VERKIEZINGEN LEAN & MEAN Dr. mr. Steven Jellinghaus & mr. Karen Maessen De Voort Advocaten I Mediators
POLLS
Waar of niet? • Verkiezingen duren 13 weken
Toegestaan of niet toegestaan? • Niet iedereen krijgt 1 week voor de verkiezingsdatum een stembiljet, terwijl dit wel vereist is volgens het OR-reglement. • Om iedereen toch een stemmogelijkheid te geven, geeft de ondernemingsraad de betreffende medewerkers 6 dagen voor de verkiezingsdatum alsnog een stembiljet
Juist of onjuist? • Het is de OR niet toegestaan om het verkiezingsreglement te wijzigen voordat de verkiezingsprocedure start
WAT SCHRIJFT DE WET VOOR?
Vooraf
Zittingsduur Artikel 12 WOR: opties: • OR treedt om 3 jaar tegelijkertijd af • OR treedt om 2 jaar tegelijkertijd af • OR treedt om 4 jaar tegelijkertijd af • OR treedt om 2 jaar voor de helft af Iedereen herkiesbaar tenzij anders geregeld Verlengen zittingsduur?
Samenstelling OR Artikel 6 lid 1 en lid 6 WOR: • Grootte OR wordt door WOR voorgeschreven • OR en ondernemer samen kunnen afwijkend aantal leden vaststellen Artikel 9 lid 3 en 4 WOR: • Mogelijkheid van kiesgroepen
OR-reglement Artikel 10 WOR: de OR stelt in zijn OR-reglement nadere regels over: • Kandidaatstelling • Inrichting verkiezingen • Vaststelling uitslag • Vervulling tussentijdse vacatures Wijzigen reglement? Artikel 8 lid 1 WOR
Actief en passief kiesrecht
Wat zegt de wet? Artikel 1 lid 2 en 3 WOR Artikel 6 lid 2 WOR Artikel 6 lid 3 WOR Maar ook artikel 6 lid 4 en lid 5 WOR!
Stap 1 Wie zijn de "in de onderneming werkzame personen"? • de personen die in de onderneming werken op basis van een arbeidsovereenkomst of aanstelling met de ondernemer • uitzendkrachten die in het kader van de werkzaamheden van de onderneming tenminste 2 jaar bij de onderneming werken (ingeleende werknemers) • de personen die een arbeidsovereenkomst of aanstelling hebben met de ondernemer, maar die werkzaam zijn in een andere onderneming (uitgeleende werknemers) • de personen die door de ondernemingsraad en de ondernemer samen zijn aangewezen als ‘’in de onderneming werkzame personen.’’
Stap 2 Wie zijn kiesgerechtigd/verkiesbaar? • Kiesgerechtigd: alle "in de onderneming werkzame personen" (zie stap 1) die langer dan 6 maanden in de onderneming werkzaam zijn • Verkiesbaar: alle "in de onderneming werkzame personen" (zie stap 1) die langer dan 1 jaar in de onderneming werkzaam zijn • Maar OR kan in OR-reglement andere diensteisen opnemen!
SER-reglement 1. Kiesgerechtigd zijn de personen die op de verkiezingsdatum gedurende ten minste zes maanden in de onderneming werkzaam zijn. 2. Verkiesbaar tot lid van de ondernemingsraad zijn de personen die op de verkiezingsdatum gedurende ten minste een jaar in de onderneming werkzaam zijn.
Datum en tijdspad verkiezingen
Wat zegt de wet? Artikel 10 WOR
SER-reglement 1.
2. 3.
De ondernemingsraad bepaalt na overleg met de ondernemer de datum van de verkiezing, alsmede de tijdstippen van aanvang en einde van de stemming. De secretaris van de ondernemingsraad doet van een en ander mededeling aan de ondernemer, aan de in de onderneming werkzame personen en aan de werknemersorganisaties. Tussen het doen van deze mededeling en de datum waarop de verkiezing wordt gehouden, liggen ten minste dertien weken. De datum van de verkiezing ligt niet eerder dan vier weken en niet later dan twee weken voor de afloop van de zittingsperiode van de aftredende leden van de ondernemingsraad. De ondernemingsraad of de door hem ingestelde verkiezingscommissie kan zich bij de verkiezing laten bijstaan door een of meer stembureaus, die elk bestaan uit ten hoogste drie in de onderneming werkzame personen.
