Inhoudsopgave Bestuursverslag....................................................................................................................................5 Missie en Vereniging VluchtelingenWerk Nederland.................................................................6 Interne (Re)Organisatie en Fusie...............................................................................................6 Medewerkers...............................................................................................................................7 Cliënten: van Welkom tot Werk..................................................................................................8 Projecten.....................................................................................................................................9 Financiering en rapportage.........................................................................................................9 Overheadfuncties......................................................................................................................10 Inkomsten .................................................................................................................................11 Resultaat en financiële positie..................................................................................................11 Toekomst ..................................................................................................................................12 Jaarrekening.......................................................................................................................................15 Grondslagen voor de financiële verslaglegging.......................................................................18 Accountantsverklaring........................................................................................................................31 Bijlage: De gemeenten......................................................................................................................35 Apeldoorn..................................................................................................................................36 Arnhem .....................................................................................................................................41 Barneveld..................................................................................................................................44 Beuningen.................................................................................................................................48 Bronckhorst...............................................................................................................................51 Buren.........................................................................................................................................54 Culemborg.................................................................................................................................57 Doesburg...................................................................................................................................60 Doetinchem...............................................................................................................................62 Duiven.......................................................................................................................................64 Ede............................................................................................................................................66 Productrealisatie ......................................................................................................................66 Elburg........................................................................................................................................69 Epe ...........................................................................................................................................71 Ermelo.......................................................................................................................................73 Putten........................................................................................................................................76 Geldermalsen............................................................................................................................77 Harderwijk.................................................................................................................................80 Heerde.......................................................................................................................................84 Heumen.....................................................................................................................................87 Lingewaard................................................................................................................................90 Lochem......................................................................................................................................93 Millingen aan de Rijn.................................................................................................................96 Neder-Betuwe...........................................................................................................................98 Neerijnen ................................................................................................................................101 Nijkerk.....................................................................................................................................104 Nijmegen.................................................................................................................................106 Nunspeet.................................................................................................................................109 Oldebroek................................................................................................................................111 Overbetuwe.............................................................................................................................113 Renkum...................................................................................................................................117 Renswoude ............................................................................................................................120 Rheden....................................................................................................................................121 Overige....................................................................................................................................123 Rhenen....................................................................................................................................124 Scherpenzeel..........................................................................................................................127 SDOA Achterhoek (Berkelland, Oost Gelre en Winterswijk)..................................................129 Tiel ..........................................................................................................................................132 Ubbergen................................................................................................................................136
Veenendaal ............................................................................................................................138 Wageningen............................................................................................................................142 West Maas en Waal................................................................................................................146 Westervoort.............................................................................................................................150 Gemeente Wijchen.................................................................................................................152 Zeewolde.................................................................................................................................155 Zutphen...................................................................................................................................158 Bijlage: Centrale opvang en projecten.............................................................................................161 Centrale Locaties Opvang en Toelating ................................................................................162 Bedrijfssponsoring..................................................................................................................166 Duurzaam in Diversiteit (DID).................................................................................................167 Duurzame Terugkeer..............................................................................................................169 Emplooi...................................................................................................................................170 Grijs is Kleurrijk (GiK)..............................................................................................................171 InGesprek................................................................................................................................172 LiNK.........................................................................................................................................173 Noodopvang Arnhem (NOA)...................................................................................................174 Noodopvang Nijmegen...........................................................................................................175 Programmagelden VWN ........................................................................................................177 Taalcoaches EIF ....................................................................................................................178 Tell Me ....................................................................................................................................180 Verbetering bedrijfsvoering – VVS, OpenERP en basispakket bedrijfsvoering ....................181 VoorleesExpress.....................................................................................................................182 Overige bijlagen................................................................................................................................185 Medewerkers...........................................................................................................................186 Verzuimbeleid en ziekteverzuim.............................................................................................191 Klachtenregeling............................................................................................................192 Raad van Toezicht..................................................................................................................194 Lijst met afkortingen................................................................................................................195
Bestuursverslag
Missie en Vereniging VluchtelingenWerk Nederland Het bestuursverslag van 2011 besloot met een vooruitblik die een groot vertrouwen uitsprak in het concept van een lokaal verankerde stichting met een hybride karakter. Een karakter zowel als markt- als missie-organisatie, resulterend in goede belangenbehartiging èn professionele dienstverlening. De nieuwe inburgeringswet die per 1 januari 2013 werd ingevoerd, zou in de loop van het jaar een herijking van een deel van het aanbod vergen. Inburgeraars zèlf, in plaats van gemeenten, worden klanten als het gaat om inburgering. In de begroting 2012 was wel rekening gehouden met dalende inkomsten uit subsidie/opdrachten van gemeenten en daarom was eerder een reorganisatie van de overhead ingezet. De financiële uitgangspositie was begin 2012 gezond. Onverwacht lag rond het verschijnen van de rapportage 2011 in maart 2012 de uitbreiding van het werkgebied tot de hele provincie Gelderland in het verschiet. Dit nadat de collega stichting in Zuid- en Oost Gelderland aan het begin van die maand failliet was verklaard. Kortom: veranderingen in de dienstverlening, krimp op gemeentebudgetten en groei van het werkgebied waren thema's waar we het jaar mee ingingen. In de rapportage die voor u ligt, leggen we rekenschap af in hoeverre we in die context uw opdrachten naar behoren hebben uitgevoerd, we onze maatschappelijk verantwoordelijkheid hebben waargemaakt en ons financieel beheer op orde hebben. Een en ander vanuit onze missie die, onveranderd, luidt:
'De stichting behartigt de belangen van vluchtelingen en helpt hen en andere nieuwkomers te om een volwaardige plaats in onze samenleving te verwerven'.
Betrokkenheid, onafhankelijkheid, respectvolle omgang en deskundigheid zijn de centrale waarden in de inzet van de meer dan 1300 medewerkers van VluchtelingenWerk Gelderland. Naast VluchtelingenWerk Gelderland zijn nog 12 andere regionale stichtingen VluchtelingenWerk lid van de Vereniging VluchtelingenWerk Nederland (VWN). Gezamenlijk vormen zij een landelijk dekkend netwerk met een landelijke ondersteuningsorganisatie voor die vereniging in Amsterdam. Dat bureau levert onder andere trainingsmateriaal, ict-ondersteuning en een kennisdatabank. VluchtelingenWerk Gelderland participeert op landelijk niveau in de VerenigingsRaad (VR, het toezichthoudend orgaan), het directeurenoverleg (DO, beleidsvoorbereidend) en, naast een aantal ad-hoc afstemmingsoverleggen, ook in het portefeuille-overleg Vereniging en Organisatie en in de agendacommissie voor het DO. In de landelijke beleidsdiscussies waren de belangrijkste thema's: • de verwachte (budgettaire) krimp vanaf 2013 en de daarbij gewenste in- en externe samenwerking èn de voorkoming van zogenaamde 'witte vlekken', • de strategie op het terrein van inburgering, • het behoud en de versterking van burgerkracht in de organisatie. VluchtelingenWerk Gelderland is als lid van VWN óók uitvoerder van een aantal taken, zowel werkzaamheden in de centrale opvanglocaties (AZC's e.d.) als een aantal landelijke projecten. De verhouding tot het landelijk bureau is dan veelal die van opdrachtnemer t.o.v. opdrachtgever. In de provincie wordt VluchtelingenWerk Gelderland vooral gekend als een zelfstandig opererende onderneming die haar missie vertaalt in een aantal onderscheidende diensten. Die regionale zelfstandigheid binnen landelijke beleidskaders is onverkort gehandhaafd. De lokale borging komt daarbij tot uitdrukking in vraaggericht werken, maatwerk en ondernemerschap op het niveau van klanten; de landelijke samenhang in verbondenheid aan de sterk-merk-aspecten van VluchtelingenWerk en (mede)
ontwikkeling en uitvoering van een aantal landelijke projecten.
