goras * ** 2 ota Pr
er SvBM dd T la
Verenigingsblad der SvBMT Protagoras Jaargang 10, nummer 3 Lente-editie 2008
Verenigins ** b e*
um edi ustr ti eL
Oh, zit dat zo! De wetenschap achter het koken In de Sprotlight: studievoorlichtster Hanneke Oh, zat dat zo! De geschiedenis van transplantaties Een terugblik op... onze lustrumactiviteiten
3
ICT Automatisering Advanced Thinking Met vestigingen in binnen- en buitenland, is ICT Automatisering N.V. met 1.000 medewerkers de grootste, beursgenoteerde technische softwareontwikkelaar van ons land. Onze belangrijkste uitdaging is het leveren van toegevoegde waarde aan onze klanten in productrealisatie of het ontwikkelproces. Binnen de tijd en binnen het afgesproken budget. In de afgelopen 29 jaar heeft ICT zich geconcentreerd op de hiernaast genoemde marktgebieden. In deze gebieden hebben we een schat aan kennis opgebouwd die we graag inzetten in de dienstverlening naar onze klanten. Daarmee zijn we onze opdracht gevers succesvol van dienst in voortrajecten, in het opzetten van ontwikkelomgevingen, opstellen van specifcaties, architecturen, bij voorstudies of het implementatie traject. Onze marktkennis en technologische kracht, gecombineerd met onze jarenlange ervaring in software ontwikke ling, stelt ons in staat om betere, slimmere en effciëntere oplossingen te bieden.
Communications & Multimedia
Defence
Healthcare
Logistics -
Manufacturing
Energy & Utilities
Traffc & Automotive Advanced Thinking
ICT Automatisering N.V. • Kopenhagen 9, 2993 LL Barendrecht• P.O. Box 121, 2990 AC Barendrecht• The Netherlands • Tel. +31 (0)180 646 000• Internet www.ict.nl
Inhoud Inhoud
1
Redactioneel
2
Van de Voorzitter
3
Oh, zit dat zo!
4
Een terugblik op... de lustrumcantus
6
Van de Onderwijscommissaris
7
Afstuderen bij...
8
Een jaartje bestuur bij...
10
In de Sprotlight...
12
ProBoKoCo
14
Oh, zat dat zo!
15
Lustrumweek
16
Life Sciences Viewing Room
18
Een terugblik op... de UB-kennisquiz
19
BMT On Stage
20
Enkeltje Enschede - Eindhoven
22
Prot Goes Science
24
Protpuzzel
26
ProZAc
27
Column
29
Lieve Bouzo
30
Protlied
31
Protagenda
31
Colofon
32
6
Vraagt Sander hier Irene ten huwelijk? Wat vindt Daan hiervan? Lees pag. 6!
16
19
God daalde neer bij café Santé voor een geweldig lustrumfeest. Kijk op pag. 16!
De UB-kennisquiz is weer geweest. Lees over dit welbezocht spektakel op pag 19!
1
Redactioneel Alexander Colditz Hier zit ik dan, met een heerlijk lustrumbiertje achter de kiezen, de inmiddels derde Protatype in elkaar te zetten. Zoals gewoonlijk heb ik het er maar druk mee. Alle stukjes bij elkaar rapen — ik moet de huidige onderwijscommissaris toch echt even een schop onder de kont geven dat hij zijn stukje moet schrijven — en foto’s uitzoeken zijn de bezigheden waar ik de dag meer doorbreng. Maar ik zal jullie niet verder vervelen met hoe ik de Protatype maak. Mocht daar wel animo voor zijn dan beloof ik jullie een serie genaamd: “Protatype, the making of”. Daarnaast zal er volgende keer trouwens wel een andere making of zijn, namelijk van een lekke band. Onze huiseigen W’er, René, zal in een kleine cursus duidelijk maken hoe makkelijk het voor een student is om een band te plakken of te vervangen. Dit omdat de meeste studenten nog steeds problemen hebben met het plakken of vervangen van een band, waaronder — ik zal het eerlijk toegeven — ik, hoewel dit toch een van de basisvaardigheden van de Eindhovense student zou moeten zijn. In deze editie van de Protatype licht René ons echter in over het laatste stukje geaccepteerde alchemie in onze maatschappij: het koken, wat eigenlijk ook te interpreteren valt als ‘the making of’ een heerlijk gerecht. De alchemie verdwijnt echter langzaam. In dit stukje wordt namelijk de wetenschap van het koken besproken. Verder vertelt onze avontuurlijke Jeroen over zijn stage in het warme Portugal en onze nieuwe studievoorlichtster Hanneke stelt zich voor in een kritisch interview, waar haar gevraagd wordt hoe zij aan een leek zou uitleggen wat BMT nou eigenlijk is. 2
Ook zal vanaf deze Protatype de nieuwe rubriek ‘Oh, zat dat zo!’ verschijnen, waar belangrijke gebeurtenissen uit het verleden eens zijn zullen worden uitgelegd. Zo kan dit maal gelezen worden over de eerste transplantaties en de ontwikkeling van deze wonderbare techniek. Daarnaast mag niet vergeten worden dat op 7 december de 19e dies was van deze mooie vereniging. Op de middenpagina is dan ook een uitgebreid verslag te vinden van de gezellige lustrumopeningsweek die hierop volgde. Tevens werd ook, wegens groot succes, de lustrumcantus georganiseerd. De verhalen en foto’s zijn in deze Protatype en op de web-
site te vinden. Nu ik het toch over bier heb, zal ik nog even vermelden dat in het stukje van de ProBoKoCo verteld wordt waarom het Bavaria bier in In Vivo zoveel beter smaakt dan hetzelfde bier in een andere kroeg.
Om mijn stukje af te sluiten zal ik het nog even hebben over een zeldzaam leesteken wat in deze Protatype, vooral door de bestuursleden, buitengewoon veel wordt gebruikt: het gedachtestreepje ‘—‘. Dit, omdat Mark, de taalfreak van het bestuur, dit een mooi leesteken vindt dat veel stijlvoller staat dan het gebruik van haakjes. Dit leesteken wordt namelijk onder andere gebruikt om de gedachten van de schrijver te uiten. En Mark heeft ons allen ondertussen overtuigd dit leesteken vaker te gebruiken. Zo heeft Ben dit teken meerdere malen gebruikt in zijn stukje, dat normaal al erg zware taal bevat. Aldus hulde voor degene die de eerste regel in het stukje van de voorzitter meteen begrijpt.
Van de Voorzitter Ben Groenen Met vier dagen feest achter de rug op het moment van schrijven heerste er, ondanks dat het van oudsher eetfestijn — dat heden ten dage meer neigt naar een zuipfestijn — erg vroeg in het jaar valt en een enkeling daarom nog geen geschikte kledij in zijn bezit had tijdens de sleuteloverdracht, toch weer een prima carnavalsstemming; alaaf! De eerste zondag na de eerste volle maan na aanvang van de lente is bepalend voor de datum van de eerste dag van het christelijke feest. Hoewel het tegenwoordig een goed gebruik is om carnaval in te luiden op zaterdag, vrijdag of zelfs al met een toepasselijke borrel op donderdag, is de hiervoor genoemde eerste dag uiteraard een zondag. Na enkele dagen flink feesten eindigt het festijn op vette dinsdag, de dag waar traditiegetrouw al het vet in huis opgemaakt wordt, om zo op Aswoensdag de zeven weken vastentijd — zeven maal zes werkdagen minus de carnavalsmaandag en -dinsdag — te beginnen. Na deze veertig dagen van afzien kan het Bourgondisch borrelen en bunkeren weer beginnen vanaf paaszondag. De zondag van de passies — niet de borrels, maar die uit de Bijbel; de evangelisten van Johann Sebastian B. (geen familie van Baas). Waar men vroeger de speciaal daarvoor aangelegde snoeptrommel ten tijde van de vasten vulde met lekkernij om het snoepgoed pas weer met Pasen te verorberen, is het tegenwoordig meer regel dan uitzondering om op dezelfde voet door te gaan als ten tijde van het carnaval. De abdijbieren, pilsener en druivennat vloeien stuk voor stuk rijkelijk naast de Bourgondisch bereide wilde zwijnen, de smaakrijke Louisiaanse Cajun ratjetoe en de op cederhout gegaarde tongstrelende zalm; stuk voor stuk puur gastronomisch genot. Deze drank- en eetfestijnen moeten uiteraard doorgang blijven vinden zonder verstoring door tradities of gebruiken van ‘s werelds grootste religie. Het gebruik van suikergoed daarentegen — zoetstoffen worden vandaag de dag aan vrijwel elk door onze industrie geproduceerde voedingsmiddelen toegevoegd (in dezen moet men vaker een blik werpen op de ingrediëntenlijst van etenswaren om
bewust te worden van wat men daadwerkelijk naar binnen schept) — wordt tijdens de vastenperiode op dezelfde voet voortgezet als voorheen. De frequentie waarmee men in de koekentrommel graait neemt eerder toe dan af. De eetgewoonten — en daarmee dus ook het aanbod in de supermarktschappen — zijn negatief aan het veranderen. Het gratis in het Prothok af te halen schrijfwerkje over de schijf van vijf is bij uitstek hét middel om de negatief gewijzigde eetgewoonte weer in zijn oorspronkelijke gastronomische staat in ere te herstellen. Onder de eerder vermelde drankfestijnen valt uiteraard ook de lustrumcantus van januari jongstleden. De aanwezigen ondervonden tot hun eigen — en wellicht nog meer tot anders — enorme verbazing een uitermate gevarieerde potpourri van zangkwaliteiten. Mede dankzij het rijkelijk vloeiende goudgele vocht kon menigeen zich niet bedwingen om uit volle borst mee te lallen met klassiekers als het Io Vivat, Bier Her en het altoos lastige Bohemian Rhapsody; liederen te kust en te keur onder begeleiding van gitaar en accordeon door ondergetekende. De traditie van de cantus komt uit het jaar kruik. Het b-boying of de breakdance is ontstaan in de hoogtij dagen van James Brown en wordt nu veelvuldig gebruikt in de hiphop. Het fenomeen cantus is voor de contemporaine student een eenvoudiger te volgen evenement dan de wervelende manoeuvres van de breakdance. Voor de belangstellenden was er daarom een workshop. De freeze, swipe en sixstep behoren na deelname van deze cursus niet enkel tot het vocabulaire van de straat — bekijk ook het Groot Dictee der Nederlandse Straattaal — maar zijn nu ook moves die misschien wel tijdens de wekelijkse borrel te bewonderen zijn. Protagoras is wederom van alle tijden thuis en met de lustrumbierborrel in het vooruitschiet is wat dat betreft alles in kannen en kruiken. 3
Oh, zit dat zo! Moleculaire gastronomie
René Besseling Moleculaire gastronomie is de wetenschap die de chemie van het koken bestudeert en daarmee in schril contrast staat met het traditionele “men neme” koken zoals dit in veel kookboeken wordt gepresenteerd. Goed beschouwd is het in de juiste volgorde bij elkaar gooien van ingrediënten in een pan waaronder een vuurtje knispert de laatste maatschappelijk geaccepteerde vorm van alchemie.
elkaar binnen drie uur, waardoor het ei weer vloeibaar wordt… maar, toegegeven, er in smaak niet op vooruit gaat.
