G E N E A L O G I S C H E en H I S T O R I S C H E varia met betrekking tot A P E L D O O R N genoteerd door Evert de Jonge uit diverse archieven
Afkortingen: Asselt As.bos BW Arnhem CPH Hardonk HH Horst HS Loo NA Ap N.Ap Nas. NH-Ap OA-Ap Poll (Pr.) RAV Schim SM Wenum Wiessel Worm.mark
Ar. Asseltsemark, HGA Ar. Asselsebos, Idem Archief. Burgerweeshuis, HGA Civiele Processen Hof, HGA Manuscript Hardonk over de geschiedenis van Apeldoorn, CODA/ Apeldoorns archief Ar. Hoog-Soerderheegde, HGA Ar. Huis Horst, invnr.’s m.b.t. Apeldoorn, in HGA Ar. Hoog-Soerderbosch, Idem F.A. Hoefer, Mededelingen omtrent het Oude Loo en Cannenburgh, in: Bijdragen en Mededelingen Vereniging Gelre, 1908 Nieuw-archief gemeente Apeldoorn, CODA/Apeldoorns Archief Buurboek Noord-Apeldoornse mark, HGA. Archief Nassause Domeinen, idem Archief NH-kerk Apeldoorn, CODA/Apeldoorns Archief Oud-archief gemeente Apeldoorn, idem Fam.ar. Schimmelpenninck van der Oye tot den Poll, invnr. 43, HGA Processen, Rechterlijk archief Veluwe, idem Fam.ar.Schimmelpenninck van der Oye tot de Poll, idem Archief Kapittel van St. Marie, Utrechts archief Ar. Wenummermark, HGA Ar. Wiessselsemark, HGA Ar. Wormingermark, HGA
HCO: Historisch Centrum Overijssel HGA: Het Gelders Archief Fol. = folio O,W,Z,N = de windstreken R = Rekest Invnr. = inventarisnummer RAV = Rechterlijk archief Veluwe en Veluwezoom OA Ap = Oud-archief gen. Apeldoorn, in CODA/Apeldoorn Archief. 1
Leenregister huis Lathum en het Loo: HGA, Archief Gelderse Rekenkamer, invnr. 1252. I.De tiend toe Wyssel, grof en smal, in het kerspel Apeldoorn. 22-3-1434: Johan Borreman, beleent. 22-3-1434: Idem, consent voor de lijftuchting van zijn vrouw Geertruid. 11-11-1521: Arndt van Brienen Reinerss, beleent. 5-4-1541: Brandt van Deelen, beleent,als erfg. van de Arnt voornoemd. Krijgt consent voor de tuchting van zijn vrouw Bette van Boickop. 23-3-1549: Idem, doet leenhulde 15-3-1561: Idem, doet leenhulde. Draagt het over aan zijn zuster Joffer Arndt tho Boeckop. Haar man Roerick Wolffs doet leenhulde. NB: In een akte dd 15-3-1560 heet zij "genent van Deilen". 25-8-1577: Juffr.Arnt van Deilen weduwe Wolffs, beleent. Hulder: Gerrit Gerritss. 10-10-1593: Idem, consent voor het leggen van een belasting op het goed, t.b.v. Egbert Meus tho Wyssel. 1-10-1595: Idem, stelt tot nieuwe hulder Johan Bussel van Astel. 1-10-1595: Idem, consent voor het leggen van een belasting op het goed t.b.v. Gerit Everts. II.Het goed Neienhous,in het kerspel Beekbergen,buurtschap Loenen. (Neyenhuiss) 7-9-1451: Bartelt Spronck, t.b.v. zijn neef Henrick Spronck, beleent. 13-6-1454: Eefse Sprongs, beleent. Hulder: Bartelt Sprongs. 13-11-1464: Coenradt van Breeffraede, beleent, na overdracht door Eefse, wed. van Reyner Sprongs, die het had geërfd van haar zoon Henrick Sproncks. 5-10-1486: Godert Gaijmans n.u. van zijn huisvrouw, beleent, als erfg. van haar broer Henrick van Breefraede. 20-12-1525: Conraet Gaijmans, beleent. 1534: Thoenis Gaijmans, beleent na overdracht door zijn broer voornoemd. 7-6-1541: Gaert Gaemans, beleent, als erfg van zijn vader voornoemd. 22-5-1549: Idem, doet leenhulde. ("Gaert Gamis tho Arnhem") 30-5-1567: Alit Boshof, wed. van Wijnand Hackfort, beleent. Hulder is Gerrit die Groeff van Erckelentz 20-6-1711: Hermen van Pinninck tot Camphuysen koopt enkele stedigheden uit. 27-8-1731: Maria Cornelia van de Burg wed. van Olivier Hackfort tot den Horst, t.b.v. haar minderjarige zoon Wijnand. 7-5-1732: Wijnand Hackfort, meerderjarig. III.Het vijf marksleen ter Moelen, thoe Wenum, kerspel Apeldoorn. 5-12-1564: Derick Geerlich Huijgensoon, beleent, als erfg van zijn broer Egbert Geerlich Huijgensoon, zoals hij daar in 1560 mee beleent is. 5-12-1564: Arndt Derckssoon, beleent, na overdracht door de vorige. 13-3-1607: Arnt Derx van Asselt, beleent, als erfg. van zijn oom voornoemd. 2
10-9-1607: Derck Jacobs draagt zijn recht in het goed, zoals het hem is aangeërfd, over aan zijn neef Arnt. Leenmannen:Ryck Bartolts,Jan Gerritsen. 10-4-1616: Arnt Dercks, geassisteerd met zijn oudste zoon Dereck Arentz; consent omtrent bepaalde disposities inzake het goed. Leenman: o.a. Elbert Reijners. 12-4-1625: Gerrit Henrix Westenengh &Wichmoet Aerts, beleent, na overdracht door Arnt Derx van Asselt, die het geërfd heeft van zijn oom Arent Muller. 18-3-1626: Gerrit Henricx Westenengh & Wijchmoet, beleent, na overdracht door hun (schoon)vader, Arnt voornoemd. Gevolmachtigde: Peter van Dronenck. 11-1-1640: Jan Gerrits Westenengh, beleent. De helft is in bezit van Wijchmoet Aerts wed. Westenengh, die het goed samen met haar man heeft gekocht. Monnikhuizen Johan Heister draagt aan Henrick, prior te Monnikhuizen t.b.v. het convent alle renten uit de olieen volmolen (die al aan de Karthuizers toebehoort) gelegen ‘bij Apeldoorn op die Grift’ over. (R.106, 1551) Johan Willem Wyersz, boerscholt te Wenum, en Willem Vygen en Lubbert Maesz, gezworen vorsters, verkopen aan de prior en convent van Monnikhuizen 1 hont land gelegen in Wenum, O. en W. tussen de molen en de Molenhoff, N. en Z. tussen Molencamp en de molenbeek. (R. 124, 1487) Idem, verkopen aan idem een stuk tynsland in Wenum, genomen van de gemeenschappelijke gronden. (R. 125, 1487) Bron: C. de Backer, ‘De Karhuize Monichusen bij Arnhem. Prosopografie samen met de regesten van de zopas ontdekte oorkondenschat’ in: Jan de Grauwe (ed), Historia et spiritualitas Cartusiensis (Destelbergen, België 1983) 69-155. Wilbrink. HGA, Rechterlijk archief Veluwe (hierna RAV) 841, fol.30vso e.v. Magescheid tussen Gijsbert Wilbring en de voogden over zijn vijf kinderen, m.n. Lubbert Wilbring en Nicolaaas Elgershuizen. Vader krijgt de helft van een huisje,schuren en hof,ongeveer vijf schepel gezaais, een mergen hooiland in Engeland, kerspel Beekbergen,waarvan zijn broer de wederhelft toebehoord,alsmede de helft van 3/4 mergen wei-en hooiland in Beekbergen,1/4 part van 4 schepel gezaais in het kerspel Apeldoorn ,in gemeenschap met zijn broer en de kinderen van Jan Witteveen. De kinderen krijgen: het 4e part van een woning en schuur en 1 1/2 mergen tabaksland in Diermen,kerspel Nijkerk, alsmede 3/4 van een erfje in Diermen en 1/2 mrg en 3/8 mrg in Nijkerk, zoals dat van moederzijde is aangekomen. (ca.1780) Trouwboek Garderen:Jan Jansen Wildbrink,j.m. van Beekbergen, en Henderikjen Henderiks,j.d. van Stroe,beide wonende tot Stroe(2-6-1726) Uit RAV 836: fol. 565 dd 2-7-1768: Gijsbert Wilbrink x Ennetje Maassen verkopen een windkorenmolen in Kallenbroek voor 3200 gld -fol. 566: leggen onderpand op windkorenmolen, huis en hof en land te Kallenbroek, 1000 car. gld.