Interne (Re)Organisatie en Fusie Vanaf april 2012 is het werkgebied van VluchtelingenWerk Gelderland uitgebreid tot heel Gelderland. Het onverwachte faillissement van de collega stichting in Zuid en Oost Gelderland was hier debet aan. Vanaf eind maart is hard gewerkt om met de gemeenten in die regio afspraken te maken over de doorstart. Terugkijkend naar die periode kan geconstateerd worden dat met grote inzet van velen èn dankzij het vertrouwen van gemeenten in het 'merk' VluchtelingenWerk, in korte tijd weer een volledig draaiende regio uit de failliete boedel is herrezen. Dat betekent dat het werkgebied is gegroeid van 25 naar 46 gemeenten. In 2013 wordt dat aantal in ieder geval uitgebreid naar 47, omdat in de gemeente Groesbeek begin 2013 een overeenkomst met de Welzijnsstichting is getekend, op grond waarvan deze laatste diensten van VluchtelingenWerk Gelderland gaat inkopen1. 1 De welzijnstichting treedt daarbij op als penvoerder voor de gemeentelijke opdracht diensten aan asielzoekers en vluchtelingen te leveren. Het is een formule die ook in enkele andere gemeenten besproken wordt.
Genoemde uitbreiding met 21 gemeenten was aanleiding om in het najaar opnieuw naar de regio-indeling van de organisatie te kijken en deze van twee naar drie regio' s te laten groeien: Oost (Achterhoek inclusief de Liemers), Zuid (KAN en Rivierenland) en West (WERV-gemeenten en Apeldoorn incl. Veluwe). Het lijkt niet de laatste structuurverandering, want vanaf najaar 2012 lopen besprekingen met VluchtelingenWerk Overijssel om te komen tot één organisatie. Voor begin 2013 wordt een overdracht van onderneming voorbereid, waarbij VluchtelingenWerk Gelderland als verkrijgende stichting haar naam zal wijzigen in stichting VluchtelingenWerk Oost Nederland. Na het fusiebesluit is voorzien om Overijssel als regio Noord in de structuur onder te brengen.
Zoals hiervoor reeds aangegeven, viel de uitbreiding van het werkgebied ongeveer samen met de effectuering van de bezuiniging op de overhead. Daarbij was gekozen voor het opheffen van één functiegroep, namelijk die van de administratief medewerkers, in combinatie met het terugbrengen van de formatie van een aantal andere staffuncties. Het wegvallen van de administratieve functies is goed opgevangen middels de nieuwe functie van stafmedewerker administratieve organisatie en informatievoorziening, die als belangrijkste opdracht heeft om de werkprocessen op betreffende terreinen te ondersteunen en instructie en training te (laten) verzorgen. De teruggang in formatie van de overige staffuncties viel ongelukkig samen met de uitbreiding van het werkgebied en daarmee samenhangende extra werkdruk. Dankzij tijdelijke formatie-uitbreiding en extra inzet van betrokken medewerkers is een en ander toch goed verlopen. De achterstanden op de P&O- en Ffunctie zijn eind 2012 beperkt. De voorziene beëindiging van de arbeidsovereenkomsten met de vijf medewerkers die ooit waren aangesteld in het kader van de voormalige regeling In- en Doorstroombanen (ID-regeling) heeft eind 2012 plaatsgevonden. Voor één persoon is uitstroom eind februari 2013 gepland in verband met een re-integratietraject na ziekte. De werkzaamheden die zij jarenlang binnen VluchtelingenWerk Gelderland hebben uitgevoerd, zijn beëindigd of herverdeeld in de teams. Het algemeen uitgangspunt in de verdeling van werkzaamheden is ongewijzigd en gebaseerd op het principe dat de uitvoering in principe geschiedt door de vrijwilligers die in de gemeente wonen en daar hun netwerk hebben. Zij worden aangestuurd en kunnen terugvallen op hun leidinggevende, een betaalde medewerker met agogische opleiding die samen met zijn collega's in het regioteam verantwoordelijk is voor de kwaliteit en continuïteit van de dienstverlening. De regiokantoren zijn gevestigd in Nijmegen, Zutphen en Apeldoorn, het hoofdkantoor in Arnhem. In de meeste andere gemeenten zijn kleinere, lokale kantoorvoorzieningen met spreekuurfunctie en werk- en overlegruimten voor vrijwilligers gevestigd. Verspreid in het werkgebied is een aantal centrale opvanglocaties (CO) gevestigd. In Nijmegen en Winterswijk AsielzoekersCentra, in Wageningen en Arnhem een ProcesOpvangLocatie en in Zevenaar een AanmeldCentrum. Daarnaast zijn in een aantal gemeenten KleineWoonEenheden (KWE's) voor Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (AMV, ook wel AMA). Ook aan deze cliëntengroep biedt VluchtelingenWerk Gelderland ondersteuning tijdens de asielprocedure. Medewerkers en werkzaamheden in de verschillende centra vormen een stichtingsbreed project, direct onder verantwoordelijkheid en aansturing van de directeur.
De succesvolle inbedding van VluchtelingenWerk-Emplooi in een matrix-structuur binnen de stichting is nog niet voltooid. In 2011 was de verantwoordelijkheid voor de uitvoering onder de merknaam 'Emplooi' overgedragen van de landelijke vereniging naar de regionale stichtingen VluchtelingenWerk. Dankzij projectbudget konden weliswaar een aantal adviseurs geworven worden en is een inhoudelijke uitwisselingsplatform geboden, een effectieve samenwerking met en binnen de bestaande regiostructuur is nog niet bereikt. De resultaten binnen deze arbeidsparticipatie-poot van VluchtelingenWerk Gelderland waren afgelopen jaar dan ook nog zeer bescheiden.
Medewerkers De onbetaalde medewerkers van VluchtelingenWerk Gelderland zijn zowel uitvoerders van werkzaamheden als good-will ambassadeurs voor de missie van de organisatie. Met hun inzet en betrokkenheid vertegenwoordigen zij draagvlak voor een rechtvaardige toelatingspraktijk voor vluchtelingen, voor een effectief inburgeringsbeleid en voor een kleurrijke samenleving waarin diversiteit een meerwaarde is. De burgerkracht van VluchtelingenWerk Gelderland komt tot uitdrukking in de inzet van haar 1114 (2011: 964) onbetaalde medewerkers. Als coaches, maatjes, adviseurs of begeleiders onderhouden zij de contacten met cliënten. Betaalde medewerkers faciliteren en bewaken de kwaliteit en continuïteit. De combinatie van betaalde en onbetaalde inzet geeft de dienstverlening van VluchtelingenWerk Gelderland een bijzondere kracht en flexibiliteit. Diversiteit is een belangrijk kenmerk van de stichting: 20% (2011: 17%) van de medewerkers is
buiten Nederland geboren of heeft ouders die buiten Nederland geboren zijn. Maar niet alleen hun culturele achtergrond is divers, ook de diversiteit in opleiding, motivatie, werkervaring en leeftijd is groot. De jongste onbetaalde medewerker is 17, de oudste 86 jaar. Dat geeft hun inzet een bijzondere kleur en betekenis. Zowel voor de samenleving waarin ze werken als voor de individuele asielzoekers en nieuwkomers die ze coachen of begeleiden. Van de onbetaalde medewerkers is circa 5% (2011: 7%) werkzaam in het kader van een opleiding. Om alle medewerkers voldoende toe te rusten met een basispakket aan kennis en vaardigheden, wordt een aantal malen per jaar een inwerkprogramma aangeboden. Intervisiegroepen voor betaalde medewerkers zijn ingevuld in het kader van deskundigheidsbevordering en intercollegiale toetsing. Voor vrijwilligers bestaat op de meeste plaatsen een gelijkaardige mogelijkheid in de vorm van casus- of uitwisselingsgroepen.
