Vastgoedgids najaar 2013

www.trends.be

FINANCIËLE FAIRPLAY VERGROOT DE KLOOF TUSSEN RIJKE EN ARME VOETBALCLUBS TECHNOLOGIEAANDELEN: ONTDEK DE WINNAARS EN VERLIEZERS IN MONEYTALK

FINANCIEEL-ECONOMISCH WEEKBLAD VAN 29 AUGUSTUS TOT 4 SEPTEMBER 2013

HONINGBEDRIJF MELI ZET IN OP INNOVATIE EN EXPORT

Vastgoedgids najaar 2013

> ISSN 0776-3387 - P509560 - www.trends.be

TRENDS NR 35 - 39STE JAARGANG - €7,50 29 AUGUSTUS 2013

Alle prijzen per gemeente van gronden, huizen, appartementen en nieuwbouw

PN

Bizz

STARTER: YENYARD

25

WINKELS in Leuven werken samen met YenYard. Het aanbod bevat boeken, wijn, schoonheidsproducten, wellnessdiensten en kunst.

GEDAAN MET FOUTE CADEAUS De Leuvense start-up in cadeaubonnen YenYard lanceert zijn dienst vanaf september ook in de stad Antwerpen. Daarna volgen de andere Vlaamse provinciehoofdsteden en in de komende jaren Nederland en Wallonië. YenYard heeft een website en een app waarmee je een lijst kunt maken van winkels die je leuk vindt. Wie een geschenk wil kopen, weet dan waar hij terechtkan. “Het idee ontstond toen we zagen hoeveel kerstcadeaus werden verkocht. We willen de foute cadeaus uit de wereld helpen”, zegt Yannick Schroeyen, die het bedrijf oprichtte samen met Bert Govaerts en Nathalie De Mild. YenYard werkt in eerste instantie samen met winkels die niet via het internet verkopen. Zij krijgen een pagina op het platform van YenYard. “Zelfstandige handelaars kunnen daarmee een goedkoop online-equivalent van een webshop genereren”, zegt Schroeyen. Het idee ontstond eind 2011, in het begin van 2012 werd de bvba YankeeMikeBravo opgericht en begin dit jaar werd het internetplatform YenYard boven de doopvont gehouden. YenYard borduurt voort op de bekende geboorteen huwelijkslijsten, maar in plaats van een lijst in één winkel gaat het om verschillende winkels. Op termijn wil YenYard de cadeaubonnen achterwege laten. In plaats van een lijstje met favoriete winkels, kun je dan een lijstje met concrete cadeaus aanmaken en delen via de sociale media. De drie ondernemers werken voor YenYard na hun uren. Ze richtten het bedrijf op met eigen middelen en werden begeleid door het creativiteitsagentschap Flanders DC, het startersnetwerk Bryo en het Agentschap Ondernemen. Ze zijn op zoek naar groeikapitaal. z BENNY DEBRUYNE

WWW.TRENDS.BE | 29 AUGUSTUS 2013 71

TS

BIZZ SOCIALE MEDIA ASWOLK Het wangedrag van een IJslandse vulkaan was voor vele luchtvaartmaatschappijen het sein om de sociale media te omarmen.

HOE KLM ZIJN DIENSTVERLENING VIA FACEBOOK EN TWITTER

‘Elk bedrijf heeft zijn De Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM geldt nu als een gidsbedrijf voor het gebruik van sociale media, maar in 2010 ging die vlieger nog lang niet op. De aswolk in IJsland was de katalysator. BENNY DEBRUYNE

T

oen in maart 2010 de uitbarsting van de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull een aswolk het zwerk in gooide die het luchtverkeer boven Europa drastisch verstoorde, waren de telefoonlijnen bij KLM, een onderdeel van 72 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

Air France-KLM, in geen tijd overbezet en was er niet genoeg personeel om de vele mails te verwerken. Op kleine schaal was KLM wel aanwezig op Twitter en Facebook, maar die kanalen waren nog niet genoeg uitgebouwd. “De aswolk was een ramp. Mensen moesten naar begra-

fenissen en huwelijken. Het heeft veel geld gekost”, zegt Gert Wim ter Haar, hubmanager social media bij KLM, wat betekent dat hij wereldwijd verantwoordelijk is voor de dienstverlening van KLM via sociale media. “Ieder bedrijf heeft zijn aswolk nodig: het was het omslagpunt om web-

5 SOCIALEMEDIATIPS 1 Respecteer het kofferprincipe: gave dingen doen heeft geen zin als je basisdienstverlening niet goed is. Met andere woorden: toeters en bellen hebben geen zin als de bagage van de klant niet op tijd is. (KLM) 2 Zorg voor een goed netwerk binnen het bedrijf, want dienstverlening via sociale media vraagt veel verandermanagement. Zie de socialmediamanager als een kennisfunctie die uitleg geeft aan de andere afdelingen. (BA) 3 Koppel de berichten via Twitter en Facebook aan klantenbeheersoftware. Zodra iemand voor het eerst contact opneemt met KLM, wordt een klantenkaart aangemaakt. Die kaart is het centrale punt voor alle communicatie. (KLM) 4 Ga zo dicht mogelijk bij de dienst zitten waar het probleem zich voordoet. Tijdens de staking bij Swissport gingen de socialemediamedewerkers op de bagageafdeling zitten. (BA) 5 Zorg voor een goede integratie. KLM kreeg 30 procent meer cases te verwerken nadat het duidelijk had gemaakt op de website en via de sociale media hoe de klant hen kon bereiken. Aan het eind van elke vlucht vermelden de pursers in het afscheidspraatje dat de klant dag en nacht via sociale media bij KLM terechtkan. (KLM)

AANPAKT

aswolk nodig’ care op te zetten. Het managementteam was snel overtuigd.” Een reiziger die zijn gsm is vergeten? Iemand die zijn vlucht wil veranderen of tickets wil boeken? Steeds vaker stellen klanten zulke vragen via een tweet of Facebook-bericht. Zeker als er een onverwacht probleem is met de website of het callcenter zijn de sociale media een welgekomen alternatief. “Klanten willen snel geholpen worden met het juiste antwoord”, zegt Ter Haar, die op uitnodiging van het Vlerick Conversation Manage-

ment Platform van de businessschool een presentatie gaf in België. “Ze willen dat dat gebeurt via het kanaal van hun voorkeur, en steeds vaker zijn dat sociale media. Bovendien willen ze dat de respons snel is. De verwachtingen worden steeds groter.” Sinds de problemen met de aswolk heeft KLM zich daarom tot doel gesteld binnen een uur te reageren op een vraag, en dat dag en nacht en zo veel mogelijk in de taal van de klant. “Over het afgelopen jaar was onze responstijd gemiddeld 23 minuten.

