Variantenonderzoek Ringweg Oost Eindrapport - concept 20 mei 2008
1
Inhoud
Blz.
Varianten
3
Beoordelingscriteria
14
Beoordeling
20
Afweging en conclusies
43
Het voorliggende rapport, bestaande uit een aantal sheets + toelichting (Notes Pages), biedt een overzicht van de resultaten van het Variantenonderzoek Ringweg Oost. In juli 2007 hebben de gemeenteraden van Leiden en Leiderdorp nut en noodzaak van een Ringweg Oost vastgesteld en 5 varianten geselecteerd voor nader onderzoek. De onderbouwing van deze raadsbesluiten is te vinden in het rapport “Variantenonderzoek Ringweg Oost: Probleemanalyse, Aanzet tot beoordelingskader, Selectie van varianten” (juni 2007). Kort samengevat: een Ringweg Oost is noodzakelijk om de volgende beleidsdoelen te kunnen realiseren: - betere bereikbaarheid van Leiden en Leiderdorp door een logische en robuuste verkeersstructuur; - minder verkeersdruk in de kern Leiderdorp; - autoluw maken van centrumstraten in Leiden, waardoor meer ruimte ontstaat voor openbaar vervoer, fietser en voetganger; - verbeteren van het leefmilieu: minder overlast van slechte lucht en verkeerslawaai; - verbeteren van de verkeersveiligheid door een betere structuur en vormgeving. Voorliggend eindrapport richt zich op de beoordeling van de 5 geselecteerde varianten. Onderliggende rapporten zijn: - GVVP Leiden / Variantenonderzoek Ringweg Oost: Verkeersanalyses, april 2008 - GVVP Leiden / Variantenonderzoek Ringweg Oost: Milieuonderzoek - Variantenonderzoek Ringweg Oost: Kosten - Variantenonderzoek Ringweg Oost: Beeldenboek (ontwerpen) - Variantenonderzoek Ringweg Oost / Quickscan Archeologie Tracé Ringweg Oost
Opsteller rapport: Willem Homan, projectleider Ringweg Oost.
2
Varianten
3
Varianten
GVVP vormt kader voor RWO Buitenring
N445
Binnenring
N446
Invalsweg
Engelendaal 2x1 A44 Ringweg West
Circulatie
Ringweg Oost
centrum
A4 Rijnlandroute N11
met varianten voor Ringweg Oost
Het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan van Leiden (GVVP) vormt het beleidsmatige (Leidse) kader voor het Variantenonderzoek Ringweg Oost. De gewenste verkeersstructuur bestaat uit een buitenring en een binnenring. De buitenring, bestemd voor de afwikkeling van doorgaand verkeer (t.o.v. Leidse regio) en extern verkeer (verkeer met herkomst of bestemming in de Leidse regio), bestaat uit de A4, de toekomstige Rijnlandroute, de A44 en het traject Plesmanlaan - Schipholweg - Willem de Zwijgerlaan - N445 N446. De binnenring, die een belangrijke verdeelfunctie heeft binnen Leiden, bestaat uit de Dr. Lelylaan, Churchilllaan, Voorschoterweg, Ringweg Oost, Willem de Zwijgerlaan, Schipholweg en Plesmanlaan. Ringweg Oost vormt hierin de verbinding tussen het Lammenschansplein in het zuiden en de Willem de Zwijgerlaan in het noorden. Een eventueel aan te leggen Ringweg West verbindt de Schipholweg met de Dr. Lelylaan / Churchilllaan. Het traject Plesmanlaan - Schipholweg - Willem de Zwijgerlaan - N445 - N446 maakt derhalve deel uit van zowel de buitenring als de binnenring. Dit gedeelte van de ring moet zo min mogelijk worden belast met (ten opzichte van de Leidse regio) doorgaand verkeer. In het centrum van Leiden worden maatregelen genomen om het doorgaand verkeer sterk te ontmoedigen (zie volgende bladzijde). Op de Engelendaal in Leiderdorp wordt de dominante positie van de auto in het wegbeeld teruggedrongen door het profiel te veranderen van 2 rijstroken per richting in 1 rijstrook + busstrook per richting. De Rijnlandroute is een essentiële schakel in de verkeersstructuur. De besluitvorming over deze verbinding tussen de A4 en de A44 is nog niet afgerond. Mocht de Rijnlandroute geen doorgang vinden, dan zijn de doelstellingen van het GVVP niet haalbaar. Met name de route Europaweg Voorschoterweg - Churchilllaan - Dr. Lelylaan - Haagse Schouwweg - Plesmanlaan zou zwaar overbelast raken indien het Leidse centrum autoluw zou worden gemaakt zonder Rijnlandroute.
4
Varianten
Twee varianten circulatie centrum
Morsweg N Z
Morsweg Z N
De variant met eenrichtingsverkeer Morsweg Z N biedt een betere interne bereikbaarheid en ontlasting van de Turfmarkt, doch daardoor ook een grotere verkeersdruk op Morsweg en Zijlsingel. Per saldo neemt de intensiteit daar wel af door het instellen van eenrichtingsverkeer. Weinig effect op RWO.
Voor de verkeerscirculatie in het centrum van Leiden zijn twee modellen ontwikkeld. Voor een uitgebreide beschrijving wordt verwezen naar het rapport Variantenonderzoek Ringweg Oost / Verkeersanalyses. In beide modellen wordt doorgaand verkeer via de Hooigracht onmogelijk gemaakt door eenrichtingsverkeer op Hooigracht en Zijlsingel, waarbij verkeer op de Hooigracht ter plaatse van de Ir. Driessenstraat gedwongen wordt af te slaan. Alleen verkeer met herkomst of bestemming in de directe omgeving zal daardoor nog van de Hooigracht gebruik maken. Het belangrijkste verschil tussen beide modellen zit in de rijrichting op de Morsweg/Morssingel, waar eveneens eenrichtingsverkeer is voorzien. In het model met eenrichtingsverkeer in noordelijke richting (rechter plaatje) ontstaat een soort singelroute, via welke route de grote parkeerlocaties onderling worden verbonden. Dit levert een betere bereikbaarheid van de centrumlocaties, doch ook een grotere druk op delen van de singels (Zijlsingel, Morsweg), in vergelijking met het andere model. Ten opzichte van een situatie zonder pakket aan maatregelen (GVVP) nemen de verkeersintensiteiten in het centrum in het algemeen fors af. Zie het rapport over de verkeersanalyses.
5
Varianten
Tracévarianten Ringweg Oost
tunnel
Nulplus P. Snoepweg
Zijldijk (met Zijltunnel) Sumatrastraat
Sumatrastraat/Zijldijk (1) en (2)
Ringweg West
De onderzochte varianten van Ringweg Oost worden nader toegelicht op de volgende pagina’s. Alle varianten zijn doorgerekend op hun verkeerskundige effecten. Voor de cijfermatige uitkomsten wordt verwezen naar het rapport Variantenonderzoek Ringweg Oost / Verkeersanalyses. In het Beeldenboek Ringweg Oost zijn de varianten nader visueel beschreven. Voorts is een set ontwerpschetsen beschikbaar.
6
Varianten
Variant Nulplus (P. Snoepweg)
De Nulplusvariant maakt gebruik van de bestaande wegen Kanaalweg - Hoge Rijndijk - Persant Snoepweg - N446 - N445. Hierbij hoort een capaciteitsverruiming op de kruising Hoge Rijndijk - P. Snoepweg en een uitvoering van de P. Snoepweg met 2x2 rijstroken. Variant Nulplus blijkt geen geschikte binnenring voor Leiden op te leveren. De verkeersdruk verplaatst zich naar Leiderdorp.