Cliënten: van Welkom tot Werk Het migratiesaldo in Nederland, dat wil zeggen het verschil tussen het aantal mensen dat vorig jaar naar Nederland kwam en het aantal dat Nederland juist verliet, bedroeg 13.000 mensen. Er kwamen 156.000 immigranten naar Nederland (7000 minder dan in 2011). Uit Nederland vertrokken 143.000 emigranten, dat zijn er 10.000 meer dan in 2011. Het grootste deel van die emigranten zijn overigens mensen van nietNederlandse afkomst maar afkomstig uit andere Europese landen. Ook van de immigranten kwam het grootste deel vanuit de lidstaten van de Europese Unie. Het aantal asielzoekers onder deze immigranten is eigenlijk al sinds 2003 redelijk stabiel: tussen de 10.000 en 15.000 personen. Op basis van de cijfers over de eerste helft van 2012 mag ook een dergelijk aantal verwacht worden2 ofwel zo'n 8%. In Nederland krijgt uiteindelijk iets meer dan de helft van de asielzoekers toelating als vluchteling en mag (dus) blijven. Die toelating gebeurt niet eerder dan nadat de asielprocedure in een centrale opvanglocatie (AZC) is doorlopen. In die centra bestaat de inzet vanuit VluchtelingenWerk uit het geven van voorlichting over en ondersteuning bij de asielprocedure, tijdige aanvraag van gezinshereniging en informatie en advies. Bijna 2000 asielzoekers hebben individuele of groepsgewijze voorlichting gehad in de POL in Wageningen, zo'n 1500 'dossiers' zijn in de vervolgprocedure in de AZC's ondersteund. Dit laatste cijfer betekent meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2011, volledig toe te schrijven aan de uitbreiding van het werkgebied en daarmee de toename van het aantal AZC's. Na statusverlening worden vluchtelingen door de casemanager van het COA gekoppeld aan een woning in de gemeente in de regio3. Binnen een termijn van 14 weken na statusverlening vindt in principe de verhuizing plaats van AZC naar eigen woning. Het VluchtelingenWerk-aanbod van individuele coachingstrajecten na vestiging in de gemeente en informatie- en adviespunten worden in hoofdzaak door deze nieuwkomers met een vluchtelingenachtergrond gebruikt. Maar ook anderen weten hun weg naar de diensten en producten te vinden. Zeker bij de taalcoachprojecten en de empowermentgroepen is een belangrijk deel van de deelnemers wel migrant, maar heeft geen vluchtelingenachtergrond. Een bijzondere en kwetsbare groep in de gemeente zijn de uitgeprocedeerden. Beleid en humaniteit staan hier vaak op gespannen voet. Afgelopen jaar waren uitgeprocedeerden in de tentenkampen in Ter Apel, Amsterdam Osdorp en den Haag prominent in het nieuws. In Arnhem en Nijmegen is VluchtelingenWerk verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van circa 50 uitgeprocedeerden in twee gemeentelijke projecten. In alle gevallen gaat het daarbij om mensen met een perspectief op terugkeer of (alsnog) verblijf. Het aanbod van de stichting is toegesneden op de doelgroepen en in de tabel op de volgende pagina wordt duidelijk in welke mate gebruik gemaakt wordt van de verschillende diensten/producten. Wat opvalt is dat, ten opzichte van voorgaand jaar, sprake is van een substantiële stijging (37%) van het aantal bereikte cliënten. Een toename die in lijn ligt met de uitbreiding van het werkgebied. Naast individuele coachingstrajecten worden in bijna alle gemeenten cliënten actief toegeleid naar specifieke of reguliere sociaal (inter)culturele activiteiten. In zeer beperkte mate organiseert VluchtelingenWerk Gelderland deze zelf. Ook vinden voorlichtingsactiviteiten plaats op scholen of bij andere geïnteresseerde organisaties. De afdeling communicatie ondersteunt deze met methodieken en materialen. In 2012 zijn circa 1350 nieuwe cliënten ingeschreven waarvan ruim 950 in de gemeenten. Het aantal cliënten in gemeenten met een zogenaamd actief dossiers, dat wil zeggen dat er minimaal één contact of activiteit is geweest gedurende het jaar, bedraagt ruim 6600 waarvan bijna 4500 volwassenen.
2 Definitieve cijfers zijn nog niet bekend, eerste helft 2012: 4600 aanvragen 3 Het staat de vluchtelingen natuurlijk vrij om zelf een woning te zoeken, de tijd daarvoor is beperkt tot de termijn waarop er via de koppeling een woning in een gemeente gevonden is.
Diensten
bereikte clienten (per dienst/soort)
gestarte trajecten
beëindigde trajecten
lopende trajecten op 31-12-2012
Uitvoering taakstelling huisvesting
43
42
41
1
Coaching vestiging
714
574
508
159
Coaching zelfredzaamheid / lifecoaching
626
518
371
247
Coaching integratie - analyse en advies
13
13
13
0
Trajectbegeleiding WI & handhaving
196
196
0
196
Taalondersteuning (indiv. & groepsgewijs)
144
102
45
95
Taalcoaches
790
285
453
284
Praktijkcoach & toeleiding inburgeringsexamen
97
24
67
29
Empowerment-training Groep
42
24
18
22
Coaching participatie / begeleiding richting werk (bet & onbet.) / activerende trajecten
156
102
63
86
Opvang en coaching Uitgenodigde Vluchtelingen
44
13
8
36
Begeleiding gezinsherenigingsprocedure
183
178
53
123
Ondersteuning asielprocedure
338
173
146
182
Next Step
75
67
65
10
Voorleesexpress
46
46
14
31
Totaal trajecten
3507
2357
1865
1501
(in 2011)
(2552)
(1332)
(1034)
(1252)
2620
1235
223
2357
(1678)
(595)
(189)
(1454)
Informatie en Advies – totaal contacten (in 2011)
Projecten Naast de reguliere werkzaamheden die in opdracht en met financiering van gemeenten of landelijke Vereniging min of meer structureel worden uitgevoerd, zijn ook steeds een aantal specifieke en in hun aard tijdelijke werkzaamheden als project in uitvoering. De twee Noodopvang-projecten ten behoeve van uitgeprocedeerden in Arnhem en Nijmegen, zijn hiervoor al genoemd.
In het project Duurzaam in Diversiteit zijn instrumenten ontwikkeld en uitgeprobeerd om diversiteit binnen de organisatie blijvend te stimuleren en te verduurzamen. Het project wordt begin 2013 afgesloten. Op het terrein van taalondersteuning voor AZC-bewoners is het project InGesprek succesvol afgerond. Het project Voorleesexpress heeft een bredere uitvoering gekregen, niet alleen in de gemeente Ede, maar ook Arnhem en Apeldoorn. Het project richt zich op kinderen met een taalachterstand. In de combinatie van taalontwikkeling en ontmoeting is ook het lokale (Nijmeegse) project Link een lokale parel die navolging verdient. Op het gebied van organisatieversterking en bedrijfsvoering, zijn met een financiële bijdrage van de landelijk vereniging VluchtelingenWerk Nederland, twee projecten afgerond. Eén betreft de gezamenlijke doorontwikkeling van de OpenERP-applicatie (Enterprise Resource Planning systeem). In het tweede project zijn de mogelijkheden van Bedrijfssponsoring verkend als aanvullende, alternatieve financieringsbron voor beide stichtingen. De inbedding van de Emplooiformule in de staande organisatie heeft eveneens een projectmatige opzet gekend, met financiering vanuit de landelijke vereniging.
