EINDRAPPORT. 4e werkjaar juni mei Platform Zelfzorg. Oost-Vlaanderen

EINDRAPPORT 4e werkjaar juni 2004 - mei 2005

Platform

Zelfzorg Oost-Vlaanderen Martelaarslaan 204b – 9000 Gent 09 225 91 33 09 233 35 89 [email protected] http://users.telenet.be/plazzo/

Inhoudstafel Voorwoord

4

1. Inleiding

6

2. Organisatorisch 2.1. Stuurgroep 2.2. Dagelijks bestuur 2.3. Personeel 2.4. Rol van Welzijnsoverleg Regio Gent vzw 2.5. Rol van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen

7 8 9 9 9

3. Activiteiten 3.1. Evaluatie derde Plazzo-werkjaar 3.2. Netwerkontwikkeling i.f.v. het helpen ontwikkelen van een positie voor de gebruiker als structurele gesprekspartner 3.2.1. Aanleiding 3.2.2. Doel 3.2.3. Rol van Plazzo 3.2.4. Met de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven 3.2.5. Met de provincie Oost-Vlaanderen 3.2.6. Met het Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen 3.2.7. Met het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap, afdeling Oost-Vlaanderen (VGPH) 3.2.8. Met het Regionaal Welzijnsoverleg 3.2.9. Met het Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen 3.2.10. Met Trefpunt Zelfhulp 3.2.11. Met het Vlaams Patiëntenplatform 3.2.12. Met het Limburgs Platform voor Zelfhulp- en Ontmoetingsgroepen (LPZO) 3.2.13. Met Stichting Het Klaverblad Zeeland 3.3. Bekendmaking- en informatiepunt inzake de Oost-Vlaamse zelfzorg en zelfzorginitiatieven 3.3.1. Plazzo-website 3.3.2. Forum ‘Zelfzorg & Internet’ 3.3.3. Permanent aanspreekpunt voor zelfzorg(intiatieven) in Oost-Vlaanderen 3.3.4. Kwantitatieve en kwalitatieve toename Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven in de provinciale sociale kaart

Plazzo, eindrapport vierde werkjaar (juni 2004 - mei 2005)

10

10 11 11 11 12 15 19 19 20 21 21 22 22

23 24 25 25

2

3.4. Werking naar de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven: ondersteuning en kwaliteitsbevordering 3.4.1. Ondersteuning m.b.t. bekendmaking 3.4.2. Ondersteuning m.b.t. vrijwilligers 3.4.3. Regionale zelfzorgbijeenkomsten

26 28 29

3.5. Ondersteuning van complementariteit tussen Oost-Vlaamse zelfzorg en het professionele werkveld 3.5.1. Bekendmaking Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven en hulpmiddelen voor wederzijdse doorverwijzing 32 3.5.2. Signalering nood aan Oost-Vlaamse professionele organisaties 32 3.5.3. Samenwerking met Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen 33 3.5.4. Verkenning samenwerkingsmogelijkheden met het Platform Algemeen Welzijnswerk Oost-Vlaanderen 34 3.6. Structurele verankering van de positie van de gebruiker in voorzieningen overlegstructuren 3.6.1. Stimulering intersectorale visie-ontwikkeling m.b.t. gebruikersparticipatie 3.6.2. Provinciale Adviesraad voor Thuiszorg Oost-Vlaanderen (PRATO) 3.6.3. Lokaal sociaal beleid

en 35 36 37

4. Financieel verslag

39

5. Conclusies

40

6. Bijlagen Bijlage 1: Spreiding van zelfzorg in Oost-Vlaanderen Bijlage 2: Thematisch overzicht van Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven (situatie maart 2005) Bijlage 3: Schema ter stimulering van de visieontwikkeling m.b.t. gebruikersparticipatie


3

Voorwoord Het Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen (Plazzo) is ontstaan vanuit de vaststelling van gemeenschappelijke noden en mogelijkheden m.b.t. zelfzorg in Oost-Vlaanderen en de mogelijkheid tot optimalisering van bestaande initiatieven via samenwerking. Steeds meer mensen willen hun levenssituatie in eigen handen nemen en/of ervoor zorgen dat anderen dit ook kunnen. Dit uit zich in een toename van de vraag tot inspraak en participatie in het beleid. Om dit te bereiken, organiseren mensen zich op verschillende manieren, onder verschillende benamingen zoals zelfhulpgroepen, patiëntenverenigingen, thuiszorggroepen en andere belangengroepen m.b.t. gezondheid en welzijn. Men organiseert zich rond verschillende thema’s zoals ziekte, handicap, armoede; specifieke sociale situatie, verslaving, … In Oost-Vlaanderen bestaan er meer dan 250 dergelijke initiatieven. ‘Zelfzorg’ is het totaalbegrip voor al deze initiatieven. Gemeenschappelijk is dat ervaringsdeskundigheid centraal staat en dat elk zelfzorginitiatief één of meerdere van de volgende taken uitvoert: verlenen van emotionele en sociale steun, onder meer via lotgenotencontact; verzamelen en verspreiden van informatie over het probleem waarrond ze zijn opgericht en de manier om ermee om te gaan; organiseren van sociale activiteiten; verlenen van directe diensten; het brede publiek en professionelen informeren; belangen behartigen van iedereen die met een specifieke situatie wordt geconfronteerd; fondsen verzamelen; een stimulans geven voor meer wetenschappelijk onderzoek. Ieder initiatief heeft een eigen waarde, een eigen manier van werken. Maar er is meer dat hen bindt dan dat hen scheidt. Ze vertrekken allen vanuit de kracht van het individu en werken rond een situatie of problematiek die de kwaliteit van het leven in sterke mate beïnvloedt. Reeds tijdens het eerste, experimentele werkjaar van het Platform Zelfzorg OostVlaanderen (Plazzo) bleek er nood aan een provinciaal zelfzorgbeleid en aan een coördinerend Oost-Vlaams samenwerkingsplatform voor zelfzorg op provinciaal niveau om deze zelfzorg en zelfzorginitiatieven de noodzakelijke ondersteuning, plaats en erkenning te geven binnen de snel veranderende gezondheid- en welzijnsstructuren. Tijdens het tweede werkjaar startte Plazzo succesvol een concrete werking op. Tijdens het derde werkjaar stelde Plazzo naast de noodzaak aan verdere ondersteuning van de opgestarte processen, ook een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie van gebruikers vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven vast. Tegelijk werd duidelijk dat deze knelpunten ook werden ervaren bij een aantal andere Oost-Vlaamse gebruikersversterkende initiatieven en dat aanpak van deze knelpunten een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak vergden. Bij de evaluatie van het derde werkjaar bleek Plazzo tevens te kampen met een groot begrotingstekort dat, zoals aangegeven in het eindrapport 2003-2004, een ernstige bedreiging vormde voor zowel de continuïteit van Plazzo als van het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw!


4

Tijdens het vierde werkjaar, investeerde Plazzo daarom prioritair tijd in het zoeken naar oplossingen voor de knelpunten voor daadwerkelijke gebruikersparticipatie én voor het grote begrotingstekort. Een naadloze overgang naar een subsidiëring met voldoende werkingsmiddelen is noodzakelijk voor het behoud van de ontwikkelde expertise en het opgebouwde intersectoraal netwerk m.b.t. zelfzorg en gebruikersversterking in Oost-Vlaanderen. Het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen vervult reeds jarenlang een baanbrekende rol om de gebruiker in Oost-Vlaanderen een stem te geven o.a. door financiële ondersteuning (zowel van Plazzo als van andere gebruikersversterkende initiatieven zoals Roppov, HINT, Poco Loco, Project Steunrelaties) en door de bereidheid tot een constructief samenwerkingsproces. Hierdoor zijn we er vanuit Plazzo van overtuigd dat er een oplossing kan worden gevonden voor de gesignaleerde knelpunten, zodat de noodzakelijke ondersteuning en verdere uitbouw van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen kunnen worden verdergezet. We danken het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen dat de realisatie van het project mogelijk maakt door subsidiëring van Plazzo en door de bereidheid tot een constructief samenwerkingsproces met Plazzo en met de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven i.f.v. een gecoördineerd Oost-Vlaams zelfzorgbeleid. Ook het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw zijn we dankbaar voor de structurele en logistieke ondersteuning bij de realisatie van het Plazzo-project. Tenslotte danken we de leden van de stuurgroep van Plazzo voor hun constructieve inzet en medewerking, de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven en de betrokken partnerorganisaties voor de zeer intensieve en actieve samenwerking, waardoor Plazzo ook tijdens het vierde werkjaar als een echt samenwerkingsplatform voor zelfzorg in Oost-Vlaanderen kon functioneren.

Rosanne Blomme-Dorme voorzitter Plazzo augustus 2005


5

1. Inleiding In samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen, startte op 15 april 2001 ten experimentele titel een Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen (Plazzo), organisatorisch ingebed binnen het Welzijnsoverleg Regio Gent. Plazzo ging tijdens het eerste experimenteel werkjaar van start met de samenstelling van een stuurgroep en de organisatie van een schriftelijke enquête bij de OostVlaamse zelfzorginitiatieven om een zicht te krijgen op noden en knelpunten i.v.m. Oost-Vlaamse zelfzorg, met een toetsing van de tussentijdse resultaten hiervan tijdens een forum op 6 maart 2002. Tijdens het tweede werkjaar startte Plazzo een succesvolle concrete werking op i.f.v. de vastgestelde noden en knelpunten m.b.t. Oost-Vlaamse zelfzorg. Door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven zelf werd een betere ondersteuning als prioritair aangegeven om te kunnen meewerken aan een Oost-Vlaams provinciaal zelfzorgbeleid. Daarom werd de concrete werking hoofdzakelijk uitgebouwd i.f.v. ondersteuning bij bekendmaking en kwaliteitsbevordering van de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven). Tevens werd een eerste aanzet gegeven i.f.v. de andere noden t.a.v. Plazzo als centraal aanspreekpunt voor zelfzorg in Oost-Vlaanderen, zowel m.b.t. individuele personen, professionelen, beleidsverantwoordelijken en relevante partnerorganisaties. Samen met het succes van de concrete Plazzo-werking, werd tijdens het tweede werkjaar duidelijk dat de aangegeven noden de huidige Plazzo-mogelijkheden overstegen. Tijdens het het derde werkjaar werden de opgestarte processen verder ondersteund en werkte Plazzo aan creatieve en constructieve oplossingen voor een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie, zodat de noodzakelijke ondersteuning en verdere uitbouw van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen konden worden verdergezet. Naast de noodzaak aan verdere ondersteuning van de opgestarte processen, stelde Plazzo tijdens het derde werkjaar ook een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie van gebruikers vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven vast. Tegelijk werd duidelijk dat deze knelpunten ook werden ervaren bij een aantal andere Oost-Vlaamse gebruikersversterkende initiatieven en dat aanpak van deze knelpunten een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak vergden. Bij het begin van het vierde werkjaar diende Plazzo, naast de verderzetting van de ondersteuning van de opgestarte processen, prioritair een oplossing te zoeken voor de knelpunten voor daadwerkelijke gebruikersparticipatie én voor het grote begrotingstekort i.f.v. continuering van de werking en behoud van de ontwikkelde expertise.


6

2. Organisatorisch 2.1. De stuurgroep 2.1.1. Werking Naast de verdere uitbouw van het samenwerkingsplatform en een goede werking ervan, vormde het zoeken naar een oplossing voor het groot en accuut begrotingstekort een centraal aandachtspunt voor de stuurgroep tijdens het vierde werkjaar. De stuurgroep kwam samen tweemaandelijks samen op 1/06/04, 7/09/04, 9/11/04, 11/01/05, 1/03/05 en 3/05/05.

2.1.2. Samenstelling De stuurgroep is samengesteld met ervaringsdeskundige vrijwilligers uit de OostVlaamse georganiseerde zelfzorginitiatieven (zelfhulpgroepen, gebruikersorganisaties, patiëntenverenigingen,…) uit diverse sectoren: personen met een handicap, ouderen, geestelijke gezondheidszorg, fysieke ziekte,… en met adviserende professionelen uit lokale dienstencentra, de mantelzorg en het regionaal welzijnsoverleg, het provinciebestuur Oost-Vlaanderen als waarnemer en de projectmedewerker. De stuurgroep is momenteel1 als volgt samengesteld: • Ervaringsdeskundige vrijwilligers uit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven (zelfhulpgroepen, gebruikersorganisaties en patiëntenverenigingen) - Rosanne Blomme-Dorme (epilepsie - Ikaros) - Leard Craeyvelt (verslaving – SOS Nuchterheid) - Laurette Dries (senioren - Vlaamse Vereniging van Gepensioneerden) - Jan Michiels (geestelijke gezondheid - Ups & Downs, Vlaamse Vereniging voor Manisch-Depressieven) - Werner Minnaert (relaties – Alias/voorheen Rand) - Jan Tusschans (personen met een handicap – Inclusie Vlaanderen) • Adviserende professionelen omwille van hun specifieke expertise - Koen Berwouts (regionaal welzijnsoverleg - coördinator Welzijnsoverleg Regio Gent) - Bernard Cnockaert (mantelzorg - provinciaal verantwoordelijke gezondheidsbevordering Bond Moyson) - Frank Vervaet (lokale dienstencentra – OCMW Gent, lokaal dienstencentrum Ten Hove en voorzitter Vlaams overleg lokale dienstencentra) • Waarnemer van de provincie Oost-Vlaanderen - Frans Meyfroodt (sectorverantwoordelijke zorg provincie OostVlaanderen) • Projectmedewerker - Ann De Maesschalck

2.1.3. Aandachtspunten Tijdens de eerste helft van het vierde werkjaar diende een ervaringsdeskundige vrijwilliger van de stuurgroep zijn tijdelijk ontslag aan wegens overbevraging.

