderneming loopt geen risico

hebben bij Grontmij hoge prioriteit. Het beleid is erop

met betrekking tot de beschikbare premieregeling. Voor

gericht medewerkers hun werkzaamheden onder veilige

2011 worden wijzigingen in de pensioenregeling voorzien.

en gezonde omstandigheden te laten verrichten daarbij

In Duitsland wordt een combinatie gehanteerd van een

rekening houdend met de veiligheid van derden en

beperkte eindloonregeling (20%) met een beschikbare

het milieu. De doelstellingen voor het gezondheids- en

premieregeling (80%). België, Denemarken en het

veiligheidsbeleid die in de verschillende groepsmaat-

Verenigd Koninkrijk kennen alleen een beschikbare

schappijen worden gevoerd, zijn ontleend aan de

premieregeling.

OHS-18001-norm en valt primair onder verantwoordelijk-

Zweden kent een eindloonregeling waaraan meerdere

heid van het lijnmanagement. Het verzuimniveau is over

werkgevers deelnemen, het ITP-plan. Er is echter geen

het algemeen relatief laag. De resultaten van de uitvoering

consistente en betrouwbare basis om activa of

van milieuzorg en veiligheid worden door de groepsmaat-

verplichtingen toe te wijzen aan de participerende

schappijen apart bijgehouden en besproken met de Raad

entiteiten binnen de ITP-pensioenverzekering met als

van Bestuur. Alle medewerkers zijn vertegenwoordigd in

gevolg dat het plan wordt aangemerkt als een beschik-

overlegorganen over arbobeleid.

bare premieregeling.

Pensioenen

Medezeggenschap

Grontmij heeft pensioenregelingen voor haar mede-

In de meeste landen waarin Grontmij actief is, hebben we

werkers volgens de voorschriften en de gebruiken in elk

een eigen ondernemingsraad. Vertegenwoordigers van

van haar regio’s. In Nederland heeft Grontmij een eigen

deze raden vormen gezamenlijk de Europese onder-

pensioenfonds. Ondanks de neergaande tendens op de

nemingsraad. In 2010 zijn de Europese ondernemingsraad

financiële markten voldoet Stichting Pensioenfonds

en de Raad van Bestuur tweemaal bij elkaar geweest.

Grontmij ultimo 2010 qua dekkingsgraad (113%) (2009:

Daarin zijn de huidige bedrijfsvoering, de activiteiten

115%) aan de richtlijnen van De Nederlandsche Bank.

en de resultaten van Grontmij toegelicht, inclusief het

Op 1 januari 2006 heeft Grontmij in Nederland een

IT-beleid op groepsniveau, de acquisitie van Ginger,

zogenaamde hybrideregeling ingevoerd met een

economische ontwikkelingen, de hernieuwde strategie

eindloonregeling tot een brutosalarisniveau van € 65.448

en de mogelijke gevolgen voor de toekomst.

in combinatie met een beschikbare premieregeling voor het salaris boven dit niveau. Door de eindloonregeling blijft Grontmij (in administratieve zin op grond van IFRS)

‘Water treatment eliminating residues using new technologies’

Making a difference

We make a living by what we get, but we make a life by what we give.

Auteur: Winston Churchill Author Unknown



39

Maatschappelijk verantwoord ondernemen De activiteiten die Grontmij elke dag in veel landen over de hele wereld uitvoert, kunnen een fundamenteel effect hebben op het milieu. We adviseren onze klanten over hoe ze de plekken waar we wonen, werken, elektriciteit opwekken, doorheen reizen en waarop wij bouwen vorm kunnen geven. Dat vereist een dieper inzicht in het effect die deze handelingen hebben op onze omgeving. Bij Grontmij geloven wij dat wij dat inzicht hebben. En daarbij komt een nog grotere verantwoordelijkheid om het milieu te beschermen. Wij noemen dat ‘duurzaamheid door design’. Dat is de basis van ons maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO).

Wat is ‘duurzaamheid door design’?

Dat is een goed vertrekpunt. Door de uitwisseling van

Wij hebben een duidelijke MVO-strategie. Onze lange-

best practices kunnen we makkelijker definities en

termijn-doelstelling is het realiseren van onze ambitie om

processen voor de hele Groep vaststellen. Voor de

een actieve rol te vervullen in de duurzame ontwikkeling

uitvoering hiervan is binnen de organisatie een netwerk

van de samenleving waarvan wij deel uitmaken door

opgezet met mensen die een voortrekkersrol hebben voor

verantwoord te ondernemen met respect voor:

duurzaamheid. Met deze ‘bottom-up’-benadering kunnen

• het milieu als geheel, waarbij we de effecten van

juist onze mensen met de klantcontacten bepalen wat er

klimaatverandering proberen te beperken en aan

van Grontmij nodig is en wordt verwacht. Die eisen

te passen;

worden vervolgens door onze ontwerpingenieurs en

• onze werkplekken en de inzet van mensen;

adviseurs verwerkt in een concept voor de klant. Op die

• de markt, onze klanten en de dienstverlening;

manier hebben we samen met Anglian Water in het

• onze zakenpartners en leveranciers van goederen en

Verenigd Koninkrijk gewerkt aan het ontwerp en de imple-

diensten.

mentatie van een strategisch duurzaamheidsprogramma voor het proces van water-infrastructuurbeheer. Belang-