Sinds de tweede helft van de twintigste eeuw hebben enkele wetenschappers zich sporadisch beziggehouden met de scheikunde van het koken en natuurlijk bestaan er al langer studies zoals Levensmiddelentechnologie. Maar voor huis-, tuin- en keukengebruik en buiten Wageningen begint koken met kennis van de onderliggende chemie pas de laatste jaren terrein te winnen. Een vooraanstaand persoon in de moleculaire gastronomie is de Franse chemicus Hervé This, die een lab heeft aan het gerenommeerde onderzoeksinstituut Collège de France in Parijs. This neemt kookboeken door, het liefst Franse uit de 18e en 19e eeuw, en test of de aanwijzingen die gegeven worden chemisch gezien ergens op slaan. Dit heeft geresulteerd in meer dan tien kookboeken “nieuwe stijl” voor thuis die de nog steeds gebruikelijke abracadabra van het koken op een wetenschappelijke manier inzichtelijker maakt. Een aansprekende ontdekking van This is het “ontkoken” van eieren. Bij het koken van een ei denatureren de eiwitten: de aminoketens zelf blijven intact, maar ontvouwen zich, vormen een netwerk en sluiten de watermoleculen in. Als je een ei wil “ontkoken” moet je de ketens dus weer uit elkaar zien te krijgen, wat onmogelijk werd geacht. Een stof als natrium broomhydride krijgt dit echter voor 4
Voor wie dit thuis wil proberen: vitamine C, feitelijk een conserveermiddel, heeft een vergelijkbaar effect. De chemie die aan het bereiden van voedsel ten grondslag ligt is divers en specialistisch. Het is des te opmerkelijker dat de smaak en geur van veel soorten eten wordt bepaald door één type reactie: de Maillardreactie. Bij dit type reactie reageert de carbonylgroep van een suiker met de aminogroep van een aminozuur. De geur en (dus) smaak van de resulterende stof is afhankelijk van het type aminozuur dat bij deze reactie betrokken is en omvat een zeer breed en divers scala. Maillardreacties treden op bij verhitting. De smaak van gebraden vlees en de typische smaak van koekjes ont-
staan tijdens het bakken en worden voor het overgrote deel bepaald door de betrokken Maillardreacties. Zelfs de smaak van bier is deels terug te voeren tot Maillardreacties: bij het mouten van gerstekorrels wordt een deel van het zetmeel in de korrels omgezet in suikers, die later bij de gisting worden omgezet in alcohol. Bij het drogen (soms: roosteren) van de korrels, dat gedaan wordt om het kiemproces tijdig stil te leggen, is een deel van die suikers echter betrokken bij smaakbepalende Maillardreacties.
gevoegde “verontreiniging” is een aangrijppunt voor gasvormig water, wat zich daarom dusdanig rond de korrels concentreert dat het bellen kan vormen. De echte reden dat groentes verkleuren is de pH van het water en de waterhardheid, die de pigmenten aantasten. In plaats van zout toe te voegen kun je beter met mineraalwater koken. Iets anders wat handig is om te weten is dat het verstandig is gerechten niet te vroeg te kruiden; worden de kruiden langer dan zo’n tien minuten verhit, dan vervliegen de gewenste kruidige, aromatische verbindingen en blijven alleen de bittere tannines achter. Veel onzin in kookboeken berust op historisch onbenul of is op een andere manier achterhaald.
Net zoals er niet één manier te geven is waarop je een goed recept kunt ontwikkelen is het niet te doen exact aan te geven wanneer je welk onderliggend chemisch proces kunt uitbuiten om je gerechten beter te laten lukken. Om een beeld te geven van de kracht van het kennen van de chemische grondslagen van koken is het misschien beter enkele specifieke gevallen aan te halen. In de regel bevelen kookboeken bijvoorbeeld aan bij het koken van groene groentes zout aan het water toe te voegen om de kleur mooi te houden. De toelichting (indien aanwezig) is variabel: “om de kleur te fixeren”, “om de groente te kruiden”, “om het water heter” of zelfs “om het water kouder” te maken. Een verklaring voor die laatste twee “redenen” kan zijn dat er direct na het toevoegen van zout meer stoom uit de pan komt. Het toevoegen van eender welk fijn poeder zou echter hetzelfde effect hebben. De toe-
Neem schuimgebakjes. Ieder goed (lees: ambachtelijk) kookboek zal je vertellen het eiwit van het eigeel te scheiden. Vervolgens klop je het eiwit net zo lang op totdat je een stevig schuim hebt. Afhankelijk van de kwaliteit van het kookboek wordt je met meer of minder klem aangeraden er goed op te letten dat je zelfs niet het kleinste beetje eigeel door het eiwit knoeit, aangezien je anders nooit stevig schuim zult krijgen. Wat er feitelijk gebeurt is dat de eiwitten in het eiwit zich door het opkloppen als detergent gaan gedragen en de lucht die je in het mengsel slaat dus vasthouden. Net zoals afwasmiddel een royaal schuim in je teiltje doet ontstaan als je de kraan flink open zet (en dus veel lucht bijmengt). Aangezien eigeel meer vet bevat dan eiwit is het toevoegen van eigeel aan op te kloppen eiwit als het toevoegen van een scheut olie aan je afwassopje: het schuim slaat dood. Het toeval wil echter dat een slordige 50 jaar geleden de elektrische mixer is uitgevonden. Hiermee kun je het eiwit veel sneller en dus steviger opkloppen. Zo kun je zelfs van hele eieren schuim maken. Zo zijn er nog veel meer wijsheden die je kunnen helpen beter te koken. Wat natuurlijk niet weg neemt dat je van koken geen al te serieuze aangelegenheid moet maken. De Groningse dichter Waskovsky zei niet voor niks: “Dichten is net als koken: je pleurt maar wat in de pan als je koken kan.”
5
Een terugblik op... de lustrumcantus
Anniek den Hamer Cantus, iedereen herinnert het zich nog wel van de intro: het grote biergooifestijn. Hier kun je de mensen eens even goed terugpakken die je tijdens de afgelopen week te grazen hebben genomen. Vanwege het vierde lustrum van Protagoras vond dispuut Uisge Beatha het ‘Nunc est Bibendum’, tijd om te drinken, op deze mooie gelegenheid. Dit gezellig samenzijn vond plaats op 29 januari jongstleden in In Vivo. Er werd zeer mooi gezongen onder leiding van Frans de Praeses, René de Procantor en Rik de Strafmeester. Er werd natuurlijk begonnen met het Io vivat, gevolgd door het Wilhelmus. De avond werd begeleid door de voorzitter Ben op zijn accordeon en zo werd het een mooi geheel van bier, zang en gezelligheid. Dat de pullen wat klein uitgevallen waren, was de enige tegenvaller die avond, maar uiteindelijk was dit gewoon een kwestie van snel bijvullen door de schenkers. Bij sommigen was het nog niet helemaal duidelijk dat er bij deze cantus wél echt gestraft werd in plaats van buiten ‘even afkoelen’, wat de meesten wel zullen herkennen van de intro. Een cantus die volgens de regels gaat zou toch ook maar saai zijn, dus heb je mensen nodig die een beetje leven in de brouwerij brengen. Er werd echter nauwelijks met bier gegooid (behalve Daan, die kon het niet laten, maar hij moest toch weg). Er werd hier en daar een boekje nat, wat veel moeilijkheden opleverde bij het zoeken naar de goede bladzijde als het boekje wél open mocht (tijdens het zingen). Voor de rest hadden sommigen zo’n enorme trek in bier dat ze niet konden wachten tot het moment dat het ‘Nunc est Bibendum’ was. Dan vraag je natuurlijk om een straf. Zo zagen we onder andere de Dalton, Ad scrotum, Afghaanse Ad fundum en waterval voorbijkomen. Men moet namelijk niet denken dat een cantus alleen maar een groot zuipfestijn is. De drank mag alléén genuttigd 6
worden als de Praeses Ad fundum, Ad satis of Ad libitum zegt. Hierna moet de corona proosten op de Senior en op de rest van de corona. Als je meer wilde drinken kon je eventueel nog een proost uitbrengen op wat je maar wilde, (wel op de juiste manier). Het verlof vragen om naar het toilet te mogen leverde leuke momenten op. Dit moet namelijk op een bepaalde manier gevraagd worden: “Senior, tempus privatum peto?” En als je dan heel nodig moet en je weet niet precies hoe je het moet zeggen heb je een sterke blaas nodig, want tevens moet er een mooie limerick gemaakt worden met de meest onmogelijke combinatie van woorden. En dan hopen dat je uiteindelijk toestemming krijgt om te gaan. Als men naar een cantus gaat moet men niet alleen een goede bodem hebben maar ook een gezonde portie spierkracht. Het liedje ‘Dis in lucht’ kan zomaar voorbij komen en dan wordt er verwacht dat iedereen uiteindelijk op z’n stoel staat met de tafel opgetild in de handen. En ja … dan mag je even drinken. Vele mooie liederen kwamen voorbij. De een wat zuiverder uitgevoerd dan de ander, al ging het niveau toch gestaag omlaag tegen het einde van de avond. Ook een goed ‘gehm-d’ “op een onbewoond eiland” kan niet ontbreken bij een gezellige cantus. En in canon zingen levert ook altijd leuke taferelen op. Er moet natuurlijk ook uitgetest worden of de linker tafel beter kan zingen dan de rechter en de vrouwen versus de mannen. Als passende afsluiting werd ‘My Way’ gezongen. Het was weer een geslaagde cantus vol gezelligheid, bier en straffen. Voor de mensen die nóg niet genoeg bier hadden gedronken werden de muntjes boven gehaald om nog even vrolijk verder te gaan in de Santé. Hopelijk tot de volgende cantus, proost!
Van de Onderwijscommissaris Alexander Colditz
a e pagin Op dez e handig
vind je
atjes
-d Wist-je
achtig s aand
t du
Lees he
ar Vanaf volgend ja oren in het in m de en beginn kiezen derde jaar. Je kunt BMTE, uit drie minoren: of een MBEMI, BIOMIM vrije minor. minor Ook is er een ME in ontwikkeling.
al allema
cussie en dis ’n P e r e is z nteel dent derde Mome f een stu t e o nh a a g i z m e o b . hebben te beginnen moet r o n mi jaar / et de jd rleg m n alti In ove dviseur zij elijk. a og studie eringen m d n o uitz
door!
Vanaf 2009 begint het vierblokkenssysteem. Elk blok duurt zeven weken, dan een collegevrije week en daarna twee weken tentamens. Hierdoor zal er per vak drie uur college in de week worden gegeven.
