Netherlands Journal of Critical Care
612 Intensivisten en fellows 7 rustende leden 887 overige leden 40 overige abonnees Totaal 1 december 2008: 1711 Totaal 1 februari 2009: 1546 Totaal lezersbereik: 3554
48
Verenigingsnieuws Beademingsdagen 2008 Op 11 en 12 december 2008 werd door de NVIC de cursus “Mechanische beademingsdagen 2008” georganiseerd in Congrescentrum De Reehorst in Ede. Evenals andere jaren was de belangstelling weer overweldigend en konden wij in totaal 149 deelnemers begroeten. Ook de industrie was zeer goed vertegenwoordigd. Het programma kende een afwisseling van plenaire lezingen en een 8-tal workshops. Op de eerste dag werden begonnen met luchtwegmanagement en percutane tracheotomie. Daarna volgde basale aspecten van beademing en de longmechanica. Vervolgens werd interactieve beademing besproken waarbij (computer gestuurd) ontwennen, non-invasieve beademing en een nieuwe vorm van beademing NAVA (Neurally Adjusted Ventilator Assist), waarbij de triggering door analyse van electrische signalen aan het diafragma opgevangen kunnen worden door een electrode in de slokdarm. Van deze nieuwe beademingsvorm wordt veel verwacht en collega Jan-Jaap Spijkstra gaf informatie over de eerste ervaringen in Nederland. Na het diner leidde Hans van der Hoeven nog een interessante interactieve casusbespreking. Op de tweede dag lag het accent op de pathofysiologie en behandeling van ALI/ARDS. Het belang van longsparende strategieën staat inmiddels vast. De waarde van recruteermanoevres werd naar aanleiding van steeds meer wetenschappelijke informatie steeds meer ter discussie. De waarde van kinetische therapie, ECMO en HFOV werden toegelicht als aanvullende optie door deskundige sprekers. Nieuw was een voordracht met aandacht voor de thoraxfoto bij Intensive Care patiënten en het programma werd afgesloten met een pro-con debat tussen collega Aerdts en Groeneveld. Een zeer vermakelijk en wetenschappelijk interessant debat. Uit de stemming in de zaal bleek dat er zeker waarde is van een CT-scan maar dat het lastig is dit op een relevante wijze in de dagelijkse praktijk te incorporeren. In de verschillende workshops konden de deelnemers kennismaken met de belangrijkste beademingsmachines en kon geoefend worden
in de techniek van de percutane tracheotomie, capnografie, kinetische therapie, NAVA, SmartCare, niet-invasieve beademing en bronchoscopie. Deze laatste workshop, verzorgd door de collegae Schröder en Heunks werd uitstekend gewaardeerd. Al met al ben ik er van overtuigd dat de NVIC er wederom in geslaagd is om de deelnemers een aantrekkelijk programma aan te bieden en dat de behoefte aan deze vorm van onderwijs nog altijd groot is. Ook de organisatie van de cursus verliep vlekkeloos. Uiteraard zullen wij aan de hand van de evaluatieformulieren bekijken hoe wij de cursus nog aantrekkelijker kunnen maken. Zoals u weet zal de cursus weer in 2010 plaatsvinden en reeds nu zijn er goede ideeën voor verdere verbetering. Ik wil bij deze nog alle deelnemers bedanken voor hun interactieve bijdrage en ook de verschillende bedrijven zonder wie de organisatie van deze cursus niet mogelijk zou zijn geweest. Uiteraard hopen wij u wederom volgend jaar op de verschillende nieuwe NVIC cursussen in 2009 te mogen begroeten. Dr. A.R.H. van Zanten, Voorzitter programmacommissie a.i.
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 48
10-02-2009 13:45:14
Netherlands Journal of Critical Care
Bezoeken IGZ De IGZ heeft aangekondigd dat zij in de komende maanden alle niveau 1 IC’s aangekondigd zullen gaan bezoeken. Het doel van deze bezoeken is te controleren of de plannen van aanpak in daadwerkelijk tot uitvoer zijn gebracht en of aan de andere door IGZ gestelde normen daadwerkelijk in de praktijk wordt voldaan. Bij een aantal van deze bezoeken van de IGZ aan een niveau 1 IC zal een lid van het bestuur van de NVIC aanwezig zijn om te zien op welke wijze deze bezoeken verlopen en waar nodig onze leden bij te staan.