7
Varianten
Variant Zijldijk
tunnel onder de Zijl
kruising Hoge Rijndijk: gelijkvloers of ongelijkvloers
Van zuid naar noord bezien begint variant Zijldijk bij het Lammenschansplein. Het Lammenschansplein dient na realisatie van de Rijnlandroute te worden gereconstrueerd, waarbij het verloop van de ringweg (Voorschoterweg – Kanaalweg) beter in de vormgeving tot uitdrukking moet komen. Vanaf het Lammenschansplein volgt Ringweg Oost de Kanaalweg tot aan de Hoge Rijndijk. Op dit traject kan worden volstaan met een aantal relatief kleine aanpassingen. De kruising met het Kanaalpark wordt voorzien van een verkeersregelinstallatie. De spoorlijn Leiden-Alphen wordt, net zoals in de bestaande situatie, gelijkvloers gekruist. Een ongelijkvloerse kruising is uiteraard wenselijk, doch dit hangt samen met de besluiten die worden genomen in het kader van de RijnGouweLijn. De spoorwegovergang en de kruising met de Melchior Treublaan worden voorzien van een gezamenlijke verkeersregelinstallatie. De oversteekplaats voor fietsers bij de Julius Caesar brug is een aandachtspunt. Bij de uitwerking moet worden onderzocht of deze (met verkeerslichten geregelde) oversteek qua vormgeving verder verbeterd kan worden. Met name de helling voor fietsers direct voor de oversteek is uit veiligheidsoogpunt een probleem. De kruisingen met de Lorentzkade en de Roomburgerlaan worden beveiligd met verkeerslichten. Kruisingen met enkele ondergeschikte zijstraten worden opgeheven indien deze niet noodzakelijk zijn voor de ontsluiting van de achterliggende wijk. Ook dit is een punt van nadere uitwerking. Voor de kruising met de Hoge Rijndijk komen twee varianten in aanmerking: - Een gelijkvloerse oplossing in combinatie met een brug over de Nieuwe Rijn - Een ongelijkvloerse oplossing met een tunnel onder de Hoge Rijndijk en Nieuwe Rijn door, in combinatie met een brug voor afslaand verkeer over de Nieuwe Rijn. Zie ook pagina 13. In beide gevallen is een nieuwe fietsbrug noodzakelijk aan de zuidkant van en pal naast de Wilhelminabrug. Zie het Beeldenboek Ringweg Oost voor een nadere beschrijving.
8
Varianten
Variant Zijldijk (vervolg)
tunnel onder de Zijl
kruising Hoge Rijndijk: gelijkvloers of ongelijkvloers
Vervolg Variant Zijldijk Na de kruising met de Hoge Rijndijk vervolgt variant Zijldijk haar weg over het bedrijventerrein De Waard langs het Rijn-Schiekanaal. In geval van een gelijkvloerse kruising met de Hoge Rijndijk is het eventueel mogelijk de ringweg pal langs het water te leggen, zodat de bestaande bedrijfsbebouwing zoveel mogelijk kan worden gespaard. Om de weg goed te kunnen inpassen ten opzichte van het Waardeiland verdient het echter aanbeveling de groenstrook langs het water te handhaven en te benutten als buffer (talud, geluidwal). Gevolg daarvan is wel, dat alle bedrijfsgebouwen aan de kanaalzijde gesloopt moeten worden. Een deel van de ruimte die dan vrij komt kan overigens later weer worden benut voor herontwikkeling. Bij keuze voor een tunnel onder de Hoge Rijndijk dient de bedrijfsbebouwing te worden geamoveerd door de benodigde ruimte voor het tunneltracé. De Admiraal Banckertweg wordt aangesloten op de ringweg (kruising met verkeerslichten) ten behoeve van de ontsluiting van De Waard. De Zijl (Oude Rijn) wordt gekruist door middel van een tunnel die begint vlak na de aansluiting van de Admiraal Banckertweg. De tunnel komt weer boven op de Zijldijk in Leiderdorp, aan het eind van het blok woningen (Zijlkwartier), bij het begin van bedrijventerrein De Baanderij. Het grote parkeerterrein dat daar ligt krijgt een aansluiting op de ringweg. De Spanjaardsbrug blijft gehandhaafd en kan desgewenst vrij worden gemaakt voor langzaam verkeer en openbaar vervoer. Variant Zijldijk volgt verder het tracé Zijldijk – Rietschans – Engelendaal. De kruising Zijldijk – Rietschans kan worden vormgegeven als een rotonde. Dit gaat ten koste van het pand van Leen Bakker. De Rietschans wordt gereconstrueerd en krijgt tussen Zijldijk en Engelendaal twee rijstroken voor verkeer richting Engelendaal. De kruising met de Touwbaan wordt voorzien van verkeerslichten. De reconstructie van de Rietschans gaat ten koste van een deel van het parkeerterrein van het garagebedrijf op Touwbaan 5. Mogelijk moet de school worden verplaatst, omdat de weg dicht naast het schoolgebouw komt te liggen. Op de Engelendaal wordt ruimte gereserveerd voor het openbaar vervoer (HOV-as Leiderdorp – Leiden CS). Om het verkeer op de kruising Rietschans – Engelendaal te kunnen afwikkelen wordt de fietsoversteek aan de noordzijde opgeheven. In plaats daarvan komt er een tunnel (onder de Engelendaal door) voor fietsers op de route Willem de Zwijgerlaan – N445. Deze fietsers moeten nu omrijden via de kruising Rietschans.
9
Varianten
Variant Sumatrastraat
maaiveld of tunnel
kruising Hoge Rijndijk: ongelijkvloers
Variant Sumatrastraat volgt tussen het Lammenschansplein en de Hoge Rijndijk hetzelfde tracé als variant Zijldijk. Bij variant Sumatrastraat is een ongelijkvloerse kruising bij de Hoge Rijndijk noodzakelijk, omndat dit tracé teveel verkeer trekt voor een gelijkvloerse oplossing. Na de passage van de Nieuwe Rijn buigt het tracé op De Waard ter hoogte van de Admiraal Banckertweg af in westelijke richting. Langs het kanaal dienen bedrijfspanden te worden verwijderd. Omdat de ringweg niet over bestaande wegen kan worden geleid (veel ladend en lossend industrieverkeer) is een nieuw tracé nodig tussen kanaal en Admiraalsweg, waarvoor bedrijfsgebouwen langs de huidige Admiraal Banckertweg moeten wijken. Het verdient aanbeveling dit gedeelte zo ver als mogelijk verwijderd te houden van de groenzone langs de Zeeheldenbuurt. Ringweg Oost gaat dan verder over de bestaande Sumatrabrug en de Sumatrastraat naar de Willem de Zwijgerlaan (maaiveldoplossing). Om het autoverkeer te kunnen verwerken en het fietsverkeer veilig te kunnen afwikkelen zijn ingrijpende aanpassingen nodig op en rond de kruising Sumatrastraat – Lage Rijndijk: - het blok woningen Sumatrastraat 1 – 47 en Lage Rijndijk 99 t/m 105 dient te worden gesloopt; - de Lage Rijndijk wordt aan de westzijde van de kruising afgesloten voor autoverkeer; bestemmingsverkeer kan gebruik maken van de verschillende zijstraten om dat deel van de Lage Rijndijk weer te verlaten; - de Lage Rijndijk krijgt tussen Sumatrastraat en Zijldijk eenrichtingsverkeer in de richting van Leiderdorp / De Baanderij; - het fietsverkeer wordt afgewikkeld over vrijliggende fietspaden; - de kruising wordt voorzien van verkeerslichten; - de huidige routering van het openbaar vervoer moet worden aangepast. Het gedeelte van de Sumatrastraat ten noorden van de Javastraat heeft een voldoende ruim profiel. Wel zijn er vele zijstraten. Nader onderzoek is nodig naar de verkeerscirculatie binnen De Kooi, om een goede ontsluiting te waarborgen en tegelijkertijd sluipverkeer te voorkomen. Voor de kruising Sumatrastraat – Willem de Zwijgerlaan is reeds een grootschalige reconstructie in voorbereiding. Een variant hierop is de uitvoering met een lange tunnel onder de Sumatrastraat die begint in De Waard en eindigt vlak voor de Willem de Zwijgerlaan. Vanwege de slechte grond en de slechte fundering van de woningen langs de Sumatrastraat vraagt dit vermoedelijk sloop van een flink aantal woningen. Na aanleg van de tunnel kan bovengronds worden herontwikkeld.
