2011-2012
Veiligheidswijzer
Editie Hardenberg
www.veiligheidswijzer.nl
VEILIGHEID IN IEDERS BELANG Sypro Media, uitgever van deze Veiligheidswijzer, werkt samen met het Centrum voor Veiligheid, onderdeel van het Instituut voor Veiligheid van de Hogeschool Utrecht. Studenten Integrale Veiligheidskunde doen onderzoek op tal van veiligheidsgebieden voor Sypro Media, maar ook voor externe partijen. De maatschappij is immers in snel tempo ingrijpend veranderd. Veiligheid is een steeds belangrijkere plaats gaan innemen in het dagelijks leven. Met daaraan gekoppeld natuurlijk de vraag naar theoretische en praktische deskundigheid op het gebied van veiligheid. Het Instituut voor Veiligheid van de Hogeschool Utrecht verzorgt een vierjarige HBO-studie Integrale Veiligheidskunde op het gebied van veiligheids- en leefbaarheidsvraagstukken. De opleiding richt zich op het brengen van structuur en samenhang in de aanpak en activiteiten van de verschillende spelers op dit gebied. Zij kent zowel een voltijd- als een deeltijdvariant. Studenten worden opgeleid voor functies bij overheidsinstanties, commerciële en non-profitorganisaties en veiligheidsbedrijven. Binnen de opleiding is veel ruimte ingeruimd voor contact met de praktijk, voor zowel studenten als docenten.
VEILIGHEID RAAKT ONS ALLEMAAL Opleidingsinformatie: 030 – 2368040
SYPRO MEDIA GROEP LANDELIJKE & REGIONALE UITGEEFCONCEPTEN
Veiligheidsregio IJsselland
Colofon Deze Veiligheidswijzer® is uitgave van de Veiligheidsregio IJsselland. De Veiligheidswijzer wordt huis-aanhuis verspreid in een oplage van ruim 178.000 exemplaren in de regio IJsselland.
Uitgever
Eindredactie
Sypro Media Groep BV
Gosselink Tekst, Vierakker
Redactie
Dit boekje is geheel verzorgd door
Regionale brandweer Politie IJsselland GHOR Gemeenten Veiligheidsregio IJsselland
Sypro Media Groep BV Postbus 470, 7200 AL Zutphen Telefoon (0575) 582900, Fax (0575) 582901 E-mail
[email protected] www.sypromediagroep.nl
Fotografie
Politie IJsselland Marcel van Saltbommel
SYPRO MEDIA GROEP LANDELIJKE & REGIONALE UITGEEFCONCEPTEN
© Zutphen, jaargang 1, februari 2011 De aansprakelijkheid voor zowel de inhoud als plaatsing van advertenties berust uitsluitend en exclusief bij Sypro Media Groep BV. De producent aanvaardt geen aansprakelijkheid voor het niet of onjuist vermelden van gegevens, maar acht zich slechts gehouden tot verbetering in een eventuele volgende editie. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op enige andere wijze, zonder voorafgaande toestemming van Sypro Media Groep BV en de Veiligheidsregio IJsselland.
Veiligheidswijzer 2011-2012 3 Regio IJsselland
Veiligheidsregio IJsselland
In deze Veiligheidswijzer Voorwoord Henk-Jan Meijer, voorzitter Veiligheidsregio........................................................ 5 Veiligheidsregio IJsselland: Veiligheid voor elkaar................................................................... 6 Voorbereiding op ramp en crisis begint bij lezen Veiligheidwijzer............................................................ 7
(Brand)veiligheid: Voorkomen is beter dan blussen.... 23 (Brand)veiligheid: Want mocht het toch zover komen.................................................................................... 25 (Brand)veiligheid: Het bestrijden van incidenten..... 26 (Brand)veiligheid): De zorg erna............................................ 27 Iets voor u: Vrijwilliger bij de brandweer........................ 28
Bereikbaarheid hulpdiensten
GHOR
Alarmnummer 1-1-2 (politie, brandweer, ambulance).......................................... 8 Geen spoed, wel politie, bel 0900-8844. ......................... 9
GHOR coördineert en voorkomt. .......................................... 29
Politie
Politieregio IJsselland in vogelvlucht................................... 10 Gebiedsgebonden politie en ondersteuning............... 11 Uw tevredenheid staat voorop. .............................................. 12 Uw politieteam: Werkgebied en aandachtspunten................................................................... 13 Adressen en openingstijden...................................................... 15 De wijkagent, uw eerste aanspreekpunt bij de politie ...................................................................................... 16 Uw wijkagent. ....................................................................................... 16 Aangiftes en meldingen zijn van groot belang......... 17 Brandweer
(Brand)veiligheid: Voor elkaar.................................................. 18 Wist u dat…........................................................................................... 19 (Brand)veiligheid: Risico’s beperken.................................... 20 (Brand)veiligheid: Op de weg en in uw wijk............... 21
Gemeente
Wees matig met alcohol, voorkom alcoholschade! 31 Gaslucht in uw woning of directe omgeving?.......... 33 Een (dreigende) bosbrand........................................................... 34 Wat moet u doen als de sirene gaat?............................... 36 Hardenberg schoon, heel en veilig met toezichthouders.................................................................. 38 Veiligheid algemeen
Stel noodpakket samen................................................................ 39 Wat moet u doen bij evacuatie?........................................... 40 Uitval van gas, water of stroom ........................................... 41 Verstoring openbare orde en extreem weer tijdens evenement.......................................................... 43 Handen af van onze helpers..................................................... 45
Belangrijke telefoonnummers en websites. ..... 46
Veiligheidswijzer 2011-2012 4 Regio IJsselland
Veiligheidsregio IJsselland
Voorwoord
Samen werken aan veiligheid Veiligheid is geen vanzelfsprekendheid. Daarom zijn gemeenten en hulpverleningsdiensten dagelijks bezig om onveilige situaties te voorkomen en zich voor te bereiden op incidenten, rampen en crises. En als er dan toch iets gebeurt, staan professionals klaar voor een goede hulpverlening aan de inwoners van de elf gemeenten in onze Veiligheidsregio IJsselland.
Om dit uit te kunnen voeren vormen ‘samenwerken’ en ‘zelfredzaamheid’ de sleutelwoorden. De elf gemeenten, politie, brandweer, geneeskundige hulpverlening, defensie, waterschappen, Rijkswaterstaat, provincie en leveranciers van de nutsvoorzieningen werken dagelijks samen aan de veiligheid in onze regio. Dat kunnen zij niet alleen. Zij hebben daar alle steun voor nodig, ook uw steun. Ik vraag u dan ook om samen met ons te werken aan de veiligheid in onze regio.
Voorbereiden
In onze moderne samenleving zijn risico’s nu eenmaal niet uit te sluiten. Maar we kunnen ze wel verkleinen. Daarom deze Veiligheidswijzer die door de Veiligheidsregio IJsselland is uitgebracht. Hierin staan tips voor wat u moet doen als er een ramp of crisis is en hoe u zich het beste daarop kunt voorbereiden. Weet u bijvoorbeeld wat u moet doen als het gas, water of stroom langdurig uitvalt? Of hoe u een brand in u woning kunt voorkomen? In deze Veiligheidswijzer vindt u het antwoord.
Risico’s
Hulpverleners voeren hun werk vaak uit onder grote druk. Het is beslist geen eenvoudige taak die zij vervullen. Maar u kunt hen helpen. Door uw oren en ogen open te houden en melding te maken van onveilige situaties. Maar ook door hulpverleners de ruimte te bieden die zij nodig hebben om hun werk te kunnen uitvoeren. We moeten ook realistisch blijven. Een ramp of crisis kan ons altijd overkomen. Ondanks dat vele maatregelen zijn genomen en inspanningen zijn verricht om dit te voorkomen.
Ik hoop dat deze Veiligheidswijzer voor u voldoende informatie geeft om samen te werken aan veilige leefomgeving in onze regio.
Henk Jan Meijer, voorzitter Veiligheidsregio IJsselland.
Veiligheidswijzer 2011-2012 5 Regio IJsselland
Veiligheidsregio IJsselland
Nauwe samenwerking politie, brandweer, GHOR, gemeenten en andere organisiaties
Veiligheidsregio IJsseland: Veiligheid voor elkaar Nederland is verdeeld in vijfentwintig veiligheidsregio’s. IJsselland is er daar één van. Aan de vorming van veiligheidsregio’s ligt de wens van de regering ten grondslag om een structuur te hebben die slagvaardig kan reageren in geval van een ramp, crisis of een grootschalig ongeluk. Vandaar dat in een veiligheidsregio politie, brandweer, GHOR (geneeskundige hulpverlening) en gemeenten nauw met elkaar samenwerken.
In een veiligheidsregio regelen de hulpdiensten op een efficiënte, professionele manier de hulpverlening bij grootschalige incidenten en de voorbereiding daarop. Dit wordt bereikt door korte lijnen en heldere bevoegdheden. De hulpdiensten in de veiligheidsregio werken op hun beurt nauw samen met andere organisaties, zoals waterschap, defensie, provincie, nutsbedrijven, ziekenhuizen en spoorwegen. Ook die kunnen immers een rol hebben bij rampen en crises of wanneer zich een ernstig ongeluk voordoet.
zich op het beschermen van de volksgezondheid en het opvangen van eventuele slachtoffers.
Oefenen en trainen
De samenwerking tussen de verschillende organisaties binnen de veiligheidsregio bestaat vooral uit samen oefenen en trainen. Ook worden in de voorbereiding de plannen van de verschillende hulpdiensten op elkaar afgestemd. Iedere organisatie heeft immers, afhankelijk van het soort incident, zijn eigen rol bij een ramp of groot incident. Zo is de politie bezig het verkeer te regelen en richt de brandweer zich uiteraard op bron- en effectbestrijding. De gemeente is onder meer verantwoordelijk voor de opvang, verzorging en registratie van eventuele slachtoffers. De geneeskundige hulpverlening richt
Veiligheidswijzer 2011-2012 6 Regio IJsselland
Veiligheidsregio IJsselland
Uw bijdrage aan veiligheid van groot belang
Voorbereiding op ramp of crisis begint bij lezen Veiligheidswijzer In deze Veiligheidswijzer geven wij u informatie over verschillende risico’s waar u mee geconfronteerd kunt worden. Veiligheidsregio IJsselland, politie, brandweer, geneeskundige hulpverlening en gemeenten doen er, samen met andere organisaties, alles aan om de kans op ernstige incidenten en rampen zo klein mogelijk te houden.
gevolgen zeer groot zijn. Daarom is het belangrijk dat u zich ook goed voorbereidt, hoe klein de kans ook is. Uw voorbereiding begint bij het lezen van de informatie in deze Veiligheidswijzer. Zelfredzaamheid
Bij een ramp of ernstig incident in onze veiligheidsregio of in u gemeente moeten we samen de schouders eronder zetten. Alleen dan kunnen we ervoor zorgen dat de gevolgen van een ramp zo beperkt mogelijk blijven.
