Verankering laaggeletterdheid in gemeentelijk beleid
Soler Berk Stichting Lezen & Schrijven
Dinsdag 30 oktober 2012
Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven initiatief van H.K.H. Prinses Laurentien Doel: het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid op zowel korte als lange termijn. Mede dankzij inhoudelijke en financiële steun van bedrijven en ministeries.
Lisa
Stichting Lezen & Schrijven Missie Als aanjager een bijdrage leveren aan het oplossen van laaggeletterdheid en het verankeren van de aanpak van laaggeletterdheid. Hoofddoelstellingen • Laaggeletterdheid door samenleving laten onderkennen als belangrijk individueel en sociaal-economisch vraagstuk. • Laaggeletterdheid helpen voorkomen en verminderen door probleem in de vorm van concrete projecten structureel, pragmatisch en gezamenlijk aan te pakken. • Thema op de politieke en sociaal-economische agenda krijgen. • Traditionele en nieuwe partijen bij de aanpak betrekken.
Laaggeletterdheid in Nederland 0 – 4 jaar: • 25% van de ongeveer 400.000 kinderen in de voorschoolse leeftijd van 2 en 3 jaar begint aan de basisschool met een taalachterstand. 4 – 12 jaar: • 25% van de leerlingen verlaat groep 8 met leesachterstand van 2 jaar. 12 – 16 jaar: • 24% van de brugklassers in het vmbo kan eigen lesboeken niet goed lezen.
16 – 65 jaar: • 1,1 miljoen volwassenen (16-65 jaar) in Nederland zijn laaggeletterd. • 550.000 laaggeletterden verrichten betaalde arbeid. • 390.000 laaggeletterden zijn bereikbaar via hun werkgever, een consultatiebureau of school. • Ruwweg 800.000 laaggeletterden zijn autochtoon, 300.000 zijn allochtoon.
Volwassenen • Beheersen van basisvaardigheden is essentieel om duurzaam te participeren op de arbeidsmarkt. • Zonder voldoende beheersing kunnen de inactieve laaggeletterden moeilijk de arbeidsmarkt betreden. • Werkende laaggeletterden zijn minder mobiel op de arbeidsmarkt en zij zijn nauwelijks omschoolbaar. • Terwijl tot en met 2015 naar schatting meer dan 600.000 extra banen vrijkomen. • Scholing en opleiding biedt hiervoor uitkomst.
Aanbod Stichting Lezen & Schrijven
Actieplan Laaggeletterdheid 2012-2015 “Geletterdheid in Nederland” Steunpunt Taal en Rekenen VE • Onderwijs
Stichting Lezen & Schrijven • Gezin • Gezondheid • Bedrijven • Regio’s Taal voor het Leven
Programmalijn Regio’s • Stichting Lezen & Schrijven ondersteunt regio’s met de aanpak van laaggeletterdheid. • Hulp en ondersteuning bij opzet van netwerken i.h.k.v. laaggeletterdheid (bondgenootschappen). • D.m.v. een bondgenootschap komt iedere burger, van jong tot oud, in contact met een organisatie die laaggeletterdheid kan herkennen en hen kan doorverwijzen naar een lees- en schrijfcursus.
Bril op van een gemeenteambtenaar
Gemeentelijke domeinen/ aandachtsgebieden Bespreek in drie minuten binnen welke gemeentelijke domeinen laaggeletterdheid een plek kan geven en waar bibliotheken op in kunnen spelen.
Gemeentelijke domeinen Bijvoorbeeld: •
Sociale Zaken en Werkgelegenheid (WWB, WWNV, WSW, UWV Werkplein.
•
Zorg en Welzijn (AWBZ, JGZ, GGD, WMO, Schuldhulpverlening etc.).
•
Onderwijs (LEA en volwasseneducatie).
•
Gezondheid (GGD, ziekenhuizen, huisartsen etc.).
•
Jeugd en Sport
•
Kunst en Cultuur (bibliotheken etc.).
•
Etc.
Belangrijke partner bibliotheek Vragen van belang: • Wat is de behoefte van uw gemeente?
• Welke doelgroepen binnen uw gemeente gaat u op focussen? • Welke domeinen overlappen? • Welke budgetten zijn hiervoor beschikbaar? Opdracht aan bibliotheek: Bijvoorbeeld vanuit de lokale behoefte in te zetten op laaggeletterdheid.
Afspraken met bibliotheek Voorbeeld Vragen van belang: • Wat is de behoefte van uw gemeente?
