VERANDERMANAGEMENT Direct aan de slag met veranderprocessen, randvoorwaarden en weerstanden tegen veranderingen
Dit rapport behandelt alle aspecten rondom het begrip verandermanagement. Meer weten over de oorzaken van de weerstand tegen veranderingen, de randvoorwaarden, de rol van de controller tijdens het proces. Daarnaast treft u diverse checklists, afbeeldingen en een model aan.
.
Inhoudsopgave 1. Veranderingen managen 1.1 Takenpakket leidinggevende bij veranderingen 1.2 Verandermoeheid
4. 4. 4.
2. Weerstand tegen veranderingen 2.1 Waar wringt de schoen? 2.2 Motivatie en demotivatie 2.3 Do’s voor motiveren 2.4 Dont’s voor demotiveren
5. 5. 6. 6. 7.
3. Communicatie bij veranderprocessen 3.1 Acceptatieverschillen 3.2 Negatieve houding werknemers 3.3 Aandacht en voorbeeldgedrag 3.4 Waarom, waarom en wat communiceren 3.5 Valkuilen bij niet effectieve communicatie
8. 8. 8. 8. 8. 9.
4. De randvoorwaarden voor een succesvolle verandering 4.1 De organisatiecultuur 4.2 Betrokkenheid management bij de verandering 4.3 Omgaan met weerstanden 4.4 Het succes van eerdere veranderprojecten
10. 10. 10. 10. 11.
5. Sleutelrollen in het veranderingsproces 5.1 Sponsorship 5.2 Change agent 5.3 Target
12. 13. 14. 14.
6. Stappenplan managen veranderingen
15.
7. Unfreeze: het loslaten van de huidige situatie 7.1 Aard van de verandering 7.2 Waarop is de verandering gericht? 7.3 Veranderpotentieel 7.4 Voorwaarden betrokkenheid
16. 16. 17. 17. 19.
8. Transitie: op weg naar gewenste situatie 8.1 Implementatie 8.2 Targets
20. 21. 22.
9. Refreeze: Verankering nieuwe werkwijze 9.1 Acties om verandering beklijven
23. 23.
10. SWOT-analyse
24.
11. Conclusie
25.
HRPRAKTIJK.NL – VERANDERMANAGEMENT
2
Inleiding Van nature vertonen mensen verzet tegen veranderingen. Het vaste patroon, de harmonie, de zekerheid, de gevestigde orde en het evenwicht gaan rammelen. Veranderingen binnen een onderneming gaan dan ook meestal niet zonder slag of stoot. Een reorganisatie heeft tot doel het bereiken van een betere situatie. Als mensen daartegen weerstand bieden, komt dat vaak over als irrationeel. Niet als u begrijpt dat individuele of groepsbelangen op het spel staan, en er angst is voor inperking van macht of invloed. Niet iedereen heeft een aversie tegen veranderingen. Dat zijn de mensen die juist geprikkeld raken door nieuwe mogelijkheden en pionieren niet uit de weg gaan. Tegenovergesteld zijn de mensen die gestrest raken en de grond onder hun voeten voelen wegzakken. Tussen deze twee uitersten zit een groep mensen die zich laat overhalen, mits de verandering een geaccepteerd doel heeft. Als u niet in staat bent deze mensen achter uw doel te krijgen, dan kunnen ze het u knap lastig maken. Verandermanagement is een term voor het beheren en beheersen van veranderingen in de structuur of de werkwijze van een organisatie. Veranderingmanagement is een zeer delicaat proces. Ruim 70% van alle veranderprocessen in organisaties mislukt, loopt vast of bereikt niet het gewenste resultaat. Het goed managen van een verandering is een van de belangrijkste succesfactoren voor het welslagen van een verandertraject. Een van de grootste uitdagingen voor een manager in de rol van het doorvoeren van veranderingen is hoe hij omgaat met veranderingen, die vaak onverwachts en onwelkom zijn. Hij moet zich enerzijds aanpassen aan iets waar hij misschien niet op staat te wachten; anderzijds wordt er van hem verwacht dat hij de verandering zo doorvoert dat ook zijn medewerkers zich aanpassen. In dit rapport gaan we in op alle aspecten rondom het begrip verandermanagement. Het rapport behandelt onder meer de oorzaken van de weerstand tegen veranderingen, de randvoorwaarden voor een succesvolle verandering, de rol van de controller tijdens het veranderproces en de fasen van het veranderproces. Daarnaast treft u diverse checklists, afbeeldingen en een model aan.
HRPRAKTIJK.NL – VERANDERMANAGEMENT
3
1.
Veranderingen managen
De huidige samenleving verandert in rap tempo. Iedere dag weer kan er een nieuwe stap richting technologie en wetenschap worden gezet. Daardoor verandert het leven van de mens. Daarnaast worden we geconfronteerd, zowel persoonlijk als zakelijk, met nationale en internationale sociale, politieke en economische veranderingen. Veranderingen zijn noodzakelijk om bepaalde doelstellingen, zoals het verbeteren van de concurrentiepositie, het tegengaan van omzetverlies, het verhogen van efficiency, het voldoen aan overheidsregels, technologische vooruitgang en de verbetering van de service aan onze klanten, te bereiken. Het zijn veranderingen die, wil de organisatie gezond kunnen blijven opereren, in een dynamische maatschappij noodzakelijk maken. Als deze veranderingen moeten worden doorgevoerd, is het belangrijk dat managers weerstand ertegen begrijpen. Zelfs als er weerstand is tegen broodnodige veranderingen.
1.1
Takenpakket leidinggevende bij veranderingen
Het aansturen van veranderingen behoort vandaag de dag tot het takenpakket van iedere leidinggevende. Die heeft daarbij steeds een dubbele taak: • •
Hij is verantwoordelijk voor het bereiken van de vooropgestelde resultaten binnen het afgesproken tijdskader. Hij moet zijn medewerkers motiveren in de verandering mee te gaan en ervoor te zorgen dat zij de nodige competenties hebben om in het nieuwe kader optimaal te presteren. Het creëren van een dergelijke gedragsverandering bij medewerkers is immers een noodzakelijke voorwaarde om de toegevoegde waarde van de meeste veranderprocessen te realiseren.
Let op! U kunt het managen van veranderingen niet los zien van het managen van mensen. Veranderen zit niet alleen in procedures, methoden en werkprocessen, maar zit vooral in het in beweging krijgen én binnenboord houden van mensen (zie 4.3: Omgaan met weerstand).
1.2
Verandermoeheid
Voorkom verandermoeheid. Als goed bedoelde verandertrajecten en innovatie-impulsen, die met veel tam-tam zijn opgestart, een kort leven beschoren zijn, kan er verandermoeheid en ongeloofwaardigheid ten aanzien van managers optreden. Als u het ene veranderproject op het ander laat volgen, vergroot u de afkeer tegen veranderingen. Niet alleen worden medewerkers verandermoe, ook uw managers/leidinggevende snakken naar rust en ruimte. U loopt zelfs het risico dan uw medewerkers veranderingen bewust gaan tegenwerken (zie 4.4: Het succes van eerdere veranderprojecten). Let op! Een opeenstapeling van verandertrajecten die een stille dood sterven laat emotionele puin achter en dat veroorzaakt demotivatie (zie 2.2: Motivatie en demotivatie) en onrust.
HRPRAKTIJK.NL – VERANDERMANAGEMENT
4
Bovenstaand is een voorbeeld van het complete rapport onder redactie van HR Praktijk.
Vakantie en verlof in de zorg: Klik hier en download het complete rapport!
