Veilig leren lezen Aftelkalender Sinterklaas: hoeveel nachtjes slapen nog? - Versie 2013

veilig leren

lezen

Aftelkalender Sinterklaas Hoeveel nachtjes slapen nog? Versie 2013

Auteur: Josée Warnaar

Kinderen verheugen zich enorm op het sinterklaasfeest. De tijd tot Sinterklaas is vol van spanning en leuke gebeurtenissen. Om kinderen inzicht te geven in het tijdsverloop van al die gezellige activiteiten is een aftelkalender een goed hulpmiddel. Op de aftelkalender kunnen ook allerlei geletterde activiteiten rond het sinterklaasthema een plaats krijgen. In deze thematip vindt u suggesties. Kies de activiteiten die in uw programma passen (vooral regio Noord, omdat het woordje ‘piet’ pas op vrijdag 22 november wordt aangeboden).

Aftelkalender Sinterklaas • 2013 nog

nog

nachtjes slapen

nachtjes slapen

maandag 11 november

dinsdag 12 november

nog

nog

nog

nachtjes slapen

nachtjes slapen

nachtje slapen

stoomboot

paard

woensdag 13 november

donderdag 14 november

vrijdag 15 november

zaterdag 16 november

zondag 17 november

pet

veer

noot

zak

dak

schoen

koek

maandag 18 november

dinsdag 19 november



vrijdag 22 november


zondag 24 november

mijter

bak-piet

rijm-piet

dak-piet

poets-piet

inpak-piet

wegwijs-piet

maandag 25 november

dinsdag 26 november



vrijdag 29 november


zondag 1 december

zaterdag 7 december

zondag 8 december

boek

sint

staf

pak

dag sint!

maandag 2 december

dinsdag 3 december

woensdag 4 december

donderdag 5 december

vrijdag 6 december

Veilig leren lezen Aftelkalender Sinterklaas • 2013

Illustrator Gemma de Roos © Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl

1 Veilig leren lezen Aftelkalender Sinterklaas: hoeveel nachtjes slapen nog? - Versie 2013

© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl

Maandag 11 november

• Wanneer mogen de kinderen op school hun schoen zetten?

Introductie van de aftelkalender

• Wanneer is het sinterklaasfeest op school?

Materiaal

• Wanneer zijn er buurtactiviteiten rond het sinterklaasfeest?

• Aftelkalender Sinterklaas (zie p. 5): voor elk kind een kopie op stevig papier

Vrijdag 15 november

Op maandag 11 november introduceert u de aftel kalender. Voordat u de aftelkalender uitdeelt, laat u de kinderen vertellen over Sinterklaas en Zwarte Piet.

Collage van de stoomboot

(Denk daarbij aan de tv-programma’s die aandacht

Met deze voorpretactiviteit maakt u met de kinderen

aan Sinterklaas besteden, aan de speelgoedgidsen

een collage van de stoomboot.

die thuis in de brievenbus zijn gevallen en aan sinterklaasartikelen die in winkels uitgestald zijn.)

Materiaal

Als de kinderen uitverteld zijn, vraagt u wanneer

• Een papieren stoomboot, door uzelf gemaakt

Sinterklaas aankomt in Nederland. Om de antwoor-

(formaat ongeveer 80-60 cm, zie foto).

den te concretiseren deelt u de aftelkalender uit.

• Tekenpapier en stiften. • Etiketteerkaartjes en letterstempels.

Met de aftelkalender kunt u de volgende activiteiten

• Een flapover-vel en een dikke stift, in het midden

doen:

van het vel is het woord stoomboot geschreven.