10
Varianten
Variant Sumatrastraat / Zijldijk
Tegen de klok in
Met de klok mee
kruising Hoge Rijndijk: gelijkvloers of ongelijkvloers
Deze variant is qua tracé identiek aan variant Sumatrastraat (maaiveld) tot aan de Sumatrabrug. Voorbij de brug splitst Ringweg Oost zich: het verkeer in noordelijke richting volgt het traject Lage Rijndijk – Zijldijk – Rietschans – Engelendaal. Het verkeer in zuidelijke richting maakt gebruik van de Sumatrastraat. Er zijn twee opties: tegen de klok in of met de klok mee. Op de Lage Rijndijk en het zuidelijke deel van de Zijldijk geldt eenrichtingsverkeer voor motorvoertuigen. Op de Sumatrastraat wordt eenrichtingsverkeer ingesteld tussen Lage Rijndijk en Javastraat. De bebouwing langs de Sumatrastraat kan zo worden gespaard. Om het verkeer over de kruising Sumatrastraat - Lage Rijndijk en het aangrenzende gedeelte van de Lage Rijndijk (tussen Sumatrastraat en Zijldijk) vlot en veilig te kunnen afwikkelen dient de situatie te worden aangepast: - de Lage Rijndijk wordt aan de westzijde van de kruising afgesloten voor autoverkeer; bestemmingsverkeer kan gebruik maken van de verschillende zijstraten om dat deel van de Lage Rijndijk weer te verlaten; - de Lage Rijndijk krijgt tussen Sumatrastraat en Zijldijk eenrichtingsverkeer; - de Van der Valk Boumanweg wordt voor autoverkeer (bestemmingsverkeer) afgesloten van de Zijldijk en verbonden met de Splinterlaan; - het fietsverkeer langs de Lage Rijndijk, gedeelte Zijldijk – Sumatrastraat, wordt afgewikkeld over een vrijliggend tweerichtingsfietspad aan de noordkant van de rijbaan; - het fietsverkeer langs de Sumatrastraat, gedeelte Javastraat – Lage Rijndijk, wordt afgewikkeld over een vrijliggend tweerichtingsfietspad aan de westkant van de rijbaan; - de kruisingen Sumatrastraat – Lage Rijndijk en Lage Rijndijk – Zijldijk worden voorzien van verkeerslichten en kennen door de sterk vereenvoudigde vormgeving een eenvoudige en overzichtelijke tweefasenregeling; voor het fietsverkeer wordt op deze manier een acceptabele oplossing verkregen; - de huidige routering van het openbaar vervoer moet worden aangepast. De noodzakelijke aanpassingen op de Rietschans zijn bij optie “tegen de klok” in nagenoeg gelijk aan die bij variant Zijldijk. Bij optie “met de klok mee” kan gebruik worden gemaakt van de bypass tussen Willem de Zwijgerlaan en Rietschans, waardoor een zeer drukke kruising Rietschans – Engelendaal wordt voorkomen.
11
Varianten
Variant Ringweg West
Variant Ringweg West is opgevoerd als alternatief voor Ringweg Oost, doch blijkt niet als zodanig te kunnen functioneren. Ringweg West kan op termijn echter wel een verbetering betekenen voor de bereikbaarheid van de westkant van Leiden en is daarom in dit beeldenboek opgenomen. Ringweg West verbindt de Plesmanlaan en de Dr. Lelylaan via een tracé pal langs de spoorlijn Leiden – Den Haag, aan de zijde van de wijk Lage Mors. Realisatie van dit weggedeelte houdt in, dat wijzigingen nodig zijn in het profiel van beide spoortunnels in de Plesmanlaan en de Dr. Lelylaan. De bestaande tunnelpassages hebben onvoldoende capaciteit. Ter hoogte van de huidige Vondellaan sluit Ringweg West aan op de Plesmanlaan. De kruising dient te worden gereconstrueerd, waarbij de Vondellaan als ondergeschikte weg aantakt op het tracé van de ringweg. De ringweg buigt direct na de kruising naar de spoorbaan en komt onderaan het spoortalud te liggen. De huidige waterpartijen komen in de nieuwe situatie in een andere vorm terug. Er gaat daarmee geen wateroppervlak verloren. Het tracé volgt de groenstrook tot aan de Dr. Lelylaan. De ruimte tussen spoorbaan en woningen langs de P.C. Hooftlaan en Morslaan is beperkt. De weg komt daar dicht langs de woningen te liggen en dient door middel van een geluidscherm te worden afgeschermd.
12
Varianten
Uitvoeringsaspecten Basisprofiel:
2 rijstroken autoverkeer opstelstroken kruispunten vrij liggende fietspaden groenstroken waar mogelijk kruisingen hoofdfietsroutes ongelijkvloers of VRI
Specifieke punten: Kanaalweg – Hoge Rijndijk • Gelijkvloers • Ongelijkvloers
Sumatrastraat: • Maaiveld • Tunnel
Van de verschillende varianten zijn ontwerpen gemaakt. Deze zijn opgenomen in het rapport Variantenonderzoek Ringweg Oost / Beeldenboek. Twee bijzondere punten zijn van groot belang (voor verkeersafwikkeling, milieueffecten en kosten) waar het gaat om de uitvoeringsvorm: - de kruising Ringweg Oost / Hoge Rijndijk; - de vormgeving van de Sumatrastraat. Voor de kruising van Ringweg Oost met de Hoge Rijndijk en de Nieuwe Rijn zijn twee oplossingen denkbaar: - Een gelijkvloers kruispunt in combinatie met een nieuwe brug over de Nieuwe Rijn; dit kruispunt wordt zwaar belast en is niet mogelijk in combinatie met variant Sumatrastraat (te weinig capaciteit om het verkeer te kunnen verwerken). - Een tunnel in de Kanaalweg onder de Hoge Rijndijk en de Nieuwe Rijn door (doorgaand verkeer Ringweg Oost gaat via de tunnel), in combinatie met een gelijkvloers kruispunt op “maaiveld” en een brug over de Nieuwe Rijn voor het afslaande verkeer. In deze optie komt er derhalve een brug boven de tunnel te liggen. Via een parallelstructuur voegen de verkeersstromen na de tunnelmond samen dan wel worden zij voor de tunnelmond gesplitst. Bij beide oplossingen is een nieuwe fietsbrug noodzakelijk naast de bestaande Wilhelminabrug, waarop ruimte gemaakt moet worden voor een extra opstelstrook voor het autoverkeer. Het fietsverkeer op de Hoge Rijndijk wordt aan de zuidzijde over de kruising geleid. Het is daarbij wenselijk het fietspad tussen Kanaalweg en Burggravenlaan (beveiligde oversteekplaats) te verbreden en open te stellen voor fietsverkeer in 2 richtingen. Dit gaat mogelijk ten koste van een aantal parkeerplaatsen. Bij de uitwerking moet worden bezien of handhaving van de busstrook op de Hoge Rijndijk mogelijk is. De Sumatrastraat is de wijkontsluitingsweg van De Kooi. Omdat een tracé op maaiveld vele milieunadelen kent, is eveneens een oplossing onderzocht waarbij de Sumatrastraat wordt ondertunneld. De tunnel begint in De Waard en eindigt vlak voor de kruising met de Willem de Zwijgerlaan (ter hoogte van de Surinamestraat).
