w w w . v e i l i g h e i d s w i j z e r. n l
Studenten Hogeschool Utrecht doen regelmatig lezersonderzoeken
Veiligheidswij zer: waard om bewaard te worden De Veiligheidswijzer heeft als doel bewoners van een regio over allerlei zaken op het gebied van veiligheid te informeren. Maar wat vinden de bewoners eigenlijk van deze huis-aan-huis verspreide publicatie? Uit onderzoeken van vier studenten van de Hogeschool Utrecht, opleiding Integrale Veiligheidskunde, blijkt dat de Veiligheidswijzer alom wordt gewaardeerd. De onderzoeken worden regelmatig in diverse regio’s uitgevoerd in opdracht van Sypro Media Groep BV, de uitgever van de Veiligheidswijzer. Het algemene beeld is dat veel lezers de inhoud van de Veiligheidswijzer helder, praktisch en waardevol vinden. Ze beschouwen het als een belangrijke informatiebron. Niet voor niets wordt de
Veiligheidswijzer vaak bewaard om hem bij gelegenheid te kunnen raadplegen.
De uitslagen van de diverse enquêtes vindt u op www.veiligheidswijzer.nl
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 1
Algemeen
Colofon Deze Veiligheidswijzer® is een uitgave van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ) in samenwerking met de politie, OZHZ, Ambulancedienst en GGD. De gids informeert u over veiligheid en leefbaarheid en over de bereikbaarheid van de diverse hulpverleningsdiensten. De uitgave wordt in een oplage van ruim 180.000 exemplaren huis-aan-huis verspreid onder alle inwoners van de regio. Uitgever Sypro Media Groep BV in samenwerking met de VRZHZ
Eindredactie Gosselink Tekst, Vierakker.
Redactie Daphne Noij, Ambulancedienst Nance de Graaf, GGD Larissa Levering, brandweer Monique v.d. Harg, OZHZ Tamara Schiedon, GHOR Gijs van Nimwegen en Wim Erkelens, politie Leo den Otter en Nadine Kaïm, VRZHZ
Acquisitie en productie Sypro Media Groep BV Postbus 470, 7200 AL Zutphen Telefoon (0575) 58 29 00, fax (0575) 58 29 01
Redactieadres VRZHZ, Romboutslaan 105, Dordrecht
SYPRO MEDIA GROEP LANDELIJKE & REGIONALE UITGEEFCONCEPTEN
Jaargang 1® Zutphen, december 2012 | Uitgever Sypro Media Groep BV is aansprakelijk voor zowel de inhoud als de plaatsing van de advertenties in deze Veiligheidswijzer en niet de hulpdiensten in de regio waarin deze uitgave verschijnt. De producent aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor schade als gevolg van het niet of onjuist vermelden van gegevens in deze Veiligheidswijzer. De producent acht zich slechts gehouden tot verbetering in een eventuele volgende editie. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op enige andere wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de producent c.q. Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid.
Uw leven ontregeld door
angst, depressie, een trauma - Twentestraat 26, Rotterdam - Spartapark Oost 17-19, Rotterdam (buitenrand Spartastadion)
T. 088 - 357 13 57 I. w w w. i p s y h e l p t . n l
en is taal of cultuur een probleem? U staat niet alleen, i-psy helpt! Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 3
Algemeen
In deze Veiligheidswij zer Algemeen - Voorwoord voorzitter Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid ––––––––––––––––––––––––––––– 7 - Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, samen sterk ––– 8 Brandweer - Brandweer ZHZ, meer dan alleen branden blussen –– 9 - Brand kan ook ú overkomen ––––––––––––––––––– 10 - Rookmelders zijn van levensbelang! –––––––––––– 11 - Koolmonoxide, een echte sluipmoordenaar –––––– 12 - Wees voorbereid op brand, maak een vluchtplan – 13 - Geef brand geen kans... met kleine blusmiddelen – 15 - Brandpreventie in en om het huis ––––––––––––––– 17 - Geef hulpdiensten ruim baan –––––––––––––––––– 20 Ambulancedienst - Ambulancedienst voor een snel, veilig en professioneel vervoer ––––––––––––––––– 21 Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio - GHOR, dé verbinding tussen veiligheid en zorg ––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 23
Politie - Meld altijd verdachte situaties –––––––––––––––––– - Babbeltrucs aan de deur, trap er niet in! ––––––––– - Maak het inbrekers zo moeilijk mogelijk ––––––––– - Fietsdiefstal, er is wat tegen te doen –––––––––––– - Voorkom auto-inbraak, breng dief niet in verleiding –––––––––––––––––––––––––––––––––
25 26 27 29 30
Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst - GGD werkt aan gezonde(re) samenleving ––––––– 32 Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid - OZHZ adviseert gemeenten en provincie over veiligheid en leefbaarheid ––––––––––––––––– 37 Wees voorbereid - Bekijk regionaal risicoprofiel en risicokaart ––––––– - Stel een noodpakket samen ––––––––––––––––––– - Als de sirene gaat –––––––––––––––––––––––––––– - Bekijk speciale hoogwatersite ––––––––––––––––––
41 42 43 45
Belangrijke telefoonnummers ––––––––––––––––– 47 Politieposten, kantoren en brandweerkazernes - Alle politieposten, kantoren en brandweerkazernes in de regio ––––––––––––––––––––––––––––––––––– 24
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 5
Algemeen
Vo o r w o o r d
Een veilig gevoel! De gemeente informeert u doorgaans over allerlei zaken in uw gemeente, zoals het onderwijs en sociaal, cultureel en maatschappelijk leven. Maar u krijgt zelden een boekje met informatie over veiligheid in de bus. Bij deze bieden wij u de Veiligheidswijzer voor de gehele regio Zuid-Holland Zuid aan. Hiermee informeren wij u graag over ‘veiligheid’ in uw eigen leefomgeving, voor een veilig gevoel. Deze Veiligheidswijzer helpt u bewust(er) rekening te houden met de risico’s in uw leefomgeving. En het geeft u informatie over de mogelijkheden die u heeft om u hier zelf op voor te bereiden. Een ongeluk zit immers in een klein hoekje. Of het nu gaat om een klein mankement aan apparatuur of door menselijk handelen; de gevolgen kunnen soms zeer groot zijn. Denk ook aan extreem weer, zoals hitte, hoog water of zeer strenge vorst. En wat dacht u van een grieppandemie? Het zijn allemaal zaken die zomaar kunnen gebeuren. Daarom is het goed als u daarop bent voorbereid. Zeer grote hulpvraag Natuurlijk mag u er op rekenen dat de Veiligheidsregio samen met Politie, GGD, Omgevingsdienst en Ambulancedienst zich op de vertrouwde manier voor u inzetten. Zij zijn voorbereid op incidenten en crises en kunnen snel en op grote schaal hulp bieden. Maar als de hulpdiensten te maken krijgen met een zeer grote hulpvraag, dan is het erg belangrijk dat u zichzelf enkele dagen kunt redden. Dat u weet wat men van u verwacht. Maar ook dat u weet wat u van de overheid kunt verwachten. Zodat hulpdiensten allereerst hulp kunnen bieden aan mensen die daartoe zelf niet in staat zijn, zoals bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen, gehandicapten, minder validen, baby’s en zieken. Veiligheid is immers van ons allemaal.
Drs. A.A.M. Brok, voorzitter Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 7
Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid
Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, samen sterk De Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ) bestaat sinds 1 januari 2010. Zuid-Holland Zuid is één van de 25 veiligheidsregio’s in Nederland en één van de vier in de provincie Zuid-Holland. Zuid-Holland Zuid telt ruim 478.000 inwoners, ruim 21.000 ondernemingen en beslaat de Hoeksche Waard, de Drechtsteden en de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden. De VRZHZ kent een aantal bekende diensten, zoals de brandweer, de GHOR en in de toekomst ook de ambulancedienst. Daarnaast bestaat de Veiligheidsregio uit de afdelingen gemeenten, bedrijfsvoering, risico- en crisisbeheersing en directie. Samen met partners De VRZHZ wil te allen tijde direct inzet kunnen leveren voor brandweerzorg, geneeskundige zorg, crisisbeheersing, rampenbestrijding en bevolkingszorg. In Zuid-Holland Zuid doet de Veiligheidsregio dat samen met de zeventien gemeenten en een aantal andere
partners, zoals Politie, GGD, Omgevingsdienst, Provincie, waterschappen, drinkwaterbedrijven en de gas- en elektriciteitsleveranciers. Risicobeheersing De VRZHZ wil niet alleen optimaal voorbereid zijn op een ramp of crisis, maar ook een essentiële rol spelen bij het voorkomen daarvan. Door de bundeling van krachten met de partners zorgt de Veiligheidsregio zo goed mogelijk voor het beheersen van de risico’s, het bestrijden van incidenten en herstel uit de zogeheten ontwrichte situatie.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 8
Brandweer
Ook voorlichting en advies over brandveiligheid
Brandweer ZHZ, meer dan alleen branden blussen De regio Zuid-Holland Zuid is een gevarieerd gebied. Met onder andere weids polderlandschap, de Hollandse Biesbosch en de oudste stad van Holland: Dordrecht. Maar ook met drukke spoorlijnen, snelwegen en drukbevaren rivieren. Daarnaast heeft de regio ook nog eens een hoge bevolkingsdichtheid en een groot aantal (industriële) bedrijven en instellingen. Kortom, een regio die niet zonder risico’s is. De Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid heeft de taak om de risico’s zo veel mogelijk in te perken en te beheersen. En als er zich dan toch incidenten voordoen, is het haar taak om deze zo effectief mogelijk te bestrijden. Dit doet zij onder meer door de krachten van alle brandweerkorpsen uit de zeventien gemeenten in de regio te bundelen tot een slagvaardige en efficiënte organisatie. Maar ook door intensief samen te werken met de andere hulpverleningsdiensten, zoals de politie, de GGD, de GHOR, de omgevingsdienst ZHZ en de regionale ambulancevoorziening. Omgeving brandveiliger maken De brandweer ZHZ heeft besloten om burgers niet alleen van dienst te zijn wanneer het kwaad al is geschied. Haar doel is om de omgeving brandveiliger te maken en te voorkomen dat er brand uitbreekt. Medewerkers geven rondleidingen, bezoeken scholen om les te geven over brandveiligheid en gaan op huisbezoeken. Bewoners in wijken waar relatief vaak brand is, krijgen dan in hun eigen huis uitleg over (on)veilige situaties. Ook geeft de brandweer adviezen over brandveiligheid
bij evenementen (vergunningen). Daarnaast wordt voor ieder groot bedrijf/pand een aanvalsplan of bereikbaarheidskaart gemaakt. Daarin moeten in ieder geval een bouwplan en een plattegrond van het pand aanwezig zijn. Ook staan er onder meer de gevaarlijke stoffen, vluchtwegen, branddeuren en sleuteladressen op aangegeven. Met behulp van een aanvalsplan of bereikbaarheidskaart kan de brandweer bij calamiteiten effectief en adequate hulp verlenen. Brandweertaken Als het dan toch nog misgaat, is de brandweer er om de burgers hulp te verlenen. Samengevat zijn de brandweertaken: - branden blussen; - het redden van mens en dier uit het water; - technische hulpverlening (o.a. bij liftopsluiting, openknippen auto’s, omgevallen bomen en ondergelopen kelders); - optreden bij ongevallen met gevaarlijke stoffen; - meten of er gevaarlijke stoffen zijn vrijgekomen; - hulp verlenen bij incidenten op het water.
