Lesbrief bij het prentenboek van het jaar 2013
Nog 100 nachtjes slapen
Het Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie (Etoc) ondersteunt het doel van De Nationale Voorleesdagen van harte en biedt u (als medewerker in kinderopvang/ peuterspeelzaal, leerkracht van groep 1 en 2 of anderszins geïnteresseerde) in deze lesbrief een aantal suggesties rond het prentenboek van het jaar: Nog 100 nachtjes slapen.
© Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Inhoud Inleiding
3
Goed voorlezen, hoe gaat dat?
4
Fase 1: De oriëntatie
5
Fase 2: Het voorlezen
6
Fase 3: De afronding
8
Fase 4: De verwerking
9
Andere prentenboeken bij de thema’s
11
Voorlezen is belangrijk…
12
Over Nog 100 nachtjes slapen
13
Over het Etoc
14
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 2
Inleiding Het Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie (Etoc) ondersteunt het doel van De Nationale Voorleesdagen van harte en biedt u (als medewerker in kinderopvang/ peuterspeelzaal, leerkracht van groep 1 en 2 of anderszins geïnteresseerde) in deze lesbrief een aantal suggesties rond het prentenboek van het jaar: Nog 100 nachtjes slapen. Elk jaar kiest een jury van jeugdbibliothecarissen het prentenboek van het jaar. In 2013 is het boek Nog 100 nachtjes slapen van Milja Praagman gekozen. Nog 100 nachtjes slapen gaat over Dorus, die nog lang niet jarig is, maar wel graag een feestje wil vieren. Gelukkig mag ze van mama wel spelen met een schaar. Maar of ze daarmee doet wat mama bedoeld had… In deze lesbrief vindt u tips en suggesties hoe u op een taalontwikkelende manier met dit prentenboek in uw groep aan het werk kunt gaan.
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 3
Goed voorlezen, hoe gaat dat? Het prentenboek Nog 100 nachtjes slapen biedt tal van mogelijkheden voor interactief voorlezen. In deze lesbrief geven we enkele suggesties voor de verschillende fasen van het voorlezen: 1. De oriëntatie In deze fase laat u de kinderen kennismaken met het boek en het thema ‘ondeugend zijn’ en/of ‘feest’. 2. Het voorlezen Tijdens het voorlezen laat u de kinderen reageren en besteedt u aandacht aan moeilijke woorden. U kunt de kinderen af en toe laten voorspellen hoe het verhaal verder zal gaan. 3. De afronding Samen met de kinderen kijkt u terug op het verhaal. 4. De verwerking In deze fase gaan de kinderen zelf met het boek aan de slag. De verschillende fasen worden op de volgende pagina’s verder uitgewerkt. Voordat u echter van start gaat, is het verstandig om aandacht te schenken aan de volgende zaken:
Lees het boek Nog 100 nachtjes slapen van tevoren goed door en let daarbij op de woorden die u aan de orde wilt laten komen voor woordenschatuitbreiding. Denk aan woorden als: naaimachine, driehoek, pruttelen, fornuis, kostuums, politiebureau, uniform en circusdirecteur. Bedenk hoe u de thema’s ‘feest’ en ‘ondeugend zijn’ onder de aandacht brengt en welke materialen u daarvoor nodig heeft. Richt het klaslokaal of de leeshoek in, in de sfeer van het boek. Of maak een verteltafel rondom het boek met foto’s, fotoboeken, het boekje en zo mogelijk het vingerpopje bij het boek. Ook de materialen die u gebruikt hebt voor de introductie kunnen op de verteltafel komen te staan. U kunt hierbij denken aan materialen die te maken hebben met feest (vlaggetjes, kostuums, andere versiering) en materialen die te maken hebben met ‘knippen’ (schaar, lapjes stof met allerlei prints, driehoeken).