• Laat de kinderen het vakje van maandag 11 november aanwijzen. De kinderen kleuren de ‘vijf’ in het grote vak en het vakje daaronder met de tekst ‘maandag 11 november’. • Vraag op welk plaatje je kunt zien dat de stoomboot aankomt. Laat de stoomboot kleuren. • Bespreek op welke dag Sinterklaas aankomt. ‘Is er school op die dag?’ Weten de kinderen al welke activiteiten op die dag plaatsvinden? (Een sinterklaasintocht in hun woonplaats, een tv-programma over de intocht, enzovoort.) • Vraag de kinderen in tweetallen uit te zoeken hoeveel nachtjes ze nog moeten slapen voordat de stoomboot aankomt. De kinderen tellen en overleggen en daarna bespreekt u het antwoord. Wijs

Werkwijze

ze op de cijfers in de eerste vijf vakjes van de ka-

• Laat de kinderen de ogen dichtdoen. Vraag aan de

lender. Die geven aan hoeveel nachtjes ze nog

kinderen om zich een stoomboot op zee voor te stel-

moeten slapen voordat Sinterklaas aankomt.

len. ‘Hoe ziet de boot eruit? Wie staan er op het dek?

• Vertel de kinderen dat ze iedere dag een vakje van

Wat zie je als je door de raampjes kijkt? Wie bestuurt

de kalender mogen kleuren. Op een vast moment

de boot? Wat doen de Pieten onderweg?’

van de dag wordt er telkens een dag ingekleurd. De

• Maak met de kinderen een woordveld over alles

kinderen bewaren de aftelkalender in hun laatje.

wat op de stoomboot te zien is. • Wijs daarna op de stoomboot die op de themawand

Sinterklaasactiviteiten in school en buurt

hangt. ‘De boot is nu nog leeg, maar hij moet gevuld worden met alles wat op het woordveld staat.’

Als extra activiteit kunt u de aftelkalender op de themawand hangen. Rode draadjes verbinden een

De kinderen gaan hiervoor zorgen: ze tekenen Sin-

datum op de kalender met tekstkaartjes en teke-

terklaas, de Zwarte Pieten, de bagage, enzovoort;

ningen eromheen. Zo maakt de klas een eigen af-

ze knippen alles uit en maken de onderdelen met een punaise vast op de stoomboot.

telkalender:

– Spreek af welk kind welk onderdeel van het

• Hoe laat en waar is de intocht van Sinterklaas in

woordveld tekent. Wijs de kinderen erop dat de te-

hun woonplaats?

keningen niet te klein mogen zijn en dat ze uitge-

• Hoe laat en op welke zender is het tv-programma

knipt moeten kunnen worden.

over de intocht van Sinterklaas?



• De kinderen kunnen als vervolgopdracht een

– Laat de kinderen de uitgeknipte onderdelen in on-

Zwarte Piet tekenen en de woorden die ze al kun-

derling overleg zelf op de stoomboot vastmaken.

nen lezen erbij schrijven.

• Kinderen die klaar zijn, stempelen etiketteerkaartjes bij de tekeningen. De schrijfwijze van de woorden vinden ze op het woordveld. De kaartjes wor-

Maandag 25 november

den bij de tekeningen gehangen. • Het woordveld bij de stoomboot kan ook op de

De dagen van het weekend bespreken

themawand gehangen worden.

Laat de kinderen vertellen over hun sinterklaaservaringen van afgelopen weekend. De kinderen kleuren

Maandag 18 november

de plaatjes van het weekend en de maandag.

De dagen van het weekend bespreken

Dinsdag 26 november

Laat de kinderen vertellen over hun sinterklaaservaringen van afgelopen weekend: • Wat hebben ze op de televisie gezien?

Verschillende soorten pieten

• Wie heeft zijn schoen gezet?

Diverse boeken en tv-programma’s hebben verschil-

• Wie heeft er een brief of tekening in zijn schoen ge-

lende soorten pieten geïntroduceerd. De kinderen

daan?

zullen het leuk vinden deze pieten op hun aftelkalen-

• Welke liedjes zijn er gezongen?

der te herkennen en ze te ‘helpen’ met hun werk.

De kinderen kleuren de plaatjes van het weekend en de maandag.