Er zijn strenge veiligheidseisen gesteld aan het vervoer of opslag van gevaarlijke stoffen. Er zijn plannen gemaakt en er wordt veelvuldig door de hulpdiensten geoefend. Als er ondanks alle veiligheidsmaatregelen toch iets misgaat, kunnen de
Met zelfredzaamheid wordt bedoeld dat u zelf maatregelen neemt ter voorbereiding op een ramp of ernstig incident. Maar ook dat u tijdens een ramp of incident uzelf en anderen helpt om de gevolgen ervan te beperken. Het is namelijk niet ondenkbaar dat zich een ramp voordoet waarbij de overheid u niet tijdig heeft kunnen waarschuwen. Of een ramp waarbij het niet mogelijk is om direct (voldoende) hulpverleners het rampgebied in te sturen. Zeker in die gevallen doen we een dringend beroep op u. Om uzelf in veiligheid te brengen, maar ook om kwetsbare mensen in uw omgeving te helpen, zoals kinderen, ouderen en mensen met een beperking. U kunt eerste hulp verlenen aan slachtoffers en de hulpdiensten de weg wijzen naar mensen in nood. Door uw gezonde verstand te gebruiken, kunt u een waardevolle bijdrage leveren aan de bestrijding van een ramp.
Veiligheidswijzer 2011-2012 7 Regio IJsselland
Bereikbaarheid hulpdiensten
Politie, brandweer en ambulance
1-1-2 als elke seconde telt! Voor dringende hulp, waarbij onmiddellijk politie, brandweer of een ambulance nodig is, belt u het gratis alarmnummer 1-1-2. U komt dan terecht bij de Gemeenschappelijke Meldkamer Oost Nederland van de hulpdiensten in IJsselland en Noord- en Oost-Gelderland. Door een goede samenwerking tussen de meldkamerdiensten kan snel de juiste hulp worden verleend.
Vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week, zijn medewerkers paraat om telefoontjes te beantwoorden en de juiste hulp naar de juiste plek te sturen. Als er te veel meldingen in één keer binnenkomen, moeten zij prioriteiten stellen. De meest spoedeisende meldingen worden dan het eerst behandeld. Dit kan betekenen dat u soms even moet wachten, voordat u te woord wordt gestaan. Verdachte situatie?
Wanneer u 1-1-2 belt, krijgt u een centralist aan de lijn. Die vraagt u welke hulpdienst u nodig heeft: politie, brandweer of ambulancedienst. Hij vraagt u ook waar de hulp nodig is. Het is bijvoorbeeld
belangrijk dat u aangeeft in welke gemeente u zich bevindt. Eén bepaalde straatnaam kan immers in verschillende gemeenten voorkomen. Het alarmnummer 1-1-2 is uitsluitend bestemd voor dringende hulp, waarbij elke seconde telt. Ziet u iets verdachts en vertrouwt u het niet? Ook dan is 1-1-2 het juiste nummer om te bellen. Bijvoorbeeld als u merkt dat iemand zich verdacht ophoudt bij een bedrijf of woning. Op die manier vergroten we de kans om wetsovertreders op heterdaad te betrappen en daarmee bevorderen we de veiligheid in uw omgeving. Om misbruik te voorkomen, worden alle gesprekken op band opgenomen en wordt het nummer vanwaar u belt geregistreerd. Doven en slechthorenden
Doven en slechthorenden kunnen bij levensbedreigende en andere spoedeisende zaken bellen naar het speciale alarmnummer 0800-8112. Eén meldkamer voor alle hulpdiensten
De gezamenlijke meldkamers en de servicecentra van de Veiligheidsregio’s IJsselland en Noord- en Oost-
Veiligheidswijzer 2011-2012 8 Regio IJsselland
Bereikbaarheid hulpdiensten
één ruimte samenwerken met op elkaar afgestemde technieken. Het samengaan van de meldkamers is een bundeling van kennis en ervaring waardoor de kwaliteit van de dienstverlening verbeterd kan worden. Eén bovenregionale meldkamer betekent ook schaalvergroting waardoor bijvoorbeeld gebruik kan worden gemaakt van de modernste meldkamerapparatuur. De nieuwe Meldkamer Oost Nederland is een betrouwbare schakel tussen bewoners, ambulancedienst, brandweer en politie.
Gelderland zijn sinds 1 oktober 2010 samengevoegd. Vanaf dat moment was Meldkamer Oost Nederland voor de politie, brandweer en ambulancedienst een feit. Daarmee is het de eerste meldkamer waarin twee veiligheidsregio’s met de drie hulpdiensten in
In het werkgebied van de meldkamer wonen circa 1,3 miljoen mensen. Ruim 500.000 daarvan zijn gevestigd in Veiligheidsregio IJsselland met een gebied van 1.968 km2 en 11 gemeenten. In Noorden Oost-Gelderland gaat het om 800.000 mensen op 2.700 km2. Kortom, de gemeenschappelijke meld kamer is er voor 33 gemeenten in een gebied van bijna 5000 km2 met 1.300.000 inwoners.
Kan het even wachten? Bel dan 0900-8844
U kiest 0900-8844 wanneer het gaat om niet-spoedeisende meldingen, problemen en vragen. Via het landelijke telefoonnummer 0900-8844 komt u altijd in contact met een medewerk(st)er van het Landelijk Telefoonnummer Politie (LTP). Een LTP-medewerk(st)er luistert naar uw vraag en gaat op zoek naar een antwoord. Met het landelijke telefoonnummer 0900-8844 wil de politie extra service verlenen aan u als inwoner van de regio IJsselland. Daarbij staan bereikbaarheid en toegankelijkheid centraal. De LTP-medewerk(st)er behandelt uw melding en geeft u snel antwoord op uw vragen. Het algemene telefoonnummer voor doven en slechthorenden is 0900-1844. Dit telefoonnummer werkt verder hetzelfde als het algemene telefoonnummer 0900-8844.
Veiligheidswijzer 2011-2012 9 Regio IJsselland
Politie
Politie IJsselland
Ons werkgebied in vogelvlucht Het werkgebied van Politie IJsselland beslaat het westelijk deel van de provincie Overijssel. In het gebied liggen de twee middelgrote steden Zwolle en Deventer en de gemeenten Kampen, Steenwijkerland, Staphorst, Zwartewaterland, Dalfsen, Ommen, Hardenberg, Olst/Wijhe en Raalte. In de regio wonen ruim 500.000 mensen.
De inwoners van het werkgebied van Politie IJsselland beoordelen de regio als een veilige regio. Uit onderzoek blijkt dat IJsselland één van de veiligste regio’s van het land is. Visie
In ons korps wordt gewerkt aan de hand van een duidelijke visie. De vier pijlers van die visie zijn: ‘Veiligheid is onze taak’, ‘De burger is tevreden’, ‘We zijn betrouwbaar en betrokken’ en ‘We hebben hart voor ons vak’.
van het korps. Het bestaat uit de elf burgemeesters van de gemeenten in de regio en de hoofdofficier van justitie. Voorzitter is de korpsbeheerder, de burgemeester van Zwolle. Binnen de regionale kaders heeft elke burgemeester zeggenschap over de politie-inzet in zijn of haar gemeente. De dagelijkse regionale beleidsaansturing vindt plaats in de Regionale Beheersdriehoek.
Samenwerking
Politie IJsselland werkt veel samen met netwerkpartners, zoals gemeente, Openbaar Ministerie, Halt, Reclassering, Kinderbescherming, Jeugdzorg et cetera. Maar ook ouders van bijvoorbeeld overlast veroorzakende jeugdigen worden benaderd. Uiteraard wordt er ook samengewerkt met de aangrenzende politiekorpsen Twente en Noord- en Oost-Gelderland. Deze samenwerking resulteert steeds meer in de gezamenlijke aanpak van zaken. Bestuur
Het Regionaal College vormt het algemeen bestuur
De regionale beheersdriehoek: v.l.n.r. hoofdofficier van justitie mr. W.B.M. Tomesen, korpsbeheerder drs. H.J. Meijer en korpschef P.J. Aalbersberg.
Veiligheidswijzer 2011-2012 10 Regio IJsselland
Politie
De politie bij u in de buurt
Gebiedsgebonden politie en ondersteuning Politie IJsselland staat dichtbij de burger. Het werkgebied is opgedeeld in twaalf gebiedsgebonden teams. Elk team heeft een eigen politiebureau van waaruit het politiewerk in de hele breedte wordt uitgevoerd. Uiteraard worden de gebiedsgebonden teams ondersteund door onze gespecialiseerde, regionale teams op het gebied van opsporing, verkeer, milieu, enzovoort.
Zwolse noodhulpdiensten en de ondersteunende teams. Ook zijn in dit pand een cellencomplex en de opleidingsruimte voor politiemedewerkers gevestigd. Overigens kunt op dit bureau ook terecht voor het doen van aangifte.
gemeente / teamgrens gemeente binnen teamgebied teamgrens binnen gemeente
Wilt u een melding of aangifte doen of wilt u om een andere reden de politie spreken dan kunt u zich altijd wenden tot het politieteam waar uw woonplaats onder valt. De gegevens van het team vindt u op de volgende pagina’s. Hoofdbureau
Het hoofdbureau van Politie IJsselland staat in de wijk Hanzeland in Zwolle. Vanuit dit bureau werken de
Bezoekadres: Koggelaan 8, Zwolle. Postadres: Postbus 611, 8000 AP Zwolle. Telefoon: 0900-8844. Openingstijden: Maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 18.00 uur. Donderdag van 08.00 tot 21.00 uur. Zaterdag van 09.00 tot 17.00 uur.
Voor meer informatie: www.politie.nl/ijsselland
Veiligheidswijzer 2011-2012 11 Regio IJsselland
Politie
Team Hardenberg
Uw tevredenheid staat voorop De politiemedewerkers van het team Hardenberg staan 24 uur per dag klaar voor de inwoners van de gemeente Hardenberg en de gasten die in de gemeente verblijven. Deze politiemensen zijn professionele medewerkers die hart hebben voor hun werk en veiligheid hoog in het vaandel hebben staan.
Integrale veiligheid is niet meer uit onze maatschappij weg te denken en het samenwerken met partners is noodzakelijk. Onze jaarplannen komen tot stand door onder andere informatie uit het gemeentelijke Integrale Veiligheidsplan. Ook onze partners, zoals gemeente, justitie, winkeliers, scholen en bewonersgroepen, hebben invloed op ons plan. Gezamenlijk kunnen we de goede dingen doen ten behoeve van de inwoners van Hardenberg. Doe aangifte
In het komende jaar schenken we, net als in voor-
gaande jaren, veel aandacht aan het verwerken van aangiften. Dat kunnen we echter alleen maar doen als u zaken aan ons meldt en aangifte doet. Deze informatie is voor de politie erg belangrijk. Onze activiteiten worden namelijk mede gestuurd op grond van de aangiften die worden gedaan. Aan de hand van de aangiften kunnen we trends signaleren. Hierop kunnen wij dan gericht activiteiten ontplooien. Aangifte kunt u doen in het politiebureau. Wilt u niet wachten dan kan dit ook op afspraak. In bijzondere gevallen komen wij zelfs bij u thuis en voor een aantal zaken kunt u ook aangifte doen via internet. Betrouwbare politie
Als u aangifte heeft gedaan, bellen wij u terug. Dit terugbellen is een belangrijk item voor ons team. Aangevers en melders gaan wij nog actiever benaderen om ze op de hoogte te houden van de stand van zaken. De tevredenheid van de inwoners van ons gebied vinden wij belangrijk. Dit betekent niet dat we alle zaken zullen oplossen, maar u op de hoogte houden van de stand van zaken is wel het minste wat we kunnen doen. Betrouwbaar, het nakomen van afspraken, kortom een professionele houding, dat mag u van ons verwachten.