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 4
Fase 1: De oriëntatie Er zijn verschillende manieren om een prentenboek te introduceren. Belangrijk bij de introductie is dat de voorkennis rondom het centrale thema van het boek geactiveerd wordt en de kinderen nieuwsgierig worden naar het verhaal. Hieronder staan enkele suggesties:
Zorg ervoor dat de plaatjes in het boek tijdens het voorlezen goed zichtbaar blijven voor de kinderen. Laat het boek op een standaard staan en lees het ‘vanaf de zijkant’ voor. Of kopieer de tekst en lees de gekopieerde tekst voor terwijl je het boek en de plaatjes laat zien. Het is belangrijk dat de kinderen de plaatjes goed kunnen zien om het verhaal te kunnen volgen. De plaatjes in het boek geven namelijk extra informatie die het verhaal spannender maakt. Zo zien de kinderen goed dat Dorus zich verschuilt in de kledingkast of bij het politiebureau.
Houd een gesprekje naar aanleiding van het plaatje op de kaft van het boek. Pak het prentenboek erbij. Vraag wie het boek al kent: diegene mag nog even niks verklappen! Laat de kinderen beschrijven wat ze zien. Vertel ook dat het boek Nog 100 nachtjes slapen heet. Vraag: ‘Waar denken jullie dat het boek over gaat?’ Laat de kinderen er niet zomaar op los fantaseren, maar vraag waarom ze iets denken.
Voer een gesprek met de kinderen over verjaardag vieren. Wanneer ben je jarig? Duurt dat nog lang? Wat hoort er allemaal bij het vieren van een verjaardag? Hangen jullie thuis ook versiering op? Zorg dat het gesprek uiteindelijk uitkomt bij de versiering en laat kinderen nadenken over hoe je aan versiering kunt komen: je kunt het kopen, maar ook zelf maken.
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 5
Fase 2: Het voorlezen Na de oriëntatie op het boek, kan het echte werk beginnen: het voorlezen! Probeer het voorlezen voor de kinderen zo aantrekkelijk mogelijk te maken en geef ze de ruimte om te reageren. Kinderen vinden het leuk om hun eigen ideeën en ervaringen in te brengen. Stil zijn tijdens het voorlezen Soms kan het heel goed werken om een bladzijde om te slaan en dan eerst even helemaal niets te zeggen en alleen samen met de kinderen te kijken naar de tekening. Vaak lokt dat spontaan al reacties op bij kinderen, waar u vervolgens even op in kunt gaan. omschrijving pagina Dorus zit op de kruk met kussens bij haar bed.
interactief voorlezen De eerste bladzijde bekijken. Zeg eerst niets, wacht de reactie van de kinderen af. Vraag: Wat zou er met Dorus aan de hand zijn? Lees de tekst voor.
Mama zit achter de naaimachine.
extra mogelijkheden Vraag: Hoe voelt Dorus zich? Hoe kun je dat zien?
Vraag: Wie weet wat een naaimachine is? Wat doe je met een naaimachine?
Dorus knipt haar eerste driehoek.
Doe tijdens het voorlezen het knippen na met uw vingers.
Mama is aan het koken.
Lees de tekst voor. Zeg: Oei, wat doet Dorus nou? Laat de kinderen reageren.
Dorus knipt in de kledingkast.
Bekijk de bladzijde. Zeg niets, maar laat de kinderen eerst reageren. Lees dan de tekst voor.
Dorus knipt in de kleren aan de waslijn.
Vraag: Hoe voelt Dorus zich nu? Hoe kun je dat zien?
Laat de kinderen Dorus zoeken. Vraag: Welk stukje stof hoort bij welke jurk? Laat de kinderen het juiste kostuum bij het afgeknipte stukje stof zoeken.
Afbeelding van het balkon van tante.
Bekijk de bladzijde. Vraag: Wie ziet Dorus? Wat doet ze hier? Lees de tekst voor.
Dorus is bij het politiebureau.
Lees de tekst voor. Vraag: Wie van de andere mensen op het plaatje ziet er dat Dorus aan het knippen is? Zeg: Volgens mij is dat meisje ook een beetje verdrietig. Hoe zou dat komen?
Wie ziet de politieagent? Hoe weet je dat hij de politieagent is? (Praat over uniformen).
Het meisje wijst de weg naar Dorus’ huis.
