Verbintenissen
? • ICT gebruiken voor contracten? • Contracten over ICT
OF
Vroeger: problemen in de Belgische wet: • geen uitdrukkelijke aanvaarding in de wet van elektronische contracten • onzekerheid interpretatie oude wetten • bewijsvoering enkel tussen partijen • terughoudendheid bij magistratuur
Wetgeving • Een Europese richtlijn van 8 juni 2000 verplicht de lidstaten om alle obstakels voor elektronische contracten weg te werken • Wet op de elektronische handel (11 mrt 2003)
Elektronische contracten • wilsovereenstemming
Elektronische contracten
• Uitzonderingen bvb.
Elektronische contracten elektronisch
niet-electronisch
Wetgeving: principes • Functionele equivalentie van geschrift en handtekening • Uitzonderingen voor bep. soorten contracten
Sluiten e-contract ruime betekenis totstandkoming • Precontractuele fase: informatieplicht • Ontstaan van de overeenkomst: mogelijkheid om fouten te corrigeren • Aanbod en aanvaarding: bevestiging van bestelling sturen
Sluiten e-contract ruime betekenis vormvereiste • Geschrift: papier, diskette, DVD, 6 • Handtekening: elektronische handtekening • Versoepeling niet voor bep. contracten (p. 126)
Bewijs van verbintenissen Van bewijslast (WIE) en middelen (HOE) Vrije bewijsvoering • feiten
Gereglementeerde bewijsvoering • rechtshandelingen
Bewijsmiddelen Wettelijke Vrije • akte – authentieke (papier) – onderhandse
• wettelijke vermoedens • buitengerechtelijke bekentenis • overige geschriften (boekhouding, nota’s, afschrift, 6)
• getuigen • vermoedens
Kennisgeving: el. aangetekende zending?
Kennisgeving: el. aangetekende zending?
Electronische handtekening
Nood aan •
Authenticiteit = herkomst?
• • •
identificatie – toerekenbaarheid soorten PIN – biometrisch
Integriteit?
•
Inhoud werd niet gewijzigd I n t e
Daarom: wetgeving • Wettelijk statuut aan elektronische handtekening en documenten (aanvaarding) • Activiteiten certificatie-autoriteiten regelen (betrouwbaarheid) • EU-harmonisatie
Wetgeving • Een Europese richtlijn van 1999 voor elektronische handtekeningen • Wet invoering gebruik van telecomm.midddelen en van de el. Handtekening in gerechtelijke 6(20 okt 2000) • Wet elektronische handtekening en certificatiediensten (9 jul 2001) • Wet inzake elektronische handel (21 mrt 2003)
Elektron. handtekening • Ruim en technologieneutraal begrip • Elk el. substituut komt in aanmerking –BMP van geschreven handtekening – asymetrisch sleutelpaar en certificaat o/e chipskaart met pincodebeveiliging • El. Hdt in het algemeen => juridische gevolgen • El. Hdt kan = handgeschreven hdt. mits 6
Soorten elektronische handtekening • "gewone": gegevens in elektronische vorm, vastgehecht aan of logisch geassocieerd met andere elektronische gegevens, die worden gebruikt als middel voor authentificatie
Soorten elektronische handtekening • "geavanceerde": –Minimale veiligheidseisen • Unieke band met de ondertekenaar; • Garantie identiteit; • Exclusieve controle; • Integriteit – elektronische handtekening op basis van PKI
PKI = Public Key Infrastructure • geheel van HW, SW en procedures voor “geavanceerde el. handtekeningen” • 2 onderliggende technieken –Publieke sleutelcryptografie –hashing
Soorten elektronische handtekening • "gekwalificeerde": een geavanceerde door een veilig middel gecreëerde e-handtekening, gebaseerd op een gekwalificeerd certificaat en afgeleverd door een certificatiedienstverlener
Wat is een certificaat? het verzekert de link tussen de handtekening en de identiteit van de persoon die ondertekent
Juridische waarde : basisbepalingen: • een elektronische handtekening is rechtsgeldig en toelaatbaar als bewijsmiddel in gerechtelijke procedures. (art. 4, §5 Wet 9 juli 2001) • kan voldoen aan de vereiste van een handtekening, "een geheel van elektronische gegevens dat aan een bepaalde persoon kan worden toegerekend en het behoud van de integriteit van de inhoud van de akte aantoont". (art. 1322 Burgerlijk Wetboek)
Verschil in juridische waarde • Elke "elektronische handtekening" is in elk geval toelaatbaar als bewijsmiddel: de rechter beoordeelt zelf de bewijskracht. – voorbeeld: biometrische toepassing
• Een "gekwalificeerde" elektronische handtekening wordt automatisch gelijkgesteld aan een handgeschreven handtekening: de rechter heeft geen beoordelingsvrijheid op dit vlak. – voorbeeld: de elektronische handtekening op de eID.