Veiligheidswijzer 2011-2012 12 Regio IJsselland
Politie
Politieteam Hardenberg
Werkgebied en aandachtspunten Het werkgebied van het team Hardenberg beslaat de gemeente Hardenberg. Naast de kern Hardenberg zijn dit de kernen: Dedemsvaart, Gramsbergen, Slagharen, Lutten, De Krim, Balkbrug, Mariënberg, Sibculo, Bergentheim, Kloosterhaar, Bruchterveld en diverse kleinere kernen.
De chef van het team Hardenberg is Gonda Bruns. Zij wordt bijgestaan door twee assistent-teamchefs: Gerard Hofste en Ben Froklage.
Teamchef Gonda Bruns.
Gerard Hofste.
Jeugd
Met betrekking tot de jeugd is de grootste zorg gericht op het gebruik van alcohol en drugs in deze groep. In nauw overleg met de gemeente wordt ernaar gestreefd preventief op te treden en daarmee zo veel mogelijk de problemen voor te blijven. Maar ook is het soms nodig om verbaliserend op te treden, ook al om duidelijk te maken waar de grens van handelen ligt.
Ben Froklage.
Speerpunten en projecten
Speerpunten van het team zijn onder meer jeugd, drugs en verkeer. Om hier actief uitvoering aan te kunnen geven, hebben verschillende medewerkers een speciale taak op een van de gebieden, een zogeheten ‘taakaccent’. Projecten die het team tot uitvoering brengt zijn onder meer alcoholcontroles (Bob) en het project ‘49cc’, gericht op het terugdringen van verkeersonveiligheid en geluidsoverlast door bromfietsers/snorfietsers.
Veiligheidswijzer 2011-2012 13 Regio IJsselland
Politie
Verkeersveiligheid
Het team Hardenberg beschikt over een aantal motorrijders. Zij hebben vooral tot taak toezicht uit te oefenen op de verkeersveiligheid en indien nodig verbaliserend op te treden. De motorrijders worden ook ingezet voor de 24-uurs noodhulp. Door de grote afstanden tussen de verschillende kernen wordt er in het algemeen vrij had gereden. Het gevolg daarvan is dat als er een aanrijding ontstaat dit ook regelmatig een aanrijding is met gewonden. Om deze reden wordt er veelvuldig gecontroleerd op snelheid. Daarnaast is er extra aandacht voor rijden onder invloed. Door het gebruik van alcohol achter het stuur ontstaan de meest schrijnende aanrijdingen. Met het
project Bob Alcohol voert de politie op bepaalde locaties alcoholcontroles uit, bijvoorbeeld in de buurt van sportgelegenheden. Ook neemt de politie deel in de convenanten die de gemeente op dit moment al met een aantal sportverenigingen heeft afgesloten op het gebied van alcoholmatigingsbeleid. Op het gebied van verkeersveiligheid in de wijk werkt de politie samen met onder andere Veilig Verkeer Nederland en bewoners in het project Duurzaam Veilig. In de Marslanden en Dedemsvaart zijn dit jaar de eerste initiatieven ontplooid en op dit moment wordt er druk gewerkt aan de nadere invulling van het project Duurzaam Veilig.
Veiligheidswijzer 2011-2012 14 Regio IJsselland
Politie
Adressen en openingstijden
Teambureau Hardenberg
Bureau Dedemsvaart
Bezoekadres: Europaweg 39, Hardenberg. Postadres: Postbus 611, 8000 AP Zwolle. Telefoon: 0900-8844. Fax: (0523) 28 99 01. E-mail:
[email protected].
Bezoekadres: Gentiaanstraat 4B, Dedemsvaart. Postadres: Postbus 611, 8000 AP Zwolle. Telefoon: 0900-8844. Fax: (0523) 28 99 01. E-mail:
[email protected].
Openingstijden: De balie van het bureau in Hardenberg is geopend op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur. Op het bureau zijn op werkdagen van 07.00 tot 17.00 uur medewerkers aanwezig. Op vrijdag, zaterdag en zondag (uitgezonderd zondagnacht) zijn er 24 uur per dag medewerkers op het bureau aanwezig. Op zondag sluit het bureau om 16.00 uur. In geval van nood kunt u dus op de genoemde tijden ook buiten de balieopeningstijden op het bureau terecht.
Openingstijden: Op maandagmiddag van 14.00 tot 1700 uur en op woensdag- en vrijdagochtend van 09.00 tot 12.00 uur is het bureau in Dedemsvaart geopend. Natuurlijk kunt u buiten deze tijden ook op afspraak in het bureau terecht.
Veiligheidswijzer 2011-2012 15 Regio IJsselland
Politie
Gaat aan de slag met signalen uit de wijk
De wijkagent, uw eerste aanspreekpunt bij de politie De wijkagent is voor de inwoners van Hardenberg de persoon binnen de politie waar hij contact mee op kan nemen. De wijkagent neemt deel aan veel overleggen binnen organisaties en instellingen in de wijk. U kunt hierbij denken aan de woningstichting, Carinova, Bureau Jeugdzorg en de gemeente. En natuurlijk overlegt de wijkagent ook veel met zijn collega’s uit het team en de andere wijkagenten. De wijkagent nieuwe stijl wordt dan ook meer gezien als een regisseur.
Hij ontvangt vanuit de bevolking allerlei signalen. Daar kan de wijkagent zelf mee aan de slag gaan, maar er kan ook voor gekozen worden om zaken uit te zetten
bij collega’s of externe partners. Voorbeelden van zaken waar de wijkagent mee aan de slag gaat, zijn (te) hard rijden in de straat of overlast in de buurt.
Uw wijkagent
Albert Jan Dubbink: Hardenberg, Heemse, Baalderveld, Baalder, Marslanden en Hazenbos.
Rob Meijer: Hardenberg, Heemse, Baalderveld, Baalder, Marslanden en Hazenbos.
Paul Masselink: Jan Martens: Gramsbergen, De Krim, Dedemsvaart en Schuinesloot, Balkbrug. Collendoorn, Rheezerveen, Heemserveen, Slagharen en Lutten.
Veiligheidswijzer 2011-2012 16 Regio IJsselland
Hendrik Mepschen: Mariënberg, Bergentheim, Kloosterhaar, Sibculo, Brucht, Bruchterveld, Heemse, Hoogenweg, Venebrugge, Diffelen en Radewijk.
Algemeen Politie
Lever uw bijdrage aan veiligheid
Aangiftes en meldingen zijn van groot belang Samen met burgers en bedrijfsleven wil de overheid Nederland veiliger maken. Overlast, geweld op straat en criminaliteit worden hard aangepakt. U kunt ook een bijdrage leveren. Bijvoorbeeld door altijd aangifte te doen wanneer u slachtoffer bent van een misdrijf. Zo weet de politie beter wat er speelt en kan zij haar werk beter doen.
Dankzij uw aangifte weet de politie bijvoorbeeld of er inbrekers of veelplegers actief zijn in uw buurt en stad. Of op welke plekken het onveilig is omdat mensen beroofd worden op straat. Alleen dan kan de politie daders beter opsporen en meer misdrijven voorkomen. Doe dus altijd aangifte. Zo maken we Nederland samen veiliger.
Persoonlijke aangifte
Sommige mensen vinden het prettiger om persoonlijk aangifte te doen bij een politiemedewerker. In zo’n persoonlijk gesprek kunt u vaak al pratende veel informatie kwijt die heel bruikbaar kan zijn voor verder onderzoek. Via internet
Verschil tussen aangifte en melding
U kunt aangifte doen wanneer u iets is overkomen wat strafbaar is. Als u aangifte doet, geeft u in feite opdracht tot strafrechtelijke vervolging. Het kan ook zijn dat u zelf niets is overkomen, maar dat u wel iets ziet wat volgens u niet helemaal in orde is en waarover u graag de politie informeert. Denk bijvoorbeeld aan gedumpt afval in de berm, overlast door de jeugd of wanneer u getuige bent geweest van een mishandeling. Dan kunt u daarvan melding doen. De politie neemt deze meldingen zeer serieus en zorgt voor een adequate aanpak. Als u slachtoffer bent geworden van een delict, kunt u het best zo snel mogelijk aangifte doen bij de politie. U kunt altijd persoonlijk aangifte doen op een politiebureau.
Bent u niet in de gelegenheid om persoonlijk aangifte te doen, dan kunt u voor een aantal delicten ook aangifte doen via internet (www.politie.nl). Voordeel hiervan is dat u er de deur niet voor uit hoeft. U kunt in principe 24 uur per dag aangifte doen. Melding doen
Voor een melding belt u het algemene telefoon nummer 0900-8844. De politiemedewerker die u te woord staat, zorgt dat de melding bij de juiste persoon terechtkomt en dat er actie onder nomen wordt. Als het een spoedmelding betreft, dan belt u uiteraard 1-1-2. Dat doet u bijvoorbeeld als u getuige bent van een inbraak of een ernstig ongeval, of als er iets anders speelt waarbij ‘iedere seconde telt’.
Veiligheidswijzer 2011-2012 17 Regio IJsselland
Brandweer
(Brand)veiligheid: Voor elkaar Onze samenleving wordt steeds ingewikkelder. Ook de brandweer krijgt daar mee te maken, bijvoorbeeld door het soort incidenten en de omvang ervan. Die zijn ingrijpender en veel groter dan een aantal jaren geleden. Daarom zijn de krachten gebundeld binnen de Veiligheidsregio IJsselland. De gemeentelijke brandweerkorpsen werken samen in de regionale brandweer.