Materiaal • Aftelkalender Sinterklaas

Dinsdag 19 november

Werkwijze • De kinderen leggen de aftelkalender klaar.

Pietentekeningen maken

• Laat de woorden in de vakjes van de derde rij tot en met de wegwijspiet, lezen.

In deze activiteit wordt gekeken naar de plaatjes van de tweede rij. ‘Over wie gaan de woorden die erbij

Schrijf de woorden onder elkaar op het bord. Laat

staan?’ Deze woorden kunnen aanleiding zijn voor

de kinderen vertellen wat de verschillende pieten

een woordveld en een tekenen schrijfopdracht over

allemaal doen. Herhaal het lezen van de woorden later op de dag nog een keer.

Zwarte Piet.

• De kinderen kleuren de ‘bakpiet’ en het vakje met de tekst ‘dinsdag 26 november’.

Materiaal • Aftelkalender Sinterklaas. • Een vergroting van Piet (zie p. 6).

Extra activiteiten bij de pieten

• Een flap-overvel met stift.

Dinsdag 26 november

• Tekenpapier, stiften of kleurpotloden.

De kinderen helpen de bakpiet met pepernoten bakken. (Vraag voor het bakken van pepernoten hulp

Werkwijze

aan ouders of stagiaires.) De pepernoten worden in

• De kinderen leggen de aftelkalender klaar.

een mooi bakje mee naar huis genomen.

• Laat de woorden in de vakjes van de tweede rij le-

• Laat een bakje vouwen van een stevig vouwblaad-

zen. ‘Met wie hebben die woorden te maken?’ Met

je. Het bakje kan versierd worden met tekeningen

Zwarte Piet!

van een pietenhoofd en een sinthoofd. Deze teke-

• De kinderen kleuren het vakje van dinsdag 19 no-

ningen worden uitgeknipt en op de zijkant van het

vember.

bakje geplakt.

• Wijs de kinderen op de flap-over met Piet. Laat ieder

Laat van een dun vouwblaadje een kleedje knip-

kind vijf woorden in het hoofd nemen die met Zwar-

pen. Dit kleedje wordt in het bakje gelegd en dan

te Piet te maken hebben. Laat de woorden opnoe-

kunnen de pepernoten erin.

men en schrijf ze bij Piet: zak, lijst, riem, broek, jas,

Misschien kan het recept van de pepernoten ook

kraag, pet, veer, neus, oor, oog, noot.

mee naar huis.



• De kinderen kleuren het plaatje van het boek en

Woensdag 27 november

het vakje met de tekst ‘maandag 2 december’ .

Help de rijmpiet met rijmen. • Laat kinderen in tweetallen rijmwoorden verzin-

• Praat met de kinderen over de functie van het boek

nen en opschrijven. Maak met de klas een lijst van

van Sinterklaas. ‘Wat staat er, denk je, over jou in

de gevonden rijmwoorden. Misschien kunnen de

het boek van Sinterklaas?’ Focus op belangrijke

kinderen daarna al korte rijmpjes verzinnen met de

dingen die dit jaar gebeurd zijn. (Zwemdiploma ge-

rijmwoorden. Laat enkele rijmpjes opschrijven en

haald? Gezinsuitbreiding? Verhuisd? Leren lezen?)

versieren. (Zie ook ‘Sinterklaastip: vier rijmlesjes’

• Bespreek het idee om samen een boek voor Sinterklaas te maken. ‘Wat zou Sinterklaas leuk vinden?’

op www.veiliglerenlezen.nl)

Schrijf de ideeën die de kinderen hebben op het bord.

Donderdag 28 november

– Laat elk kind op een tekenblaadje een blad voor

Oefenen als de dakpiet.

het boek van Sinterklaas maken. ‘Wie kan er al iets

• Misschien kunt u, of de gymleerkracht, een les in

bij zijn tekening schrijven?’

pietengym geven.