HEEFT U VRAGEN NAAR AANLEIDING VAN ARTIKELEN IN DEZE VEILIGHEIDSWIJZER? KIJK DAN OP WWW.BRANDWEER.NL/ZUIDHOLLANDZUID, STUUR EEN E-MAIL NAAR
[email protected] OF BEL NAAR (088) 636 53 55.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 9
Brandweer
Onoplettendheid en onvoorzichtigheid belangrijkste oorzaken brand
Brand kan ook u overkomen Elk jaar weer ontstaat in duizenden Nederlandse woningen brand. De gevolgen variëren van lichte schade tot ernstig letsel, of erger. Gelukkig kunt u zelf veel doen om te voorkomen dat in uw eigen huis brand ontstaat. En mocht er toch brand uitbreken, dan kunt u de gevolgen beperken. Twee op de drie branden zijn te wijten aan onoplettendheid of onvoorzichtigheid. Vooral tijdens het koken en frituren gaat het vaak mis. De ‘vlam in de pan’ veroorzaakt menig keukenbrand.
defect of verkeerd gebruikt apparaat of product en brandstichting. Ook door het onvoorzichtig omgaan met vluchtige stoffen, zoals benzine en lijmsoorten, ontstaat nogal eens brand.
Brandoorzaken Daarnaast worden veel woningbranden veroorzaakt door een omgevallen kaars, roken in bed of door kinderen die spelen met lucifers. Andere oorzaken zijn een
Onvoldoende bewust van risco’s Brand in ons huis overkomt ons niet, denken veel mensen. We staan liever niet stil bij de mogelijke gevaren die op de loer liggen. Toch woeden er jaarlijks ongeveer 5.000 branden in woningen. Bij deze branden komen jaarlijks gemiddeld 35 mensen om het leven en vallen er 560 gewonden. De schade in geld uitgedrukt is enorm (ongeveer € 57miljoen). De immateriële schade (het leed dat brandwonden veroorzaakt) en de emotionele schade (het verlies van onvervangbare bezittingen, de ravage die een brand aanricht) zijn nog groter. Wat te doen bij brand? Is er brand bij u ontstaan? Waarschuw dan iedereen in huis. Bel 1-1-2. Sluit ramen en deuren om uitbreiding van de brand te voorkomen. Als er veel rook vrijkomt, blijf dan laag bij de grond als u het huis verlaat.
Doe de brandtest Wilt u weten hoe het brandveilig uw woning is, doe dan de brandtest op: www.woonikbrandveilig.nl. Door de vragen één voor één te beantwoorden, wordt u zich tevens bewust van situaties die gevaar kunnen opleveren.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 10
Brandweer
Heeft u al één of meerdere rookmelders?
Rookmelders zij n van levensbelang! De meeste slachtoffers bij brand vallen door het inademen van rook. Als u slaapt, ruikt u bijna niks. U wordt dus niet wakker van de rooklucht, maar wel van het geluid van een rookmelder! Rookmelders zijn dus echt van levensbelang. Bij branden komt meestal het reukloze, zeer giftige koolmonoxide vrij. Bij tal van branden komen ook andere giftige stoffen vrij. Vooral kunststoffen of met schuim gevulde meubelen en matrassen zijn gevaarlijk bij brand. Door de (giftige) rook raakt u al binnen enkele minuten bewusteloos. U bent dan min of meer kansloos om uzelf in veiligheid te brengen.
batterij te vervangen. Controleer voor of na de vakantie altijd of de batterij nog goed is en houd rookmelders stofvrij.
Rookmelder signaleert en alarmeert Een rookmelder geeft een indringend geluidssignaal af zodra hij rook signaleert. Het is belangrijk dat u in het allervroegste stadium van de brand gewaarschuwd wordt. Dan kunt u misschien de brand blussen en ook uw huisgenoten alarmeren en samen met hen vluchten. Een rookmelder heeft dus eigenlijk een dubbele functie: hij ‘signaleert’ en ‘alarmeert’. Beste plek in uw woning De beste plaats voor de rookmelders is in de hal/gang waar de meeste kamers op uitkomen. Bij woningen met meerdere bouwlagen is het verstandig op iedere verdieping een melder te plaatsen. Bij voorkeur bovenaan de trap tegen het plafond op de slaapverdieping. Zorg ervoor dat de melder meer dan 50 cm van de zijmuur en hoeken van een vertrek hangt. Hang de melder op zoals in de gebruiksaanwijzing staat beschreven. Hang de rookmelder(s) direct na aanschaf op. Geeft de melder eens per minuut een luide piep, dan is het tijd om de
Verkooppunten Raadpleeg voor verkoopadressen van rookmelders de rubriek ‘Brandbeveiliging’ in het telefoonboek of de Gouden Gids. Ook de bouwmarkten/doe-het-zelfzaken hebben een ruim assortiment rookmelders. Koop alleen rookmelders die voorzien zijn van het Goedmerk of het Engelse keurmerk BS 5446 Part 1.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 11
Brandweer
Niet te ruiken, niet te proeven, niet te zien
Koolmonoxide, een echte sluipmoordenaar Bij koude weersomstandigheden gaan de kachels aan en sluiten we de ramen. Dat vergroot de kans op koolmonoxidevergiftiging. Vanwege het toegenomen aantal meldingen van koolmonoxidevergiftiging wil de brandweer Zuid-Holland Zuid u nadrukkelijk wijzen op de grote gevaren. Al in kleine hoeveelheden is koolmonoxide een brandbaar en giftig gas, dat u niet kunt ruiken, proeven of zien. Koolmonoxide wordt 250 keer sneller in het bloed opgenomen dan zuurstof. Het directe gevolg is dat er onvoldoende zuurstof naar de vitale organen getransporteerd wordt. Bij een lichte vergiftiging zijn de eerste gezondheidsklachten hoofdpijn, slaperigheid en moeite met zien en concentreren. Bij een ernstige koolmonoxidevergiftiging kan misselijkheid optreden. Men kan gaan overgeven en buiten bewustzijn raken. Bij blootstelling aan hogere concentraties kunnen mensen overlijden. Fabeltje Het is een fabeltje dat koolmonoxidevergiftiging alleen kan optreden bij kolenkachels. Vroeger werd immers vaak gesproken over ‘kolendampvergiftiging’. Maar ook bij gasapparatuur, zoals cv-ketels, geisers, gaskachels, gasfornuizen en openhaarden kan dit gebeuren. Koolmonoxide ontstaat door onvolledige verbranding. Dat is het gevolg van vuile branders of onvoldoende toevoer van zuurstof. Controleren gasapparatuur De waakvlam moet blauw zijn. Een oranje vlam kan duiden op vervuiling of op onvolledige verbranding. Beslagen ruiten in de ruimte waar het gasapparaat staat, wijzen er op dat er onvol-
doende ventilatie plaatsvindt en dat de verbrandingsgassen onvoldoende worden afgevoerd. Als u vaak last heeft van hoofdpijn, branderige ogen en/of flauwte, in ruimten met een gasapparaat, kan dit wijzen op een te hoge concentratie koolmonoxide. Problemen voorkomen Laat gasapparaten elk jaar controleren en afstellen door een erkende installateur. Doe dit niet zelf. Een verkeerde afstelling vergroot de kans op een onvolledige verbranding. Zorg dat het afvoerkanaal schoon en in orde is. Ook bij gaskachels moet het afvoerkanaal ieder jaar gecontroleerd worden. Zorg altijd voor voldoende luchttoevoer en ventilatie. Sluit ventilatieroosters in uw woning nooit af. Slapen met het raam open of op een kier is wel zo gezond. Bij de bouwmarkten zijn koolmonoxidemelders verkrijgbaar. Schaf er een aan. Ze geven een luid alarm bij een te hoge concentratie koolmonoxide. Volg de montagevoorschriften goed op en vervang de batterijen van uw koolmonoxidemelder tijdig.
Wat te doen bij koolmonoxidevergiftiging? Bij vermoeden van koolmonoxide is direct ventileren essentieel. Zet ramen en deuren open, sluit de hoofdgaskraan en verlaat de woning. Waarschuw de brandweer en een arts en wees voorzichtig met vuur.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 12
Brandweer
Bij brand is uw huis een doolhof!
Wees voorbereid op brand, maak een vluchtplan “Ik zag geen hand meer voor ogen toen ik eenmaal de brand bij mij thuis ontdekte. De voordeur die ik zo weet te vinden, bleek tijdens die verschrikkelijke brand de deur van de meterkast te zijn. Door puur geluk heb ik mijn kinderen en mezelf toch kunnen redden.” Als u nooit zelf een brand heeft meegemaakt, is het moeilijk om er een goede voorstelling van te maken. In minder dan vijf minuten kan een beginnend brandje zich uitbreiden tot een grote uitslaande brand.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 13
Brandweer
Bij een woningbrand wordt uw eigen huis volslagen onbekend terrein. Dat komt door de verstikkende rook, de hitte, de snelheid waarmee het vuur zich verspreidt en de totale paniek die ontstaat. U raakt de weg kwijt terwijl juist dan elke seconde telt.
Verzamelplaats Spreek af op welke centrale plaats u elkaar ontmoet na de vlucht. Kunt u uw huis niet meer verlaten, spreek dan af in een vertrek aan de straatzijde van het huis. Dan is de kans groter dat u gevonden en gered wordt.
Een vluchtplan Een vluchtplan betreft afspraken die u samen met uw huisgenoten maakt voor het geval er brand uitbreekt bij u thuis. Speciale vluchtmiddelen kunnen de mogelijkheden om te vluchten aanzienlijk verbeteren.
Taakverdeling Spreek af wie zich bij brand over de kinderen, minder validen en huisdieren ontfermt. Bepaal wie de sleutels beheert en het aanspreekpunt is voor hulpverleningsdiensten.
In een vluchtplan staat:
Belangrijke punten Zorg dat iedereen in huis weet waar de (reserve)sleutels van de voor- en achterdeur te vinden zijn, waar de hoofdafsluiter en de blusmiddelen te vinden zijn en hoe ze werken.
Vluchtroute Geef op een plattegrond van uw huis aan wat de snelste en gemakkelijkste vluchtroutes zijn. Bedenk ook een tweede vluchtroute voor het geval de eerste niet meer begaanbaar is. Een goede vluchtroute gaat van boven naar beneden (in verband met opstijgende rook) en bij voorkeur naar de straatzijde (zodat u gezien wordt en hulpverleners u kunnen bereiken). De beste plekken om het huis te verlaten zijn de normale uitgangen; de voordeur en de achterdeur.