13
Beoordelingscriteria
14
Beoordelingscriteria
Criteria op stedelijk niveau voor zover relevant voor Variantenonderzoek RWO Thema Bereikbaarheid
Beoordelingscriterium • Logische ringstructuur centrum Leiden • Afname verkeersdruk centrum Leiden • Afname verkeersdruk Engelendaal
Woon- en leefmilieu
• Geen overschrijding normen NO2 en fijn stof • Verbetering luchtkwaliteit • Minder panden in hogere geluidklassen (> 58 dB) • Geen toename verkeersprestatie in stedelijk gebied (afgelegde kilometers)
Ringweg Oost maakt deel uit van een pakket van maatregelen (GVVP). Bovenstaande beoordelingscriteria hebben betrekking op het “bredere” functioneren van Ringweg Oost. Het gaat hier om effecten (bereikbaarheid, woon- en leefmilieu) die spelen op stedelijk niveau.
15
Beoordelingscriteria
Criteria op tracéniveau RWO (1) Thema
Beoordelingscriterium
Bereikbaarheid
• Goede doorstroming op ringweg acceptabele afwikkeling op kruispunten minimale hinder door scheepvaartverkeer • Goede ontsluiting omliggende woonwijken • Geen sluipverkeer door woonwijken • Goede ontsluiting omliggende bedrijventerreinen • Kruisingen met hoofdfietsroutes bij voorkeur ongelijkvloers, minimaal beveiligd met VRI • Geen beperkingen voor openbaar vervoer
De beoordelingscriteria op tracéniveau (bladzijden 16 t/m 19) hebben betrekking op het tracé zelf en zijn directe omgeving. Waar mogelijk zijn kwantitatieve normen gehanteerd, zoals bij de verkeersafwikkeling op kruispunten (cyclustijd verkeerslichten maximaal 120 sec) en bij verschillende milieucriteria. Niet alle criteria zijn echter uit te drukken in concrete normen of getallen. In dat geval is voor een kwalitatieve beoordeling gekozen.
16
Beoordelingscriteria
Criteria op tracéniveau RWO (2) Thema
Beoordelingscriterium
Woon- en leefmilieu
• Geen overschrijding normen NO2 en fijn stof • Geluidniveau op gevel: • nieuwe situaties: < 48 dB • reconstructies: toename < 2 dB • Geen barrièrewerking in woongebieden • Geen visuele hinder / goede ruimtelijke inpassing
Secundair, kan rol spelen bij gelijkwaardige
• Beperking hinder in bouwperiode
varianten
17
Beoordelingscriteria
Criteria op tracéniveau RWO (3) Thema Natuurlijk milieu
Beoordelingscriterium • Geen aantasting waardevolle ecologische gebieden • Geen aantasting waardevolle archeologische objecten • Vermijden negatieve effecten op bodem en water
Op ecologie en archeologie is een quick scan uitgevoerd. Zij blijken niet onderscheidend en op voorhand geen knelpunten op te leveren. De aspecten bodem en water spelen vooral bij tunnels en komen aan de orde bij de uitwerking.
De varianten van Ringweg Oost liggen binnen stedelijk gebied en maken voor belangrijke delen gebruik van bestaande wegen. Een quick scan op ecologische waarden geeft geen belangrijke knelpunten te zien ter plaatse van de tracés. Het tracé van Ringweg West doorsnijdt een zone waarin “libellentransecten” en “juffermansentransecten” zijn aangeduid. Leiden is een stad met een rijk archeologisch bodemarchief. Onderzoek gedurende de laatste decennia heeft aangetoond dat er belangrijke archeologische resten in de bodem aanwezig zijn, daterend uit de ijzertijd, Romeinse tijd en middeleeuwen. Het behoud van deze archeologische waarden wordt door de overheden voorgeschreven. Dit betekent dat bij planvorming rekening gehouden moet worden met het beschermen van de archeologische resten: ofwel door ze in de grond te laten zitten, ofwel door ze op te graven. In de varianten van het tracé van Ringweg Oost zijn op meerdere plaatsen archeologische resten in de bodem aanwezig of te verwachten. Er geldt een middelhoge tot hoge archeologische verwachting. Dat betekent niet dat er niets mag gebeuren. Waar Ringweg Oost over bestaande wegen loopt is er in feite niets aan de hand. Oppervlakkige bodemingrepen zijn toegestaan. Bij diepe ingrepen zoals het graven van tunnels (Sumatrastraat, Hoge Rijndijk, Zijltunnel) is archeologisch onderzoek noodzakelijk en zijn maatregelen nodig ten behoeve van het behoud van mogelijke archeologische waarden. Deze beperking geldt alleen voor de tunneldelen op het land en niet voor die onder het water doorlopen; de Zijl is dermate diep dat geen archeologische resten meer aanwezig kunnen zijn. Zie verder de notitie Quickscan Archeologie Tracé Ringweg Oost.
18
Beoordelingscriteria
Criteria op tracéniveau RWO (4) Thema
Beoordelingscriterium
Ruimtelijke ordening
• Vermijden sloop (goede) woningen
en Economie
• Vermijden sloop/uitplaatsing bedrijven • Bijdrage aan gebieds(her)ontwikkeling • Vermijden negatieve effecten recreatie (jachthaven) • Tijdwinst goederenvervoer (zie bereikbaarheid) • Hinder voor goederenvervoer tijdens bouw (secundair)
Kosten
• Kosten van realisatie van de ringweg • Kosten van verwerving van gronden • (Financiering hier niet behandeld)
19
Beoordeling
20
Beoordeling GVVP-niveau
Indikking varianten Het verkeersonderzoek wijst uit, dat varianten Nulplus (Persant Snoepweg – N446 – N445) en Ringweg West niet voldoen aan de functionele eisen van een binnenring voor Leiden. Zij bieden geen oplossing, zorgen voor veel verkeersdruk en overlast in Leiderdorp en vallen daarom af. Bij de verdere beoordeling worden deze varianten niet meer meegenomen. De volgende varianten blijven over. Zijldijk
Sumatrastraat
Sum./Zijldijk (1)
Sum./Zijldijk (2)
tunnel
maaiveld of tunnel
Voor een cijfermatige onderbouwing van bovenstaande conclusies wordt verwezen naar het rapport over de verkeersanalyses.
21
Beoordeling per variant Eerste vereenvoudiging vooraf
Kruising RWO – Hoge Rijndijk Tunnel onder Hoge Rijndijk / Nieuwe Rijn voor doorgaand verkeer Kanaalweg + brug over Nieuwe Rijn voor afslaand verkeer van/naar Hoge Rijndijk heeft voorkeur qua capaciteit autoverkeer
Gelijkvloerse oplossing (brug Nieuwe Rijn) is mogelijk in Variant Zijldijk, indien afwikkeling fietsverkeer wordt vereenvoudigd.
Tunnel in Hoge Rijndijk (onder kanaal door) vraagt teveel ruimtebeslag (t.b.v. afslaand verkeer) en is niet nader onderzocht.
De varianten zijn vergeleken op basis van een tunnel + brug bij kruising Hoge Rijndijk
Qua verkeersafwikkeling biedt een ongelijkvloerse uitvoering van de kruising Ringweg Oost – Hoge Rijndijk voordelen boven een gelijkvloerse. Variant Sumatrastraat trekt bijvoorbeeld dermate veel verkeer aan, dat bij een gelijkvloerse oplossing het verkeer niet kan worden verwerkt. Een gelijkvloerse oplossing is wel mogelijk bij variant Zijldijk alsmede bij variant Sumatrastraat/Zijldijk, indien het fietsverkeer wordt geconcentreerd op een nieuwe fietsbrug over het Rijn-Schiekanaal, pal naast de bestaande Wilhelminabrug (zuidzijde). Zie het Beeldenboek voor verdere details. De verschillende tracévarianten zijn vergeleken op basis van een ongelijkvloerse oplossing bij de Hoge Rijndijk. Daarbij geldt de kanttekening, dat de berekeningen van geluid en lucht zijn uitgevoerd voor een maaiveldoplossing.