1

Samenstelling op 31/05/05


7

Gilbert Cordenier, van de organisatie COMA en de Koepelorganisatie NAH, zet gedurende 6 maand zijn deelname aan de Plazzo-stuurgroep stil wegens tijdgebrek door uitbreiding van de eigen werking gecombineerd met een overbevraging voor deelname in diverse overlegstructuren op diverse beleidsniveaus. Hij blijft voor Plazzo wel aanspreekbaar met specifieke vragen i.f.v. zijn ervaringsdeskundigheid en wenst op de hoogte te blijven van de evoluties binnen Plazzo. Om het Platform Zelfzorg in Oost-Vlaanderen verder uit te bouwen is de inbreng van ervaringsdeskundige leden vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven cruciaal. Vandaar dat bewaakt dient te worden dat ze de meerderheid blijven uitmaken van de stuurgroep. Deelname aan de stuurgroep gebeurt ten persoonlijke titel, op vrijwillige basis en onbezoldigd. Bovendien moeten de leden van de stuurgroep aan volgend profiel beantwoorden: • eigen-situatie-overstijgend kunnen en willen werken; • eigen-organisatie-overstijgend kunnen en willen werken; • mondig; • geëngageerd; • voldoende tijd beschikbaar. Dit zijn heel wat vereisten voor personen die ervaringsdeskundig zijn omdat zijzelf in een situatie verkeren die hun levenskwaliteit in sterke mate beïnvloedt of omdat zij betrokken zijn bij iemand die in een dergelijke situatie verkeert. Hierdoor zijn de weinige vrijwilligers die aan dit profiel beantwoorden, overbevraagd en om die reden haakten bij Plazzo reeds verschillende stuurgroepleden af. Ook het ontbreken van een vorm van onkostenvergoeding als minimum van erkenning voor hun inzet, weegt zwaar door, ook bij de huidige vrijwillige stuurgroepleden. Plazzo heeft momenteel geen werkingsmiddelen waardoor Plazzo geen vorm van onkostenvergoeding voor de vrijwillige leden kan voorzien. Om een continuering van de stuurgroep te kunnen garanderen, vormde het zoeken naar oplossingen voor deze knelpunten tijdens het vierde werkjaar een belangrijk aandachtspunt.

2.2. Het dagelijks bestuur 2.2.1. Werking Het dagelijks bestuur, samengesteld uit leden van de stuurgroep, stond in voor de voorbereiding van de vergaderingen van de stuurgroep en de ondersteuning en sturing van de projectmedewerker in de uitvoering van haar taak. Gezien de dringendheid om een oplossing te vinden voor het groot en accuut begrotingstekort als grootste knelpunt voor de dagdagelijkse werking en de continuering van de werking, kwam het dagelijks bestuur frequent samen en werkte intensief ook via telefonisch en elektronisch overleg. Het dagelijks bestuur kwam samen op 14/09/04, 29/04/05, 26/10/04, 1/03/05, 25/04/05 en 19/05/05.

2.2.2. Samenstelling Door het tijdelijk ontslag van Gilbert Cordenier, bestaat het dagelijks bestuur uit Rosanne Blomme-Dorme, Koen Berwouts en Ann De Maesschalck.


8

2.2.3. Aandachtspunt Het dagelijks bestuur werkt heel efficiënt. Deelname hieraan is echter tijdsintensief en gebeurt op vrijwillige basis terwijl deze personen reeds overbevraagd zijn. Ook hier gelden de bij de stuurgroep vermelde aandachtspunten m.b.t. overbevraging en onkostenvergoeding. Door het tijdelijk wegvallen van Gilbert Cordenier, is de druk op de andere leden nog vergroot. Deze situatie mag niet te lang blijven duren, zoniet is er gevaar voor afhaken van en burn-out bij deze vrijwilligers!

2.3. Personeel Ann De Maesschalck zorgde via een halftijdse tewerkstelling voor de inhoudelijke realisatie van de werking, logistiek ondersteund door het secretariaat van het Welzijnsoverleg Regio Gent. Aandachtspunt Door het grote en acute begrotingstekort, diende de tewerkstelling van de projectmedewerker vanaf 1 april 2005 te worden teruggeschroefd naar 14 uur/week. Doordat de projectsubsidiëring op 31 mei 2005 eindigt, dreigt de tewerkstelling en dus ook de werking van Plazzo te moeten worden stopgezet!

2.4. Rol van het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw Plazzo functioneert als een apart project met een eigen stuurgroep binnen het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw. Vanuit het Welzijnsoverleg Regio Gent wordt de werking van Plazzo mogelijk gemaakt zowel door als juridische werkgever te fungeren, via logistieke ondersteuning en door medewerking aan de verdere uitbouw d.m.v. deelname aan de stuurgroep en aan het dagelijks bestuur. Om het belangrijk samenwerkingsproces niet te hypothekeren, beperkte het WRG zich tijdens de drie vorige Plazzo-werkjaren tot het signaleren van het structurele gebrek aan werkingsmiddelen en de vraag naar een oplossing hiervoor aan de provincie. In het eindrapport van het derde werkingsjaar werd in het financieel verslag nadrukkelijk het structurele tekort aan werkingsmiddelen en de ernstige bedreiging hierdoor voor zowel de continuïteit van Plazzo als van het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw aangegeven, geïllustreerd door de financiële afrekening en begroting. Om verderzetting van de Plazzo-werking te kunnen realiseren, zijn dringend voldoende werkingsmiddelen en een naadloze overgang van de huidige naar een nieuwe subsidiëring nodig. Indien dit niet snel kan worden gerealiseerd, zal het WRG genoodzaakt zijn tot ontslag van de halftijds projectmedewerker en stopzetting van de Plazzo-werking!

2.5. Rol van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen De realisatie van Plazzo wordt mogelijk gemaakt door het provinciebestuur van OostVlaanderen dat reeds jarenlang een baanbrekende rol vervult om de gebruiker in Oost-Vlaanderen een stem te geven o.a. door financiële ondersteuning (zowel van Plazzo als van andere gebruikersversterkende initiatieven zoals Roppov, HINT, Aanloophuis Poco Loco, Project Steunrelaties) en door de bereidheid tot een constructief samenwerkingsproces. Tijdens het vierde werkjaar was de provincie duidelijk bereid om naar een snelle oplossing van de gesignaleerde knelpunten te zoeken. Hierdoor zijn we er vanuit Plazzo van overtuigd dat er een oplossing kan worden gevonden voor de gesignaleerde knelpunten, zodat de noodzakelijke ondersteuning en verdere uitbouw van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen kunnen worden verdergezet.


9

3. Activiteiten Tijdens het eerste werkjaar kwamen heel wat mogelijke werkpunten voor Plazzo naar voor, zowel naar de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, individuele gebruikers, professionelen als naar beleidsverantwoordelijken, relevante partnerorganisaties en overlegstructuren toe. De realisatie tijdens het tweede en derde werkjaar gebeurde stapsgewijs op basis van door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven aangegeven prioriteiten en vragen en signalen van Oost-Vlaamse individuen, beleidsverantwoordelijken, professionelen en netwerkpartners, binnen het kader van de beschikbare middelen. Bij het begin van het vierde werkjaar diende Plazzo, naast verderzetting van de opgestarte processen, prioritair op zoek te gaan naar creatieve oplossingen voor een aantal bijkomende uitdagingen die bij de evaluatie van het derde werkjaar werden vastgesteld, opdat de noodzakelijke ondersteuning en verdere uitbouw van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen konden worden verdergezet.

3.1. Evaluatie derde Plazzo-werkjaar Om tot een efficiënte en zinvolle Plazzo-werking te kunnen komen, is een regelmatige evaluatie aangewezen. Daarom werd het vierde Plazzo-werkjaar ingezet met een neerschrijven van de resultaten van deze evaluatie in een eindrapport over het derde Plazzo werkjaar (juni 2003 - mei 2004). Naast de noodzaak aan verdere ondersteuning van de opgestarte processen, bleek uit de evaluatie van het derde werkjaar de nood om tijdens het vierde werkjaar prioritair naar een oplossing te zoeken voor een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie van gebruikers vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven. Tegelijk werd duidelijk dat deze knelpunten ook werden ervaren bij een aantal andere Oost-Vlaamse gebruikersversterkende initiatieven en dat aanpak van deze knelpunten een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak vergden. Uit het financieel verslag van het derde werkjaar bleek tot slot duidelijk dat Plazzo, prioritair een oplossing diende te zoeken voor het grote begrotingstekort dat een ernstige bedreiging vormde voor zowel de continuïteit van Plazzo als van het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw! Bij het begin van het vierde werkjaar, diende dus prioritair tijd te worden geïnvesteerd in het zoeken naar oplossingen voor de knelpunten voor daadwerkelijke gebruikersparticipatie en voor het grote begrotingstekort.

3.2. Netwerkontwikkeling i.f.v. het helpen ontwikkelen van een positie voor de gebruiker als structurele gesprekspartner 3.2.1. Aanleiding Uit de evaluatie van het derde werkjaar de nood om tijdens het vierde werkjaar prioritair naar een oplossing te zoeken voor een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie van gebruikers vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven. Tegelijk werd duidelijk dat deze knelpunten ook werden ervaren bij een aantal andere Oost-Vlaamse gebruikersversterkende initiatieven en dat aanpak van deze knelpunten een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak vergden. Daarom werd de tijdens het derde werkjaar opgestarte verkenning van samenwerkingsmogelijkheden en uitbreiding van het reeds opgebouwde netwerk tijdens het vierde werkjaar verdergezet en uitgebreid. Plazzo, eindrapport vierde werkjaar (juni 2004 - mei 2005)

10

3.2.2. Doelstelling Doel van de verderzetting en uitbreiding van het netwerk, is om de knelpunten voor daadwerkelijke gebruikersparticipatie aan te pakken door een krachtenbundeling van bestaande initiatieven i.v.m. gebruikersversterking en samenwerking tussen regionaal, provinciaal en Vlaams niveau. Hierdoor de positie van de gebruiker als structurele gesprekspartner versterken zodat de stem van de gebruikers van de OostVlaamse welzijns- en gezondheidszorg écht kan gehoord worden. Plazzo wil hierbij een specifieke meerwaarde in Oost-Vlaanderen realiseren via: - een schakelfunctie tussen verschillende organisaties, tussen diverse niveaus (lokaal, regionaal, provinciaal en Vlaams); - complementariteit: niets ontwikkelen dat reeds bestaat; - stimuleren van en inspelen op complementaire samenwerkingsmogelijkheden van Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, professionele hulpverlening, beleidsontwikkeling en gebruikersversterkende partnerorganisaties in het welzijns- en gezondheidswerk; - optimalisering van bestaande werkingen; - versterking van en samenwerking met lokale en regionale initiatieven; - stimuleren van het intersectoraal perspectief; - opsporen van en inspelen op nieuwe noden en hiaten m.b.t. zelfzorg in OostVlaanderen.

3.2.3. De rol van Plazzo De rol van Plazzo hierbij is deze van draaischijffunctie: - het opsporen van hiaten en noden m.b.t. zelfzorg in Oost-Vlaanderen; - het opsporen van initiatieven die hiervoor een eventuele oplossing kunnen bieden; - het samenbrengen en stimuleren van organisaties die een eventuele oplossing kunnen bieden met degenen die de noden of hiaten hebben; - helpen zoeken naar oplossingen voor eventuele knelpunten in de samenwerking tot alle betrokkenen zelfstandig verder kunnen; - ontwikkelen van complementaire initiatieven en instrumenten om tot een oplossing van de vastgestelde noden te komen en samenwerking tussen alle relevante betrokkenen mogelijk te maken. Uitgangspunt van Plazzo hierbij is om niet alles zelf te doen, maar om de bestaande middelen zo zinvol mogelijk te gebruiken.