Tips -
Hoe eerder een brand ontdekt wordt, hoe beter. Dus als u nog geen rookmelder(s) heeft, koop ze dan vandaag nog! Vlucht als het u niet lukt een beginnende brand binnen een halve minuut te blussen! Houd vluchtroutes vrij van fietsen, kinderwagens, kratten en dergelijke. Betrek vooral kinderen nadrukkelijk bij uw vluchtplan. Leg ze duidelijk uit wat de bedoeling is en wat er van ze verwacht wordt. - Houd regelmatig een brandoefening met uw huisgenoten. Zo kunt u controleren of uw vluchtplan nog klopt. - Probeer eens geblinddoekt uw woning te verlaten. Als uw huis vol rook staat, ziet u immers ook niets.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 14
Brandweer
Wat te doen bij beginnend brandje?
Geef brand geen kans... met kleine blusmiddelen Een beginnend brandje kunt u vaak zelf blussen. Maar hoe moet u dat doen en waarmee kunt u dat doen? Waar moet u op letten en wat moet u vooral niet doen? Blus alleen zolang u zonder moeite en gevaar kunt wegkomen. Stop dus op tijd met uw bluspoging. Belangrijker is om uzelf en uw huisgenoten in veiligheid te brengen. Wees in het bijzonder op uw hoede voor rook. Rook is altijd giftig en daarom vaak gevaarlijker dan vuur. Onderneem pas een bluspoging als u zeker weet dat het veilig is. U kunt daarbij gebruik maken van kleine blusmiddelen. Water Het eenvoudigste en goedkoopste blusmiddel is water. Water is vrijwel altijd en overal te vinden. Het koelt de brand af. U kunt de meeste brandjes blussen met een tuinslang die lang genoeg is om alle vertrekken in huis te kunnen bereiken. Ook zijn er speciale brandslanghaspels voor in de woning te koop. Maar water is niet voor alle branden geschikt. Blus brandende vloeistoffen en elektriciteitsbranden nooit met water! Poederblusser Een poederblusser is geschikt voor alle branden in de woning, maar heeft als nadeel dat er nevenschade ontstaat aan elektrische apparatuur. Poederblussers zijn verkrijgbaar met verschillende inhouden. Een inhoud van minimaal 2 kg is aanbevolen. Schuimblusser Een schuimblusser is gevuld met water en een schuimvormend middel. Door een schuimdeken op het vuur aan te brengen, verstikt en koelt de brand. De schuimblusser is
vooral geschikt voor het blussen van brandende vloeistoffen (zoals frituurvet) en vaste stoffen (zoals hout en papier). Blus elektriciteitsbranden alleen met schuim als op de blusser staat dat hij geschikt is voor ‘Brandklasse D’. Ook hier is een minimale inhoud van 2 kg aanbevolen. CO2-blusser CO2 (kooldioxide) verdringt zuurstof, waardoor de brand stikt. De CO2-blusser is geschikt voor alle branden in de woning. Gebruik deze blusser bij voorkeur binnenshuis, want de CO2 vervliegt snel. Pas echter op voor verstikkingsgevaar in kleine ruimten. Een CO2-, of koolzuursneeuwblusser is een ‘schoon’ blusmiddel dat geen sporen achterlaat zoals een schuim- of poederblusser. Blusdeken Een blusdeken is gemaakt van onbrandbaar materiaal. De blusdeken dekt de vlammen af, waardoor de brand stikt. De blusdeken is zeer geschikt voor gebruik in keuken, caravan en boot of bij de barbecue. Met een blusdeken van 180 x 180 centimeter kunt u de meeste brandjes te lijf gaan, zoals een vlam in de pan of een brandende prullenbak of tv. Ook kunt u er de vlammen mee doven van in brand geraakte mensen of dieren.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 15
Brandweer
Wees altijd voorzichtig
Brandpreventie in en om het huis Een sigaret in bed roken, een pan op het vuur die droogkookt of rondspattende vonken van een slijptol tijdens het klussen. Een brand ontstaat sneller dan u denkt. Om brand in en om uw woning te voorkomen, kunt u tal van maatregelen nemen. Een algemene tip: wees altijd voorzichtig. Installeer rookmelders Veiligheid in huis begint met het ophangen van rookmelders. Een rookmelder geeft een geluidssignaal af zodra hij rook signaleert.
- Ga nooit met de pan lopen. U kunt brandwonden oplopen als er iets uit valt. - Blus nooit met water want water veroorzaakt met brandende olie een enorme steekvlam.
Veilig koken Brand in de keuken ontstaat vaak doordat de vlam in de pan slaat. Dat komt doordat de pan te heet wordt of voedsel in de pan droogkookt. Let daarom op het volgende. Blijf bij de pan en gebruik een kookwekker om te voorkomen dat voedsel droogkookt. Mocht u de keuken toch even verlaten, neem de kookwekker dan mee. Houd brandbare spullen, zoals pannenlappen, keuken- en theedoeken op veilige afstand van het fornuis.
Veilig omgaan met elektriciteit Elektriciteit kan gevaarlijk zijn als u delen die onder stroom staan aanraakt. Hier volgen een paar tips. - Laat de elektrische apparaten en leidingen in uw huis controleren, repareren, uitbreiden en aanpassen door een erkend installateur. - Ga na of uw woning is voorzien van een aardlekschakelaar, deze beperkt brandgevaar. - Koop uitsluitend apparaten met het Kema Keurmerk, want deze elektrische apparaten hebben de veiligheidstesten doorstaan. - Heeft u een elektrische kachel, houd brandbare materialen dan uit de buurt. Leg ook geen wasgoed op of direct voor de kachel. - Zorg dat u niet te veel apparaten op één stekkerdoos aansluit. Hierdoor bestaat de kans op overbelasting. - Laat snoeren niet los op de grond liggen, want hier kunt u over struikelen. - Zorg rondom de televisie voor voldoende ventilatie. Zet er geen bloemen of planten op. Uw televisie bevat veel elektrische onderdelen en contact met water is levensgevaarlijk. Schakel de televisie uit als u het niet gebruikt, zet de televisie niet op stand-by (de waakstand).
Als de vlam toch in de pan slaat… - Draai onmiddellijk het fornuis uit, zodat de pan niet nog heter wordt. - Schuif een deksel over de pan, zodat er geen zuurstof meer bij kan. Schuif het deksel altijd van u af. - Laat het deksel op de pan liggen en zet de afzuigkap uit. - Laat de pan afkoelen en haal het deksel er niet af.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 17
Brandweer
Roken Helaas is roken nog steeds een van de meest voorkomende brandoorzaken. Rook daarom nooit in bed, want de kans is groot dat u in slaap valt. Gebruik veilige asbakken, waarin een sigaret dooft wanneer die erin valt. Leeg een asbak pas als de inhoud is afgekoeld en doe dit nooit in een prullenmand, maar in een afsluitbare vuilnisbak.
verlengsnoeren niet zijn afgerold, kan dit opwarming van het snoer veroorzaken, wat tot brand kan leiden. Gasfles Gebruik een gasfles niet horizontaal. Zorg ervoor dat de gasfles na gebruik altijd goed dichtgedraaid is. Wanneer de afdichting van de gasfles een beetje versleten is, kan er meteen gas ontsnappen. Bij ophopen van gas in een ruimte kan er een steekvlam ontstaan. Lassen en solderen Soldeer of las alleen op een hittebestendige ondergrond. Verwijder brandbare materialen in de directe omgeving van de werkplek als er gelast of gesoldeerd gaat worden. De spatten die bij lassen vrijkomen, kunnen terechtkomen op plaatsen die brandbaar zijn. Draai de afsluiter altijd dicht als u het apparaat even niet gebruikt.
Veilig klussen Veel woningbezitters krijgen ermee te maken: klussen. Voor de één is het een hobby, voor de ander een noodzakelijk kwaad. Helaas zien veel klussers de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen over het hoofd. En dat terwijl ze vaak werken met brandgevaarlijke stoffen en machines. Elektrische machines Bij het klussen wordt vaak gebruikgemaakt van elektrische machines. Gebruik deze machines alleen waarvoor ze gemaakt zijn. Denk vooral bij het huren van apparatuur, aan het gebruik van (meegeleverde) veiligheidsvoorzieningen, zoals een beschermkap en veiligheidsbril. Houd de snoeren en stekkers in goede conditie. De kabelhaspels moeten helemaal uitgerold worden voor gebruik. Indien
Dakdekken Bij dakdekken is een gasbrander onmisbaar. Verwarm de bitumenlaag niet meer dan strikt noodzakelijk. Het teerachtige materiaal moet zacht worden, maar mag beslist niet borrelen. Houd voor alle zekerheid een emmer of brandblusser bij de hand. Trek altijd zware kwaliteit rubberen of latex werkhandschoenen aan. Gloeiende teerspetters kunnen ernstige brandwonden veroorzaken. Verf afbranden - Gebruik liever een elektrische verfföhn en geen gasbrander. Een gasvlam is erg heet, waardoor losgekrabde verfbladders snel vlam vatten. Komen ze bijvoorbeeld tegen de gordijnen of onder de dakpannen dan zijn ze, voordat u het in de gaten heeft, het begin van brand.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 18
Brandweer
- Houd bij werkzaamheden met een gasbrander altijd water en een natte doek bij de hand om smeulende plekken direct te doven. - Maak het vertrek zo leeg mogelijk als u binnenshuis verf gaat afbranden en ventileer uw woning. - Ga met een verfbrander geen wanden of plafonds met schrootjes te lijf. - Pas op voor eventuele isolatie die in de wand is verwerkt. Kieren, spleten en hout zorgen voor zeer brandgevaarlijke situaties. Schilderen Bij het schilderen moet u rekening houden met de brandbaarheid van vele verfsoorten. Dergelijke verfsoorten geven bij verwerking brandbare gassen af, wat in combinatie met de open vlam van een geiser of zelfs een sigaret kan leiden tot brand. Verf daarom altijd in een in een goed geventileerde ruimte!
Deze kunnen, zelfs op grote afstand van de werkplek, nog brand veroorzaken. Lijmen Bij het verlijmen van bijvoorbeeld vloerbedekking wordt gebruikgemaakt van lijm waarin brandbare oplosmiddelen zijn verwerkt. Eén vonk is soms al voldoende om de boel in brand te zetten. Tijdens het werken met dergelijke lijmsoorten moet u voortdurend ventileren. Zorg er ook voor dat alle ontstekingsbronnen (zoals geisers en gaskachels) uit zijn, dat het aan en uit doen van elektrische schakelaars wordt vermeden en dat er niet gerookt wordt tijdens deze werkzaamheden.
Slijpen Let goed op wegspattende vonken bij het slijpen!
Tot slot:
voor… Zorg er zelf ers heefhtu. is heeft. ld e m k o o r u t - da u blusmiddelen in and iedereen - dat u in geval van br belt, ramen en - dat rschuwt, 1-1-2 and verlaat waa n sluit en het p deure
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 19
Brandweer
Wat kunt ú doen als elke seconde telt?