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 6
Dorus staat bij de voordeur. Iedereen kijkt naar de slinger.
Bekijk de bladzijde. Zeg eerst niets. Wacht de reactie van de kinderen af. Lees dan de tekst voor.
Bespreek met de kinderen welke figuren ze op de afbeelding zien (clown, prinses, circusdirecteur, politieagent, kinderen).
Dorus, moeder en anderen dansen onder de slinger.
Vraag de kinderen: Welk vlaggetjes zijn uit de kleren die je ziet, geknipt?
De prinses, de politieagent en anderen dansen onder de slinger.
Vraag: Hoe voelt iedereen zich?
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 7
Fase 3: De afronding Na het voorlezen is het tijd om het verhaal af te ronden. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden:
Laat (één van) de kinderen het verhaal opnieuw in eigen woorden vertellen. Zo horen ze het verhaal nogmaals en bovendien kun je kijken of de kinderen het verhaal goed meegekregen hebben.
Praat met de kinderen over de belangrijkste gebeurtenissen in het verhaal: o o o
Voor kinderen die al wat ouder zijn: o o
Waarom knipte Dorus allemaal driehoeken? Hoe reageren het meisje, de agent en de clown als ze zien dat er een driehoek uit hun kleding is? Hoe reageren ze als ze de vlaggetjes zien?
Is Dorus ondeugend? Waarom wel of niet? Waarom vinden de mensen het uiteindelijk niet zo erg wat Dorus gedaan heeft?
Praat met de kinderen over de verschillende soorten kleren die in het boek voorkomen: kostuums (om te verkleden), uniform (van de politieagent), kinderkleren (aan de waslijn van tante). o o
Wie dragen er allemaal een uniform? Wanneer draag je een kostuum?
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 8
Fase 4: De verwerking Nadat het boek gelezen is, kunnen de kinderen op verschillende manieren met het thema van het boek aan de slag. Op internet vindt u tal van materialen om met de kinderen in de groep het verhaal te verwerken. Het Etoc selecteerde er enkelen voor u en vulde ze aan met eigen ideeën. Ik ben lekker stout! Soms is het best leuk om lekker stout te zijn! Voer een klassengesprek over stout zijn. Welke stoute dingen zouden de kinderen wel willen doen? Of wat hebben ze voor stoute dingen gedaan? Laat de kinderen daarover aan elkaar vertellen. Vinden ze het echt stout wat een ander kind vertelt? Kunnen ze nog iets stouts verzinnen? Lees ook het gedicht ‘Ik ben lekker stout’ van Annie M.G. Schmidt voor: Ik wil niet meer, ik wil niet meer! Ik wil geen handjes geven! Ik wil niet zeggen elke keer: Jawel mevrouw, jawel meneer... nee, nooit meer in m'n leven! Ik hou m'n handen op m'n rug en ik zeg lekker niks terug!
En heel hard stampen in een plas en dan m'n tong uitsteken en morsen op m'n nieuwe jas en ik wil overmorgen pas weer met twee woorden spreken! En ik wil alles wat niet mag, de hele dag, de hele dag!
Ik wil geen vieze havermout, ik wil geen tandjes poetsen! Ik wil lekker knoeien met het zout, ik wil niet aardig zijn, maar stout en van de leuning roetsen en schipbreuk spelen in de teil en ik wil spugen op het zeil!
En ik wil op de kanapee met hele vuile schoenen en ik wil aldoor gillen: nee! En ik wil met de melkboer mee en dan het paardje zoenen. En dat is alles wat ik wil en als ze kwaad zijn, zeg ik: Bil!