Financiering en rapportage Dienstverlening In de verantwoording in de jaarrekening en nader toegelicht in de bijlage wordt per opdrachtgever onderscheid gemaakt in de verschillende wijzen waarop budgetten worden toegekend en dus afgerekend. De projectmatig uitgevoerde en gefinancierde activiteiten zoals die in vorige paragraaf kort zijn beschreven, worden onderscheiden van de dienstverlening in gemeenten waarbij één of meer producten uit de product portfolio van de stichting worden ingekocht. Daarbij is een hoofdindeling tussen budget en prestatie-overeenkomsten te maken. Bij budgetovereenkomsten is in de beschikking een maximum bijdrage vastgelegd ten behoeve van de uitvoering van een aantal diensten, waarbij (beperkte) substitutie tussen diensten/producten mogelijk is. Bij prestatieovereenkomsten wordt de gerealiseerde productie afgerekend tegen een afgesproken prijs per eenheid,
meestal een traject. Veel relaties met opdrachtgevers zijn gebaseerd op een mix van beide soorten overeenkomsten. Dat wil zeggen dat een aantal diensten (bijvoorbeeld 'informatie- en advies') op basis van budget- en andere (bijvoorbeeld coaching participatie) op basis van prestatie worden ingekocht en afgerekend. Een deel van de werkzaamheden wordt niet vooraf, maar lopende het begrotingsjaar overeengekomen op basis van individuele offertes voor (re)-integratie- of participatietrajecten van vluchtelingen of andere nieuwkomers. Tenslotte is een (klein) deel van de dienstverlening via aanbesteding gegund. De verantwoording daarvan vindt in deze jaarrapportage op hoofdlijnen plaats. In de uitvoering zijn gedetailleerde afspraken over tijdstip en wijze van rapportage en facturering vastgelegd. Het Keurmerk Inburgering dat de stichting mag dragen, stelt daar specifieke, strenge eisen aan. De verschillende manieren waarop opdrachten worden verkregen, de verschillende voorwaarden en eisen waaraan de uitvoering en wijze waarop verantwoord en afgerekend wordt, het grote aantal en de diversiteit van medewerkers en cliënten, stelt hoge eisen aan de administratie en registratiediscipline in de stichting. In de afgelopen jaren is geïnvesteerd in de gestage ontwikkeling en implementatie van een ERP-systeem waarin de centrale gegevensbronnen in de bedrijfsvoering bij elkaar worden gebracht en gestroomlijnd. In 2012 is de urenregistratie van de betaalde medewerkers naar OpenERP overgezet èn is een effectieve koppeling met de cliëntregistratie gerealiseerd. De (betaalde) agogische uren die zijn ingezet worden in deze rapportage per opdrachtgever verantwoord. In totaal worden 18900 directe agogische uren verantwoord in producten en in projecten. De registratie van de onbetaalde uren gebeurt vanaf dit jaar alleen nog in het cliëntvolgsysteem VVS waar tijdinzet gekoppeld is aan de registratie van activiteiten voor een cliënt. Het gaat daarmee eerder om contacturen dan bestede tijd. Deze vereenvoudiging levert in de gemeentelijke registratie 18.500 uur en in de COlocaties 3.386 uur (totaal 21.886 uur). Op grond van een gemiddelde (minimale) inzet van vier uur per vrijwilliger per week, mag het achtvoudige, zo'n 178.240 uur verwacht worden.
Overheadfuncties Als overheadfuncties worden bestuur/directie/management/secr. ondersteuning; personeel en organisatie; financiën en control; informatisering en automatisering; telefoon/huishouding; communicatie en medezeggenschap onderscheiden. De totale omvang van de overheadkosten bedraagt, in verhouding tot het jaarbudget4, 22,3%. Dit is conform de daarvoor intern vastgestelde norm waarbij stapsgewijs de overheadkosten worden teruggebracht van 27% (2010) naar 20% (2013). Daarmee komen deze in lijn met de landelijke richtlijn in de vereniging. Voor de dekking van de kosten van de overhead wordt een gelijke opslag gehanteerd in alle productprijzen. De uitbreiding van het werkgebied heeft aanstelling van een derde regiomanager tot gevolg gehad en een beperkte groei van de formatie-uren op overige staffuncties. Knelpunten in de overhead waren afgelopen jaar met name de onderbezetting op financiën (waar in één jaar driemaal nieuwe invulling gevonden moest worden voor de functie hoofd financiële administratie) èn op P&O (wegens ziekte). Een meer structurele formatie-invulling van de overheadtaken na de inbedding van het nieuwe werkgebied is door de voorgenomen fusie met Overijssel een aantal maanden vertraagd en moet voorjaar 2013 haar beslag krijgen. Er is kortom ook op het hoofdkantoor met alle riemen geroeid om de organisatie op koers te houden. Een aantal zaken zullen daardoor pas in 2013 kunnen worden opgepakt. Zoals de (particuliere) donateurswerving, uitbreiding van de bedrijfssponsoring, implementatie van de digitale nieuwsbrief, implementatie van de CRM-module en verdere digitalisering van de personeelsdossiers. Op het gebied van ICT is de stichtingsbrede invoering van telefonie via VOIP in 2012 vermeldenswaardig. Zowel vanuit het oogpunt van kostenbesparing als gebruiks- en klantvriendelijkheid. Op het gebied van medezeggenschap van vrijwilligers is besloten de al enige jaren niet-
functionerende MR, het medezeggenschapsorgaan voor vrijwilligers te vervangen door een meer toegankelijke structuur van medezeggenschaps-bijeenkomsten die minimaal tweemaal per jaar in de regio gehouden zullen worden. Het medezeggenschapsorgaan van de betaalde medewerkers, de OR, is in de loop van het jaar na verkiezingen van samenstelling gewijzigd. De voorzitter heeft besloten tot begin 2013 aan te blijven, juist om continuïteit te waarborgen op een moment dat het orgaan een aantal belangrijke kwesties in behandeling heeft. Waaronder het advies inzake de fusie met Overijssel. De samenwerking tussen bestuurder en OR is constructief en open.
4 Om vertekening te voorkomen zijn in dit jaarbudget de directe activiteitenkosten, waaronder leefgelden, buiten beschouwing gelaten.
Inkomsten De baten van de stichting in 2012 liggen met een totale omvang van meer dan 3,6 miljoen euro substantieel hoger dan in voorgaande jaren. In de periode 2006 – 2011 waren de inkomsten steeds rond de 3 miljoen euro. In begroting 2012 was een forse teruggang voorzien naar 2,3 miljoen, een verwachting die op geen enkele wijze is uitgekomen na de al veel genoemde gebiedsuitbreiding met Zuid en Oost Gelderland. De meeropbrengsten van die uitbreiding komen globaal uit op 1,1 miljoen euro5. Zonder die uitbreiding zou er (dus) naar verwachting een bezuiniging van circa 500.000 te verwerken geweest zijn ten opzichte van 2011. In 2012 is in de baten de verhouding tussen de verschillende bronnen licht verschoven. In nevenstaande grafiek komt dat tot relatieve omvang budget opdrachtgevers 70% uitdrukking. 65% 60%
60% 57% 52%
59% 55%
De verankering van de gemeente 50% stichting in de lokale VVN 40% loonkostensubsidie gemeenschap is projecten onverminderd sterk. 30% overige Van een dalende lijn in 24% 22% 20% de gemeentelijke 19% 19% 18% 20% 16% 15% bijdragen is voorshands 13% 12% 11% 10% 9% dan ook geen sprake. 10% 7% 7% 6% 5% 4% 4% 3% 3% 3% 2% Ook de bijdrage vanuit 1% 0% Vluchtelingenwerk 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Nederland, stijgt (relatief) geleidelijk door. Voor zover daarmee de indruk ontstaat dat dat in de plaats komt van de inkomsten voor projecten, is sprake van enige vertekening. In toenemende mate worden projecten onder de landelijke vlag aangevraagd en door regionale stichtingen, als VluchtelingenWerk Gelderland, uitgevoerd. Een uitsplitsing van deze baten via de landelijke vereniging is in de toelichting in de jaarrekening te vinden. De post 'Overige' (baten, schenkingen en rente) bedraagt in 2012 2%. De schenkingen zijn de voeding voor het Noodfonds. Het Noodfonds verstrekt bijdragen aan individuele cliënten om bijzondere, aan het vluchtelingenschap gerelateerde, financiële nood te lenigen. Het Noodfonds is eveneens als balanspost terug te vinden. Uitgebreide verantwoording van kosten en baten vindt plaats door middel van een apart Noodfondsverslag.