Geef hulpdiensten ruim baan Het komt regelmatig voor dat hulpdiensten op weg naar een incident vertraging oplopen of zelfs niet verder kunnen. Vooral op plaatsen waar straten smal zijn, zoals op woonerven kan een verkeerd of dubbel geparkeerde auto vertraging of belemmering veroorzaken. Wat kunt ú doen om de hulpdiensten ruim baan te geven wanneer snelle hulp geboden is? - Blijf op een weg met twee rijbanen zo veel mogelijk rechts rijden. Hierdoor is de ‘middenbaan’ vrij voor hulpverleningsvoertuigen. - Rem nooit plotseling af vlak voor een brandweerauto die rijdt met zwaailicht en sirene, want een noodstop maken met een brandweervoertuig is niet effectief. - Houd kruisingen vrij, hierdoor kan de brandweer deze (ook bij rood licht) probleemloos passeren. - Parkeer uitsluitend op de daarvoor bestemde plaatsen, dus niet voor uitneembare paaltjes, in- en uitritten, verlaagde stoepranden, brandweerpaden, toe- en uitgangen. Dubbel- of foutparkeerders blokkeren vaak de doorgang van de brandweer. - Parkeer nooit voor een wegafsluiting. Wegen die achter de afgesloten weg liggen, moeten voor de hulpdiensten bereikbaar blijven. - Maak bij filevorming geen gebruik van de vluchtstrook. Dit is een belangrijke route voor hulpdiensten. - Blokkeer geen toe - en uitgangen van gebouwen en zorg ervoor dat brandkranen vrij blijven. Dichtstbijzijnde brandkraan Bij brand is het van belang dat er direct een verbinding gelegd wordt tussen de brandkraan en een bluswagen. U kunt daarbij helpen. Weet waar de dichtstbijzijnde brand-
kraan bij uw woning of bedrijf is en maak de brandweer daar attent op. Ook het vrijhouden van brandkranen is belangrijk (o.a. van sneeuw en begroeiing). En een brandkraan waarop een auto staat geparkeerd, is onbruikbaar!
Zo herkent u een brandkraan Brandkranen worden aangegeven met rood omrande bordjes op gevels, op rode (betonnen) paaltjes of op witte (plastic) paaltjes. Het nummer achter de ‘B’ is het brandkraannummer. De twee getallen geven de afstand naar de brandkraan in meters aan (gezien met de rug naar het bordje toe). De brandkraan zelf heeft een vierkant of ovaal deksel met de tekst ‘Brandkraan’ of ‘Hydrant’.
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.VRZHZ.NL EN WWW.BRANDWEER.NL/ZUIDHOLLANDZUID.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 20
Ambulancedienst
Medewerkers staan dag en nacht paraat
Ambulancedienst voor snel, veilig en professioneel vervoer Niemand wil graag in een ambulance terecht komen. Maar als het onverhoopt toch gebeurt, is het prettig te weten dat de Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid u snel, veilig en professioneel vervoert. De ambulancemedewerkers staan hiervoor dag en nacht paraat. Bij de Ambulancedienst zijn circa 150 mensen werkzaam. Daaronder zijn vijftien (verpleegkundig) centralisten op de Gemeenschappelijke MeldCentrale. U belt met 1-1-2 en dan? Ambulancehulpverlening begint bij een aanvraag voor acute ambulancezorg via het alarmnummer 1-1-2. Dit telefoonnummer is uitsluitend bedoeld voor noodsituaties, zoals een ongeluk met ernstig letsel of waarbij een persoon het bewustzijn verliest of dreigt te verliezen (o.a. hartstilstand, hartaanval of een beroerte). Om het ambulanceteam zo snel mogelijk ter plaatse te laten komen, is een aantal factoren belangrijk. - Leg uit waar het slachtoffer zich bevindt. - Geef rustig en duidelijk aan de centralist door wat er aan de hand is. - Start eerste hulp op nadat u de melding heeft doorgegeven. - Vang het ambulanceteam op in de omgeving waar
het slachtoffer zich bevindt of vraag aan omstanders om dit te doen. - Houd uw huisnummer goed zichtbaar zodat de ambulance uw woning overdag en ’s nachts snel kan traceren. Het is belangrijk dat u de centralist een zo volledig mogelijk antwoord geeft op vragen die hij of zij stelt. De centralist, meestal zelf een verpleegkundige, is getraind om juist die vragen te stellen die belangrijk zijn om een goede inschatting te kunnen maken welke hulp noodzakelijk is. Zo werken de ambulanceteams Een ambulanceteam bestaat uit een verpleegkundige en een chauffeur. Ze werken intensief samen met één doel: de juiste ambulancezorg verlenen. Hiervoor hebben zij een intensieve en verplichte opleiding gevolgd. Elke vijf jaar moeten alle medewerkers een praktijkexamen met goed gevolg afleggen, waarmee zij hun bekwaamheidsverklaring behouden. Dit is belangrijk, omdat ambulanceverpleegkundigen handelingen mogen verrichten, die normaal gesproken alleen door artsen mogen worden uitgevoerd. Deze zogenaamde ‘voorbehouden handelingen’ mogen zij uitvoeren zodat de patiënt die acute zorg nodig optimaal kan worden behandeld.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 21
Ambulancedienst
De soorten ambulancezorg Reguliere ambulances De achttien reguliere ambulances die worden ingezet voor spoedeisende zorg, worden ook gebruikt om patiënten te vervoeren die vanwege gezondheidsproblemen niet zelf naar bijvoorbeeld ziekenhuis of verpleeghuis kunnen rijden. Zorgambulances De Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid heeft drie zorgambulances. Die worden gebruikt voor het vervoer van patiënten zonder een indicatie voor acute zorg, maar die geen gebruik kunnen maken van reguliere vervoersvormen. Deze vorm van ambulancezorg wordt uitgevoerd door verzorgenden in dienst van de Ambulancedienst. De zorgambulance is speciaal uitgerust voor deze vorm van vervoer en kan niet worden ingezet voor acute ambulancezorg. De zorgambulance beschikt daarom niet over een sirene en zwaailicht. Rapid Responder De Rapid Responder is een solo-ambulance die wordt bemand door een ambulanceverpleegkundige die hiervoor een training heeft gevolgd en extra is geschoold op het gebied van acute zorg. De Rapid Responder wordt ingezet voor diverse doeleinden, zoals: - Het verlenen van zorg bij incidenten waarbij verwacht kan worden dat een patiënt niet naar het ziekenhuis vervoerd hoeft te worden. - Het assisteren van andere ambulanceteams bij hulpverlening. - Het coördineren van hulpverlening bij grotere incidenten. - Het ondersteunen van de spreiding van ambulances over de regio. Zo wordt in sommige gevallen de Rapid
Responder met spoed naar een incident gestuurd omdat deze daar binnen 15 minuten kan zijn. Een reguliere ambulance komt er dan in veel gevallen achteraan. Biketeam De Ambulancedienst beschikt over drie biketeams. Die worden ingezet bij grote evenementen waar incidenten voor reguliere ambulances moeilijk bereikbaar zijn. Denk hierbij aan de kerstmarkt in Dordrecht en zomerfeesten in Gorinchem. Een biketeam bestaat uit twee bikers, waaronder een verpleegkundige, die via een speciaal uitgeruste ambulancefiets snel ter plaatse kunnen zijn om acute ambulancezorg te verlenen. Voor het eventuele vervoer van patiënten wordt zo nodig alsnog een reguliere ambulance ingezet.
Tot slot: elf voor…
t. Zorg er z t in huislghte.ef e s O B H - dat uueeeennEreanimatiecursbuijs kvoleine - dat u weet wat te doen voorbeeld een - dat vallen thuis, volg bij onge O-cursus. arts EHB geval van nood uw huis - dat uofinbij spoed 1-1-2. blijft tot de belt ij het slachtoffer - dat u lab nce er is. ambu
VOOR MEER INFORMATIE GAAT U NAAR WWW.ADZHZ.NL.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 22
GHOR
Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio
GHOR, de verbinding tussen veiligheid en zorg Als een grootschalig ongeval of ramp in de regio plaatsvindt, coördineert de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) de inzet van de geneeskundige hulpverlening. Daarnaast heeft de GHOR, samen met brandweer, politie en gemeenten, een belangrijke rol in de voorbereiding op crisisbeheersing en rampenbestrijding. De meeste incidenten kunnen ‘gewoon’ worden bestreden door ambulancedienst, brandweer en politie. Pas als sprake is van een groot incident met mogelijk slachtoffers, komt de GHOR in actie om de inzet van de geneeskundige hulpverlening te coördineren. Het redden, verzorgen en opvangen van slachtoffers heeft daarbij de prioriteit. Veiligheid en zorg Bij een groot incident is er sprake van behoefte aan meer (behandel)capaciteit. Daarom zijn er afspraken gemaakt met de Ambulancedienst, de GGD, de ziekenhuizen, het traumacentrum, het Nederlandse Rode Kruis en de huisartsen over beschikbaarheid van mensen en materiaal. De GHOR stemt deze activiteiten af met de andere hulpverleningsdiensten en gemeenten. In ZuidHolland Zuid zijn honderden functionarissen in de zorg 24 uur per dag, 7 dagen per week direct oproepbaar. Ze hebben, als zich een groot incident voordoet, allemaal een eigen taak. Voorbereiding en advies De GHOR zorgt er ook voor dat personen die een rol hebben in de geneeskundige rampenbestrijding voor die functie worden opgeleid, getraind en geoefend.
Daarnaast werkt de GHOR mee aan de veilige voorbereiding van evenementen. Op aanvraag van de gemeente beoordeelt de GHOR de geneeskundige- en gezondheidsaspecten van het evenement. De GHOR stelt bij deze advisering de gezondheid van (mogelijke) slachtoffers van grootschalige incidenten centraal. Een mooi voorbeeld is de voorbereiding van de geneeskundige zorg rond de bekende Molentochten in de Alblasserwaard.
Tot slot: voor… lf e z r e g r o Z schalig t o o r g n e e n a d val v - dat euvainl ogfe ramp geïnfnomrmonederof ong via Radio Rij bent Rijnmond. TV een noodpakket in - dat uheeft. huis
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.VRZHZ.NL OF WWW.GHORZHZ.NL.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 23
Algemeen
Waar vindt u de brandweer, politie, GGD en Ambulancedienst? Hoeksche Waard
Brandweerposten
Zwijndrechtse Waard
Ambulancedienst
Dordrecht
Politie
Drechtsteden Noord
Omgevingsdienst
Molenwaard
VRZHZ
Veiligheidsregio ZHZ Zederik
GGD ZHZ
Giesenlanden, Zederik, Leerdam
Leerdam
Molenwaard
Hardinxveld-Giessendam, Gorinchem Alblasser-
Molenwaard
Giessenlanden
dam HI Ambacht
H’veldPapendrecht Sliedrecht Giessendam
OudBeijerland
Zwijndrecht
Dordrecht
Binnenmaas
Korendijk
VRZHZ
Dordrecht Cromstrijen
Strijen
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 24
Gorinchem
Politie
Uw melding kan de sleutel zijn
Meld altijd verdachte situaties Iemand morrelt aan een autoportier en kijkt schichtig om zich heen. Een onbekende auto rijdt opvallend vaak en langzaam door de straat. En bij de buren, van wie u toch zeker weet dat ze een paar dagen weg zijn, lopen ’s avonds laat onbekenden om het huis. Het zijn allemaal voorbeelden waarbij uw gevoel zegt dat het wellicht niet in de haak is. Toch schromen mensen vaak om dergelijke verdachte situaties te melden aan de politie. Dit is jammer, want het komt maar al te vaak voor dat juist die informatie de sleutel vormt tot de oplossing van een zaak.
de politie, maar wilt u dit liever anoniem melden? Bel dan de anonieme tiplijn Meld Misdaad Anoniem via het telefoonnummer 0800-7000 (gratis).