De regionale brandweer coördineert en organiseert alle brandweeractiviteiten van elf korpsen die de gemeentegrenzen overstijgen. Binnen de Veiligheidsregio is de brandweer één van de vier kolommen, naast de GHOR, politie en gemeenten. De kern bestaat uit onze gemeentelijke brandweerkorpsen én het regionaal bureau. Wij organiseren de brandweerzorg gezamenlijk voor de meer dan 500.000 inwoners in IJsselland. En we delen kennis en ervaring onder één regisseur: de regionaal commandant. Daardoor is de slagkracht van alle korpsen groter. Dit biedt een betere bescherming tegen risico’s en betere hulpverlening en nazorg bij branden, ongevallen, rampen of crises. Onze korpsen
Onze korpsen zijn: Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland en Zwolle. Onze mensen
Er werken zo’n 1.000 brandweermensen in onze regio. De meeste daarvan zijn vrijwilligers bij de lokale korpsen. Ongeveer 60 mensen zijn in regionale dienst, onder wie alle lokale commandanten van de
elf korpsen. De regionale brandweer is zelf niet operationeel bezig met het blussen van branden; dat gebeurt vooral door de lokale korpsen. Wij hebben bijvoorbeeld een coördinerende rol bij rampenbestrijding en crisisbeheersing. Ook geven we advies over het voorkomen van brandonveilige situaties. Samen met andere hulporganisaties waken we over uw veiligheid. Onze activiteiten
Onze activiteiten doen we voor en samen met de korpsen. Dat zijn taken waarbij het efficiënter en effectiever is om dat samen te organiseren. De meeste van deze activiteiten zijn via de wet afgesproken en hebben een specialistisch karakter. Bijvoorbeeld het adviseren van andere overheden en organisaties op het gebied van brandweerzorg en brandbestrijding. Want de brandweer doet veel meer dan het blussen van branden. We zijn op allerlei manieren actief op het gebied van brandveiligheid en rampenbestrijding. Van controle op en advies over bouwvoorschriften en brandveiligheidsverordeningen tot het geven van voorlichting. We proberen incidenten te voorkomen, maar als het mis gaat kunt u op ons rekenen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 18 Regio IJsselland
Brandweer
Wist u dat…? Inzet
... de brandweer bijna even vaak uitrukt voor andere hulpverlening als voor het blussen van een brand. De brandweer bevrijdt of redt onder andere personen en dieren (bijvoorbeeld bij verkeersincidenten) en bestrijdt wateroverlast, stormschade of rampen. Brand!
... er elk jaar in ons land zo’n 9.000 woning- en schoorsteenbranden zijn. Dat zijn er gemiddeld 25 per dag! En zorgwekkender: jaarlijks overlijden gemiddeld vijftig mensen door brand in huis en worden er 800 slachtoffers met ernstige brand wonden behandeld. Oorzaak
Gratis?
… van alle woningbranden 61 procent wordt veroorzaakt door menselijk handelen. Maar liefst 40 procent van alle branden ontstaat in de keuken en in 15 procent van de gevallen is er sprake van falende apparatuur.
…de brandweerdiensten in principe natuurlijk gratis zijn. Via de gemeentelijke belastingen betaalt u, per persoon, jaarlijks voor de brandweerzorg binnen uw gemeente en regio. Rekeningen krijgt u dus niet thuisgestuurd. Steunpunt
Advies
… de brandweer in het vroegste stadium adviseert over veiligheid van ons woon- werk- en leefklimaat, bereikbaarheid, vervoer van gevaarlijke stoffen en het ontwerpen van grote bouwwerken. De brandweer maakt plattegronden van wijken, industrieterreinen en gebouwen, brengt risico’s in kaart en stelt ‘aanvalsplannen’ op.
…de brandweer vergunningen verleent en toeziet op het handhaven ervan. De brandweer controleert de brandveiligheidseisen, de vluchtroutes en de aanwezige blusmiddelen in gebouwen. De regionale brandweer is daarbij het steunpunt voor lokale korpsen als het gaat om risico-inventarisaties, advisering van externe veiligheid en industriële brandpreventie (bedrijven).
Veiligheidswijzer 2011-2012 19 Regio IJsselland
Brandweer
De veiligheidsketen
(Brand)veiligheid: Risico’s beperken ‘Levens redden’ begint in een veel eerder stadium: achter de tekentafel en in vergaderruimtes. In zorg vuldig overleg met bestuurders en ambtenaren, met andere hulpverleners, met stedenbouwkundigen, architecten, projectontwikkelaars, ondernemers en bewoners. In deze Veiligheidswijzer kunt u lezen wat de regionale en lokale brandweer doet om de fysieke veiligheid van mens en dier te waarborgen. En net zo belangrijk: u kunt er ook in lezen dat u zelf actie kunt ondernemen om de risico’s zo veel mogelijk te beperken. Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Al onze taken vindt u terug in de zogeheten veiligheids keten. Die bestaat uit de vijf onderdelen: proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. Proactie
Proactie de eerste stap in het tijdig voorkomen van risicovolle situaties. Bij grote projecten brengt de brandweer daarom al in de planningsfase veiligheidsadviezen uit, bijvoorbeeld bij de aanleg van een nieuwe woonwijk of spoorbaan. Bij proactie gaat het om veiligheid als onderdeel van de besluitvorming.
veiligheidsketen
en geeft advies over onder andere gebruiksver gunningen. Preparatie
Bij preparatie gaat het om de voorbereiding op de bestrijding van calamiteiten. Om juist en snel te kunnen reageren als de hulp van de brandweer ingeroepen wordt, moet het brandweerpersoneel goed getraind en opgeleid zijn en het materieel gebruiksklaar zijn. Ook het maken van rampenbestrijdingsplannen en het houden van oefeningen hoort bij deze fase. Repressie
Preventie
Preventie is een bundeling van maatregelen om de veiligheid te verbeteren. Daarbij maakt de brandweer gebruik van de bouwvoorschriften en brandbeveiligingsregels die in ons land gelden. De brandweer controleert of de regels hiervoor worden nageleefd
Repressie is de daadwerkelijke brandbestrijding en hulpverlening in acute noodsituaties aan mens en dier. Nazorg
Onder nazorg valt alles wat nodig is om zo snel mogelijk terug te keren naar de normale verhoudingen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 20 Regio IJsselland
Brandweer
Proactie
Brand(veiligheid): Op de weg en in uw wijk De eerste schakel in de veiligheidsketen is proactie. Dat is het wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid en het voorkomen dat deze kan ontstaan. Proactie is het afwegen of risico’s geaccepteerd kunnen worden. Het is dus belangrijk dat de brandweer in een vroeg stadium bij de ontwikkeling van plannen wordt betrokken. Bij proactie gaat om het bewaken van veiligheid in het vroegste stadium van mogelijk risicovolle situaties.
Denk bijvoorbeeld aan het inventariseren van risico’s van bepaalde bedrijfsactiviteiten voor omwonenden. Of aan de zorg voor brandveiligheid bij de aanleg van een nieuwe woonwijk. In het eerste voorbeeld analyseert de regionale brandweer de risico’s voor de omgeving van bedrijven waarbij met gevaarlijke stoffen wordt gewerkt of waar deze stoffen liggen opge-
slagen. Aan de hand van deze analyses brengt de regionale brandweer vervolgens advies uit aan het lokale bestuur, dat over de aanvaardbaarheid van de in kaart gebrachte risico’s een beslissing neemt. Proactie in de wijk
Het tweede voorbeeld - brandveiligheid bij de aanleg van een nieuwe woonwijk - illustreert dat de brandweer al in een zeer vroeg stadium bij de plannen voor een nieuw gebouw of bouwgebied (woonwijk, industrieterrein) betrokken is. Nog voordat er één steen gelegd is. Als een bouwproject nog op de tekentafels ligt, denken adviseurs van de brandweer mee over alle zaken die betrekking hebben op de veiligheid van het project. Bijvoorbeeld aan het voldoende toegankelijk maken van een woonwijk voor hulpdiensten en het voorhanden zijn van voldoende bluswatervoorzieningen. Deze laatste proactietaak is de verantwoordelijkheid van een lokaal brandweerkorps. Op de weg
In onze maatschappij nemen de risico’s toe. Kijk maar eens naar de drukte op de weg. Soms snelt het verkeer u aan alle kanten voorbij. Gelukkig zijn
Veiligheidswijzer 2011-2012 21 Regio IJsselland
Brandweer
de hedendaagse voertuigen een stuk veiliger dan vroeger. Kreukelzones, gelaagd glas, airbags, ABS, noem maar op. Toch is dat geen garantie voor veiligheid. Gevaarlijk weggedrag blijft voorkomen. Onoplettendheid ook. Evenals een verkeerde inschatting van snelheid, gladheid of zicht. Een ongelukkige samenloop van omstandigheden kan dramatische gevolgen hebben. De brandweer rukt uit bij verkeers-
ongevallen waarbij sprake is van beknellingen, brandende voertuigen of ongevallen waarbij mogelijk gevaarlijke stoffen vrijkomen. Bovendien levert de brandweer het wegdek schoon op na een ongeval of een lekkende (tank)auto. Dat de brandweer ook betrokken wordt bij de aanleg van wegen in verband met routing, bereikbaarheid en risicozones is minder bekend. Juist daar begint de zorg voor veiligheid.
Een praktijkvoorbeeld
Wanneer er plannen gemaakt worden voor een nieuwe woonwijk, spoorlijn of wegtracé denkt de brandweer al mee over de veiligheid. Zijn alle woningen snel te bereiken? Liggen de nieuwe voorzieningen in de buurt van een industriegebied? Vindt er in de buurt vervoer van gevaarlijke stoffen plaats? Stuk voor stuk vragen die de medewerkers van de brandweer zich van tevoren stellen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 22 Regio IJsselland
Brandweer
Preventie
Brand(veiligheid): Voorkomen is beter dan blussen Preventie vormt de tweede schakel in de veiligheidsketen en richt zich op het voorkomen van brand. De brandweer streeft er naar het risico op brand zo klein mogelijk te houden. Preventie omvat dan ook een groot aantal taken die alles te maken hebben met de zorg voor brandveiligheid. De brandveiligheidseisen en de maatregelen die de brandweer kan nemen zijn omschreven in wetten en verordeningen.