Doel 2013 een CO2 neutrale onderneming worden

Met een onderneming van 11.000 mensen zal de impact

hebbenden zijn zowel top-down als bottom-up betrokken

van Grontmij op het milieu relatief beperkt zijn. Maar het

en het proces heeft uiteindelijk geleid tot een uitgebreide

werk dat wij doen, kan en heeft vaak wel degelijk invloed.

handleiding. In deze handleiding is de volledige cyclus

Daarom vinden wij ons ‘duurzaamheid door design’-

van het projectbeheer voor ontwerp en bouw opgeno-

principe zo belangrijk. We willen in onze sector voorop

men. Het programma omvat behalve instrumenten voor

lopen door een belangrijke rol te spelen bij het aanpakken

duurzaam ontwerp ook communicatieprocessen,

van milieuproblemen, duurzame en werkbare oplossingen

kennisbeheer en training.

ontwikkelen voor uiteenlopende problemen en effectief werken aan klimaatverandering. We zitten in een proces

Duurzaamheid in de praktijk

om duurzaamheid te verankeren in alle fasen van onze

We zijn ook innovatief zodat we klanten een goede

projecten, vanaf het moment dat wij intekenen op een

oplossing bieden voor vaak dringende problemen. Zo

project, tijdens het conceptontwerp, tot aan de project-

hebben we in Zweden een bedrijfsconcept ontwikkeld

planning en oplevering.

voor de productie van biogas. Lokaal geproduceerde afvalstoffen worden omgezet in brandstof voor voertuigen

Wat doen wij

zodat het gebruik van fossiele brandstoffen wordt ver-

We leggen voor al onze activiteiten vast wat wij

minderd. Deze oplossing heeft nog een andere positieve

bedoelen met duurzaamheid en wat dat betekent voor

bijkomstigheid: het belangrijkste bijproduct kan als

onze werkwijze en voor onze klanten. Grontmij heeft in

biologisch kunstmest worden gebruikt. Voor deze klant

Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Nederland en het

waren er nog meer bezuinigingen te realiseren: het gas

Verenigd Koninkrijk al normen en richtlijnen geformuleerd.

wordt geproduceerd in een bestaande CHP-fabriek.

40


Rapportage conform 10 indicatoren in 2009. In 2010 30 indicatoren


In België hebben we een biomassa-energieinstallatie

gereden en gevlogen kilometers relatief laag voor een

gebouwd, die bezoekers eveneens laat zien wat is

organisatie van onze omvang en met onze wereldwijde

bereikt. Aardgas is in deze oplossing vervangen door een

geografische spreiding. Omdat wij voorop willen lopen in

installatie op basis van houtsnippers. De klant bespaart

onze sector, moet onze ecologische voetafdruk leidend en

fors en de CO2-uitstoot vermindert met circa 12.500 ton

uitdagend zijn. We hebben duidelijke doelstellingen

per jaar. Dit was een grensoverschrijdend project met

geformuleerd voor:

Belgische en Zweedse teams.

• energieverbruik, zowel direct (bijvoorbeeld aardgas) en

Voortgang meten

• gebruik duurzame energie;

indirect (elektriciteit); De voortgang die we boeken met de verankering van

• vervoer (dat wil zeggen, de CO2-uitstoot van vervoer);

‘duurzaamheid door design’ wordt gemeten en gecontro-

• CO2-uitstoot (inclusief CO2-neutraliteit).

leerd. Grontmij bezit de certificering ISO-9001 en 14001 (de mileutegenhanger van de ISO-kwaliteitscertificering

Hoe meten we onze voetafdruk?

voor hoe een product wordt gemaakt). Regelmatig

Sinds 2008 meet en rapporteert Grontmij over haar effect

wordt gecontroleerd of we nog aan de eisen van beide

op het milieu volgens het Global Reporting Initiative

certificeringen voldoen. We zijn bezig om voor al onze

(GRI, zie www.globalreporting.org). Dit vrijwillige raamwerk

werkterreinen onze ISO-rapportagecriteria voor ‘duur-

voor de milieuverslaglegging wordt door het GRI

zaamheid door design’ aan te passen. In Denemarken,

voortdurend geactualiseerd en verbeterd. Het raamwerk

Nederland en het Verenigd Koninkrijk is dat inmiddels

kent diverse niveaus en milieuprestatie-indicatoren. In

gebeurd. Onze doelstelling voor 2011 is om de criteria

2008 rapporteerden wij volgens tien indicatoren. Nu doen

in de hele Groep te verankeren en de netwerken voor

we dat op 30 indicatoren van de milieuprestaties. Besloten

informatie-uitwisseling te versterken. We werken al nauw

is over 2010 onze MVO-prestaties aan te merken met een

samen met Ginger, dat we in 2010 overnamen, en delen

eigen certificering van B+ binnen het GRI-raamwerk. In de

duurzaamheidsstrategieën.

tabel worden onze belangrijkste milieu-indicatoren over 2010 weergegeven. Onze volledige GRI-rapportage en alle

Onze eigen voetafdruk

gebruikte GRI-indicatoren zijn te vinden via onze website:

Het merendeel van de eigen activiteiten van Grontmij

www.grontmij.com. In 2010 hebben we onze milieu-

wordt op kantoor of op locatie gedaan. Maar omdat de

rapportage nog verder uitgebreid: we hebben het Carbon

meeste activiteiten vooral lokaal plaatsvinden, is het aantal

Disclosure Project ondertekend, de internationale standaard

Standaard GRI informatie – Milieuprestatie-indicatoren 2010

1,6 mWh

2,8 mWh

4 m3

3,5 t

9.000 km

Gemiddeld direct energieverbruik per persoon

Gemiddeld indirect energieverbruik per persoon

Gemiddeld waterverbruik per persoon

Gemiddelde CO2-uitstoot per persoon

de auto per persoon

EN3 Direct energieverbruik

EN4 Indirect energieverbruik

EN8 Waterverbruik

EN16 Totale CO2-uitstoot

EN29 Milieueffect van vervoer

Deze indicator omvat ons directe energie-

Deze indicator geeft ons indirecte energie-

Onder deze indicator vermelden wij het

Wij rapporteren onze CO2-uitstoot over

Het milieueffect van vervoer binnen Grontmij

verbruik zoals aardgas voor de verwarming

verbruik aan, zoals elektriciteit of stadsver-

waterverbruik voor consumptie en hygiëne.

drie categorieën te weten directe energie,

betreft voornamelijk het gebruik van auto’s

van onze kantoren. De data die gerapporteerd

warming. De data die gerapporteerd worden,

Ons verbruik hebben wij gemeten op basis

indirecte energie en andere bronnen, zoals

voor het vervoeren van mensen, apparatuur

worden, geven het gemiddelde energie-

geven het gemiddelde energieverbruik

van informatie verstrekt door de diverse

transport. De data die we rapporteren geven

en andere benodigdheden tussen onze

verbruik weer per voltijdse medewerker in

weer per voltijdse medewerker in MJ

waterbedrijven. Wij rapporteren het

de gemiddelde CO2-uitstoot weer in tonnen

kantoren en projectlocaties. De data die we

MJ (MegaJoules) in 2010.

(MegaJoules) in 2010.

gemiddelde verbruik per voltijdse mede-

per voltijdse medewerker.

rapporteren geven het gemiddelde aantal

Gemiddelde afstand afgelegd met

werker in m3 in 2010. Kijk op www.grontmij.com/CSR voor een volledige analyse van onze CSR-indicatoren en de vergelijking met voorgaande jaren.

kilometers weer per voltijdse medewerker.


Gemiddelde CO2 uitstoot per persoon:

3,5 t


41

voor de inventarisatierapportage van de uitstoot van

Werken met klanten

broeikasgassen (www.cdproject.net). Een onafhankelijk

Ons MVO-gedrag is ook ingebed in onze werkzaamheden

onderzoek van onze rapportage laat een score zien van

met klanten. Zo hebben we in Nederland het CO2-

76% aan de hand van vastgestelde indicatoren, tegen het

certificaat ontvangen van ProRail, de organisatie die

gemiddelde in onze sector van 48%.

verantwoordelijk is voor het spoorwegnet van Nederland. Niveau 4, waarvoor we het certificaat kregen, is weer een

Onze ambities voor de toekomst

stapje hoger op de CO2-schaal die door ProRail wordt

Het is onze sterke ambitie in de loop van 2013 CO2-

gehanteerd. In overeenstemming met dit niveau

neutraal te zijn. We hebben hiervoor de volgende strategie

verzorgen wij gedetailleerde informatie over onder

ontwikkeld:

andere de CO2-uitstoot van ons woon-werkverkeer,

• meten en vastleggen van onze voetafdruk (in 2008 in

voortgang op de overeengekomen reductiedoelstellin-

gang gezet, basisjaar 2009);

gen, dialoog met externe partijen en onze eigen

• verifiëren van onze uitstootvermindering aan de hand van het ISO-14064 certificaat;

duurzaamheidsinitiatieven. We werken daarnaast ook met veel opdrachtgevers aan

• vermijden van CO2-intensieve technologieën

CO2-neutraliteitsprogramma’s. In 2009 hebben we die

(bijvoorbeeld vervoer op de weg of in de lucht,

kennis in Denemarken opvallend ingezet. Grontmij

elektriciteit uit bruinkool);

publiceerde het Climate Management Handbook, een

• zoveel mogelijk vermindering van het gebruik van alle processen waarmee CO2 wordt uitgestoten;

van de eerste en meest uitputtende publicaties in Denemarken over de klimaatuitdagingen waarvoor de

• zoveel mogelijke vervanging van technologie met een

publieke en particuliere sector zich gesteld zien. Aan het

hoge CO2-uitstoot door een technologie met een lage

handboek werkte een groot aantal zakelijke leiders,

uitstoot (bijvoorbeeld door toenemend gebruik van de

wetenschappers en vertegenwoordigers van ngo’s mee.

voorraad duurzame energie).

In 2010 publiceerden wij ons tweede boek over klimaataanpassing en effectvermindering ‘Good Climate

De strategie is niet alleen een manier om CO2-neutraliteit

Management – the Leader’s Guide to Managing the

te bereiken, maar ook een leerproces voor Grontmij als

Climate Effort’. We gaan hiermee door: ook in de toekomst

organisatie. Bij het doorlopen van al deze stappen doen

zullen we de kennis over klimaatbeheer in Denemarken

we kennis op die we vervolgens weer aan onze klanten

verder stimuleren en verbreden.

kunnen doorgeven.