3.2.4. Met de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven Door middel van persoonlijke contacten, zowel telefonisch, via e-mail als tijdens Plazzo-activiteiten, werd het netwerk tussen Plazzo en de individuele Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven verder uitgebreid als noodzakelijke basis voor een vraaggestuurd, participatief, zinvol en dynamisch samenwerkingsplatform voor zelfzorg in OostVlaanderen. De grote tijdsinvestering van Plazzo in het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen ging tijdens het vierde werkjaar ten koste van ondersteuning van de basiswerking van Plazzo naar de OostVlaamse zelfzorginitiatieven toe. (zie ook 3.2.6.) Vanaf de start van de procesbegeleider van het samenwerkingsverband op 1 april 2005, kon Plazzo prioritair stappen ondernemen om een oplossing te zoeken voor noden die door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven werden aangegeven o.a. de organisatie van regionale bijeenkomsten en ondersteunende vormende activiteiten rond diverse thema’s (zie ook 3.4.3.). Plazzo, eindrapport vierde werkjaar (juni 2004 - mei 2005)

11

3.2.5. Met de provincie Oost-Vlaanderen Ook tijdens de eerste helft van het vierde werkjaar fungeerde Plazzo als centraal aanspreekpunt voor zelfzorg en zelfzorginitiatieven in Oost-Vlaanderen. Beleidsverantwoordelijken konden bij Plazzo terecht voor informatie, het signaleren van noden of knelpunten en samenwerking met Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven). 3.2.5.1. Met de provinciale sectorverantwoordelijke zorg De provincie Oost-Vlaanderen subsidieert Plazzo vanuit de behoefte aan een centraal aanspreekpunt om tot een meer gecoördineerd zelfzorgbeleid in Oost-Vlaanderen te kunnen komen. Ook tijdens het vierde werkjaar had Plazzo een constructieve samenwerking met de provinciale sectorverantwoordelijke zorg, de heer Frans Meyfroodt. De provinciale sectorverantwoordelijke zorg deed regelmatig beroep op Plazzo voor informatie over of samenwerking met de Oost-Vlaamse zelfzorg en nam deel aan de Plazzo-stuurgroep als waarnemend lid (zie ook 2.1.). Plazzo signaleerde geregeld de noden en mogelijkheden van de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) o.a. tijdens stuurgroepbijeenkomsten waaraan de sectorverantwoordelijke deelnam als provinciale waarnemer en werd op vraag van de provincie lid van de Provinciale Adviesraad voor Thuiszorg Oost-Vlaanderen (PRATO). a) Activiteiten •

Provinciale subsidiëring ziektegebonden groepen

Regelmatig contact (zowel telefonisch, via e-mail als door fysiek overleg) tussen de provincie en Plazzo in het kader van opvolging van de provinciale subsidiëring ziektegebonden groepen. 13/09/04: Bezorgen van een thematisch overzicht Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven aan Frans Meyfroodt ter voorbereiding bespreking mogelijkheden aanpassing provinciale reglementering 9/11/04: Bespreking van dit thematisch overzicht en van de verdere werkwijze m.b.t. de provinciale subsidiëring ziektegebonden groepen 2/02/05: Bespreking complementaire samenwerking tussen Plazzo en provincie i.v.m. de dossieraanvraag 2005 •

Gebruikersparticipatie

Op vraag van de provinciale sectorverantwoordelijke zorg, Frans Meyfroodt, werkt Plazzo mee aan de zoektocht om échte gebruikersparticipatie m.b.t. zelfzorg mogelijk te maken in Oost-Vlaanderen. - Opvolging Colloquium Gebruikersparticipatie (29/11/02) Op 17/06/04: tijdens het overleg over de evaluatie en opvolging van het Colloquium Gebruikersparticipatie (29/11/02) met Frans Meyfroodt, de sectorverantwoordelijke zorg provincie Oost-Vlaanderen, werd afgesproken dat Frans Meyfroodt intern materiaal voor verslaggeving verzamelt en Plazzo zal contacteren voor verdere stappen. Op 2/02/05 werd afgesproken dat Plazzo de info van het colloquium zal bundelen en een voorstel tot verdere werkwijze aan de provincie zal bezorgen. Deze bundeling en voorstel tot verdere werkwijze werd tijdens de stuurgroep van 3/05/04 aan de sectorverantwoordelijke bezorgd en besproken.


12

-

-

-

Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen Regelmatig contact (zowel telefonisch, via e-mail als door fysiek overleg) tussen de provincie en Plazzo in het kader van het Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende initiatieven in OostVlaanderen (zie ook 3.2.5.) Provinciale Adviesraad Thuiszorg Oost-Vlaanderen (PRATO) Op vraag van de sectorverantwoordelijke zorg Frans Meyfroodt zorgde Plazzo, in samenspraak met het Vlaams PatiëntenPlatform voor de invulling van de twee mandaten voor de gebruikers (zie ook 3.2.10.). Plazzo-forum Zelfzorg & Internet (16/12/04) Op 16 december 2004 lichtte de heer Frans Meyfroodt de zelfzorg in Oost-Vlaanderen toe tijdens het Plazzo-forum Zelfzorg & Internet (zie ook 3.2.2.).

3.2.5.2. Met het provinciale aanspreekpunt voor regionaal welzijnsoverleg en jeugdwelzijn (o.a. integrale jeugdhulpverlening) Plazzo fungeerde tijdens het vierde werkjaar regelmatig als aanspreekpunt voor de provinciale medewerker voor regionaal welzijnsoverleg en integraal jeugdwelzijn, de heer Steven Van De Woestyne, voor informatie over zelfzorg en gebruikersparticipatie in Oost-Vlaanderen, zowel telefonisch, via e-mail als door fysiek overleg. Deze provinciale verantwoordelijke informeerde Plazzo regelmatig over samenwerkingsmogelijkheden met de regionale welzijnsoverleggen, integrale jeugdhulpverlening en jongerenadviescentra. Plazzo signaleerde geregeld de noden en mogelijkheden van de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) t.a.v. de regionale welzijnsoverleggen en integrale jeugdhulp Oost-Vlaanderen. a) Activiteiten •

Overleg over vertegenwoordiging van ouders in de regionale stuurgroep Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen en samenwerkingsmogelijkheden met de Raad van Ouders van de Jeugdhulp (13/09/04)

Op 13/09/04 nam Plazzo deel aan het overleg georganiseerd door het provinciale aanspreekpunt voor integrale jeugdhulpverlening, samen met de samenwerkingspartners gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen, Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen en de Raad van Ouders van de Jeugdhulp. Doel van dit overleg was tweeledig: - vraag naar vertegenwoordiging van de ouders in de regionale (provinciale) stuurgroep Integrale Jeugdhulp; - aftoetsing mogelijkheden tot samenwerking tussen het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven OostVlaanderen en Raad van Ouders (ROJ).


13

•

•

Plazzo-forum Zelfzorg & Internet (16/12/04)

Op 16 december 2004 nam de provinciale medewerker voor RWO en IJH OostVlaanderen deel aan het Plazzo-forum Zelfzorg & Internet.

Provinciale werkgroep regionaal welzijnsoverleg (24/02/05)

Na signalering van de vraag van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven naar regionale bijeenkomsten, werd de Plazzo-projectmedewerker en de provinciale sectorverantwoordelijke zorg die Plazzo ambtelijk opvolgt, uitgenodigd om de samenwerkingsmogelijkheden met de regionale welzijnsoverleggen te onderzoeken tijdens de provinciale werkgroep regionaal welzijnsoverleg. Tijdens de constructieve bespreking werden de volgende afspraken gemaakt: o Het is niet de bedoeling om per sé om in elk ankerpunt met een overleg van start te gaan, maar wel om te gaan kijken naar de spreiding van de groepen en op basis daarvan ergens een overleg te starten (kan een bundeling van twee regio's zijn). o Naar taakverdeling werd voorgesteld om te streven naar een trekker per regio (van een zelfzorginitiatief) die in samenspel met Plazzo voor de (inhoudelijke) ondersteuning kan zorgen. De RWO's kunnen voor logistieke ondersteuning zorgen en voor samenwerking met bepaalde partners (vb. een plaatselijk centrum algemeen welzijnswerk, een ziekenhuis,…). o De bedenking werd gegeven dat de meeste RWO’s tot nog toe geen traditie hebben in het werken met gebruikers en dat dit dus geen vanzelfsprekende vraag is. Ieder ankerpunt zal alvast in de toekomst wel zelfzorggroepen opnemen in de sociale kaart. o Inge Dellaert van de dienst Sociale Planning zal een kaartje aanmaken waarop afgelezen kan worden hoe het met de spreiding van zelfzorginitiatieven zit. Concentraties zullen op de kaart afleesbaar zijn en kunnen de basis vormen voor een overleg. Plazzo kan dit overleg proefondervindelijk opstarten in één regio met een duidelijke concentratie van zelfzorgorganisaties, vb. het Waasland. Deze afspraken resulteerden in een eerste regionale bijeenkomst in Sint-Niklaas op 24/05/05 (zie 3.4.3.). 3.5.2.3. Met de provinciale coördinator van de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen Plazzo had regelmatig contact met de provinciale coördinator van de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen, de heer Christophe Pyra, zowel telefonisch, via e-mail als via fysiek overleg i.f.v. aanvulling van de gegevens van de Oost-Vlaamse zelfzorg in de provinciale sociale kaart. Dank zij de goede samenwerking met de coördinator van de provinciale sociale kaart, worden alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven die in de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen zijn opgenomen volgens een overzichtelijke indeling weergegeven op de Plazzo-website (zie Plazzo-website bij links (http://users.telenet.be/plazzo/links/). Plazzo zorgt systematisch voor bekendmaking van de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen (zie ook 3.4.1.). Op 16 december 2004 lichtte de heer Christophe Pyra de mogelijkheden van de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen voor de zelfzorg in Oost-Vlaanderen toe tijdens het Plazzo-forum Zelfzorg & Internet.


14

3.5.2.4. Met gedeputeerde Van Der Meiren Op 1 december 2004 nam de projectmedewerker van Plazzo, samen met Ingrid Crabbe, coördinator van Roppov en Marie-Josée-Meeus, directeur van Cador vzw, deel aan het onderhoud met gedeputeerde Van Der Meiren om de projectaanvraag van het Samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen toe te lichten ter voorbereiding van de bespreking ervan door de bestendige deputatie.

3.2.6. Met het Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen a) Aanleiding Tijdens de stuurgroep van 16/09/03 werd vanuit de provincie gesignaleerd dat de voorwaarde dat Plazzo een autonome juridische structuur diende aan te nemen dringend gerealiseerd diende te worden. Vanuit het dagelijks bestuur van Plazzo was echter een alternatief voorstel voorbereid en in een nota uitgewerkt (ter plaatse aan de provincie bezorgd) nl. het opstarten van een proces van krachtenbundeling samen met andere reeds bestaande initiatieven naar gebruikers toe binnen Oost-Vlaanderen. b) Rol van Plazzo Op vraag van de provincie en de samenwerkingspartners coördineerde en trok Plazzo ook tijdens het vierde werkjaar het samenwerkingsproces in afwachting van de aanwerving van een procesbegeleider. c) Samenwerkingspartners Behalve Plazzo zijn de volgende 5 organisaties bij dit samenwerkingsproces betrokken: Aanloophuis Poco Loco: Een aanloophuis als gebruikersinitiatief binnen de geestelijke gezondheid vanuit een samenwerkingsverband tussen diverse professionele voorzieningen en gebruikersorganisaties Uilenspiegel en Similes, organisatorisch ingebed bij Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Eclips vzw HINT (Handicap Informatie en Tips): Een onafhankelijke dienstverlening waar iedereen terecht kan met vragen die op één of andere manier te maken hebben met handicap en die ervoor pleit dat informatie toegankelijk wordt voor iedereen, organisatorisch ingebed bij Cador vzw Project Steunrelaties: Een samenwerkingsverband van 9 thuisbegeleidingsdiensten binnen de Bijzondere Jeugdzorg dat het netwerk van de cliënt wil verstevigen zodat deze (opnieuw) steun vindt binnen de directe omgeving als aanvulling op de bestaande hulpverlening (zolang deze nodig blijft). Juridische werkgever is één van deze thuisbegeleidingsdiensten Dageraad vzw. Organisatorisch werkt de projectmedewerkster afwisselend vanuit één van de negen thuisbegeleidingsdiensten (momenteel Centrum voor Ambulante Begeleiding Gent, CAB Gent). Regionaal OverlegPlatform Participatie Oost-Vlaanderen (ROPPOV): Een ondersteuning van oudergroepen vanuit een samenwerkingsverband tussen diverse professionele voorzieningen binnen de Bijzondere Jeugdzorg, organisatorisch ingebed bij één van de professionele voorzieningen nl. Hadron vzw.


15

Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap (VGPH) – Oost-Vlaanderen Oost-Vlaamse afdeling van de vzw VGPH, opgericht door vier (ondertussen uitgebreid tot 16) gebruikersorganisaties met tijdelijke middelen van het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van personen met een Handicap, georganiseerd met provinciale werkingen, met de focus op gebruikersondersteuning bij participatie in provinciale overlegstructuren i.v.m. handicap. d) Samenkomsten in Oost-Vlaanderen De partners van het samenwerkingsverband kwamen ook tijdens het vierde Plazzowerkjaar regelmatig samen: - 15/06/04: ▪ Nabespreking overleg met provincie 26/05/04 ▪ Voorbereiding overleg met provincie op 30/06/04 ▪ Opstellen takenprofiel procesbegeleiding - 7/09/04: ▪ Nabespreking overleg met de provincie op 30/06/04, telefonische feedback vanuit de provincie en bespreken verdere werkwijze ▪ Voorbereiding gesprek van 13/09/04 met Steven Van de Woestijne, (Provincie Oost-Vlaanderen - Dienst Welzijn), Jean-Pierre Vanhee (Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen) en Marcel De Beuckeleer (Raad van Ouders van de Jeugdhulp, ROJ) - 27/09/04: Opvolging overleg 13/09/04: ▪ IJH: concrete samenwerkingsafspraken ▪ Aanpassing projectaanvraag i.f.v. haalbaarheid met het beperkt budget - 8/11/04: bijeenkomst van een ad hoc werkgroep ▪ Voorbereiding samenwerking met IJH Oost-Vlaanderen ▪ Nabespreking aftoetsing mogelijkheden tot samenwerking tussen ROJ en het samenwerkingverband op 13/9/04 - 22/11/04: bespreking verdere werkwijze: ▪ Feedback over gesprek met Frans Meyfroodt (5/10/04) ▪ Afspraken i.v.m. voorbereiding aanwerving ▪ Afspraken i.v.m. verdere werkwijze in afwachting van aanwerving gezamenlijk project - 31/01/05: ▪ Bespreking Provincieraadbesluit en aanvullende info i.v.m. timing storting subsidie, voorbereiding aanwerving en verdere werkwijze ▪ Bespreking vraag tot samenwerking van Integrale Jeugdhulp OostVlaanderen ▪ Opvolging samenwerkingsmogelijkheden met Raad van Ouders van de Jeugdhulp - 21/02/05: ▪ Voorbereiding aanwerving en verdere werkwijze ▪ Bespreking samenwerkingsmogelijkheden met stafmedewerker participatie van Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen ▪ Opvolging samenwerkingsmogelijkheden met Raad van Ouders van de Jeugdhulp - 16/03/05: ▪ Opvolging vraag vanuit IJH Oost-Vlaanderen ivm reflectiegroep ‘stem van de ouders’