3
Uit RAV, ambt Epe, kerspel Vaassen?: Jannes Lubberts Wilbrink x Jannetje Otten en Hendrikje Lubberts Wilbrink, als erfg van Evertje Gerrits, transporteren hooiland in Emsterbroek en ged. van een huis aan de Loobrink, 31-3-1744. Robberts RAV 108, proces nr.5 Copie A: Gerrit Robberts, zoon van zal. Robbert Aelbertss en Gerritgen Gerrits, dr. van Gerrit Gerrits Lummen, beide van Wyssel, zijn voor de 1e maal afgekondigd 14-7-1633, den 14e january 1634 bevestigd. Het kind Jannetgen is gedoopt op 14-7-1633. NB: Dit bewijsstuk in bovengenoemd proces kwam uit een niet bewaard kerkboek van Apeldoorn. Van Sirrick Mathijs van Sirck, wonende tot Apeldoorn, & Harderwijk 15-5-1603, Geertien Aerts, j.d. van Harderwijk. In 1618 worden hun goederen verkocht; o.a. een huis in zowel de stad als in Hierden. Arnts Wynant Hackfoirdt, burgermeester van Arnhem, Wilhem Pannekoeck, scholtus van Apeldoorn, Claes Noirdynck en Bernt Koips, pastoor van Beekbergen, richten een magescheid op tussen Joachim, Ghoert en Johan Arnts, 1555. (HGA, Verz. Div. Charters, nr. 137) van Oorsprong Doopboeken Deventer: Jacobus van Oorsprong & Maria Leemhorst laten dopen: 1.Maria, 9-10-1721 2.Aleijda, 6-1-1723, begr. ald. 17-1-1723 ? 3.Jaspertijn, 27-6-1724 Notarieel archief Apeldoorn 1862:Jacobus van O, buurscholt van de Noord-Apeldoornse mark., ook nog in 1886. NB 1833: Evert Jan van O, buurscholt in deze mark. Uit VG: doopboek Apeldoorn: Jacob Willems & Marya Leemhorst laten dopen 10-9-1719: Evert. Burgers te Harderwijk. Bron: Navorscher dl. 82. Claes Janssoen van Apeltorn Jan Janssoen van Apeldorn Gerrit Ailtsoen d’Apeldorn Henrye Jacobssoen van Apeldorn Henrick Goertszoen van Appeldorn Aert Engelen van Appeldoren
7-1-1446 1473 1492 1495 1520 1539
Huwelijken te Deventer: 4
11-8-1649 Bartelt Derrix wed. van zal. Geertjen Mullers, in de Noorstraat, met Merritjen Wijnolts, wed van zal. David Hermssen in de Papenstraat. 22-4-1637 Jan Dircksen van Apeldoorn, riemsnijder of riemmacker, aan de Nw. Merckt, met Jannighen Jacobs, d.v. zal. Jacob Dircks in de Spiekerboorstraat. 23-5-1646 (met attestatie op Mastebroek) Bertolt de Water, van Elburg met Hermken Cornelis, d.v. zal. Cornelis Willems in de Spiekerboorsteeg. 10-8-1605 Cornelis Willems, schoenmaker, wed. van Bertien Schillinckx in de Siekerboorsteeg met Bartien Hermans, Herman Otthen dochter van Ap, won. op t Schilt met Herman Meess NB Zijn eerste huwelijk is dd 10-1-1596, hij is dan jm van Borgelo Gedoopt Deventer 29-12-1618: Arent, z.v. Cornelis Willems en Bette Hermens. Paassen 1569 Roleff Driessen van Apeldorn & Anna Evertsdochter. HCO: Archief der abdij St. Mariënhorst te ter Hunnepe, Invnr. 397: (ws. 16e eeuw) Het klooster heeft aan Gerrit Lubbertszen een stuk land en 2 mrg. in Vaassen in pacht gegeven voor de tijd van 8 jaar. rekest 106: 28-5-1335 Wijer en Clawes Bertenzoene, schepenen in Nijebroic, oorkonden dat Peter Worm aan het convent ter Hunnepe, 12 1/2 mrg land heeft verkocht; 6 1/2 gelegen in Wenmermarc en 6 mrg in Vassenermarc. rekest 107: 25-6-1335 Dideric van den Bussche en Johan Bec, schepenen in Nijbroek, oorkonden dat Mathias Bennenbroder in Nijebrooc, 4 mrg. land verkoopt aan ter Hunnepe, gelegen in Wenmermarc. rekest 117: 20-9-1338 Clawes de Averlander, richter, en Peter Andels en Jacob scone Heijnezone, schepenen in Nijbroek, orkonden dat Merten, gehuwd met de kerkheer van Vasen zijn dochter, afstand doet van zijn recht in het door ter Hunnepe aangekochte land in Wenmermarcke rekest 142: 18-9-1351 Henric dye Koc, ridder, richter op de Veluwe, oorkond dat Steven van Bymmen, ridder, en Margriete sijn wijff het "alinge land behouden met de hertoginne van Gelre" gelegen in het kerspel Apeldoorn, tussen Kerstien die Hirt an die ene zijde en Coep Meijnen aan de andere zijde. Bosgoed CODA: Notarieel archief Apeldoorn, dd 5-11-1811, nr 60 Marten Bosgoed, landman, en & Willlempje Heimeriks, verkopen voor fl 2060,= aan Evert Ruimerman, landman, het erf en goed ’t Ribbroek (Ritbroek), buurtschap Orden, bestaande uit huis, schaapsschot, bakoven, bongerdje en daaraan liggende ca. 39 schepel zaailand. Belending: O. Slopse beek, W Zeeger Zeegers landerijen, Z. Zevenhuysen en N Vr Middelink, zijnde het gebouw getekend met nr 46. Voorts 2 schepel zaailand in de Korte Kruisackers, ( N: landerijen 5
van t goed T Ritbroek), 3 schepel zaailand. Lasten: leenroerig aan het huis Putten, thins: 8 stv. en 4 penn., aan St Marie: 1 mud, 3 schepel en een spint rogge, alsmede 1/2 schepel rogge a.d. koster. Verpondingslast: 4 gld. en 4 stv. voor de gebouwen en 8 gld., 5 stv. en 8 penn. voor de landerijen. Jacht op het Loo In huisarchief Rechteren, invnr. 1729 (HCO), is een ‘Notitieboek aengaende de perforce jacht van Sijn Majesteijdt waerin geschreeven der Quittantien van den Sergeant, de Piquers, Valets Limies ende Voetjaegers, begonnen op ’t Loo’ te vinden. Periode: 1700-1702. Voor ontvangst tekenden o.a. de piquers: Jacob Fframery, D. Marchand, John Hudson, Jan Straetman en Jean Braun. Pastoors Jacob de Groot, in 1547 pastoor van Apeldoorn was later deken van de Veluwe. Hij kwam uit het land van Ravenstein. Cornelis Voet, was pastoor van 1572-1595. Keur betalen In ar. Geld. Rekenkamer worden de rekeningen van de keurmeester van Veluwe bewaard. Hij inde o.a. de keur bij de erfgenamen van buiten de Veluwe geboren personen en daar overleden alsmede van bastaarden. Enkele voorbeelden uit invnr. 