Dat is nu acceptabel, maar binnen een tijdje verwacht de klant misschien meer”, zegt Gert Wim ter Haar. “Het streven is om uiteindelijk naar een responstijd van vijftien minuten te gaan. Dat we 24 uur per dag aanwezig zijn, is normaal voor een wereldwijd bedrijf als KLM. In een klein bedrijf is dat wellicht niet nodig. 95 procent van de tweets krijgen we in het Nederlands en het Engels, maar toch kunnen we de klant al in een tiental talen antwoorden. Het betreft native speakers. Dat is wat de klant verwacht.” ≤ WWW.TRENDS.BE | 29 AUGUSTUS 2013 73

BIZZ SOCIALE MEDIA ≤

KLM levert ook dag en nacht service op het Russische platform Vkontakte en bekijkt ook of het actief kan worden op Google+ en enkele Chinese platformen.

Persoonlijke attenties Dat vraagt allemaal om een stevige investering. KLM heeft wereldwijd 88 mensen in dienst om problemen op te lossen via tweets en Facebook-posts. Elke week lopen er zo’n 25.000 berichten binnen, waarvan driekwart via Twitter. Dat leidt tot ongeveer 2500 dossiers van problemen die moeten worden opgelost. “70 tot 75 procent van de cases wordt op Facebook gebouwd, want klanten kunnen daar meer kwijt dan op Twitter”, zegt Ter Haar. Gemiddeld duurt het elf uur om zo’n probleem op te lossen. “Cruciaal is daarbij de afdelingen in het bedrijf met elkaar te verbinden in dienst van de klant. Dat is de voornaamste reden waarom bedrijven social data niet geïmplementeerd krijgen.” Eenmaal je dan toch op een berg gegevens van de klant zit, kun je er net zo goed gebruik van maken om de klant aan je merk te binden of de dienstverlening te verbeteren. KLM deed dat bijvoorbeeld met de KLM Surprise-actie, waarbij het klanten verraste met persoonlijke attenties. Het gebruikt klantendata ook om aan de hand van profielen op Facebook, Twitter of LinkedIn mensen naast elkaar te plaatsen. De laatste stap is de pursers een tabletcomputer geven die gekoppeld is aan het klantenbeheersysteem. “Heeft een reiziger op een vorige vlucht geklaagd over een te koude maaltijd, dan kunnen we de purser op de vlucht een bericht sturen om daar aandacht aan te schenken. Bovendien heeft de purser dan een onderwerp om een gesprek aan te knopen.” Ook met zijn reclame viel KLM op. Zo was er een actie waarbij de klassieke letters op Twitter vervangen werden door personeelsleden in een hangar die elk een letter hadden op een bord. Door de juiste mensen naast elkaar te plaatsen, werd zo een tweet geformuleerd als antwoord. Een andere actie was toen eind mei een examen Frans uitlekte waardoor het examen een dag werd verplaatst. Een probleem voor scholieren die net toen met vakantie vertrokken. KLM haakte er via de sociale media handig op in door meteen te laten weten dat klanten in dat geval gratis konden omboeken. “Het ging om 12.000 74 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

KIM DAENEN, MANAGER SOCIAL MEDIA BIJ BRUSSELS AIRLINES

‘HET DRAAIT ALLEMAAL OM CUSTOMER SERVICE’ Net zoals bij KLM was de aswolk bij Brussels Airlines de aanleiding om social media uit te bouwen binnen het bedrijf, zegt Kim Daenen, manager social media van Brussels Airlines. “Sociale media zijn een nieuwe manier om de klant te helpen. Het draait om customer service. Je kunt ons wel niet vergelijken met KLM, omdat wij kleiner zijn en gericht zijn op België: per week krijgen we 200 à 300 berichten via Twitter en Facebook. Wij hebben twee medewerkers die binnen de kantooruren de berichten via de sociale media zo snel mogelijk beantwoorden. Dat gebeurt gemiddeld binnen een uur.” Dit jaar nog zal de

luchtvaartmaatschappij haar dienstverlening via social media uitbreiden. De taak verhuist dan van de afdeling communicatie naar de customer-serviceafdeling, wat betekent dat meer mensen socialemediaberichten zullen beantwoorden en dat dat ook in het weekend kan. De staking bij de bagageafhandelaar Swissport op Brussels Airport in mei was een tweede aswolk voor de socialemediadienstverlening, maar dit keer was Brussels Airlines wel voorbereid. “We waren van ’s ochtends tot middernacht met drie man bezig om de vele berichten te beantwoorden”, zegt Kim Daenen. “In twee weken kregen we 5000 vragen via

TOP 5 BERICHTEN VIA TWITTER EN FACEBOOK BIJ KLM 1 Flying Blue 2 Bestaande boeking 3 Bagage 4 Check-in 5 Compliment aan de staf

Twitter en Facebook. Het was een overrompeling, maar we konden het aan.” Ondertussen heeft Brussels Airlines 128.000 fans op Facebook en meer dan 8600 volgers op Twitter. Hoewel de sociale media voor Brussels Airlines in de eerste plaats een middel zijn om de dienstverlening aan de klant te verbeteren, worden Twitter en Facebook ook ingezet voor de marketing. Bij de opening van de route naar New York creëerde Brussels Airlines buzz via Pinterest, Instagram, Twitter en Facebook. Als content voor de sociale media fungeerden onder meer de modeshow met nieuwe uniformen voor de staf en wedstrijden.

Kanttekening Koen Delvaux, onafhankelijk consultant voor social media, vindt de marketingacties en het beleid van KLM zeker positief, maar plaatst toch een kanttekening. “Wat ik vrees, is dat organisaties op twee snelheden gaan draaien. Aan de ene kant heb je de marketingacties die in het teken staan van de klant. Dat is goed. Maar je moet ook rekening houden met de men-

KLM gebruikt klantendata om aan de hand van de profielen op Facebook, Twitter of LinkedIn mensen naast elkaar te plaatsen in het vliegtuig. studenten, maar we hadden berekend dat we slechts tientallen omboekingen zouden hebben. Uiteindelijk waren het er een stuk minder, maar de actie zorgde voor duizenden tweets en retweets. In geen tijd ging het viraal.” De indirecte pr van activiteiten op sociale media is groot.

sen in de dagelijkse praktijk die worden geconfronteerd met de problemen die zich voordoen. Je moet die operationele medewerkers met de klant in contact brengen om je organisatie beter te doen werken. Dat is iets waar ook KLM nog niet aan toe is.” z