2008 CSR report prepared to GRI level C Human rights/equal ops policy adopted across Grontmij 2009 Global compact for Grontmij NV GRI reporting level B+ CSR improvement plans incorporate standard ISO improvement plans Code of conduct adopted across Grontmij 2005 OHSAS 18001 standards

1994 ISO 9001 standards

2006 BIMS business integrity code adopted

1995 ISO 14001 standards 1996 - 1997 Intellectual capital reporting

Code of conduct 1st applied

2000 Global compact adopted in Denmark

2010 Action plans for environmental improvement implemented Sustainability by Design embedded in project management 2011 Carbon neutral programme commenced GHG management programmes in place 2013 Grontmij becomes a carbon neutral company

The wall... between art and engineering exists only in our minds. Assemblée Nationale, Parijs, Frankrijk

Making a difference

Prestigieus Het Palais Bourbon, van origine een koninklijk paleis, werd uiteindelijk het onderkomen van de Assemblee Nationale, het Franse parlement. Dit is een gebouw vol

Roland Schell Materials and building’s pathology department manager Frankrijk


geschiedenis – maar liever niet vol met water. Daarvoor werden onze collega’s in Frankrijk ingeschakeld. In een ondergrondse tunnel onder de Assemblee Nationale liep water. Onze taak was het probleem op te lossen. En er was haast bij, want er waren juist plannen voor de aanleg van een voetgangerstunnel vlakbij. We hebben de voetgangers met onze oplossingen droog weten te houden. Het was niet alleen een prestigeproject, maar ook het soort lifecycle-project waarmee wij nog meer kennis vergaren om historische monumenten voor toekomstige generaties te behouden.

VERKORTE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING


43

Verkorte geconsolideerde jaarrekening


44



Geconsolideerd overzicht van financiële positie In duizenden € (voor winstbestemming) 31 december 2010

31 december 2009

Goodwill

185.337

Immateriële activa

73.690

129.097 70.426

Materiële vaste activa

49.542

38.697

Investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode

7.863

14.265

Andere financiële activa

33.147

26.677

Uitgestelde belastingvorderingen

2.979

7.913

Vaste Activa

352.558

287.075

Vorderingen

357.716

242.408

Voorraden

18.679

36.343

Winstbelastingen

356

683 29.670

Geldmiddelen en kasequivalenten

61.933

Activa geclassificeerd als aangehouden voor verkoop

82.857

-

Vlottende activa

521.541

309.104

874.099

596.179

Totaal activa Geplaatst en gestort kapitaal

5.206

4.441

Agioreserve

96.558

61.342

Reserves

39.043

80.652

Onverdeeld resultaat verslagjaar

16.973

20.261

Eigen vermogen, toe te rekenen aan aandeelhouders van Grontmij

157.780

166.696

Minderheidsbelang

21

1,134

Totaal eigen vermogen

157.801

167.830

Leningen en overige financieringsverplichtingen

214.456

32.738

Personeelsbeloningen

10.305

13.673

Voorzieningen

31.455

25.272

Uitgestelde belastingverplichtingen

28.944

33.535

Langlopende verplichtingen

285.160

105.218

Schulden aan kredietinstellingen

21.016

49.299

Leningen en overige financieringsverplichtingen

24.756

22.555

Handelsschulden en overige te betalen bedragen

328.038

241.378

Voorzieningen

2.034

9.899

Verplichtingen geclassificeerd als aangehouden voor verkoop

55.294

-

Kortlopende verplichtingen

431.138

323.131

874.099

596.179

Totaal passiva De volledige jaarrekening maakt deel uit van het jaarverslag 2010 en is beschikbaar op www.2010.annualreportgrontmij.com.



Geconsolideerde winsten verliesrekening In duizenden €

2010

2010

2010

Voortgezette

Beëindigde

Totaal

bedrijfs-

bedrijfs-

activiteiten

activiteiten

aangehouden

voor verkoop

2009

Opbrengsten uit diensten

803.224

80.387

883.611

750.291

Opbrengsten uit onderhanden projecten

27.340

-

27.340

28.476

Opbrengsten uit verkoop van goederen

10.734

-

10.734

21.033

Totale opbrengsten

841.298

80.387

921.685

799.800

Projectkosten van derden

-152.742

-52.723

-205.465

-169.925


688.556

27.664

716.220

629.875

Overige bedrijfsopbrengsten

1.507

-531

976

3.722 -490.233

Personeelskosten

-535.637

-11.338

-546.975

Amortisatie

-7.146

-22

-7.168

-6.990

Afschrijvingen

-13.404

-265

-13.669

-11.323

Overige bedrijfslasten

-106.700

-10.581

-117.281

-99.064

Totale bedrijfslasten

-662.887

-22.206

-685.093

-607.610

Aandeel in het resultaat van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode

1.654

-

1.654

1.975

Herclassificatie uit eigen vermogen van voor verkoop beschikbare financiële activa

-

-

-

5.166

Resultaat op verkoop van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode (na winstbelastingen)

-676

-

-676

177

978

-

978

7.318

Bedrijfsresultaat

28.154

4.927

33.081

33.305

Financieringsbaten

6.126

295

6.421

5.353

Financieringslasten

-15.187

-387

-15.574

-10.624

Netto financieringslasten

-9.061

-92

-9.153

-5.271

4.835

23.928

28.034

Winst voor winstbelastingen

19.093

Winstbelastingen

-5.249

-1.427

-6.676

-7.625

Winst na winstbelastingen

13.844

3.408

17.252

20.409

Toe te rekenen aan: Aandeelhouders Grontmij

13.565

3.408

16.973

20.261

Minderheidsbelang

279

-

279

148


13.844

3.408

17.252

20.409

Winst per aandeel Gewone winst per aandeel (in €)

0,70

0,17

0,87

1,14

Verwaterde winst per aandeel (in €)

0,70

0,17

0,87

1,14

Gemiddeld aantal aandelen (gewoon en verwaterd)

19.427.047

19.427.047

19.427.047

17.764.920

1) Beëindigde bedrijfsactiviteiten aangehouden voor verkoop hebben betrekking op de Ginger Telecom-divisie. De volledige jaarrekening maakt deel uit van het jaarverslag 2010 en is beschikbaar op www.2010.annualreportgrontmij.com.