4593: Fol.22: Akkoord tussen de keurmeester en Henrick Henricksen van Huiscamp, over een kindje, nagelaten door Winolt Henricx, zijnde natuurlijk geboren (bastaard) en ongeveer een maand geleden overleden, 12-3-1635. Idem met Steven Pronck, in verband met het overlijden van Dirrick Gerrits Leijdecker, natuurlijk geboren, overleden een maand geleden in Wenum, 2-7-1636. Idem met Arnt Everts, in verband met het overlijden van zijn huisvrouw Geertgen Jansen, natuurlijke dochter van Jan Rutgers, overleden te Apeldoorn, 21-11-1636. Idem met Hendrick Huiscamp, de vader van Jenneken Henricks, natuurlijk geboren, overleden te Vaassen, 26-1-1637. Ordermark: los stuk in oud archief Apeldoorn. Anno 1605 hebben Jan Dercx & Neeltien aan Cornelis Gerrits Verhey en huisvr. overgedragen een half vierendeel in de Ordermark, hetgeen zij hebben geërfd van Neeltien's moeder; Neeltien van Sprenckeler. Anno 1617 hebben Jan Jansen Ploech & Gerrijken aan Cornelis Gerrits Verhey & Aeltien overgedragen een half vierendeel in Ordermarke. Herberg de Papegaai Heijmerick Cornelissen, weert in de Papegaey en Willem Peters, worden in 1695 voor het gericht gedaagd vanwege een vechtpartij op de kermis te Epe, 1693. (bron: BM Gelre LX) Schriftencollectie Moerman NB: Aanwezig op GA Apeldoorn. (Alleen zaken genoteerd die niet in de literatuur staan vermeld)
6
Schrift I-b: Over ‘t Oude Loo, in 1547 bezit van Adolf Bentinck. Er lagen drie erven op ’t Loo bewoond door Derick Schuerman, Henrick Aernt Evertssen en Thonis Jacobs. Tevens gehoorde bij t Loo een erf te Beekergen, bewoner Wilhem Henricks en een te Hoog Soeren, pachter Lambert Lambertsen. Vicaris van St. Hubertusvicarie: Evert Reijners. D. van Stepraedt verpacht 14-12-1642 een huis en hof te Noord-Apeldoorn aan Aelt Diericx & Reintjen Arijens. Schrift II: Inventaris van Oude Loo, 1663. Op 11-9-1678 verkopen Gerrit Warners op t Hof en Derick henricksen aan Willem van Ulft een huis en hof ‘gnt. Den Tepelenberg’. Schrift III: Over het Loo. Op 11-2-1692 koopt Willem III het goed Asselt van Willem van Haersolthe tot Yrst, bestaande uit huis, berg, schaapschotten, bouwland, bossen, heide, velden, wateren en konijnenwaranda voor 8000 gld. Schrift IV: Het Loo in de Franse tijd o.a. over bewoners en de Oude Haven. Schrift VI: Over de hoge heerlijkheid. 1698: drost L.W. van Essen tot Helbergen, bijgestaan door 4 schepenen, voor een later vijf jaar: Sebastiaan Tichler, Jacob Coets, Mathijs Sluijter en Johan Wulfraedt. Cornelis van Oosterwijck, herbergier op ’t Loo Schrift VIII: Idem. Op 28-3-1701 koopt Willem III Hoog-Buurlo voor 15.000 gld. van Joost Wyrich, vrijheer van Clout. Verder over de geschiedenis van Hoog-Buurlo. Schrift XI: Kwestie 1501 tussen praast van Deventer en hofhorigen te Apeldoorn. Johan Schull krijgt 12-7-1525 de smalle tiend te Apeldoorn in pand (afgelost april 1754) Betaling aan Hessische ruiters, 1503. Genoemd worden herbergen ‘Inden Have’, ‘Int gulden hoiffe’en ‘Inden Olifant’. Schrift XII: Schattingslijsten Hertogelijk archief. Het schoutambt 1515/16. Schrift XIII: O.a. verbaal ambtslasten (1661-1663) in archief Ter Horst, invnr. 144. Over de schutterij. Schrift XIV: Verslag doodslag te Apeldoorn 30-6-1573: Vond plaats in het huis van Jorien Pannekoeck, scholt, die daarna haastelijk vertrok naar Elburg. Aanwezig: Mathijs van Wencum, Johan van Lengel, Herman Lubbertsen, Gerrit van Kessel, Gaert Pannekoeck, Sebis de Cuyper van Arnhem en Derick van Eepe, sergeant/veldwebel. Getuigenis afgelegd door de Apeldoorners: Cornelis Voet (Pastoor) en Wilhem Sebis (Koster). In 1571 was Johannes Willemsz Telght (Telgius) rector van St. Annavicarie. (Zoon van Willem Telght, geb. van Deventer.) Hij was botanicus. Zie over hem: D. van Hoogstraten, Algemeen historisch geografisch en genealogisch woordenboek I (Amsterdam 1733) 513. Verder nog over wagenleveranties. Schrift XXVII: 7
In 1526 is Wichman Roloffs molenaar. Veenhuizen. Uit tynsregister Epe (archief Rekenkamer, invnr. 1344) -na fol. 327: Item Jan Andriess papiermaker quodam Eefken Warners in Vaassen eertijds Warner Gosens in Vaassensebroek, voordezen Gerridt Jacobs bevorens Goosen Aertszen heeft van Wilhem Goossens somma.... De Apeldoornse kapel In huisarchief Rechteren, invnr. 776, pachtregister 1666-1669 (HCO), staat op fol. 135 genoteerd: ‘Rente uijt Apeldoorns Capelle daervan is schuldig Jan Hendrix Slyckhuys vant capitael van 150 ggld. , 4 ½ p.(rocent) rente … 1639 op petri ende soo vervolgens. Item de onderschult te Apeldoorn huesken debet van 100 ggld. gelijcken als booven.’ Hof van Apeldoorn Uit het Oorkondenboek Sticht Utrecht. rekest 2533: 4-12-1293 Het hof te Apeldoorn is in erfpacht gegeven aan Ulfundus de Strude. rekest 1246: 23-4-1253 Het kapittel geeft aan Arnoldus, haar villicus te Apeldoorn, de goederen in het Hoog-Soerense bos in erfpacht. rekest 788: 29-6-1228 Het kapittel geeft aan haar ambtman (villicus) een hof te Apeldoorn in erfpacht. Rekesten der stad Utrecht. rekest 1446: 28-2-1528 Het kapittel van St. Marie geeft de graaf van de Berghe vijf tienden in pandschap. rekest 1447: 28-2-1528 Het kapittel van St. Marie verklaart verkocht te hebben aan Johan Petouw een rente van 20 molders winterrogge uit haar tienden in Noord-Apeldoorn, voor 200 Rijnse gld. rekest 1448:28-2-1528 Idem , aan Anthonius Huygen, de grove tienden te Wenum. Op voorwaarde dat de verkoper aan koper zal vergoeden wat er minder als 50 molders per jaar wordt verworven door tiendgerechtigde. rekest 1449: 28-2-1528 Idem, aan Ghijsbert van der Hoeven van 30 molders uit de Apeldoornse tienden, met voorwaarden a.b. Rekeningen van het bisdom Utrecht, K. Heringa. M.b.t. Apeldoorn is er sprake van de goederen Gyskensguet, Elsthoff en Ver-Berge-guet. (1378-1573) Uurwerk en sleutels van de kerk Getuigenis over een zekere Mr. Hans die Wael, busmeester van Deventer. Een van de getuigen, Cornelis Jan Oliviersz alias Appelman, getuigde dat Hans hem beloofd had de sleutels van de kerk van Apeldoorn te maken; Hans was daar enige tijd geweest om een uurwerk te zetten en zat toen in de kost bij de koster. 8