16

Taken procesbegeleider, stappenplan, timing, vragen/verwachtingen van de partners - 18/04/05: ▪ Bespreking praktische afspraken i.v.m. aangeworven procesbegeleider, voorstellen naamswijziging, stand van zaken en verdere werkwijze ▪ Opvolging samenwerking met IJH Oost-Vlaanderen - 17/05/05: ▪ Opvolging Stuurgroep Integrale Jeugdhulp ▪ Praktische afspraken i.v.m. naamswijziging ▪ Bespreking activiteitenverslag ▪ Bespreking resultaten basisschema’s van elke partner ▪

e) Samenwerking tussen het Samenwerkingsverband

Gebruikersversterkende Initiatieven in Oost-Vlaanderen en Stichting Het Klaverblad Zeeland

Bij gebrek aan financiële mogelijkheden kon nog niet worden ingegaan op het samenwerkingsaanbod vanuit Stichting Het Klaverblad Zeeland i.f.v. het nagaan van de bruikbaarheid van de daar sinds 1997 ontwikkelde expertise m.b.t. een krachtenbundelingproces van diverse gebruikersorganisaties. Vanuit het Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende Initiatieven in OostVlaanderen blijft men zoeken naar mogelijkheden om de in Zeeland ontwikkelde expertise te kunnen benutten voor het krachtenbundelingproces in OostVlaanderen. f) Systematische Plazzo-rapportage van relevante informatie aan alle samenwerkingspartners Plazzo bezorgde systematisch relevante informatie aan alle samenwerkingspartners: - 30/09/04: het Plazzo-eindrapport juni 2003-mei 2004 - 26/11/04: uitnodiging voor het forum ‘Zelfzorg & Internet’ - 27/12/04: bekendmaking van de Plazzo-website - 04/02/05: tussentijds Plazzo-rapport juni-december 2004 g) Overleg met provincie Oost-Vlaanderen - 30/06/04 en 5/10/04: Bespreking herwerkte ontwerp projectaanvraag met Frans Meyfroodt (sectorverantwoordelijke Zorg prov. Oost-Vlaanderen) en een delegatie van de initiatiefnemers waaronder Plazzo. - 13/09/04: Deelname aan het overleg georganiseerd door Steven Van De Woestyne (aanspreekpunt rond jeugdwelzijn provincie OostVlaanderen) samen met de andere samenwerkingspartners van het samenwerkingsverband, Jean-Pierre Vanhee (projectleider Integrale Jeugdhulp toen nog van pilootproject Gent-Meetjesland, ondertussen van IJH Oost-Vlaanderen) en Marcel De Beukeleer (Raad van Ouders van de Jeugdhulp vzw). Vraag naar vertegenwoordiging van de ouders in de regionale (provinciale) stuurgroep Integrale Jeugdhulp door het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven Aftoetsing mogelijkheden tot samenwerking tussen het samenwerkingsverband en Raad van Ouders (ROJ) - 1/12/04: Onderhoud met de gedeputeerde Van Der Meiren: toelichting van de projectaanvraag ter voorbereiding van bespreking ervan door de Bestendige Deputatie. Plazzo, eindrapport vierde werkjaar (juni 2004 - mei 2005)

17

h) Samenwerking met Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen - 13/09/04: Deelname aan het overleg georganiseerd door Steven Van De Woestyne (aanspreekpunt rond jeugdwelzijn provincie OostVlaanderen) samen met de andere samenwerkingspartners van het samenwerkingsverband, Jean-Pierre Vanhee (projectleider Integrale Jeugdhulp toen nog van pilootproject Gent-Meetjesland, ondertussen van IJH Oost-Vlaanderen) en Marcel De Beukeleer (Raad van Ouders van de Jeugdhulp vzw). Vraag naar vertegenwoordiging van de ouders in de regionale (provinciale) stuurgroep Integrale Jeugdhulp door het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven Aftoetsing mogelijkheden tot samenwerking tussen het samenwerkingsverband en Raad van Ouders (ROJ) - 27/09/04: Opvolging van het overleg 13/09/04, resulterend in concrete samenwerkingsafspraken met IJH Oost-Vlaanderen: vertegenwoordigers vanuit het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven voor invulling van het mandaat voor vertegenwoordiging van participatie van ouders naar de regionale stuurgroep IJH Oost-Vlaanderen • effectief lid: Ingrid Crabbe (ROPPOV) • plaatsvervangend: Ann Dewulf (Project Steunrelaties) - 18/03/05: Bespreking samenwerkingsmogelijkheden Plazzo - IJH OostVlaanderen met IJH-stafmedewerkster Leen Poppe. i) Goedkeuring van het project op 15 december 2004 Op 15 december 2004 keurde de provincieraad het project goed, met toekenning van € 14 000,00 voor personeels- en werkingsmiddelen van een procesbegeleider gedurende 1O uur/week. j) Opdracht van het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven In het provincieraadbesluit van 15 december 2004 wordt bepaald dat de resultante van het project een eindrapport moet zijn, afgeleverd ten laatste tegen 31/01/2006, met: - een inventarisatie van de diverse vragen en noden van de door de zes betrokken organisaties bereikte gebruikers - mogelijkheden om deze noden intersectoraal aan te pakken via een verregaande vorm van samenwerking en afstemming - activiteiten- en financieel verslag Op basis van het afgeleverde eindrapport zal het provinciebestuur zijn verdere ondersteuning van de gebruikersorganisatie en participatie bepalen. k) Werkwijze van het samenwerkingsverband De opdracht dient te worden gerealiseerd door een procesbegeleider, niveau A1 met ervaring 10 uur/week, functionerend binnen een stuurgroep samengesteld uit de initiatiefnemers, ad hoc experten en het provinciebestuur als waarnemer.


18

j) Evaluatie Tijdens de evaluatie van het derde werkjaar bleken de door Plazzo vastgestelde knelpunten m.b.t. gebruikersparticipatie een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak te vergen. Via het samenwerkingsverband zullen niet enkel de noden van de betrokken gebruikers worden geïnventariseerd, maar tevens de mogelijkheden om deze noden intersectoraal aan te pakken via een verregaande vorm van samenwerking en afstemming. Daarom is de grote tijdsinvestering in het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen zeker te verantwoorden.

3.2.7.

Met het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap, afdeling Oost-Vlaanderen (VGPH)

Om het netwerk tussen Plazzo en Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven voor personen met een handicap te verruimen, zette Plazzo ook tijdens het vierde werkjaar de samenwerking verder met het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap, afdeling Oost-Vlaanderen. a) Systematische Plazzo-rapportage van relevante informatie (zie 3.2.6., punt f) b) Raad van Gebruikers Via deelname aan de bijeenkomsten van de Raad van Gebruikers zorgde Plazzo voor de inbreng van relevante Plazzo-expertise m.b.t. gebruikersparticipatie op 9/9/04 en 3/12/04. c) Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende Initiatieven in OostVlaanderen Contacten in het kader van het Oost-Vlaams Samenwerkingsverband Gebruikersinitiatieven. d) Deelname aan het Plazzo-forum ‘Zelfzorg & Internet’ De Oost-Vlaamse coördinator van het VGPH nam deel aan het Plazzo-forum op 16/12/04. e) Provinciale Adviesraad Thuiszorg Oost-Vlaanderen (PRATO) Er werd afgesproken dat het VGPH vanaf september 2005 relevante informatie en voorstellen m.b.t. het beleidsplan thuiszorg aan Plazzo zal bezorgen, zodat Plazzo dit kan inbrengen tijdens de bijeenkomsten van PRATO.

3.2.8.

Met het Regionaal Welzijnsoverleg

a) Provinciale werkgroep regionaal welzijnsoverleg (24/02/05) De bespreking van de samenwerkingsmogeljkheden tussen de zes regionale welzijnsoverleggen en Plazzo droeg bij tot de opstart van regionale zelfzorgbijeenkomsten (zie 3.2.5.2.). b) Regionale zelfzorgbijeenkomst regio Waasland-Dendermonde (24/05/05) Door de constructieve en complementaire samenwerking tussen regionaal welzijnsoverleg Waasland, Trefpunt Zelfhulp en Plazzo kon op 24/05/05 de eerste regionale zelfzorgbijeenkomst worden georganiseerd (zie 3.4.3.). c) Bekendmaking Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven In het kader van de bekendmaking van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven via de provinciale sociale kaart, bezorgde Plazzo systematisch wijzigingen, aanvullingen en correcties m.b.t. zelfzorginitiatieven aan de bevoegde ankerpunten, de zes regionale welzijnsoverleggen.


19

d) Samenwerking tussen Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven en het professionele werkveld Dank zij de samenwerking met de regionale welzijnsoverleggen kon Plazzo gebruik maken van de goede contacten met het professionele werkveld: - voor het bezorgen van aanvullende informatie aan individuele hulpvragers; - voor contacten met integrale jeugdhulp Oost-Vlaanderen; - voor het signaleren van hiaten in gebruikersondersteuning vb. voor slachtoffers van geweld en hulp bij rouwverwerking.

3.2.9. Met het Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk OostVlaanderen a) Overleg met Naïma Lafkioui (steunpuntcoördinator provinciaal steunpunt vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen) i.f.v. verkenning samenwerkingsmogelijkheden (21/06/04) - Aanleiding: Sinds 2003 kreeg Plazzo regelmatig vragen van diverse Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven naar informatie en ondersteuning i.v.m. vrijwilligers. Vanuit de ‘draaischijffunctie’ en het uitgangspunt om te zorgen voor een optimaal gebruik van aanwezige expertise en mogelijkheden, leek het na het bericht over heropstart van het Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk zinvol om de samenwerkingsmogelijkheden te verkennen. - Evaluatie: Het gesprek verliep zeer constructief en was zeer zinvol. Er werden diverse concrete afspraken gemaakt i.f.v. toekomstige samenwerking, die o.a. resulteerden in complementaire informatie voor de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven tijdens de vormingsavonden over vrijwilligers. b) Bekendmaking Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen, ondersteunend materiaal m.b.t. vrijwilligers en de studiedag ‘Selecteren van vrijwilligers… een kunst’ op 30/11/04 Plazzo bezorgde de informatie over de hernieuwde werking van het Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen en over de studiedag ‘‘Selecteren van vrijwilligers… een kunst’ op 9/11/04 via e-mail aan alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven waarvan Plazzo over een e-mailadres beschikt en tijdens de vormingsavonden over vrijwilligers op 13/10/04 en 17/11/04. c) Deelname aan de studiedag ‘Vrijwilligers selecteren… is een kunst’ (30/11/04) Vanuit een opvolging van de gesignaleerde noden bij de de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven i.v.m. het selecteren van vrijwilligers, nam Plazzo op 30/11/04 deel aan de studiedag ‘Vrijwilligers selecteren … is een kunst’. d) Systematische Plazzo-rapportage van relevante informatie Plazzo bezorgde systematisch relevante informatie aan het Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen: - 30/09/04: het Plazzo-eindrapport juni 2003-mei 2004 - 19/11/04: de verslaggeving van de beide vormingsavonden over vrijwilligers - 26/11/04: uitnodiging voor het forum ‘Zelfzorg & Internet’ - 27/12/04: bekendmaking van de Plazzo-website - 04/02/05: tussentijds Plazzo-rapport juni-december 2004


20

3.2.10. Met Trefpunt Zelfhulp a) Complementaire samenwerking van Trefpunt Zelfhulp en Plazzo Vanuit de ‘draaischijffunctie’ en het uitgangspunt om te zorgen voor een optimaal gebruik van aanwezige expertise en mogelijkheden voor de vastgestelde noden, werkte Plazzo ook tijdens het vierde werkjaar frequent samen met Trefpunt Zelfhulp. Plazzo zorgde voor opsporen van noden, het mobiliseren van het Oost-Vlaams netwerk van zelfzorginitiatieven, organisatorische voorbereiding, verslaggeving en opvolging, inbreng van specifieke Oost-Vlaamse informatie, hulpmiddelen en netwerken. Trefpunt Zelfhulp zorgde voor de inbreng van de jarenlang ontwikkelde inhoudelijke expertise m.b.t. vrijwilligers in de Vlaamse zelfhulpgroepen (zie ook 3.4.2) en een toelichting over de Zelfzorg & Internet tijdens het Plazzo-forum Zelfzorg & Internet (zie ook 3.3.2.). Dank zij de systematische uitwisseling van gegevensbestanden, kon Plazzo nieuwe Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven bereiken die het tot nog toe niet had bereikt (zie ook 3.4.2.). b) Regionale zelfzorgbijeenkomst regio Waasland-Dendermonde (24/05/05) Door de constructieve en complementaire samenwerking tussen regionaal welzijnsoverleg Waasland, Trefpunt Zelfhulp en Plazzo kon op 24/05/05 de eerste regionale zelfzorgbijeenkomst worden georganiseerd (zie 4.3.4.5.). c) Systematische Plazzo-rapportage van relevante informatie Plazzo bezorgde systematisch relevante informatie aan het Trefpunt Zelfhulp: - 30/09/04: het Plazzo-eindrapport juni 2003-mei 2004 - 19/11/04: de verslaggeving van de beide vormingsavonden over vrijwilligers - 26/11/04: uitnodiging voor het forum ‘Zelfzorg & Internet’ - 27/12/04: bekendmaking van de Plazzo-website - 04/02/05: tussentijds Plazzo-rapport juni-december 2004 - doorlopend: systematische uitwisseling van gegevens over de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven

3.2.11. Met het Vlaams PatiëntenPlatform (VPP) a) Systematische Plazzo-rapportage van relevante informatie Plazzo bezorgde systematisch relevante informatie aan het VPP: - 30/09/04: het Plazzo-eindrapport juni 2003-mei 2004 - 19/11/04: de verslaggeving van de beide vormingsavonden over vrijwilligers - 26/11/04: uitnodiging voor het forum ‘Zelfzorg & Internet’ - 27/12/04: bekendmaking van de Plazzo-website - 04/02/05: tussentijds Plazzo-rapport juni-december 2004 b) Bekendmaking van de informatienamiddagen over de rechten van de patiënt, georganiseerd door het VPP (19/10/04) Plazzo bezorgde de informatie over de informatienamiddagen over de rechten van de patiënt, georganiseerd door het VPP op 19/10/04 via e-mail aan alle OostVlaamse zelfzorginitiatieven waarvan Plazzo over een e-mailadres beschikt. c) Samenwerking bij de Provinciale Adviesraad voor Thuiszorg OostVlaanderen (PRATO) Net zoals Plazzo werd VPP gevraagd om voor het nieuwe tweede mandaat van PRATO (de provinciale adviesraad thuiszorg Oost-Vlaanderen) voor expertise van de gebruikers in te vullen (zie ook 3.2.5.).