45

46



Geconsolideerd overzicht van de gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten In duizenden €

2010

2010

2010

Voortgezette

Beëindigde

Totaal

bedrijfs-

bedrijfs-

activiteiten

activiteiten

aangehouden

voor verkoop


13.844

2009

3.408

17.252

20.409

Niet-gerealiseerde resultaten over het boekjaar

Valuta-omrekeningsverschillen voor buitenlandse activiteiten

1.821

479

2.300

1.469

Herclassificatie van reserve omrekeningsverschillen naar de winsten verliesrekening

-

-

-

-2.419

financiële activa

-

-

-

-5.166

Kosten in verband met uitgifte gewone aandelen, na belastingen

-1.489

-

-1.489

-

Herclassificatie naar de winsten verliesrekening van voor verkoop aangehouden

Netto verandering in de reële waarde van kasstroomafdekkingen geherclassificeerd naar de winsten verliesrekening

819

-

819

-

Netto verandering in de reële waarde van kasstroomafdekkingen

1.197

-

1.197

138

Overige mutaties

-2

-

-2

-1.114

Niet-gerealiseerde resultaten over het boekjaar, na winstbelastingen

2.346

479

2.825

-7.092

3.887

20.077

13.317

Totaal gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten over het boekjaar

16.190

Toe te rekenen aan: Aandeelhouders Grontmij

15.911

3.887

19.798

13.515

Minderheidsbelang

279

-

279

-198

Totaal gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten over het boekjaar

16.190

3.887

20.077

13.317

1) Beëindigde bedrijfsactiviteiten aangehouden voor verkoop hebben betrekking op de Ginger Telecom divisie. De volledige jaarrekening maakt deel uit van het jaarverslag 2010 en is beschikbaar op www.2010.annualreportgrontmij.com.



47

Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen In duizenden €

Toe te rekenen aan aandeelhouders Grontmij

Totaal

eigen

Minderheids-

Totaal

Geplaatst en

Agio-

Reserve

Afdekkings-

Rëele

Overige

belang

volgestort

reserve

omrekenings-

reserve

waarde

reserves

resultaat

reserve

verslagjaar

vermogen

Balans per 1 januari 2009

174.943

1.332

173.611

kapitaal 4.441

61.342

verschillen -6.403

-832

5.166

71.577

Onverdeeld

38.320

Winst na winstbelastingen 2009

20.409

148

20.261

-

-

-

-

-

-

20.261

Uitkeringen aan aandeelhouders Dividend aan aandeelhouders Grontmij

-20.430

Winstbestemming 2008

-

-

-20.430

-

-

-

-

-

-

-20.430

-

-

-

-

-

-

17.890

-17.890

Niet-gerealiseerde resultaten Valuta-omrekeningsverschillen voor buitenlandse activiteiten

1.469

-

1.469

-

-

1.469

-

-

-

-

-2.419

-

-2.419

-

-

-2.419

-

-

-

-

van voor verkoop aangehouden financiële activa -5.166

-

-5.166

-

-

-

-

-5.166

-

-

Herclassificatie van reserve omrekeningsverschillen naar de winsten verliesrekening Herclassificatie naar de winsten verliesrekening Netto verandering in de reële waarde van kasstroomafdekkingen

138

-

138

-

-

-

138

-

-

Overige mutaties

-1.114

-346

-768

-

-

-

-

-

-768

-

Totaal niet-gerealiseerde resultaten

-7.092

-346

-6.746

-

-

-950

138

-5.166

-768

-

Balans per 31 december 2009

167.830

1.134

166.696

4.441

61.342

-7.353

-694

-

88.699

20.261

17.252

279

16.973

-

-

-

-

-

-

16.973

Winst na winstbelastingen 2010

Bijdragen van en uitkeringen aan aandeelhouders Uitgifte van aandelenkapitaal

38.616

-

38.616

673

37.943

-

-

-

-

Dividend aan aandeelhouders Grontmij

-12.340

-

-12.340

92

-92

-

-

-

-12.340

-

-

-

-

-

-

-

-

-

20.261

-20.261

Winstbestemming 2009

-

Veranderingen in belangen in dochterondernemingen Acquisitie minderheidsbelangen, met verandering in zeggenschap

6.028

6.028

-

-

-

-

-

-

-

-

-62.410

-7.420

-54.990

-

-1.146

-

-

-

-53.844

-

Acquisitie minderheidsbelangen, zonder verandering in zeggenschap

Niet-gerealiseerde resultaten Valuta-omrekeningsverschillen voor buitenlandse activiteiten

2.300

-

2.300

-

-

2.300

-

-

-

-

-1.489

-

-1.489

-

-1.489

-

-

-

-

-

819

-

819

-

-

-

819

-

-

-

1.197

-

1.197

-

-

-

1.197

-

-

-

Kosten in verband met uitgifte gewone aandelen, na belastingen Netto verandering in de reële waarde van kasstroomafdekkingen geherclassificeerd naar de winsten verliesrekening Netto verandering in de reële waarde van kasstroomafdekkingen Overige mutaties Totaal niet-gerealiseerde resultaten

-2

-

-2

-

-

-

-

-

-2

-

2.825

-

2.825

-

-1.489

2.300

2.016

-

-2

-

Balans per 31 december 2010

157.801

21

157.780

5.206

96.558

-5.053

1.322

-

42.774

De volledige jaarrekening maakt deel uit van het jaarverslag 2010 en is beschikbaar op www.2010.annualreportgrontmij.com.