Bel 1-1-2 of 0900-8844 Wij kunnen er als politie niet vaak genoeg op aandringen om verdachte situaties altijd en onmiddellijk te melden. De politie kan immers niet overal tegelijk zijn om een oogje in het zeil te houden. Bedenk daarbij dat de oplossing van een groot aantal misdrijven direct of indirect te danken is aan tips van burgers. En u kunt beter een keer voor niets bellen dan te laat bellen. Bel de politie bij spoed via het nummer 1-1-2 en anders 09008844 (lokaal tarief). Heeft u belangrijke informatie voor
‘Waakzaam en Dienstbaar’ De missie van de politie is ‘Waakzaam en Dienstbaar’. Deze is uitgewerkt in een meerjarenplan met de volgende doelstellingen: - het aantal aangifte om laag proberen te krijgen; - burgertevredenheid verhogen; - het oplossingspercentage verhogen;
- bereikbaarheid, beschikbaarheid en aanspreekbaarheid van de politie verbeteren.
Dit wil de politie samen met andere veiligheidspartners, waaronder gemeente, openbaar ministerie en brandweer bereiken. Maar vooral ook samen met u.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 25
Politie
Laat nooit zomaar onbekenden binnen
Babbeltrucs aan de deur, trap er niet in! Veel gevallen van diefstal en oplichting gebeuren na een ‘babbeltruc’. Een onbekend persoon belt bij u aan en vraagt of hij wat water mag drinken, een briefje mag schrijven of even een telefoontje mag plegen. Of hij stelt zich voor als een nieuwe buurman, zegt dat hij van het energiebedrijf is en een gaslek komt onderzoeken of dat hij voor een goed doel langs komt. Trap er niet in! De tijden dat u iedere onbekende ‘zomaar’ kon binnenlaten, zijn helaas al lang voorbij. De bedoeling is dikwijls alleen maar om binnen te komen. Als u dan ‘voor gaat’, geven ze hun maatje de kans om binnen te glippen. Ondertussen houdt men u aan de praat. Pas als de criminelen weg zijn, ontdekt u dat er geld of sieraden gestolen zijn. Als u naar binnen gaat om iets te pakken,
bijvoorbeeld een glas water of wat kleingeld voor een collecte, laat dan de persoon buiten staan en doe de voordeur in de tussentijd dicht. Geef pincode nooit af! Soms verdwijnt ook een pinpas. Bewaar dus nooit de pincode bij de pas en geef uw pincode nooit af. Ook niet als iemand van ‘de bank’ of ‘de politie’ u belt of voor uw deur staat. Geen enkele officiële instantie zal u ooit om uw pincode vragen. Die code is alleen voor u en voor niemand anders! Als iemand om uw pincode vraagt, heeft u te maken met een dief of oplichter. Bel dan 1-1-2. Collecte Als er in uw woonplaats een collecte wordt gehouden, wordt u daar vrijwel altijd door uw gemeente over geïnformeerd. Zij moet ook altijd een vergunning voor het houden van de collecte afgeven. Staat er een collectant voor uw deur, dan moet die zich kunnen legitimeren. Vraag gerust naar een legitimatiebewijs. Als er bij u in de buurt een collecte wordt gehouden, waarvan u zich afvraagt of die wel gehouden mag worden, bel dan de politie. Die zal u vragen in welke wijk de collectant loopt en wat het signalement van de collectant is. Vervolgens gaat de politie de vergunning en het legitimatiebewijs van de collectant controleren.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 26
Politie
Vo o r k o m i n b r a a k
Maak het inbrekers zo moeilij k mogelij k De politie wil u graag helpen om de kans op een inbraak aanzienlijk kleiner te maken. Wanneer u een aantal maatregelen treft die het de inbreker knap lastig maakt, is de kans aanwezig dat deze aan uw woning, bedrijf of auto voorbij gaat. Voor een deel zijn het heel eenvoudige maatregelen.
-
-
-
-
- Sluit ramen en deuren goed af. Ook als u maar even weggaat. - Gebruik de aangebrachte sloten op de juiste wijze. Alleen een deur dichttrekken is niet voldoende. Verwijder de sleutel uit het slot. Doe aan waardeberging. Laat goederen niet voor het grijpen liggen. Wanneer u veel kostbare kleine goederen heeft, is het aanschaffen van een kluis een overweging waard. Etaleer uw goederen niet te veel. Wanneer uw kostbare goederen vanaf de straat te zien zijn, is de kans dat een inbreker langskomt groter. Zorg voor orde om het huis of bedrijfspand en voorkom opklimmogelijkheden. Laat gereedschap, ladders, en dergelijke niet onbeheerd liggen. Snoei het groen rond uw woning of bedrijfspand, zodat een inbreker gezien kan worden. Berg de contactsleutels van auto’s en bijbehorende papieren goed op. Plaats voldoende verlichting aan de buitenzijde van uw woning of bedrijfspand. Maak afspraken met buren over oplettendheid en geef door wanneer u weg bent. Geef uw woning een bewoonde indruk. Laat ‘s avonds net zo veel verlichting branden als u normaliter doet. Laat desnoods radio of televisie aan.
- Registreer en merk uw goederen. - Fotografeer antiek, sieraden en kunst. Politie Keurmerk Veilig Wonen U kunt uw woning extra beveiligen door goed hangen sluitwerk aan te brengen. Dit kost wel geld, maar de kans op inbraak wordt er aanzienlijk kleiner door. Dat geldt ook wanneer u uw woning beveiligt volgens het Politiek Keurmerk Veilig Wonen. Dat richt zich met name op het tegenhouden van de gelegenheidsinbreker door middel van deugdelijk hang- en sluitwerk. Kijk voor meer informatie op www.politiekeurmerk.nl. Ingebroken? Doe altijd aangifte! De politie kan de daders en gestolen spullen beter opsporen als u aangifte doet. Doet u dus altijd aangifte als er bij u is ingebroken. Maak hiervoor een afspraak via telefoonnummer 0900 - 8844 (lokaal tarief).
Twitter De politie maakt gebruik van Twitter om inwoners van de regio tips te geven en alert te maken op verdachte situaties en personen. U kunt de politie volgen via www.twitter.com/politie_zhz.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 27
Politie
To c h g e s t o l e n ? D o e d a n a l t i j d a a n g i f t e !
Fietsdiefstal, er is wat tegen te doen Jaarlijks worden er in ons land meer dan 750.000 fietsen gestolen! Eén op de 20 eigenaars wordt wel een keer slachtoffer van deze veelvoorkomende vorm van criminaliteit. Het lijkt een onuitroeibaar kwaad. Toch kunt u er degelijk wel wat tegen doen. - Maak zo veel mogelijk gebruik van een (bewaakte) stalling, fietskluizen en/of fietsklemmen. - Noteer de kenmerken van uw fiets, zoals het merk, type en framenummer en bewaar deze gegevens bij het garantiebewijs en/of de aankoopnota. Maak ook eens een foto van uw fiets. - Laat postcode met huisnummer in het frame graveren. - Bij verhuizing de postcode niet onleesbaar maken. Dat maakt een fiets alleen maar verdacht. Laat een fietsenmaker een X achter de oude code graveren en laat de nieuwe gegevens er weer in graveren. - Zet de fiets altijd op slot. Gebruik daarvoor een ARTslot (ART staat voor het samenwerkingsverband tussen ANWB, RAI en TBBS, verzekeraars en de politie). - Zet uw fiets met een extra beugelslot of ketting vast aan een hek of paal. - Laat uw fiets ‘s avonds en ’s nachts niet achter op een onverlichte plaats. - Zet de fiets thuis altijd in een afgesloten schuur of garage. Landelijk fietsdiefstalregister Sinds 28 januari 2008 kunt u op internet via het fietsdiefstalregister controleren of een fiets als gestolen geregistreerd staat. Handig ter controle van de aangifte van uw gestolen fiets (let op: alleen de aangiftes van na 1
januari 2008 zijn opgenomen). Het register is ook handig als u een tweedehands fiets wilt kopen. U kunt dan vooraf controleren of het om een gestolen tweewieler gaat. Koopt u namelijk een gestolen fiets, en de politie controleert het framenummer, dan kunt u worden aangehouden op verdenking van fietsdiefstal of -heling. Kunt u een te koop staande fiets niet via het register controleren? Probeer dan een koop zo veel mogelijk met een officiële fietsenhandelaar af te sluiten. Biedt iemand een fiets voor een veel te lage prijs aan, zie dan af van de koop en bel de politie op 1-1-2. Het fietsdiefstalregister is te vinden via www.rdw.nl (klik op ‘fiets’).
Toch gestolen? Mocht uw fiets worden gestolen, doe dan onmiddellijk aangifte. Niet dat er dan direct een grootscheeps onderzoek wordt gestart. Maar het vergroot wel de kans dat u uw fiets weer terug krijgt. Want als de politie een fietsendief weet aan te houden, is het dikwijls zo dat deze meerdere fietsen heeft gestolen. In dat geval worden de andere aangiftes erbij gepakt om te kijken of de verdachte daar mogelijk ook mee te maken heeft. Heeft u geen aangifte gedaan, dan zal uw zaak nooit meer ter sprake komen.
VOOR CONTACT OF INFORMATIE: ALGEMEEN NUMMER 0900-8844; ALARMNUMMER 1-1-2; WWW.POLITIE.NL/ZUID-HOLLAND-ZUID.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 29
Politie
Niets erin = niets eruit!
Voorkom auto-inbraak, breng dief niet in verleiding Agenten en toezichthouders zien het nog iedere dag: mensen die de duurste dingen in hun auto achterlaten. Tassen, mobiele telefoons en laptops bijvoorbeeld. En ook nog eens volop in het zicht. ‘Handig’ voor een autodief die op zoek is naar buit. Laat nooit (zichtbaar) spullen in uw auto achter! Uw jas of tas op de achterbank maakt de dief erg nieuwsgierig. Leg daarom niets in het zicht. Sterker nog: laat het dashboardkastje open ten teken dat er niets te halen valt. Autoradio’s zijn roofgoed bij uitstek. Neem het afneembare frontje daadwerkelijk mee en laat deze niet in de auto achter. Vergeet vooral ook uw navigatiesysteem niet.