BIZZ MARKETING

E R I K S A E L E N S  B R A N D H O M E  O V E R D E T O E K O M S T VA N D E M A R K E T I N G

‘Meeste bedrijven zullen geen reclamebureaus meer nodig hebben’ Brandhome is altijd al een buitenbeentje geweest in de reclamesector. Het bureau doet niet mee met pitches, aanbestedingen of reclameprijzen en werkt sinds kort zonder CEO. Nu geeft het ook zijn kennis gratis weg. BENNY DEBRUYNE

H

et Antwerpse reclamebureau Brandhome is net verhuisd naar een nieuw kantoor aan het Falconplein, een buurt die vroeger verloederd was maar na jaren van investeringen een zekere hipheidsfactor heeft gekregen. Erik Saelens, oprichter en directeur strategie van Brandhome, zit graag in zo’n buurt op het snijpunt der dingen, maar Brandhome had ook gewoon een kleiner kantoor nodig omdat het een kwart kleiner is dan vier jaar geleden. De brutomarge van de bvba Merkthuis (boven het merk Brandhome) daalde van 809.329 euro in 2010 tot 700.858 in 2012, met dat jaar een winst van het boekjaar van 2883 euro en een cashflow van 164.107 euro. Net zoals de meeste andere reclamebureaus moet Brandhome zich aanpassen aan een sector die snel verandert. Brandhome positioneert zich als een kenniscentrum dat voor zichzelf een ondersteunende functie ziet, terwijl het hart van de marketing weer in de bedrijven zelf komt te liggen. Volgens Saelens is 76 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

het in ieders belang dat de marketeers in bedrijven zo goed mogelijk hun werk kunnen doen, en daarom vatte hij zijn kennis over marketing en communicatie samen in drie kleine boekjes. Ze zijn opgevat als een gedetailleerde handleiding, een blauwdruk waarmee merken voortaan zelf aan merkbouw kunnen doen. Er is immers niets ‘magisch’ aan marketing, vindt Saelens. Uw boekjes zijn een handleiding vol tools waarmee marketeers in bedrijven zelf hun merk kunnen beheren. Met die doe-het-zelfaanpak maakt u zichzelf eigenlijk overbodig. Waarom? ERIK SAELENS. “Ik heb veel negatieve commentaren gekregen op de boekjes, als zou ik een nestbevuiler zijn. Eigen-

lijk kunnen drie op de vier merken in België door het bedrijf zelf beheerd worden, maar dan blijft er maar 25 procent meer over natuurlijk. De zenuwen staan strak gespannen omdat er veel druk is in de markt. De megafusie van het Franse reclamebureau Publicis en het Amerikaanse Omnicom, die net werd aangekondigd, komt er niet toevallig nu. Bij veel reclamebureaus leeft daarom de gedachte: laten we de bedrijven dom houden, dan houden zij ons rijk. Ik wil daar niet meer aan meedoen. Brandhome is een kenniscentrum en ik heb er nooit iets tegen gehad om kennis te delen. Als het niveau bij onze klanten stijgt, zal ook het niveau van ons werk toenemen. Eigenlijk moet je ervan uitgaan dat de meeste bedrijven geen reclamebureaus meer nodig zullen

“Bij veel reclamebureaus leeft de gedachte: laten we de bedrijven dom houden, dan houden zij ons rijk”

REP

ERIK SAELENS “Veel Belgische bedrijven zitten met grote, gedemotiveerde marketingafdelingen van matige kwaliteit.”

hebben. Wij vroegen ons af wat in zo’n situatie onze toegevoegde waarde zou zijn. Het antwoord was: als kenniscentrum merken snel doen groeien.” De sector moet zich aanpassen omdat er de komende vijf jaar meer verande-

ringen zullen zijn dan de voorbije vijftig jaar. Is dat wel zo? De veranderingen door de opkomst van het internet in de afgelopen vijftien jaar waren in elk geval gigantisch. SAELENS. “Veranderingscycli zullen in de toekomst nog extremer en korter wor-

den. De snelheid van innovatie is heel groot. Er worden nu bijvoorbeeld meer tablets dan pc’s verkocht, terwijl de iPad minder dan vier jaar geleden op de markt kwam. Die snelheid maakt dat je, telkens als je een bepaalde competentie in de vingers hebt, alweer een andere onder de ≤ WWW.TRENDS.BE | 29 AUGUSTUS 2013 77

BIZZ MARKETING

ZIJN RECLAMEBUREAUS OVERBODIG? Yves Van Landeghem, CEO bij Saatchi & Saatchi Brussel

‘Ecosysteem en talent’ “Ik deel ook frames, modellen, inzichten en alle informatie met anderen. Ik wil niets liever dan dat de klanten meestappen in ons proces. Toch denk ik dat de analyse van Erik Saelens aan de basis fout is. De idee dat je zulke zaken in een boekje kunt opschrijven, is een valse waarheid. Je kunt een bureau beter zien als een incubator, waarin je de kansen maximaliseert om tot goede oplossingen te komen. Meer dan met modellen heeft dat te maken met talent en het type omgeving, waarin er voortdurend interactie is. Die interactie onderscheidt ons van consultants of marketeers in bedrijven. Daarnaast werken onze medewerkers niet voor één merk of sector, maar doen ze een verscheidenheid aan ervaringen op. Dat leidt tot een voortdurende kruisbestuiving van ideeën. Het is dus geen kwestie van magie, maar van het ecosysteem dat in bureaus aanwezig is, en talentvolle mensen.”

≤ knie moet krijgen. Daarnaast moet je reke-

ning houden met een andere evolutie. De basispremisse van het bestaan van een merk is dat een klant het koopt omdat hij het kent en zo het risico bij zijn aankoop verkleint. In het Westen is die basispremisse ondertussen niet meer relevant, omdat de overheid sectoren en tarieven zo sterk reguleert dat de klant eigenlijk nog maar weinig risico loopt. Kijk naar de sterke regulering in de banken- of energiesector. Ik kan me voorstellen dat bedrijven in de toekomst beslissen een tijdje niet meer te investeren in een merk of markt.”