16.973

48



Geconsolideerd kasstroomoverzicht In duizenden €

2010

2009

Winst na winstbelastingen Aanpassingen: Afschrijvingen van materiële vaste activa Amortisatie van immateriële activa Herclassificatie van reserve omrekeningsverschillen naar de winsten verliesrekening Aandeel in het resultaat van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode Boekwinst op verkoop van materiële vaste activa Resultaat op verkoop van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode (na winstbelastingen) Herclassificatie naar de winsten verliesrekening van voor verkoop aangehouden financiële activa Boekwinst op verkoop van een dochteronderneming Netto financieringslasten Winstbelastingen Mutatie vorderingen op, schulden aan opdrachtgevers en voorraden Mutatie handels- en overige vorderingen Mutatie voorzieningen en personeelsbeloningen Mutatie handelsschulden en overige te betalen bedragen

17.252

20.409

13.669 7.168 - -1.654 -141 676 - - 9.153 6.676 35.547 6.771 20.097 -16.175 -14.123 32.117

11.323 6.990 -2.419 -1.975 -17 -177 -5.166 5.271 7.625 21.455 13.327 4.869 1.205 -523 40.333

Dividenden ontvangen van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode

1.852

2.823

Betaalde rente Ontvangen rente Betaalde winstbelastingen Netto kasstroom uit bedrijfsactiviteiten Ontvangsten uit verkoop van materiële vaste activa Ontvangsten uit verkoop van een dochteronderneming (na aftrek van afgestoten netto kaspositie) Verwerving van immateriële activa Verwerving van materiële vaste activa Verwerving van dochterondernemingen (na aftrek van verworven netto kaspositie) Uitgaven uit hoofde van nog te betalen bedragen inzake bedrijfscombinaties Verwerving van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode Ontvangsten uit verkoop van voor verkoop aangehouden financiële activa Ontvangsten uit verkoop van investeringen verwerkt volgens de ‘equity’-methode Ontvangen aflossingen uit hoofde van leningen en verwerving van andere financiële activa, netto Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten Betaald dividend Ontvangsten uit de uitgifte van aandelenkapitaal Betaalde kosten in verband met uitgifte gewone aandelen Ontvangen leningen en overige financieringsverplichtingen Betaalde transactiekosten in verband met leningen en overige financieringsverplichtingen Verwerving van minderheidsbelang Betaalde transactiekosten in verband met verwerving van minderheidsbelang Aflossingen van leningen en overige financieringsverplichtingen Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie netto kaspositie in het verslagjaar Geldmiddelen en kasequivalenten Schulden aan kredietinstellingen Netto kaspositie per 1 januari

-11.550 4.585 -6.810 -13.775 37.446

-12.313 7.267 -6.240 -11.286 52.279

2.591 15.685 -3.443 -9.744 -64.527 - - - 141 782 -58.515

938 -5.213 -9.325 -844 -8.536 -58 6.377 756 -1.921 -17.826

-12.340 38.616 -1.663 234.171 -4.151 -61.069 -1.318 -95.954 96.292 75.223 29.670 -49.299 -19.629

-20.430 692 -27.906 -47.644 -13.191 29.450 -36.021 -6.571

Valuta- en omrekeningsverschillen op netto kaspositie

1.022

133

Geldmiddelen en kasequivalenten Schulden aan kredietinstellingen Netto kaspositie per 31 december

77.727 -21.111 56.616

29.670 -49.299 -19.629

De volledige jaarrekening maakt deel uit van het jaarverslag 2010 en is beschikbaar op www.2010.annualreportgrontmij.com.

VERSLAG STICHTING ADMINISTRATIEKANTOOR VAN AANDELEN GRONTMIJ N.V.


49

Verslag Stichting Administratiekantoor van aandelen Grontmij N.V. Het doel van de Stichting is het uitgeven van royeerbare certificaten tegenover het op eigen naam ten titel

Samenstelling

van administratie verkrijgen en houden van gewone aandelen in Grontmij, het beheren van de in administratie

Op 31 december 2010 bestond het bestuur uit:

genomen gewone aandelen en het uitoefenen van alle aan de aandelen verbonden rechten, waaronder het stemrecht. Bij het uitoefenen van de aan de aandelen verbonden rechten richt de Stichting zich primair naar

B. van Nederveen (1935) voorzitter

de belangen van certificaathouders, rekening houdend met de belangen van Grontmij, de met haar verbonden

Nationaliteit

ondernemingen en alle daarbij betrokkenen. Certificering van gewone aandelen Grontmij wordt niet gebruikt

Nederlandse

als beschermingsmaatregel (zie www.2010.annualreportgrontmij.com > Report of our Executive Board >

Aftredend en herbenoembaar

Corporate Governance).

2013 Belangrijkste eerdere functies

Werkzaamheden

Bestuursvoorzitter Hoechst Holland N.V., president Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI).

Gedurende het verslagjaar werd tweemaal een bestuursvergadering gehouden. Tijdens de bestuursvergaderingen zijn de volgende onderwerpen aan de orde geweest:

A.G. van der Kolk (1946)

• de jaarcijfers 2009 en de halfjaarcijfers 2010;

Nationaliteit

• de voorbereidingen voor de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Grontmij en de

Nederlandse

Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Grontmij; • de samenstelling van het bestuur van de Stichting en het rooster van aftreden.