Resultaat en financiële positie Na drie eerdere jaren met tekorten, werd 2011 met een positief saldo afgesloten. De goedgekeurde begroting 2012 sloot op 2,23 miljoen, waarbij rekening is gehouden met teruglopende budgetten en een daarop gebaseerde afname van de exploitatie van zo'n 17% (= € 450.000) ten opzicht van 2011. Daarbij was uitgangspunt dat het financieel weerstandsvermogen van de stichting minimaal behouden en zo mogelijk verder versterkt moet worden. De onzekerheden op het beleidsterrein nopen daartoe: gemeentebudgetten zijn onzeker, centrale opvangvoorzieningen sluiten vanwege snellere doorstroming en inburgering wordt een consumentenmarkt. Reden om in de exploitatie rekening te houden met een post 'risico en reserve'. Een en ander ook conform richtlijn van de landelijke Vereniging waarin is vastgesteld dat leden van de vereniging (regionale stichtingen) naar een continuïteits- of egalisatiereserve van 25% van het jaarbudget moeten streven met een opbouw van tussen de 3 en 5% per jaar. In 2012 is in de exploitatie een opbouw van 3,2 % gerealiseerd.
Bij het sluiten van de boeken einde van het jaar blijken de verschillen tussen begroting en realisatie groot. Natuurlijk is de reeds vaak genoemde uitbreiding van het werkgebied daar debet aan. Alleen de projectbijdragen zijn ongeveer conform goedgekeurde begroting. De inkomsten van gemeenten liggen met € 750.000 zo'n 60% boven verwachting en bedragen 1,93 miljoen. Ook de bijdrage vanuit VWN van 1.015.000 is fors hoger (400.000 = 60%) dan begroot. Die stijging is in lijn met de toename aan de totale batenkant. Het gaat, na de uitbreiding met twee AZC's en 21 gemeenten in Gelderland per april 2012, om een toename van 60%. 5 Circa 700.000 vanuit gemeenten, 100.000 voor de werkzaamheden in de centrale opvang, circa 200.000 aan meeropbrengsten in stichtingsbrede projecten en 100.000 aan eenmalige frictiebijdrage vanuit landelijke Vereniging
53%
28%
10% 6% 3%
2012
De totale lasten stegen in mindere mate, namelijk met zo'n 45% naar 3,3 miljoen euro.
De huisvestingslasten stegen meer dan te verwachten, namelijk niet met 60% met bijna 80% naar 400.000. Belangrijke reden voor die extra stijging is gelegen in eenmalige kosten voor achterstallig onderhoud en verhuiskosten van het hoofdkantoor naar een goedkopere locatie. De organisatielasten en de personeelskosten stegen juist minder dan te verwachten, namelijk met respectievelijk 40% en 37% naar 516.000 en 2,1 miljoen. De belangrijkste reden voor deze verhoudingsgewijs kleine(re) stijging is gelegen in twee aspecten: direct na het faillissement is een klein doorstartteam geformeerd met de opdracht te onderzoeken in hoeverre gemeenten bereid waren (opnieuw) met VluchtelingenWerk in zee te gaan en budget ter beschikking te stellen voor de uitvoering van werkzaamheden. Achteraf zijn alle opdrachtgevers weer volledig over de brug gekomen terwijl de uitvoeringskosten in die eerste doorstartmaanden beperkt waren en, zoals ook hiervoor al aangegeven, de overhead maar beperkt is uitgebreid. Daarnaast heeft de landelijke vereniging 100.000 euro aan frictiekosten ter beschikking gesteld waarvan slechts een deel hoefde te worden aangewend. De toename van € 225.000 op projecten en materiële verstrekkingen wordt volledig gecompenseerd met extra baten en is met name het gevolg van onvoorziene omvang van de noodopvang in Arnhem en Nijmegen. De post risico en reserve is, als hiervoor vermeld, gebaseerd op 2,5% van de exploitatie, bepaald na aftrek van noodfondsbijdragen en enkele materiële verstrekkingen. De exploitatierekening van de stichting sluit, exclusief het saldo van het Noodfonds (€ 8,527) af met een positief saldo van € 221.839. Dat wil zeggen 6% van de exploitatie. De conclusie is dat VluchtelingenWerk Gelderland in het afgelopen jaar een risicovolle operatie, namelijk de doorstart van een failliete boedel in Zuid en Oost Gelderland, succesvol heeft volbracht. Tegelijk met de uitvoering van de eerder geplande, overeengekomen werkzaamheden, zijn in het nieuwe gebied de infrastructuur en de uitvoering weer succesvol opgebouwd. Een en ander is vanuit behoedzaam financieel beleid ingezet, waarmee ruimte is gecreëerd om financiële continuïteit ook in de komende jaren te waarborgen. De inzet van velen in combinatie met vertrouwen èn opdrachten van klanten, heeft dat mogelijk gemaakt. Het positief saldo wordt ten gunste gebracht van de continuïteitsreserve. Deze bedraagt eind 2012 €
566.834 (15,9% van de exploitatie (minus Noodfonds)) waarmee het (financiële) weerstandsvermogen van de stichting gezond is en ligt binnen de marge van de landelijk vastgestelde normen. Ten behoeve van mogelijk beroep op grond van de 'regeling aanvulling WW' in de CAO, is in 2010 besloten eerder bestaande “reservering wachtgeldverplichtingen”, terug te brengen naar een bestemmingsreserve ter grootte van 10% van de salariskosten van de reguliere medewerkers. Ter dekking van kosten voor ziektevervanging is een bestemmingsreserve ziektevervanging opgenomen. Deze behelst 5% van de personeelskosten voor het lopend begrotingsjaar. Beide bestemmingsreserves zijn in 2012 ongewijzigd gehandhaafd ten opzichte van 2010. Ten einde de overeengekomen fusie met 'Overijssel' te kunnen faciliteren is een extra reservering opgenomen ter grootte van € 40.000. De liquiditeit van de stichting is onverminderd goed. De current ratio (verhouding tussen vlottende activa en kortlopend vreemd vermogen) bedraagt 2,2.
Toekomst Met deze jaarrapportage toont VluchtelingenWerk Gelderland zich een betrouwbare, flexibele organisatie. Waar een diversiteit aan mensen zich met hart en ziel en met deskundigheid inzet. Waar een grote groep cliënten gecoacht wordt, informatie en advies krijgt en zich kan voorbereiden op een volwaardige plaats in onze samenleving. De voornemens voor verder groei, zowel geografisch als op de markt van inburgering, zal gefundeerd blijven op persoonlijke betrokkenheid van burgers bij degenen die hun land moesten verlaten vanwege vrees voor vervolging. En inzet voor degenen die een nieuw bestaan op willen bouwen in onze samenleving. We geloven in de kracht van diversiteit en in de universele waarde van medemenselijkheid. Binnen de landelijke vereniging is in toenemende mate sprake van gezamenlijke strategiebepaling en profilering, als belangenbehartigingsorganisatie èn als professionele dienstverleningsbedrijf. Voor de toekomst zijn daarmee niet alle onzekerheden gereduceerd. Mogelijke bezuinigingen bij landelijke en lokale overheden, herijking van de rol van VluchtelingenWerk in de opvangketen en een consumentenmarkt op het terrein van inburgering zijn mede bepalend in onze omgeving. VluchtelingenWerk Gelderland is er klaar voor om de uitdagingen aan te gaan en doet een beroep op u om ons daar blijvend in te steunen.