(Dit liedje is ook op muziek gezet, o.a. uitgevoerd door V.O.F De Kunst, via Youtube) ‘Pak je schaarlied’ en ‘Kniplied’, teksten te vinden op de website van Cubiss: http://tinyurl.com/cubiss-kniplied Bij het lied ‘Pak je schaar’ is ook een werkblad te downloaden http://tinyurl.com/cubiss-werkbladen Ga samen met de groep de klas versieren: laat de kinderen van te voren bedenken én met elkaar bespreken (in kleine groepjes) wat ze gaan versieren, waarmee ze gaan versieren, en hoe ze dat gaan doen (wat hebben ze nodig?). Op de website van Cubiss zijn eveneens kopieerbladen voor het kroontje van Dorus of een werkblad voor een vlaggenlijn te vinden: (www.cubiss.nl of direct via http://tinyurl.com/cubisswerkbladen) Knip met de kinderen vormen: een driehoek wordt een vlag, maar wat kunnen de kinderen maken van een geknipte cirkel of een geknipt vierkant?
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 9
RTV Meppel heeft in samenwerking met de Openbare Bibliotheek te Meppel een voorleesprogramma gemaakt voor kinderen van 4 tot 6 jaar: de Verhalenkist. In aflevering 4 van dit programma wordt Nog 100 nachtjes slapen voorgelezen. Laat kinderen die het leuk vinden om het verhaal nog een keer te horen, kijken naar deze aflevering: http://youtu.be/CMwsZa7Adxg Juf Anke (http://www.jufanke.nl/voorleesdagen.html) maakte aanvullende materialen bij het prentenboekje. Op haar site vind je onder anderen een werkblad visuele waarneming: “Uit welk kledingstuk is het stofje geknipt? Trek een lijn.” Nog leuker is om deze oefening met echte materialen te doen. Zorg voor een berg stofjes en knip uit elk stofje een klein stukje. Laat dit stukje aan de kinderen zien. Wie vindt in de berg het bijpassende lapje? Of speel Levende Memory: zorg dat er van elke stof twee driehoekjes zijn. Geef elke peuter een driehoek en verspreid de overige driehoeken in het lokaal. Tijdens het luisteren naar muziek lopen de kinderen tussen alle driehoeken door. Zodra de muziek stopt, zoekt ieder kind het driehoekje met dezelfde kleur. Tip: nog spannender is om te werken met driehoekjes stof die uit echte kleren zijn geknipt > koop of regel via de plaatselijke kringloopwinkel oude kleren en knip daar de stofjes uit. Juf Janneke verzamelde ook leuke ideeën (www.jufjanneke.nl). Zij geeft als suggestie om een feestslinger te maken van strookjes. Dat idee kun je ook aangrijpen om met de kinderen te werken rond het getal 100. Kunnen de kinderen ook een slinger maken van 100 papieren ringen? Andere ideeën om te werken rond het getal 100 (www.slimmekleuters.nl): o Een slinger maken van 100 papieren ringen o De kinderen nemen allerlei spullen mee met 100 erop (monopolygeld, boeken etc.) o 100 stappen doen en kijken bij welke klas we dan uitkomen, daar een bezoekje brengen o Wie maakt de hoogste toren met 100 kaplastukjes? o Tekeningen met het thema 100 ( zie foto) o We zingen lang zullen we leven en roepen 100 keer Hoera! o Hoeveel kinderen hebben samen 100 tenen? Hoeveel nachtjes slapen nog? Wie is als eerste jarig in de klas? Maak een aftelkalender als een kind bijna jarig is. Voor de jongste kinderen (bron: Uk & Puk en Puk & Ko Prentenboek van het jaar 2013) o Kiekeboe: Betrek de baby’s en dreumesen bij het thema door hun driehoekige lapjes te geven en ermee te wapperen bij het zingen van (feest)liedjes of speel er kiekeboespelletjes mee. o Lappenmand: Zet een mand met lapjes in verschillende soorten en maten neer en laat de kinderen ermee spelen. o Vlaggetjes: Smeer hun handje in met vingerverf en laat hen daarmee een afdruk maken op driehoekige lapjes. Maak er een slinger van.