Mocht je nog keuzevakken willen volgen, op het forum van Protagoras is per vak een verslag te vinden van mensen die dit vak al gevolgd hebben. www.protagoras.tue.nl/forum/
k Je kunt heel makkelij op een bt he ht rec je kijken of beurs op: www.beursopener.nl ook Hier kun je de beurs n. meteen aanvrage
Enquêteresultaten worden bekeken door Mariken Althuizen. Zij bespreekt de resultaten met de betreffende docent. Wil je ze zelf eens inkijken: https://ai5.wtb.tue.nl/ enquetes/BMT/admin/ Al je resultaat.php stud rechten e en n pli OER t zijn t c e vin hten als ( o n derw d regel ijs- e en in d emen e n exa t). Deze men is te v oplei ding inden in sgid s op: de www .tue.n l/bm t
Elk ja a Voor ex een B r organisee cell MT-d ocenta rt Protagor h Dit ja et Hon ente student as ward. ar ku ours P en best nj r kun a beste b je uit ogramme. H at achelo e stemmen dagen ierin doen n r- en m van B op de d e aa M asterd Aanm st je bachelo projecten De win T. ocent elden k r. naar an na van 55 v worde h n voor an deze aw et beha s p in één g a len TU/e jaar. brede edragen vo rd zal docen or de I n teresse tawar d. www.h ? onours progra mme.n l
7
Afstuderen bij...
Biomedical NMR: onderzoek naar doorligwonden
Bastiaan van Nierop Eenmaal teruggekomen uit Canada, waar ik mijn buitenlandse stage op het gebied van MRI had gedaan bij het Robarts Research Institute (zie BMT on Stage, J9N4), moest ik gaan beginnen aan mijn afstuderen. De opdracht waar ik nu aan werk is onderdeel van een groter project: het decubitusproject. Daar langdurige belasting van weefsel kunnen doorligwonden ontstaan. Deze wonden zijn vaak erg pijnlijk en ze genezen in veel gevallen erg slecht. Gezien het feit dat deze wonden ontstaan door langdurige belasting van weefsel is het misschien niet heel verwonderlijk dat ze vooral voorkomen bij mensen die bijvoorbeeld door ouderdom of ziekte bedlegerig zijn of langdurig in een rolstoel zitten. Vaak ontstaan deze wonden in dieper gelegen weefsel. Wanneer ze eenmaal de huid bereiken is vaak alleen nog maar het topje van de spreekwoordelijke ijsberg zichtbaar. Dit type wond wordt meestal gekarakteriseerd als Deep Tissue Injury.
vier belangrijke oorzaken aangewezen voor decubitus, namelijk ischemie (onvoldoende doorbloeding), reperfusie injury (schade door het herstel van de bloedstroom na ischemie), blokkade van het lymfesysteem en deformatie van cellen. De mate waarin al deze processen een rol spelen is echter niet geheel duidelijk. Recentelijk is aangetoond dat de diffusie van relatieve grote moleculen (10 - 150 kDa) afneemt onder invloed van compressie in een in vitro spiermodel voor Deep Tissue Injury. De implicaties van deze bevindingen zijn onder andere dat voedingsstoffen en metabolieten moeilijker weefsel in en uit kunnen tijdens compressie. Verder heeft dit ook gevolgen voor het ontwikkelen van technieken om het ontstaan van
Ondanks dat al sinds de late jaren ’70 bekend is dat zowel de duur van de belasting als de grootte van de opgelegde druk op weefsel een belangrijke rol spelen in het ontstaan van Figuur 1 deze wonden, is er In dit figuur is schematisch weergegeven hoe de achterpoot van een rat geplaatst wordt in de opstelling. Vervolgens kan buiten de MRI scanner de indentor worden verplaatst, waarmee de vervorming wordt opgelegd. nog maar weinig consensus over de precieze oorzaken van het ontstaan van doorligwonden. Hiermee wordt het doorligwonden vroegtijdig te detecteren door middel van ontwikkelen van preventiestrategieën moeilijk en de be- screening op bepaalde biomarkers in bloed. Het moleculair staande middelen die hiervoor gebruikt worden zijn dan ook gewicht van vele biomarkers ligt namelijk in dezelfde orde niet allemaal even succesvol. Op dit moment worden er grootte als die hierboven genoemd. Het vroegtijdig de8
tecteren van deze wonden is in het bijzonder relevant voor de wonden die ontstaan in dieper gelegen weefsel en daarmee nauwelijks vroegtijdig te detecteren zijn door inspectie van de huid. Een van de vragen die uit dit onderzoek is voortgekomen, is of er een ondergrens is aan het moleculair gewicht waar beneden diffusie niet gehinderd wordt door compressie van weefsel. Een mooie techniek om hier meer inzicht in te verkrijgen is MRI. Met deze noninvasieve techniek is het mogelijk om diffusie van water in vivo te meten.
wordt de diffusie in deze spiergroep bepaald voor en tijdens deformatie. Uit enkele pilotexperimenten is al gebleken dat de diffusie van water verandert tijdens compressie. Het vergelijken van deze eigenschappen voor en tijdens compressie is echter lastig, omdat de positie van het weefsel verandert tijdens de compressie. Om hier een beter inzicht in te verkrijgen, gaan we de data analyse verbeteren door een Eindig Elementen Model te gebruiken. Hiermee wordt het mogelijk om voor elk afzonderlijk experiment precies te volgen hoe het weefsel vervormd is geweest, zie figuur 2. Aan de hand daarvan kan vervolgens nauwkeurig bepaald worden of en hoe de diffusieve eigenschappen van spierweefsel veranderen ten gevolge van deformatie.
Figuur 2 In deze afbeelding is een voorbeeld te zien van een afbeelding zoals verkregen met behulp van MRI, waarbij een stempel het spierweefsel licht vervormd (links) en een voorbeeld van een mesh zoals gebruikt wordt voor het maken van een Eindig Elementen Model van de achterpoot van de rat.
In eerste instantie heb ik mij gericht op het doen van deze metingen in het in vitro model voor Deep Tissue Injury. Het blijkt echter dat dit model niet bijzonder geschikt is voor het doen van diffusie metingen aan water. De komende periode zal de focus daarom meer komen te liggen op in vivo metingen. Met een speciale opstelling kan in de 6.3T MR scanner een deformatie aangebracht worden in de tibialis anterior van een rat, zie figuur 1. Vervolgens
Naast het afstuderen is er binnen de vakgroep natuurlijk ook de nodige gezelligheid! Zowel ’s ochtends om 10:30 als ’s middags om 15:30 is het steevast tijd voor een kopje koffie. Hier kom je iedereen uit de vakgroep tegen en er kan mooi bijgepraat worden. Ook op sportief vlak is het hier goed te vertoeven. Zo reisden we onlangs nog af met een behoorlijke delegatie van de groep richting Landgraaf om aldaar een avondje de plaatselijke skipiste onveilig te maken!
Als het je nu leuk lijkt om eens wat meer te weten te komen over het werk dat hier gedaan wordt, kom dan zeker eens langs. Je kunt alle afstudeerders van de Biomedical NMR groep vinden in N-laag en er is altijd wel iemand te vinden die je wat meer wil vertellen over het werk dat je hier zou kunnen doen tijdens je afstuderen of een stage. De masterroom zit helemaal aan het eind van vleugel A (niveau 1) en is niet te missen! Vragen kun je natuurlijk ook e-mailen naar
[email protected] of naar
[email protected].
9
Een jaartje bestuur bij... De Commissie Wervingsdagen
Mark Pijnenburg Wanneer ik dit stuk voor de Protatype schrijf, zitten we nog een week voor de Bedrijvendag. Iedereen voelt de spanning stijgen, nu het uur u nadert. De laatste dingen moeten nog geregeld worden, puntjes moeten op de i worden gezet. Gelukkig zijn wij al een hele tijd met de Bedrijvendag bezig en hebben we onze vuurdoop al gehad bij de Trainingsdagen. Deze verliepen zo voorspoedig dat wij ook nu best zelfverzekerd aan de Bedrijvendag kunnen beginnen. Na afloop van de Bedrijvendag hopen wij natuurlijk dat iedereen het een zeer geslaagde dag zal vinden, met een juiste afwisseling tussen oriënterende gesprekken met recruiters van de bedrijven aan de ene kant en ontspanning met cabaret en een borrel aan de andere kant. Wij hopen dat studenten, maar ook recruiters zo enthousiast raken tijdens deze gesprekken dat ze elkaar tijdens de Gesprekkendagen weer zullen ontmoeten om uitgebreider te praten over de mogelijkheden binnen een bedrijf. Nu dit jaar drie BMT’ers (Joeri, Mark en Steffie) in de Commissie Wervingsdagen zitten, hebben we kosten noch moeite gespaard om dit jaar meer BMT-bedrijven mee te laten doen aan de Wervingsdagen. Dit bleek nog best een klus te zijn, maar het plaatje komt er steeds beter uit te zien. Zo doen dit jaar Nucletron en Organon mee, twee bedrijven die zeer interessant kunnen zijn voor ons BMT’ers. Maar ook andere grote bedrijven als DSM, TNO en Philips willen natuurlijk graag BMT’ers. In totaal zijn er 34 bedrijven die speciaal geïnteresseerd zijn in BMT. Tijdens de Gesprekkendagen van 14 april t/m 18 april kunnen diepgaande gesprekken worden gevoerd met recruiters, wat uiteindelijk ook kan lijden tot een sollicitatie en misschien zelf een baan. Ook is het mogelijk om een sta10
geplek te bemachtigen tijdens de Gesprekkendagen. Dat het nuttig is om mee te doen aan de Wervingsdagen blijkt wel uit het feit dat vele afgestudeerden aan een baan zijn gekomen via een van de evenementen van de Wervingsdagen (zie ook succesverhalen op de site www.wervingsdagen.nl). Ook dit jaar doen aan de Gesprekkendagen weer een heel scala aan bedrijven mee. Van grote tot kleine bedrijven, allemaal zijn ze geïnteresseerd in mensen met een technische achtergrond. Wij merken ook heel erg dat technici steeds meer gewild zijn en dat wij ons bijna geen zorgen hoeven te maken om aan een baan te komen. Dit jaar heeft de Commissie voor het eerst een nieuw concept aan de Gesprekkendagen toegevoegd. Hierbij kunnen studenten samen met recruiters dineren en zo in een ontspannende omgeving van het restaurant van het Sofitel Cocagne praten over de mogelijkheden binnen een bedrijf. Hiervoor moet er wel een wederzijdse interesse bestaan tussen bedrijf en student. Wij hopen natuurlijk dat er zoveel mogelijk mensen naar de Gesprekkendagen komen om er een geslaagd evenement van te maken, maar nog belangrijker is dat studenten die komen, slagen tijdens de Gesprekkendagen. Om je op te geven voor de Gesprekkendagen of voor meer informatie, ga naar www.wervingsdagen.nl, of mail ons op
[email protected].