– Laat de resultaten met magneetjes op het bord Vrijdag 29 november

hangen en bespreek ze. Kinderen die naar aanlei-

• De poetspieten geven de klas een goede beurt.

ding van deze bespreking nog iets willen toevoegen aan hun blad mogen dit doen.

Dan ziet de klas er spic en span uit als Sinterklaas

– Voor een mooi effect kunnen de resultaten op

op school komt. De inpak- en wegwijspiet kunnen

een iets groter formaat gekleurd papier worden ge-

in het weekend aan de slag!

plakt. – Bundel de resultaten en maak er een boek van.

Maandag 2 december

Woensdag 4 december

Zaterdag, zondag en maandag bespreken De kinderen kleuren de plaatjes van zaterdag, zondag en maandag. Laat de woorden die erbij staan le-

Sinterklaastekening maken

zen en bespreek ze kort.

Benoem met de kinderen de plaatjes die specifiek bij Sinterklaas horen: paard, mijter, boek, en sint,

Maak een boek voor Sinterklaas

en herhaal de les van dinsdag 20 november. In

Naar aanleiding van het woord ‘boek’ praten de kin-

plaats van pietentekeningen, worden er sinter-

deren over het grote boek van Sinterklaas. In dat

klaastekeningen gemaakt (gebruik een vergroting

boek schrijft hij alles op over de kinderen. ‘Is het een

van Sint, zie p. 7). Omdat de woorden die bij de teke-

leuk idee om met de klas een boek voor Sinterklaas

ningen van Sinterklaas geschreven kunnen worden

te maken en hem dat te geven als hij een bezoek aan

vrij moeilijk qua schrijfwijze zijn, kunt u kant en

school brengt?’

klare woordkaartjes geven die de kinderen op de goede plaats op de tekening plakken.

Materiaal • Aftelkalender Sinterklaas.

Donderdag 5 december

• Tekenpapier, kleurpotloden of stiften. • Eventueel gekleurde vellen van een iets groter for-

Sinterklaas komt!

maat dan het tekenpapier.

Het is zover! Vandaag komt Sinterklaas op bezoek! Werkwijze

Voor deze dag hebt u ongetwijfeld al activiteiten ge-

• De kinderen leggen de aftelkalender klaar.

pland. U ziet dat er na het vertrek van Sinterklaas

• Vraag de kinderen de laatste rij aan te wijzen. ‘Wan-

nog enkele vakjes leeg zijn. Laat de kinderen hier

neer brengt Sinterklaas een bezoek aan school? En

eventueel zelf een invulling voor bedenken en be-

wanneer is het pakjesavond?’

spreek deze.

• Laat de ‘maandag’ aanwijzen. ‘Welk woord staat erbij? Welk boek is hier getekend?’



nachtjes slapen

dinsdag 12 november

veer

dinsdag 19 november

bak-piet

dinsdag 26 november

sint

dinsdag 3 december

nachtjes slapen

maandag 11 november

pet

maandag 18 november

mijter

maandag 25 november

boek

maandag 2 december

Veilig leren lezen Aftelkalender Sinterklaas • 2013

nog

nog

nog

woensdag 4 december

staf


rijm-piet


noot


nachtjes slapen

Aftelkalender Sinterklaas • 2013

donderdag 5 december

pak


dak-piet


zak


nachtjes slapen

nog

zaterdag 7 december


inpak-piet


schoen


stoomboot

zondag 8 december

zondag 1 december

wegwijs-piet

zondag 24 november

koek

zondag 17 november

paard

Illustrator Gemma de Roos © Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl

vrijdag 6 december

dag sint!

vrijdag 29 november

poets-piet

vrijdag 22 november

dak

vrijdag 15 november

nachtje slapen

nog


Illustrator: Gemma de Roos © Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl


Illustrator: Gemma de Roos © Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl

Veilig leren lezen Aftelkalender Sinterklaas: hoeveel nachtjes slapen nog? - Versie 2013

Recommend Documents