Aftredend en herbenoembaar 2013 Belangrijkste eerdere functies

Gedurende het verslagjaar heeft het bestuur van de Stichting de gebruikelijke werkzaamheden verricht zoals

Secretaris en General Counsel Koninklijke Sphinx N.V.

het in administratie doen nemen van gewone aandelen op naam, het van deze gewone aandelen doen uitgeven van certificaten en het (doen) uitoefenen van de aan de aandelen verbonden rechten, waaronder

In de loop van 2010 is het lidmaatschap van de heer Braks beëindigd om redenen zoals vermeld in artikel

het stemrecht.

7 sub d en artikel 5 sub b van de statuten, omdat een aangetrouwd familielid werd benoemd als algemeen directeur van een van de dochterondernemingen van Grontmij N.V.

Het bestuur van de Stichting was aanwezig bij de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Grontmij op 18 mei 2010. Voor deze vergadering heeft het bestuur aan 52 certificaathouders een volmacht

Op 29 maart 2011 wordt een vergadering van certificaathouders belegd om deze in de gelegenheid te stellen

verleend (2009: 42) en heeft het van vier certificaathouders een bindende steminstructie gekregen (2009: 5).

een kandidaat voor te dragen voor de ontstane vacature die door het vertrek van de heer Braks is ontstaan.

Deze certificaathouders vertegenwoordigden samen 53,3% van het geplaatste kapitaal (2009: 54,3%).

Onverminderd de mogelijkheid van een dergelijke aanbeveling heeft het bestuur van de Stichting het voorne-

Het bestuur heeft naar eigen inzicht gestemd met 8.019.973 gewone aandelen (2009: 7.855.904), zijnde

men de heer L.M.J. van Halderen te benoemen als bestuurslid van de Stichting voor een termijn van vier jaar.

45,7% van het totaal ter vergadering uitgebrachte stemmen (2009: 44,7%). Voor zover het bestuur naar eigen inzicht kon stemmen, heeft het – de toelichting van de Raad van Bestuur, de Raad van Commissarissen en

De heren Van Nederveen en Van der Kolk hadden op 31 december 2010 geen (certificaten van) aandelen

de aanwezige aandeelhouders in ogenschouw nemende – op geen van de voorstellen zich van stemming

Grontmij. De bezoldiging van de voorzitter bedroeg € 7.000 (2009: € 6.807) en van elk van de leden € 5.000

onthouden of tegen gestemd.

(2009: € 4.538).

Het bestuur van de Stichting was aanwezig bij de Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders

Overig

van Grontmij op 8 december 2010. Voor deze vergadering heeft het bestuur aan 24 certificaathouders een

De kosten van de activiteiten van Stichting Administratiekantoor van aandelen Grontmij N.V. bedroegen

volmacht verleend en heeft het van twee certificaathouders een bindende steminstructie gekregen.

€ 24.166 (2009: € 23.011) en komen volgens bestaande overeenkomsten ten laste van Grontmij. De Stichting is een van Grontmij onafhankelijke rechtspersoon zoals bedoeld in artikel 5:71 lid 1 sub d van de Wet op het

Deze certificaathouders vertegenwoordigden samen 38,5% van het geplaatste kapitaal. Het bestuur heeft

financieel toezicht (Wft).

naar eigen inzicht gestemd met 11.627.549 gewone aandelen, zijnde 59,2% van het totaal ter vergadering uitgebrachte stemmen. Voor zover het bestuur naar eigen inzicht kon stemmen, heeft het – de toelichting van

Contact

de Raad van Bestuur, de Raad van Commissarissen en de aanwezige aandeelhouders in ogenschouw nemende

Stichting Administratiekantoor van aandelen Grontmij N.V.

– op geen van de voorstellen zich van stemming onthouden of tegen gestemd.

Postbus 203 3730 AE De Bilt

Het aantal gewone aandelen waarvoor gecertificeerde aandelen zijn uitgegeven, bedroeg per 31 december

Contactpersoon: mevrouw S. van Nieuwkuyk, T +31 30 220 75 39

2010: 20.541.541 (2009: 17.495.820). De Bilt, 9 maart 2011 B. van Nederveen (voorzitter) A.G. van der Kolk

50


VERSLAG STICHTING PREFERENTE AANDELEN GRONTMIJ N.V.

Verslag Stichting Preferente aandelen Grontmij N.V. De doelstelling van Stichting Preferente aandelen Grontmij is het behartigen van de belangen van Grontmij,

De heer De Beaufort had op 31 december 2010 11.207 (2009: 4.316) aandelen Grontmij in bezit. De

de met haar verbonden onderneming en alle daarbij betrokkenen. Deze belangenbehartiging kan worden

heren Peij en Ten Cate hadden op 31 december 2010 geen (certificaten van) aandelen Grontmij in bezit.

uitgeoefend door het verkrijgen van preferente aandelen en het uitoefenen van de rechten die aan deze

De bezoldiging van de voorzitter bedroeg € 7.000 (2009: € 4.538) en van de andere bestuursleden € 5.000

aandelen zijn verbonden. De mogelijkheid tot plaatsing van preferente aandelen bij de Stichting is een

(2009: € 4.538).

beschermingsmaatregel (zie www.2010.annualreportgrontmij.com > Report of our Executive Board > Corporate Governance).