De voornaamste wetten en verordeningen zijn het Bouwbesluit, de Bouwverordening en de Brandbeveiligingsverordening. Brandpreventieve maatregelen worden zowel bij permanente gebouwen, tijdelijke bouwwerken (zoals feesttenten) als bij evenementen toegepast. Voorbeelden van brandpreventieve voorzieningen zijn: nooduitgangen, rookvrije vluchtwe-
gen, brandvertragende muren en deuren, rookmelders en bordjes die de nooduitgangen aangeven. Maar ook de verplichting om tijdens evenementen vluchtwegen vrij te houden van obstakels en brandblussers bij de hand te houden in kraampjes waar met open vuur wordt gewerkt, zijn voorbeelden van brandpreventieve maatregelen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 23 Regio IJsselland
Brandweer
Vergunningen
In bepaalde gevallen moet voor de bouw of verbouw van een gebouw, het gebruik van een gebouw of het organiseren van een evenement een vergunning worden aangevraagd bij de gemeente (bouwvergunning, gebruiksvergunning of evenementenvergunning). Wanneer iemand voor een bouwproject een bouwvergunning aanvraagt, wordt de brandweer gevraagd advies uit te brengen. Dit advies richt zich op de brandveiligheidseisen en de (brandveiligheids)voorzieningen die moeten zijn aangebracht. Een gebruiksvergunning regelt het brandveilig gebruik van bijvoorbeeld een horecagelegenheid, ziekenhuis of school. Een gebruiksvergunning is nodig als er sprake is van grotere risico’s, bijvoorbeeld wanneer er grote groepen mensen gelijktijdig gebruikmaken van een pand of wanneer er mensen aanwezig zijn die minder zelfredzaam zijn. Voorbeelden van dit laatste zijn ziekenhuizen en verzorgingshuizen. In een gebruiksvergunning geeft de brandweer aan hoe de brandveiligheid in het gebruik het beste kan worden
gegarandeerd. Zo worden er bijvoorbeeld eisen gesteld aan vluchtwegen, het gebruik en onderhoud van brandveiligheidsinstallaties en de bereikbaarheid van blusmiddelen. De regionale brandweer ondersteunt de lokale brandweerkorpsen bij het beoordelen van bovengenoemde vergunningen. Thuis opletten
Elk jaar zijn er in Nederland zo’n 9.000 woning- en schoorsteenbranden. Dat zijn er gemiddeld 25 per dag! Maar wat zorgwekkender is: per jaar overlijden gemiddeld vijftig mensen door brand in huis en worden er ongeveer 800 slachtoffers met ernstige brandwonden behandeld. Een brand in huis kan iedereen overkomen. Daar móet u rekening mee houden. Rookmelders installeren, blusapparatuur aanschaffen en oefenen op vluchtroutes (ook met de kinderen) is niet overdreven. Het kan zelfs van levensbelang zijn. De brandweer staat in ieder geval altijd paraat en is in noodgevallen snel ter plaatse.
De brandweer in de toekomst
De Brandweer in Nederland heeft een plan gemaakt hoe de organisatie er in de toekomst uit moet komen te zien. Dit plan is opgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding en kreeg de titel ‘De Brandweer over morgen’. Het doel is met name om het aantal ongewenste (onnodige) uitrukken omlaag te krijgen. Ieder jaar gaat de brandweer in Nederland zo’n 56.000 keer voor niks op pad. En al die ongewenste uitrukken kosten natuurlijk heel veel geld. Alle brandweerkorpsen gaan in de toekomst op bezoek bij de huishoudens in Nederland. Tijdens deze huisbezoeken zal met de bewoners worden gekeken waar in hun woning specifiek de gevaren schuilen. Vanzelfsprekend zal ook het gebruik van de rookmelder aandacht krijgen. Al deze maatregelen moeten de jaarlijks 5000 woningbranden sterk doen verminderen. Het komt er dus op neer dat de brandweer zich meer met preventie gaat bezighouden om zo op voorhand al het brandgevaar te doen verminderen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 24 Regio IJsselland
Brandweer
Preparatie
Brand(veiligheid): Want mocht het toch zover komen… Prepareren is een ander woord voor voorbereiden. Dat is precies wat preparatie, de derde schakel van de veiligheidsketen, inhoudt. De brandweer bereidt zich op verschillende manieren en op verschillende niveaus voor op haar taken. Zowel de regionale brandweer als de lokale brandweerkorpsen spelen hierbij hun eigen rol. De meest voor de hand liggende vorm van preparatie is het trainen en oefenen van brandweerpersoneel.
Oefenen is een belangrijke activiteit van de brandweerkorpsen. Het brandweerwerk brengt immers de nodige gevaren en verantwoordelijkheden met zich mee. En onze maatschappij wordt steeds complexer en risicovoller. Daarmee nemen ook de veiligheids risico’s toe voor de brandweer. Oefenplan
Om hun werk goed en veilig te kunnen doen moeten brandweermedewerkers regelmatig oefenen. Dit gebeurt op gemeentelijk én op regionaal niveau. De regio IJsselland kent een regionaal oefenplan waarin voor een heel jaar de regionale brandweeroefeningen staan gepland. Daarbij gaat het om oefeningen op het gebied van het grootschalig optreden en de zogeheten specialistische taken, zoals gaspakteams, grootwatertransport en de training van alle bevelvoerders in het gebied. Naast de regionale oefeningen oefenen brandweerkorpsen natuurlijk ook nog eens heel intensief op korpsniveau. Dat geschiedt meestal wekelijks. Planvorming
Een ander onderdeel van preparatie is planvorming. Dat betekent dat er voor bepaalde gebouwen, objec-
ten of te verwachten ramp scenario’s plannen worden voorbereid, geschreven en getekend. Bij planvorming voor gebouwen en objecten spreken we over aanvalsplannen en bereikbaarheidskaarten. Bij de bestrijding van rampscenario’s gaat het om rampen bestrijdingsplannen. Op een aanvalsplan of bereikbaarheidskaart kan een brandweerploeg die naar een bepaald gebouw of object uitrukt direct zien hoe de toegang tot dat gebouw is geregeld, wie de contactpersonen zijn of waar de afsluiters van gas en elektra zitten. Een belangrijk deel van het voorwerk van een inzet is daarmee al gedaan, wat uiteraard de snelheid en efficiency van het optreden van de brandweer tijdens de inzet aanzienlijk vergroot. De regionale brandweer houdt zich op het gebied van planvorming onder andere bezig met het opstellen van rampenbestrijdings plannen, waarin de bestrijding wordt geschetst van bepaalde incidenten die zich kunnen voordoen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 25 Regio IJsselland
Brandweer
Repressie
Brand(veiligheid): Het bestrijden van incidenten Repressie is voor velen het meest zichtbare deel van wat de brandweer doet. Hier valt namelijk elke vorm van incidentbestrijding onder, of het nu een grote ramp, een brand of een ongeval betreft. Het overgrote deel van het repressieve optreden van de brandweer vindt plaats door de gemeentelijke brandweerkorp sen. Wanneer er sprake is van een groot incident of een ramp treedt de brandweer op in grotere, regionale of interregionale verbanden.
Wanneer een brandweerploeg de weg op gaat om ergens een incident te bestrijden, wordt dat een uitruk genoemd. Daarbij gaat er standaard een tank autospuit mee met daarin zes brandweermensen: een bevelvoerder, een chauffeur en vier manschappen. Een tankautospuit is dusdanig uitgerust dat de brandweermensen die ermee uitrukken een begin kunnen maken met de bestrijding van elk soort incident, of het nu een brand, een technische hulpverlening of een ongeval met gevaarlijke stoffen betreft. Dit wordt basis brandweerzorg genoemd en is een taak van de gemeentelijke brandweerkorpsen. Wanneer er bij een uitruk specialistisch materieel of personeel aan te pas moet komen, zoals een duikteam of een gaspakteam, is er sprake van een specialisme. Deze specialismen en het materieel ervoor worden beheerd door de regionale brandweer. Gevaarlijke stoffen
Was de brandweer in het verleden vooral bezig met het bestrijden van brand, tegenwoordig vragen ongevallen met gevaarlijke stoffen de aandacht. Het gebruik van uiteenlopende gevaarlijke stoffen en het vervoer daarvan over de weg en het spoor nemen
nog altijd toe. Daarmee groeit ook het risico op een ongeluk waarbij deze stoffen betrokken zijn. De brandweer traint intensief op inzetten bij dergelijke ongevallen. Daarvoor is specialistisch materieel en speciale beschermende kleding nodig. De adviseur gevaarlijke stoffen (AGS) in de regio IJsselland wordt gealarmeerd bij incidenten met gevaarlijke stoffen, maar ook bij grote branden omdat daarbij heftige rookontwikkeling kan optreden. De AGS maakt een inschatting van het gevaar van het incident en geeft op basis hiervan advies. Bijvoorbeeld over de bescherming (personeel, publiek, omgeving), gebruik van beschermende kleding, inzetplan, ontsmetting en het starten van metingen. Daarnaast bewaakt de AGS ook de veiligheid rondom de inzet, doet ontsmettingscontrole en -registratie en heeft contact met de bedrijfsdeskundige en externe diensten over ongevallen met gevaarlijke stoffen. Tot slot is de AGS regionaal coördinator voor de werking van de sirenes die iedere eerste maandag van de maand zijn te horen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 26 Regio IJsselland
Brandweer
Nazorg
(Brand)veiligheid: De zorg er na De laatste schakel in de veiligheidsketen is de nazorg. Deze krijgt tegenwoordig veel meer aandacht dan vroeger, en dat is niet voor niets. Als de brandweer na een inzet bezig is met het inpakken van het gebruikte materiaal om terug te keren naar de kazerne, begint voor het slachtoffer of de gedupeerde de meeste ellende pas.
Mensen kunnen een dierbare zijn verloren, moeten misschien verder leven met opgelopen verwondingen of hebben brandschade aan woning of andere bezittingen. Aan deze nare gevolgen kan de brandweer helaas weinig doen. Slachtoffers
Waar de brandweer echter wel iets kan betekenen, is het zo veel mogelijk beperken van de schade, zowel tijdens als na de inzet. Bij oefeningen en brandbestrijding wordt bijvoorbeeld veel nadruk gelegd op het gebruik van zo min mogelijk bluswater of andere blusstof, zoals poeder of schuim. Wanneer
er bij een brand of ongeval slachtoffers te betreuren zijn, kan dit voor de betrokken hulpverleners een schokkende ervaring zijn. Na een inzet met slachtoffers kan een speciaal team van brandweer collega’s worden gewaarschuwd waarmee de vervelende ervaring wordt besproken. Door niet weg te lopen voor emoties en het bespreken van de vervelende gebeurtenissen kan een begin worden gemaakt met de verwerking ervan. De brandweerkorpsen in de Veiligheidsregio IJsselland hebben daarvoor een nazorgteam bestaande uit een aantal speciaal voor die taak opgeleide brandweercollega’s.
Veiligheidswijzer 2011-2012 27 Regio IJsselland
Brandweer
Samen de klus klaren
Iets voor u: Vrijwilliger bij de brandweer? In Nederland werken ongeveer 26.500 mensen bij de brandweer. De meesten als vrijwilliger. Zij doen het brandweerwerk een aantal uren in de week naast hun normale beroep. In 90 procent van de gevallen ver zorgen zij de eerste uitruk bij brand en hulpverlening. Voor de brandweer is het belangrijk om steeds over voldoende vrijwilligers te kunnen beschikken.