In het belang van alle vluchtelingen die hier bescherming zoeken en van degenen die hier een nieuw bestaan op willen bouwen. Jan H. van der Werff, bestuurder VluchtelingenWerk Gelderland
Jaarrekening
Balans Stichting VluchtelingenWerk Gelderland
ACTIVA
31 dec 12 (in €)
31 dec 11 (in €)
Vaste Activa Materiële vaste activa
6.242
12.877
Vorderingen - gemeenten - fondsen - overigen - voorziening dubieuze debiteuren
454.523 257.542 61.069 -20.958
465.338 148.003 77.298 -20.958
Liquide middelen
929.454
632.410
1.687.872
1.314.968
Continuiteitsreserve
566.834
320.304
Bestemmingsreserves
329.204
257.420
18.591
10.064
914.629
587.788
Crediteuren
166.927
84.546
Belastingen en premies soc. verzekeringen
130.962
97.252
23.847
81.027
451.507
464.355
773.243
727.180
1.687.872
1.314.968
Vlottende activa
Totaal activa PASSIVA Eigen vermogen
Bestemmingsfonds
Vreemd vermogen
Voorziening reorganisatiekosten Overige schulden en overlopende passiva
Totaal passiva
Staat van Baten en Lasten
BATEN
Werkelijk 2012 (in €)
Begroot 2012 (in €)
Werkelijk 2011 (in €)
Bijdragen gemeenten
1.933.401
1.193.556
1.677.734
Project en programmagelden VWN
1.014.817
646.984
732.670
91.793
56.250
132.507
377.838
233.864
317.221
Overige baten(excl. rente)
46.349
11.948
33.103
Schenkingen aan Noodfonds
58.224
-
24.483
aanbestedingen/offertes
83.889
126.000
109.177
Loonkostensubsidies Projectbijdragen
ombuigingen Rente
17.576
8.000
10.559
3.623.887
2.276.602
3.037.454
Huisvesting
402.417
224.373
253.908
Organisatie
516.423
366.556
361.687
Materiaal activiteiten/projecten
221.712
55.136
279.322
2.106.800
1.562.238
2.021.000
p.m.
68.298
89.894
49.697
-
20.786
3.297.048
2.276.602
3.026.597
Exploitatieresultaat
326.839
0
10.857
Risico en reserve
105.000
Totaal baten
LASTEN
Personeel Risico en reserve Uitgaven Noodfonds Totaal lasten
Te bestemmen resultaat:
221.839
Bestemming van het saldo: Continuïteitsreserve 141.530 Bestemmingsfonds-Noodfonds 8.527 reserve aanvulling WW 22.801 reserve aanpassing tbv arbeidsgehandicapte -2.420 reserve ziektevervanging
11.401
Fusie Overijssel
40.000
Totaal bestemd:
221.839
Grondslagen voor de financiële verslaglegging Algemeen De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van de Richtlijn voor kleine organisaties zonder winstoogmerk (Rjk-C1). De jaarrekening is opgesteld onder veronderstelling van de going-concern gedachte. Tenzij bij de betreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen geamortiseerde waarde nominale waarde. De geamortiseerde waarde is gelijk aan de nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Verplichtingen en mogelijke verliezen, die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Batige saldi van subsidies en projecten worden slechts opgenomen indien deze voor balansdatum zijn gerealiseerd en geen terugbetalingsverplichting van toepassing is.
Schattingen Bij de totstandkoming van de jaarrekening van de stichting moet het bestuur bepaalde schattingen maken en aannames doen. Deze schattingen en aannames zijn van invloed op de gerapporteerde activa en passiva, de vermelding van niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen op balansdatum en op de baten en lasten in de periode waarover wordt gerapporteerd. Belangrijke schattingen zijn die welke vereist zijn voor, met name, bijzondere waardeverminderingen van vaste activa en voorzieningen. De werkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen en aannames.
Vergelijkende cijfers Ten behoeve van de vergelijkbaarheid zijn de vergelijkende cijfers waar nodig geherrubriceerd. Dit heeft geen effect op het resultaat of vermogen.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven.
Vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.
Liquide middelen De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking van de stichting.
Grondslagen voor de resultaatbepaling Baten subsidies, project- en productbijdragen De post bijdrage gemeenten, project- en programmagelden, projectbijdragen en aanbesteding/offertes betreffende baten, welke op basis van een subsidiebeschikking/ -overeenkomst kan worden toegerekend aan de verslagperiode.
Schenkingen aan bestemmingsfonds De post schenkingen aan bestemmingsfonds betreft de in de verslagperiode gefactureerde/ontvangen bedragen.
Pensioenregeling De stichting is ten behoeve van haar pensioenregeling aangesloten bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting
Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De aan het pensioenfonds te betalen premie wordt als last in de winst- en verliesrekening verantwoord en, voor zover de aan het pensioenfonds te betalen premie nog niet is voldaan, wordt deze als verplichting op de balans opgenomen. De stichting heeft geen verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van toekomstig hogere premiebijdragen. Om deze reden worden de op een periode betrekking hebbende premiebijdragen in die periode ten laste van het resultaat gebracht.
Toelichting op de balans ACTIVA Materiële vaste activa Meubilair Telefooncentrale POL Computerhardware
31 dec 2012 3.902 1.462 878
Totaal materiële activa Overige vorderingen en overlopende activa Nog te ontvangen bijdragen (dd 3122012) - Gemeente Apeldoorn - Gemeente Arnhem - Gemeente Bronckhorst - Gemeente Buren - Gemeente Doesburg - Gemeente Doetinchem - Gemeente Duiven - Gemeente Ede - Gemeente Elburg - Gemeente Ermelo - Gemeente Geldermalsen - Gemeente Heerde - Gemeente Heumen - Gemeente Lingewaard - Gemeente Neerijnen - Gemeente Nijkerk - Gemeente Overbetuwe - Gemeente Putten - Gemeente Renkum - Gemeente Rheden - Gemeente Rhenen - Gemeente Scherpenzeel - Gemeente Tiel - Gemeente Veenendaal - Gemeente West Maas en Waal - Gemeente Westervoort - Gemeente Zeewolde Totaal vorderingen gemeenten
31 dec 2011 7.466 2.193 3.219
6.242
-5.071 -27 1.895 3.170 17.267 12.372 20.393 70.452 18.344 0 19.128 26.991 1.540 21.784 3.806 24.036 94.820 1.743 -1.980 -762 12.437 3.500 24.849 80.754 3.082 0 0
12.878
28.504 53.250 0 0 0 0 18.866 41.846 0 6.000 0 4.675 0 52.567 0 13.397 88.544 3.420 900 9.333 43.418 0 0 96.868 0 4.500 -750 454.523
465.338
-
Agens De Werkende Kracht BV COA Kontakt der Kontinenten Landstede Sociale Dienst Oost Achterhoek Sociale Dienst Veluwerand St,Welzijn Brummen Vluchtelingenwerk Nederland overige
88.345 4.632 2.136 31.000 81.958 41.564 0 3.048 4.858
Totaal overige nog te ontvangen project/productbijdragen
voorschotten personeel/kas Vooruitbetaalde kosten Leningen aan cliënten te ontvangen rente Nog te ontvangen subsidie Overige vorderingen (incl. kruisposten)
257.542
2.720
11.455 1.225 17.561 26.124 -2.146
7.850 1.721 10.559 47.302 7.146
Totaal overige vorderingen en overlopende activa
Totaal
148.003
6.850
Voorziening dubieuze debiteuren
Liquide middelen Kassen Banken Spaarrekeningen
47.196 0 1.236 22.000 0 16.976 3.420 41.409 15.766
61.069
77.298
-20.958
-20.958
752.175
669.680
31 dec 2012
31 dec 2011
1.368 232.085 696.001
1.580 35.830 595.000 929.454
632.410
PASSIVA Eigen vermogen
31 dec 2012
31 dec 2011
Continuïteitsreserve Saldo per 1 januari
320.304
223.252
Mutatie (risico en reserve) Resultaat bestemming Saldo per 31 december
105.000 141.530
89.892 7.160 566.834
320.304
De mutatie 'risico en reserve' wordt verder toegelicht in het overzicht van de baten en lasten. Bestemmingsreserves Saldo per 1 januari Resultaat bestemming
257.420 71.784
Saldo per 31 december De bestemmingen zijn: - reserve aanvulling WW - reserve aanpassing t.b.v. arbeidsgehandicapte - reserve ziektevervanging - reserve fusie Overijssel
257.420 0 329.204
257.420
192.801 0 96.403 40.000
170.000 2.420 85.000 0
329.204
257.420
De reserve aanvulling WW is bestemd voor onvoorziene toekomstige aanvullingsverplichtingen. In 2010 is de gewenste omvang van de reserve vastgesteld op 10% van de jaarlijkse salariskosten. De reserve ziekteaanvulling is vastgesteld op 5% van de jaarlijkse salariskosten De reservering voor de aanpassing t.b.v. een arbeidsgehandicapte is komen te vervallen, aangezien betreffende persoon per 31-12 uit dienst is getreden Er is een reservering opgenomen i.v.m. de fusie met 'Overijssel'. Deze wordt aangewend in 2013 ten gunste van extra begeleiding van de beroepskrachten uit Overijssel. Noodfonds Saldo per 1 januari - Toevoegingen - Onttrekkingen Mutatie Saldo per 31 december
10.064
6.366
58.224 -49.697 8.527
24.483 -20.786 3.697 18.591
De Noodfondsuitgaven zijn besteed aan financiële ondersteuning van cliënten in specifieke situaties waar geen voorliggende voorzieningen aanwezig zijn. Een aparte Noodfondscommissie beoordeelt aanvragen aan de hand van criteria, opgenomen in het Noodfondsreglement van de stichting. Het batig saldo van uitgaven en schenkingen is gedoteerd aan het Noodfonds.