Congressen in 2009 19 maart
Symposium ‘Parenterale voeding en de lever’, Congrescentrum de Koningshof, Veldhoven
28 maart
NVIC Cursus Echografie op de Intensive Care, Ziekenhuis Rijnstate, Arnhem, The Netherlanvds
18-19 juni
NVIC Circulatiedagen, Ede, v The Netherlands
17-18 september
NVIC Traumatologie en Acute Geneeskunde, Ede, The Netherlands
19-20 november
NVIC Infectiedagen, Ede, The Netherlands
Ilse van Stijn, secretaris
Verenigingen die accreditatie verleenden aan NVIC activiteiten in 2008 NVA
NIV
NVALT
NVVC
NVvH
NVK
NVVN
Echografie op de Intensive Care Zaterdag 28 maart 2009 Ziekenhuis Rijnstate, Arnhem
ag
5 pnt
Circulatiedagen Donderdag 18 juni en vrijdag 19 juni 2009 Hotel- en Congrescentrum De Reehorst, Ede
ag
13 pnt
ag
Traumatologie en acute geneeskunde Donderdag 17 september en vrijdag 18 september 2009 Hotel- en Congrescentrum De Reehorst, Ede
ag
12 pnt
ag
ag
ag
ag
ag
Infectiedagen Donderdag 19 november en vrijdag 20 november 2009 Hotel- en Congrescentrum De Reehorst, Ede
ag
12 pnt
ag
ag
ag
ag
ag
NVMM
NVN
NVZA
NVICV
NVT
VHIG
ag
ag
ag
ag
ag
ag
ag
12 pnt
ag
11 pnt
ag
ag = aangevraagd
NVIC Bestuur JI van der Spoel Intensivist Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht Voorzitter E-mail:
[email protected]
I van Stijn Intensivist Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam Secretaris E-mail:
[email protected]
CPC de Jager Internist-intensivist Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch Bestuurslid E-mail:
[email protected]
JHJ Meeder Intensivist Medisch Centrum Rijnmond-Zuid, Rotterdam Bestuurslid E-mail:
[email protected]
Secretariaat NVIC Stationsweg 73 C, 6711 PL Ede. Telefoon: 0318-693337, Fax: 0318-693338, E-mail:
[email protected] Jolien Wiegman
PW de Feiter Chirurg-intensivist St Franciscus Gasthuis, Rotterdam Penningmeester E-mail:
[email protected]
H Bouter Internist-intensivist Diaconessenhuis, Leiden Bestuurslid E-mail: hbouter@ diaconessenhuis.nl
Dr. H Kieft Internist-Intensivist Isala Klinieken, Zwolle Bestuurslid
[email protected]
Dr. KH Polderman Internist-intensivist Universitair Medisch Centrum, Utrecht Bestuurslid E-mail:
[email protected]
Secretariaat NJCC Stationsweg 73C, 6711 PL Ede Telefoon: 0318-693337 Fax: 0318-693338 E-mail:
[email protected] Andrea Wijnand
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 49
49
10-02-2009 13:11:41
Netherlands Journal of Critical Care
Notulen Algemene ledenvergadering NVIC 11 december 2008 De Reehorst, Ede 20.20 uur 1. Opening De voorzitter, Hans van der Spoel opent de vergadering. 2. Notulen vorige Algemene Ledenvergadering De notulen van de vorige vergadering worden goedgekeurd. 3. Aanvullende agendapunten H van der Spoel geeft aan dat er een extra punt aan de agenda toegevoegd wordt: de ‘commotie’ rondom de niveau 1 IC’s naar aanleiding van de NOVA-uitzendingen. Eerst zal de ‘normale’ agenda behandeld worden. M. Barnas merkt op dat door de Inspectie 10 niveau 1 IC’s gesloten gaan worden. Hij wil het extra agendapunt als eerste behandeld zien. Er wordt gestemd over de volgorde van de agenda en besloten wordt om het agendapunt van de niveau 1 IC’s naar voren te schuiven. Barnas geeft aan dat de Inspectie bij 10 IC’s bevolen heeft om binnen 24 uur de IC-zorg te staken. Dit besluit zou overlegd zijn in aanwezigheid van (een) bestuursleden(lid) van de NVIC. Vd Spoel merkt op dat de NVIC in september verordonneerd is door de Inspectie te komen op een bijeenkomst met o.a. de NIV (uitgenodigd, maar afwezig), NVA, NVvH, Orde, SAZ, NVZ. Er is toen een tussentijds verslag gepresenteerd waaruit zou blijken dat bij 60 % van de niveau 1 IC’s de kwaliteit niet acceptabel was. De betreffende ziekenhuizen hebben een brief ontvangen welke acties zij moesten ondernemen waarbij dit voor 1 november geregeld zou moeten zijn. Input vanuit de aanwezige partijen werd niet gehoord door de IGZ. Afgelopen woensdag, 9 december, werd het bestuur van de NVIC, samen met de partijen die ook in september werden uitgenodigd, opnieuw in de Domus verwacht waar zij, onder embargo, te horen kregen dat de kwaliteit van een aantal ziekenhuizen sterk verbeterd was, maar niet in alle. De namen van de ziekenhuizen welke volgens de inspectie hun IC-zorg zouden moeten staken, zijn, ondanks verzoek daartoe, niet bekend gemaakt. Wel werd medegedeeld dat vrijdagmiddag 12 december om 16.00 uur deze IC’s hun IC-zorg zouden moeten staken. Hier was geen discussie over mogelijk. De IGZ wenste niet mee te werken aan een oplossing voor beademde patiënten die eventueel zouden moeten worden overgeplaatst of het verplaatsen van het tijdstip waarop dit zou moeten gebeuren. 50
Barnas meldt dat komende vrijdag, 12 december, een uitzending van NOVA over niveau 1 IC’s gaat, waarbij mogelijk een gekleurd beeld naar buiten komt. Winsser geeft aan dat de SAZ bijeen is geweest en dat zij gezamenlijk een verklaring hebben opgesteld en deze ondersteunen. Deze verklaring wordt voorgelezen. Hierin staat oa dat de NVIC meerdere malen uitspraken heeft gedaan die niet gunstig zijn voor de niveau 1 IC’s. Zij nodigen het bestuur uit om hun consequenties hieruit te trekken. Vd Spoel antwoordt dat er door hem in de NOVA-uitzending van 28 november gesproken is over de gevaren van langdurige beademing. Een aantal zaken en mn de nuancering is uit de uitzending geknipt. Het bestuur is het oneens met de redenering uitgesproken door Winsser en acht het om meerdere redenen onverstandig om op te stappen, onder andere omdat er dan geen aanspreekpunt meer is voor diverse gremia, waaronder ook de IGZ en er veel kennis en ervaring wegvalt, die niet op korte termijn kan worden vervangen. In de zaal wordt opgemerkt dat in het recente verleden uitspraken gedaan zijn door vooraanstaande NVIC-leden welke buitengewoon onverstandig zijn geweest. Het bestuur heeft de rest in gang gezet door geen afstand te doen van deze uitspraken. Het bestuur geeft als reactie dat het NVIC bestuur aan de eerste NOVA-uitzending niet meegewerkt heeft. Een journalist heeft na een jaar een vervolg aan het verhaal willen geven, ook dit is niet geïnitieerd door de NVIC. Het bestuur kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor interviews van individuele intensivisten/ leden van de NVIC. De Lind van Wijngaarden vindt dat de NVIC te laat gereageerd heeft. Er is nu een brief van de NVA aan de Inspecteur-generaal waarin de NVA o.a. pleit voor voldoende bedden voor acute zorg. De lat voor de niveau 1 IC’s ligt erg hoog. Vd Spoel heeft hierover contact gehad met de voorzitter van de NVA en zij hebben afgesproken in dezen te zullen samenwerken. De Waal geeft aan dat de NVA de eigen richtlijn ter discussie stelt. De NVIC-leden moeten samenwerken en niet een wig laten drijven door de NVA. In de brief van de NVA stelt de NVA de er wellicht een aanpassing van de richtlijn nodig is, aldus de Lind van Wijngaarden. De NVIC loopt achter de feiten aan. Vanuit de zaal komt de opmerking dat men teleurgesteld is in de NVIC. De Inspectie was na de laatste uitzending genoodzaakt om in te grijpen. Het bestuur heeft te weinig gedaan om de belangen van de niveau 1 IC’s te behartigen. De voorzitter geeft nogmaals aan dat de eerste uitzending buiten de NVIC om is gegaan. De NVIC heeft juist veel energie gestoken in het opzetten van regionalisatie , o.a. door het organiseren van een symposium, door werkdocumenten ter beschikking te stellen, etc.