Aansprakelijheid ISP
Specifieke aansprakelijkheidsregelingen id ICT sector Aansprakelijkheid tussenpersonen: in wet e-commerce: vrijstelling van aansprakelijkheid van tussenpersonen indien: • Rol dienstverlener = doorgeefluik – geen initiatief tot tranmissie – geen selectie (van zowel de informatie als de onvanger)
• Rol dienstverlener = caching = tussentijdse opslag – info niet wijzigen – respect voor toegangsvoorwaarden, .. – prompt handelen nav verzoek RB.
• Rol dienstverlener = oa hosting = opslag – geen kennis van illegale info of activiteit – positief EN preventief tussenkomen (info verwijderen, gerecht verwittigen)
Aansprakelijkheid ISP: • ISP geen verplichting tot “monitoring” • wel “notice and take down”: nodige maatregelen nemen van zodra op de hoogte • informeren gerechtelijke instanties • ISP verplichting tot bewaren van gegevens (privacywet, wet computercriminaliteit)
Electronische handel/verkoop op afstand
Centraal begrip wet: dienst van de informatiemaatschappij • elke dienst die verricht wordt: –tegen vergoeding –langs elektronische weg –op afstand –op individueel verzoek van een afnemer van de dienst
Nadruk van de wet: • ‘algemeen begrip’: dienst • B2B en B2C, maar hogere consumentenbescherming • bescherming van privacy • bevat ook: elektr. contracten, aansprakelijkheid ISP’S, regels reclame en spam
Wet niet van toepassing op: reeds wettelijk geregelde zaken, bvb. E-money specifieke wettelijke uitzonderingen zoals: E-health ‘politieke’ zaken, bvb. kartelrecht
Wet: principes: vrijheid van vestiging geen toestemming/licentie nodig algemene wetten blijven van toepassing (bvb. reisbureau - vergunning A (verg. A 5183)) vrijheid verlenen van diensten op de volledige EU-markt
Toepassingsgebied • OVEREENKOMST OP AFSTAND • elke overeenkomst tussen verkoper en consument • inzake producten of diensten • in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop op afstand • waarbij uitsluitend gebruik gemaakt wordt van communicatie op afstand (tot en met sluiten van de overeenkomst)
Toepassingsgebied (2) • Begrippen • consument: koopt voor andere dan beroepsactiviteit • verkoper: beroepsmatig, niet occasioneel • goederen en diensten (niet: financiële diensten) • technieken voor communicatie op afstand: lijst in bijlage van Europese richtlijn •t e l
Verplichtingen leverancier • toegankelijk: gemakkelijk, rechtsstreeks en permanent • welke info? – naam/handelsnaam – geografisch adres – contactgegevens – ondernemingsnummer – gedragscodes – specifieke details voor gereglementeerde beroepen – vergunningsplichtig? toezichthoudende autoriteit • schriftelijke bevestiging
Verplichtingen leverancier • specifieke informatieverplichtingen voor het plaatsen van orders –taalgebruik –technische stappen sluiten contract –correctiemogelijkheden tijdens contractsluiting –contractuele voorwaarden: consulteerbaar – mogelijkheid tot opslaan
Verplichtingen leverancier • Informatieplicht: identiteit, prijs, kenmerken van het product of dienst, verzakingsrecht – prijzen: • duidelijk, ondubbelzinnig • incl. of excl. BTW, transportkosten, ... – ook voor mobile commerce