'A VOOR MEER INFO EN DE LAATSTE VACATURES NAAR ONZE WEBSITE WWWNUCLETRONCOM "RACHYTHERAPY (ARDWARE
2ADIOTHERAPY 3OFTWARE
7ORLDWIDE 3ERVICE 3UPPORT
.UCLETRON IS EEN SPECIALIST IN DE ONTWIKKELING PRODUCTIE VERKOOP SERVICE EN SUPPORT VAN S WERELDS MEEST INNOVATIEVE PRODUCTEN VOOR DE BEHANDELING VAN KANKER .UCLETRON WERKT NAUW SAMEN MET KLINISCHE TEAMS OM ZO TOT INNOVATIEVE OPLOSSINGEN TE KOMEN DIE DE ZORG VOOR PATIÑNTEN HELPEN VERBETEREN 7IJ ONTWIKKELEN BEHANDELINGSMETHODEN DIE OPTIMALE RESULTATEN GEVEN MAAR ANDERZIJDS MINIMALE BIJWERKINGEN TOT GEVOLG HEBBEN $AARBIJ PROMOTEN WE DE KLINISCHE ACCEPTATIE VAN ONZE PRODUCTEN EN OPLOSSINGEN -ARKETING 2ESEARCH $EVELOPMENT 0RODUCTIE EN $ISTRIBUTIE WORDEN VANUIT ONS HOOFDKANTOOR IN 6EENENDAAL GECOÚRDINEERD
In de Sprotlight...
Studievoorlichtster Hanneke van Leur
Marloes van Hoeven U bent sinds kort de nieuwe studievoorlichtster van Biomedische Technologie. Sinds wanneer bent u hier gestart en wat houden uw taken in? “Ik ben sinds 21 januari de opvolgster van Rob van der Heijden als studievoorlichtster. Ik ben vooral bezig met de voorlichting aan scholieren. Dit zijn middelbare scholieren uit de vierde, vijfde en zesde klas. Rob van der Heijden is vanaf nu bachelorcoördinator. De voorlichting vindt plaats met minimaal één BMT-student. Als studievoorlichtster kan ik uitleggen wat het studeren en onderzoek inhoudt, de BMT-student kan de eigen ervaringen delen. Naast studievoorlichtster houd ik me op dit moment ook bezig met het tienjarige bestaan van BMT. Ik help mee in de organisatie van de activiteiten op 20 maart.”
U heeft biologie in Nijmegen gestudeerd. Vanwaar de overstap naar voorlichtster van BMT? “Ik ben in 1997 begonnen aan de studie biologie in Nijmegen. Ik heb aan het Netherlands Institute of Ecology (NIOOKNAW) onderzoek gedaan naar chemische stoffen die 12
planten aanmaken om zich te beschermen tegen belagers zoals insecten, zoogdieren en nematoden (ringwormen). Daarbij is gekeken naar de variaties en functies hierin. Aanstaande 17 maart vindt mijn promotie plaats. De reden dat ik nu voor studievoorlichtster gekozen heb is dat de interactie hierbij me wel aansprak. De studie BMT was al bekend bij me. In 1997 ben ik wel naar een voorlichting geweest van BMT, maar heb toen niet voor BMT gekozen omdat de studie toen net pas begon. Het sprak me niet zo aan om proefkonijn te zijn van een nieuwe studie. Ten tijde dat ik begon met studeren was er ook geen Bachelor-Mastersysteem dat ik alsnog een BMT master kon volgen. Daarbij is er geen goede aansluiting tussen biologie en BMT.” Hebt u tijdens uw studie in Nijmegen gewoond? Probeert u tijdens de voorlichting scholieren te overtuigen dat ze Biomedische Technologie in Eindhoven moeten studeren? “Tijdens mijn studie heb ik op kamers gezeten in Nijmegen. Nu woon ik in Tilburg en kom ik vooral op scholen in de regio Eindhoven. Het wordt centraal geregeld naar welke middelbare scholen ik ga om voorlichting te geven. Wanneer een studie op meerdere plaatsen wordt aangeboden, kiezen scholieren in de meeste gevallen voor de dichtstbijzijnde universiteit om te studeren. Ik probeer natuurlijk wel zoveel mogelijk dat er voor BMT in Eindhoven gekozen wordt, maar vaak ligt de universiteit al vast.” Er vindt een aantal voorlichtingsactiviteiten per jaar plaats, welke denkt u dat het meeste / beste effect heeft om nieuwe studenten te werven? Wilt u zelf nog wijzigingen aanbrengen in de voorlichtingsactiviteiten? “Ik ben pas kort bezig met mijn werk als studievoorlichtster maar ik ben ervan overtuigd dat vooral een divers aanbod aan voorlichtingsactiviteiten het best zal werken. Op dit moment ben ik vooral bezig mezelf in te werken. De voorlichtingsactiviteiten die vooral in maart, april en oktober plaatsvinden, blijven gewoon staan. In de tussenliggen-
de periode zal ik me richten op eventuele nieuwe activiteiten of aanpassingen ervan. Een voorbeeld hiervan is de aanpassing van de BMT-stand op de voorlichtingsdag. Deze wil ik interactiever maken door er meer dingen in te zetten die mensen zelf moeten onderzoeken of doen. Daarbij zal het materiaal zoals folders aangepast worden.”
Zijn er verder nog dingen die u kwijt wilt over uzelf, de studie of studenten? “Er zitten nu ongeveer vijftig studenten in het voorlichtingsteam. Deze zijn onmisbaar voor oriëntatiedagen, meeloopdagen en voorlichtingsdagen. Een kleiner deel is heel actief betrokken bij de voorlichting. Per voorlichting is er altijd een aantal studenten nodig. Hier staat ook een vergoeding tegenover. Wanneer je interesse hebt om ook in het voorlichtingsteam te komen, kun je altijd mailen naar mij, h.v.leur@ tue.nl, of langskomen op mijn kamer WH1.102”
Het is van belang dat er tijdens een voorlichting zo goed mogelijk uitgelegd wordt wat BMT inhoudt. Het blijkt vaak moeilijk te zijn om goed uit te leggen wat BMT precies is. Hoe zou u uitleggen wat BMT inhoudt en waar men uiteindelijk terecht komt op de arbeidsmarkt? “Ik zou beginnen met te zeggen dat het een ingeni1997 - 2003 eursopleiding is en dus vooral technisch gericht met veel wiskunde, natuurkunde, scheikunde en elek1998 - 2002 trotechniek. Daarbij komt biologie en het menselijke 1999 - 2003 lichaam aan bod. Ik zal er ook bij zeggen dat het, omdat het een technische richting is, niet te vergelij2003 - 2008 ken is met geneeskunde. Je wordt ingenieur en geen arts die met patiënten werkt. Uiteindelijk zal een BMT-student vooral bij bedrijven in de biomedische 2004-2008 sector of in academische ziekenhuizen onderzoek gaan doen.” 2008
Hanneke van Leur Studie Biologie in Nijmegen, maar ook vakken gevolgd in Bolivia Actief binnen studievereniging BeeVee Studentassistent Radboud Universiteit Nijmegen Promotieonderzoek bij de afdeling Multitrophic Interactions (NIOO-KNAW) en Max Planck Institute for Chemical Ecology in Jena Lid van opleidingscommissie en PhD-raad van graduate school EPS Studievoorlichtster BMT
Protpraat Mark: “Weet je welke dag het is vandaag Alex?” Alex: “Nee.” Jaap: “Woensdag!” Alex: “Nee, ik wil het niet weten, dan moet ik de kassa weer tellen!” Pim: “Nou hoeveel kassa’s heb je dan?” Mark: “Eén.” Joris, kijkend naar de inschrijflijst: “Hier heeft iemand een piemel getekend!” Ben: “Hé, dat is mijn handtekening!” Simone: “Ik hoorde ook al
dat Jasper niet kon zoenen.” Mark: “Het viel me anders niet tegen hoor.” Alex: “Zo, dan zullen we maar eens iets van Beethoven opzetten... Hé, waarom speelt-ie niks?” Ben: “Hij is al dood.” Wai Kam: “Ik heb een vergadering met Sander en Sandra.” Mark: “Dat klinkt als een slecht duo...” Wai Kam: “Die zijn voorzitter en vicevoorzitter...” Mark: “... van Sesamstraat.” Wai Kam: “... van de lustrumcommissie!”
13
ProBoKoCo Daniël Eisink Met eerlijkheid zal ik bekennen dat ik geen zin heb een stukje te schrijven. Het is een cliché brakke vrijdagochtend, stiekem al middag, na een donderdag die een goede drukke borrel, een kleine intieme naborrel én tot laat uitgaan in de stad inhield voor moi.
geland zijn — lustrumbier: ‘Het Gulden Bier’ op te halen. Het is speciaal voor jou gebrouwen en serieus: het is echt goed bier. Maar zo heerlijk brak als ik hier nu zit, ga ik je erop attenderen dat bij ons, als alles goed gaat, een biertje net iets anders wordt getapt dan in de stad, in plaats van je te vertellen over borrels waar je gewoon zelf was of had moeten zijn of die waar je naartoe moet gaan komen. Er zijn zes dingen die wij — vol trots — niet doen, maar die in de stad wel gebeuren voordat je een biertje in je hand hebt en zonder er erg in te hebben opdrinkt. Terwijl je, als de prachtige persoon die je bent, gewoon simpelweg beter verdient.
Huisregel 52: Tappers die te laat zijn mogen besprongen worden door zijn/haar senioren.
Nu ga ik je natuurlijk zoals altijd vertellen dat het reuzengezellig was in In Vivo. Dat we de Sinterklaas-, Radioquiz- , Carnavals- en Lustrumbierborrel hebben gehad. Dat ze leuk waren — want dat waren ze wel degelijk — en dat je, met al je vriendjes en vriendinnetjes, op donderdag een biertje moet komen drinken na het zware curriculum dat je geniet, of vóór het uitgaan waar we als studenten toch nog steeds moeten laten zien de kroon te spannen. Ik hoop je nog veel meer speciale borrels te geven: de Ierse, Rad-van-fortuin-, Cocktail-, de Mannen- en Vrouwenborrel én herinner mij er dan ook aan dat de koeken en blikjes in het Prothok weer eens op zijn. Vergeet vooral niet nog een pittoresk kruikje — ik wilde ambachtelijk zeggen maar dat woord zal in het stuk van de voorzitter, eerder in dit blad, al een keer of vier 14
Ten eerste, als je bij ons een pilsje vraagt en de tapper het bier laat vloeien, zal het eerste spatje bier niet in je glas verdwijnen. Ten tweede, zal tijdens het tappen je langzaam groeiende schuimkraag niet het vieze tuitje van de tap raken. Ten derde, zal ook het laatste kwakje dat de tuit ontsnapt als de tapkraan wordt gesloten je bier niet troebelen, maar verdwijnen in de tapgoot. Ten vierde zal je biertje niet in de drup onder de tapkraan wachten op jou, zodat de laag schuim strak blijft. Ten vijfde, geen tapper bij ons zal populair met zijn schone afschuimer op de bar tikken in een poging zelfverzekerd over te komen en zijn enige gereedschap daarmee vervuilen. En ten zesde, zal je biertje afgestreken worden met de spatel in de goede richting: niet schuin naar boven / → , maar naar onder \ → , zodat de kraag van je glas wordt afgesneden en niet in het glas geduwd wordt. Na deze prachtige punten van eigenwaardering voor mijn commissie ga ik verder met mijn vrijdagritueel: veel thee drinken, diep in mijn stoel hangen en naar buiten kijken terwijl ik met veel sarcasme en een grote glimlach tegen mensen praat die als antwoord, zo onschuldig als ze zijn, mij volledig verbouwereerd aan zullen staren. Ik houd echt van vrijdag! Bijna net zoveel als donderdag. Ad libitum!