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 50
10-02-2009 13:11:41
Netherlands Journal of Critical Care
Er wordt gevraagd of het bestuur gebruik maakt van mediatraining. Waarop geantwoord wordt dat er contact is met de communicatieadviseur van de Orde. Er dient veel rechtgezet te worden. Kan er niets gedaan worden door de ‘rechtelijke macht’? Het bestuur vraagt zich af hoe je dat moet doen. Voor de uitzendingen wordt veel geknipt en geplakt. Alleen bij een live discussie kun je dit voorkomen. Het bestuur geeft aan dat het wellicht mogelijk is om in het NRC of de Volkskrant een achtergrondartikel te laten plaatsen. De NVIC heeft herhaaldelijk aangedrongen op respecteren van de implementatietermijn van de richtlijn van 5 jaar, maar nu bepaalt de Inspectie de regels. In maart is er een brief aan de minister verstuurd waarin gevraagd werd om steun. In juni is hierover een rappel verstuurd maar hier is ook geen reactie op gekomen. Uit de zaal komt de vraag wie dan aanspreekpunt is als er nergens antwoord op komt. Dit blijft een grijs gebied omdat de NVIC geen wetenschappelijke vereniging is. Barnas zegt dat hij op persoonlijke titel een brief aan de minister en dhr van der Wal heeft gestuurd en dat hij hier wel antwoord op heeft ontvangen. Ook heeft hij aan de redactie van NOVA vragen gesteld met betrekking tot de nuancering in de uitzending. Hier heeft hij geen reactie op ontvangen. Het bestuur is geinteresseerd in het antwoord van de minister op de brief van Barnas en wil deze graag inzien. Vanuit de zaal wordt gesteld, dat de richtlijn een eis is om op afgerekend te worden. De richtlijn moet aangepast worden aan maatschappelijke ontwikkelingen. De norm kan pas vastgesteld worden wanneer aan de voorwaarden voldaan kan worden. Vd Spoel geeft aan dat de richtlijn pas in 2011 toetsbaar zou zijn, zoals destijds zelf ook door de Inspectie is gezegd bij het aanbieden van de richtlijn. Het doel is om de kwaliteit te bewaken. De Inspectie wil meer toetsbare zaken in de richtlijn, dus zal de richtlijn eerder willen aanscherpen.
Buitelaar geeft aan dat de NVIC duidelijk het standpunt in moet nemen dat de Inspectie zich niet aan afspraken houdt. Vanuit de zaal wordt gesteld, dat deze discussie niets te maken heeft met uitkomstmaten. De SAZ is bezig om een richtlijn te maken voor niveau 1 IC’s. Niveau 1 is te weinig vertegenwoordigd in het bestuur. Het bestuur geeft aan hiermee bezig te zijn. In de zaal wordt opgemerkt dat het probleem ook bij de richtlijn zelf ligt. In de commissie die de richtlijn gemaakt heeft, was niveau 1 niet vertegenwoordigd. De vergadering wordt geschorst tot 21.45 uur. De voorzitter heropent de vergadering. Morgen zal de NVIC een persverklaring doen uitkomen. Deze wordt voorgelezen. Barnas geeft aan dat er overleg geweest is met de niveau 1 intensivisten en dat zij 3 punten hebben opgesteld; - de verklaring morgen moet krachtiger, meer afkeurend om de beeldvorming te herstellen - het bestuur moet zich krachtiger inzetten om de gesloten IC’s weer operationeel te krijgen - een evaluatie/herziening van de richtlijn met behulp van de niveau 1 intensivisten De reactie van het bestuur is dat zij zich zeker gaan inzetten om deze punten gerealiseerd te krijgen maar voor punt 3 zal dit moeilijker worden. Hierover zal contact opgenomen worden met de NVA en de andere betrokken wetenschappelijke verenigingen. Ten Cate merkt op dat de Inspectie nu doof blijkt te zijn voor de NVIC, jullie moeten laten zien dat jullie boos zijn! Vd Spoel geeft aan dat het bestuur zeker de ondersteuning van de niveau 1 zal uitspreken. De vraag wordt gesteld waarom de IC’s gesloten worden. Dit is omdat bijvoorbeeld de voorwacht of regionalisatie formeel niet goed geregeld zijn.
De zaal vraagt zich af waarom de mededeling van de Inspectie niet eerder bekend is geworden? Morgen zal er een persbericht van de Inspectie verschijnen waarna er een gemeenschappelijk verklaring van de wetenschappelijke verenigingen uitgebracht zal worden. Uit de zaal komt de opmerking waarom niet meteen de publiciteit gezocht wordt, dus voor het persbericht van de IGZ? Het bestuur belooft dit te doen tenzij de Orde zeer gegronde redenen heeft om dit niet te doen.
Bouter geeft aan dat de voorwachtpositie in zijn ziekenhuis formeel niet goed geregeld is, omdat hij heeft aangegeven dat een IC-arts binnen 5 à 10 minuten aanwezig is, terwijl dit binnen 5 minuten zou moeten zijn. Kan het bestuur wellicht bemiddelen tussen de Inspectie en de gesloten ziekenhuizen? Het bestuur geeft aan dat dit zeker mogelijk is. Ook moet de termijn waarbinnen de zaken geregeld moeten zijn, verruimd worden. Nu moet het binnen 48 uur geregeld worden. Vd Spoel geeft aan dat dit besproken is met de Inspectie maar dat hier geen gehoor voor was.