21

Het Vlaams Patiëntenplatform besliste om de volgende redenen dat Plazzo de aangewezen organisatie was om ook het tweede mandaat in te vullen: 1. Het is voor VPP (momenteel) onmogelijk om in elke provincie deel te nemen aan adviesraden 2. Vermijden dat het principe van participatie wordt uitgehold door ervoor te zorgen dat gebruikers zelf kunnen participeren en enkel indien nodig, hierin ondersteund worden 3. Plazzo is in Oost – Vlaanderen de aangewezen organisatie om deelnemende gebruikers te ondersteunen via een coaching-functie. Vanuit het VPP wordt de agenda en werkzaamheden van PRATO opgevolgd en wordt indien nodig vaststellingen, ervaringen of expertise ter beschikking gesteld via Plazzo. Plazzo contacteert VPP systematisch indien nodig bij de voorbereiding van de PRATO-bijeenkomsten.

3.2.11. Met het Limburgs Platform voor Zelfhulp- en Ontmoetingsgroepen (LPZO) a) Systematische Plazzo-rapportage van relevante informatie Plazzo bezorgde systematisch relevante informatie aan het LPZO: - 30/09/04: het Plazzo-eindrapport juni 2003-mei 2004 - 26/11/04: uitnodiging voor het forum ‘Zelfzorg & Internet’ - 27/12/04: bekendmaking van de Plazzo-website - 04/02/05: tussentijds Plazzo-rapport juni-december 2004 b) Systematische bekendmaking ‘good practices’ van LPZO Plazzo maakte systematisch de door LPZO-ontwikkelde ‘good practices’ bekend o.a. bekendmakingmogelijkheden voor zelfzorginitiatieven, samenwerkingsmogelijkheden tussen zelfzorginitiatieven en professionele hulpverleners,…

3.2.12. Met Stichting Het Klaverblad Zeeland a) Plazzo-rapportage Plazzo bezorgde systematisch relevante informatie aan Stichting Het Klaverblad Zeeland: - 30/09/04: het Plazzo-eindrapport juni 2003-mei 2004 - 27/12/04: bekendmaking van de Plazzo-website - 04/02/05: tussentijds Plazzo-rapport juni-december 2004 b) Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende Initiatieven in OostVlaanderen Contacten in het kader van het Oost-Vlaams Samenwerkingsverband Gebruikersinitiatieven in Oost-Vlaanderen (zie ook 3.2.6.).


22

3.3. Bekendmakings- en informatiepunt inzake OostVlaamse zelfzorg en zelfzorginitiatieven 3.3.1. Plazzo-website http://users.telenet.be/plazzo/

Via de realisatie van de Plazzo-website zorgde Plazzo tijdens het vierde werkjaar voor een permanente bekendmaking en informatie over de Oost-Vlaamse zelfzorg en zelfzorginitiatieven. • Aanleiding: Reeds vanaf het eerste werkjaar werd als belangrijkste nood ondersteuning bij bekendmaking van de Oost-Vlaamse zelfzorg gesignaleerd, zowel door de provincie, de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, professionelen en partnerorganisaties. • Doel: Een instrument om het overzicht van alle beschikbare info over en mogelijkheden van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen op een toegankelijke manier beschikbaar te maken voor: - Oost-Vlaamse individuen - Oost-Vlaamse professionelen - Oost-Vlaamse beleidsverantwoordelijken, relevante netwerkpartners en overlegstructuren - Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven. • Ontwerpen van de Plazzo-website: juni-november 2004 - Van juni tot september 2004 werd een ontwerp Plazzo-website uitgewerkt, zowel inhoudelijk, structureel als lay-outmatig door het dagelijks bestuur. Dit ontwerp werd op 7 september 2004 ter toetsing met de stuurgroepleden besproken. - In de periode september-november 2004 kwam de definitieve versie tot stand door verwerking van de door de stuurgroepleden aangebrachte suggesties. • Technische realisatie: november-december 2004 - Gebrek aan werkingsmiddelen Aanvankelijk kon de Plazzo-website technisch niet worden gerealiseerd bij gebrek aan werkingsmiddelen. - Realisatie door WRG ten koste van WRG! Het was de bedoeling om de Plazzo-website tijdens het forum Zelfzorg & Internet voor te stellen als nieuw instrument om een overzicht te krijgen van de informatie over en de mogelijkheden van de zelfzorg in OostVlaanderen. Door het gebrek aan werkingsmiddelen dreigde de website niet te kunnen worden gerealiseerd. Om de dynamiek binnen Plazzo niet te laten blokkeren, werd de Plazzo-website gerealiseerd door Koen Berwouts, coördinator van het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw. Deze zeer tijdsintensieve, omvangrijke en niet vanzelfsprekende tijdsinvestering ging duidelijk ten koste van WRG-tijd. • Officiële voorstelling van de website: 16 december 2004 Enkel dank zij deze realisatie door het WRG, kon de website tijdens het Plazzoforum Zelfzorg & Internet officieel worden voorgesteld. • Bekendmaking van de website: eind december 2004 Deze bekendmaking gebeurde via de nieuwjaarswensen en het forum. De website wordt sinds december 2004 systematisch bekendgemaakt via de vermelding ervan in de hoofding van Plazzo.


23

•

Aandachtspunten: - Positieve kosten-baten-analyse Zowel tijdens als na het forum kreeg Plazzo enkel positieve reacties. De website is een degelijk en gewaardeerd instrument, waardoor de grote tijdsinvestering zeker de moeite waard is. - Updating Dit gebeurt momenteel redactioneel (inhoud, structuur en lay-out) door de projectmedewerker, maar technisch door de coördinator van het Welzijnsoverleg Regio Gent, Koen Berwouts, opnieuw ten koste van WRG-tijd. Hiervoor moet in de toekomst zo snel mogelijk een oplossing worden gevonden!

3.3.2. Forum ‘Zelfzorg & Internet’ (16/12/04) •

Aanleiding Zoals bepaald in het provincieraadbesluit organiseerde Plazzo tijdens het vierde werkjaar een forum waarop de werking en toekomstplannen van Plazzo werden toegelicht. Gezien de blijvende vraag naar ondersteuning bij bekendmaking en de diverse vragen over zelfzorg in Oost-Vlaanderen, werden tijdens het forum behalve de toelichting over het Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen, ook de volgende thema’s toegelicht: - toelichting over zelfzorg op het Internet en Trefpunt Zelfhulp (Lieve Passchyn, coördinator Trefpunt Zelfhulp); - zelfzorg in Oost-Vlaanderen (Frans Meyfroodt); - zelfzorg in de provinciale sociale kaart (Christhophe Pyra).

•

Evaluatie - Algemene tevredenheid en bevestiging van de noden Tijdens het forum gaven alle deelnemers aan zeer tevreden te zijn en het forum zeer geslaagd te vinden. De gegevens van de evaluatie bevestigen dat het initiatief op een zeer efficiënte en geslaagde manier beantwoordde aan een reële nood: Zeer bruikbaar, interessant en boeiend (6) Zeer duidelijke, goed gestructureerde uitleg (4) Nieuwe, nog onbekende info (1) Goede ondersteuning (1) Betere kennis van mogelijkheden om info op te sporen in onze eigen provincie (1) Goede sensibilisatie van mensen (1) - Doelgroepbereik Gezien praktische problemen waardoor de bekendmaking niet tijdig kon gebeuren, was het doelgroepbereik toch geslaagd: er namen 17 personen deel uit 11 verschillende zelfzorginitiatieven, 1 professionele organisatie, 2 gebruikersversterkende partnerorganisaties en 1 ambtenaar provincie Oost-Vlaanderen. De meeste deelnemers (10/17) waren afkomstig uit regio Gent (5 uit Gent, 2 uit Oostakker, 1 uit Sint-Amandsberg, 2 uit Sint-Martens-Latem), maar er waren ook deelnemers uit de andere Oost-Vlaamse regio’s: drie uit regio Meetjesland (1 uit Adegem, 1 uit Aalter en 1 uit Evergem), twee uit regio Oudenaarde (Maarkedal) en één uit regio Dendermonde (Wetteren). Enkel uit regio’s Aalst en Sint-Niklaas waren er geen deelnemers.


24

-

-

Vier Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven verontschuldigden zich expliciet omdat ze niet aan het forum konden deelnemen door omstandigheden. Een toekomstig aandachtspunt is dat één van de verontschuldigden niet kon deelnemen wegens de onmogelijkheid van Plazzo om de onkosten voor een doventolk terug te betalen! Andere vormingsnoden Via de evaluatieformulieren werd als thema voor een volgend Plazzoinitiatief enquêtering van doelgroepen aangegeven. Sprekers Reeds tijdens de vormingsavond zelf gaven alle aanwezigen te kennen zeer tevreden over de degelijke informatie. Alle invullers van de evaluatieformulieren vonden de gegeven toelichtingen helder gebracht en bruikbaar in hun functie.

3.3.3. Permanent aanspreekpunt voor zelfzorg(initiatieven) in Oost-Vlaanderen Ook tijdens het vierde werkjaar deden Oost-Vlaamse individuele gebruikers, zelfzorginitiatieven, beleidsverantwoordelijken, overlegstructuren, relevante partnerorganisaties en professionele organisaties regelmatig beroep op Plazzo in hun zoektocht naar allerhande informatie over Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) of om hiaten, knelpunten of samenwerkingsnoden te signaleren en samen met Plazzo naar oplossingen te zoeken. Dank zij de medewerking van alle medewerkers van het Welzijnsoverleg Regio Gent, werden alle vragen en signalen voltijds opgevangen en doorgegeven aan de halftijdse projectmedewerker van Plazzo.

3.3.4. Kwantitatieve en kwalitatieve toename van Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven in de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen Via samenwerking tussen de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven en Plazzo, neemt het aantal Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven opgenomen in de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen voortdurend toe en verbetert de kwaliteit van de weergegeven informatie.


25

3.4. Werking naar de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven: ondersteuning en kwaliteitsbevordering Tijdens het eerste werkjaar werd een betere ondersteuning door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven zelf als prioritair aangegeven om te kunnen meewerken aan een Oost-Vlaams provinciaal zelfzorgbeleid. Tijdens het tweede en derde werkjaar bleek deze ondersteuning zowel voor de OostVlaamse zelfzorginitiatieven als voor de beleidsverantwoordelijken tot goede resultaten te leiden en werden naast de nood aan opvolging van opgestarte activiteiten, nieuwe noden aangegeven. Een groot deel van de halftijdse tewerkstelling werd daarom ook tijdens het vierde werkjaar aangewend ter ondersteuning van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven.

3.4.1. Ondersteuning m.b.t. bekendmaking Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven ‘Onbekend maakt onbemind’. Reeds vanaf het eerste werkjaar werd door de OostVlaamse zelfzorginitiatieven vooral de behoefte aan ondersteuning bij bekendmaking van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven als belangrijkste nood aangegeven.

3.4.1.1. •

•

Op de startpagina van de Plazzo-website kunnen alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven hun activiteiten, evoluties of nieuwe initiatieven aankondigen. Dank zij de goede samenwerking met de coördinator van de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen, worden alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven die in deze sociale kaart zijn opgenomen volgens een overzichtelijke indeling weergegeven op de Plazzo-website (zie Plazzo-website bij links (http://users.telenet.be/plazzo/links/).

3.4.1.2. •

•

Bekendmaking via de Plazzo-website

Infoflitsen

Werkwijze: Alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven kunnen hun activiteiten die ook voor andere zelfzorginitiatieven interessant kunnen zijn door Plazzo laten bekendmaken (studiedagen, allerhande activiteiten, vacatures,…) via het invullen van het ‘standaardformulier infoflitsen’. Plazzo stuurt dit bericht dan in de vorm van infoflitsen via e-mail door naar alle Oost-Vlaamse zelfzorg-initiatieven waarvan Plazzo over een e-mailadres beschikt en plaatst het op de Plazzo-website. Voorwaarden: de activiteit,… staat open voor personen/organisaties van OostVlaanderen; de informatie is relevant voor de Oost-Vlaamse zelfzorg; de activiteit is toegankelijk voor iedereen (dus niet uitsluitend voor leden); de informatie over deze activiteit,… wordt aan Plazzo bezorgd: via e-mail; tijdig (minimum twee weken voor de activiteit); via het standaardformulier.