Oh, zat dat zo!
De geschiedenis van transplantaties
Birgit Pantinga Ter aanvulling van het gebruikelijk ‘oh zit dat zo’ nu ook een ‘oh zat dat zo’ waarbij we de geschiedenis achterhalen van een nu heel gebruikelijk fenomeen, namelijk het transplanteren van lichaamsdelen.
In 1959 werd azathioprine ontdekt, een medicijn dat beter werkte dan cortison. Door het succes van Joseph Murray begonnen andere artsen ook orgaan transplantaties uit te voeren, maar meestal met weinig succes. In 1964 wilde een arts een harttransplantatie uitvoeren, maar omdat hij geen donor hart had gebruikte hij dat van een chimpansee, maar helaas hield dat er vrij snel mee op. In 1968 werd de eerste succesvolle transplantatie uitgevoerd, hoewel de patiënt toch al na achttien dagen overleed. In de periode 1968-1969 werden nog vele harttransplantaties uitgevoerd, maar de meeste patiënten overleden binnen zestig dagen. Met de ontdekking van het medicijn cylcosporine in 1970 begonnen de transplantaties pas echt levensreddend te worden en werden er ook steeds meer transplantaties uitgevoerd. In 1981 werd zelfs de eerste hartlongtransplantatie uitgevoerd. En drie jaar later overleefde twee derde van de patiënten de harttransplantaties voor langer dan vijf jaar. Vandaag de dag worden orgaantransplantaties op grote schaal uitgevoerd. Maar ook nu gaat het onderzoek door. Er
In 2007 hebben in Nederland bijna 1100 mensen een orgaantransplantatie ondergaan. Iets wat 40 jaar geleden nog onvoorstelbaar was. Toch gaat de geschiedenis van transplantaties verder terug. Al in 1905 werd de eerste succesvolle hoornvliestransplantatie uitgevoerd. En ook met het transplanteren van bloedvaten werd veel vooruitgang geboekt. Maar in deze periode werd ook het grote probleem van orgaantransplantaties ontdekt, namelijk dat het lichaam het vreemde geïmplanteerde weefsel af gaat stoten. 1968 Hierdoor zal het nog lang du1954 %ERSTE HARTTRANS ren voordat de transplantaties %ERSTE NIER PLANTATIE PATIÔNT TRANSPLANTATIE OVERLEED SPOEDIG echt op grote schaal toegepast 2007 DAARNA kunnen worden. 2UIM MENSEN 1951 1905 HEBBEN TRANSPLANTATIE In 1951 opperde Peter Meda#ORTISON GEBRUIKT OM %ERSTE SUCCESVOLLE ONDERGAAN TEKORT AAN AFWEERREACTIES TEGEN war, een Britse onderzoeker, HOORNVLIESTRANSPLANTATIE DONOREN TE GAAN om immuunsysteemonderdrukkende medicijnen, zoals cortison, te gebruiken om de afweerreacties tegen te gaan. In 1954 werd de eerste succesvolle orgaantransplantatie uitgevoerd door Joseph Murray, wordt onderzoek gedaan naar het gebruik van steroïde vrije een niertransplantatie tussen de twee leden van een immunorepressors, omdat die minder bijwerkingen hebben. eeneiige tweeling. Hierbij hoefden geen immuun- De kortetermijnresultaten zijn heel goed, maar over langetersysteemonderdrukkende medicijnen gebruikt mijneffecten is nog niks bekend. te worden, omdat de donor en ontvanger Al met al gaan orgaantransplantaties nu vrij goed. Zo goed genetisch gelijk waren. zelfs, dat het grootste probleem niet meer de afstoting is, maar het gebrek aan orgaandonors.
15
Lustrumweek Geert Litjens
9 jaar! s werd 1 ra o g ta ro P n, dus et zover: ensjaar in gegaa ek! h s a w 7 v 00 le stwe ember 2 ons 20e : een fee d g e z e Op 7 dec tum zijn we ook g r da e, of bete Op deze en feestj e r gelegeno o v en orrel ter b n n e e dat is red t me n tevore geopend e vereniging. Va e koeig ll e z e g z van onz ke en ro ek werd s Natalis t uitdelen van ca Deze we ie D e 9 1 he de heid van dem gelegd door epoedersuikerd. g o b p e ro d e go werd n, waarmooie lo s n o t felicitere e s n o n ken m e g MENS am sturen kw e studieverenigin en uit e b n e n p d e tagorian den van tenschap Vele Pro estuursle dische Natuurwe b e e tw e lfs onder ze leiding M uster-op z e z n o kker van erd er le . w m a je k rd n te ra rme td Ams en de wa er welkoms s rd ti e w ra l g e n rr o van ee strumbo strumlog et genot . Op de lu eken met het lu n e d re n Onder h e a Na een weekend bijslapen is het tijd voor d h o te rode t door ie : handd bijgepraa s gepresenteerd rsies te koop: gro nddoeken om een goed feestje in de Santé met een ve ha em lustrumit urd. Er zijn twee en kleine zwarte thema dat bij het lustrumthema hoort: De u ik rd ru o b b e e e d g g s ijna op eerste dag maakte hij licht en donker, r dagelijk an sporten. el is al b o rr o o v b n e e d t, k doe te ga s, na te laa de tweede dag aarde en lucht, … “And ot succe eld mee nog niet je bijvoorbe ems zijn een gro cht! Maar, het is ld e Then He Created... BMT”. M n. mit en krijge n verko k e e k o e De lustru d o d d n d a de han steeds h p zijn. helft van ent nog jk echt o Dit was ook afgebeeld in de Santé op li m e o d m a d it d e z p t o a n rd a o k je k vo de muur door prachtige schilderingen op doek. et Protho snel in h Als aankondiging staat midden op stratumseind een grote wereldbol met een vlag: Hier is BMT!
Samen met de lustrumcommissie heeft de feestcommissie de Santé versierd en een dj geregeld. Een grote versie van een schilderij van Michelangelo is geschilderd: twee handen die naar elkaar reiken waarvan er één een biertje in zijn hand heeft. Met de top-muziek van DJ Aad kon het spetterende feest van start gaan en met het gratis fust werd het natuurlijk nóg een beter feestje.
Na zo’n vermoeie nde avond / nach t moet je niet iets actiefs gaan doen al te . Dinsdag 11 dece mber was er dus relaxte filmavond, een lekker gezellig et en, niet koken, ge afwas, maar lekk en er verzorgd worde n. Na een luxueu fet, bestaande ui s buft gehaktballetjes in pikante saus, en een keur aan kip kerrie bijgerechten, was het tijd voor de fil American Gangs m: ter deze was een groot succes. American Gangs ter gaat, de naam zegt het al, over maffia die drugs de dealen in Amerik a. Een zeer eerli tieman heeft de jke politaak op zich geno men om de drug aan te pakken en shandel dit is natuurlijk ee n lastige taak. D voor een film met it zorgt veel spanning en actie. Na afloop iedereen dan oo was k goed uitgeput, maar er waren no activiteiten om de g twee week af te sluite n!
De handdoeken die iedereen gekocht heeft, moesten natuurlijk wel gebruikt worden. Op woensdag dus lekker naar de Tongelreep om te zwemmen. Vervolgens gingen de handdoeken snel in de wasmachine om deze de volgende dag weer te gebruiken bij de buitenborrel. Met een temperatuur van ongeveer 2 graden, was het niet al te warm, maar in de twee tenten die op zijn gezet tussen W-hoog en N-laag was het toch best te doen, vooral dankzij een warmtekanon. Een aantal dappere mensen trotseerden de kou door een rondje te zwemmen in het zwembad, als een Nieuwjaarsduik om het 20e levensjaar van Protagoras in te gaan. Siem was de dapperste man der Protagorianen: één duik was niet genoeg, nee, zelfs twee duiken niet… een derde keer ging hij er in om een ererondje te zwemmen. Voor de foto in de Cursor spetterden vier dappere Protagorianen nog eens lekker rond, maar daarna was het toch wel snel tijd voor een warme beloning; een shotje Jägermeister en een lekker warm kommetje snert. Voor de watjes die niet durven te zwemmen werd er naast de erwtensoep toch ook nog wat warms geserveerd: de gehaktballetjes waren erg in trek. Al met al een geslaagde lustrumopeningsweek, dat belooft veel goeds voor het komende jaar! Houd de info(r) mails en de site in de gaten voor de komende activiteiten.
Life Sciences Viewing Room Prof.dr.ir. Bart M. ter Haar Romeny We hebben sinds deze zomer een Life Sciences Viewing Room in het SEL1 (W-Hoog 1.04, bij de ICT desk). Dit is een professioneel medisch ‘Picture Archiving and Communication System’ (PACS). Het is een gigantisch beeldarchief, vol met digitale medische en biomedische beelden, in 2D en 3D. Deze systemen zijn ons voor de helft geschonken door het Universiteitsfonds Eindhoven. Tijdens de viering van het 50-jarig bestaan van de TU/e is aan de alumni (oud TU/e studenten en hun bedrijven) gevraagd een bijdrage te leveren. Het systeem bevat een uitgebreide reeks anatomische 2D en 3D datasets van hoge resolutie, van vele medische modaliteiten (CT, MRI, Ultrasound, PET, SPECT etc.), van vrijwel alle anatomische regio’s (hoofd, hart, long, buik, etc.). Bijzonder is dat ook 3D beelden van de life sciences kunnen worden geïnspecteerd (2-foton laser scanning microscopie, hoogveld small-bore MRI, micro-CT etc.). We zijn continu bezig er nieuwe datasets aan toe te voegen. Input is wel-
kom (en er is ruimte genoeg)! De beide PACS in SEL1 hebben een uitgebreide interactieve 3D-viewingmogelijkheid. Het werkt met een grafische kaart voor een spelletjescomputer. In ons systeem zit de 18
krachtigste gamekaart van dit moment, de Nvidia GTX 8800, met 768 megabyte memory. Hiermee zijn 3D-datasets van honderden megabytes realtime te roteren en te manipuleren (afknippen, doorzichtig maken, etc.). Alle datasets kunnen / mogen worden gedownload op je laptop, via je USB-stick of het branden van een CD of DVD. Uiteraard zijn alle patiënten anoniem gemaakt. Er is software aanwezig om je interactieve manipulaties in een film vast te leggen. Leuk om thuis te laten zien en zeer informatief in je powerpointpresentaties. Het is supermakkelijk! Start het systeem met de volgende inloggegevens: user: dokter, password: dokter. WIN € 250 !! DOE MEE MET DE PRIJSVRAAG. Maak een kort filmpje van een dataset naar keuze op de workstations in de viewing room. Laat hierin de mogelijkheden van het systeem naar voren komen. Op beide systemen is ‘Screenmovie Studio’ software aanwezig, waarmee het gemakkelijk is om videos te maken. De beste inzending zal worden beloond met €250,-! Lever je inzending voor 18 maart 24:00 op USB stick, CD of DVD in bij het BioMIM-secretariaat, W-hoog 2.106, voorzien van je naam en e-mail adres. Zie ook http://tienjaar.bmt.tue.nl/.