10.064
Vreemd vermogen Crediteuren
31 dec 12
31 dec 11
166.927
84.546
Belastingen en premies sociale verzekeringen loonbelasting december premies PGGM
125.594 5.368
96.311 940 130.962
97.252
31 dec 2012
31 dec 2011
Voorziening reorganisatiekosten 23.847 81.027 Van het voorziene saldo ultimo 2012 wordt naar schatting totaal € 9.626 betaald in 2014/2015. Het overige deel wordt naar verwachting uitbetaald in 2013. Overige schulden en overlopende passiva Te betalen salarissen
-
7.328
3.501
Reservering vakantiegeld
77.342
67.490
Reservering vakantiedagen
31.820
36.116
Reservering Arbeidsduurverkorting
16.117
0
Vooruitontvangen/gefactureerde bedragen Gemeente Apeldoorn Gemeente Arnhem Gemeente Culemborg Gemeente Duiven Gemeente Ede Gemeente Ermelo Gemeente Heerde Gemeente Lingewaard Gemeente Rheden Gemeente Ubbergen Gemeente Wageningen Gemeente Westervoort Gemeente Zeewolde Gemeente Zutphen Sociale Dienst Veluwerand Stichting VSB Fonds Vluchtelingenwerk Nederland overige
14.500 51.428 9.543 2.006 0 7.017 270 7.291 8.724 22.126 19.723 0 5.214 14.766 3.357 40.000 11.165 70.545
Totaal vooruit ontvangen bedragen
-
Overige schulden: accountant eindejaarsreceptie overige Totaal overige schulden Totaal overige schulden en overlopende passiva
3.150 8.644 0 0 8.742 12.000 270 -13.768 0 0 21.242 866 375 0 0 55.074 41.390 109.569 287.675
15.000 14.328 1.896
247.554
9.482 15.000 85.212 31.224 451.507
464.356
Niet in de balans opgenomen verplichtingen De stichting maakt gebruik van huurpanden waarvoor doorlopende contracten zijn aangegaan, met variërende resterende looptijden van 3 maanden tot 4,5 jaar. De totale huursom over 2012 bedroeg ca. 230.000,- De copyrent-overeenkomst die vorig jaar nog als verplichting was opgenomen is inmiddels komen te vervallen en heeft plaats gemaakt voor een mantelovereenkomst van het Landelijk Bureau waar gebruik van wordt gemaakt.
Toelichting op de staat van Baten en Lasten ALGEMEEN
BATEN -
Gemeentelijke bijdragen
De -
beschikbaar gestelde productbijdragen zijn per gemeente: Gemeente Apeldoorn Gemeente Arnhem Gemeente Barneveld Gemeente Beuningen Gemeente Bronckhorst Gemeente Buren Gemeente Culemborg Gemeente Doesburg Gemeente Doetinchem Gemeente Duiven Gemeente Ede Gemeente Elburg Gemeente Epe Gemeente Ermelo Gemeente Geldermalsen Gemeente Harderwijk Gemeente Heerde Gemeente Heumen Gemeente Lingewaard Gemeente Lochem Gemeente Millingen a/d Rijn Gemeente Neder-Betuwe Gemeente Neerijnen Gemeente Nijkerk Gemeente Nijmegen Gemeente Nunspeet Gemeente Oldebroek Gemeente Overbetuwe Gemeente Putten Gemeente Renkum Gemeente Renswoude Gemeente Rheden Gemeente Rhenen Gemeente Scherpenzeel Gemeente Tiel Gemeente Ubbergen Gemeente Veenendaal Gemeente Wageningen Gemeente West Maas en Waal Gemeente Westervoort Gemeente Wijchen Gemeente Zeewolde Gemeente Zutphen Sociale Dienst Oost Achterhoek Sociale Dienst Veluwerand Subtotaal
Budget realisatie
Prestatie realisatie
Realisatie totaal
begroot
91.479 71.530 77.263 27.450 0 12.500 4.866 10.710 10.500 0 52.451 0 23.722 19.397 5.315 14.771 9.726 8.659 0 28.550 3.377 3.905 3.500 9.726 55.139 12.180 27.778 32.462 1.743 45.754 7.943 11.809 12.800 3.500 13.479 8.500 21.185 84.969 7.994 17.512 10.851 13.365 32.000
44.418 3.810 18.800 15.591 3.170 21.482 6.557 1.872 28.998 79.063 18.344 0 0 29.238 12.866 12.590 7.906 93.394 46.716 4.440 10.801 7.306 15.153 74.275 9.608 0 84.896 0 1.750 0 47.892 3.178 0 45.951 4.535 49.814 0 19.612 3.914 28.415 3.411 22.834 95.961 44.481
135.897 75.340 77.263 46.250 15.591 15.670 26.348 17.267 12.372 28.998 131.514 18.344 23.722 19.397 34.553 27.637 22.316 16.565 93.394 75.266 7.817 14.706 10.806 24.879 129.414 21.788 27.778 117.358 1.743 47.504 7.943 59.701 15.977 3.500 59.430 13.035 70.999 84.969 27.606 21.426 39.266 16.776 54.834 95.961 44.481
147.390 69.762 77.328 0 0 0 0 0 0 5.973 119.474 22.922 23.265 33.397 0 44.137 18.502 0 20.170 0 0 0 0 25.744 0 23.453 23.032 97.331 0 51.344 9.769 51.376 18.478 5.922 0 0 47.346 81.921 0 17.512 0 18.196 0 0 0
1.023.041
1.933.401
1.193.556
910.360
-
Via onderaanneming: WI-trajecten (via Agens) Thuis in taal Harderwijk (via WOM/Landstede) Kontakt der Kontinenten overige
Totaal bijdragen
41.149 41.500 900 340 83.889
126.000
2.017.290
1.319.556
Bij budgetovereenkomsten is in de beschikking een maximum bijdrage vastgelegd, waarbinnen (beperkte) substitutie tussen producten is toegestaan. Bij prestatieovereenkomsten wordt de gerealiseerde productie afgerekend tegen een afgesproken prijs.
Belangrijkste afwijkingen van de begroting: Uit bovenstaande opsomming moge duidelijk zijn dat er een heel groot verschil is tussen begroting en realisatie. Uiteindelijk is er 153% gerealiseerd van de begroting. Dit is het gevolg van het 'overnemen' van de gemeentes die niet langer door de, in maart 2012, failliet verklaarde stichting VW ZOG konden worden bediend. Het management heeft bij bijna al deze gemeentes de werkzaamheden kunnen overnemen met een navenant toegenomen omzet., die natuurlijk niet begroot was. - Gemeente Duiven - Gemeente Harderwijk - Gemeente Lingewaard - Gemeente Overbetuwe - Gemeente Veenendaal:
Er zijn nog wel wat andere in het oog springende afwijkingen: Ten opzichte van de begroting zijn er o.a. 5 extra taalmaatjes gestart en ook het aantal coaching zelfredzaamheid trajecten is uitgebreid t.w.v. ca. € 9000 In de bgroting van Harderwijk zijn taalmaatjes opgenomen die uiteindelijk bij Landstede worden doorbelast, vandaar deze negatieve afwijking. Er zijn extra trajecten tbv uitgenodigde vluchtelingen, taaltrajecten en empowerment gestart. Er zijn 28 taaltrajecten gestart die niet voorzien zijn in de begroting. De gemeente heeft extra Empowerment groep (Bouwstenen voor de toekomst) ingekocht.