Bron: Dr. J. de Hullu, Bescheiden betreffende de Hervorming in Overijssel (Deventer 1897). Werkhuis voor de armen In de ‘Collectie papieren afkomstig van A. van Lynden’, invnr. 191 (Gelders Archief), zijn stukken betreffende een werkhuis voor armen te Apeldoorn, 1816-1817, met kopieën over de jaren 1808-1813, te vinden. Uit Slichtenhorst´s: Geldersche geschiedenissen. Blz 110: Uit Apeldoorn is voortgekomen Jan van Tellicht ofte Telgius, een plantenkundige. Uit G. van Hasselt: Geldersche oudheden. dl. I, blz. 369 e.v.: Dienstpaarden voor de hertog in 1534: Ambt Apeldoorn "Dat erve Asselt, een wagenpeerd. Lt. van Asselt tuichde dat sijnen aldevader dat allsoe heeft hoeren seggen. Rijck Arnts guet, een wagenpeerd Johan Willems en Evert Maes tuichden. Wenum Johan Willems tuichde: R.Wolberts erve, een rijpeerd Johan Willems erve, een wagenpeerd Bartrums erve, een wagenpeerd (op de Brinck) NB Dit zijn vrijgoederen. dit hebben deser selver bekand: Johan Garrits erve. Dirk Randen (Johan van Campen tuichde dat hij sijn vader dit had horen seggen) Dat Broicklandt H. Thert sijn erve, thinsguet J. Emelinx erve, thinsguet Warler, van beiden Die Boschoorer Dat Laer, thinsguet Wolthuys (Johan Willems en R. Otten tuichden dit) Dat erve ter Willighe, een rijpeert, thynsguet Erve Wolthuys, een wagenpeert, praestguet Schulenburch, een peert Wormingen Lubbert then Hoelhoff, R. Otten en Johan Willemsz tuichden. Wormingerhave, een rijpeert 9
Den Hoelhaeff, een rijpeert Allwormyngen, een wagenpeert Westenenghe, een wagenpeert Dit sijn alle Praastguederen. Apeldoorn Apeldoirnerhoff, een rijpeert Johan t westenenghe en Lubbert Hoelhaeff tuichden. Velthuesen Des Jonckeren erve, een wagenpeert;vrijguet B.Vosch tuicht dit. Beekbergen Arnt t Oisterhuyse tuicht. H. van Oechelens erve, vrijguet J. t Hamelinkx erve , praestguet Aldenveen, vrijguet Schaipsguet in Loenen, vrijguet R. t Brinck, enen waghen J. Hermans tuicht Dk. Egberts erve, een wagenpeert, deels vrij/deels praestguet Des Custers erve, een wagenpeert, praestguet N. van Lierens erve, een wagenpeert Johan t Brinck, een wagenpeert, tynsguet. Bezit commanderij van St. Jan te Apeldoorn. Archief Commanderie van St. Jan te Arnhem, HGA. Invnr. 78: staat van rente en pachten, 1621. -huis en hof te Apeldoorn, 36 thaler jaarlijks, noch van 3 jaar tegoed. -Dirrick Warners, vant goet tot Apeldoorn 110 gld (expireert in 1625) -Enige landerijen in Apeldoorn zijn nog in handen van St. Catharinen Gasthuys Invnr.79: Manuaal der bezittingen 1633, met aanvullingen tot 1709. -fol. 95: Bezwaringen op het erve tot Apeldoorn: door de commandeur is een jaarlijkse rente van 36 Joachimdalers uitgegeven aan Hr Joachim Crab, gewezen priester. Deze heeft dit overgegeven aan St Catharinen gasthuys. Door verwin hebben dezen de landerijen toegewezen gekregen, omdat er al lange jaren niet betaald is. -fol. 150: Dat erve tot Apeldoorn met zijn landerijen daartoe gehorende, groot omtrent 29 mergen. Eertijds Jan Vorstelman den bouwman een eigen huis op heeft laten zetten, is in pacht bij Dierrick Gerritssen voor 6 jaar, ingegaan petri 1629. Jaarlijkse pacht 130 gld., een paar hoenders en 30 stv. voor de dienstboden, elk jaar 2 voer, dat te Arnhem of elders moet worden gebracht. Uitgang van het goed:1 spind rogge, 2 schepel haver. Van het goed is in 1630 enig eikenhout gehakt. Het huis en getimmer is bezit van de pachter. In maart 1630 is er betaald. 10
-Ongefolieerd: Het erve tot Apeldoorn int Broekland, omtrent 30 mergen., waarvan 20 molder bouwland in vier kampen is in pacht bij Gerrit Jansen. (waarschijnlijk eind 17e eeuw). Invnr. 174: Overeenkomst. Tussen Heer Joachim Crabb, rentmeester der Commanderij, en de erfgenamen van Otto van Hezevelt, over de pacht van het goed ‘Het Lair’ in Broekland, 1561. NB: Otto had het goed in 1557, ingaande petri 1558 gepacht voor 12 jaar voor de pachtsom van 25 goudgulden per jaar. Invnr. 175: Vonnis. Door het gericht in Apeldoorn werd op 22-6-1609 vonnis geveld, waarin bepaald werd dat de Commanderij het goed aldaar diende te ontruimen ten behoeve van het Catharinagasthuijs. Rekest 80. (19-10-1335) Reynaut, graaf van Gelre en Zutphen, geeft tot een erftynsgoed aan Zewold van der Ghaten een hoeve lands in de mark van Wenum, voor 8 schellingen tyns het jaar. Rekest 173. (21-1-1369) Lutgart en Eeffe Zewoltsdochters, Gerryt Zewoltszoon hun broer, en Willam van den Have, transporteren het goed ‘Die Laer’ aan Peter van Steenbergen. Het is 29 morgen groot, tynsplichtig aan de hertog, en ligt in Wenummermaalschap, kerspel Apeldoorn. Rekest 174. (22-2-1369) Gheerd Zewoltszoon en zijn zuster Lutte bekennen ontvangen te hebben van Peter van Steenbergen, 500 pond. Verzoeken het goed ‘De Lare’ van hun naam te schrappen en in het tynsboek op Peter’s naam te zetten. Rekest 190. (8-2-1374) Willam