Belangrijk: het systeem is volledig en te allen tijde toegankelijk voor BMT-studenten en medewerkers. We hopen zelfs dat het veelvuldig gebruikt gaat worden. Doe je een project aan het hart, en wil je de precieze anatomie bestuderen, met CT of MRI? Wil je een film zien van de beweging van de hartkleppen? Eindeloze mogelijkheden. Uiteraard kun je het systeem ook gebruiken om je eigen data te bekijken. Input je data via CD, DVD, USB-stick of het netwerk. Meer info: http://bmia.bmt.tue.nl/people/BRomeny/PACS/index.html. Kortom: welkom in de wereld van de moderne biomedische beeldvorming en visualisatie!
Een terugblik op... De UB-kennisquiz 2008
Siem Wouters & Luc Broers Als we de site van UB moeten geloven, vond op 13 februari 2008 de UB Kennisquiz plaats. Wij hebben echter onze eigen kalender om een second opinion gevraagd, wat ons toch op 12 februari deed uitkomen. Hoe dan ook, het was het de 7e editie van deze zeer populaire quiz. Met een sterke bezetting van 31 teams beloofde in het gaslab een ware strijd los te barsten. De quiz begon om half acht, maar voor de liefhebbers was er vooraf een tapas-buffet verzorgd. Aangezien er geen pizzaboer halverwege de quiz binnen kwam waaien, gaan wij er vanuit dat het buffet goed was bevallen. Zeker weten doen we dat niet, omdat wij thuis een spectaculair avonddiner hadden genuttigd (oftewel een simpel broodje shoarma). Even voor half acht kwamen we binnen in het inmiddels goed gevulde gaslab. De sfeer zat er goed in en slechts twee tafels waren nog leeg. Al snel bleek waarom juist deze twee tafels nog leeg waren, want we zaten enigszins in de tocht. Dit mocht de pret niet drukken en zoals elk nadeel een voordeel heeft, hield deze tocht ons extra scherp voor de quiz. De quiz bestond uit acht rondes van tien vragen. Elke ronde werd afgesloten met een wat langere, muzikale vraag, om zo nog even tijd over te hebben om de andere vragen nog aan te vullen of om nog snel even wat onzin neer te krabbelen. Hoe dan ook was deze tijd, voor het gros van de teams, meer dan welkom. Ook zat in elke ronde een puzzelvraag. Deze werd aan het begin van de ronde uitgedeeld en deze moest aan het eind van de ronde mee worden ingeleverd. Tevens speelde Uisge Beatha subtiel in op enkele vragen, door tussendoor wat versnaperingen uit te delen. Zo werd er bij een Team smoelenboek
vraag over vitamine C een mandarijn uitgedeeld en was er een cola-test waarbij drie soorten cola werden uitgedeeld. De vragen varieerden van historische kennis over Karel de Grote tot klinkklare onzin, zoals de vraag hoe het Michelinmannetje heet. Schaam je niet als je die naam niet weet, want deze vraag was een van de slechtst beantwoorde vragen. Na elke ronde kwamen de antwoorden tevoorschijn op de beamer, wat veel reacties teweeg bracht in de zaal. Gevloek aan de ene kant, vreugde aan de andere kant. Ook de getoonde tussenstanden brachten veel emoties te weeg en deed de spanning in de zaal stijgen tot ongekende hoogte. Het BMT-bestuur maakte bij deze editie hun debuut op de quiz en bij de eerste tussenstand stonden ze zowaar bovenaan, echter bezweken ze onder de druk en konden ze deze plaats niet vasthouden. De eerste positie werd vervolgens door verschillende teams benaderd, maar uiteindelijk bleek team ‘Bouwval gezocht’ de sterkste. Wij als team smoelenboek moesten genoegen nemen met een 21e plaats, maar zoals iedereen weet: meedoen is belangrijker dan winnen! Na de quiz vertrok nog een handjevol mensen met een handje vol muntjes richting de Santé, om de quiz nog even na te bespreken onder het genot van een pilsje.
19
BMT On Stage
Cultuur, historie en port in Portugal
Jeroen Nieuwenhuijzen Porto, de tweede stad van Portugal en tijdelijk mijn verblijfplaats. Ik doe hier mijn externe stage aan de Faculdade de Engenharia da Universidade do Porto en simuleer het transport van zuurstof van een week oude baby. Hoewel het voor de meeste van jullie gesneden koek is, zal ik beginnen met een korte samenvatting van de normale bloedsomloop. We beelden ons het hart in als ware het het centrum van een druk wegennet. Vanuit de linkerkant van het hart ontspringt de aorta, de snelweg, en vanuit deze aorta zijn er zoveel vertakkingen dat het hele lichaam van bloed wordt voorzien. Nou ja, bijna het hele lichaam, want het bloed stroomt via de onderste holle ader de rechterkant van het hart weer binnen en vanuit deze rechterkant wordt het bloed via de longslagader de longen in geperst. Nadat het bloed de longen heeft gepasseerd en hier zuurstof heeft opgenomen, stroomt het weer terug de linkerkant van het hart in. Het bloed wordt de aorta weer ingepompt en zo zijn we het kringetje rond. Hebben jullie 'm... Goedzo! Zo wordt jouw vijf liter bloed elke minuut rondgepompt. En dat dit belangrijk is, daar hoeft niemand uitleg over te hebben. Het gaat niet altijd goed bij de prenatale ontwikkeling (baby in buik). Een afwijking bijvoorbeeld is de zogenaamde transpositie van de grote vaten. Heel simpel, dit experiment kunnen jullie thuis nadoen. Boots met wat slangen de circulatie na. Men neme de aorta en de longslagader en snijdt deze beide door. Vervolgens verwisselt u de twee onderling. U moet het zich even voorstellen. Maar wat voor verschrikkelijks is hier gebeurd? Inderdaad, we hebben nu twee bloedsomlopen. Het bloed dat zich in de ene omloop be20
vindt, kan niet in de andere omloop komen. Terwijl de longen het bloed de hele tijd van zuurstof voorzien, komt dit bloed niet in de rest van het lichaam terecht. Nu wordt dit bij de ontwikkeling door het lichaam zelf direct verholpen, waardoor dit bloed wel weer overal kan stromen, maar deze oplossingen zijn helaas niet afdoende en een pasgeborene houdt het slechts een paar maanden vol. Het belang is dat de verloskundigen eventuele afwijkingen snel doorkrijgen. Mijn programmaatje berekent hoeveel zuurstof zich waar in het lichaam bevindt voor wie aan deze afwijking lijdt en voor drie andere afwijkingen. Als de verloskundigen deze vreemde concentraties meten, dan gaat er hopelijk bij hen een lichtje branden, omdat ze deze concentraties al eens door mijn programmaatje hebben gezien. Naast het werk speelt zich er een heel boeiend tweede leven af, want Porto heeft veel te bieden. Ten eerste is het de Europese culturele hoofdstad geweest. Het is oud, historisch en er heerst een cultuur die heel wat verschillen toont met de onze. Wat direct opvalt, is dat de mensen er ontzettend vriendelijk zijn. Ik denk dat wij in onze gehaastheid het simpelweg vergeten om tijd voor de ander te nemen. Hier echter is het soms moeilijk om jezelf los te wrikken van een ander, omdat deze maar belangeloos door blijft vertellen. Lang niet iedereen spreekt hier Engels en dat is ideaal om de taal te leren, omdat dit je dwingt al aarzelend uit te leggen wat je wilt. Porto, een stad van ruim 200,000 inwoners, is gelegen aan de rivier de Douro. Beter gezegd aan zijn monding,
daar de stad vrijwel direct aan de Atlantische Oceaan ligt. De oorsprong van de naam, zoals velen al wel bedacht hebben, heeft alles te maken met de Portwijn. In een van de vele Portkelders, wordt tijdens een rondleiding pre-
cies duidelijk hoe en wat. De Portwijn wordt van oudsher een goede 150 km landinwaarts verbouwd, maar na de productie over water naar Porto gebracht en aldaar opgeslagen. Vooral Engelsen hadden hier een grote hand in, en noemden hun wijn dan ook naar deze stad. Porto zelf betekent, ook niet verrassend, haven. Of het verband houdt met de naam van het land, daar ben ik nog niet achtergekomen. Het is leuk om gewoonweg door de stad te sjokken. Je ziet er oude smalle steegjes en ook kan de eerste Romeinse nederzetting aangedaan worden. Het is hier veel klimmen en eenmaal de top bereikt, kan je een frisse neus halen en goed uitkijken over Porto’s daken, de rivier, de wijnkelders en de imposante historische gebouwen. Verder zijn er vele musea waarvan de Fundação de Serralves bijzonder is om de indeling van zijn ruimtes. Elke ruimte op zich is weer een ontdekking en kleine verborgen gangetjes leiden naar de volgende ruimte. Na zo’n bezoek ligt de Atlantische Oceaan op loopafstand en die moet dan ook zeker gezien worden. De golven slaan hoog op tegen de rotsformaties en wetende dat Portugal het meest westelijke
land van Europa is, IJsland daargelaten, maakt dit toch wel indruk. Aan degenen die van plan zijn Porto te bezoeken, kan ik van harte Casa da Música aanbevelen. Dit gebouw staat aan een op zich imposante rotonde met park, midden in de stad en tekent sterk af tegen zijn omgeving omdat het ultramodern is. Uit de hand van de Nederlander Rem Koolhaas is een gebouw ontstaan dat zijn weerga niet kent. Ten eerste is het neergeploft, want er zijn golven opgetrokken uit de omgrenzende bestrating. Verder is dit gebouw een wirwar van gangetjes die de bezoeker laat verrassen bij elke ontdekking die hij of zij doet. Er zijn veel optredens en dan vooral in het moderne segment, maar ik vraag me af of ik zonder mijn begeleider de weg naar de zaal zou kunnen vinden. Wat ik nog moet melden zijn de typische azulejos. Eigenlijk kennen we dit allemaal, want ze lijken sterk op Delfts blauw. Hier echter, zijn het tegeltjes die je op een heleboel gebouwen terugvindt. Waarschijnlijk smelt niet iedereen hiervan. Het verkeer kan chaotisch zijn en dat houdt direct verband met het temperamentvolle karakter van de Portugezen. Het moet wel gezegd worden, en dat heeft ook mijn voorkeur, dat ze ingetogener zijn dan de Spanjaarden. Ze komen verstandig en rustig over, maar inderdaad: wanneer ze spreken, kan dit soms op ruzie lijken en om hier iets wijs uit te maken, is een hele uitdaging. Er zijn veel arme wijken. Ik denk dat Portugal nog vooral bezig is te groeien, al hoor ik hen zelf klagen dat er soms niets gebeurt. Ik ben ontzettend te spreken over het metrostelsel. Zo ben je in no time en verwaarloosbare wachttijd daar waar je wilt zijn en dat voor een spotgoedkope prijs, al voelt dit natuurlijk voor een Portugees anders. Geen enkel Nederlands metrostelsel kan hieraan tippen en ik zou dan ook graag de politici willen uitnodigen om hier een kijkje te komen nemen, daar het deels het probleem van de filevorming tegemoet kan komen. Wat het voor mij verder heel bijzonder heeft gemaakt, is dat ik vanuit Nederland met de auto hiernaartoe ben gekomen. Het was dan ook zeer mooi om door Portugees achterland te toeren. Er zijn veel bergen, waar mijn wagentje niet meer dan 60 km/u trok, en het landschap is er verrassend groen. Het regent hier veel, te vergelijken met Nederland, en dat had ik niet verwacht. Het wordt nu echter snel warmer, dus er zit zeker een goede tijd aan te komen! 21
Enkeltje Enschede - Eindhoven Jasper Smit & Karel van den Hengel Na drie mooie jaren studeren in Enschede werd het tijd voor ons om onze heil verder te zoeken. In Enschede hebben we de bachelor BMT afgerond, maar toen de masters in zicht kwamen, vielen de masters in Enschede een beetje tegen. Onze medische interesses bleken in de masters onvoldoende aanwezig te zijn. Medical Engineering in Eindhoven viel bij ons meer in de smaak door de betere combinatie tussen de medische en technische vakken. Dit is ook meer de BMT die we verwacht hadden toen we aan de studie begonnen.
de regelingen omtrent het vinden van een stage en een afstudeerplek de eerste voorbereidingen. Ook hebben we inmiddels de studentenstapavond van Eindhoven verkend, wat ook zeker de moeite waard is! Groeten uit het verdere Zuiden!