U verwees zelf al naar de fusie tussen Publicis en Omnicom, die nu samen het grootste reclamebureau ter wereld vormen. Is dat volgens u een goede of een slechte zaak? SAELENS. “Iedereen kraakte die fusie meteen af, maar volgens mij zal ze leiden tot meer kwaliteit in onze sector. Samen hebben die bedrijven een omzet van 25 miljard euro. Door samen te gaan kunnen ze besparen en maken ze ruimte vrij voor investeringen. Ze zouden enorme bedragen kunnen investeren in het opleiden van hun personeel. Ik weet wel dat veel reclamebureaus het financieel erg zwaar hebben, maar toch is die 78 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

Johan Vandepoel, CEO van de Association of Communication Companies

‘Altijd pendelbewegingen’ “Ik geloof niet dat elke adverteerder alles in eigen regie wil doen. Bij heel wat adverteerders wordt beknot op de personeelskosten, waardoor ze niet alles zelf kunnen doen. Bovendien kan een bureau specialisten aanwerven die voor meerdere bedrijven tegelijk werken. Dat levert een veelheid aan ervaringen op die je bij een bedrijf niet opdoet. Op de markt zie je nu een tendens waarbij onder druk van de sociale media alle aspecten van de communicatiemix even belangrijk worden. Bureaus krijgen daardoor een coördinatiefunctie, waarbij ze al die zaken op elkaar afstemmen. De adverteerder is bereid een bureau te betalen om de rol van ‘lead’ te vervullen. Maar er zullen altijd pendelbewegingen zijn in de sector. Over een paar jaar ontstaan er misschien weer specialisten die zich concentreren op één bepaald aspect.”

investering volgens mij nodig om bij te blijven.” Reclameagentschappen zullen verdwijnen of krimpen tot kleine, servicegerichte bureaus, schrijft u. Betekent dit dat bedrijven meer marketeers in dienst zullen nemen en de gekortwiekte marketingbudgetten van de afgelopen jaren zullen verhogen? SAELENS. “Reclamebureaus worden kleiner omdat de sturende functie van het lead agency zal verdwijnen. Bedrijven zullen dat voortaan zelf doen. Het belang van een merk als kwaliteitsgarantie is nu minder door de sterke regulering van de overheid, zoals ik eerder al aanhaalde. Daardoor komt de nadruk meer te liggen op de distributie- en lifestylefunctie van een merk. De distributiefunctie is de kracht van een merk om via distributie snel de klanten te bereiken. De lifestylefunctie is de psychologische kracht: de mate waarin iemand zich met een merk identificeert. Betekent dit dat bedrijven meer marketeers in dienst zullen nemen? Ik denk het niet. Maar wat bedrijven wel dringend moeten doen, is meer investeren in hun mensen. Door de crisis hebben ze sterk bespaard op de uitgaven van de marketingafdeling, niet zozeer op het personeel. Dat maakt dat de beste mar-

keteers na een tijdje zelf vertrekken. Het gevolg is dat veel Belgische en Nederlandse bedrijven blijven zitten met grote, gedemotiveerde marketingafdelingen van matige kwaliteit.” Eigenlijk is het een hr-probleem? SAELENS. “Als ik naar een bedrijf ga, vraag

ik me altijd af waar de medewerkers goed in zijn. We zijn niet in staat het beste uit onze mensen te halen, om het even of het nu gaat over marketing, verkoop of customer service. Zeker nu alle bedrijven een big-data-probleem hebben doordat enorm veel gegevens beschikbaar zijn, is het moeilijk om de kennis uit het eigen bedrijf te halen. Marketing is inderdaad heel sterk gerelateerd met human resources: je moet het beste uit je mensen halen. Daarom vind ik het voorstel van Johnny Thijs, de CEO van bpost, om postbodes ook in te schakelen voor andere taken, briljant. Je ziet dat hij een marketingman blijft, een oude krokodil die met dat ene idee zijn personeel nieuwe perspectieven biedt en tegelijk het gras wegmaait voor de voeten van buitenlandse postbedrijven die naar België zouden kunnen komen. Geen daarvan zal dat willen doen. En je ziet dat dit marketingidee niet van een agentschap komt, maar van bpost zelf.” z

The Ghent Informal Summit INFORMAL MEETING ON BUSINESS AND CULTURE

© Stad Gent - Tom Dhaenens

5th edition

Mr. Herman Van Rompuy

Dr. Jacques Rogge

Mr. Daniël Termont

President of the European Council

President of the International Olympic Committee

Mayor of Ghent

vooruit international arts centre, ghent

27.09.2013 The Informal Summit is an important lever for the international radiation of Belgium. Decision-makers and their partner meet colleagues from the business, scientific, cultural, educational and diplomatic world in a unique and exclusive atmosphere.

COURSE OF THE EVENING

From 6 pm onwards: t
Welcoming guests by Mr. Jan Briers and Mr. Daniël Termont t
Speech by Dr. Jacques Rogge

The Ghent Informal Summit has become the meeting place for distinguished players whose aim is to boost international interest in Flanders. Under the patronage of Mr. Herman Van Rompuy and Dr. Jacques Rogge, we have created a constructive forum where Flemish, Belgian and international decision-makers from the economic, political, cultural and academic spheres meet in an informal atmosphere.

t
Concert by Ghent Festival of Flanders t
Keynote speaker t
Musical intermezzos, modern art and surprise performances t
Reception and standing buffet

For more information: [email protected] or +32 9 243 94 81 PRESENTING PARTNER:

MEDIA PARTNERS: DE TIJD – L’ECHO | TRENDS – TENDANCES SPECIAL THANKS TO: VOORUIT INTERNATIONAL ARTS CENTRE | MERCEDES-BENZ | NEUHAUS | XANDRES

BIZZ NETWERK

ENTERPRISE EUROPE NETWORK BRENGT BEDRIJVEN MET ELK AAR IN CON TACT

Europese paringsdans Veel kleine kmo’s vinden het onbegonnen werk om een internationale partner te vinden die bij hen past. Een Europees onderzoeksproject aanvragen, is een titanenwerk. Enterprise Europe Network helpt hen daarbij. GUY VAN DEN NOORTGATE

E

op doen. Enterprise Europe Brussels wil kleine en middelgrote ondernemingen helpen om lokaal en internationaal te groeien, om hun innovatiepotentieel te ontwikkelen en om inlichtingen in te winnen over de Europese wetgeving, de standaardisering en de beleidskeuzes van de

Commissie, vooral financieel. De organisatie verlaagt drempels en helpt bedrijven bij het vinden van technologische of commerciële partners. In België heeft elk gewest zijn Eénunit. In Brussel is Enterprise Europe Brussels het resultaat van een samenGF

nterprise Europe Network (Eén) is een Europees project dat internationale partnerships tussen bedrijven, universiteiten en onderzoekscentra bevordert. Alle bedrijven, ongeacht hun omvang, kunnen er een beroep

NETWERKEN In tijden van economische crisis is het niet verstandig om in een hoekje te kruipen.