van Steenbergen bevestigd dat zijn broer Peter een rente van 60 pond per jaar gegeven heeft aan de Commanderij van St. Jan, uit het goed ‘De Lare’. Rekest 189; niet aanwezig. ( 30-12-1373) Getuigenis aangaande een legaat groot 60 pond per jaar uit het goed ‘Den Lare’ naast de goederen ‘Werler’ en ‘de Wetering’ gelegen. Rekest 545. (……) Hr. Philips van Roesenbachm ridder en commandeur te Arnhem en Nijmegen verklaard schuldig te zijn aan hr. Jacob Crabb, 600 Joachimdaalders. Hij verkoopt hem daarvoor een rente groot 36 zilveren Joachimdaalders gaande uit een stuk land in Apeldoorn, in pacht bij de erfgenamen van Otto van Hezevelt. Van Wormingen Gerrit van Wormingen & Kunne, verkopen aan Evert van Heze, deken te Deventer, hun land in Aerler, in kerspel Twello, 18-1-1391 (HGA, Verz. Diverse Charters, nr. 14) Leenkamer huis Putten. HGA 11
Beleningen met het erf Rytbroeck, te verheergewaarden met een Zutphense pond.(Rytbroickt, Ribbrouck, Rijtbroeck, Rietbroeck) 8-3-1506: Hr. Derck van ......, t.b.v. zijn broer Floris vanden ......... 22-4-....: Derck vanden Gruijthuijs, t.b.v. Mr Arent vanden Gruijthuijs. 12-8-1556: Pelgrum vanden Gruijthuijs 20-1-1563: Idem, krijgt approbatie voor de tuchting van zijn vrouw Elysabeth van Bommel. 6-11-1591: Christina van den Hoeven, wed. van Pelgrum van den Gruijthuijsen, richter van Arnhem en Veluwezoon, beleent t.b.v. haar zoon Arendt. 29-10-1627: Arnolt van den Gruethuijss 17-10-1638: Asweer van Apelthorn, landdrost van Veluwe, tot Gietelo op den Pol, beleent na overdracht door Arnolt van den Gruijthuijs. 23-10-1651: Frans van Appelthorn beleent, na approbatie van een magescheid, tussen de kinderen en erfg. van Assueer van Apelthorn. 22-12-1656: Johan van Hueckelom, overpander van Veluwe, en echtgenote Catharina van Wesenhage, beleent na overdracht door Frans van Apelthorn. Volmacht is hun zoon Johan van Hueckelom. NB De overdracht vond plaats op 24-1-1652. Volgens de koopakte ging het om "seecker erve ende goedt genaemt Rittbroeck inde ampte van Apeldoorn gelegen, bestaande in huis, hof, berg, schaepschot ende schaepschuijre, wordende nu tegenwoordig van Jan Thoenis bewoont, gehorende hierbij een vol vierendeel opde Oredermerckt ende gemeijnte. Ende hierbij een kamp lants omtrent het huis gelegen, sijnde op een hoeckxen na tientvrij, ende dan nogh een stuk saeijland opde Enck na Drijhuijs aen tientplichtig als oock de muelenplaetse daer Jan Stevens en Jan Andries woenen neffens het landt bijlanges hen die Muelenbeecke tot aen het hecke bij het huijs van Rittbroeck ende de waterpacht daerbij, soo wel dat op het goed Rittbroeck licht ende noch op solde kommen gelecht worden sonder dat kopers ader erfgenamen ijtwes daer van sullen hoeven te geven als oock die saij ende weijmaeth daer toe gehoerende, voorts kerkenrecht van groeven ende bancken van olts tot dit voornoemde goet Rittbroeck ebbende gehoert ende allen vorders recht ende gerechtigheit niet uitbescheiden. Noch den smallen tient hier bij vercoft vant huis ende hof daer Rijck Jansen woont. Is noch dit goedt beswaert met drie molder roggen jaerlix aen het Capittel van d'Heeren van St Marie t Utrecht ende omtrent 28 stv. tot thins jaerlicx, aengaende den tient tot Asselt groff ende small blijft hier buijten tot profijt van den heer verkooper" Koopsom: 7400 gld., aanvaarding petri 1652, alsmede de molenpacht van Jan Stevens. NB Tussen verkopers vader en Jan Stevens is een pachtcedul gemaakt waaruit blijkt dat Jan Stevens papiermaker is. 23-12-1656: Johan van Hueckelom approbatie om het goed te bezwaren. 23-12-1656: Inschrijving van een bezwaring t.b.v. Johannes Quirinius Cellanus, rector tot Deventer, groot 600 gld. 15-12-1658: Diderick Dionisius van Hueckelom beleent met de helft, zijn moeder bezit de wederhelft. 21-12-1659: Joffer Catharina van Wesenhage, wed. van Johan van Hueckelom, draagt aan Johan van Hueckelom de helft van een molenplaats over, waarop een papiermolen staat, met hoeven, dijken en grond waarover en waardoor het water is lopende, op Ritbroeck gelegen, gelijk het door de papiermakers gebruikt wordt, alsmede de kampjes tussen de beek en de gemeente tot aan het hek van Ritbroek. Johan wordt hiermee 12
beleent. 27-5-1695: Jurrien Jansen, papiermaker, na overdracht door Hr Zeijno van Hoeckelom & Vr. Gerharda ten Holte, als erfg van zijn vader D.D. van Hoeckelom. 11-6-1774: Bernardus Bosgoed, na overdracht door Lambert Jurriens Ritbroek. Bron: de leenregisters, invnr. 1, 2, 3, 4 en 5. Burgers te Deventer. Uit Deventer stadsarchief, burgerboeken. NB: naam, datum, evt. beroep en plaats van herkomst (A=Apeldoorn en B=Beekbergen) Henrick Aelssen, 1496, B Jacob Aeltssen, 1493, A Bernt Anckersmit, 9-11-1591, schreinwercker, A Antonij Bart, 7-5-1743, A Bartholomeus Bongert, 1495, A Derck Brouwer, 4-11-1724, B Evert Jansen Buitenhuis, 19-5-1734, A (Broekland) Henrick Buitenhuis, 11-5-1736, A Gerrit Dercx, 8-5-1658, kleermaker, A Jan Dercxen, 1-12-1637, riemsnijder, A Berend Derks, 28-5-1782, A Jan Derxen, 12-5-1666, B Herman Derx, 14-3-1702 (geroyeerd 12-9-1714), A Roloff Driessen 8-3-1576, kuiper, A Willem Evertssen, 1474, A Heijmerick Gerlichsen, 1567, A (groot burgerschap) Gerrit Gisbertssen, 1551, brouwer, A Niesjen Haring, 22-1-1790, A Willem Harmssen, 20-4-1742, A Jan de Hase, 22-8-1725, B Jan Haverkamp, 26-9-1729, A Johan Henricksen, 1429, cam. scroder, A Wolbert Henricksen, 1518, A Geert Hermansen, 22-12-1599, schoenmaker, A Johan Hermanssen, 1466, to Apelderhave Berendt Hermssen, 3-12-1611, wever, A Derck Hissink, 17-5-1720, A (vol burgerschap) Michiel ten Holte, 1503, B Heymerick Jacobs, 13-5-1608, bakker, A (vol burgerschap op 26-4-1626) Arendt Jansen, 28-5-1617, bakker, A (vol burgerschap op 25-41618) Evert Jansen, 1533, A Gerrith Jansen, 7-5-1616, B Gijsbert Janssen, 1-12-1660, winkelier, A Roloff Jansen, 6-3-1576, A (volburgerschap) Tonnisz Janssen, 10-9-1619, A (volburger op 13