Dus het werd tijd dat de twee wijzen uit het Oosten naar het Zuiden vertrokken. Nu was het de vraag of we naar Eindhoven of Maastricht zouden verhuizen. Voor de studie Medical Engineering zit je minimaal twee dagen per week in Maastricht en één tot drie dagen per week in Eindhoven. Gezien het studentenleven van Enschede en Eindhoven in veel opzichten op elkaar lijkt, en Maastricht een totaal andere stad is, besloten we in de meest zuidelijke studentenstad van Nederland te gaan wonen. Samen met drie studenten uit Enschede die ook in Maastricht gingen studeren hebben we het dispuut O.H.D. Bonobo opgericht, een dispuut voor (nieuwe) masterstudenten. Nu een half jaar verder bevalt de overstap ons goed. Sport en andere sociale activiteiten zijn weer gepland voor je er erg in hebt. De studie biedt leuke vakken en zelfs de studiepunten stapelen zich op. Op dit moment ondervinden
Protpraat Daan: “Hé, hoe oud was ik toen...? Ow 35 kg.” Danny: “Liefde heeft niets met smaak te maken.” Mark tegen Danny: “Ja, nou nee, kijk als ik het niet kan, kan jij het al helemaal niet, want ik ben meer dan jij.” 22
Esra: “Oh, ik zou echt zo trots zijn op mijn piemel.” Lieke: “Ow, ik wil ook wel een piemel.” Danny eet (een paar) autodropjes: “Wat zijn die toch lekker.” Mark: “Ja hallo, je moet geen hele file wegwerken.”
Prot Goes Science Mitochondriale stoornissen
Yvette Koeken Mitochondriale stoornissen kunnen leiden tot het slecht functioneren van de lever, doofheid, epilepsie, spierdystrofie (genetische spieraandoening waardoor de spiermassa afneemt) en diabetes. De ernst van de ziekten loopt ver uiteen, maar ze zijn allemaal vrijwel ongeneesbaar. De genetische informatie die hieraan ten grondslag ligt, is opgeslagen in de mitochondria, ook wel het mitochondriaal DNA (mtDNA) genoemd. Het mtDNA wordt eenzijdig doorgegeven via de eicel. Dit betekent dat het alleen van moeder op kind wordt overgedragen. Één op de elfduizend ouders heeft een mutatie in het mitochondriale DNA.
oorspronkelijk bevruchte eicel wordt overgeplaatst. De mitochondria met het mtDNA van de gezonde eicel vervangen de zieke mitochondria van de oorspronkelijke eicel. De wetenschappers hebben de embryo’s zes dagen in leven gehouden. Deze methode wordt in vitro ovum-nucleustransplantatie, oftewel celkerntransplantatie genoemd. Deze methode is vooral bekend uit het kloononderzoek. Daarbij wordt in een eicel zonder kern de celkern van bijvoorbeeld een huidcel van een volwassen donor geplaatst. Hieruit kan dan, onder de juiste omstandigheden, een embryo ontwikkelen met hetzelfde DNA als dat van de donor. Het feit dat in zo’n leeggehaalde eicel nog mtDNA aanwezig is, wordt bij dit onderzoek doorgaans weg gemoffeld. Door dit achtergebleven DNA zal de kloon namelijk nooit 100% identiek zijn aan de donor. Het kind dat had kunnen groeien uit de embryo’s heeft DNA van drie ouders: nuclear DNA van de vader en de ‘zieke’ moeder en mtDNA van de ‘gezonde’ moeder. De genen die een mens maken tot wat hij is, liggen Mening voorstander
Onderzoekers van de Universiteit van Newcastle hebben onderzoek gedaan naar een mogelijke behandelmethode. In hun onderzoek hebben ze een IVF-behandeling uitgevoerd met een ‘zieke’ eicel. Na de bevruchting werd de kern uit de ‘zieke’ cel gehaald en in een andere ‘gezonde’ eicel geplaatst. Dit betekent dat alleen het nucleare DNA uit de 24
“Als onderzoeker probeer ik behandelmethoden te ontwikkelen, waarmee mensen genezen kunnen worden. Met deze methode kunnen we veel vrouwen helpen die een mitochondriale stoornis hebben. Het feit dat hun kinderen deze stoornis zullen overerven is voor velen van hen een zware belasting. De hoeveelheid mitochondriaal DNA dat van de draagmoeder wordt geërfd is zo miniem tegenover het DNA dat het vrijwel verwaarloosbaar is, het zorgt alleen dat het kind gezond is. Er is dus helemaal geen sprake van drie ouders in dit geval.”
Mening tegenstander Bij deze techniek wordt het DNA van twee moeders gebruikt, wat dus betekent dat het kind twee biologische moeders heeft. Dit zorgt voor lastige situaties zowel voor moeder, het kind en de wetgeving. We zullen onze basisprincipes van het gezin overboord moeten zetten en dan is het hek van de dam. Daarnaast vind ik het erg riskant dat hier met DNA wordt gespeeld. Mensen gaan steeds verder en in de toekomst zullen mensen ‘baby’s op bestelling laten maken’. Dit klinkt misschien wat overdreven en in de nabije toekomst zal er alleen gekeken worden naar het voorkomen van ernstige ziekten bij de vrucht door het combineren van DNA, maar als we niet op passen zullen mensen straks ook bepalen of hun kind blond of bruin haar zal krijgen.” voornamelijk in de nucleus, alsdus de onderzoekers, dus echt spreken van drie ouders is niet het geval. Tegenstanders denken hier anders over, ze vinden dat het menselijke DNA niet een speelbal van experimenten moet worden.
In Groot-Brittannië is een behoorlijke discussie ontstaan over dit onderzoek. Sommige mensen vinden dat er een grens overschreden wordt. “Je bent wel met het DNA van mensen aan het spelen” aldus prolifegroep Comment on Reproductive Ethics. Ze zijn bang dat dit een stap in de richting van “designer baby’s” en “baby’s met twee moeders” is. Deze discussie is in Nederland nog niet gaande, maar wat zouden wij er van vinden als er kinderen met twee moeders geboren worden? Tast dit onze basisideeën over het ouderschap en het gezin aan? Of is ouderschap een meer sociale praktijk, zien we de mensen die de kinderen opvoeden als ouders? Of zijn degenen die het kind verwekken de ouders en wat voor gevolgen heeft deze techniek dan? Dit zijn toch dingen waar je als onderzoeker ook over moet nadenken, zeker als een technologie op meerdere manieren gebruikt kan (gaan) worden. Bronnen:
NRC wetenschap The Daily Telegraph Nature Genetics Noorderlicht
Protpraat Een vier-vwo-klas is op bezoek bij de TU/e en hebben een studentenforum. Ze mogen hier alles vragen. Een vwo-leerlinge vraagt aan Merel, die bedrijfskunde voor de gezondheidzorg studeert: “Stel je blijkt wel slim én wilt toch wat met techniek gaan doen, kan je dan nog overstappen naar een moeilijkere studie?” Danny: “Ben, hoe groot is de bestuursmailbox?” Ben: “Dat hangt af van je scherminstelling.” Moniek tijdens de UB-quiz: “Huh, is Windows van Microsoft?”
Geert: “Nou Lieke, jij als meisje hebt ze in Eindhoven toch voor het uitkiezen.” Lieke: “Ja, maar het is hier net als de Wibra. Alles is er zeker heel goedkoop, maar ik wil er gewoon niets van hebben.” Als Daan en Wim stoeien zegt Esra: “Ja kijk, dit is baltsgedrag.” Danny: “Ja en de winnaar gaat met je naar bed.” Wai Kam: “Oee, ik hoop dat het gelijkspel wordt.” Ben: “Er moet een accijns komen op junkfood.” Dennis: “WAT?” 25
Protpuzzel Luc Broers Ook in deze editie van de Protatype staat er weer een protpuzzel; ditmaal een 'protsudoku'. Inmiddels is er haast in elke krant wel eentje te vinden, dus het is dan ook logisch dat ook de Protatype er aan moet geloven. Het verschil met de klassieke sudoku is dat hier niet de getallen 1 t/m 9,
Win een borrelkaart!
26
maar de juiste afbeeldingen moeten worden ingevuld. Uiteraard hebben deze afbeeldingen te maken onze studievereniging. Onder de juiste inzendingen zal een felbegeerde borrelkaart worden verloot. Succes!