Brandweerwerk is veel meer dan blussen van branden, hoewel dat wel een belangrijk onderdeel is. Maar de brandweer geeft ook voorlichting, wordt opgeroepen om wateroverlast te bestrijden, treedt op bij verkeersongevallen, stormschade en milieucalamiteiten. Samen de klus klaren, daar gaat het om. Het beschikken over mensen met verschillende achtergronden, ervaringen en opleidingen is belangrijk voor de kwaliteit van de hulpverlening. Om die kwaliteit op peil te houden en te voorkomen dat de hulpverleners voor verrassingen komen te staan, wordt er zo’n 40 keer per jaar een oefenavond gehouden. Opleiding
U bent niet direct inzetbaar als vrijwilliger. In de avonduren volgt u eerst een opleiding. Ervaring doet u onder meer op tijdens de oefenavonden. Onder
realistische omstandigheden krijgt u te maken met alle onderdelen van het brandweerwerk. Gemiddeld minstens één avond in de week bent u bezig met opleiding en oefening. Als vrijwilliger krijgt u een vaste jaarvergoeding en aparte vergoedingen voor oefenuren, cursussen en uitrukken. Dus…
Bent u sportief, gezond en ouder dan 18 jaar? Woon en werkt u in één van de onderstaande gemeenten? Dan is nu het juiste moment om kennis te maken met de vrijwillige brandweer! Neem nu contact op met de brandweer van uw eigen gemeente. Onze korpsen zijn Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland en Zwolle. Brandweer regio IJsselland in cijfers
- Inwoners: 510.000 - Korpsen: 11 - Personeel: 949 mannen en vrouwen - Vrijwillig: 806 mannen en vrouwen (85 procent) - Beroeps: 143 mannen en vrouwen (15 procent)
Veiligheidswijzer 2011-2012 28 Regio IJsselland
GHOR
Geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio
GHOR coördineert en voorkomt Bij een grootschalig ongeval of ramp in de regio, coördineert de GHOR (geneeskundige hulpverlening) de inzet van de geneeskundige hulpverlening. Daarnaast speelt de GHOR, samen met brandweer, politie en gemeenten, een belangrijke rol bij het voorkomen van grote ongevallen en rampen.
Pas als er sprake is van een grootschalig ongeval of een ramp, een niet-alledaagse situatie dus, komt de GHOR in beeld als verantwoordelijke dienst voor de
inzet en coördinatie van de geneeskundige hulpverlening. Het redden, verzorgen en opvangen van slachtoffers heeft daarbij de prioriteit. De GHOR is in de
Veiligheidswijzer 2011-2012 29 Regio IJsselland
GHOR
veiligheidsregio samen met de brandweer, de politie en de gemeenten belast met de rampenbestrijding en crisisbeheersing. De GHOR is eindverantwoordelijk voor: de spoedeisende geneeskundige hulpverlening, de psychosociale hulpverlening en de preventieve openbare gezondheidszorg. Spoedeisende geneeskundige hulpverlening
Om de verschillende zorginstanties die een rol spelen in de spoedeisende geneeskundige hulpverlening tijdens een crisissituatie goed met elkaar te kunnen verbinden, is een soepele samenwerking tussen de GHOR en deze ketenpartners - zoals ambulance diensten, ziekenhuizen en traumacentra - essentieel. Samen zorgen zij ervoor dat bij grote incidenten en rampen, onder regie van de GHOR, slachtoffers adequaat behandeld worden op het rampterrein en zo snel mogelijk naar ziekenhuizen worden vervoerd. Psychosociale hulpverlening
Mensen die direct of indirect betrokken zijn bij een grootschalig ongeval of ramp hebben vaak behoefte aan psychosociale opvang. Een deel van hen kan last krijgen van psychische klachten die soms nog lange tijd nawerken. De GHOR is verantwoordelijk voor de eerste psychosociale opvang van slachtoffers en andere betrokkenen en voor het goed opstarten van de nazorg in de eerste dagen na de ramp of het grote ongeval. Na deze periode wordt de psychosociale zorg overgedragen aan de reguliere zorgverlening. Preventieve openbare gezondheidszorg
Bij een ramp kan er een situatie ontstaan, bijvoorbeeld door het vrijkomen van gevaarlijke stoffen, waarbij er gevaar voor de volksgezondheid op kan
treden. De inzet van de GHOR is dan gericht op de bescherming van de gezondheid van (potentiële) slachtoffers. Ook de grootschalige uitbraak van infectieziekten kan een bedreiging voor de volksgezondheid vormen, zoals een wereldwijde griepepidemie waarvoor veel mensen op korte termijn een vaccinatie moeten krijgen. Hiervoor maakt de GHOR samen met de GGD in de regio draaiboeken en zorgt ervoor dat iedereen wordt ingeënt. Advies
Verder heeft de GHOR nog een actieve rol tijdens grote evenementen in de regio. Vanwege de openbare orde en veiligheid en openbare gezondheidszorg levert de GHOR een bijdrage aan het opstellen van een advies aan de gemeenten voor afgifte van vergunningen. Verder zorgt de GHOR samen met de andere hulpverleningsdiensten voor een draaiboek. Dat is bedoeld voor de in te zetten hulpdiensten waaronder de ambulancevoorziening, het Rode Kruis en de EHBO-posten. Opleiden, trainen en oefenen
Om goed voorbereid te zijn op de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen zijn opleiden, trainen en oefenen erg belangrijk. De meeste functionarissen die voor de GHOR in actie komen wanneer er een grootschalig incident gebeurt, werken in dagelijkse praktijk in de reguliere gezondheidszorg. Hoog op de agenda staat het opleiden van deze functionarissen om de samenwerking tijdens niet-alledaagse omstandigheden en rampen te verbeteren. Naast opleiden is oefenen essentieel. Daarom worden er regelmatig rampenoefeningen gehouden waaraan de GHOR deelneemt.
Veiligheidswijzer 2011-2012 30 Regio IJsselland
Gemeente Hardenberg
Alcohol op jonge leeftijd? Extra riskant!
Wees matig met alcohol, voorkom alcoholschade! Nederlandse jongeren drinken te vroeg, te vaak en te veel alcohol. In Europa zijn zij inmiddels de grootste drinkers. Ook volwassenen drinken te veel. Dit zijn verontrustende feiten! Alcoholmisbruik heeft aanzien lijke maatschappelijke en economische gevolgen en kost 2,6 miljard per jaar. Het leidt tot gezondheids problemen, verkeersongelukken, geeft een hoger arbeidsverzuim, werkloosheid, huiselijk geweld, vroeg tijdige schoolverlaters, dakloosheid en openbare orde en veiligheidsproblemen.
Jongeren verdragen alcohol slechter dan volwassenen omdat zij nog in de groei zijn en minder wegen. Alcohol werkt hierdoor sneller en heviger. Maar er is
meer. Wetenschappelijk zijn er aanwijzingen dat alcohol schadelijk is voor kinderen in de groei. Het verstoort de hersenontwikkeling waardoor jongeren minder presteren en onthouden, slechter plannen en
Veiligheidswijzer 2011-2012 31 Regio IJsselland
Gemeente Hardenberg
beslissingen minder doordacht nemen. Wie al jong regelmatig drinkt, heeft een veel grotere kans later verslaafd te raken aan alcohol.
- Spreek samen af wat de gevolgen zijn als deze worden overtreden. - Denk niet alleen aan straf, maar ook aan beloningen als het goed gaat! - Blijf consequent: afspraak is afspraak! - Overleg ook met ouders van vrienden/vriendinnen over feestjes of uitgaan.
Regels stellen helpt
En wat als uw kind al drinkt?
Als opvoeder kunt u bepalen vanaf welke leeftijd u het goed vindt dat uw kind alcohol drinkt. Uit onderzoek blijkt dat dit helpt. Jongeren beginnen later met drinken als hun ouders duidelijke regels stellen. Help daarom mee het drinken van uw kind zo lang mogelijk uit te stellen. Pubers verzetten zich misschien tegen regels die u stelt, maar ze houden zich er meestal wél aan. Stel duidelijke en begrijpelijke regels en bespreek serieus waarom u dit zo belangrijk vindt. Zo kunt u met uw kind de stap zetten naar een gezamenlijke afspraak.
Als u eerder heeft toegestaan dat uw kind drinkt, is een absoluut verbod waarschijnlijk niet meer haalbaar. Maak dan samen een plan om te minderen. Luister goed naar uw zoon of dochter want zij vinden het misschien moeilijk om ‘nee’ te zeggen tegen een drankje. Neem uw kind daarin serieus!
Een paar tips voor regels over alcohol: - Spreek bij voorkeur over alcohol als uw kind 11 of 12 is. - Stel begrijpelijke en duidelijke regels. - Onderhandel niet over regels, maar wel over de manier waarop u ermee omgaat.
Meer tips nodig?
De gemeente Hardenberg voert een actief alcoholmatigingsbeleid. Kijk voor meer informatie hierover op www.hardenberg.nl/frisoverdrank. Kom ook naar de ouderavond op de school van uw zoon of dochter als deze wordt aangeboden.
Veiligheidswijzer 2011-2012 32 Regio IJsselland
Gemeente Hardenberg
Neem geen risico
Gaslucht in uw woning of directe omgeving? Ruikt u in uw woning of in de directe omgeving een gaslucht? Dit duidt misschien op een gevaarlijke situatie. Neem geen risico: een snelle reactie kan erger voorkomen.
Vermoedt u dat het om een gaslek gaat? Doorloop dan de volgende vier stappen: 1. Eigen veiligheid
Open ramen en deuren. Kijk uit met vuur en vonken, gebruik geen elektrische apparaten en vermijd lichtschakelaars. Sluit de hoofdgaskraan. 2. Beoordeel de situatie
Beoordeel waar de gaslucht vandaan komt. Ga na of er nog andere mensen in het huis en/of pand aan wezig zijn. Verlaat met zijn allen het huis en/of pand. 3. Informeer hulpdiensten
Bel het nationale storingsnummer (0800-9009) of 1-1-2. Belt u 1-1-2, vraag dan naar de brandweer. Geef uw exacte adres en vertel wat u weet en wat u al heeft gedaan. 4. Verleen hulp
Wacht op de hulpdiensten. Dat kan tien minuten duren. Ga niet terug naar binnen en houd voldoende afstand.
Veiligheidswijzer 2011-2012 33 Regio IJsselland
Gemeente Hardenberg
De meeste natuurbranden ontstaan door menselijke onvoorzichtigheid
Een (dreigende) bosbrand Een natuurbrand kan zich in een droge periode snel en onvoorspelbaar ontwikkelen. De bestrijding is lastig, omdat bluswater vaak van elders moet worden aangevoerd en de wind de brand aanwakkert. Het gevaar is dat mensen (wandelaars, fietsers, campinggasten) verrast worden door het vuur en worden ingesloten.
Veiligheidswijzer 2011-2012 34 Regio IJsselland
Gemeente Hardenberg
- 1-1-2 bellen en zo precies mogelijk melden waar de brand is. - Uit de rook gaan staan en op de brandweer wachten. Bij een dreigende bosbrand: - Luister naar de calamiteitenzender.
De meeste natuurbranden ontstaan door menselijke onvoorzichtigheid (weggegooide sigaret, vuurkorven, barbecues en dergelijke) of kwaadwillendheid (brandstichting). Soms is er sprake van natuurinvloeden, zoals blikseminslag. Factoren als het soort begroeiing (heide, naaldbos), het aantal en type gebruikers (wandelaars, kampeerders) en de weersomstandigheden (droogte, wind) hebben invloed op het risico.