22
Beoordeling per variant (vervolg) Tweede vereenvoudiging vooraf
Het GVVP-pakket leidt tot een (forse) afname van de verkeersintensiteiten in het centrum van Leiden
Het GVVP-pakket leidt tot een (beperkte) afname van de verkeersdruk op de Engelendaal
Het GVVP-pakket leidt tot een afname van het aantal voertuigkilometers in het stedelijk gebied (binnen buitenring)
Het GVVP-pakket leidt tot een afname van de geluidhinder in het stedelijk gebied (minder panden met geluidbelasting > 58 dB)
In 2020 zijn binnen het stedelijk gebied geen knelpunten m.b.t. luchtkwaliteit te verwachten.
De verschillen tussen de 5 varianten op deze aspecten zijn relatief klein. Deze effecten worden daarom niet telkens herhaald!
De verwachting is, dat in het jaar 2020 geen knelpunten meer voorkomen wat betreft de luchtkwaliteit. De achtergrondconcentraties van NO2 en fijn stof zullen als gevolg van ingezet beleid fors lager liggen. Voor meer informatie wordt verwezen naar het rapport Variantenonderzoek Ringweg Oost / Milieuonderzoek.
23
Beoordeling per variant (vervolg) Derde vereenvoudiging vooraf
Ten zuiden van de Nieuwe Rijn hebben de 5 varianten hetzelfde tracé
De intensiteitsverschillen tussen de varianten zijn klein Etmaalintensiteit nabij Hoge Rijndijk varieert tussen ca. 11.500 en 13.500 motorvoertuigen in 2020; bij niet aanleggen Rijnlandroute: ca. 15.000 mvt/etmaal
De varianten RWO zijn op dit deel niet onderscheidend De afweging kan zich richten op het noordelijke deel van het tracé Wel zijn er aandachtspunten voor het zuidelijke deel
24
Conclusies en aandachtspunten RWO ten zuiden van Nieuwe Rijn Reconstructie Lammenschansplein gewenst na aanleg Rijnlandroute Ongelijkvloerse kruising RWO met spoorlijn gewenst Opheffing (soms gedeeltelijk) van enkele ondergeschikte kruispunten levert geen knelpunten op m.b.t. ontsluiting aanliggende wijken en bedrijventerreinen
Normen luchtkwaliteit worden niet overschreden; op dit punt minimale verschillen tussen de varianten
Toename geluidhinder < 2dB en goed te compenseren (bv. stil asfalt), ook bij eventueel uitstel Rijnlandroute
Uitstel Rijnlandroute heeft negatief effect op verkeersafwikkeling kruising Hoge Rijndijk en op oversteekbaarheid
De reconstructie van het Lammenschansplein hangt sterk samen met de realisatie van de Rijnlandroute. Deze verbinding zal de druk op het plein fors verminderen, indien een aansluiting op de Voorschoterweg wordt gerealiseerd. Een vormgeving die meer recht doet aan de ringstructuur is dan gewenst. Omdat alle bewegingen op het plein nu al mogelijk zijn, is reconstructie van het Lammenschansplein geen absolute voorwaarde voor het kunnen functioneren van Ringweg Oost. Reconstructie verbetert wel de kwaliteit van de ringweg. Min of meer hetzelfde geldt voor de spoorkruising. Een ongelijkvloerse kruising is gewenst en verbetert de kwaliteit van de ringweg. Bij een gelijkvloerse kruising kan de ringweg nog steeds functioneren, zij het met een extra bottleneck. Het is gewenst het aantal aansluitingen op Ringweg Oost te beperken. Er kunnen enkele ondergeschikte aansluitingen worden opgeheven zonder dat dit afbreuk doet aan de bereikbaarheid. De toename van de verkeersintensiteit op het zuidelijke deel van Ringweg Oost is beperkt. De aantrekkende werking van de ringweg wordt grotendeels gecompenseerd door de ontlastende werking van de Rijnlandroute. Daardoor blijven de milieueffecten binnen beheersbare marges.
25
Conclusies en aandachtspunten RWO ten zuiden van Nieuwe Rijn (vervolg)
Kruisingen fietsroutes (bij spoorlijn, J. Caesarbrug, Hoge Rijndijk) zijn aandachtspunten in het definitieve ontwerp, daar ongelijkvloerse oplossingen lastig te realiseren of zeer kostbaar zijn*
Geen toename barrièrewerking door ligging langs kanaal Visuele hinder Kanaalweg kan worden beperkt door zorgvuldige inpassing tunnel (bij keuze tunnelvariant)
Tunnel gaat ten koste van deel groenstrook langs Kanaalweg Veel overlast tijdens aanleg tunnel onder Hoge Rijndijk; gelijkvloerse oplossing geeft veel minder overlast tijdens bouw
Opstelstrook openbaar vervoer op Hoge Rijndijk alleen te behouden door opheffing rechtsafstrook Hoge Rijndijk Kanaalweg *
Diverse suggesties fietsverkeer Hoge Rijndijk ingediend in ateliers
Kruisingen tussen hoofdwegen zoals Ringweg Oost en hoofdfietsroutes dienen bij voorkeur ongelijkvloers te worden uitgevoerd. Op het zuidelijke deel van Ringweg Oost is dit lastig te realiseren door de aanwezigheid van het kanaal. Bij de uitwerking van de voorkeursvariant is dit een punt van bijzondere aandacht. De bovenstaande conclusies gelden voor een ongelijkvloerse oplossing bij de Hoge Rijndijk. Indien daar wordt gekozen voor een gelijkvloerse oplossing, dan zijn sommige conclusies niet van toepassing. De busstrook op de Hoge Rijndijk kan wellicht worden behouden door een uitgekiende vormgeving in combinatie met vermindering van het aantal parkeerplaatsen. Dit is een punt voor nadere uitwerking.
26
Beoordeling tracévarianten ten noorden van Nieuwe Rijn
27
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Zijldijk
24.500
Bereikbaarheid
19.500
• Goed tracé tot aan Rietschans (gestrekt tracé, vlotte doorstroming)
11.500
• Lastige passage Rietschans – Engelendaal – Willem de Zwijgerlaan: kruispunten tot aan capaciteit belast in spitsuren en risico opening Zijlbrug
mvt/etmaal
• Zijlkwartier Leiderdorp niet bereikbaar vanaf RWO • Geen verbinding RWO - De Waard - Sumatrastraat om sluipverkeer te voorkomen • Verbetering ontsluiting De Waard en Baanderij • Ongelijkvloerse kruising fietsroute Lage Rijndijk • Ruimte reserveren op Engelendaal voor HOV Leiderdorp – Leiden CS
De verkeersafwikkeling op het gedeelte Rietschans – Engelendaal is een aandachtspunt. Ondanks de beoogde reconstructie van de Rietschans, met meer ruimte voor het verkeer op de ringweg, wordt het kruispunt met de Engelendaal tot aan de capaciteit belast in de spitsuren. Het Zijlkwartier in Leiderdorp wordt ontsloten via de Splinterlaan. Er is geen directe aansluiting op de ringweg. De Waard en De Baanderij krijgen door de ringweg een betere ontsluiting op het hoofdwegennet. Om sluipverkeer door De Kooi te vermijden is het wenselijk de Sumatrabrug alleen toegankelijk te maken voor langzaam verkeer en openbaar vervoer. Bij aanleg van een tunnel onder de Zijl ontstaat bovenlangs een uitstekende fietsroute via de Lage Rijndijk. Op de Engelendaal wordt ruimte gereserveerd voor een HOV-verbinding. In variant Zijldijk is te overwegen de kruising met de Hoge Rijndijk gelijkvloers uit te voeren. Dat heeft consequenties voor het fietsverkeer op de Hoge Rijndijk, dat aan de zuidzijde over een nieuwe brug geleid moet worden. Dit betekent een iets langere route voor fietsverkeer vanaf het Utrechts Jaagpad richting centrum Leiden. Daar staat echter een aanzienlijke kostenbesparing tegenover.