ProZAc
Kerstlunch en nog veel meer activiteiten
Nadine Leenders Na de tentamens zowaar overleefd te hebben zijn wij van de ProZAc druk in de weer met een aantal Zinderende Activiteiten die de rest van het jaar zullen plaatsvinden. De breakdance-workshop komt langzamerhand dichterbij, de Batavierenrace staat voor de deur en een avond poolen is ook al gepland. De breakdance-workshop is niet alleen erg gezellig maar natuurlijk ook nuttig om alle overtollige kerstkilo’s eraf proberen te ‘sixsteppen’. Want wat was het weer smullen geblazen bij de kerstlunch. Op donderdag 20 december hadden ongeveer 70 Protagorasleden hun zelfsgesmeerde boterhammen thuis gelaten om zich tegoed te doen aan al het lekkers dat in In Vivo te krijgen was. Met twee overvolle winkelwagens is er de avond van te voren door de supermarkt gereden en dat werd door andere mensen ook opgemerkt: na verschillende keren ‘hebben jullie honger?’ of ‘verwachten jullie in te sneeuwen?’ gehoord te hebben moesten alle spullen nog in de auto passen en uitgeladen worden in In Vivo. De volgende ochtend was iedereen natuurlijk weer aanwezig om de soep op te warmen, de eieren te koken en alle heerlijke kerststollen te snijden. We hebben ons best gedaan om In Vivo zo gezellig mogelijk aan te kleden en bij ons zelf ontbraken de kerstmutsen dan natuurlijk ook niet. In de ochtend werd ook de muziek al uitgetest en na een paar keer Mariah Carey en Wham! gehoord te hebben zat de
sfeer er bij ons alvast goed in. Om kwart over twaalf kwamen de eerste hongerige studenten binnengelopen en een kwartier later kon het feestmaal beginnen. De soep was gelukkig op tijd warm en alle eieren waren gekookt. Verder kon iedereen nog genieten van knakworsten, kerststol, broodjes, koekjes, schuimpjes en de lekkere chocolaatjes. Jammer genoeg was het om half twee weer tijd voor colleges en bz’s en konden we alle tafels schoonmaken en de versiering weer opbergen. Zelf hebben we ontzettend genoten van de gezellige sfeer bij de kerstlunch, hopelijk zien we iedereen volgend jaar weer terug. Woensdag 20 februari is het dan zover: een professionele breakdancer gaat iedereen die durft leren ‘sixsteppen’, ‘toprocken’ en ‘freezen’. Na een uur gezweet te hebben staat het welverdiende avondeten van de wok klaar voor iedereen. En voor de echte volhouders is er naderhand nog een gezellig cocktailborrel georganiseerd door de ProBoKoCo. Het wordt natuurlijk een sportieve en gezellige avond. We zijn ook al bezig met de Batavierenrace. In het weekend van 25 april zal er weer een estafetteloop van Nijmegen naar Enschede plaatsvinden en natuurlijk doet er ook een team van Protagoras mee. Het weekend is niet alleen sportief maar wordt zoals ieder jaar weer afgesloten met een knalfeest. Er zijn nog plaatsen beschikbaar dus als het je wat lijkt, kom je inschrijven in het Prothok! Verder zal in maart ook een avond poolen georganiseerd worden. Eerst gaan we lekker uit eten ergens in de stad om vervolgens de competitie te laten losbarsten. Genoeg Zinderende Activiteiten dus om je nog voor in te schrijven!
27
Werken op het snijvlak van wetenschappelijk onderzoek en IT. In een omgeving die je uitdaagt. Die van je vraagt innovatief te denken. En die je verantwoordelijkheid teruggeeft.
Medis is toonaangevend leverancier van softwareproducten die clinici, researchers en laboranten in staat stellen om medische beelden nauwkeurig te kwantificeren. Kwaliteit en innovatie staan daarbij centraal. Medis software draagt bij aan de verbetering van diagnoses, aan baanbrekend onderzoek naar de behandeling van patiënten, en aan de beoordeling van de effectiviteit van nieuwe behandelmethodes en -middelen. Medis werkt wereldwijd en heeft vestigingen in Nederland en in de VS. Op het hoofdkantoor in Leiden werken meer dan zestig mensen aan de ontwikkeling, marketing en support van Medis producten. Wil je meer weten over wat Medis doet en waar Medis voor staat, kijk dan op www.medis.nl. Vacatures kun je vinden op www.medis.nl/company/careers.htm. Interesse in een gesprek? Stuur je CV naar
[email protected].
www.medis.nl
Column
Stof tot nadenken
Remi Verhoeven Mijn eerste column stond meteen in de eerste uitgave van de Protatype waar ik aan mee mocht werken (j8n2). Nu, 13 Protatypes later, mag ik wederom het Protatype van een column voorzien maar heb ik het moeilijk om er de juiste draai aan te geven. Initieel wilde ik vertellen over alle problemen die ik zag in het alsmaar creatiever interpreteren van het ‘Brabants kwartiertje’ en over hoe de samenleving verandert daar meer en meer mensen leven naar de ‘because I can’-standaard. Hiermee wordt bedoeld dat mensen steeds meer dingen doen omdat het ‘kan’, zonder rekening te houden met gevoelens of situaties van anderen. Om dit nou meteen een standaard te noemen gaat misschien wat ver, maar ik ben bang dat het dit langzamerhand wel gaat worden. Nadenkend over deze onderwerpen besefte ik mij eigenlijk pas dat het helemaal niet zo simpel in elkaar zit als we misschien willen geloven. Het feit dat iedereen tegenwoordig overal iets over te zeggen wil hebben werkt alsmaar meer bevestigend voor de wijsheid achter de volgende vertaalde quote van Plato: ‘Wise men talk because they have something to say; fools talk because they have to say something’.
Deze uitspraak heeft tot gevolg, dat als er iets vreselijks gebeurt, mensen die gebeurtenissen opnemen en doorvertellen voor andermans plezier; denk aan oorlogen of vechtpartijen. Van de andere kant zijn er ook mensen die überhaupt niets zeggen op het moment dat het echt nodig is omdat ze bang zijn voor repercussies. Je kunt altijd blijven zeuren over wat er allemaal mis is met de wereld, maar kunnen we het wel verbeteren, of zijn we gewoon ‘the fools who talk because they have to say something’? We zeuren over: oliecrisis, dollarkoersen, milieuvervuiling, communisme en oorlog. Echter probeert de politiek dit allemaal met, hoe evident ‘t ook mag lijken, politieke spelletjes op te lossen, niemand daarbij te benadelen en hiermee een soort van middenweg te bereiken waardoor helemaal niemand echt gelukkig is. Moeten we nou alles maar aan ons voorbij laten gaan? Ik vind van niet. Het feit dat mensen niets meer durven te zeggen op straat en mensen raar worden aangekeken als ze asociaal gedrag afkeuren, geeft maar aan dat er nog veel moet gebeuren. Hoe? Geen idee. Misschien is dit iets om over na te denken.
Ik denk inderdaad dat Plato het toen al (400 BC) bij het juiste eind had, maar toen absoluut niet inzag wat voor invloed dat op de maatschappij zou hebben.
29
Lieve Bouzo Bob Bob
Lieve Bob, Ik weet dat ik al lang niets meer van me heb laten horen, maar het is ook zo druk. Dag in dag uit ben ik de problemen van Protagorianen aan het oplossen. Niet alleen in de Protatype maar ook nog op mijn mail, lieve-bouzo@ protagoras.t ue.nl. Van harige benen tot verhuizingen tot mensen die stiekem bij de tuna willen. Ik heb het helemaal gehad. Eigenlijk zou ik gewoon de hele dag in mijn chateau willen blijven liggen en naar Oprah kijken. Of naar Dr Phil, kijk die man weet hoe je problemen oplost. Z elfs de muizen smaken niet meer. Misschien ben ik gewoon overwerkt. Ik weet het niet. Hoe doe jij dat eigenlijk? Jij ziet er nooit gestrest uit, je ligt daar maar een beetje relaxt te liggen en de wereld te overzien. Volgens mij ben ik ook aan het afvallen, Babs kijkt nooit meer naar me. Ik denk dat ik niet meer aantrekkelijk ben. Ach, kijk alweer een mailtje, iemand wil weten hoe je het beste konijn kookt. Hoe zie ik eruit, als Ja mie Oliver? Sorry, het was niet mijn bedoeling zo chagrijnig te zijn. Ik ben gek op alle Protagorianen en ik wil ze supergraag helpen. Ik ben alleen zo moe de laatste tijd. Kom je binnenkort op bezoek? Dan maak ik konijn, ik moet nu toch opzoeken hoe je dat kookt.. Veel liefs Bouzo
Lieve Bouzo, Je klinkt zo overwerkt, ik heb een idee! Ga jij nou eens lekker een paar weken met vakantie. Laat de boel de boel en ga gewoon lekker doen waar je zin in hebt. Misschien kan je op vakantie naar Amerika. Ik heb gehoord dat ze nog mensen zoeken voor in het Dr Phil-publiek. Wie weet, misschien steek je er nog wat van op. Ondertussen neem ik het hier wel over. Ik zal je mail beantwoorden en zelfs je stukje in de Protatype schijven. Ik heb zelfs de hoofdredacteur al gebeld en die zei dat het prima was als ik voor een keer je stukje over neem. Maak je dus geen zorgen, alles is geregeld. (en over Babs: trek het je niet teveel aan, volgens mij moet ze gewoon vervellen). Superveel plezier op je vakantie en ik wil alles horen als je terug bent. Groetjes Bob.
30
Protlied De gapende kloof tussen mens en techniek Is voor ons echt niet meer dan een kier Eindhovens trots, ja de crème de la crème Die mensen die ziet u nu hier Niemand bereikt een verg’lijkbaar niveau Concurrenten bezwijken en masse Ja, de mens is de maat aller dingen Dat zei Protagoras Onze rots in de branding, de esculaap Is Bouzo, gevaarlijk en rood Zijn blikken vertolken de krachten van Prot Zijn macht is dus ongrijpbaar groot BioMedische ingenieurs zijn wij straks Dus vol trots heffen wij nu het glas Ja, de mens is de maat aller dingen Dat zei Protagoras Ja, de mens is de maat aller dingen Leve Protagoras!
Protagenda 20-03
BMT 10 jaar
21-03
Goede Vrijdag
23-03 & 24-03
Pasen
25-03
Commissievoorlichting
26-03
Excursie TNO
26-03
ProZAc: Poolen
31-03
Bestuursinfoborrel
01-04
Lust-rumborrel
02-04
ALU
04-04
Battle Paradoks
08-04
Vrouwenborrel
10-04
W-Hoog feest
25-04
Dies Natalis TU/e
25-04 t/m 27-04
Batavierenrace
30-04
Koninginnedag
01-05
Hemelvaart
05-05
Bevrijdingsdag
07-05
Groot Dictee der BMT
12-05
Pinksteren
13-05
BMT feest
14-05
Ouderdag
19-05
ALV
28-05
Symposium
02-06
Verkiezings-ALV
31
Colofon Jaargang 10, nummer 3 “Protatype” is het verenigingsblad van Studievereniging der Biomedische Technologie Protagoras. Het heeft een oplage van 350 stuks. Redactie René Besseling Luc Broers Lieke van Bladel Alexander Colditz Marloes van Hoeven Yvette Koeken Geert Litjens Birgit Plantinga Remi Verhoeven Vormgeving Remi Verhoeven Hoofdredacteur Alexander Colditz Kaft Mark Bruurmijn Alexander Colditz Achterkant kaft Mark Bruurmijn Foto’s op de kaft Lustrumcantus Lustrumbuitenborrel Lustrumfeest Winnaar Puzzel Protatype 2 Sander Streng Je kan je borrelkaart komen ophalen in het Prothok
32
Inleveradres kopij SvBMT Protagoras TU Eindhoven W-Hoog 1.14 (Prothok) Postbus 513 5600 MB Eindhoven Tel: (040)-(247)2758 E-Mail:
[email protected] Internet: www.protagoras.tue.nl Volgende deadlines: 28 april 2008 9 juli 2008
Zomereditie Intro-editie
Adverteerdersindex ICT Embedded Nucletron Occam Medis
binnenkant kaft (voorkant) pag. 11 pag. 23 pag. 28
Drukkerij Drukkerij van Santvoort Tel: 040-2513701
SvBMT Protagoras
presenteert:
Wie wordt de beste docent van de opleiding BMT?
Dat bepaal jij! Vul dan tot 1 mei de online enquête in en maak kans op een borrelkaart!
www.protagoras.tue.nl/docentaward