13-4-1620) Tonnisz Jansen, 24-4-1624, Wolter Jansen, 16-11-1676, Johan Lambertsen, 1508, Lucas Bartolts Leemhorst, 9-2-1669, Gerrit van Lill, 3-10-1711, Arnoldus Looijs, 20-7-1796, Willem Martenssen, 1501, Jan Oosterhof, 2-6-1744, Derck van Otterlo, 23-8-1718, Willem Hendrick Roschet,13-2-1761, Reinier Seebes (of Seekes),14-5-1723, Wijnolt Stam, 1548, Wijnand Suermond, 13-10-1784, Arent Swederssen, 1495, Johan Telgken, 1494, Gerrit Teligen, 8-8-1584, Isaac Teunissen Wartevelt, 22-12-1692, Laurens Willemsen, 1464, Tonnisz Willemszen, 1-12-1618, Jan Zegers, 24-4-1694, Judith Zegers, 13-1-1769, Zeger Zegers, 8-11-1680,
Dreckfuhrder,
predikant,
linnenverkoper, smid, apotheker,
A (vol burgerschap) A A A A B A B B t Loo A A A (volburger) B A A A A A A A A
Schoolmeesters: Uit arch. Voorster en Grote Gasthuis, Gem.archief Deventer. rekest 1448: 12-9-1624 Joest van Erckelens, scholtis en Albert Hydoreus, predikant, oorkonden dat Petrus a Leuninck, ludi-magister, ca. 3 1/2 jaar schoolmeester in Apeldoorn is geweest. Tienden te Apeldoorn. Charters (= met nummers aangegeven) uit huisarchief Hemmen. (tevens weergave van een transcriptie van het leenregister, in handschrift aanwezig op HGA) Beleningen met tienden te Ugchelen, Orden en Hoog Soeren Hoog Soeren ‘de tienden tot Hoczoeren, groff en small … een 5 marcks leen’ A. 16-12-1390 Steven van Lynden & Elisabeth van Lynden, vrouwe van Hemmen belenen Wouter van der Hellen met de tiend te Ugchele en Hoc Zoeren, kerspelen Apeldoorn en Beekbergen 8-3-1422: Griete van Bonyngen, wed. van Gerryt van Meeckeren en haar vader Jorden van Bonynghen, beleent met de tiend te Hoog-Soeren. 15-3-1454: Herman van Meeckeren beleent met de tiend te Hoog-Soeren. 14
C. 18-4-1476 Goisen die Heyden erkent beleent te zijn met de tiend grof en smal te Zoeren D. 19-2-1488 Henrick Bentinck, idem met de tiend te Zoeren F.3-3-1513 Robbert Speess gnt. van Goey, na magescheid met zijn broer Hendrick, beleent met de tienden te Hoog Soeren. 22-2-1527 Eeffert dye Goey, beleent met de tiend te Hoog-Soeren. G.26-2-1535 Beleent na overdracht door Evert van Ghoy, Harmen Henricks, met de tiend te Hoog Soeren. 13-2-1552: Lambert Beerntsz beleent met de tiend te Hoog-Soeren J. 9-12-1568 Lambert Berntsz bel. met de tiend te Hoog Soeren, afkomstig van Herman Henricksz K. 20-8-1579 Caspar Berntsz beleent als erfg. van zijn vader Lambert Berntsz, met de tiend te Hoog Soeren. 19-3-1631: Gijsbert van Hemert beleent met de tiend te Hoog-Soeren 5-12-1660: Boldewijn van Laar & Margaretha Aleyda van Laer, hr. en vr. van Langeveld Loo en Hackemolle, na verzuim, beleent. 26-9-1662: Idem, laten hun test. Dispositie registreren. 8-4-1681: Wilhelm van Bentinck& Margaretha Aleyda van Laer, hr. en vr. van Langeveld Loo en Hackemolle, verlof het leen te vervreemden. Orden ‘De tienden grof en smal tot Orden ende ten Berchuijs’ B. 5-4-1404 Willem Borre van Doernic en Willem Borrenzn van Doernic zijn schuldig aan Lubbert Pothave en Henrick van Wormingen 200 Gld gld. Onderpand de tienden grof en smal te Orden en Berchuys. E.26-10-1495 Willem van Doirnick (‘nu Gherit van Wynsen’) verkrijgt approbatie voor de verkoop van de tiend over de buurtschap Orden aan Mechteld Bercks. 1524: Gherit van Windesum protesteert tegen de oproep van de leenheer, omdat bij de aankoop door zijn zuster voornoemd (wed. van Johan Bercks), gevrijd was van de leenplicht. 28-4-1681: Derck Dercksen n.u. Hermken Hermsen, won. Te Apeldoorn, na langdurig verzuim, beleent met de helft. Judith van Aelst wed. van Willem Jans van Munnickhuijsen bezit de wederhelft. Ugchelen ‘De tienden groff en small…te verhergewaden mit een pont goets gelts’ 15
A. 16-12-1390 Steven van Lynden & Elisabeth van Lynden, vrouwe van Hemmen belenen Wouter van der Hellen met de tiend te Ugchele en Hoc Zoeren, kerspelen Apeldoorn en Beekbergen 8-3-1422: Griete van Bonyngen, wed. van Gerryt van Meeckeren en haar vader Jorden van Bonynghen, beleent. 15-3-1454: Herman van Meeckeren Gerritsz, beleent. 20-2-1457: Idem, doet overdracht aan het Zielbroederschap te Arnhem. 1469: Henrick Bitter t.b.v. de Zieltafel beleent. 29-6-1524: Rutger Muysserwart t.b.v. de Zieltafel beleent. H. 2-9-1550 Johan Huegen beleent t.b.v. de Zielbroederschap, met de tiend te Ugchelen. I. 5-5-1566 Wilhelm van Poulwiick , burgermr van Arnhem, bel. t.b.v. de Zieltafel, met de tiend te Ugchelen 8-1-1636: Reyner van Brienen, huismeester van het Armen weeshuis, na verzuim sedert 1566, beleent. 10-2-1638: Everhardt Everwijn, burgermr. van Arnhem, t.b.v. de Zieltafel, beleent. 27-4-1665: Arnolt Tulleken, Med. Dr., t.b.v. de Zieltafel, beleent. 12-2-1696: Dr. Anthonis Gaymans, rentmr. van het weeshuis, na +A. Tulleken, t.b.v. het weeshuis, beleent. 27-4-1748: Albert Jan Verbeek, rentmr. van het weeshuis, na + Johan Verbeek, rentmr., t.b.v. het weeshuis, beleent. 27-9-1788: G. Ambrosie, rentmr. van het weeshuis, na + A.J. Verbeek, rentmr., t.b.v. het weeshuis, beleent.