28
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Zijldijk Woon- en leefmilieu • Geen overschrijding normen luchtkwaliteit in 2020 • Geluidniveau Waardeiland < 48 dB bij afscherming traject De Waard • Traject De Waard visueel goed in te passen • Geluidwerende voorziening langs Zijldijk nodig; kans op visuele hinder • Knelpunt geluidhinder Rietschans (+ 4 dB) • Nader onderzoek geluidhinder en lucht Driegatenbrug en ROC-locatie • Minimale barrièrewerking door ligging langs kanaal • (Veel overlast tijdens aanleg tunnels rond Hoge Rijndijk en Zijldijk)
Het tracé van Ringweg Oost over De Waard dient aan de kanaalzijde te worden afgeschermd, bijvoorbeeld door middel van een wal met groenvoorziening, om te bewerkstelligen dat op het Waardeiland de geluidbelasting onder de voorkeursgrenswaarde van 48 dB blijft. Het bovengrondse traject over de Zijldijk vereist een geluidwerende voorziening, ook voor de woningen aan de overzijde van het water. Ook op de Rietschans zijn maatregelen noodzakelijk (nader onderzoek nodig). De wijk Driegatenbrug ligt pal naast de N445 / Willem de Zwijgerlaan; op de huidige ROC-locatie komen nieuwe woningen en bedrijven. Nader onderzoek op het gebied van luchtkwaliteit en geluidhinder is noodzakelijk.
29
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Zijldijk Ruimtelijke ordening en Economie • Sloop van alle bedrijfspanden De Waard langs kanaal en 1 of 2 panden De Baanderij noodzakelijk (uitgaande van handhaving groenstrook)* • Geen sloop woningen (behoudens enkele bedrijfswoningen) • Verplaatsing school Rietschans mogelijk noodzakelijk • RWO kan aanzet geven tot herontwikkeling De Waard • Tijdelijke beperking functie jachthaven (tijdens aanleg tunnel) • (Forse hinder goederenvervoer tijdens aanleg tunnels (incl. vaarroute)) Kosten • Investering:
ca. 135 miljoen € **
• Verwerving:
ca. 20 miljoen €
*
Weg kan bij gelijkvloerse kruising Hoge Rijndijk in groenstrook
worden gelegd minder sloop, meer visuele hinder Waardeiland **
Bij tunnel + brug Hoge Rijndijk
Investering bij gelijkvloerse oplossing Hoge Rijndijk: 85 miljoen €. In de schetsontwerpen is ervan uitgegaan, dat de groenstrook langs het kanaal zoveel mogelijk wordt gespaard en dat het weggedeelte over De Waard wordt afgeschermd door middel van een geluidwal. Daarmee kan de weg ook visueel goed worden ingepast en kan overlast voor de bewoners van het Waardeiland worden voorkomen. Handhaving van de groenstrook betekent wel, dat alle bedrijfspanden langs het kanaal moeten worden gesloopt. Indien wordt gekozen voor een gelijkvloerse oplossing bij de Hoge Rijndijk, dan zou de weg pal langs de rand van het kanaal gelegd kunnen worden. Dat leidt tot minder verwervingskosten, doch ook tot een minder goede inpassing ten opzichte van het Waardeiland. Bij een tunnel onder de Hoge Rijndijk en de Nieuwe Rijn door lukt dat niet vanwege het grotere ruimtebeslag.
30
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat (maaiveld) Bereikbaarheid
26.500 28.500
• Uitstekende ringstructuur (trekt veel verkeer aan) 13.500
• Combinatie met functie wijkontsluiting De Kooi beperkt vlotte doorstroming, evenals opening Sumatrabrug • Betere ontsluiting De Kooi van en naar het zuiden, doch enige beperking interne bereikbaarheid (minder bewegingen van en naar ringweg toegestaan)
mvt/etmaal
• Zorgvuldige circulatie De Kooi om sluiproutes te voorkomen • De Waard beter bereikbaar • Geringe verbetering bereikbaarheid Baanderij (vanuit zuidelijke richting via Lage Rijndijk) • Fietsroute Lage Rijndijk kruist RWO gelijkvloers (VRI) aantal kruispuntbewegingen beperken, waardoor Lage Rijndijk minder goed bereikbaar voor autoverkeer • Route OV Sumatrastraat – Lage Rijndijk moet worden gewijzigd
Variant Sumatrastraat biedt een uitstekende ring rond het Leidse centrum en trekt daardoor veel verkeer aan. Deze variant kan daardoor alleen in combinatie met een ongelijkvloerse oplossing bij de Hoge Rijndijk. De Sumatrastraat heeft een wijkfunctie en veel zijstraten. Dit beperkt de doorstroming op de ringweg en vergt een uitgekiende circulatie om sluipverkeer van/naar de Kooilaan te voorkomen. De hoofdfietsroute over de Lage Rijndijk kruist de ringweg gelijkvloers bij de Sumatrastraat. Dit vereist een versimpeling van het verkeersbeeld op de kruising (geen aansluiting voor autoverkeer vanuit het westelijke deel van de Lage Rijndijk, eenrichtingsverkeer richting Zijldijk op het oostelijke deel van de Lage Rijndijk) en beveiliging met een verkeersregelinstallatie. De huidige route voor het openbaar vervoer over de Lage Rijndijk moet in verband hiermee worden gewijzigd.
31
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat (maaiveld) Woon- en leefmilieu • Geen overschrijding normen luchtkwaliteit in 2020 • Relatief hoge waarden NO2 en PM10 in Sumatrastraat • Toename geluidniveau Sumatrastraat 5-6 dB; compensatie moeilijk te realiseren • Forse barrièrewerking en visuele hinder in De Kooi • Geluidniveau Waardeiland < 48 dB bij afscherming De Waard • Traject De Waard langs kanaal visueel goed in te passen • Doorsteek De Waard zo noordelijk mogelijk om overlast Zeeheldenbuurt te voorkomen • (Beperkte overlast tijdens bouw in De Kooi)
Het tracé van Ringweg Oost over De Waard dient aan de kanaalzijde te worden afgeschermd, bijvoorbeeld door middel van een wal met groenvoorziening, om te bewerkstelligen dat op het Waardeiland de geluidbelasting onder de voorkeursgrenswaarde van 48 dB blijft. Variant Sumatrastraat (maaiveldoplossing) heeft belangrijke negatieve gevolgen voor het woon- en leefmilieu in De Kooi.
32
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat (maaiveld) Ruimtelijke ordening en Economie • Sloop ca. 10 bedrijfspanden De Waard • Sloop 28 woningen Sumatrastraat en hoek Lage Rijndijk • RWO kan aanzet geven tot herontwikkeling De Waard • (Hinder goederenvervoer tijdens aanleg tunnel Hoge Rijndijk) Kosten • Investering:
ca. 95 miljoen € *
• Verwerving:
ca. 20 miljoen €
*
bij tunnel + brug Hoge Rijndijk
Naast sloop van bedrijfsbebouwing op De Waard gaat deze variant ten koste van een blok woningen langs de Sumatrastraat (nr. 1 t/m 47) en enkele woningen langs de Lage Rijndijk (nr. 99 t/m 105). Een gelijkvloerse oplossing bij de Hoge Rijndijk is in deze variant niet mogelijk.