Evacuatie: - Sluit de woning af. - Neem uw noodpakket (zie www.denkvooruit.nl) mee. - Draag beschermende kleding en zorg voor een natte zak- of handdoek om doorheen te kunnen ademen als u in rook terecht komt. - Volg de evacuatieroutes. - Bied hulpbehoevende mensen en kinderen in uw omgeving hulp aan. - Informeer ongeruste familie waar u bent of naar toe gaat.
Wat u zelf kunt doen
Als u brand constateert, moet u: - Een vluchtweg kiezen waarlangs u snel het brandende gebied kunt verlaten. Wat doet de overheid?
Lokale overheden stemmen brandpreventie en –bestrijding af met de hulpdiensten (brandweer, politie). Verspreid in ons land staan meetstations die onder andere luchtvochtigheid, temperatuur, windsnelheid en windrichting meet. Deze gegevens worden doorgegeven aan hulpdiensten in de regio, die betrokken instanties en personen alarmeren. Als de droogte boven een bepaald niveau komt, wordt er met vliegtuigjes gepatrouilleerd. Gebouwen in (de buurt van) bos-, heide- en duingebieden moeten een gebruiksvergunning hebben waarin voorwaarden staan voor vluchtmogelijkheden, ontruimingsplannen, bereikbaarheid- en bluswatervoorzieningen.
Veiligheidswijzer 2011-2012 35 Regio IJsselland
Gemeente Algemeen Hardenberg
Sluit deuren en ramen en luister naar rampenzender
Wat moet u doen als de sirene gaat? Bij een ramp gaat de sirene. Ga dan naar binnen, sluit deuren en ramen en luister naar de rampenzender RTVOost. Soms waarschuwt de overheid u via geluidswagens. Doe dan precies wat er van u wordt verlangd.
Als de sirene gaat… Ga zo snel mogelijk naar binnen
-D oor naar binnen te gaan loopt u zo min mogelijk gevaar. Dat geldt voor iedereen. - Als u buiten aan het werk bent of aan het winkelen: ga zo snel mogelijk het dichtstbijzijnde gebouw binnen, bijvoorbeeld een bedrijf, kantoor, winkel of huis.
- Kinderen die op school zijn, moeten daar blijven en worden opgevangen door de schoolleiding. - Bent u in de auto? Parkeer die dan en ga zo snel mogelijk ergens naar binnen. Kan dit niet, zet dan de auto stil (motor en ventilatie uit) langs de kant van de weg en blijf in de auto. - Geef anderen de gelegenheid bij u te schuilen. - Ziet u dat anderen de sirene niet opmerken, waarschuw ze dan. - Heb oog voor kwetsbare mensen in uw omgeving.
Veiligheidswijzer 2011-2012 36 Regio IJsselland
Gemeente Algemeen Hardenberg
Frequenties van de rampenzendera: Zuid-Salland 95.6 Mhz FM, Noord-West Overijssel 99.4 Mhz FM, Deventer 97.9 Mhz FM.
Sluit ramen en deuren
Luister naar de rampenzender
Een ramp of zwaar ongeval kan tot gevolg hebben dat er gevaarlijke stoffen in de lucht komen. U kunt zich daartegen beschermen door te schuilen in de woning of een ander gebouw. - Sluit ramen, deuren en andere openingen in uw woning. Denk ook aan tussendeuren, roosters, ontluchtingskokers en schuiven. - Ga in iedere ruimte na waar buitenlucht naar binnen kan komen en sluit die openingen af. - Zet indien mogelijk de mechanische ventilatie uit (de stekker zit vaak in de meterkast) of zet het systeem op de laagste stand. - Plak de afvoer van ventilatie en openingen af (met kranten of plastic). - Zit u in een auto, schakel dan de motor en ventilatie uit en sluit het ventilatierooster.
- Als de sirene gaat, krijgt RTV-Oost de de rol van officiële rampenzender. Frequenties: Zuid-Salland 95.6 Mhz FM, Noord-West Overijssel 99.4 Mhz FM, Deventer 97.9 Mhz FM. - Op deze zender meldt de overheid wat er aan de hand is en welk gevaar er is. U krijgt hier instructies en adviezen. Volg die op. - Bij een nationale ramp is de rampenzender Nederland 1 of Radio 1. Volg aanwijzingen op
- Volg de aanwijzingen op die u krijgt via RTV-Oost of van de hulpdiensten. - Belemmer de hulpdiensten niet. Zorg ervoor dat zij het incident goed kunnen bereiken en ongehinderd hun werk kunnen doen. - Pas als u van de hulpdiensten of via de rampen zender RTV-Oost hoort dat de situatie veilig is, kunt u naar buiten. - Als de sirene stopt is dat niet het teken dat het gevaar voorbij is.
Veiligheidswijzer 2011-2012 37 Regio IJsselland
Gemeente Algemeen Hardenberg
Voor het aanpakken van kleine ergernissen
Hardenberg schoon, heel en veilig met toezichthouders Hardenberg wil de openbare ruimte schoon, heel en veilig houden. Daarom zijn er sinds 1 juni 2010 Buitengewoon opsporingsambtenaren (Boa’s) in de gemeente aangesteld. Zij zijn onderdeel van de Toezichthouders Veiligheid gemeente Hardenberg (TVH).
Het team toezichthouders van de gemeente Hardenberg.
De Boa’s hebben de bevoegdheid om bekeuringen uit te delen voor overtredingen. De gemeente Hardenberg wil hiermee de zogeheten ‘kleine ergernissen’ bestrijden, zoals vernielingen, milieuovertredingen en vandalisme. Strafbeschikking
kan een Boa namens het gemeentebestuur over treders een bestuurlijke strafbeschikking opleggen. De beschikking is een bekeuring voor een over treding en de hoogte kan variëren van € 20,tot € 240,-. De beroepsgang en administratieve afhandeling zijn neergelegd bij het Centraal Justitieel Incasso Bureau in Leeuwarden.
Op grond van de wet Bestuurlijke strafbeschikking
Veiligheidswijzer 2011-2012 38 Regio IJsselland
Veiligheid algemeen
Bewaar het op gemakkelijk bereikbare plaats
Stel een noodpakket samen Of u nu alleen woont of een gezin heeft, het is altijd verstandig om voorbereid te zijn op een noodsituatie. Bijvoorbeeld door een noodpakket in huis te hebben. Veel van de spullen die hieronder genoemd worden, heeft u waarschijnlijk al in huis.
Bewaar uw noodpakket op een plaats in uw woning die in noodsituaties snel en gemakkelijk bereikbaar is. Bewaar de spullen als het even kan in een waterdichte verpakking. Basisnoodpakket
Een noodpakket dient minimaal te bestaan uit: - Radio op batterijen of opwindbare radio, afgestemd op de rampenzender. - Zaklamp. - Extra batterijen. - Eerstehulpkit met eerstehulphandboek. - Lucifers in waterdichte verpakking. - Waxinelichtjes. - Warmhouddekens. - Gereedschapsset. - Waarschuwingsfluitje
een lijstje met de telefoonnummers van mogelijke opvangadressen. - Desinfecterende handgel. - Voorraad houdbaar eten. - Voorraad verzorgingsartikelen zoals wc-papier, vochtige doekjes, zeep, wasmiddel, maandverband, tandpasta, tandenborstels. - Voorraadje van de medicijnen die u op doktersvoorschrift gebruikt. - Regenponcho’s. Afhankelijk van situatie
Aanvullingen
Het is verstandig om daarnaast ook de volgende producten toe te voegen aan een noodpakket: - Voorraad flessen water. - Contant geld en kopieën van identiteitsbewijzen en verzekeringspapieren. - Reservesleutels van huis en auto. - Plattegrond van de omgeving, een autokaart en
Afhankelijk van uw eigen situatie (o.a. gezinssamenstelling en gezondheid) heeft u misschien andere dingen nodig, bijvoorbeeld babyvoeding of medicijnen. Vul de lijst daarom zelf verder aan. En controleer elk halfjaar of uw voorraad nog compleet en houdbaar is. Ook is het handig om in een noodsituatie telefoonnummers en andere belangrijke informatie direct bij de hand te hebben.
Veiligheidswijzer 2011-2012 39 Regio IJsselland
Veiligheid algemeen
Wanneer u snel uw huis moet verlaten
Wat moet u doen bij evacuatie? Rampen en crises zijn er in alle gradaties. De ene keer kan het sluiten van ramen en deuren voldoende zijn. Een andere keer kan het zijn dat u bij een noodsituatie onverwacht en snel uw huis moet verlaten.
Krijgt u instructies om uw woning te verlaten, doe dan het volgende: - Sluit gas, water en licht af. - Neem alleen hoognodige zaken mee (contant geld, eventuele medicijnen, identiteitsbewijzen en kopieën van verzekeringspapieren). - Sluit de woning af. - Controleer of uw buren weten dat ze weg moeten. - Heb oog voor kwetsbare mensen in uw omgeving en huisdieren. Heeft u meer tijd om u voor te bereiden op een evacuatie en verwacht u langer dan een paar uur weg te moet blijven? Doe dan in aanvulling op bovenstaande het volgende: - Draag stevige schoenen en dichte kleding. - Neem water en wat voedsel mee.
Gaat u met de auto? Bereidt u zich er dan op voor dat u langere tijd stil kunt komen te staan op de wegen in verband met filevorming. Neem het volgende mee: - Uw noodpakket. - Toiletspullen, dekens en extra kleding. - Eten en drinken voor uw gezin en eventueel meereizende huisdieren. - Campingkookstel met extra brandstof (gas, benzine) en een pannensetje en eetgerei - Een fluitje (om hulp te roepen). - Touw en een plastic bouwzeil om een schuilplaats te kunnen maken. - Volle tank of extra brandstof voor uw auto. - Laat mensen meerijden die zelf geen vervoer hebben.
Veiligheidswijzer 2011-2012 40 Regio IJsselland
Veiligheid algemeen
Weet wat u moet doen
Uitval van gas, water of stroom Vrijwel alle huishoudens in Nederland zijn aangesloten op gas, water en stroom. Als één van deze nutsvoorzieningen langdurig uitvalt, raakt het dagelijks leven ontwricht, zowel binnenshuis als buitenshuis.
De kans op chaos is groot: de telefoon kan uitvallen, het verkeer kan vast komen te zitten en zelfs de volksgezondheid kan in gevaar komen als apparatuur uitvalt. Wat u zelf kunt doen
Zorg vooraf dat u: - over een radio op batterijen beschikt waarmee u kunt afstemmen op de calamiteitenzender RTV-
Oost (frequentie: Zuid-Salland 95.6 Mhz FM, Noord-West Overijssel 99.4 Mhz FM, Deventer 97.9 Mhz FM). - weet waar de dichtstbijzijnde politie- of brandweerpost is. Daar kunt u heen als er geen telefoonverkeer mogelijk is en als u hulp nodig heeft vanwege een levensgevaarlijke situatie. - een noodaggregaat heeft als u (erg) van stroom afhankelijk bent.