Tiend te Orden. Uit Coll. van Nispen, Nationaal Archief, Den Haag ( 1.13.09) Invnr. 99: 1482 Willem van Doernick, zo zijn vader het gebruikte, draagt over aan Johan Berck, de tiend grof en smal te Orden, Invnr. 100: 1495 Joffer Mechteld Berck wordt beleend. Invnr. 101: 1592 Evert Jans & Naele, Jan Jans & Willemke, Evert Thimans & Herbert, dragen aan hun oom Cornelis Herberts & Neeltken, als erg. van hun bestemoeder Nale Herberts, hun aandeel in de tiend van Orden. 16
NB Jan Jans & Willemke dragen ook hun andere aangeërfde landen over. Zegelaars: Georgien, scholt, en Gaert Pannekoeck. Invnr.102: 31-5-1614 Reiner Engberts mede voor zijn vijf kinderen, Evert, Garritken, Niesken, Jan en Aeltgen Reijners bij Merriken Willems, Evert Jansen als oom en momber, Henrick Henricks & Weijndell Jans, Jan Jansen & Elsken, Lambert Jans & Grietgen, transporteren aan Cornelis Herberts & Neeltken Goossens hun recht in de Ordertiend en enig hooiland in de Euweler, het land den Velickerberch, en de Schotacker, gelegen op den Wormeschen Enck (Z; de Arnhemschenwegh) , zo zij het hebben aangeërfd van hun bestemoeder Naele Herberts. Zegelaars: a.b. en Joost van Erckelens. Invnr. 103: 24-7-1619 Meus Jansen & Jenneken, transporteren aan Hermen Hermens en Naeltgen en Robert Jansen & Gerritken, huis, hof, den Ordertiend, weiland en zaailand, zo Jenneken het heeft aangeërfd van haar ouders Wouter Jansen & Neeltgen Zegelaars a.b. Invnr. 104: 13-4-1664 Marcelis Willemsen & Jannetien Jansen, transporteren aan Willem Jansen van Munnickhuisen & Judith van Aelst, een 4e part van een tiende grof en smal, Ordertiend, zo Derck Derck, de helft, en Gerrit opt Berchuys & Luytien Jansen (verkopers zwager en zuster), de andere 4e part bezit. Geërfden: Warner Jansen en Peter Sanders, scholt: Gerhard van Brienen. Invnr. 105: 26-7-1664 Gerrit Gerritsen van Tubbigen & Luijtien Janss verpanden hun 4e part aan W.J. vanm Munnickhuysen en Judith van Aelst, geërfd van haar vader Jan Tonis, voor de somma van 700 Car gld. NB Zij hebben een schuld van 500 gld aan hun oom Gerrit Thonis Backer tot Nijmegen Geërfden: Warner Jansen en Jan Westenenghe Invnr. 105: 28-9-1669 Verkoop van de verpanders aan de pandnemers. Geërfden, Jan Willemsen, onderscholt, en Jan Bartolts Invnr. 106: 28-4-1681 Frans van Lynden, heer van Hemmen, beleent Derck Dercksen, ingezetene van Ap, & Hermken Hermsen, met de halve tiend van Orden. Invnr. 108: 22-3-1690 Johan van Munnichkuysen, Catharina Cemp wed. van Andries van Munnickhuysen en haar twee kinderen, Johan Oculi, mede voor de heer Benjamin Potgieter, burgermr. en Otto Westenenck, alsmede voor zijn zoon Wilhelm Oculi bij wijl. Anna van Munnickhuysen, scheiden de goederen, van de ouders en grootouders. De Oculi's krijgen 1200 gld, Johan van Munnickhuysen en de wed.Cemp krijgen de gerede goederen. Ondertekening op de Coopermuele tot Apeldoorn. Invnr. 109: 24-1-1749 Claas Schurinck, buurtschout, Hermannus van Coutijs en Zeger Zegers, gezworenen v.d. Ordermarke, getuigen dat Jan Gerridts Cruymer & Jenneken van Sprenckelaar transp. aan Huybert van Hamel & Vr. H.B. Versteegh, hun 4e deel van een tiende deel op Ordermarke, scheidende in Marten van Heydensdeel, voor 450 gld. Bijgaande akte, dd. 29-5-1748, waarin de openbare verkoop van goederen van J.G. Cruymer als weduwnaar van Naleken Melis worden beschreven. Het betreft: een vol vierendeel, 1 molder in de Ouden Enck genaamd het Nijelandt( vallende onder de zaalweer van Jan Hartgers), 1 molder 17
in de Lange Cruysackers, 1 schepel bij Driehuysercamp, 4e part van een mergen hooiland bij Moorderbosch. Studenten te Deventer aan de Illustere school (Atheneum). Ingeschreven: 5-5-1644 14-3-1668 6-3-1668 6-4-1668 14-8-1672 5-2-1677 jan. 1719 27-8-1754 22-9-1779 12-11-1849 20-9-1851 11-9-1857
Fredericus Johannes Buytenhuys, Apeldoorn Herman ab Erckelens, Apeldoorn Gerhardus a Lieren, Apeldoorn Gerhardus Westenenck, Apeldoorn Winoldus a Bommel, Deventer Winoldus a Bommel, Deventer Nicolaus Westenink, Den Bosch Otto Nicolaus Westenenck, Deventer Joannes Hessels Dijkhuizen, Beekbergen Hendrik Jan Kok Ankersmit, Apeldoorn Hendrik Jan Ankersmit, Deventer Petrus Kok Ankersmit, Apeldoorn
Coll. Rijsenburg, Utrechts archief ‘Met aantekeningen door J.H. Hofman, eind 19e eeuw’ (niet aangetroffen) Invnr. 809: Betreft een klein boekje met preken van een pastoor die te Apeldoorn verbleef 16591662 (waarschijnlijk Gerardus Grumpel). Op één der eerste pagina’s staat het stempel van de bibliotheek van het Seminarium te Apeldoorn (Ms. 57). Iets verder: ‘In de Decreptio Ordinis in patribus Hollandia et Provinciis Confoederatis, in 1622, door Rovenius te Rome aangeboden vind ik: In pago Apeldorn Pastor M. Joannes Limonis ab. Anno 1619. Deservit etiam pagus vicinus desolatis. Broederen I blz. 85 (vergelijk Archief XI 375)’ vervolgens: Titelpagina + Pastor in Apeldorn Indignus Ao. 1659 NB: De inhoud bestaat uit preken/ missen in het latijn. Uit archief Nassausche Domeinen. NB: Betreft aantekeningen gemaakt uit collectie Moerman of Hardonk. 3-11-1676: (Ar. Rekenkamer invnr 40, fol 29) Heer van Obdam verkoopt aan Prins Willem III het goed Hoog-Soeren, t.b.v. de jacht. Uit omslag XXXIX-LXVI fol 889vso-892vso: 1-9-1678: Diederick van Baer draagt over de goederen onder het Loo genaamd Oldenhof en Achterloo, pachters: Willem Beerts en Beernt Geses, van de Heetkamp: Giel Peters. Gezegeld door Jan Westenenghe en Jan Bartolts. 18