33
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat (tunnel)
(26.500) 28.500
Bereikbaarheid • Uitstekende ringstructuur
13.500
• Goede doorstroming door tunnels • Betere ontsluiting De Kooi van en naar het zuiden, doch interne circulatie moet worden aangepast door ruimtebeslag bij tunnelmond
mvt/etmaal
• Zorgvuldige circulatie De Kooi om sluiproutes te voorkomen • De Waard beter bereikbaar • Geen verbetering bereikbaarheid Baanderij • Veilige fietsroute Lage Rijndijk
Bij een ondertunneling van de Sumatrastraat, in combinatie met een tunnel onder de Hoge Rijndijk, ontstaat een kwalitatief zeer goede oostelijke ringweg. De tunnel komt boven vlak voor de Surinamestraat, hetgeen beperkingen oplegt aan de mogelijke verkeersbewegingen ter plaatse. Alleen verkeer uit de tunnel kan het kruispunt met de Willem de Zwijgerlaan bereiken. Wijkgebonden verkeer moet worden georiënteerd op de Lage Rijndijk en de Kooilaan. In deze situatie komt de hoofdfietsroute niet in conflict met het verkeer op de ringweg.
34
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat (tunnel) Woon- en leefmilieu • Geen overschrijding normen luchtkwaliteit in 2020 • Tunnelmond Sumatrastraat mogelijk knelpunt luchtkwaliteit en geluidhinder • Minder verkeersdruk Sumatrastraat ten zuiden van tunnelmond -> afname barrièrewerking • Geluidniveau Waardeiland < 48 dB bij afscherming De Waard • Traject De Waard langs kanaal visueel goed in te passen • Tunnelmond De Waard vraagt veel ruimte tracé komt dichtbij groenzone Zeeheldenbuurt • (Veel overlast tijdens aanleg tunnel Sumatrastraat)
Ondertunneling van de Sumatrastraat ondervangt veel van de nadelen van de maaiveld-variant.
35
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat (tunnel) Ruimtelijke ordening en Economie • Sloop 10-15 bedrijfspanden De Waard • Sloop ten minste 28 woningen Sumatrastraat en hoek Lage Rijndijk (wellicht meer door slechte grond c.q. slechte staat woningen) • RWO kan aanzet geven tot herontwikkeling De Waard en De Kooi • (Forse hinder goederenvervoer tijdens aanleg tunnels) Kosten • Investering:
ca. 180 miljoen €
• Verwerving:
ca. 30 miljoen €
*
• Tunnel Sumatrastraat: technische en financiële risico’s nader te onderzoeken! *
bij tunnel + brug Hoge Rijndijk
Het aanleggen van een tunnel onder de Sumatrastraat is geen sinecure. Het tunnelprofiel is ca. 15 m breed (door lengte en intensiteit is scheiding van rijbanen noodzakelijk en dienen extra veiligheidsvoorzieningen te worden getroffen), de grond is slecht en de (oude) woningen staan niet op palen. De kans is groot dat veel woningen langs de Sumatrastraat gesloopt moeten worden. Na aanleg van de tunnel is uiteraard herontwikkeling mogelijk. Een gelijkvloerse oplossing bij de Hoge Rijndijk is in deze variant niet mogelijk.
36
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat / Zijldijk (1) Bereikbaarheid • Matige ringstructuur door splitsing hoofdroutes • Lastige passage Rietschans – Engelendaal – Willem de Zwijgerlaan: kruispunten zwaar belast in spitsuren en risico opening Zijlbrug, reservering ruimte HOV-as
19.500 13.000 24.500
• Combinatie met functie wijkontsluiting De Kooi beperkt vlotte 13.000 doorstroming, evenals opening Sumatrabrug / Spanjaardsbrug • Betere ontsluiting De Kooi in zuidelijke richting, doch enige beperking interne circulatie
mvt/etmaal
• Zorgvuldige circulatie De Kooi om sluiproutes te voorkomen • De Waard beter bereikbaar • Verbetering bereikbaarheid Baanderij vanuit zuiden • Fietsroute Lage Rijndijk kruist RWO gelijkvloers (VRI); aantal kruispuntbewegingen beperken, waardoor Lage Rijndijk minder goed bereikbaar voor autoverkeer • Route OV over Lage Rijndijk moet worden gewijzigd
De ringweg splitst zich ten noorden van de Oude Rijn en loopt via verschillende bruggen. Dit belemmert een vlotte doorstroming. In de variant “tegen de klok in” maakt een forse stroom gebruik van het traject Zijldijk – Rietschans – Engelendaal. Dat heeft vergelijkbare effecten als bij variant Zijldijk. Ook de Sumatrastraat krijgt meer verkeer te verwerken (van noord naar zuid). In mindere mate gelden hierbij dezelfde effecten als bij variant Sumatrastraat.
37
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat / Zijldijk (1) Woon- en leefmilieu • Geen overschrijding normen luchtkwaliteit in 2020 • Compensatie nodig geluidhinder Rietschans (+3 dB), Zijldijk (+4 dB), Lage Rijndijk (+4 dB) en Sumatrastraat (+3 dB) • Nader onderzoek geluidhinder en lucht Driegatenbrug en ROC-locatie • Geluidniveau Waardeiland < 48 dB bij afscherming De Waard • Traject De Waard langs kanaal visueel goed in te passen • Toename barrièrewerking in Sumatrastraat • (Beperkte overlast tijdens aanleg)
Het tracé van Ringweg Oost over De Waard dient aan de kanaalzijde te worden afgeschermd, bijvoorbeeld door middel van een wal met groenvoorziening, om te bewerkstelligen dat op het Waardeiland de geluidbelasting onder de voorkeursgrenswaarde van 48 dB blijft. Het bovengrondse traject over de Zijldijk vereist een geluidwerende voorziening, ook voor de woningen aan de overzijde van het water. Op de Rietschans, de Lage Rijndijk en in de Sumatrastraat neemt het geluid met meer dan 2 dB toe, zodat maatregelen noodzakelijk zijn (nader onderzoek nodig). De wijk Driegatenbrug ligt pal naast de N445 / Willem de Zwijgerlaan; op de huidige ROC-locatie komen nieuwe woningen en bedrijven. Nader onderzoek op het gebied van luchtkwaliteit en geluidhinder is noodzakelijk.
38
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat / Zijldijk (1) Ruimtelijke ordening en Economie • Sloop ca.10 bedrijfspanden De Waard en 1 of 2 panden Baanderij • Geen sloop woningen (behoudens enkele bedrijfswoningen) • Verplaatsing school Rietschans mogelijk noodzakelijk • RWO geeft mogelijk aanzet tot herontwikkeling De Waard • (Hinder goederenvervoer tijdens aanleg tunnel Hoge Rijndijk)
Kosten • Investering:
ca. 105 miljoen € *
• Verwerving:
ca. 20 miljoen €
*
bij tunnel + brug Hoge Rijndijk
Investering bij gelijkvloerse oplossing Hoge Rijndijk: 60 miljoen € Zie ook opmerking op bladzijde 30.
39
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat / Zijldijk (2) Bereikbaarheid • Matige ringstructuur door splitsing hoofdroutes • Goede afwikkeling Rietschans mogelijk door gebruik bypass
14.500 17.000 21.500
• Combinatie met functie wijkontsluiting De Kooi beperkt vlotte 12.500 doorstroming, evenals opening Sumatrabrug / Spanjaardsbrug • Betere externe ontsluiting De Kooi vanuit zuiden, doch enige beperking interne bereikbaarheid mvt/etmaal
• Zorgvuldige circulatie De Kooi om sluiproutes te voorkomen • De Waard beter bereikbaar • Verbetering ontsluiting Baanderij naar zuiden toe • Fietsroute Lage Rijndijk kruist RWO gelijkvloers (VRI); aantal kruispuntbewegingen beperken, waardoor Lage Rijndijk minder goed bereikbaar voor autoverkeer • Route OV over Lage Rijndijk moet worden gewijzigd
Qua bereikbaarheidseffecten zijn er geen grote verschillen met variant Sumatrastraat / Zijldijk (1). De doorstroming is over het geheel beter, omdat verkeer van noord naar zuid gebruik kan maken van de bypass om van de Willem de Zwijgerlaan naar de Rietschans te komen. Het nadeel van de bruggen in het tracé is ook in deze variant aanwezig.