Kandidaatstelling
Wat zegt de wet? Artikel 9 lid 2 WOR: een kandidatenlijst kan worden ingediend door: • Vakbonden die aan bepaalde voorwaarden voldoen • Iedere in de onderneming werkzame kiesgerechtigde persoon/groep, die niet lid is van een vakbond die een lijst heeft ingediend
SER-reglement 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Uiterlijk negen weken voor de verkiezingsdatum stelt de ondernemingsraad (per kiesgroep) een lijst op van de in de onderneming werkzame personen die op de verkiezingsdatum kiesgerechtigd, respectievelijk verkiesbaar zijn en maakt hij deze lijst in de onderneming bekend. Kandidaatstelling geschiedt (per kiesgroep) door indiening van een lijst van een of meer kandidaten bij de secretaris van de ondernemingsraad. Deze verstrekt een gedagtekend bewijs van ontvangst op naam van degene die de lijst heeft ingediend. Tot uiterlijk zes weken voor de verkiezingsdatum kunnen werknemersorganisaties (die tot een kiesgroep behorende kiesgerechtigde persoenen onder hun leden tellen, voor die kiesgroep) kandidatenlijsten indienen. Binnen een week nadat de in lid 3 bedoelde termijn is verstreken, maakt de ondernemingsraad bekend welke werknemersorganisaties kandidatenlijsten hebben ingediend (en voor welke kiesgroep). Na de in het vorige lid bedoelde bekendmaking kunnen een of meer kiesgerechtigde werknemers die geen lid zijn van een werknemersorganisatie welke kandidaten heeft gesteld, kandidatenlijsten indienen (voor welke kiesgroep zij behoren). Tot uiterlijk drie weken voor de verkiezingsdatum kunnen de in lid 5 bedoelde kandidatenlijsten bij de secretaris van de ondernemingsraad worden ingediend. Bij elke kandidatenlijst wordt van iedere daarop voorkomende kandidaat een schriftelijke verklaring overgelegd dat deze de kandidatuur aanvaardt. De naam van een kandidaat mag slechts op één kandidatenlijst voorkomen.
SER-reglement 1. 2.
3.
De ondernemingsraad onderzoekt of de ingediende kandidatenlijsten en de kandidaten die daarop voorkomen, voldoen aan de vereisten van de wet en van dit reglement. De ondernemingsraad verklaart een kandidatenlijst die niet voldoet aan de in het vorige lid bedoelde vereisten, ongeldig en doet hiervan onmiddellijk schriftelijk en met opgave van redenen mededeling aan degene(n) door wie de lijst is ingediend. Gedurende één week na deze mededeling bestaat de gelegenheid de lijst aan de gestelde vereisten aan te passen. De kandidatenlijsten worden uiterlijk twee weken voor de verkiezingsdatum door de ondernemingsraad aan de in de onderneming werkzame personen bekendgemaakt.
SER-reglement Indien er (in een kiesgroep) niet meer kandidaten zijn gesteld dan er (voor die kiesgroep) plaatsen in de ondernemingsraad zijn te vervullen, vindt er (in die kiesgroep) geen verkiezing plaats en worden de gestelde kandidaten geacht te zijn gekozen.
Stemmen en uitslag
Wat zegt de wet? • Artikel 9 lid 1 WOR: geheime schriftelijke stemming aan de hand van kandidatenlijsten • Artikel 10 WOR: OR bepaalt • Artikel 11 lid 1 WOR: OR draagt zorg voor bekendmaking uitslag
SER-reglement 1. 2.
3.
De verkiezing geschiedt bij geheime schriftelijke stemming. Op de dag van de verkiezing wordt door of namens de ondernemingsraad, op de door hem daarvoor aangewezen plaatsen aan iedere kiesgerechtigde persoon een gewaarmerkt stembiljet uitgereikt. Op dit stembiljet staan de kandidaten vermeld. Direct na invulling deponeert de kiesgerechtigde persoon dit stembiljet in een daartoe bestemde bus, tenzij het stembiljet per post wordt verzonden. Iedere kiesgerechtigde persoon kan voor ten hoogste twee andere kiesgerechtigde personen een stembiljet invullen, mits hij door deze personen schriftelijk daartoe is gemachtigd.
SER-reglement Bij personenstelsel: Iedere kiesgerechtigde persoon brengt ............... stemmen uit, met dien verstande dat hij per kandidaat slechts één stem kan uitbrengen. Of voor kiesgroepen: Iedere kiesgerechtigde persoon wijst op het stembiljet zoveel kandidaten aan als er voor die kiesgroep zetels in de ondernemingsraad te bezetten zijn. Of bij lijstenstelsel: Iedere kiesgerechtigde persoon brengt één stem uit.
SER-reglement 1. Na het einde van de stemming stelt de ondernemingsraad het aantal geldige stemmen vast dat op elke kandidaat is uitgebracht. 2. Ongeldig zijn de stembiljetten: a. die niet door of namens de ondernemingsraad zijn gewaarmerkt; b.waaruit niet duidelijk de keuze van de stemgerechtigde blijkt; c. waarop niet het vereiste aantal stemmen is uitgebracht; d.waarop andere aantekeningen voorkomen dan de uitgebrachte stemmen.
SER-reglement (bij personenstelsel) 1. Gekozen zijn de kandidaten die (per kiesgroep) achtereenvolgens het hoogste aantal stemmen hebben gekregen. Indien er voor de laatste te bezetten zetel(s) meer kandidaten zijn die een gelijk aantal stemmen hebben gekregen, beslist het lot. 2. De uitslag van de verkiezing wordt door de ondernemingsraad vastgesteld en volledig bekendgemaakt aan de ondernemer, aan de in de onderneming werkzame personen en aan de werknemersorganisaties die kandidaten hebben voorgedragen.