Werkloosheid duurzaam oplossen • Welke doelgroepen binnen uw gemeente gaat u op focussen? Burgers met een WWB uitkering • Welke domeinen overlappen? WMO, WWB, Schuldsanering, Gezondheid, • Welke budgetten zijn hiervoor beschikbaar? WWB-W-deel, WMO, WEB middelen, armoedebestrijding Opdracht aan Bibliotheek: Vanuit de content inzetten op laaggeletterdheid WWB klantenbestand laten testen op taal, informeel taalaanbod werknemersvaardigheden met taal en rekencomponenten, eindafsluiting met taal ( op 1-2f), sollicitatietrainingen, banenmarkten.
Afspraken met de bibliotheek Bespreek in drie minuten hoe een effectieve opdracht er bij een bibliotheek er uit zou moeten zien
Social Return Social Return Bij verstrekken van inkoopopdrachten kan de gemeente opdrachtnemers verplichten of stimuleren bij de uitvoer ook kwetsbare groepen te betrekken. Wanneer toepasbaar Social Return is in principe mogelijk bij alle inkoopprocedures onder én boven de Europese aanbestedingsdrempel. Social Return binnen het Rijk Het kabinet heeft op 29 april 2011 besloten om Social Return vanaf 1 juli 2011 rijksbreed toe te passen bij alle aanbestedingen van 'werken' en 'diensten' boven het bedrag van 250.000 euro. Voorbeeld: Voorbeeld gemeente Rotterdam en de gemeente Almere
Social Return Bespreek in drie minuten welke organisaties bij u in de gemeente in aanmerking komen om de aanpak Laaggeletterdheid mee te laten nemen i.h.k.v. Social Return
Activeren verbinden samenwerken
Bijvoorbeeld Bondgenootschap in Nederland Kern van succes
•
Een denkwijze waarin de burger centraal staat;
•
Een gedeelde verantwoordelijkheid;
•
De bundeling van kennis en expertise vanuit het gemeenschappelijke doel;
•
Vasthoudendheid en doorzettingsvermogen; en
•
Een duurzame aanpak door kennis te delen en een win-win situatie te creëren.
Bondgenootschappen in Nederland • Rotterdams Bondgenootschap tegen Laaggeletterdheid • Taaloffensief - Ouders met jonge kinderen - Jongeren met een taalachterstand - Werkenden en werkzoekenden - De gemeente als opdrachtgever • Opzet bondgenootschap in Zuid-Limburg - Bibliotheek - ROC - Gemeenten / Provincie - Stichting Lezen & Schrijven
• Opzet bondgenootschap in West-Friesland • Opzet bondgenootschap in Zuid-Oost Brabant • Gewoon weer doen! in West-Brabant
Tijd om aan de slag te gaan!
Aan de slag Bespreek in drie minuten hoe u denkt aan de slag te kunnen gaan om laaggeletterdheid goed, breed en duurzaam in uw gemeente op de agenda te zetten.
Taal voor het Leven
Hoe kunnen we meer laaggeletterde volwassenen bereiken en hen helpen naar een hoger lees –en schrijfniveau? Taal voor het Leven gaat op zoek naar oplossingen.
Zes regio’s
•
Amsterdam (de stad)
121.925 laaggeletterden
•
Almere (Flevoland)
37.124 laaggeletterden
•
Den Haag (Haaglanden)
123.055 laaggeletterden
•
Rotterdam (Rijnmond)
168.931 laaggeletterden
•
Utrecht (Midden-Utrecht)
76.029 laaggeletterden
•
Zwolle (IJsselvechtstreek & Twente)
101.714 laaggeletterden
Bron: Cinop (2006)
Aanpak Taal voor het Leven • Proefprogramma 2012 -2015 opdracht ministerie OCW • Verbreden en verdiepen taalaanbod
• Goede –en nog nieuw te ontwikkelen- opleidingsmaterialen gratis beschikbaar • Geschoolde vrijwilligers, taaltrainers • Meten van resultaten (leereffecten en sociale inclusie) • Lokaal, regionaal netwerk en nationaal netwerk
• Buitenlandse successen
Buitenlandse successen Skills for Life - Verenigd Koninkrijk 5,7 miljoen volwassen volgde taaltraining, 2,8 miljoen volwassenen bereikten de nationaal erkende kwalificaties. (2001-2010) Learning for Life - Ierland vertienvoudigde het aantal cursisten (van 5.000 naar 50.000) door Learning for Life--programma
Hoe kunt u aansluiten op Taal voor het Leven? • Faciliteiten bieden voor de cursisten en vrijwilligers • De verbindende schakel zijn in de regio • Werven vrijwilligers • Samen informeel taalaanbod creëren voor de regio • Taalhuis • ……………
www.lezenenschrijven.nl/taalvoorhetleven
#TvhL
Vragen of meer informatie??
Stichting Lezen & Schrijven Soler Berk
[email protected] 070 3022663 06 54777729