40
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat / Zijldijk (2) Woon- en leefmilieu • Geen overschrijding normen luchtkwaliteit in 2020 • Compensatie nodig geluidhinder Rietschans (+ 3 dB), Zijldijk (+ 3 dB), Lage Rijndijk (+ 3 dB) en Sumatrastraat (+ 4 dB) • Nader onderzoek geluidhinder Driegatenbrug • Toename barrièrewerking in Sumatrastraat • Geluidniveau Waardeiland < 48 dB bij afscherming De Waard • Traject De Waard visueel goed in te passen • (Beperkte overlast tijdens aanleg)
Het tracé van Ringweg Oost over De Waard dient aan de kanaalzijde te worden afgeschermd, bijvoorbeeld door middel van een wal met groenvoorziening, om te bewerkstelligen dat op het Waardeiland de geluidbelasting onder de voorkeursgrenswaarde van 48 dB blijft. Op de Rietschans, de Zijldijk, de Lage Rijndijk en in de Sumatrastraat neemt het geluid met meer dan 2 dB toe, zodat maatregelen noodzakelijk zijn (nader onderzoek nodig). De variant “met de klok mee” leidt tot meer verkeer in de Sumatrastraat dan de variant “tegen de klok in”.
41
Beoordeling tracés ten noorden van Nieuwe Rijn
Variant Sumatrastraat / Zijldijk (2) Ruimtelijke ordening en Economie • Sloop ca.10 bedrijfspanden De Waard • Geen sloop woningen (behoudens enkele bedrijfswoningen) • RWO geeft mogelijk aanzet tot herontwikkeling De Waard • (Hinder goederenvervoer tijdens aanleg tunnel Hoge Rijndijk)
Kosten • Investering:
ca. 105 miljoen € *
• Verwerving:
ca. 20 miljoen €
*
bij tunnel + brug Hoge Rijndijk
Investering bij gelijkvloerse oplossing Hoge Rijndijk: 60 miljoen €. Zie ook opmerking op bladzijde 30.
42
Afweging en conclusies
43
Afweging en conclusies
Overzicht belangrijkste aspecten (1) Variant Zijldijk Behoorlijke ring, goede doorstroming tot Rietschans, matige doorstroming op Rietschans, veilige fietsroute Lage Rijndijk, bedrijventerreinen beter bereikbaar. Geen knelpunten luchtkwaliteit, knelpunten geluidhinder beheersbaar, geen toename barrièrewerking, weg visueel goed inpasbaar. Sloop panden De Waard, mogelijke aanzet tot herontwikkeling. Kosten:
ca. 155 miljoen € (bij tunnel/brug Hoge Rijndijk) ca. 105 miljoen € (bij gelijkvloerse oplossing Hoge Rijndijk)
44
Afweging en conclusies
Overzicht belangrijkste aspecten (2) Variant Sumatrastraat maaiveld Zeer goede ring, matige doorstroming, gelijkvloerse kruising fietsroute Lage Rijndijk, De Waard beter bereikbaar, risico sluipverkeer De Kooi, wijziging routering OV Lage Rijndijk noodzakelijk. Geen overschrijding normen luchtkwaliteit, relatief veel emissies / geluidhinder / forse barrièrewerking Sumatrastraat. Sloop panden De Waard en blok woningen Sumatrastraat, mogelijke aanzet tot herontwikkeling De Waard. Kosten: ca. 115 miljoen € (bij tunnel/brug Hoge Rijndijk)
45
Afweging en conclusies
Overzicht belangrijkste aspecten (3) Variant Sumatrastraat tunnel Zeer goede ring, goede doorstroming, ongelijkvloerse kruising fietsroute Lage Rijndijk, De Waard beter bereikbaar, risico sluipverkeer De Kooi. Geen overschrijding normen luchtkwaliteit, ingreep met mogelijk grote gevolgen voor De Kooi (technisch lastige opgave). Sloop panden De Waard en (mogelijk vele) woningen Sumatrastraat, mogelijke aanzet tot herontwikkeling De Waard en De Kooi. Kosten: ca. 210 miljoen € (bij tunnel/brug Hoge Rijndijk)
46
Afweging en conclusies
Overzicht belangrijkste aspecten (4) Variant Sumatrastraat / Zijldijk tegen klok in Matige ring, slechte doorstroming (bruggen, Rietschans), gelijkvloerse kruising fietsroute Lage Rijndijk, De Waard beter bereikbaar, risico sluipverkeer De Kooi, wijziging routering OV Lage Rijndijk noodzakelijk Geen overschrijding normen luchtkwaliteit, wel enige knelpunten geluidhinder, toename barrièrewerking Sumatrastraat Sloop panden De Waard, mogelijke aanzet tot herontwikkeling. Kosten:
ca. 125 miljoen € (bij tunnel/brug Hoge Rijndijk) ca. 80 miljoen € (bij gelijkvloerse oplossing Hoge Rijndijk)
47
Afweging en conclusies
Overzicht belangrijkste aspecten (5) Variant Sumatrastraat / Zijldijk met klok mee Matige ring, slechte doorstroming (bruggen), behoorlijke afwikkeling op Rietschans (bypass), gelijkvloerse kruising fietsroute Lage Rijndijk, De Waard beter bereikbaar, risico sluipverkeer De Kooi, wijziging routering OV Lage Rijndijk noodzakelijk Geen overschrijding normen luchtkwaliteit, wel enige knelpunten geluidhinder, toename barrièrewerking Sumatrastraat (sterker dan bij “tegen klok in”) Sloop panden De Waard, mogelijke aanzet tot herontwikkeling. Kosten:
ca. 125 miljoen € (bij tunnel/brug Hoge Rijndijk) ca. 80 miljoen € (bij gelijkvloerse oplossing Hoge Rijndijk)
48
Afweging en conclusies
Conclusies (1) Variant Sumatrastraat met een tunnel onder de Hoge Rijndijk / Nieuwe Rijn en een ondertunnelde Sumatrastraat is de beste oplossing voor Ringweg Oost. Deze oplossing kost meer dan 200 miljoen € en vergt een grootschalige ingreep in De Kooi en De Waard.
Variant Zijldijk met een tunnel onder de Hoge Rijndijk / Nieuwe Rijn en een tunnel onder de Zijl is een goede tweede. Deze variant biedt een behoorlijke ringstructuur en ontziet woongebieden door haar ligging langs het Rijn-Schiekanaal en De Zijl. Kosten: ca. 155 miljoen €.
Een gelijkvloerse oplossing op het kruispunt Ringweg Oost – Hoge Rijndijk is in deze variant uit kostenoogpunt te overwegen. Hiervoor zijn aanpassingen nodig in de afwikkeling van het fietsverkeer. Kosten: ca. 105 miljoen €.
49
Afweging en conclusies
Conclusies (2) Variant Sumatrastraat / Zijldijk (eenrichtingscircuit, tegen de klok in of met de klok mee) biedt een zeer matige ringstructuur en leidt tot doorstromingsproblemen (bruggen) alsmede milieuproblemen in De Kooi. Deze variant is minder geschikt als duurzame oplossing voor de verkeersstructuur van Leiden.
Variant Sumatrastraat (tweerichtingsverkeer, maaiveld) heeft dermate negatieve gevolgen voor de leefomgeving in De Kooi, dat deze ongeschikt is als ringweg voor Leiden.
50