80 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

werking tussen het Brussels Agentschap voor de Onderneming (Bao) en Brussels Enterprises Commerce & Industry (Beci). In verhouding tot zijn omvang mag de Brusselse unit zich tot de koplopers van de Europese regio’s rekenen. De balans voor 2011-‘12 bevestigt dat. Er werden 31 partnerships getekend waar Brusselse spelers bij betrokken zijn, de Brusselse unit hielp 808 keer bij problemen met de Europese wetgeving of standaardisering, voegde 69 Brusselse profielen toe aan de database voor technologie en onderzoek & ontwikkeling, en voerde 133 Brusselse profielen in een databank voor handel in. 33 procent van deze technologische partnerships kwam tot stand op een vakbeurs of internationale beurs.

“Anders gezegd: bedrijven moeten bereid zijn om met de adviseur van Enterprise Europe een langdurige professionele relatie aan te gaan, alleen dan kan die adviseur uitgroeien tot een aanvullende en externe steunpilaar die zorgt voor extra ruggensteun op maat van de onderneming, dankzij zijn kennis van het bedrijf in kwestie en het hefboomeffect van het netwerk, dat veel meer is dan zomaar een databank.”

GF

Kmo’s en Europese projecten Naast Eén fungeert ook het Bao als national contact point (NCP). De NCP’s werden door de European Research Council in de hele Europese Unie in het leven geroepen om de vragen van onderzoekers te beantwoorden. “Wij vervullen twee functies: we gaan samen met Langdurige relatie Welk belang heeft een kmo erbij om Eén op zoek naar commerciële, technologische en onderzoeksparteen beroep te doen op de nerships, en we werken als diensten van Eén en om interNCP mee aan Europese pronationaal te denken? “Ten jecten in het kader van coneerste is het vooral in tijden sortia”, zegt Nathanaël  van economische crisis absoAckerman, directeur innoluut niet verstandig om in een vatiesectoren bij het Bao. hoekje te kruipen en je te “Zowel voor de partnerships beperken tot lokale business als voor de projecten focusen lokale groei”, zegt Barbara sen wij op kmo’s, ook al houAndreani, manager bij Enterden wij ons ook bezig met prise Europe Brussels. “Om grote bedrijven.” te slagen, moet internationaIn tegenstelling tot grote lisering in het DNA van de BARBARA bedrijven beschikken kleine onderneming zitten. Als de ANDREANI ontwikkelingsstrategie van “Aangesloten onder- en middelgrote ondernede onderneming geen aanmingen intern niet over de nemingen moeten openstaan voor dacht heeft voor grensoververeiste middelen om aan een opties of ideeën schrijdende openheid, leveof ander Europees project ze zelf niet ren initiatieven geen resul- waaraan deel te nemen. Meestal zijn meteen hadden taat op.” ze zelfs niet op de hoogte van gedacht.” “Ten tweede moet de onde partnerships en de tegederneming al een goed idee moetkomingen die ze kunhebben van de manier waarop de inter- nen krijgen. nationalisering moet verlopen. Tegelijk “Wat wij in de praktijk voor de ondermoet ze openstaan voor opties of ideeën nemingen doen, is de taal van de Comwaaraan ze zelf niet meteen had gedacht. missie omzetten in normale taal, vooral Een van de opdrachten van Enterprise omdat 15 procent van de budgetten van Europe Network bestaat erin om ook aan Europese projecten bestemd is voor te reiken wat niet voor de hand ligt en bij kmo’s”, klinkt het bij Tania Van Loon, die te dragen tot open innovatie. Net daarom bij het Bao belast is met de Europese prozijn voeling met kmo’s en kennis van het jecten. Het team van het NCP Brussels terrein en van het bedrijfsleven zo belang- werkt nauw samen met Eén en heeft als rijk voor elk lid van Eén.” streefdoel Brusselse actoren intenser te

BOB STARC, OPRICHTER VAN AMAAY!

‘VEEL TIJDWINST’ Amaay! is een van de veertien Brusselse ondernemingen die het team van het NCP Brussels vorig jaar begeleidde om een Europees onderzoeksproject als coördinator of partner in te dienen. Amaay! werd in 2011 opgericht en houdt zich bezig met consultancy en research in urban  sustainability, “Amaay! illustreert hoe een zeer kleine onderneming met twee medewerkers toch leider van een consortium kan worden”, zegt Tania Van Loon van Bao. “Het is ook een voorbeeld van een goede samenwerking tussen het NCP, voor het project, en Eén, voor de zoektocht naar partners.” “De teams van het NCP en van Eén hebben ons enorm geholpen bij onze demarches op nationale en Europese schaal. Dankzij hen hebben we veel tijd bespaard bij ons onderzoek en onze ontwikkeling”, zegt Bob Starc, de stichter van Amaay!

laten deelnemen aan de Europese onderzoeks-, ontwikkelings- en innovatieprogramma’s. Het NCP Brussels focust met zijn activiteiten op de sectoren die in Brussel prioritair zijn: energie, green tech, life tech en ICT. NCP Brussels mikt niet alleen op bedrijven, maar ook op onderzoekscentra en op universiteiten. Net als kmo’s concentreren vorsers zich in eerste instantie op hun eigen werk voor ze consortia opzetten. “Daarom beschikken wij op de VUB over een Europese cel, die ons in staat stelt proactief te zijn en de vorsers te wijzen op de Europese projecten”, zegt Nik Claesen, adviseur Europese projecten aan de VUB. “Het is onze bedoeling de projectoproepen vóór te zijn en de toegang tot financiering te vereenvoudigen.” z WWW.TRENDS.BE | 29 AUGUSTUS 2013 81

BIZZ ZOOM

Aston Martin: sportauto’s, De beroemde sportkarretjes van het Engelse automerk Aston Martin, waarmee James Bond graag rondtuft, bestaan na honderd jaar nog altijd. Dat is een verrassing, want Aston Martin is al even vaak op het nippertje aan de dood ontsnapt als 007. MÉLANIE GEELKENS

Concurrentie voor Bugatti en Rolls-Royce Autoraceliefhebber Lionel Martin richtte het iconische automerk in 1913 op. De auto werd ‘Aston Martin’ gedoopt nadat Martin de heuvelklim in het Engelse plaatsje Aston Clinton had gewonnen. Het merk moest concurreren met het Franse Bugatti en met landgenoot Rolls-Royce. De eerste auto die de fabriek van Gaydon, nabij Londen, verliet, haalde een maximumsnelheid van 115 kilometer per uur, in die tijd een heuse krachttoer.