Schröder geeft aan dat de Inspectie in eerste instantie het wel eens was met de termijn van 5 jaar. Dit dient ook vermeld te worden.
De vergadering wordt opnieuw geschorst.
Uit de zaal komt de vraag of het bestuur bereid is om de juridische mogelijkheden te onderzoeken. Dit als signaal vanuit het bestuur om de Inspectie de wacht aan te zeggen.
De voorzitter heropent de vergadering. De Lind van Wijngaarden geeft aan dat de motie van wantrouwen achterwege blijft. Wel dient er een nieuwe ledenvergadering uitgeschreven te worden voor 15 januari. De niveau 1 intensivisten NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 51
51
10-02-2009 13:11:41
Netherlands Journal of Critical Care
zijn niet uit op een splitsing van de NVIC. De voorzitter geeft aan dat hij graag met een aantal niveau 1 intensivisten de persverklaring wil doornemen voordat deze gepubliceerd wordt. 4. Mededelingen bestuur - Leidraad IGZ meldingen, De IGZ heeft een loket ingesteld waar calamiteiten gemeld moeten worden. Dit is verplicht maar kan niet anoniem. Ook de uitkomsten hiervan zijn niet langer anoniem. 5. Financieel jaarverslag Peter de Feiter presenteert, aan de hand van een power point presentatie, het financiële jaarverslag van 2007. De NVIC is een groeiende vereniging. De inkomsten van de verkoop van advertenties stagneert. De kosten zijn meer gestegen dan de inkomsten. Er zal geen contributieverhoging doorgevoerd worden. De kosten van de kwaliteitsvisitaties lopen niet parallel aan de inkomsten. De visitaties moeten dan ook kostendekkend gemaakt
worden door middel van een verhoging van de kosten voor de ziekenhuizen. 6. Rondvraag Op de agenda staat het discussiestuk over certificering. Deze is per post toegezonden. Uit de zaal komt de vraag waarom dit stuk niet digitaal beschikbaar is. De voorzitter geeft aan dat dit een prematuur discussiestuk is waardoor besloten is het niet op de website te plaatsen. Ook niet op het besloten gedeelte. Ten Cate geeft aan dat er nog steeds een probleem is om voldoende FCCS-instructeurs te vinden. Is het mogelijk om accreditatiepunten te geven voor het geven van een FCCS cursus? Het bestuur zal dit uitzoeken. 7. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 22.30 uur.
v a c a t u r e
FCCS Commissieleden In de FCCS Commissie zijn vacatures ontstaan voor nieuwe Commissieleden. FCCS organiseert jaarlijks voor meer dan 700 artsen gecertificeerd Intensive Care onderwijs. Voor nadere informatie kunt u via het NVIC- secretariaat contact opnemen met Dr. Arthur van Zanten, intensivist, interim voorzitter FCCS Commissie. Graag nodigen we u uit om te reageren op deze vacature.
52
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 52
10-02-2009 13:11:41
f o r m u l i e r
Aanvraag visitatie Voor medische afdelingen en zeker ook Intensive
Graag nodigen wij uw Intensive Care afdeling uit
goede zorg verleend wordt. Er is vanuit de
Voor het uitvoeren van een visitatie wordt een
Care afdelingen is het essentieel dat kwalitatief
maatschappij - terecht - ook steeds meer een roep
om daarover verantwoording af te leggen. Voor een goede kwaliteit van zorg is het van belang dat de
medewerkers op deze afdeling zich openstellen voor evaluatie door beroepsgenoten.
voor deelname aan de volgende ronde visitaties. vergoeding van € 5.600,00 (per 1 januari 2009
inclusief 19% BTW) in rekening gebracht. De NKIC
ziet een aanvraag voor visitatie met belangstelling tegemoet.
Naam ziekenhuis : Contactpersoon : E-mail adres : Postadres : De volgende data zijn nog beschikbaar om uw IC te visiteren. Wij verzoeken u met de cijfers 1,2 en 3 uw drie voorkeursdata aan te geven! (Waarbij 1 staat voor eerste keuze)
<
3 maart 2009
31 maart 2009
12 mei 2009
23 juni 2009
10 maart 2009
7 april 2009
9 juni 2009
25 juni 2009
17 maart 2009
21 april 2009
16 juni 2009
19 maart 2009
28 april 2009
18 juni 2009
Graag contact opnemen om een datum af te stemmen voor 2009
Wilt u dit antwoordformulier sturen aan: NVIC secretariaat visitatie Antwoordnummer 2459 6710 WB Ede Meer informatie kunt u vinden op onze website: www.nvic.nl
NJCC_01 v7 bwerk.indd 53
10-02-2009 13:11:42
a a n k o n d i g i n g
FCCS FCCS cursusdata 2009 Woensdag en donderdag 4 en 5 maart 2009 Donderdag en vrijdag 19 en 20 maart 2009 Dinsdag en woensdag 31 maart en 1 april 2009 Woensdag en donderdag 27 en 28 mei 2009 Donderdag en vrijdag 4 en 5 juni 2009 Dinsdag en woensdag 22 en 23 september 2009 Donderdag en vrijdag 1 en 2 oktober Donderdag en vrijdag 15 en 16 oktober 2009 Dinsdag en woensdag 10 en 11 november 2009 Donderdag en vrijdag 10 en 11 december 2009 Woensdag en donderdag 16 en 17 december 2009 Tarieven FCCS 2009 Leden NVIC Niet-leden Nieuwe NVIC leden
€ 725,€ 875,€ 800,-
Meer informatie kunt u vinden op www.fccs.nl
NJCC_01 v7 bwerk.indd 54
10-02-2009 13:11:42
Netherlands Journal of Critical Care
Notulen Algemene ledenvergadering NVIC 12 januari 2009 De Reehorst, Ede 20.10 uur