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 10
Andere prentenboeken bij de thema’s Prentenboeken over ‘feest’: Kikker en een heel bijzondere dag – Max Velthuijs Kikker zat aan het ontbijt. Dit wordt een bijzondere dag, dacht hij opgewekt. Haas had het gister nog gezegd. Maar wat er zo bijzonder aan was, dat wist Kikker niet. Hij vroeg het aan zijn vriendjes.' Vrijdag, geloof ik,' zei Eend.' Wasdag,' zei Varkentje. Maar dát bedoelde Haas niet. (Ook beschikbaar als digitaal prentenboek.) Supervrienden. Een bijzondere wens – Fiona Rempt Slak is jarig en geeft een feestje. Hij is helaas te langzaam om mee te doen met de spelletjes, maar hij is wel heel blij met alle cadeautjes die zijn vrienden hem geven. Alleen weet Slak niet goed wat hij precies moet doen met dingen als spijkers, planken en kastanjes. Gelukkig kennen zijn vrienden hem beter dan hij dacht. Met al die vreemde cadeaus komt zijn grootste wens uit! (Ook verschenen als app voor de Ipad.) Een verrassing voor Spuit Elf – Harmen van Straaten Spuit Elf woont samen met tien brandweerolifanten in de kazerne. Wanneer hij op een morgen wakker wordt, is de slaapzaal helemaal leeg. Zouden de andere olifanten zonder Spuit Elf een brand zijn gaan blussen? Of hebben ze soms een verrassing voor hem? Het is het begin van een dag die Spuit Elf nooit zal vergeten! Prentenboeken over ‘stout zijn’: Stout – stouter – stoutst! Ondeugende versjes en verhalen – Jacques Vriens (red) Een heerlijke voorleesbundel boordevol verhaaltjes en gedichtjes van de bekendste schrijvers en illustratoren. Over belletje trekken en straf krijgen, over ruziemaken en kappertje spelen, over vieze woorden zeggen en in bomen klimmen. En natuurlijk ook over al die dingen die misschien goed bedoeld waren, maar helemaal verkeerd uitpakten... Extra: prentenboeken over ‘tellen’ en ‘knippen’ Telfeest – J. Dreesen Een klein konijn telt altijd. Hij telt stoeptegels, sokken, eekhoorns, mussen. En als hij jarig is, telt hij uitnodigingen, wafels en ballonnen. Een uitnodigend prentenboek voor wie van tellen en van feestjes houdt. Koning Knipscheer – Lizzy van Pelt Koning Knipscheer kan het weer eens niet laten. Zodra hij een schaar in zijn hand heeft, wil hij knippen. Alles wat in zijn buurt komt, wordt in stukken geknipt. Dat wordt uitkijken geblazen! Zelfs voor de koninklijke witte kater, die alles goed in de gaten houdt.
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 11
Voorlezen is belangrijk… … voor de taalontwikkeling Het voorlezen van prentenboeken is heel belangrijk voor de taalontwikkeling van kinderen: ze leren nieuwe woorden, ze leren goed luisteren en ze leren praten over het boek. Door prentenboeken interactief voor te lezen, kunt u kinderen een aantal belangrijke principes voor het begrijpend lezen aanleren. Ze leren bijvoorbeeld hun voorkennis te activeren (wat weten ze zelf al over het onderwerp?) en hun ontluikende geletterdheid wordt geactiveerd (waaronder verhaalbegrip). Centraal bij het interactief voorlezen staat steeds het stimuleren van de eigen (talige) inbreng van de kinderen. … voor de sociaal-emotionele ontwikkeling De inhoud van een prentenboek kan de ervaringswereld van kinderen vergroten of oplossingen bieden voor problemen waardoor kinderen meer grip krijgen op de wereld om hen heen. De inhoud kan het