Kampioen van de faillissementen

82 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

GF

REP

De geschiedenis van het merk wordt meer gekenmerkt door financiële flaters dan door sportieve en technische prestaties. Tijdens de Eerste Wereldoorlog raakte Aston Martin in grote moeilijkheden, in 1925 ging het bedrijf een eerste keer in vereffening. Een jaar later werd het gered door een Italiaanse autoracer. Aston Martin ging later nog vijf keer over de kop en wisselde veelvuldig van eigenaar.

007 en debacles Van Ford naar een investeringsfonds In 1987 kwam Aston Martin in handen van Ford. Twintig jaar later noopte een jaarlijks verlies van 12,7 miljard euro de autobouwer om het merk voor 702,7 miljoen euro te verkopen aan een consortium, dat bestond uit Prodrive, het bedrijf van ex-rallycopiloot David Richards, en de Koeweitse investeerder Investment Dar. Na een kapitaalverhoging einde 2012 kocht het Italiaanse investeringsfonds Investindustrial (eigendom van de familie Bonomi, die eerder banden had met Ducati) 37,5 procent van de aandelen over. Een transactie van 190 miljoen, die Aston Martin opwaardeerde tot 940 miljoen euro.

Nieuwe modellen Die herkapitalisatie moet Aston Martin in staat stellen om in vijf jaar tijd 625 miljoen euro te injecteren in nieuwe modellen en een technologisch programma. Een aanzienlijke som, net nu de verkoop sputtert: tussen januari en september 2012 werden er 2340 auto’s geproduceerd, 19 procent minder dan het jaar ervoor. Bovendien moet de constructeur in zijn eentje uit het slop zien te geraken, terwijl zijn concurrenten steun krijgen van grote groepen: Ferrari van Fiat, Bentley van Volkswagen, Jaguar van Tata.

47STE

STAAT Aston Martin volgens de statistieken van Febiac in het klassement van de 66 automerken die in België werden ingeschreven in 2012. Het merk staat daarmee voor Lamborghini (55) en RollsRoyce (56), maar achter Jaguar (35), Ferrari (40) en Maserati (46).

132.900

EURO bedraagt het prijskaartje van de beroemde V8 Vantage, het jongere broertje van de auto waar James Bond mee rondscheurde in The Living Daylights. Een instapprijs, want voor het meest recente model, de V12 Zagato, is de rekening nog gepeperder: 490.500 euro.

DE V8 VANTAGE Het jongere broertje van James Bonds bolide.

Wachten op betere tijden in België In 2007 bracht Aston Martin bij ons nog 143 auto’s aan de man. In drie jaar tijd was de verkoop toen bijna verdrievoudigd, zo blijkt uit de statistieken van de Belgische automobiel- en tweewielerfederatie Febiac. Door de crisis begon de verkoop te verminderen. Hij bereikte vorig jaar zijn laagste peil, met 37 verkochte exemplaren tegenover 92 het jaar voordien, een crash van 60 procent, vergelijkbaar met wat andere luxemerken (Ferrari, Maserati, Lamborghini) in die periode meemaakten. Het gevolg van een gebrek aan innovatie en al te gulzige motoren, zo menen specialisten.

15

PROCENT van zijn verkoop realiseert Aston Martin in Azië. Het merk zet vooral sterk in op de Chinese markt, waar concurrent Jaguar fors aan het groeien is.

WWW.TRENDS.BE | 29 AUGUSTUS 2013 83

BIZZ EXPAT BENNY DEBRUYNE

François in Ljubljana Dober dan, kako ste?* PROFIEL Wie? François Mattelaer, country managing partner Kroatië en Slovenië bij PricewaterhouseCoopers (PwC) Burgerlijke staat? Weduwnaar, met drie tieners Cv? Werkte na zijn opleiding bedrijfskunde (Universiteit Antwerpen), een MBA en zijn eerste baan als productmanager bij Louis De Poortere in Brussel voor Deloitte, toen zijn vrouw een baan kreeg aangeboden in Hanoi. Mattelaer ging mee en startte er een kantoor op voor consultant Coopers & Lybrand. “Er werkten 350 mensen toen we na zeven jaar Hanoi verlieten.” De nieuwe baan van zijn echtgenote, die werkte als economisch adviseur in Wenen, voerde vervolgens naar Praag en toen naar Kroatië en Slovenië. Mattelaer leidt er voor PwC de kantoren van Slovenië en Kroatië, waar samen een tweehonderdtal mensen werkt. Vaak terug naar België? “We wilden terug naar Europa om dichter bij familie en vrienden te zijn, maar uiteindelijk maakt het niet uit of we in Vietnam of Slovenië wonen. We komen niet meer terug dan toen we in Hanoi woonden. Contacten verwateren snel en als expat moet je je sterk richten op je werk.” Hoger loon dan in België? “Ik weet het niet. Aan de ene kant is de fiscale druk in Slovenië bijzonder hoog, aan de andere kant had ik in België misschien niet zo’n hoge functie bereikt.” *Goedendag, hoe maakt u het? in het Sloveens. 84 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

Verborgen parel van Europa

GF

“Slovenië is kleiner dan België, maar je hebt er zowel een mooie kust als de Alpen: je kunt in één dag gaan skiën en in de zee gaan zwemmen. Het land is de verborgen parel van Europa. Ljubljana is een kleine stad van 360.000 inwoners, zonder de files die je ziet in Brussel of Moskou. Het is hier vroeg licht, waardoor mensen vroeg beginnen te werken. Ik kom rond kwart over zeven op kantoor aan en ben zeker niet de eerste. Om halftwaalf is de lunch en om vier uur is haast iedereen weg.”

Geen grote verschillen François Mattelaer ziet vooral veel gelijkenissen tussen België en Slovenië: het zijn twee kleine, katholieke landen omringd door grote buurlanden en met een goede geografische ligging. “Slovenië was een deel van het Habsburgse Rijk. Belgische zakenmannen die de Duits-Oostenrijkse cultuur kennen, zullen zich in Slovenië thuis voelen. De mensen zijn er ethisch en betrouwbaar.” Het land is volgens de expat een goede uitvalsbasis voor de landen die ontstonden uit het uiteengevallen Joegoslavië, een markt van 25 miljoen mensen. “Nadelen zijn de hoge loonkosten en de grote staatsinmenging.”

GF

Niet als in Cyprus Na het omvallen van de banken in Cyprus werd gevreesd dat Slovenië het volgende vallende dominosteentje zou worden, maar volgens François Mattelaer kun je de twee landen niet vergelijken. “Als je naar de feiten kijkt, staat Slovenië er niet zo slecht voor. Frankrijk is er slechter aan toe dan Slovenië. De psychologie speelt een belangrijke rol bij de paniekberichten. Het is een selffulfilling prophecy. Ik heb ook de indruk dat een klein land als Slovenië de les wordt gelezen als voorbeeld voor de grote landen. Slovenië heeft nu tijd gekocht door obligaties te plaatsen in de VS, maar het is wel zo dat het sociaal model van het land moeilijk voort te zetten is.”