Overig De kosten van de activiteiten van de Stichting bedroegen € 24.391 (2009: € 16.540) en komen volgens

Per 31 december 2010 waren geen preferente aandelen uitgegeven.

bestaande overeenkomsten ten laste van Grontmij. De Stichting is een van Grontmij onafhankelijke rechtspersoon zoals bedoeld in artikel 5:71 lid 1 sub c van de Wet op het financieel toezicht (Wft).

Werkzaamheden Gedurende het verslagjaar werden twee bestuursvergaderingen gehouden. Tijdens deze bestuurs-

Contact

vergaderingen zijn de volgende onderwerpen aan de orde geweest:

Stichting Preferente aandelen Grontmij

• de jaarcijfers 2009 en de halfjaarcijfers 2010;

Postbus 203

• de kredietfaciliteit van de Stichting;

3730 AE De Bilt

• de samenstelling van het bestuur van de Stichting en het rooster van aftreden;

Contact: [email protected].

• de doelstelling van de Stichting en de met Grontmij gesloten optie-overeenkomsten en de relevante ontwikkelingen op dit gebied in Nederland.

De Bilt, 9 maart 2011

Samenstelling

R.J.M. de Beaufort (voorzitter)

Op 31 december 2010 bestond het bestuur uit:

S.C. Peij A.J. ten Cate

Jhr. R.J.M. de Beaufort (1947) voorzitter Nationaliteit Nederlandse Aftredend en herbenoembaar 2011 Belangrijkste eerdere functie directeur Bank Insinger De Beaufort

S.C. Peij (1970) Nationaliteit Nederlandse Aftredend en herbenoembaar 2013 Huidige functie directeur Governance University (Nederland) B.V.

A.J. ten Cate (1953) Nationaliteit Nederlandse Aftredend en herbenoembaar 2012 Huidige functie directeur-eigenaar Enatco B.V., een adviesbureau voor de farmaceutische industrie. Het bestuur van de Stichting heeft het voornemen de heer De Beaufort op 7 april 2011 wederom voor een termijn van vier jaar te benoemen.

GROUP EXECUTIVE COMMITTEE


51

Group Executive Committee

Van links naar rechts: Mel Zuydam1), Sylvo Thijsen1), Gert Dral en Jean-Luc Schnoebelen.

Sylvo Thijsen (1959)

Jean-Luc Schnoebelen (1956)

Voorzitter

Vicevoorzitter GEC/Groepsdirecteur Monitoring & Testing/Voorzitter Ginger/Frankrijk

Mel Zuydam (1961) Financieel directeur 1) Voor de biografieën van de Raad van Bestuur, zie pagina 15.

Gert Dral (1955) Groepsdirecteur Planning & Design

Nationaliteit Franse

Benoemd 2010

In dienst bij Grontmij sinds 2010

Belangrijkste eerdere functies Nationaliteit

Seniormanagementposities bij dochtermaatschappijen van

Nederlandse

Bouygues Group, waaronder HDR in de Verenigde Staten en

In dienst bij Grontmij sinds

Rinaldi Structal.

1976

Overige verantwoordelijkheden

Belangrijkste eerdere functies

Verantwoordelijk voor innovatie & special projects; Trett consultancy.

Algemeen directeur Grontmij Nederland/Directeur Operations Nederland en België

Overige verantwoordelijkheden Verantwoordelijk voor Scandinavië, Turkije, Hongarije, Vietnam en China.

Groepsdirecteur Transportation & Mobility Groepsdirecteur Water & Energy Raad van Bestuur (a.i.)

52


COUNTRY MANAGING DIRECTORS

Country Managing Directors

Jan Bosschem

Hubert Habib

Jean-Luc Schnoebelen

Leif Bertilsson

Søren Larsen

Ina Brandes

Maciej Chrzanowski

John Chubb

Miklós Lukács

Kerem Sadiklar

Benelux

Scandinavië

Jan Bosschem

Leif Bertilsson

(België)

(Zweden)

Hubert Habib

Søren Larsen

(Nederland)

(Denemarken)

Verenigd Koninkrijk en Centraal- en Oost-Europa Ina Brandes (Duitsland)

Maciej Chrzanowski (Polen)

Frankrijk

John Chubb (Verenigd Koninkrijk)

Jean-Luc Schnoebelen (Frankrijk)

Miklós Lukács (Hongarije)

Kerem Sadiklar (Turkije)

Editie Grontmij N.V. april 2011


De boom en het citaat op de omslag staan symbool voor het thema ‘Making a Difference’ Het onderstreept wat we nu doen en hoe we de toekomst zien. We doen dat door onze geweldige projecten en door onze innovatieve producten te ontwikkelen en duurzame leef- en werkomgevingen te realiseren. We staan midden in de samenleving en beinvloeden deze rechtstreeks. We zijn ons er dan ook van

bewust dat hierbij een grote verantwoordelijkheid komt kijken. Bij alles wat we ontwikkelen of creëren, houden we dan ook rekening met toekomstige generaties. De boom, het citaat en het thema ondersteunen onze ‘pay-off’ en onderstrepen hoe wij als onderneming verschil maken. Voor onze klanten en voor de samenleving met als uitgangspunt Planning, Connecting, Respecting the future’.

Grontmij N.V. De Holle Bilt 22 Postbus 203 3730 AE De Bilt T +31 30 220 79 11 F +31 30 220 34 67 [email protected]

www.grontmij.com www.twitter.com/grontmijgroup

Verkort Grontmij Jaarverslag. Making a difference

Recommend Documents