26

•

Activiteiten: Tijdens het vierde werkjaar werden 40 infoflitsen over diverse thema’s rondgestuurd (genummerd per jaargang). Vanaf mei 2005 werden deze infoflitsen gebundeld in de vorm van Plazzo-Nieuwsbrieven (zie 3.4.1.3.): 7/06/04: nr. 7 en 8 over patiëntenrechten en vader-kind-relatie 28/07/04: nr. 9 over sociale tegemoetkomingen voor personen met een verstandelijke beperking 25/08/04: nr. 10 over eetstoornissen 26/08/04: nr. 11 en 12 over urostoma en een Gentse straatnaam voor Lieve Jolie 17/09/04: nr. 13 over leerproblemen 22/09/04: nr 14 over epilepsie 1/10/04: nr. 15 over spierziekte 5/10/04: nr. 16 over dementie (in Wetteren) 6/10/04: nr. 17 over dementie (najaarprogramma Oost-Vlaanderen) 11/10/04: nr. 18 over orgaandonatie 03/11/04: nr. 19 over epilepsie 24/11/04: nr. 22 over kindermishandeling 29/11/04: nr. 23 over omgaan met stress 7/01/05: nr. 1 over eetstoornissen 3/02/05: nr. 2 over chronisch vermoeidheidssyndroom en immuniteit 4/02/05: nr. 3 over de financiële gevolgen van psychisch ziek zijn 9/02/05: nr. 4 over de Care-for-People-Award-prijs 3/03/05: nr. 5 over Gent Geniet Gezond 4/03/05: nr. 6 over een studiedag over nieuwe media nr. 7 over orgaandonatie 10/03/05: nr. 8 over geestelijke gezondheid 11/03/05: nr. 9 over rouwverwerking overleden kind 15/03/05: nr. 10 over Parkinson nr. 11 over handicap 21/03/05: nr. 12 over Handicap nr. 13 over de Revabeurs nr. 14 over orgaandonatie 22/03/05: nr. 15 over de Gezondheids- en Welzijnsbeurs nr. 16 over epilepsie nr. 17 over orgaandonatie nr. 18 over echtscheiding en omgangsrecht 4/04/05: nr. 19 eetstoornissen 14/04/05: nr. 20 handicap: erfrecht en inclusief onderwijs 17/05/05: nr. 21 over orgaantransplantatie nr. 22 over schizofrenie nr. 23 over bindweefselziekten 25/05/05: nr. 24 over epilepsie nr. 25 over het chronisch vermoeidheidssyndroom


27

•

Evaluatie: Dit ondersteuningsaanbod beantwoordt duidelijk aan een reële nood. Het werd door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven erg positief onthaald en frequent gebruikt om activiteiten over diverse thema’s in diverse Oost-Vlaamse gemeenten bekend te maken.

3.4.1.3. •

•

Plazzo-nieuwsbrief

Doel Sinds mei 2005 bundelt Plazzo de infoflitsen in een nieuwsbrief, enerzijds om de zelfzorginitiatieven minder frequent en op een meer overzichtelijke wijze te informeren over de zelfzorg in Oost-Vlaanderen, anderzijds wegens tijdgebrek van de projectmedewerker. Activiteiten 17/5/05: Nieuwsbrief nr. 1 met een vacature en infoflitsen 21, 22 en 23 25/05/05: Nieuwsbrief nr. 2 met een uitnodiging voor de regionale zelfzorgbijeenkomsten over Public Relations en bekendmaking te Sint-Niklaas, infoflitsen 24 en 25.

3.4.1.4.

Bekendmaking mogelijkheden via de provinciale sociale kaart en Trefpunt Zelfhulp

Alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven waarvan Plazzo over een e-mailadres beschikt, werden via het standaardformulier infoflitsen tijdens het vierde werkjaar systematisch geïnformeerd over de bekendmakingmogelijkheden via de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen en Trefpunt Zelfhulp. Deze mogelijkheden werden tevens toegelicht tijdens het Plazzo-forum Zelfzorg & Internet op 16 december 2004.

3.4.2. Ondersteuning m.b.t. vrijwilligers 3.4.2.1.

•

•

Vormingsreeks over vrijwilligers i.s.m. Trefpunt Zelfhulp over bestuursvrijwilligers (13/10/04) over het werken met/als vrijwilligers (17/11/04)

Aanleiding Sinds 2003 kreeg Plazzo regelmatig vragen van diverse Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven naar informatie en ondersteuning i.v.m. vrijwilligers. Vanuit de ‘draaischijffunctie’ ging Plazzo daarom op zoek naar een passend antwoord voor deze nood en vond dit bij Peter Gielen van Trefpunt Zelfhulp en het Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen. Evaluatie Complementaire samenwerking van Trefpunt Zelfhulp, het Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen, Plazzo en het Oost-Vlaams provinciebestuur Vanuit de ‘draaischijffunctie’ en het uitgangspunt om te zorgen voor een optimaal gebruik van aanwezige expertise en mogelijkheden, ging Plazzo op zoek naar een passend antwoord voor de vastgestelde nood. Peter Gielen van Trefpunt Zelfhulp zorgde voor de inhoudelijke inbreng op basis van de reeds jarenlang ontwikkelde expertise m.b.t. het werken met vrijwilligers in de Vlaamse zelfhulpgroepen. Het Oost-Vlaams provinciebestuur ondersteunde het initiatief via het verlenen van gratis logistieke ondersteuning (gebruik van de Banketzaal en drank voor onthaal van de deelnemers). Plazzo zorgde voor het mobiliseren van het Oost-Vlaams netwerk van zelfzorginitiatieven, informatie van het Provinciaal Steunpunt


28

•

Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen, organisatorische voorbereiding, verslaggeving en opvolging. Positieve algemene evaluatie Tijdens beide vormingsavonden gaven alle aanwezigen (organisatoren en zelfzorginitiatieven) te kennen zeer tevreden te zijn over deze manier van zinvolle samenwerking en werd Peter Gielen nadrukkelijk bedankt voor de degelijke informatie en de aangename manier van aanbrengen. Dit werd bevestigd door de resultaten van de evaluatie via de evaluatieformulieren. Goed doelgroepbereik De opkomst toonde aan dat beide vormingsavonden aan een reële nood beantwoordden: Op 13/10/04 namen er 23 deelnemers van 15 verschillende OostVlaamse zelfzorginitiatieven deel uit diverse Oost-Vlaamse regio’s, terwijl er zich 7 Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven verontschuldigden. Op 17/11/04 namen er 25 deelnemers van 18 verschillende OostVlaamse zelfzorginitiatieven uit diverse Oost-Vlaamse regio’s deel, terwijl er zich 14 Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven verontschuldigden. Bereik van nieuwe Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven Dank zij de uitwisseling van gegevensbestanden tussen Trefpunt Zelfhulp en Plazzo kon Plazzo meer zelfzorginitiatieven kan uitnodigen via e-mail, wat ervoor zorgde dat op 17/11/04 6 OostVlaamse zelfzorginitiatieven voor een allereerste keer deelnamen. Zinvol onderwerp met bruikbare informatie De gegevens van de evaluatie bevestigen dat de volledige vormingsavond en de ter plaatse rondgedeelde info op een zeer efficiënte en geslaagde manier beantwoordde aan een reële nood. Via de evaluatieformulieren werden zinvolle thema’s voor volgende Plazzo-activiteiten aangegeven: vervolgthema i.v.m. vrijwilligers (hoe geroddel vermijden, het conflictsituaties oplossen) samenwerking met de medische wereld informele bijeenkomsten i.v.f. ervaringsuitwisseling waarbij (relatief nieuwe) opstartende initiatieven kunnen leren van ‘ervaren’ groepen Planning en opvolging Plazzo zal de tijdens de evaluatie door de deelnemers aangebrachte suggesties verwerken in de Plazzo-planning van de 2e helft van het vierde werkjaar

3.4.3. Regionale zelfzorgbijeenkomsten Gezien de frequente vragen van diverse Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven om ter aanvulling van de algemene vormingsactiviteiten, bijeenkomsten voor ervaringsuitwisseling te organiseren, startte Plazzo op het eind van het vierde werkjaar regionale zelfzorgbijeenkomsten voor ervaringsuitwisseling op.


29

3.4.3.1.

Aanleiding

3.4.3.2.

Doel

3.4.3.3.

Organisatie

3.4.3.4.

Werkwijze

Veel vrijwilligers uit diverse Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven signaleerden de nood aan regionale zelfzorgbijeenkomsten voor ervaringsuitwisseling. In regio Gent bestond dit soort bijeenkomsten reeds meer dan 25 jaar en dit overleg vormde de ontstaansbasis van Plazzo. Dit regionaal overleg was stopgezet vanaf het moment dat Plazzo algemene vormingsactiviteiten op provinciaal niveau organiseerde. Gedurende het voorbije werkjaar werd duidelijk dat deze activiteiten complementair en dus allebei nodig zijn. Doel van dit soort bijeenkomsten is om de beperkte en meestal vrijwillige middelen van een zelfzorginitiatief optimaal te gebruiken door ervaringsuitwisseling over zelfgekozen, gemeenschappelijke thema’s. Deze ervaringsuitwisseling beoogt: 1. bruikbare tips van organisaties in gelijkaardige situaties 2. betere kennis van iedere werking i.f.v.: • betere doorverwijzing • vermijden van overlapping 3. gezamenlijke bekendmaking 4. gezamenlijk optreden naar: • hulpverleners • overheden Het is niet de bedoeling om per sé om in elke Oost-Vlaamse regio (Aalst, Dendermonde, Gent, Meetjesland, Oudenaarde, Waasland) een regionaal overleg van zelfzorginitiatieven op te starten. Op basis van de spreiding van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven en van aangegeven noden en mogelijkheden van alle relevante betrokkenen (zelfzorginitiatieven, Plazzo, Trefpunt Zelfhulp en regionale welzijnsoverleggen), zullen stapsgewijs regionale zelfzorgbijeenkomsten worden opgestart (dit kan via een bundeling van twee regio's zijn). Om tot een optimaal gebruik van bestaande mogelijkheden te kunnen komen, gebeurt de organisatie vanuit een samenwerking van de volgende organisaties met een complementaire taak en expertise: - Plazzo: coördinatie, uitnodiging, bekendmaking, moderatie, inbreng van informatie, hulpmiddelen en expertise vanuit andere groepen, regio’s,… - Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven: bekendmaking bij lokale/regionale afdelingen/medewerkers, inbreng van noden, ervaringsdeskundige tips (informatie, hulpmiddelen, netwerken,…),… - Trefpunt Zelfhulp: inhoudelijke inbreng Regionaal Welzijnsoverleggen: bekendmaking, logistieke ondersteuning (zaal, drank, onthaal), samenwerking met bepaalde lokale/regionale partners ((vb. een plaatselijk centrum algemeen welzijnswerk, centrum geestelijke gezondheid, een ziekenhuis, een regionale netwerk van professionele organisaties, beleid,…). Naar taakverdeling wordt er naar gestreefd om tot een trekker per regio te komen die in samenspel met Plazzo voor de (inhoudelijke) ondersteuning kan zorgen. De deelnemers wisselen vragen, ervaringen, tips,… uit over het door de zelfzorginitiatieven zelf gekozen thema, ingeleid en aangevuld door een medewerker van Trefpunt Zelfhulp, gemodereerd en aangevuld door Plazzo.


30

3.4.3.5.

•

•

Regionale zelfzorgbijeenkomst regio WaaslandDendermonde, thema gespreks- en vergadertechnieken (24/05/05)

Regio Waasland-Dendermonde Uit het kaartje (zie bijlage 1) blijken de secretariaatsadressen (zie bijlage 2) van de zelfzorginitiatieven verspreid te zijn over alle zes de RWO’s-regio’s, met een grote concentratie in de RWO-regio’s Gent (70-tal), Waasland (30-tal) en Dendermonde (20-tal). Omdat alle vorige Plazzo-activiteiten te Gent werden georganiseerd, werd ervoor geopteerd om de eerste regionale zelfzorgbijeenkomst in de regio Waasland-Dendermonde te organiseren. Evaluatie De opkomst (9 deelnemers van 5 verschillende zelfzorginitiatieven) was lager dan verwacht. Zowel de verontschuldigden als de deelnemers gaven hiervoor diverse verklaringen: nog geen traditie in deze regio om met zelfzorginitiatieven samen te komen (in regio Gent reeds meer dan 25 jaar traditie), te drukke periode (examens, einde werkjaar,…). Alle deelnemers en organisatoren waren unaniem positief: bevestiging van de nood aan dit soort bijeenkomsten als soort regionale ‘intervisiegroepen’; veel geleerd (zelfs met 25 jaar ervaring); veel (h)erkenningspunten; goede werkwijze: zinvolle complementaire samenwerking; zeer geschikte locatie: voldoende parkeergelegenheid, vlot bereikbaar en degelijke infrastructuur en materiaal; nood aan meerdere bijeenkomsten. Tijdens het overleg werden volgende thema’s voor volgende bijeenkomsten aangegeven: hoe weten dat je het goed (genoeg) hebt gedaan; vergadertechnieken; omgaan met de pers; website en forum, e-mailgesprekken,…; vergaderruimtes. Als belangrijkste noden werd het omgaan met de pers en uitwisseling rond website, chatfora, e-mailgesprekken aangegeven. Plazzo zal Peter Gielen van Trefpunt Zelfhulp hiervoor aanspreken gezien zijn jarenlange expertise. Gezien de positieve evaluatie werd besloten om dit soort regionale bijeenkomsten verder te organiseren.


31

3.5. Ondersteuning van complementariteit tussen zelfzorg en het professionele werkveld Ook tijdens het vierde werkjaar heeft Plazzo de noodzakelijke complementariteit van Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) en het professionele werkveld gestimuleerd en samenwerkingsmogelijkheden verkend en gestimuleerd. Plazzo gaat daarvoor uit van de specifieke deskundigheid van zowel de professionele hulpverlener als de gebruiker en moedigt daarom het aanvullend karakter van beide deskundigheden aan.