Stroomstoring (gratis) melden via 0800-9009
Veiligheidswijzer 2011-2012 41 Regio IJsselland
Veiligheid algemeen
- voorbereid bent door de checklisten ‘evacuatie’ en ‘noodpakket’ te raadplegen. Die geven tips en adviezen die ook bruikbaar zijn als voorbereiding op andere noodsituaties. De checklists zijn te vinden op de website van uw gemeente. Als er nog stroom is: - Kijk op de site van uw gemeente of op de website www.veiligheidsregio-ijsselland.nl voor meer informatie. Als de telefoon het nog doet: - Telefoneer zo min mogelijk om het telefoonnet niet te overbelasten. Als er geen stroom, gas en/of water meer is: - Bij langdurige uitval stem af op calamiteitenzender RTV-Oost via (frequentie: Zuid-Salland 95.6 Mhz FM, Noord-West Overijssel 99.4 Mhz FM, Deventer 97.9 Mhz FM) of via de autoradio. - Schakel gas en elektrische apparaten uit als deze in gebruik waren ten tijde van de uitval. Draai waterkranen dicht bij een waterstoring. Laat de koelkast en/of vriezer gesloten. - Bied hulpbehoevende mensen in uw omgeving hulp aan.
Als de stroom langdurig uitvalt, kan dat grote consequenties hebben.
- Luister naar de instructies van de overheid en hulpdiensten (politie, brandweer, ambulance) en volg hun aanwijzingen op. Zij geven informatie over de omvang van de ramp, wat de noodmaat regelen zijn, of u wordt opgevangen en of u het rampgebied moet verlaten.
Wat doet de overheid?
De overheid, de beheerders en leveranciers van de stroom-, gas- en watervoorzieningen en de hulpdiensten hebben noodplannen klaarliggen. Die treden in werking bij langdurig uitval van stroom, gas of water. Veel bedrijven en instellingen (bijvoorbeeld ziekenhuizen) hebben noodvoorzieningen. De overheid waarschuwt de mensen in het getroffen gebied en informeert met de sirene, geluidswagens, SMS-Alert of met folders in de bus. Indien nodig worden opvangcentra en watertappunten geregeld.
Veiligheidswijzer 2011-2012 42 Regio IJsselland
Veiligheid algemeen
Volg aanwijzingen op van hulpdiensten
Verstoring van de openbare orde en extreem weer tijdens een evenement Bij een verstoring van de openbare orde tijdens een evenement kunnen mensen in de verdrukking komen of onder de voet worden gelopen. De aanleiding is vaak iets onverwachts: een brandje of een vechtpartij bijvoorbeeld. Tijdens een evenement kan ook een plotselinge weersverandering optreden zoals onweer of ijzel.
Als er paniek ontstaat of relletjes uitbreken: - Ga niet naar de plek van paniek of ordeverstoring toe. - Houd veilige afstand en blijf zo veel mogelijk uit het gedrang. - Volg de aanwijzingen op van de aanwezige hulpdiensten (politie, brandweer, ambulance). Bij ontruiming of evacuatie: - Loop altijd met de mensenstroom mee. - Volg de aanwijzingen op van de aanwezige hulpdiensten. - Probeer niet in paniek te raken. Extreem weer
Waar veel mensen bij elkaar zijn, kan een onverwacht voorval grote gevolgen hebben.
Ook storm, onweer, overvloedige regen of een hittegolf kunnen een evenement danig verstoren en brengen risico’s met zich mee. In ieder seizoen kunnen extreme weersomstandigheden plaatsvinden.
Natuurlijk kunt u zelf iets doen als u een evenement bezoekt. Vóór u een gebouw of een gebouwencomplex binnengaat of een evenemententerrein opkomt: kijk waar de nooduitgangen of vluchtroutes zijn.
Tijdens een storm: - Houd de weersverwachtingen in de gaten. - Zoek zo snel mogelijk een schuilplaats (bijvoorbeeld auto of gebouw).
Veiligheidswijzer 2011-2012 43 Regio IJsselland
Veiligheid algemeen
- Blijf uit de buurt van hoge bomen, lantaarnpalen, hekken en hoogspanningsleidingen et cetera. - Bij zwemmen of varen: ga zo snel mogelijk naar de kant. - Volg de instructies van de hulpdiensten (politie, brandweer, ambulance) op en blijf rustig. - Als u in open veld wordt overvallen: ga gehurkt op uw tenen zitten, sla de armen om de knieën en houd het hoofd zo laag mogelijk en de voeten tegen elkaar. Ga nooit plat op de grond liggen! Tijdens een hittegolf: - Houd de weersverwachtingen in de gaten. - Drink minimaal 2 liter water verspreid over de dag en luister naar uw lichaam. - Wees voorzichtig met alcohol. - Span u niet te veel in, vooral niet tussen 12.00-16.00 uur. - Draag een hoofddeksel, zonnebril en lichte kleding. - Volg instructies van de hulpdiensten (politie, brandweer, ambulance) op.
Wat doet de overheid?
Wie een evenement wil organiseren, moet een vergunning hebben. De gemeente die de vergunning afgeeft, stelt daar eisen aan. Er moeten maatregelen genomen zijn voor de brandveiligheid, voor nood uitgangen, EHBO-voorzieningen en bereikbaarheid van het terrein voor de hulpdiensten (brandweer, politie en ambulances). Tijdens evenementen zijn hulpdiensten op het terrein of in de buurt, zodat zij snel kunnen ingrijpen als er iets gebeurt.
Veiligheidswijzer 2011-2012 44 Regio IJsselland
Veiligheid algemeen
Overheid vraagt respectvol gedrag van burgers
‘Handen af van onze helpers’
Werknemers met een publieke taak, zoals politie-, brandweer- en ambulancemedewerkers, worden geregeld geconfronteerd met agressief en gewelddadig gedrag. Dit raakt niet alleen de hulpverleners zelf, maar brengt ook een adequate uitvoering van hun taken in gevaar.
Naast het feit dat de hulpverlening ernstig wordt bemoeilijkt, groeit in de samenleving de verontwaardiging over dit soort agressie en geweld. Daarom heeft de overheid normen gesteld. - Agressief of gewelddadig gedrag tegen mensen met een publieke taak wordt nooit getolereerd. - Geef de professional de ruimte om zijn werk te doen. - Volg de aanwijzingen van de professional op. - Verstoor de (bedrijfs)orde niet. Onacceptabel
Onder het motto ‘Vindt u dit normaal?’ is het ministerie van Binnenlandse Zaken een landelijke
campagne gestart om agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak te verminderen. De campagne wil mensen ervan doordringen dat agressie en geweld tegen deze werknemers onacceptabel is. De campagne doet een beroep op mensen om zich correct te gedragen, ook tijdens de jaarwisseling. Werknemers met een publieke taak moeten deze immers op een veilige en respectvolle wijze kunnen uitvoeren. Dat betekent dat zij burgers met respect en begrip tegemoet treden. Maar ook dat zij eenzelfde houding van burgers mogen verwachten.
Kijk voor meer informatie op www.minbzk.nl
Veiligheidswijzer 2011-2012 45 Regio IJsselland
Algemeen
Belangrijke telefoonnummers en websites Algemeen
- Alarmnummer (politie, ambulance, brandweer)........................................... 1-1-2 - Alarmnummer voor doven en slechthorenden............................................................................ 0800-8112 Politie
- Meldingen zonder spoed .......................................... 0900-8844 Anonieme meldingen over misdrijven ......... 0800-7000 (www.politie.nl) Brandweer
- Regionale brandweer. .........................................(038) 42 81 900 (www.veiligheidsregio-ijsselland.nl) - Neem voor lokale brandweerzaken contact op met uw gemeente.
- Ommen .................................................................................(0529) 45 91 00 (www.ommen.nl) - Olst-Wijhe. ................................... 14 05 70 of (0570) 56 80 80 (www.olst-wijhe.nl) - Raalte ...................................................................................(0572) 34 77 997 (www.raalte.nl) - Staphorst. .............................................................................(0522) 46 74 00 (www.staphorst.nl) - Steenwijkerland .........................................................(0521) 53 85 00 (www.steenwijkerland.nl) - Zwartewaterland .................................................. (038) 38 53 000 (www.zwartewaterland.nl) - Zwolle ..................................................................................................................14 038 (www.zwolle.nl) GGD IJsselland................................................................... (038) 42 81 428
GHOR IJsselland (geneeskundige hulpverlening).............. (038) 42 81 900
(www.ggdijsselland.nl)
(www.veiligheidsregio-ijsselland.nl)
Regionale Ambulance Voorziening........ (038) 46 84 500
Veiligheidsregio IJsselland............................... (038) 42 81 900
Ziekenhuizen
(www.veiligheidsregio-ijsselland.nl)
- Isala klinieken Zwolle, locatie Sophia en Weezenlanden.....................................................(038) 42 45 000 - Polikliniek Kampen..................................................(038) 424 60 00 - Ropcke-Zweers Ziekenhuis, Hardenberg.......................................................................(0523) 27 60 00 - Polikliniek Ommen. .................................................(0523) 27 60 00 - Polikliniek Westerhaar........................................(0523) 27 63 40 - Polikliniek Slagharen.............................................(0523) 27 60 00 - Deventer Ziekenhuis..............................................(0570) 53 53 53 - Polikliniek Raalte. .......................................................(0570) 53 53 53
Gemeenten
- Dalfsen.....................................................................................(0529) 48 83 88 (www.dalfsen.nl) - Deventer......................................... 14 05 70 of (0570) 69 39 11 (www.deventer.nl) - Hardenberg ...........................................................................................14 05 23 (www.hardenberg.nl) - Kampen ................................................................................(038) 33 92 999 (www.kampen.nl)
Veiligheidswijzer 2011-2012 46 Regio IJsselland
Algemeen
Belangrijke telefoonnummers en websites Rechtbank Zwolle-Lelystad............................ (038) 88 84 444 Het juridisch loket........................................................................ 0900-8020
(voor gratis advies op rechtsgebied Bureau Slachtofferhulp........................................................ 0900-0101
(voor eerste opvang en emotionele steun na een misdrijf of een verkeersongeval) Waarborgfonds Motorverkeer.................. (070) 34 08 200
(voor niet verhaalbare aanrijdingschade) Schadefonds Geweldsmisdrijven........... (070) 41 42 000 Websites over veiligheid Storingen
- Vitens...................................................................................................... 0800-03 59 - Enexis (voor gas en stroomstoring)................ 0800-90 09
- www.arbo.nl Arbo Platform Nederland - www.denkvooruit.nl Voorbereiding op een ramp - www.hetccv.nl Centrum voor Criminaliteitspreventie en veiligheid - www.politiekeurmerk.nl Politiekeurmerk Veilig Wonen - www.rijksoverheid.nl Informatieloket van de Rijksoverheid - www.rookmelders.nl Brandveiligheid - www.veiligheid.nl Consument en veiligheid - www.veiligheidswijzer.nl Veiligheidstips
Veiligheidswijzer 2011-2012 47 Regio IJsselland