- Bijdragen VluchtelingenWerk Nederland Van het Landelijk Bureau van Vluchtelingenwerk Nederland zijn de volgende bijdragen ontvangen/toegezegd:
-
Centrale Opvang Programmagelden Emplooi Gezinshereniging OpenERP Tell Me Project KID Project EIF In Gesprek Coulanceregeling/Bijdrage reorganisatiekosten Bedrijfsvoering Kindervakantieweken Duurzame Terugkeer Totaal bijdragen
- Loonkostensubsidies
realisatie
begroot
595.151 153.076 14.000 9.945 23.240 4.324 15.289 38.700 39.375 60.000 46.000 3.435 12.281
512.984 94.000 0 0 0 0 0 0 0 0 40.000 0 0
1.014.817
646.984
91.793
56.250
Het betreft hier een vijftal medewerkers waarvoor de stichting een zgn ID-banen subsidie ontvangt. Deze subsidie is beëindigd in 2012, hetgeen tot gevolg heeft dat de dienstverbanden van betreffende medewerkers ook in 2012 zijn beëindigd. - Projectbijdragen (overige financiers) Voor de volgende projecten zijn bijdragen (te) ontvangen: - Project Noodopvang Arnhem - Project Noodopvang Nijmegen - Voorleesexpress (Ede) - Oranje Fonds - Project DID (VSB fonds) - Gemeente Nijmegen (Link) - Bedrijfsacquisitie (VWNN) - overige
realisatie
begroot
166.605 154.888 5.996 12.294 15.074 5.900 12.675 4.406
120.721 0 0 0 13.143 0 100.000 0
377.838
233.864
Belangrijkste afwijkingen van de begroting: Halverwege het jaar werd duidelijk dat het aantal cliënten in Arnhem dat aanspraak zou maken op de uitkeringen in het kader van de Noodopvang groter zou worden dan voorzien. De gemeente Arnhem heeft ter dekking een extra - beschikking afgegeven. De begroting voor het Bedrijfsacquisitie project is de totale begroting voor het project, waarbij uiteindelijk VWNN - penvoerder is geworden. De baten hier getoond zijn de nettoinkomsten, excl actuele sponsorbijdragen. - Aangezien Nijmegen bij het opstellen van de begroting nog niet tot het werkgebied behoorde, is er geen bedrag begroot.
- Overige baten
46.349
11.948
Hierin zijn baten opgenomen als gevolg van de vrijval van opgenomen verplichtingen 2011. Daarnaast nog €1200 als onderhuur in Wageningen en diverse kleine andere inkomsten.
- Schenkingen aan Noodfonds
58.224
0
Het noodfonds wordt gevoed met giften / donaties door o.a. particulieren en kerken. De schenkingen alsmede de hiermee gefinancierde uitgaven zijn opgenomen in het exploitatie-overzicht in het kader van het CBFkeurmerk. Verantwoording vindt plaats in een apart Noodfondsverslag. - Rente
17.576
8.000
LASTEN - Huisvesting
realisatie
begroot
402.417
224.373
De huisvestingslasten waren (79%) hoger dan begroot, hetgeen te wijten is aan het betrekken van een 20-tal nieuwe locaties. - Organisatiekosten
516.423
366.556
De organisatielasten waren 41% hoger dan begroot, e.e.a. hangt weer samen met de uitbreiding van het werkgebied. - Materiaal activiteiten/projecten Een aantal (met name projectmatige) activiteiten kosten was niet of slechts deels in de begroting opgenomen: Specificatie belangrijkste afwijkingen realisatie begroting
- Project DID (correctie 2011)
-23.526
0
-
4.001 10.695 10.000 3808 154.851 5.508 2.362 15.211 13.802 3.110 21.890
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal 221.712 Tegenover de niet in de begroting opgenomen kosten staan in alle gevallen extra inkomsten.
55.136
Llink Grijs is Kleurrijk OpenERP Inburgering Tiel Uitbetaling huur en leefgeld i.h.k.v. project NOA/NON Kosten t.b.v. Zuid-Oost Reiskosten NOA Reiskosten, et.al. NON Voorleesexpress Energie bewust Diverse
- Personeel -
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioen lasten Reiskosten Detachering Overige personeelslasten
1.586.583 242.039 141.768 73.909 40.007 22.494 2.106.800
Aan het eind van 2012 heeft de stichting 54 betaalde medewerkers in dienst (46 in 2011) De personeelskosten zijn als volgt aangewend: - t.b.v. dienstverlening in de regio - t.b.v. projecten - t.b.v. overheadtaken - t.b.v. gesubsidieerde banen Totaal
realisatie 984.665 476.287 514.737 131.111
begroting 619.572 430.323 441.066 71.277
2.106.800
1.562.238
De afwijking van de personeelskosten had 1 hoofdoorzaak: Er is een uitbreiding van het personeelsbestand opgetreden ivm vergroten van het - dekkingsgebied. - Uitgaven Noodfonds
49.697
De Noodfondsuitgaven zijn besteed aan financiële ondersteuning van cliënten in specifieke situaties waar geen voorliggende voorzieningen aanwezig zijn. Een aparte Noodfondscommissie beoordeelt aanvragen aan de hand van criteria, opgenomen in het Noodfondsreglement van de stichting. - Risico en reserve
105.000
68.298
Conform de richtlijn van de landelijke vereniging, waarin is vastgesteld dat leden van de vereniging naar een opbouw van de continuïteitsreserve van 25% van het jaarbudget moeten streven is in 2012 een opbouw van 3,2 % gerealiseerd. - Overhead De kosten van overhead zijn: Algemeen: Bestuur/directie/lijnmanagement en secr. ondersteuning (Waarin salariskosten directie €98876, incl. werkgeverslasten, etc.) personeel en organisatie financiën en control telefoonbeantwoording/huishouding communicatie medezeggenschap
kosten overhead totaal kosten (excl. werk derden/leefgelden)
realisatie
begroting
394.275
441.066
50.368 164.923 0 60.252 5.656
675.474 3.025.639 22,3%
Het percentage van de overhead kosten is onder de beoogde 25% gekomen, conform eerdere doelstellingen.
441.066 2.221.466 19,9%
Overige gegevens Controle verklaring van de onafhankelijke accountant Hiervoor wordt verwezen naar de hierna opgenomen verklaring. Resultaatbestemming In boekjaar 2012 is per saldo een positief saldo te bestemmen resultaat behaald van € 221.839. In de staat van baten en lasten is een voorstel opgenomen op welke wijze dit resultaat te bestemmen. In deze jaarrekening is dit voorstel reeds verwerkt. Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum met belangrijke financiële gevolgen geweest of per heden bekend, die in de jaarrekening 2012 dienen te worden vermeld. Op 18 maart 2013 is er een fusiebesluit getekend waardoor met terugwerkende kracht per 1 januari 2013 voorgenoemde fusie is geëffectueerd.
Accountantsverklaring
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Stichting VluchtelingenWerk Gelderland Wij hebben de in dit verslag op bladzijde 15 tot en met bladzijde 30 opgenomen jaarrekening 2012 van Stichting VluchtelingenWerk Gelderland te Arnhem gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de staat van baten en lasten over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. VERANTWOORDELIJKHEID VAN HET BESTUUR Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn voor Jaarverslaggeving hoofdstuk C1 “kleine Organisaties-zonderwinststreven”. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE ACCOUNTANT Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die in de gegeven omstandigheden adequaat zijn . Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. OORDEEL BETREFFENDE DE JAARREKENING Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting VluchtelingenWerk Gelderland per 31 december 2012 en van het saldo van baten en lasten over 2012 in overeenstemming met de Richtlijn voor Jaarverslaggeving hoofdstuk C1 “kleine Organisaties-zonderwinststreven”.
VERKLARING BETREFFENDE ANDERE WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Arnhem, 28 maart 2013 accon■avm controlepratijk b.v. - was getekend F. Van Bolderik Registeraccountant