3.5.1. Bekendmaking zelfzorginitiatieven en hulpmiddelen voor wederzijdse doorverwijzing Via actualisering van de zelfzorggegevens in de sociale kaart Oost-Vlaanderen en bekendmaking van deze sociale kaart bij de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, werkte Plazzo mee aan het ontwikkelen en ter beschikking stellen van hulpmiddelen voor een vlotte doorverwijzing door professionelen naar zelfzorginitiatieven en omgekeerd.

3.5.2. Signalering nood aan Oost-Vlaamse professionele organisaties •

•

•

Aanleiding: Op 22 juni 2004 ontving Plazzo vanuit UPSIE UZ Gent de vraag naar een zelfhulpgroep voor vrouwen die met geweld worden geconfronteerd, nadrukkelijk als complementaire aanvulling van de professionele hulpverlening. Bij nazicht bleken de enige zelfhulpgroepen bij wie vrouwen met dergelijke nood terechtkunnen vanuit Hasselt, Puurs en Ekeren te werken. Nergens in Oost-Vlaanderen blijken vrouwen met dergelijke nood terecht te kunnen! Activiteit: Op 23/06/04 signaleerde Plazzo deze nood aan het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) Artevelde, CAW Visserij en Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Eclips, met de vraag of er binnen deze organisaties relevante werkingen (vb. groepswerkingen) bestonden waarnaar kon worden doorverwezen en/of ze mogelijkheden kenden om een dergelijke werking op te starten. Evaluatie en aandachtspunten: - Interesse en bereidheid tot samenwerking Plazzo ontving zeer snel (voor de zomervakantie) de volgende, zeer constructieve antwoorden van alle gecontacteerde organisaties: CAW Artevelde: • Organiseert in overleg met CAW Visserij en de twee Gentse centra GGZ het project Partnergeweld • Heeft via deelwerking "Vluchthuis" een expliciete en reeds jarenlange gerichtheid op deze problematiek • Verantwoordelijke Alain Slock zal contact opnemen met Plazzo CAW Visserij: • Bevestigt het tekort • Bekijken mogelijkheden om iets op te starten, misschien vanuit intrafamiliaal geweld CGG Eclips: • Bevestigt het hiaat • Verwijst naar de zelfhulpgroep Robin Norwood voor vrouwen die te veel liefde geven en te maken hebben met of hebben gehad met een destructieve relatie


32

-

Opvolging vereist Totnogtoe werd Plazzo nog niet gecontacteerd i.f.v. opvolging. Dit vormt een aandachtspunt voor de toekomstige Plazzo-werking.

3.5.3. Samenwerking met Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen (IJH) •

•

Aanleiding Aangezien Plazzo en IJH op hetzelfde adres werkzaam zijn, kennen beide organisaties elkaars werking goed en contacteren zij elkaar regelmatig met vragen en relevante informatie. Reeds van bij de opstart van het samenwerkingsproces van gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen, beaamde IJH de nood aan een dergelijk samenwerkingsverband. Bij de voorbereiding van IJH Oost-Vlaanderen, werd het samenwerkingsverband gevraagd om mee te werken om tot een invulling van het mandaat voor vertegenwoordiging van de gebruikers (ouders en minderjarigen) in de regionale stuurgroep IJH Oost-Vlaanderen te komen. Activiteiten - Verkenning samenwerkingsmogelijkheden met IJH Oost-Vlaanderen Via regelmatige contacten (zowel fysiek, via e-mail als telefonisch) en via deelname van Plazzo aan de volgende activiteiten: 4/6/04: voorstelling eindrapport pilootproject en toekomstplannen IJH 29/10/04: bijwonen toelichting over de decreten i.v.m. IJH 18/03/05: bespreking samenwerkingsmogelijkheden Plazzo - IJH OostVlaanderen met IJH-stafmedewerkster Leen Poppe. - Vertegenwoordiging van gebruikers in de regionale stuurgroep IJH Oost-Vlaanderen Plazzo nam deel aan het overleg tussen IJH Oost-Vlaanderen en het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven vanuit het zoekproces van IJH naar vertegenwoordigers van gebruikers voor de regionale stuurgroep IJH Oost-Vlaanderen (zie 3.2.6.h). - Interview ter ondersteuning van IJH Oost-Vlaanderen over participatief werken bij beleidsvoorbereiding (18/10/04) Activiteit Op 18/10/04 lichtte de projectmedewerker van Plazzo de expertise van Plazzo i.v.m. participatief werken bij beleidsvoorbereiding toe tijdens een interview van een stagiaire van IJH i.f.v. een stageverslag ter ondersteuning van IJH over participatief werken bij beleidsvoorbereiding. Vragen die Plazzo heeft beantwoord: Wat is de visie van uw organisatie op beleidsparticipatie? Wat zijn de realisaties van uw organisatie m.b.t. beleidsparticipatie van minderjarigen en/of hun ouders? Wat is de visie van uw organisatie op een vertegenwoordiging van minderjarigen en/of hun ouders in de regionale stuurgroep integrale jeugdhulp?


33

•

Evaluatie en aandachtspunten Constructieve en complementaire samenwerkingsrelatie. Relevante inbreng mogelijk vanuit Plazzo als vertegenwoordiger van organisaties die participatie als werkterrein hebben, uit een sector gerelateerd aan integrale jeugdhulp. Via medewerking aan het interview droeg Plazzo bij tot de realisatie van een bruikbaar instrument. Het ontwerp van stageverslag werd op 24/01/05 aan Plazzo bezorgd i.f.v. feedback, aanvullingen en correcties. Het bevat: • concrete aanbevelingen m.b.t. effectieve beleidsparticipatie van minderjarigen en hun ouders in de praktijk van de jeugdhulpverlening; • specifieke knelpunten en voorwaarden voor participatie van minderjarigen en hun ouders aan de regionale stuurgroep IJH.

3.5.4. Verkenning samenwerkigsmogelijkheden met het Platform Algemeen Welzijnswerk Oost-Vlaanderen Via deelname van Plazzo aan de voorstelling van PAWO en de voorstelling van de resultaten van het onderzoek ‘kwaliteit op de eerste lijn’ op 16/11/04 verkende Plazzo samenwerkingsmogelijkheden.


34

3.6. Structurele verankering van de positie van de gebruiker in voorzieningen en overlegstructuren 3.6.1. Stimulering intersectorale visie-ontwikkeling m.b.t. gebruikersparticipatie •

•

Aanleiding: Naast de noodzaak aan verdere ondersteuning van de opgestarte processen, stelde Plazzo tijdens het derde werkjaar ook een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie van gebruikers vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven vast. Na drie jaar werking stellen we vanuit Plazzo vast dat er in gans Vlaanderen een gebrek is aan intersectorale visieontwikkeling m.b.t. participatie en versterking van de gebruikers van de gezondheids- en welzijnszorg. Meestal wordt participatie van de gebruikers ingevuld zonder visie en kader en vertaald in het voorzien van een plaats voor ‘de’ gebruikers in een overlegorgaan. Hierdoor bestaat er het gevaar dat deze plaats wordt opgeëist door een niet-representatieve ‘gebruiker’. Er is nood aan middelen om een daadwerkelijke basiswerking voor gebruikers i.f.v. voldoende inbreng en evenwichtige ondersteuning. Het is nodig om vanuit Oost-Vlaanderen mogelijkheden na te gaan om zowel voor een basisnetwerk van gebruikers als voor doorstroming tussen de verschillende beleidsniveaus te zorgen. Activiteiten: - Ontwikkeling van een instrument voor stimulering van de visieontwikkeling m.b.t. gebruikersparticipatie Tijdens de tweede helft van het vierde werkjaar werd door het dagelijks bestuur van Plazzo een schema gemaakt (zie bijlage 3) om te situeren waarmee we vanuit Plazzo bezig zijn i.f.v. het doorgeven naar de verschillende niveaus. Het schema is een nadrukkelijk een werkinstrument om de visieontwikkeling m.b.t. daadwerkelijke gebruikersparticipatie te stimuleren. 1e niveau = de basis: de bevolking 2e niveau = ‘operationeel werkniveau’: initiatieven werkzaam ‘op de vloer’ Dit is het niveau van organisaties die daadwerkelijk uitvoerend en ondersteunend werken m.b.t. ‘gebruiker zijn’ van de gezondheid- en welzijnszorg (zowel lokaal, regionaal als provinciaal) vb. sectorale rond handicap, bijzondere jeugdzorg,… Bij dit niveau werd als knelpunt aangegeven dat de verantwoordelijkheid om verkiezingen voor gebruikersraden te organiseren door het beleid bij de voorzieningen wordt gelegd. 3e niveau = themagerichte provinciale ondersteuningsplatforms Deze organisaties hebben een scharnierfunctie: zowel ondersteuning van het operationeel werkniveau ter versteviging van de basis als signalering naar bevoegde beleidsinstanties,… De lijst is exemplarisch, dus niet limitatief: VGPH-Oost-Vlaanderen, Plazzo, HINT, Mutualiteiten,… 4e niveau = provinciaal beleidsniveau 5e niveau = Vlaams operationeel werkniveau 6e niveau = Vlaams beleidsniveau


35

•

In Vlaanderen is het zinvol om slechts in één organisatie expertise rond een specifiek thema op te bouwen en is het niet nodig om dit per provincie te doen. Tegelijk zijn er in iedere provincie wel netwerken aanwezig die nodig zijn om een goede werking van een Vlaams expertisecentrum te realiseren maar waarvan het niet zinvol is dat ieder Vlaams expertisecentrum dit netwerk ieder op zich in iedere provincie tracht uit te bouwen. Er is nood aan organisaties met een ‘schakel- of draaischijffunctie’ die kunnen zorgen zowel voor een goede doorstroming van expertise naar de basis als voor signalen, input en feedback vanuit de basis naar het Vlaamse expertisecentrum. - Bespreking van het schema Dit schema werd tijdens het vierde werkjaar besproken met de Plazzostuurgroepleden en met de initiatiefnemers van het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen. Evaluatie en aandachtspunten: • Tijdens de bespreking van het schema met de Plazzo-stuurgroepleden op en met de initiatiefnemers van het samenwerkingsverband gebruikersversterkende initiatieven, was iedereen het erover eens dat dit schema zeer zinvol is, inspirerend werkt en een goed instrument was om de visieontwikkeling m.b.t. gebruikersparticipatie te stimuleren en inspirerend werkt.

3.6.2. Provinciale Adviesraad voor Thuiszorg Oost-Vlaanderen (PRATO) •

Aanleiding Op vraag van de sectorverantwoordelijke zorg Frans Meyfroodt zorgde Plazzo tijdens het vierde werkjaar in samenspraak met het Vlaams PatiëntenPlatform voor de invulling van de twee mandaten voor de gebruikers. Het Vlaams Patiëntenplatform besliste om de volgende redenen dat Plazzo de aangewezen organisatie was om ook het tweede mandaat in te vullen: Het is voor VPP (momenteel) onmogelijk om in elke provincie deel te nemen aan adviesraden Vermijden dat het principe van participatie wordt uitgehold door ervoor te zorgen dat gebruikers zelf kunnen participeren en enkel indien nodig, hierin ondersteund worden Plazzo is in Oost – Vlaanderen de aangewezen organisatie om deelnemende gebruikers te ondersteunen via een coaching-functie van een daadwerkelijke Oost-Vlaamse vertegenwoordiger van gebruikers. Doel van de deelname aan PRATO is om vanuit de expertise van gebruikers te helpen aangeven wat er vanuit de provincie kan gebeuren m.b.t. thuiszorg vanuit verschillende invalshoeken (vb. geestelijke gezondheidszorg, personen met een handicap, algemeen welzijnswerk, ouderen, jeugd, gezinszorg) en thema’s (vb. wonen, vrije tijd,…). • Activiteiten Plazzo nam deel aan PRATO-bijeenkomsten die doorgingen op 7/02/05, 4/04/05 en 23/05/05. Via een coaching-functie werden deze bijeenkomsten voorbereid door de Plazzo-projectmedewerkster i.s.m. Leard Craeyvelt, coördinator van SOS Nuchterheid (zelfzorginitiatief i.v.m. verslavingen) en stuurgroeplid van Plazzo. Dit gebeurde zowel door fysiek overleg op 4/02/05, door telefonisch overleg als door uitwisseling via e-mail.


36

•

Evaluatie Het concept van PRATO werd als zeer gebruiksvriendelijk ervaren: expertise-model= een functioneel overlegmodel: de leden nemen deel vanuit hun specifieke expertise, niet als ‘vertegenwoordiger van’; consensusmodel: er wordt uitgegaan van een constructieve ingesteldheid; minderheidsadvies: via het systematisch vermelden van minderheidsadviezen in verslaggeving wordt gegarandeerd dat iedere stem telt en zichtbaar wordt gemaakt; huishoudelijk reglement: werd opgesteld met échte inbreng van alle betrokkenen. Aangezien zinvolle inbreng in een dergelijk adviesorgaan inwerkingstijd vereist en gezien de omvang van het provinciaal beleidsplan thuiszorg, hebben de beide Plazzo-vertegenwoordigers totnogtoe weinig inhoudelijke inbreng kunnen doen. Om optimaal gebruik te kunnen maken van de aanwezige expertise van de andere stuurgroepleden en het Vlaams PatiëntenPlatform als ‘Plazzo-achterban’ is tijdige informatie en voorbereiding een toekomstig aandachtspunt. Daarom werden de volgende afspraken opgenomen in de Plazzo-planning: beide vertegenwoordigers zullen het huidige beleidsplan per relevant onderdeel bekijken en zich met eventuele vragen tot de sectorverantwoordelijke zorg Oost-Vlaanderen, de heer Frans Meyfroodt wenden; de voorbereiding van PRATO wordt een vast agendapunt van de Plazzostuurgroep en wordt toegevoegd aan de Plazzo-planning; de stuurgroepleden en het Vlaams PatiëntenPlatform zullen systematisch worden geïnformeerd en geraadpleegd over relevante agendapunten en vragen; het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap – OostVlaanderen werd gevraagd het huidige thuiszorgbeleidsplan te bespreken en suggesties voor een toekomstig voor alle aspecten m.b.t. handicap aan Plazzo door te geven.