1. Opening De voorzitter, Hans van der Spoel opent de vergadering met een powerpointpresentatie over de historie sinds de invoering van de richtlijn, de 1e en volgende NOVA-uitzendingen, het onderzoek van de IGZ en de dreigende sluiting van 10 IC’s, en wat daarna volgde. Tijdens deze inleiding wordt geconcludeerd dat er veel boosheid is jegens IGZ wegens de aanpak. Ook is er veel terechte emotie wegens uitspraken op persoonlijke titel door vooraanstaande NVIC-leden en lijkt er angst onder de leden voor verborgen agenda’s. Aangegeven wordt dat het bestuur geen plannen heeft voor centralisatie oid, geen verbogen agenda’s heeft en achter alle IC’s staat. Er zal een werkgroep Samenwerken in de Regio (SIRE) worden opgestart waarin alle niveau’s vertegenwoordigd zullen zijn. 2. Notulen vorige Algemene Ledenvergadering Dhr Gonkel geeft aan dat in de notulen van de vorige ledenvergadering bij punt 3 een datum van 1 november wordt genoemd waarvoor zaken geregeld dienen te zijn. Hij geeft aan dat deze datum nergens genoemd wordt. De voorzitter merkt op dat de notulen aangepast zullen worden. 3. Stand van zaken niveau 1 IC’s en IGZ M Barnas bedankt de voorzitter voor zijn toelichting. Hij denkt dat het heel goed is dat deze zaken intern besproken wordt en geeft aan dat het jammer is dat de discussie openbaar wordt gevoerd. Hij denkt dat er negatieve beeldvorming achter blijft bij het publiek. Het bestuur betreurt dit alles ook en verzekert de leden dat de discussie inhoudelijk en op wetenschappelijk niveau gevoerd zal worden en niet via de media gespeeld zal worden. M Ronday merkt op dat het een groot probleem is om de verschillende vacatures in te vullen. Het bestuur en de leden hadden dit beter/eerder moeten oppakken door bijvoorbeeld een ‘pool’ op te zetten. Een eerste aanzet zou te realiseren moeten zijn, zodat ook in deze ziekenhuizen mensen blijven/komen werken. Een ander probleem is dat initiatieven op lokaal niveau overruled worden door landelijke beslissingen. Er wordt verslag gedaan van het bezoek van van der Spoel aan het Röpke Sweers ziekenhuis. Volgens Gonkel uit dat ziekenhuis zou een optie zijn 0.5 FTE werken in een klein(er) ziekenhuis en 0.5 FTE op een grotere IC. Dit moet besproken worden met IGZ. IGZ houdt echter vast aan een intensivist overdag. M Ronday vraagt waarom niet eerder dergelijke initiatieven ont-
plooit zijn. Vd Spoel antwoordt hierop dat veel lokale initiatieven gestrand zijn. Het moet ook interessant gemaakt worden om op niveau 1 IC’s te werken, aldus G van Berkel. Er moet gewerkt worden aan het imago van de niveau 1 IC’s door bijvoorbeeld een combinatie aan te gaan met grotere IC’s. Vd Spoel meldt dat uit onderzoek onder fellows is gebleken dat de fellows vanuit interne geneeskunde bijna allemaal fulltime IC willen gaan doen en een aanzienlijk aantal fellows vanuit anesthesiologie parttime IC, gecombineerd dus met OK. Het imago moet wellicht beter, mogelijk mede door regionalisatie. P van der Voort wil graag een toelichting geven op de door hem gedane uitspraken. De kwaliteit van een IC wordt bepaald door een aantal factoren: individuele experts, de keten waarin de IC zich bevindt en een aantal organisatorische kenmerken waaronder volume. Er zijn acht studies die het additionele aspect van volume tonen. Intensivisten op niveau 1 IC’s zijn goede dokters en niveau 1 IC’s zijn goed georganiseerd, maar je mist het volume-effect. Het additionele effect van volume moet ten goede komen aan de IC-patiënt. Hier moet discussie over komen. Wat Van der Voort bevreemdt is dat geen enkele niveau 1-arts hem om uitleg heeft gevraagd. Slechts 2 niveau 3-artsen hebben zijn beweegredenen gevraagd. Hij vindt het jammer dat deze discussie nooit gevoerd wordt. Vd Spoel geeft aan dat de discussie over volume eerst intern besproken zal worden. Voorop moet de verbetering van zorg staan. De reactie van Barnas is dat men niet beseft welke schade is aangericht. Hij vindt dat deze discussie op een wetenschappelijk gevoerd moet worden. Hij wil een toezegging dat Van der Voort niet meer zulke uitspraken in de media zal doen. Van der Voort geeft aan dat hij duidelijk inziet wat de gevolgen zijn en zal hier rekening mee houden. A Grootendorst geeft aan dat hij angst heeft voor het splitsen van de NVIC in twee verschillende verenigingen. Dit moet voorkomen worden. Volgens Grootendorst is de beeldvorming bij de SAZ over de NVIC niet goed. Hij merkt op dat hij betrokken is bij twee niveau 1 IC’s waarbij de Inspectie ingestemd heeft met het ‘delen’ van fte’s intensivisten. De oplossing moet gezocht worden in hechte samenwerking en het rouleren tussen verschillende ziekenhuizen en niveau’s, dagelijkse bezoeken, delen van protocollen en PDMS. Vd Spoel merkt op dat dit uitgewerkt zal moeten worden via SIRE, mede in samenwerking met de Inspectie. C de Lind van Wijngaarden is blij dat het bestuur zo voortvarend te werk is gegaan. Ook hij was bang voor een splitsing van de NVIC. Hij heeft een aantal vergadering bijgewoond van de SAZ waaruit gebleken is dat oa de SAZ de NVIC en haar voorzitter niet meer serieus neemt als gesprekspartner. Ook is de SAZ bezig om een ‘eigen’ FCCS cursus te ontwikkelen. Hij wil hierop graag een reactie. Vd Spoel reageert hierop door aan te geven dat hij geen organisaties heeft gehoord die geen vertrouwen meer hebben in hem of de NVIC. De voorzitter van de NVA NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 55
55
10-02-2009 13:11:43
Netherlands Journal of Critical Care