Voorkom autodiefstal Bij autodiefstal gaat het allang niet meer om dure, nieuwe auto’s, maar ook om de middenklassers. Alle nieuwe automodellen zijn namelijk standaard van startonderbrekers voorzien. Die zorgt ervoor dat het elektrische systeem van een auto automatisch wordt
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 30
Politie
onderbroken, nadat de motor is uitgezet. U kunt zo’n systeem in laten bouwen. Maar er zijn meer maatregelen om het autodieven en –krakers extra lastig te maken.
Tot slot: voor… Zorg erzelf ies het t a u it s e t h c a en erd - datnualebmij evnt en/of het kentek sig udt. ernet ontho zich aanmeldt bijooBr uinrfgorma- datwuw.burgernet.nl) vuw buurt (w er incidenten in tie ov
Auto gestolen? Wordt uw auto gestolen, doe dan altijd aangifte. Daarnaast is het van belang om de diefstal direct te melden bij het VbV, het Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit. Het VbV vervult een centrale rol in de bestrijding van autodiefstal. Telefoonnummer (071) 364 17 77 (24 uur per dag bereikbaar).
Tips - Doe uw auto altijd op slot, ook als u bij uw eigen huis parkeert. - Parkeer uw auto wanneer dat kan in het zicht, op een goed verlichte parkeerplaats of in een parkeergarage met (camera)toezicht. - Laat geen waardevolle spullen achter in uw auto. Autokrakers kennen alle verstopplaatsen in de auto. - Laat bij een stationwagen het afdekzeil van de bagageruimte open. Zo is van buitenaf te zien dat hier geen (waardevolle) spullen onder liggen. - Laat de klep van het handschoenenkastje open, zodat te zien is dat er niets van waarde in ligt. - Laat uw auto voorzien van een goedgekeurd alarmsysteem. - Noteer de kenmerken (zoals unieke registratienummers) van uw waardevolle bezittingen. Maak ook foto’s van uw bezittingen. Dan kan de politie gevonden buit eerder aan u teruggeven. - Ook als u in de auto bijvoorbeeld voor een verkeerslicht wacht, kan er ingebroken worden (‘Italiaanse’ methode). Laat tassen en laptops niet op de bijrijderstoel of achterbank liggen. Leg ze in de kofferbak of doe de veiligheidsgordel om het tashengsel heen. - Laat het kenteken in alle autoruiten graveren. Neem altijd de sleutel uit het contact als u uit de auto stapt, ook al parkeert u de auto maar voor heel even. - Maak er een gewoonte van om bij het verlaten van de auto het stuurwiel in het stuurslot te klikken. Parkeer de voorwielen altijd in de richting van het trottoir. - Berg uw autosleutels thuis goed en uit het zicht op. Niet in uw jaszak of op het bekende kastje in de hal. Inbrekers zijn steeds vaker niet op zoek naar geld of sieraden, maar naar uw auto.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 31
GGD
Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst
GGD werkt aan gezonde(re) samenleving De Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) werkt in opdracht van de gemeenten in de regio ZuidHolland Zuid aan een gezonde(re) samenleving. Hiervoor richt ze zich op de bewaking, bescherming en bevordering van de gezondheid van alle inwoners in de regio. De GGD voert taken uit op het gebied van: - infectieziektebestrijding; - reizigerszorg; - technische hygiënezorg; - medische milieukunde; - openbare geestelijke gezondheidszorg; - gezondheidsbevordering en onderzoek; - gezondheidsvoorlichting; - toezicht op kwaliteit kinderopvang. Voorzorgsmaatregelen De GGD wacht niet af totdat gezondheidsproblemen ontstaan, maar gaat actief op zoek naar situaties die de gezondheid van inwoners van de regio kunnen schaden. SOA, Legionellabesmetting of een TBC-uitbraak zijn voorbeelden van risico’s waaraan mensen bloot kunnen staan. Met de juiste voorzorgsmaatregelen en kennis kunnen veel van deze risico’s worden voorkomen. De GGD doet al jaren onderzoek naar de gezondheid in de regio. De onderzoekers beschikken over een uitgebreide database met gegevens van de gezondheidssituatie per gemeente. Met de verkregen kennis en informatie adviseert de GGD de gemeenten in de regio bij het opstellen, uitvoeren en evalueren van het gezondheidsbeleid. Samenwerking GGD en VRZHZ De burgemeester is verantwoordelijk voor het nemen van maatregelen om verspreiding van besmettelijke
ziekten tegen te gaan. Hij laat zich daarbij adviseren en ondersteunen door de GGD. De GGD heeft zelf ook verantwoordelijkheid voor het bestrijden van infectieziekten, de medische milieukunde en de psychosociale nazorg bij rampen. De GHOR van de Veiligheidsregio ZHZ is verantwoordelijk voor de afstemming van de activiteiten met de andere hulpverleningsdiensten en de gemeenten die belast zijn met crisisbeheersing en rampenbestrijding in de regio. Dit vraagt om nauwe samenwerking met de GGD. De nadruk ligt daarbij op de afstemming van de uitvoerende coördinatie. Grootschalige uitbraak infectieziekte De GGD informeert en adviseert over gezondheidsrisico’s bij grootschalige uitbraken van infectieziekten en bij rampen. De taken van de GGD zijn dan: - het geven van voorlichting; - het fungeren als vraagbaak voor publiek, zorgverleners en instellingen; - het informeren en adviseren over medisch milieukundige aspecten, bijvoorbeeld over asbest, luchtverontreiniging en het binnenmilieu; - het verzamelen en analyseren van gegevens over de verspreiding van infectieziekten in de regio; - het adviseren van de lokale overheid over te nemen maatregelen; - het doen van onderzoek naar de bron van een besmetting;
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 32
GGD
- het nemen van actie om verdere verspreiding van de besmettelijke ziekte te voorkomen, zoals waarschuwen en vaccineren van contactpersonen of het adviseren van (hygiëne)maatregelen aan instellingen; - het uitvoeren van grootschalige vaccinatiecampagnes, zoals bij de nieuwe influenza A. - het opstellen van (gezondheidskundige) richtlijnen voor bijvoorbeeld het organiseren van evenementen.
Infectieziekten verspreiden zich snel en aanvankelijk onopgemerkt. Indien nodig worden (grootschalige) inentingen verzorgd om infectieziekten, zoals tuberculose, te voorkomen. In bloed kunnen virussen aanwezig zijn, zoals het hepatitis B of C of HIV. Via bloed-bloedcontact kunnen deze virussen op een andere persoon worden overgedragen. Bij bloed-bloedcontact komt het bloed van de ene persoon (de bron) direct in contact met het bloed van een andere persoon (de verwonde). De hoogte van het risico op besmetting met het hepatitis B- of C-virus of het HIV-virus is afhankelijk van het soort incident en de bron van de besmetting. Informatie per infectieziekte kunt u vinden op www.ggdzhz.nl onder ‘Infectieziekten’. Reizigersvaccinaties Veel mensen weten inmiddels dat ze voor een reis naar de (sub)tropen beschermende gezondheidsmaatregelen
Infectieziektebestrijding Infectieziekten zijn besmettelijke ziekten die kunnen ontstaan nadat ziekteverwekkers het lichaam zijn binnengedrongen. Bij de meeste ernstige infectieziekten is behandeling van patiënten nodig. Dit is het terrein van huisarts of specialist. Daarnaast moet verspreiding worden tegengegaan. Dit is één van de taken van de GGD. De GGD doet dit door continu infectieziekten op te sporen en actie te ondernemen. Zo nodig stelt de GGD een onderzoek in naar de bron van de infectieziekte en naar de contacten van de patiënt, een zogenoemd bron- en contactonderzoek.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 33
GGD
moeten nemen. Maar ook voor reizen naar Egypte, Turkije, Tunesië en Marokko is het belangrijk dat men maatregelen treft om ziek worden te voorkomen. De GGD heeft iedere dag een reizigersspreekuur waar u alle benodigde vaccinaties, een recept voor anti-malariapillen en andere producten ter bescherming tegen ziekten kunt verkrijgen. Er zijn twee manieren om een afspraak te maken: telefonisch via het afsprakenbureau (telefoon 078-7708500) of via www.ggdreizen.nl. Kwetsbare groepen De meeste mensen gaan zelf naar de huisarts, tandarts of specialist als ze ziek zijn. Dat klinkt eenvoudig maar helaas werkt dit niet voor iedereen. Er zijn mensen die hun gezondheidssituatie onderschatten. Ook zijn er mensen voor wie het lastig is hulp te zoeken. Voor kwetsbare groepen heeft de GGD bijzondere aandacht. De afdeling Vangnet en Advies verricht werkzaamheden in het kader van de maatschappelijke zorg. Bij de afdeling Vangnet en Advies van de GGD is ook het Meldpunt Zorg en Overlast/Steunpunt Huiselijk Geweld ondergebracht.
Meldpunt Zorg en Overlast/ Steunpunt Huiselijk Geweld U belt het Meldpunt Zorg en Overlast/Steunpunt Huiselijk Geweld (ZO/SHG) als u zich zorgen maakt over iemand, wanneer u overlast heeft van iemand in uw omgeving of als u vermoedt dat er sprake is van huiselijk geweld. Het meldpunt biedt u advies en ondersteuning. Vaak vindt de persoon over wie de melding gedaan wordt zelf niet dat hij of zij hulp nodig heeft. Het kan ook zijn dat iemand geen hulp durft te vragen of niet weet hoe dit moet. Bel dan ook met het Meldpunt ZO/SHG. Het telefoonnummer is 0909-635 37 86.
Milieu en gezondheid De afdeling Milieu en Gezondheid van de GGD zet zich in voor het bevorderen van de gezondheid door een goede inrichting van de leefomgeving. Ze doet dit door het beoordelen van risico’s en het verstrekken van informatie daarover. De GGD kan ook ondersteuning bieden bij milieu-incidenten. Het gaat om milieufactoren, zoals lucht- en bodemkwaliteit, geur, geluid, straling, chemische vervuiling en binnenmilieu. Het binnenmilieu is meestal ongezonder dan het buitenmilieu. Daarom besteedt de GGD daar extra aandacht aan.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 34
GGD
Gezond wonen Het grootste deel van de dag (ongeveer 70%) brengen we door in onze eigen woning. We denken en praten veel over de vervuiling van de omgeving, maar vergeten vaak dat ons huis ook tot het milieu behoort: het binnenmilieu. De voornaamste veroorzakers van vervuiling van het binnenmilieu zijn: vocht, verbrandingsgassen, rook, klus- en bouwmaterialen. Huizen worden steeds beter geïsoleerd. Dit levert energiebesparing op, maar door het verdwijnen van naden en kieren verdwijnt ook de ventilatie die eerst vanzelf plaatsvond. Soms kunnen door verontreiniging van het binnenmilieu gezondheidsklachten ontstaan. U kunt bijvoorbeeld last krijgen van hoofdpijn, misselijkheid, lusteloosheid en/of luchtwegklachten. Zo kan bij het verbranden van gas in een gasfornuis, geiser, gashaard of ander gastoestel onder andere stikstofdioxide en (bij onvolledige verbranding) kolendamp (koolmonoxide) ontstaan. Gezondheidsklachten kunnen ook ontstaan door vocht in de woning.