Trots De Slovenen zijn kwaad op de politiek voor alles wat misloopt, ziet François Mattelaer. “De werkloosheid stijgt. Je voelt de onzekerheid toenemen. Aan de andere kant zijn de mensen heel trots en hebben ze het gevoel dat het wel in orde komt. Omdat Slovenië zo klein is – er wonen maar 2 miljoen mensen – kun je ook snel bijsturen.”

GF

Niet te lang blijven Zijn carrière in het buitenland heeft de West-Vlaming een goed inzicht gegeven in het leven van expats. Welk advies zou hij geven aan jongeren die een buitenlandse loopbaan op het oog hebben? “Het beste is om niet langer dan drie jaar op een plaats te blijven. Zoek een goede firma die internationaal actief is. Als je voor een Belgische werkgever werkt, is het gemakkelijker om de contacten met het thuisfront te onderhouden. Ik ben pas na tien jaar naar het buitenland getrokken. Nu zou ik meteen vertrekken en al in het buitenland gaan studeren.” WWW.TRENDS.BE | 29 AUGUSTUS 2013 85

BIZZ ZZAP JURIDISCH

Pierre Van Achter, advocaat bij Simont Braun

Hoeveel tijd en loon voor vakbondsopdrachten? In welke mate moeten wij als bedrijf de leden van onze ondernemingsraad, van het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) of van de vakbondsafvaardiging tijd verlenen – en betalen – voor het uitvoeren van hun opdrachten? Elke werkgever is verplicht om aan de personeelsafgevaardigden in de ondernemingsraad en in het CPBW of aan de vakbondsafgevaardigden tijd te geven om hun (interne of externe) opdrachten te verrichten. Hij moet hun evenwel enkel de tijd toekennen die vereist is voor de collectieve en individuele uitoefening van hun mandaat en kan dus niet worden verplicht om in te stemmen met een onbeperkt aantal uren of dagen afwezigheid. Het concept ‘vereiste tijd’ waarover de leden van de ondernemingsraad of van het CPBW moeten beschikken, wordt evenwel door geen enkele wettelijke of reglementaire bepaling verduidelijkt. Het is dus aan de werkgever en aan de vakbondsorganisaties in de onderneming om dit concept te definiëren en de toepassing ervan te regelen. Voor vakbondsafgevaardigden wordt het concept doorgaans toegelicht in de collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) die op sectorniveau worden gesloten. Bij gebrek aan regelgeving doet de werkgever er goed aan om een bedrijfs-cao te sluiten die de toekenning en de berekening van het krediet aan afwezigheidsuren en -dagen regelt (collectief of individueel; per week, maand, kwartaal of jaar)

en die ook bepaalt wie er aanspraak op kan maken en hoe het wordt verdeeld (bijvoorbeeld wanneer iemand mandaten cumuleert). Blijft dat de tijd die de leden van de ondernemingsraad, het CPBW of de vakbondsafvaardiging besteden aan hun opdrachten, beschouwd wordt als arbeidstijd en als dusdanig moet worden betaald. Maar indien de vergaderingen van deze organen plaatsvinden buiten de normale arbeidsuren (bijvoorbeeld ‘s avonds of op een zaterdag), geeft dit geenszins recht op salaristoeslag of inhaalrust. Uiteraard zal de tijd die opgaat aan de uitoefening van ‘vakbondsopdrachten’ door de werkgever enkel in aanmerking worden genomen voor zover die tijd werd gebruikt voor het beoogde doel en volgens de modaliteiten die op sector- of ondernemingsniveau zijn vastgelegd. Tot slot nog dit: de opname van dit krediet aan afwezigheidsuren en -dagen mag de organisatie van de arbeid in het bedrijf in geen geval verstoren. Gebeurt dit toch, dan kan de werkgever – mét argumenten – weigeren om in te stemmen met deze volgens hem abusieve praktijk. In dat opzicht kan een bepaling in de desbetreffende bedrijfs-cao nuttig zijn.

Hebt u een juridische vraag voor onze experts? Stuur een e-mail naar [email protected]. 86 29 AUGUSTUS 2013 | WWW.TRENDS.BE

PA RTNER S

Boekingsite zoekt wellnessdiensten Eind vorig jaar lanceerde Geoffroy Verney-Carron de Franstalige website Timeplazza.com. De site profileert zich als een wellnessbookingsite en biedt de diensten aan van lokale spelers van wellness en therapieën. “Voor de aanbieders van de wellnessdiensten is dit een alternatief voor klassieke kanalen als bons of giftboxes, dat bovendien de boekingen in goede banen leidt en getrouwheid bevordert”, zegt Verney-Carron. “Klanten krijgen een gebruiksvriendelijke tool om deze diensten te boeken zoals ze hotels boeken op booking.com of vluchten op expedia vastleggen.” Om de site uit te bouwen, is Timeplazza op zoek naar types aanbieders van well-

nessdiensten. “Ten eerste zoeken we klassieke wellnessbedrijven die hun diensten willen aanbieden, maar daarnaast kijken we ook in de richting van hotels. Die bieden vaak massages of andere wellnessdiensten aan, maar we zien dat alles manueel verloopt via een spreadsheet aan de receptie. Ons systeem kan helpen om dat meer te stroomlijnen.” geoff[email protected]

S T EV E N VA N BELLEGHEM, DE CONVER SAT ION MANAGER

Häagen-Dazs en Ikea experimenteren met augmented reality

TRENDS VLERICK & BUSIN

ESS SCHOO

3 3 3 3

Eén zaterdag intensieve cursus De top van de professoren van Vlerick Business School Twee keynotesprekers en keuze uit drie trajecten Voor de actieve professional, manager, ondernemer en zelfstandige

SCHRIJF U NU IN!

L

Meer en meer bedrijven experimenteren met augmented reality (toegevoegde realiteit). Via een smartphone of een tablet kunnen consumenten digitale content toevoegen aan de offlinewereld. Het meest bekende voorbeeld is de Londense metroapp. Als consumenten deze app op de straten van Londen richten, krijgen ze op hun smartphone de route naar de dichtstbijzijnde metrostations. De voorbije weken hebben zowel HäagenDazs als Ikea augmentedrealityapplicaties gelanceerd voor hun klanten. Haägen-Dazs bouwde een entertainmenttoepassing. Als klanten hun app op een Häagen-Dazs-verpakking richten, begint er een violist op te treden boven op de ver-

pakking. Het virtuele concert duurt twee minuten. Dat is de ideale wachttijd om van het ijs te eten nadat het uit de diepvries komt. Het toegevoegderealiteitexperiment van Ikea is meer gericht op consumenten helpen bij hun aankoopbeslissingen. Als je een zetel leuk vindt, kunnen mensen die via de nieuwe Ikea-app visualiseren in hun eigen huis. Richt de tablet op de woonkamer en je kan er de nieuwe meubelen virtueel in plaatsen. Zo krijgen klanten een beter zicht op hoe het er zou kunnen uitzien.