kind ook laten zien dat hij of zij niet de enige is die iets moeilijk vindt, iets niet kan of iets niet durft. Prentenboeken kunnen laten zien hoe een sociale situatie in elkaar zit. Het kind kan ontdekken wat de overeenkomsten en verschillen zijn tussen zichzelf en de hoofdpersoon, zowel qua karakter als sociaal gedrag. Prentenboeken kunnen bruikbare oefensituaties bieden en daarnaast leerzame elementen bevatten die de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen positief kunnen ondersteunen. Meer weten over voorlezen? Boekje lezen is een korte tv-aflevering van ETV (Educatieve Televisie) over voorlezen aan je jonge kind. Bekijk de aflevering online op: http://tinyurl.com/boekje-lezen. Kleuters krijgen complexe emoties als verlegenheid en jaloezie beter in de gaten als leerkrachten zich meer opstellen als meelezer dan als voorlezer bij het lezen van prentenboeken. Dat blijkt uit onderzoek van Aletta Kwant, dat wordt beschreven in haar in 2011 verschenen proefschrift Geraakt door prentenboeken. Effecten van het gebruik van prentenboeken op de sociaalemotionele ontwikkeling van kleuters. Meer informatie vindt u op http://url4u.nl/Kwant. Leerkrachten die kleuters voorlezen uit prentenboeken dragen bij aan een literaire leeshouding. De kleuters krijgen meer inzicht in verhaalstructuren en manieren van vertellen. Ook kunnen ze aangeven wie de hoofdpersoon in een verhaal is en wat deze persoon onderscheidt van andere personages. Bovendien blijkt dat het literaire lezen een eigen vorm van leesplezier kent. Dit zijn conclusies uit het onderzoek Prentenboeken lezen als literatuur van Coosje van der Pol die in december 2010 promoveerde aan de Universiteit van Tilburg. De cd-rom Interactief voorlezen aan peuters (en kleuters!) laat zien hoe begeleid(st)ers van jonge kinderen prentenboeken zo kunnen voorlezen dat het gesprekken uitlokt. Meer informatie op http://www.expertisecentrumnederlands.nl/soorten-onderwijs/vve/interactief-voorlezen-aanpeuters-cd-rom/ Christiane Nieuwmeijer (2008) Het prentenboek als invalshoek - Werken met prentenboeken in het basisonderwijs. Van Gorcum (http://tinyurl.com/prentenboek-basis). Op Leraar24 vind je inspirerende filmpjes rond voorlezen en prentenboeken. Kijk bijvoorbeeld naar Taalontwikkeling met prentenboeken http://www.leraar24.nl/video/535 of naar Interactief voorlezen http://www.leraar24.nl/video/2133.
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 12
Over Nog 100 nachtjes slapen Auteur Illustrator Uitgever Jaar
Milja Praagman Milja Praagman Leopold 2011
Leeftijd ISBN Thema’s
vanaf ca 3 jaar 9789025857127 Feest, moeder-kind, stout zijn
Milja Praagman (Amsterdam, 1971) studeerde grafisch ontwerpen aan de Academie voor Beeldende Kunsten St.-Joost in Breda. Jarenlang werkte ze als zelfstandig ontwerper /illustrator voor o.a. Okki, Bobo en Sesamstraat. In 2004 verscheen haar eerste prentenboek, Meneer Po, bij uitgeverij Lannoo. Meer informatie over deze schrijfster vindt u op www.miljapraagman.nl. Voor De Nationale Voorleesdagen 2013 zal er weer een speciale mini-editie van het Prentenboek van het Jaar verschijnen, inclusief dvd. Op de dvd is een animatie van het boek te zien en wordt het verhaal voorgelezen. De speciale editie is vanaf woensdag 23 januari 2013 te verkrijgen in de boekhandel voor slechts € 5, -.