Veel vocht in huis bevordert de groei van schimmels en huisstofmijten. Bij doe-het-zelven en bouwen worden vaak materialen (zoals spaanplaat, verven, lijmen en lakken) gebruikt die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid. Gelukkig kunnen veel gezondheidsklachten voorkomen worden door goed te ventileren/luchten. Tips - Zorg tijdens koken, klussen en bij vocht in huis voor extra ventilatie. - Laat gasapparatuur ieder jaar controleren door een vakman. - Rook niet in huis, zeker niet in het bijzijn van kinderen. - Meer informatie over milieu en gezondheid vindt u op www.ggdzhz.nl. Gezonde leefstijl Veel gezondheidsproblemen hangen samen met leefstijl en leefomgeving. De GGD adviseert en geeft voorlichting over gezond leven. De GGD voert de regie op een aantal regionale programma’s: Gezond Gewicht (overgewichtpreventie), Mentale Weerbaarheid
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 35
GGD
en mensen met een verhoogd risico op SOA’s. Dat zijn bijvoorbeeld mannen die seks hebben met andere mannen, prostitutiebezoekers, prostituees, mensen met een partnerwaarschuwing of mensen die afkomstig zijn uit een land waar HIV veel voorkomt. Meer informatie over SOA en Aids kunt verkrijgen bij uw huisarts of de GGD Zuid-Holland Zuid (telefoon 078 - 770 85 00) of op www.ggdzhz.nl. De Aids SOA infolijn (telefoon 0900 - 204 204 0, 24 uur per dag bereikbaar, € 0,10 per minuut). Op www.soatest.nl krijgt u persoonlijk testadvies over SOA en HIV, gebaseerd op uw eigen situatie.
(depressiepreventie) en Verzuip jij je Toekomst?! (alcoholpreventie). Meer informatie over deze regionale programma’s is te vinden via de website van de GGD www.ggdzhz.nl. Voorkoming en bestrijding van SOA Per jaar worden in Nederland ongeveer 100.000 mensen besmet met een seksueel overdraagbare aandoening (SOA, ook wel geslachtsziekte genoemd). Een SOA kan worden overgedragen bij vrijen zonder condoom. De belangrijkste SOA’s zijn chlamydia, gonorroe, syfilis, genitale wratten, herpes genitalis, hepatitis B en HIV (het virus dat aids veroorzaakt). De meeste SOA’s zijn eenvoudig te genezen, maar dat geldt niet voor alle SOA’s. Een van de kerntaken van de GGD is voorkoming en bestrijding van seksueel overdraagbare aandoeningen. De GGD richt zich specifiek op jongeren t/m 24 jaar
Tot slot:
voor… lig ongeval Zorg er zelf al van een grootschaR adio v - dat uaminpggeeïnformeerd bnemntonviad. of r ond of TV Rij huis heeft. Rijnmeen noodpakket in e thuis en op reis - dat uu de algemene hygiën - dat t oog houdt. eren over wat te in he als u op laat inform - dat u bzijicehen infectieziektea,aorokook ín Europa. doen ie gaat, buiten m vakant
VOOR CONTACT OF INFORMATIE: GGD ZHZ; KAREL LOTSYWEG 40, 3318 AL DORDRECHT TELEFOON (078) 770 85 00; WWW.GGDZHZ.NL
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 36
Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid
Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid - OZHZ
OZHZ adviseert overheden over veiligheid en leefbaarheid De Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (OZHZ) voert de wettelijke omgevingstaken uit voor de zeventien gemeenten in Zuid-Holland Zuid. Doel is het voorkomen van gevaarlijke situaties, schade en hinder door (bedrijfs)activiteiten en schade aan milieu en ecologie. De medewerkers van OZHZ beschikken over een ruime kennis op het gebied van externe veiligheid, bouwveiligheid en brandveiligheid, maar ook op het terrein van luchtkwaliteit, bodem, geluid en over verkeer en vervoer. Met de kennis van deze specialisten verleent OZHZ vergunningen en voert zij toezicht en handhaving uit. Ook adviseert en ondersteunt zij de gemeenten en provincie bij het nemen van verantwoorde keuzen op het gebied van economische ontwikkelingen, de schaarse ruimte en het milieu. Op die manier wordt samen gewerkt aan een gezonde en veilige leefomgeving voor inwoners in de regio. Bij het uitvoeren van omgevingstaken wordt gezocht naar het zoeken van een juiste balans tussen de kwaliteit van de leefomgeving en andere belangen, zoals economie. OZHZ heeft oog voor al die belangen en zoekt, binnen de wettelijke kaders, in overleg met alle betrokkenen naar oplossingen. OZHZ en u Onze samenleving is complex. In onze dichtbevolkte en geïndustrialiseerde regio zijn risico’s en/of overlast in zekere mate onvermijdelijk. Of u nu deelnemer aan een evenement bent of naast een groot bedrijf woont; een zeker risico op gevaar of hinder hoort daarbij. Mensen moeten er wel op kunnen vertrouwen dat de overheid ervoor zorgt dat die risico’s geen normen overschrijden. OZHZ adviseert gemeenten en provincie bij het inrichten van ruimte door vooraf mogelijke risico’s binnen een gebied of bij een bedrijf in kaart te brengen. Zo kan bijvoorbeeld worden voorkomen dat een school direct
langs een drukke (snel)weg wordt gebouwd of dat de opslag van gevaarlijke stoffen direct naast een woonwijk komt te liggen. OZHZ controleert bedrijven en treedt namens de overheden op wanneer deze zich niet houden aan de regels. Denk hierbij aan vergunningen voor horecaondernemers (geluidsoverlast) en voor grote chemische bedrijven (productie, opslag en gebruik gevaarlijke stoffen). Milieuoverlast? Bel de Milieutelefoon Bedrijven in deze regio geven soms ook overlast. De afgelopen decennia is gewerkt aan het wegnemen van vervuiling van bodem, water en lucht en het tegengaan van gevaar, schade en hinder. Bedrijven zijn zich bewuster van de effecten van hun handelen op de omgeving en leven de voorschriften steeds beter na. Dat neemt niet weg dat bewoners soms toch nog overlast kunnen ondervinden van de bedrijven in hun woonomgeving. OZHZ beschikt over een wachtdienst die 24 uur per dag bereikbaar is. Ondervindt u milieuoverlast, bel dan de Milieutelefoon, 0888 - 333 555. Als u belt met een dringende klacht dan komt een medewerker van de wachtdienst zo snel mogelijk naar u toe. Sommige overlast kan niet meteen worden weggenomen. Er volgt dan eerst een formeel juridisch traject
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 37
Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid
en dat kost tijd. In principe krijgt elke melder achteraf een bericht van OZHZ over de bevindingen naar aanleiding van de melding. Voor niet-spoedeisende milieuklachten en -meldingen kunt u een digitaal formulier invullen op de website www.ozhz.nl. Zo’n schriftelijk ingediende melding behandelt OZHZ op de eerstvolgende werkdag. Milieumeldingen kunnen gaan over: - geluidsoverlast; - stankoverlast; - lichtoverlast - (mogelijke) bodemverontreiniging; - (mogelijke) luchtverontreiniging. OZHZ en grootschalige incidenten OZHZ speelt ook een rol tijdens en na (grootschalige) incidenten. OZHZ neemt tijdens grote branden monsters voor analyse, al dan niet in overleg met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Met deze informatie wordt een beeld geschetst van de omgevingsrisico’s. OZHZ en evenementen Voor de gemeente Dordrecht voert OZHZ taken op het gebied van bouwen en wonen en Algemeen Plaatselijke Verordeningen (APV) uit. In de APV staan allerlei regels en bepalingen waaraan burgers en de gemeente zich moeten houden. Daarbij gaat het om openbare orde en veiligheid. Bij de voorbereiding van evenementen zorgt OZHZ ervoor dat het evenement zo veilig mogelijk kan verlopen. Dat doet ze onder meer in samenwerking met de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. De gemeente Dordrecht kent een groot aantal reguliere activiteiten waar veel bezoekers op afkomen (o.a. Kerstmarkt, Big Rivers Festival, Dordt in stoom en Ark van Noach). Het
vereist een deskundig oog om die evenementen veilig en zonder te veel overlast te laten verlopen. OZHZ werkt hiervoor samen met andere diensten, zoals de Veiligheidsregio ZHZ, GHOR en politie. Vervoer De regio Zuid-Holland Zuid kenmerkt zich door het vervoer van grote hoeveelheden goederen via snelwegen, waterwegen, spoorwegen en buisleidingen. Vervoer leidt in de praktijk vaak tot knelpunten in de leefomgeving. OZHZ ondersteunt gemeenten en provincie op basis van kennis over milieukwaliteit om bijvoorbeeld een woonwijk te bouwen op een bepaalde locatie. Ook beheert OZHZ namens meerdere gemeenten verkeersmodellen waarmee een inschatting gemaakt kan worden van de milieusituatie in de toekomst. Ook die verkeersmodellen zijn van groot belang bij de advisering aan gemeenten.
Vergunningen gevaarlijke stoffen In onze bedrijvige maatschappij worden wij dagelijks blootgesteld aan schadelijke stoffen. Het is belangrijk dat de uitstoot (emissie) van gevaarlijke stoffen zo veel mogelijk wordt beperkt, zodat de volksgezondheid niet
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 38
Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid
leefomgevingskwaliteit van de regio. OZHZ zal zich hier primair op gaan richten bij de uitvoering van de omgevingswetten. Hiervoor is een nieuw uitvoeringskader ontwikkeld voor de uitvoering van omgevingstaken. De overheid kan niet meer alle omgevingsdoelen met dezelfde intensiteit blijven uitvoeren. Daarvoor ontbreken de middelen. Er moeten nieuwe prioriteiten worden gesteld. De gemeenten hebben met elkaar vastgesteld dat de veiligheid en gezondheid van burgers regionaal dezelfde aanpak moet krijgen. Effecten van incidenten houden immers niet op bij de grens van de gemeente. Duurzaamheid krijgt wel een regionaal uniforme aanpak, maar met een lagere prioriteit. Leefbaarheid is vooral een lokaal thema. in gevaar komt. OZHZ is aan zet als het gaat om de emissieproblematiek van bedrijven. Daarbij moet, binnen de (vaak Europese) normen, evenwicht gezocht worden met veiligheid, werkgelegenheid en de belangen van de omgeving. Bedrijven die gevaarlijke stoffen uitstoten, moeten een vergunning hebben. Bij het verlenen van een vergunning beoordeelt OZHZ of de uitstoot van gevaarlijke stoffen aan wettelijke normen voldoet. Ook wordt gekeken of het bedrijf zo veel mogelijk de juiste technieken gebruikt. Als het bedrijf aan alle normen op het gebied van onder andere luchtkwaliteit, geluid, lozingen naar water en bodem voldoet, verleent OZHZ, veelal namens de provincie de gevraagde vergunning. Toekomst De gemeenten in Zuid-Holland Zuid geven gezamenlijk prioriteit aan een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving. Hiertoe leggen zij een nieuwe basis voor de
Tot slot: voor… lf e z r e g r o Z lefoon lebfeoltonbij e t u ie il M e - dat u d drijven, te
be overlast- v3an33 555. ende milieuklach0888 bij niet-spoedeisdigitaal formulier - dat uen -meldingen eenwww.ozhz.nl. ten op de website invult
VOOR CONTACT OF INFORMATIE: OZHZ, REGIOKANTOOR, NOORDENDIJK 250, 3311 RR DORDRECHT TELEFOON (078) 770 85 85 OF WWW.OZHZ.NL.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 39
Wees voorbereid
Hoe groot is de kans op een ramp of incident?