heeft op de dag van ALV zijn vertrouwen in samenwerking met NVIC uitgesproken. Het bestuur betreurt het dat de SAZ een eigen cursus ontwikkelt, waarvan de eindtermen onbekend zijn De NVIC is juist druk bezig om de capaciteit van de FCCS cursus te vergroten. Het voordeel van de FCCS cursus (uniformiteit, internationaal gecertificeerd) wordt benoemd. Het NVIC-bestuur zal proberen in overleg te treden met het bestuur van de SAZ. P van den Berg geeft aan dat de negatieve publiciteit consequenties heeft. Ziekenhuizen hebben zware klappen gekregen. Het bestuur moet daadkrachtiger optreden tegen negatieve berichtgeving en richting SAZ. Vd Spoel merkt op dat er wel degelijk gereageerd is op de pers. Er is een brief aan de minister verstuurd en er volgt een reactie in Medisch Contact. De voorzitter van de SAZ heeft geweigerd om in contact te treden met de voorzitter van de NVIC. Vd Berg geeft aan dat verschillende organisaties geen vertrouwen meer hebben in Vd Spoel als voorzitter. Desgevraagd komt kan hij alleen de SAZ noemen, en de Nederlandse Vereniging van Cardiologie. Vd Spoel legt uit dat er zoals al eerder gemeld inderdaad een probleem lijkt te zijn met de SAZ. Wat betreft de NVvC: die vereniging wilde een separaat opleidingstraject starten voor cardioloog-intensivisten, en hierover heeft hij een aantal malen gesproken met een vertegenwoordiging van de NVvC, maar hij zou niet weten waarom de NVvC geen vertrouwen meer zou hebben in zijn persoon. Het opheffen van een IC heeft effect op het gehele ziekenhuis, aldus Grootendorst. IGZ gaat voorbij aan de reden en de noodzaak tot het behouden van de niveau I IC. Toch zal de NVIC de mogelijkheden moeten onderzoeken om in contact te treden met de SAZ, ook gezien de grootte van SAZ. Wellicht is het een optie om SAZ afvaardiging in het bestuur te vragen. Eventueel wil Grootendorst bemiddelen. Vd Spoel geeft aan dat het bestuur gaarne ingaat op zijn aanbod om contact te leggen met de SAZ maar dat het niet mogelijk is om een afgevaardigde van de SAZ in het NVIC-bestuur toe te laten treden. In dat geval zouden er ook andere partijen zoals NFU, STZ ed tot het bestuur moeten toetreden en dit wordt niet wenselijk geacht JH Zwaveling vindt het bijzonder om in overleg met ziekenhuisorganisaties te gaan, en vindt dat het bestuur er met de leden moet te zien uitkomen. Het kan niet zo zijn dat verenigingen een plaats in het bestuur eisen. Hij merkt op dat er geen twee ICverenigingen moeten ontstaan, hiermee zijn de belangen van IC niet gediend. Men moet leren van de misstappen. De problemen die er nu zijn, zijn niet de problemen van de niveau 1 IC’s maar van alle IC’s. G Dun merkt op dat de SAZ-ziekenhuizen neergesabeld zijn door NOVA en worden geschoffeerd middels een kwantitatieve richtlijn. Het feit dat volume per se betere zorg oplevert is volgens Dun niet het geval. Hij vindt dat er een gebaar van verontschuldigingen nodig is voor de uitspraken van hoogleraren en Vd Spoel. Het bestuur merkt op dat de uitlatingen, gedaan in NOVA, uitlatingen zijn die twee hoogleraren op persoonlijke 56
titel hebben gedaan. De voorzitter heeft geen uitlatingen gedaan die als negatief voor niveau 1 IC’s kunnen worden bestempeld. Desalniettemin zal het bestuur voortgaan met het contact zoeken met de SAZ. J Lutisan geeft aan dat de NVIC wist wat er in de tweede NOVAuitzending naar voren zou komen. Er is niet meteen krachtig afstand gedaan van de uitspraken. Deze afstandneming kwam wel naar voren in de inleiding van de voorzitter. Als reactie geeft Vd Spoel aan dat het onmogelijk is om de uitzending te beïnvloeden. De door hem in het interview geuite nuanceringen zijn verloren gegaan in de uitzending. De uitzending kon niet vooraf bekeken worden. Zwaveling vindt dat er getracht moet worden om de brokken te lijmen. Hij voelt de behoefte om weer één groep te vormen. Het bestuur heeft zichzelf geen dienst bewezen door zich in deze situatie te manoeuvreren. Het bestuur betreurt ook deze gang van zaken. In de zaal wordt door S Aerdts van de leden fiat gevraagd voor het bestuur om door te gaan op deze weg. Van Gonkel merkt op dat er gesproken wordt over intensivisten en dat de rest buitengesloten wordt. Van Berkel merkt op dat er inhoudelijk moet worden ingegaan op regionale samenwerking. Welke eisen stellen wij, PA? NP? De vereniging moet met een intensivistenrichtlijn komen en niet een richtlijn van de NVA. SAZ heeft inmiddels een voorstel voor conceptrichtlijn naar de NVA en NIV gestuurd. Vd Spoel geeft aan dat er gesproken is met GJ Scheffer en dat hij akkoord is de huidige richtlijn te herbezien in het licht van de suggesties van IGZ en SAZ, in samenwerking met intensivisten van niveau 1 IC’s en wel via de commissie SIRE. AGMA de Smet merkt op dat het initiatief genomen is door de NVA omdat het initiatief van een wetenschappelijke vereniging moet komen. Het is een CBO richtlijn, geïnitieerd door de NVA. De Waal beaamt dat de NVIC geen CBO richtlijn kan initiëren maar dat de samenvattingskaartje wel aangepast moet worden, aangezien hier nog de 3 dagen beademen staat. Van den Berg merkt hierbij wel op dat bij een aanpassing van de richtlijn ook niveau 1 betrokken moet worden. De Smet zegt dat de verenigingen destijds zelf vertegenwoordigers voor de werkgroep hebben gezocht en geleverd. Er was hierbij een tekort aan afvaardigingen uit de niveau 1 IC’s. Van den Berg meldt dat dit jaar de niveaus 2 en 3 aan de beurt zijn voor onderzoek door de Inspectie. De secretaris geeft aan dat er in de presentatie gesproken is over de samenstelling van de SIRE werkgroep. Deze namen zijn nog niet vastgesteld. Deze werkgroep zal moeten communiceren met degenen die de richtlijn opgesteld hebben. JG van der Hoeven heeft afgelopen donderdag gesproken met dhr Schellekens van de Inspectie tijdens een congres.