SER-reglement (bij lijstenstelsel) 1.
2.
Ter bepaling van de uitslag van de verkiezing berekent de ondernemingsraad (voor elke kiesgroep) in de eerste plaats de kiesdeler, door het aantal (in die kiesgroep) geldig uitgebrachte stemmen te delen door het aantal (door de kiesgroep) te bezetten zetels in de ondernemingsraad. Vervolgens worden aan iedere kandidatenlijst (per kiesgroep) zoveel zetels toegewezen als de kiesdeler begrepen is in het aantal op die lijst uitgebrachte geldige stemmen. Zetels die op deze wijze niet kunnen worden vervuld, worden achtereenvolgens toegekend aan de lijsten met de meeste reststemmen. Stemmen uitgebracht op een lijst die de kiesdeler niet haalde, gelden – indien ten minste driekwart van de kiesdeler is gehaald – ook als reststemmen. Bij een gelijke hoeveelheid reststemmen van twee of meer lijsten beslist het lot welke lijst het eerst een restzetel krijgt. De zetels die aan een lijst zijn toegevallen, worden toegewezen aan de daarop staande kandidaten. Dit gebeurt in de volgorde waarop zij op de lijst voorkomen, met dien verstande dat een kandidaat die persoonlijk de kiesdeler heeft gehaald, in ieder geval is gekozen. Indien bij de toepassing van deze bepalingen aan een lijst meer zetels toekomen dan er kandidaten zijn, gaat/gaan de zetel of zetels die niet vervuld kan/kunnen worden over op een of meer van de overige lijsten, waarop kandidaten voorkomen aan wie geen zetel is toegewezen. De uitslag van de verkiezing wordt door de ondernemingsraad vastgesteld en volledig bekendgemaakt aan de ondernemer, aan de in de onderneming werkzame personen en aan de werknemersorganisaties, die kandidatenlijsten hebben ingediend.
Bewaartermijn stembiljetten
Wat zegt de wet? ?
SER-reglement De gebruikte stembiljetten worden door de secretaris van de ondernemingsraad in een gesloten envelop ten minste drie maanden bewaard.
Voorziening in tussentijdse vacatures
Wat zegt de wet? Artikel 10 WOR
SER-reglement 1.
2. 3.
In geval van een tussentijdse vacature in de ondernemingsraad wijst de ondernemingsraad tot opvolger van het betrokken lid aan de kandidaat die (voor de betrokken kiesgroep) volgens de uitslag van de laatstgehouden verkiezing daarvoor als eerste in aanmerking komt. De aanwijzing geschiedt binnen een maand na het ontstaan van de vacature. Artikel 13, lid 2 van dit reglement is van overeenkomstige toepassing. Indien er geen opvolger als bedoeld in het eerste lid van dit artikel beschikbaar is, wordt in de vacature voorzien door het houden van een tussentijdse verkiezing, tenzij binnen zes maanden een algemene verkiezing plaatsvindt.
Bezwaarregeling
Wat zegt de wet? ?
SER-reglement 1.
2.
Iedere belanghebbende kan, binnen een week na de bekendmaking daarvan, bij de ondernemingsraad bezwaar maken tegen een besluit van de ondernemingsraad met betrekking tot: a. de bepaling van de datum van de verkiezing en de tijdstippen van aanvang en einde van de stemming, zoals geregeld in artikel 6, lid 1; b. de opstelling van de lijst van kiesgerechtigde en verkiesbare personen, zoals geregeld in artikel 7, lid 1; c. de geldigheid van een kandidatenlijst, zoals geregeld in artikel 8; d. de vaststelling van de uitslag van de verkiezing, zoals geregeld in artikel 13, lid 2; e. de voorziening in een tussentijdse vacature, zoals geregeld in artikel 15. De ondernemingsraad beslist zo spoedig mogelijk op het bezwaar en treft daarbij de voorzieningen die nodig zijn.
MEER WETEN? • •
Voorbeeld Lean & Mean OR-reglement: http://www.devoort.nl/nieuws/2016/01/15176 Drie meest voorkomende misverstanden over ORverkiezingen + schema met de belangrijkste bepalingen uit de WOR over OR-verkiezingen: http://www.devoort.nl/nieuws/2015/08/driemisverstanden-over-or-verkiezingen
VRAGEN? Steven Jellinghaus en Karen Maessen Prof. Cobbenhagenlaan 75 5037 DB Tilburg Tel: 013-4668883 E-mail:
[email protected] en
[email protected] Volg de sectie MZ ook op twitter @MZ_DeVoort en op LinkedIn via de pagina Medezeggenschapsrecht De Voort Advocaten
De Voort Advocaten | Mediators Juridische ondersteuning door adviseren, bemiddelen en procederen
We blinken uit in verschillende rechtsgebieden: -
Vastgoed en overheden Ondernemingsrecht Insolventierecht Arbeidsrecht Personen- en familierecht Medezeggenschapsrecht Zorgrecht en sportrecht Mediation