Verplichtingen leverancier • bericht van ontvangst order (samenvatting) • bewijslast voor dienstverlener (B2B en B2C) –belang ECM –afwijkingen mogelijk in B2B relatie http://www.emc.com
Rechten consument • Herroepingsrecht = verzakingsrecht • Geen betalingsplicht vòòr verstrijken van bedenktermijn • Recht om niet gevraagde leveringen bij te houden • Levering binnen dertig dagen • Garanties bij betaling per kaart • Beperkingen voor sommige communicatietechnieken
Herroepingsrecht = verzakingsrecht • Herroepingsrecht – Wat? recht om af te zien van de aankoop, gratis en zonder motivatie – Termijn? Binnen 14 kalenderdagen (voor mei 2010: 7 werkdagen) – Gevolgen? Retourzending betalen, geld op rekening binnen 30d – Uitzonderingen: »uitvoering al begonnen met toestemming »gemaakt volgens persoonlijke specificaties »niet terug te sturen (bijv. stookolie) »snel bederf of veroudering »audio-, video-, software indien verzegeling verbroken »dagbladen, tijdschriften, magazines »weddenschappen of loterijen
Betalen • Geen plicht tot betaling vòòr einde bedenktermijn –Eis is tot voorschot of enige betaling kan (voor mei 2010 niet!)
Links • http://infoshopping.be/ (didactische website) • Gids voor internetgebruikers (2008) met meer uitleg, te downloaden op http://economie.fgov.be/nl/modules/publications/general/consumers_i nternetguide_fr.jsp
• Gids voor websitehouders (2010), te downloaden op http://economie.fgov.be/nl/modules/publications/general/designers_in ternetguide_fr.jsp • Artikel IT Pro: Aangepaste wetgeving rond e-commerce Zal het eindelijk tot een inhaalbeweging leiden? Info mbt wetswijzig. zie http://www.itprofessional.be/blogs/114975/aangepaste-wetgevingrond-e-commerce/
Hoe het wel moet
Controle en sancties • Controle door FOD Economie • Sancties: – waarschuwing – minnelijke schikking – strafsancties
Aansprakelijkheid (cfr. week 5)
Ontstaan van • gedragscodes • labels • alternatieve geschillenoplossing
Elektronische factuur
• Wettelijk kader – EU-niveau • Richtlijn 2001/115/EG betreffende de vereenvoudiging, modernisering en harmonisering van facturering inzake BTW
– Nationaal • Wet 28 januari 2004 betreffende de elektronische factuur (*) (*) omzetting EU-richtlijn
Principes elektronische factuur: • nog steeds toestemming ontvanger vereist • informatie moet betrouwbaar zijn – authenticiteit (herkomst) – integriteit (inhoud) – Hoe? vrij te bepalen dr onderneming vanaf 1/1/2010
• digitaal bewaren: aut. en integr. waarborgen
• http://www.isabel.be, http://www.certipost.be http://zoomit.be/nl-BE/index.php
Elektronisch archiveren
• Elektronisch archiveren: geen wettelijk kader – geen algemene regeling, geen algemeen verbod – juridische onzekerheid – e-signature om zekerheid te verhogen
Elektronisch archiveren: • • • •
douane en accijnzen directe belastingen vennootschapswetgeving BTW –elektronische aangifte –opslag in EU, onmiddellijk toegankelijk vanuit Belgie –facturen elektronisch archiveren mag (voorwaarden)
• DAVID, Digitale Archivering in Vlaamse Instellingen en Diensten: http://www.expertisecentrumdavid.be/, handleiding:http://www.expertisecentrumdavid.be /davidhandboek/index.html