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 56
10-02-2009 13:11:43
Netherlands Journal of Critical Care
Schellekens heeft gezegd dat de Inspectie een vergissing heeft begaan en verkeerd voorgelicht was. De IGZ heeft aangegeven een aantal maanden rust te willen voor alle ziekenhuizen. Van den Berg geeft aan dat er aangekondigde bezoeken gepland staan door de Inspectie. Barnas heeft bezoek gehad van de Inspectie waarbij men met een stopwatch bekeek of binnen 5 minuten een arts ter plekke was. Hij ontvangt de toezegging van Schellekens zoals verwoord door Vd Hoeven, waarbij gezegd wordt dat ziekenhuizen een aantal maanden rust krijgen, graag schriftelijk. Vd Spoel zal dit verifiëren bij de Inspectie. De Lind merkt op dat de Inspectie dan ingaat tegen de brief van de Minister, deze wil onaangekondigde bezoeken handhaven. DJ Versluis merkt op dat voor de zorg in de regio niveau 1 ziekenhuizen noodzakelijk zijn. In regio Den Haag zijn lopende afspraken. Per regio moet geïnventariseerd worden wat de mogelijkheden zijn. Er moet zeker geen aparte richtlijn komen voor de niveau 1 IC’s, maar een nieuwe richtlijn moet een homogener beeld laten zien. De NVIC moet in gesprek blijven met IGZ. De reactie Vd Spoel is dat de kwaliteit van zorg optimaal moet zijn. De lokale invulling hiervan kan verschillen. J Kruyswijk merkt op dat men op een kleinere IC niet een beschikbaarheid van 24 uur kan invullen. Zij steunt het idee van samenwerking met een grotere IC en vindt dat de NVIC de motor van regionalisatie moet zijn. Barnas zegt dat er tijdens een vergadering van de SAZ gezegd is dat het NVIC-bestuur een masterplan opgesteld heeft om binnen 10/15 jaar tot een aantal van 40 ziekenhuizen te komen. Het bestuur geeft aan dat er geen masterplan is met deze ideeën, noch anderszins plannen waarvan de leden niet op de hoogte zijn. De Smet merkt op dat er altijd nagedacht wordt over een andere inrichting van de zorg. Deze moet steeds worden aangepast aan de behoeftes. Het aantal ziekenhuizen is de laatste decennia gereduceerd van 200 naar 100. In de regio’s moet het goed geregeld worden, maar wat bedacht wordt, moet ook gefinancierd en georganiseerd kunnen worden. Vanuit de zaal wordt aangegeven dat in 2009 de richtlijn getoetst zou worden waarna de ziekenhuizen in 2011 bestraft zullen worden bij niet voldoen. De vacatures moeten opgevuld worden. Hij is bang dat er grote tekorten komen. Met angst wordt herregistratie afgewacht. De zogenaamde NIS moet goed ingezet worden. Er wordt door Vd Spoel aangegeven dat het Capaciteitsorgaan het benodigde aantal intensivisten heeft berekend. In 2016 zou het tekort moeten zijn verdwenen. Het is uiteraard een grote zorg dat de komende jaren nog tekorten zullen bestaan.
S Corsten wil graag een toelichting geven als NVA afgevaardigde in de toenmalige werkgroep van de CBO richtlijn. In de eerste versie is gesproken over een indeling in high care afdelingen en intensive care afdelingen. Bij meer dan drie dagen beademing zou de patiënt overgaan naar een intensive care afdeling. In deze versie werd gesproken over 40 IC-afdelingen en 60 High care afdelingen waarbij de HC-afdelingen werden gerund door nietintensivisten. Op deze versie zijn veel opmerkingen gekomen, met name vanuit kleine ziekenhuizen die dan hun IC zouden kwijtraken, waarna de richtlijn herschreven is, met een indeling in niveau 1, 2 en 3. F Nooteboom merkt op dat de website IC-capaciteit inzichtelijk maakt hoe de capaciteit van de ziekenhuizen op dat moment is. 50% van de ziekenhuizen houdt de website actief bij (met name niveau 3 niet). In het kader van beeldvorming en samenwerking zou het een goed idee dat veel meer ziekenhuizen deze website actief gaan gebruiken. J Beute vraagt wat de reden is om de eis op te trekken naar 1250 beademingsdagen voor een niveau 2. Vd Spoel antwoordt dat deze vraag te detaillistisch is voor deze vergadering en dat deze vraag wordt meegenomen in de SIRE werkgroep. Van Berkel merkt op dat de NVIC moet participeren in de discussie hoeveel ziekenhuizen we in Nederland willen. A Soomers merkt op dat er een groot verschil is tussen basisartsen (IC-arts) en specialisten die jarenlang een IC gerund hebben (NIS). Vd Spoel beaamt dit. Er wordt overlegd met de IGZ hoe met dit verschil om te gaan in relatie tot de voorwachtfunctie. Vd Spoel vraagt de vergadering om in te stemmen met het plan van aanpak aangaande de SIRE werkgroep. Ook vraagt hij om suggesties voor leden voor deze werkgroep of voor andere commissies. De vergadering gaat akkoord met dit plan van aanpak. De Lind merkt op dat hij vertrouwen in het bestuur heeft om dit plan van aanpak uit te voeren. 4. Mededelingen bestuur De leden zijn akkoord met de benoeming van Hens Bouter tot bestuurslid. 5. Rondvraag Er zijn geen vragen voor de rondvraag. 6. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 21.30 uur.
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 57
57
10-02-2009 13:11:43
Netherlands Journal of Critical Care Copyright © 2009, Nederlandse Vereniging voor Intensive Care. All Rights Reserved.