3.6.3. Lokaal Sociaal Beleid •

•

Aanleiding De Vlaamse Gemeenschap heeft op 4 maart 2004 het decreet op het lokaal sociaal beleid goedgekeurd met als doel om de toegang van elke burger tot de sociale, economische en culturele grondrechten te waarborgen. Het decreet wil dit bereiken via een betere samenwerking tussen alle lokale actoren (gemeente, OCMW’s en derden2). De lokale besturen krijgen hierin een coördinerende rol. Aan dit decreet lokaal sociaal beleid zijn geen extra nieuwe middelen verbonden. Toch biedt het voor de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven belangrijke kansen voor structurele verankering van de positie van de gebruiker en voor samenwerking en afstemming, zowel met lokale beleidsverantwoordelijken als met professionele hulpverleners uit publieke (gemeentelijke en OCMW) en particuliere diensten. Activiteiten Tijdens het vierde werkjaar verkende Plazzo de kansen die dit decreet biedt o.a. via de volgende activiteiten:

2

Derden zijn alle relevante, niet-publieke organisaties; dit kunnen formele organisaties zijn, maar evenzo sleutelfiguren, bevolkingsgroepen, sociale netwerken, zelfzorginitiatieven,…


37

Provinciale ontmoetingsdag lokaal sociaal beleid (1/12/04) Deelname van Plazzo aan de provinciale ontmoetingsdag over lokaal sociaal beleid vanuit aandacht voor de peiler participatie bij lokaal sociaal beleid. - ‘Participawatte?’ – Trefmoment participatie lokaal sociaal beleid (1/02/05) Deelname van Plazzo aan het trefmoment over participatie in het kader van lokaal sociaal beleid, georganiseerd door de provincie West-Vlaanderen i.s.m. Regionaal Instituut voor SamenlevingsOpbouw West-Vlaanderen. - Startvergadering Lokaal Sociaal Beleid in Gent - luik Gezondheid (12/05/05) Deelname van Plazzo aan de startvergadering LSB in Gent, luik gezondheid, leidde tot de conclusie dat deelname van Plazzo zeer zinvol is en past in de doelstelling van Plazzo om te werken aan een structurele verankering van de positie van de gebruiker, o.a. om de volgende redenen: het proces is in Gent zeer goed uitgebouwd: • er zijn zéér veel organisaties en relevante actoren betrokken; • er is aandacht voor dwarsverbanden o.a. met andere luiken van het lokaal sociaal beleid; • er zullen beleidsteksten worden gemaakt over wat er nodig is om ervoor te zorgen dat iedere burger toegang kan verwerven tot de gezondheidszorg, die bruikbaar/inspirerend kunnen zijn voor andere gemeenten. participatie van gebruikers en zelfzorginitiatieven is reeds structureel ingebouwd, met de vraag aan Plazzo om dit te helpen uitbouwen i.f.v. daadwerkelijke en ‘bottom-up’-participatie. • Conclusies Het lokaal sociaal beleid biedt belangrijke kansen zowel voor samenwerking en afstemming als voor structurele verankering van de positie van de gebruiker. Gezien de beschikbare middelen is het voor Plazzo niet haalbaar om in alle 65 gemeenten apart iets doen. Daarom werden de volgende activiteiten opgenomen in de Plazzo-planning vanaf juni 2005: 1. Informeren van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven over: a. lokaal sociaal beleid en de noodzaak dat zelfzorginitiatieven klaarstaan om hieraan mee te werken indien zij gevraagd worden; b. het Plazzo-ondersteuningsaanbod indien zelfzorginitiatieven gecontacteerd worden voor LSB en ze hierbij ondersteuning wensen (o.a. bij het omgaan van met het knelpunt van ruimer werkingsgebied dan het lokale niveau) 2. Openbare besturen van alle Oost-Vlaamse gemeenten informeren over het bestaan van de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) om ter zorgen voor transparantie over: a. de mogelijkheden om aandacht te geven aan zelfzorg en gebruikers in het kader van lokaal sociaal beleid: b. zelfzorg en zelfzorginitiatieven in Oost-Vlaanderen. 3. De participatiegedachte op lokaal vlak stimuleren: a. door het bekendmaken van ‘good practices’ b. door het linken van het lokale en regionale/provinciale/… niveau m.b.t. participatie 4. Verderzetting van medewerking aan LSB in Gent als ‘good practice’: Het aanbod vanuit Gent biedt de kans expertise op te bouwen die als voorbeeldfunctie kan werken, met als aandachtspunt dat iets wat in Gent wordt ontwikkeld, niet automatisch bruikbaar zal zijn voor andere, landelijke en/of kleinschaliger gemeenten. -


38

4. Financieel verslag a) Budgettaire mogelijkheden Het subsidiebedrag bedraagt 18 592,00 euro. Na aftrek van de personeelskosten van de halftijds projectmedewerker van het subsidiebedrag, rest er slechts € 236,39. Dit bedrag is duidelijk ontoereikend om àlle andere onkosten: huisvesting, telefoon en internet, verzendingskosten, bureaumateriaal, personeelsadministratie, secretariaatsondersteuning, logistieke ondersteuning,… te betalen. Wegens anciënniteitaanpassing bleek het subsidiëringbedrag zelfs onvoldoende voor de loonkosten van een halftijdse tewerkstelling. Daarom was WRG vzw vanaf 1 april 2005 genoodzaakt om de tewerkstelling van 19 uren/week terug te brengen naar 14 uur/week. Doordat de provinciale subsidiëring van Plazzo voor de periode juni 2004-juni 2005 pas in het midden van het vierde werkingsjaar (15 december 2004) werd goedgekeurd, diende het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw het loon- en werkingsmiddelen een 7-tal maanden voor te financieren.

b) Conclusie Uit bovenstaande gegevens blijkt: • het structurele tekort aan personeels- en werkingsmiddelen • het gebrek aan afstemming van het tijdstip van goedkeuring van een project door de provincie en het tijdstip van uitbetaling met het startmoment van een project. Door de combinatie van beide factoren: 1. werkte Plazzo een groot deel (7 maanden) van het vierde werkjaar zonder middelen; 2. diende het WRG het loon én de werkingsmiddelen gedurende 7 maanden voor te financieren, terwijl deze organisatie zelf een vzw is met beperkte financiële mogelijkheden; 3. veroorzaakte de cumulatie van te laattijdige uitbetaling van de subsidie en het structurele tekort aan werkingsmiddelen gedurende drie opeenvolgende werkjaren een acuut en groot begrotingstekort voor Welzijnsoverleg Regio Gent vzw. Aangezien dit een ernstige bedreiging vormt voor zowel de continuïteit van Plazzo als van het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw, dient hiervoor zéér dringend een oplossing te worden gevonden! Tenzij hiervoor snel een oplossing wordt gevonden, zal het WRG genoodzaakt zijn tot ontslag van de halftijds projectmedewerker en stopzetting van de Plazzo-werking, waardoor de ontwikkelde expertise en het opgebouwde intersectorale netwerk samen met de provinciale investeringen van de voorbije drie jaren verloren zouden gaan!


39

5. Conclusies Het Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen (Plazzo) is ontstaan vanuit de vaststelling van gemeenschappelijke noden m.b.t. zelfzorg in Oost-Vlaanderen, zowel t.a.v. OostVlaamse zelfzorginitiatieven, professionelen, beleid, individuele gebruikers als partnerorganisaties. Dank zij de subsidiëring van de provincie Oost-Vlaanderen kon reeds gedurende drie jaar een concrete, gebruikersgestuurde werking worden uitgebouwd als antwoord op deze noden. Uit de evaluatie van het derde werkjaar bleek er noodzaak aan verderzetting van de opgestarte processen en werden nieuwe noden vastgesteld. Tijdens het vierde werkjaar zorgde Plazzo daarom zowel voor de continuering van de opgestarte processen als voor de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. Het centraal aanspreekpunt voor zelfzorg in Oost-Vlaanderen voor Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, beleidsverantwoordelijken, professionelen, individuele personen en relevante partnerorganisaties werd verder uitgebouwd o.a. via de dagelijkse telefoonpermanentie. Voor bekendmaking van de informatie over en mogelijkheden van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen werd een nieuw instrument ontwikkeld: de Plazzowebsite (http://users.telenet.be/plazzo). Door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven zelf werd een betere ondersteuning als prioritair aangegeven om te kunnen meewerken aan een Oost-Vlaams provinciaal zelfzorgbeleid. Via ondersteuning bij bekendmaking en kwaliteitsbevordering van de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) bouwde Plazzo daarom het basisnetwerk verder uit i.f.v. ‘bottom-up’-gestuurde gebruikersparticipatie. De provinciale vormingsbijeenkomsten over door de zelfzorginitiatieven zelf gekozen thema’s, bekendmaking via infoflitsen en de provinciale sociale kaart, werden op vraag van de zelfzorginitiatieven aangevuld met regionale zelfzorgbijeenkomsten voor ervaringsuitwisseling. Tijdens het vierde werkjaar werden ook heel wat initiatieven ontwikkeld om een oplossing te zoeken voor de vastgestelde knelpunten voor daadwerkelijke gebruikersparticipatie in Oost-Vlaanderen. Omdat deze knelpunten een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak vergen, werd het netwerk van zelfzorginitiatieven, gebruikersversterkende partnerorganisaties, professionele organisaties en beleidsverantwoordelijken verder uitgebouwd en werd een schema ontwikkeld om de visieontwikkeling m.b.t. gebruikersparticipatie te stimuleren. Het samenbrengen van een aantal Oost-Vlaamse gebruikersversterkende initiatieven om de noden van de door de partners bereikte gebruikers te inventariseren en om de oplossingsmogelijkheden via intersectorale samenwerking en afstemming te verkennen, werd verdergezet. Dit resulteerde op 15 december 2004 tot de goedkeuring van een provinciale subsidie van 14 000,00 euro voor het Samenwerkingsverband Gebruikersversterkende initiatieven in Oost-Vlaanderen. Er werden activiteiten ondernomen om de complementariteit van de Oost-Vlaamse zelfzorg met het professionele werkveld en het beleid te stimuleren: samenwerking met Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen i.v.m. beleidsparticipatief werken, signalering van hiaten in de gebruikersondersteuning bij slachtoffers van geweld en bij rouwverwerking, verkenning van samenwerkingsmogelijkheden met het Platform Algemeen Welzijnswerk Oost-Vlaanderen en in het kader van lokaal sociaal beleid. Ook vanuit de provincie zelf geeft men aan dat de Plazzo-inspanningen beantwoorden aan gesignaleerde noden en resulteren in een constructief samenwerkingsproces. Plazzo, eindrapport vierde werkjaar (juni 2004 - mei 2005)

40

De erkenning van het belang van de Plazzo-werking werd bevestigd door de goedkeuring van de subsidiëring van Plazzo voor de periode juni 2004-juni 2005 en door de vraag van de provincie tot invulling van het mandaat voor de expertise van gebruikers in de Provinciale Adviesraad voor Thuiszorg Oost-Vlaanderen (PRATO) door Plazzo. Algemene conclusie van het vierde Plazzo-werkjaar is dat de ontwikkelde initiatieven tegemoetkwamen aan reële noden m.b.t. de Oost-Vlaamse zelfzorg en gebruikersparticipatie, zowel voor zelfzorginitiatieven, beleidsverantwoordelijken, professionelen, individuele gebruikers als partnerorganisaties en dat er nood is aan verderzetting van de ontwikkelde processen. Er werd een duidelijke inhoudelijke meerwaarde gecreëerd, die snel verloren zou gaan indien de werking van Plazzo niet kan gecontinueerd worden. Op 31 mei 2005 is de projectsubsidiëring van Plazzo door de provincie OostVlaanderen echter geëindigd. Daarom richtte Plazzo reeds op 27 april 2005 de vraag tot verderzetting van de provinciale ondersteuning aan de provincie Oost-Vlaanderen. In afwachting van het antwoord van de provincie Oost-Vlaanderen, was het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw bereid tot voorfinanciering zodat de Plazzoprojectmedewerker in dienst kon worden gehouden om de dank zij provinciale middelen opgebouwde processen, netwerken en expertise over de zelfzorg in OostVlaanderen niet te verloren te laten gaan. Gezien het grote en acute begrotingstekort van het WRG, is deze situatie niet lang houdbaar. Het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen vervult reeds jarenlang een baanbrekende rol om de gebruiker in Oost-Vlaanderen een stem te geven o.a. door financiële ondersteuning (zowel van Plazzo als van andere gebruikersversterkende initiatieven zoals Roppov, HINT, Aanloophuis Poco Loco, Project Steunrelaties) en door de bereidheid tot een constructief samenwerkingsproces. Hierdoor zijn we er vanuit Plazzo van overtuigd dat er een oplossing kan worden gevonden voor de gesignaleerde knelpunten, zodat de noodzakelijke ondersteuning en verdere uitbouw van de zelfzorg en gebruikersparticipatie in Oost-Vlaanderen kan worden verdergezet.


41

6. Bijlagen

Bijlage 1 Spreiding van zelfzorg in Oost-Vlaanderen (situatie maart 2005) Bijlage 2 Thematisch overzicht Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven (situatie september 2004) Bijlage 3 Schema ter stimulering van visieontwikkeling m.b.t. gebruikersparticipatie


42

EINDRAPPORT. 4e werkjaar juni mei Platform Zelfzorg. Oost-Vlaanderen

Recommend Documents