Bekij k regionaal risicoprofiel en risicokaart Iedere veiligheidsregio dient een regionaal risicoprofiel op te stellen. Het regionaal risicoprofiel geeft antwoord op de vraag welke soorten rampen en crises zich in de regio Zuid-Holland Zuid kunnen voordoen en hoe erg die zouden zijn. Het gaat om risico’s die de normale werkzaamheden van hulpdiensten overstijgen. Bij het risicoprofiel gaat het bijvoorbeeld om een langdurende stroomstoring, extreem hoge brandrisico’s of explosiegevaar. In totaal heeft de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid circa 40 realistische scenario’s geanalyseerd. Die variëren van een grieppandemie, extreem weer en overstromingen tot een incident met gevaarlijke stoffen of paniek in grote menigten. Het regionaal risicoprofiel vindt u op www.vrzhz.nl/publikaties.
Risicokaart Naast het eigen risicoprofiel is voor heel Nederland de risicokaart ontwikkeld. Op deze kaart vindt u informatie over bijvoorbeeld transporten met gevaarlijke stoffen, bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken of de aanwezigheid van een LPG-tankstation. Maar ook over risico’s van overstroming. U kunt met de risicokaart inzoomen op uw eigen woon- of werkomgeving. Zo krijgt u inzicht in de risico’s die voor u van belang zijn. Ga voor meer informatie naar www.risicokaart.nl.
www.risicokaart.nl
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 41
Wees voorbereid
De meeste dingen heeft u waarschijnlijk al in huis
Stel een noodpakket samen De kans is klein. Toch kan het ook u overkomen dat u noodgedwongen langere tijd in uw huis moet blijven. Met een noodpakket komt u een noodsituatie goed door. U kunt het officiële noodpakket kopen, maar waarschijnlijk heeft u de meeste spullen al in huis. Breng deze spullen bij elkaar op een veilige, droge en makkelijk bereikbare plaats en u bent goed voorbereid op een mogelijke ramp.
In een noodpakket zit in ieder geval: - radio, opwindbaar of op batterijen (stem af op calamiteitenzender Radio Rijnmond, 93.4 FM). - zaklamp (opwindbaar of op batterijen); - extra batterijen opgeladen; - aansteker of lucifers (waterdicht verpakt) en kaarsen; - water, sap, frisdrank; - voorraad houdbaar eten (direct te eten); - verzorgingsartikelen (o.a. desinfecterende handgel, wc-papier, vochtige doekjes); - eerstehulpdoos met handboekje; - gereedschap (o.a. schroevendraaier, tang, zakmes);
- dekbed, deken; - contant geld; - handig: emmer, plastic zeil, vuilniszakken, touw, blikopener. U kunt uw noodpakket zelf aanvullen met specifieke producten voor baby, peuter of chronisch zieken. Denk daarbij aan voldoende medicijnen, luiers en speciale voeding. Controleer af en toe de houdbaarheidsdatum van producten.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 42
Wees voorbereid
Wat te doen…
Als de sirene gaat Een grote brand, een explosie, een gifwolk of paniek in een menigte. Samen met andere partners spant de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid zich in om de risico’s zo veel mogelijk te beperken. Toch kan zich ook in onze regio een ramp voltrekken. In een dergelijke situatie is het belangrijk om te weten wat u moet doen om erger voorkomen. En misschien zelfs om levens te redden; van uzelf en van anderen. Als de sirene gaat, dreigt er acuut gevaar. Er is dan beslist meer aan de hand dan stank of een prikkelende lucht. De sirene waarschuwt mensen in het gebied waar acuut gevaar dreigt. Dat kan in één of meer gemeenten zijn, maar ook alleen in uw wijk. Hoort u de sirene, dan is hij dus voor u bedoeld. Het is dan belangrijk dat u weet wat u moet doen.
- Bent u in de auto? Parkeer die dan en ga zo snel mogelijk ergens naar binnen. Kan dit niet, zet dan de auto stil (motor uit) langs de kant van de weg en blijf in de auto. - Geef/bied anderen de gelegenheid bij u te schuilen. - Ziet u dat anderen de sirene niet opmerken, waarschuw hen dan.
Ga naar binnen - Als u buiten aan het werk bent of aan het winkelen: ga zo snel mogelijk het dichtstbijzijnde gebouw binnen, bijvoorbeeld een bedrijf, kantoor, winkel of huis. - Kinderen die op school zijn, moeten daar blijven en worden opgevangen door de schoolleiding.
Sluit ramen en deuren Een ramp of zwaar ongeval kan tot gevolg hebben dat er gevaarlijke stoffen in de lucht komen. U kunt zich daar tegen beschermen door te schuilen in de woning of een ander gebouw. - Sluit ramen, deuren en andere openingen in uw woning. Denk ook aan tussendeuren, roosters, ontluchtingskokers, schuiven, enzovoort. - Ga in iedere ruimte na waar buitenlucht naar binnen komt en sluit die openingen af. - Zet indien mogelijk de mechanische ventilatie uit of op de laagste stand. - Plak de afvoer van ventilatie en openingen af (met kranten of plastic).
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 43
Wees voorbereid
RTV Rijnmond Als de sirenes gaan, krijgt de regionale zender de rol van officiële calamiteitenzender. In onze regio Zuid-Holland Zuid is dit RTV Rijnmond. - Zet de radio aan en stem af op Radio Rijnmond etherfrequentie 93,4 FM of op de kabel. Zodra de
Hierin wordt ook verwezen naar teletekstpagina 112 van TV Rijnmond. - Kijk op teletekst van TV Rijnmond voor berichten over de ramp.
sirene gaat, wordt Radio Rijnmond de officiële calamiteitenzender. Officiële informatie is hier het eerst te horen. Op deze zender meldt de overheid wat er aan de hand is en welk gevaar er is. U krijgt hier instructies en adviezen. Volg die op. - U kunt ook uw tv aanzetten en afstemmen op TV Rijnmond. Zodra de sirene gaat, kunt u via de zogeheten Tickertape onderin uw beeldscherm lezen wat er aan de hand is en wat u moet doen.
Maandelijkse test Om te voorkomen dat u het geluid van de waarschuwingssirenes niet meer herkent, worden elke eerste maandag van de maand om 12.00 uur in heel Nederland de sirenes getest. Als u de sirene op dat tijdstip hoort, dan weet u dat er niets aan de hand is. Als er echt iets aan de hand is, gaat de sirene vaker dan tijdens de sirenetest. Bij de maandelijkse tekst wordt ook de Tickertape op TV Rijnmond getest.
Wanneer is het buiten weer veilig? - De situatie is pas weer veilig wanneer u dat via RTV Rijnmond heeft gehoord. Dus niet wanneer de sirene ophoudt met loeien. - Bij een nationale ramp wordt u geïnformeerd via Nederland 1,Radio 1 (frequentie 98.9 FM) en www.crisis.nl.
NL-Alert NL-Alert is een nieuw, extra middel van de overheid om mensen in geval van nood te bereiken met een bericht via de mobiele telefoon. Bij een (dreigende) ramp of noodsituatie worden degenen in de directe omgeving via de mobiele telefoon geïnformeerd over de situatie. In het bericht staat specifiek wat er aan de hand is en wat je op dat moment het beste kunt doen. NL-Alert werkt op basis van een techniek om tekstberichten uit te zenden naar mobiele telefoons via gsm-zendmasten. De meldkamer van de hulpdiensten zendt het bericht uit. Dit bericht bereikt mobiele telefoons alléén in dat gebied binnen enkele seconden. Een NL-Alert bericht wordt verstuurd als er sprake is van acute levens- of gezondheidsbedreigende situaties.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 44
Wees voorbereid
Zuid-Holland Zuid kwetsbaar voor hoog water
Bekij k speciale hoogwatersite De regio Zuid-Holland Zuid is een erg kwetsbare regio als het om hoog water gaat. Dat werd bijvoorbeeld in 2012 weer eens duidelijk. Wij hebben als regio niet alleen te maken met de kans dat veel water vanuit Frankrijk, België en Duitsland naar ons land toe stroomt. Zuid-Holland Zuid heeft ook te maken met de risico’s van (noordwester)storm met opstuwend water vanuit de Noordzee. Als zich dat voordoet, stroomt water de Hollandse Delta in en komt veel water stroomafwaarts richting Delta. Hoge waterstanden kunnen dan niet alleen tot ongemakken leiden, maar ook een bedreiging vormen voor veel grotere gebieden.
Speciale website Informeer eens bij uw eigen gemeente of raadpleeg de Rizsicowijzer op www.vrzhz.nl. Voor hoogwater is er bovendien nog een speciale website waarbij u de eigen postcode kunt invoeren: www.ahn.nl/postcodetool. Daarop kunt u precies zien hoeveel meter u boven (+0 of onder (-) NAP woont.
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 45
Algemeen
Belangrij ke telefoonnummers Alarmnummer brandweer, politie en ambulance ....................................1-1-2 Alarmnummer doven en slechthorenden................................................0800-8112 Politie, als het zonder zwaailicht kan .....................................................0900-8844 Politie, als het zonder zwaailicht kan, voor doven en slechthorenden .....0900-81844 Melden storingen gas en elektriciteit ....................................................0800 - 9009 Veiligheidsregio, regionale brandweer, GHOR .......................................(088) 6365 000 GGD ZHZ .............................................................................................(078) 7708 500 Ambulancedienst ZHZ ..........................................................................(078) 7708 520 Albert Schweitzer ziekenhuis ................................................................(078) 6541 111 Beatrix ziekenhuis ................................................................................0900-8440 Meld Misdaad Anoniem .........................................................................0800-7000 Arbeidsinspectie ...................................................................................0800-5151 Bureau Slachtofferhulp Dordrecht en Gorinchem .................................0900-0101 Meldpunt Cybercrime ................................. 0900-0111 Juridisch Loket Dordrecht ............................ 0900-8020 Omgevingsdienst ZHZ ................................. (078) 7708 585 Milieutelefoon .............................................. 0888 - 333 555
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 47
Algemeen
Veiligheidswijzer Zuid-Holland Zuid 2013 | 48