Korte inhoud Nog 100 nachtjes slapen en dan is zij pas jarig. Honderd nachtjes, dat is heel lang voor een peuter of kleuter die nog maar net tot tien kan tellen. Dorus wil nu een feest! Mama is druk aan het naaien en zij is heel duidelijk naar Dorus: geen verjaardag, dus ook geen feest. Dorus mag wel lekker spelen. Ze krijgt van mama twee mooie lappen stof en een schaar. Dorus knipt en knipt en… knipt driehoekjes. En het driehoekje lijkt wel een soort vlaggetje. Dat is leuk! Ze vraagt aan mama of zij nog meer mag knippen. Ja, zegt Mama, terwijl die druk bezig is met koken en telefoneren. Vol enthousiasme gaat Dorus naar boven en knipt driehoeken uit de kleren van mama, daarna uit de mooie kostuums aan de waslijn, uit de kinderkleren die bij tante aan de waslijn hangen, zelfs uit het uniform van een politieagent. Alle eigenaren van de kledingstukken melden zich boos bij het politiebureau. Eén meisje weet wie het gedaan heeft en in optocht gaan zij naar het huis van Dorus. Daar zien zij bij Dorus thuis wat er gebeurd is met alle driehoekjes: een prachtige vrolijke slinger hangt in de kamer en iedereen herkent zijn eigen vlaggetje. Dat is mooi! Ze barsten in lachen uit en vieren een groot feest en dansen door tot laat in de avond. (Probiblio)
Recensie Als je maar tot tien kunt tellen, duren honderd nachtjes slapen voordat je eindelijk je verjaardag kunt vieren, veel te lang. Dorus maakt haar eigen feestje, want ze mocht toch knippen van mama? Fantasievol prentenboek met een feestelijk slot waarin de bondige tekst een eenheid vormt met de fraai vormgegeven, licht Slavisch getinte illustraties over een dubbele pagina, uitgewerkt in aparte, frisse kleurstellingen tegen een witte achtergrond. Op de binnenplaten achterin loopt de vrolijke illustratie van de laatste twee pagina's verder. Rechthoekig prentenboek met op de omslag de hoofdpersoon omringd door kleurrijke, bont geschakeerde vlaggetjes. Aantrekkelijke, verzorgde uitgave van de auteur/illustrator van 'Kom maar binnen' en 'Mijn mama is een prinses'. (NBD|Biblion recensie, J.H.J.B. Boelens) Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 13
Over het Etoc Het Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie (Etoc) is gespecialiseerd in taalontwikkeling bij alle vakken, op alle onderwijsniveaus. Het Etoc biedt peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen de kans om samen met deskundigen te werken aan specifieke thema’s van taalactiverende didactiek. We werken vraaggericht vanuit behoeften en wensen van het team. Voor meer informatie kunt u kijken op de website van het Etoc (www.etoc.nl) of kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Etoc (
[email protected] of 050-3637277). Meer lesbrieven Bevalt u deze manier van voorlezen met een lesbrief goed? Bekijk dan ook eens de lesbrieven bij de prentenboeken van de voorgaande jaren op de site van het Etoc: http://tinyurl.com/lesbrieven Jaar van het Voorlezen In 2013 bestaat de Stichting Lezen 25 jaar, Stichting Lezen & Schrijven 10 jaar, De Nationale Voorleeswedstrijd 20 jaar, De Nationale Voorleesdagen 10 jaar en BoekStart 5 jaar. Genoeg redenen om voorlezen een jaar lang middelpunt van de belangstelling te laten zijn! Dus 2013 is uitgeroepen tot Jaar van het Voorlezen onder het motto: Wij gaan voorlezen. Vier het Jaar van het Voorlezen! Voorlezen ook binnen uw instelling weer goed op de kaart zetten? Het Etoc kan bij u op school een complete studiedag of ouderavond verzorgen rond verschillende thema’s binnen het taalonderwijs. De inhoud kan samengesteld worden in overleg. De kosten voor een dergelijke studiedag zijn afhankelijk van de locatie en de inhoud en worden in onderling overleg bepaald.
Symposium Wij gaan VOORlezen Woensdag 16 januari 2013 | 13.00 uur | Het Kasteel, Groningen Om het Jaar van het Voorlezen feestelijk in te luiden organiseren Biblionet Groningen en het Etoc (Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie) een symposium rondom het belang van voorlezen. Een middag waarin u wordt bijgepraat over recente inzichten uit onderzoek naar voorlezen en veel praktische informatie krijgt over voorlezen in de groep en werken met het Prentenboek van het Jaar. U gaat naar huis vol kennis en inspiratie om nog enthousiaster voor te lezen dan u al deed. Thuis, op school en in de kinderopvang: voorlezen kan altijd en overal! Het complete programma vindt u op http://www.biblionetgroningen.nl/symposium.
Expertisecentrum taal, onderwijs en communicatie
Lesbrief Nog 100 nachtjes slapen - 14