Received July 2008; accepted January 2009
Echocardiography for the intensive care physician, an opinion FH Bosch1, HG Van der Hoeven2, JE lindeboom3, M Nalos4 Department of Intensive Care, rijnstate Ziekenhuis, Alysis Zorggroep, Arnhem, The Netherlands
1
Department of Intensive Care, UMCN St. radboud, Nijmegen, The Netherlands
2
Department of Cardiology, rijnstate Ziekenhuis, Alysis Zorggroep, Arnhem, The Netherlands
3
Deptartment of ICU, Nepean Hospital, Penrith NSW 2750, Australia
4
Introduction The role of echocardiography as a non invasive method for the assessment of hemodynamics in the critically ill is increasing. Many intensivists recognize the potential of this new development and many units now possess one or more machines. Echocardiography has evolved as a useful tool for diagnosing structural and functional cardiac and pericardial disease since the 1960’s.[1] Because of this large role, formal echocardiography training is an important part in the curriculum of the cardiologist. A number of high quality echocardiography journals and websites have been created, underlining the importance of this modality in the care of the cardiac patient. Furthermore, new echocardiography courses are created which are aimed at the non-cardiologist. These courses teach a more dedicated form of echocardiography.[2] Machinery The machines that are being used for echocardiography have improved greatly in the last years. These improvements are due to increasing microprocessor power and better imaging modalities and algorithms. This has led to the development of smaller, portable machines with adequate imaging possibilities. Because of this decrease in size, echocardiographic examinations can now easily be performed in other departments than the cardiology department. Furthermore, since imaging is getting better, many more patients can be examined by transthoracic echocardiography (TTE) successfully, diminishing the need for trans-esophageal echo (TEE).[3] This development adds greatly in the widespread application of echocardiography in patients, since TTE is a less cumbersome procedure and carries fewer risks compared to TEE. In the last 15 years many intensivists have come to the conclusion that echocardiography may benefit their patients as well. role of echocardiography in the ICU Echocardiography in the ICU is not only useful for analyzing cardiac anatomy and function in critically ill patients, but it can also Correspondence FH Bosch E-mail:
[email protected] 58
be a life-saving tool. When a doctor is confronted with a patient in shock, a rapid diagnosis is of the utmost importance. The fundamentals (anamnesis, physical examination, lab results and xray diagnosis) can lead to a diagnosis, but are often limited in the critically ill. Echocardiography, in parallel, supplements the fundamentals as a rapid, superior imaging modality at the bedside. Although only a number of studies have directly compared echocardiography to Swan-Ganz catheterization, we and others feel that echocardiography is superior due to the ease with which it can be applied and the sort of results it generates.[4, 5] It is important to realize that in many instances a limited echocardiography “look” is enough. Echocardiography in the patient with shock of unknown origin is aimed only at answering a number of specific questions, compared to a full echocardiographic examination, performed by a fully trained cardiologist. The questions that have and can be answered in a patient in shock are for instance: - Is there a significant amount of pericardial fluid? - Is the left ventricle severely hypokinetic? - Is the right ventricle severely dilated with a rightward shift of the interventricular septum as in acute cor pulmonale? - Is there a sudden massive mitral regurgitation? - Are the walls of the left ventricle kissing each other (as in hypovolemia)? - Is the inferior caval vein dilated; does it change in diameter with in/expiration? These questions can be answered with a rather limited training in echocardiography. Of course, with increasing skills, many other parameters can also be derived by the intensive care physician. Not only is echocardiography useful in establishing a diagnosis, it can also aid greatly in determining what therapy should be given (fluids, inotropic agents) and it can be employed serially to investigate the effects of interventions. Of course, in some cases, the results may be misleading, as in a patient with a dilated cardiomyopathy in whom a hypovolaemia may be difficult to detect or in a patient with a chronic cor pulmonale due to COPD. However, there is no doubt that inpatients with shock, visualization of obvious abnormalities on echocardiography will lead to a quicker and more appropriate therapeutic choice, compared with the same situation without echo. Since patients in shock can present themselves at every hour of the day or night, we feel that every ICU should have a porta-
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 58
10-02-2009 13:11:43
Netherlands Journal of Critical Care Echocardiography for the intensive care physician, an opinion
ble echocardiography machine and that every intensivist should have some formal training in echocardiography. Furthermore every intensive care unit should make arrangements with their department of cardiology. They can help immensely with organizing in-house training and discussions about difficult cases. Echocardiography can of course be started by the intensive care unit on its own, but it is our experience that good cooperation is extremely valuable. The time has come The Dutch Society of Intensive Care has recognized that formal basic echocardiography training for intensivists is necessary. In
2009, this training will be focused on the evaluation of the patient in shock. In close cooperation with Nepean Hospital (Australia) and the Australian Society of Intensive Care, the first Rapid Assessment with Cardiac Echo (RACE) course will be held on March 28th in the Rijnstate Hospital, Arnhem. Intensivists will learn in one day to obtain basic echocardiographic views with the aim to answer the abovementioned questions and many more. We trust that this will be the start of an exciting new development. The RACE protocol has been approved by the Australian Society of Intensive Care and will be implemented not only in the Netherlands, but in some other European countries as well.
references
1.
Krishnamoorthy VK, Sengupta PP, Gentile F, Khandheria BK: History of echocardiog-
4.
Cholley BP, Vieillard-Baron A, Mebazaa A: Echocardiography in the ICU: time for
raphy and its future applications in medicine. Crit Care Med 2007;35:S309-313.
widespread use! Intensive Care Med 2006;32:9-10.
2.
5.
Price S, Via G, Sloth E, Guarracino F, Breitkreutz R, Catena E, Talmor D: Echocar-
diography practice, training and accreditation in the intensive care: document for the
Joseph MX, Disney PJ, Da Costa R, Hutchison SJ: Transthoracic echocardiography
to identify or exclude cardiac cause of shock. Chest 2004;126:1592-1597.
World Interactive Network Focused on Critical Ultrasound (WINFOCUS). Cardiovasc Ultrasound 2008;6:49. 3.
Beaulieu Y: Bedside echocardiography in the assessment of the critically ill. Crit Care
Med 2007;35:S235-249.
NETH J CRIT CARE - VOLUME 13 - NO 1 - FEBRUARY 2009
NJCC_01 v7 bwerk.indd 59
59
10-02-2009 13:11:43