Steven Van Belleghem is een expert in conversatiemanagement en bedrijfsleider van het adviesbureau B-Conversational.

Are you futureproof? Geef een boost aan je leadership skills en je kennis van de management fundamentals. Kom naar de Trends & Vlerick Business Academy, kies uit één van onze drie tracks tijdens deze intensieve eendaagse managementopleiding en bereid je carrière voor op de toekomst.

www.areyoufutureproof.be Powered by

Partners

Brussel zaterdag 19 oktober ’13 8.30 uur - 21.30 uur

WWW.TRENDS.BE | 29 AUGUSTUS 2013 87

EXCLUSIEVE ONTMOETINGEN MET CEO’S Programma najaar 2013 ROLAND JUNCK CEO Nyrstar 24 oktober 2013 In het Engels

RENAUD BENTÉGEAT Afgevaardigd bestuurder CFE 12 september 2013 In het Frans

TELKENS van 11.30 tot 14.00 uur in Salons Waerboom Groot-Bijgaarden BRIEUC DE MEEÛS Bestuurder - directeurgeneraal MIVB 14 november 2013 In het Frans

EDDY DUQUENNE

OB56225

CEO Kinepolis Group 5 december 2013 In het Nederlands

INSCHRIJVEN VIA WWW.ROULARTASEMINARS.BE In samenwerking met

Organisatie

BLACK 05

Black 05 • Mode

DE TRENDS VAN MANNELIJK TOT CASUAL CHIC DE COMEBACK VAN GLAMOUR

| WWW.KNACKWEEKEND.BE |

HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK NR. 35 VAN 28 AUGUSTUS TOT 3 SEPTEMBER 2013 - KNACK WEEKEND, ELKE WEEK SAMEN MET KNACK EN KNACK FOCUS ISSN.0772294X

Word deze week

Helemaal Black. Nu te koop

GUNTER WALLRAFF ‘Duitsland is een sociaal koud land’

OPA, OPERA EN OORLOG

Dubbelinterview met Stefan Hertmans en Stefan Brijs

HILDE CREVITS

BLACK 05

OB56649

20 JAAR VIKTOR & ROLF

MODE

Black Mode. Een overzicht van de nieuwe trends: ruiten, blauw, mannelijk of casual chic. Een gesprek met topontwerpers Viktor & Rolf over 20 jaar modehoogtepunten. Curator Harold Koda over glamour. Cate Blanchett over vrouw-zijn. Koken met Sam Stern, de nieuwe Jamie Oliver. Wandelen door het appartement van Rossella Jardini, creatief directeur bij Moschino.

Portret van de first lady van CD&V

F I L M ★ M U Z I E K ★ T E L E V I S I E ★ G A M E S ★ S T R I P S ★ E X P O ★ T H E AT E R ★ L I T E R AT U U R

www.knackfocus.be

HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK NR.35 VAN 28 AUGUSTUS TOT 3 SEPTEMBER 2013 - KNACK FOCUS, ELKE WEEK SAMEN MET KNACK EN KNACK WEEKEND - ISSN.2031-664X

© SARAH VANBELLE

HEET RAPP HET RAPPORT APP ORT OR VAN DEE M MINIS INISTER INIS NIS TER 5,8/10 MINISTER VAN ONDE ONDERWIJ RWIJS RWI RWIJ WIJ S ONDERWIJS

4,4/10

(LERAARS)

(OUDERS)

Pascal Smet

‘Ik ben liever een goede dan een populaire minister’

DE TRENDS VAN MANNELIJK TOT CASUAL CHIC DE COMEBACK VAN GLAMOUR 20 JAAR VIKTOR & ROLF

| WWW.KNACKWEEKEND.BE |

MODE

HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK NR. 35 VAN 28 AUGUSTUS TOT 3 SEPTEMBER 2013 - KNACK WEEKEND, ELKE WEEK SAMEN MET KNACK EN KNACK FOCUS ISSN.0772294X

STROMAE GEMMA ARTERTON THOMAS BLONDEAU MICHAEL WINTERBOTTOM HET NIEUWE TV-SEIZOEN

VIVA CULTUUR

ONZE TIPS VOOR HET NAJAAR

Helemaal Knack.

Remt automatisch, ook zijn prijs per maand De Volvo V40 met Professional Pack: rentingprijs vanaf € 439/maand.

V40 D2 vanaf € 439/maand* inclusief Professional Pack

Het Professional Pack bevat: • metaalkleur • Park Assist achter • High Performance Multimedia • 7” kleurenscherm • USB poort, AUX ingang en Bluetooth® • RTI navigatiesysteem met twee kaartupdates gratis

Netto VAA € 54,84/maand**

Fiscale aftrekbaarheid: 90 %

Specifieke eigenschappen van het operationele leasing contract: • inclusief alle onderhouden, herstellingen, ongelimiteerde vervangingen van banden, ruitherstellingen • vaste lage Bonus/Malusgraad, dus geen attest nodig en aantrekkelijke premie • lage vrijstelling • inclusief Omnium en BA verzekering • u betaalt enkel voor het gebruik van de wagen • u heeft geen verkooprisico op het einde van het contract

3,4 - 7,9 L/100 KM • 88 - 185 G CO2/KM

VOLVOCARS.BE

Geef voorrang aan veiligheid. Milieu-informatie KB 19/03/2004: www.volvocars.be Afgebeeld model ter illustratie. * Prijs per maand excl. BTW voor een Volvo V40 D2. Operationele Leasing (VCFS Standaard+) op 48 maanden, 100.000 km, met domiciliëring. Dit is een aanbod van Car Fleet Services voorbehouden voor professionelen. Aanbod onder voorbehoud van goedkeuring van het kredietdossier door Volvo Car Fleet Services en wijzigingen van prijs, tarief, taksen en BTW. Aanbod geldig van 8/7/2013 t.e.m 31/10/2013 ** Schatting van de maandelijkse bijdrage die de werknemer zal moeten leveren op basis van de hoogst mogelijke aanslagvoet van 53,50% op het bruto belastingvoordeel van alle aard.