7-6-1688: Jan Westenenck, oud-kerkmr., Winoldus a Bommel, predikant en Andries van Munnickhuijsen, oud- kerkmr. 19-12-1692:..se van Munster & Tonisien Pauls, verkopen de papiermolen bij het Hooge Berghuis. Zegelaars: Jan Bartolts (drie klaverbladen) en Bernt Jansen (zon boven een halve maan die met de bolle kant naar beneden wijst) Inwoners in 1599 Bron: Moerman of Hardonk. Gaert Pannekoeck, kerkmr.,heer Jacob Huyskamp, Frederick Reijners, Sebijs Willems, Derck Geerlichs, weert op de Beemt, Gerrit Cornelis, Peter Reijners, Hessel Willems en Mathijs van Sijrich. Het weeshuis van Arnhem en de Ugchelermark. Lambert Engellen, Huegh Jansen, die pastoor van Apeldoorn Kyell, Johan Willemss, Arndt Henricks, Evert ten Berickhuijss en Henrick Goesens hebben voor drie jaar turf gegraven op de Uchelermark, terwijl het recht daartoe aan de ‘Ziell taefell’ (=weeshuis) toekwam. (HGA, Oudrechterlijk ar. Arnhem, invnr. 393, fol. 63) Schadevergoeding voor Spaans geweld. HGA, Oud archief Arnhem, invnr 3360. Brief waarin sprake is van Willem Sebiss, koster tot Apeldoorn, 19-6-1572. 1578: Henrick Cornelis, inwoner van Apeldoorn, krijgt schadevergoeding voor het verbranden van zijn huis. NB Het betreft gevechtshandelingen van Staatse en Spaanse troepen in de buurt van Ankelaar en Sprenkelaar. Zie het artikel over Wolter Hegeman in de werken Gelre. Henrick woonde op het hofhorige goed Sprenkelaar. Zie: register op de lenen van de proosdij van Deventer, uitgave Ver. Veluwse Geslachten. Burgers te Nijmegen. 22-2-1636: 17-1-1694: 18-11-1761:
Gerrit Toenissen, bakker, Apeldoorn Bartolt Rijcx Ankersmit, Apeldoorn Frederik Buitenhuis, Apeldoorn
1608: was Balthasar Hydoraeus predikant tot Arnhem en in 1602 was hij inspector in de classis Nijmegen. Parochiepaard. Uit: Archief voor de geschiedenis van het aartsbisdom Utrecht, deel 43, blz 112. In 1501 getuigen enkele Apeldoorners dat de pastoor van Apeldoorn een parochiepaard had. Hun namen: Geryt Pont, Johan te Huysskamp, Geryt te Clophuiss, Henrick Brantss, Ott op Schulenborch, Andries van Wormingen, Herman ten Holtzhaven, Herman Evertszz. Het paard werd al zo'n 60 jaar gehouden, zoals zij het ook van hun ouders hadden gehoord. Zo'n 8 of 10 jaar 19
geleden hebben huurlingen het paard meegenomen. Ruitergeld HGA, Hertogelijk archief invnr. 1012: Kohier van de omslag van ruitergeld, ca. 1506. ‘Dat ampte van Apeldorn unt Beghbergen tezamt opp 200 gulden. Die nabeschreven zin die setters van dem vurss.(egde) ampte ind kerspel. Roloff Otten, Evert Maess, Jacob then Have, Johan Lubbers end Wilhem Deliss, voer dese die scholtz Jorien Pannekoeck.’ Burgers te Harderwijk Cornelis Reynders van Noord-Apeldoorn Thonys Henricksen Aert Gerrits Thijs Rijckss Hessel Aertsen Henrick Aertsen Johan Roelofssen Andries Gerritss Jacob Thoenis Henrick Segers Reymert Tockus Berent Henrickss Jan Cornelis Wichman Henrickss Harmen Jurriens Jan Warnersz Jan Henrickss Thonis Warners Jan Gerritse van Noord-Apeldoorn(borg Thijs Janse) Jan Cornelisse Jan Franss Gerrit Thonis Jan Jacobs Aert Gerrits Jacob Jans Helmich Toenissen Henrick Gerritsen Wilhem Gerritsen Claes Pannekoeck,van Apld. geboortig, doch van kindsbeen hier zijn vertering gehad hebbende. Gijsbert Elbertsen Raedemaker Dirk Vosselman Lambert Aetsen, van Hoog Soeren Dirk Huijgen Gerrit Jansen, van Hoog Soeren Jan Lambertsen, van Wijssel Peter Cornelissen
1-9-1624 24-9-1624 10-5-1578 5-5-1582 18-5-1583 14-8-1584 4-9-1587 25-5-1590 13-9-1591 14-5-1594 17-5-1598 8-4-1603 5-8-1608 26-9-1610 7-3-1612 21-9-1619 28-3-1622 24-7-1629 2-5-1631 25-1-1639 17-11-1641 11-3-1642 20-3-1644 5-7-1644 20-1-1647 15-12-1651 23-8-1662 25-9-1667 10-1-1698 16-1-1699 4-1-1713 6-11-1715 10-1-1718 30-6-1723 7-8-1723 20-1-1727 20
Aert Jansen Peter Dijsbergen Cornelis Buyrman,van Beekbergen Berent Slijckhuijs (kleinburger) Claas Pannekoek ,, Gerrit de Wilde,geh. met een burgerdr.(Kleinb.schap) Jan Bos (kleinburger) Hendrik Groeneveld (grootburger)
12-5-1727 21-5-1727 6-11-1730 27-11-1739 4-7-1749 9-11-1772 7-11-1791 30-7-1792
Westenengh. Enkele aantekeningen uit de Collectie Koning, GA Harderwijk. -13-3-1643 Jan Dircksen en Gerrit Noyen zijn borg voor: Jan Gerrits van Westenenck, Huibert Jans van Lieren n.u., Aert Driesen n.u., Henrick Engelen en Hendrikje Gerrits van Westenenck, over de erfenis van Jan Henricks van Apeldoorn. 4-4-1649 worden er borgen gesteld voor Jan Gerrits van Westenenck, Huibert Jans van Lieren n.u. Marie Gerrits, Hendrickje Gerrits, Henrickje Henricks, dr. van zal. Henrick van Westenenck, voor de erfenis van hun zaliger moeder Wychmoet Aerts in leven huisvrouw van Jan Dircks. 18-6-1658 Jan Jansen Vorstelman x Aeltje Gerrits zijn schuldig wegens de koop van een huis, hofstede en land in Apeldoorner broek in de Dulhover aan de Nw. Wetering aan Gosen Gerrits en Jan Dircksen als mombers over Gerrit Jansens kinderen. -3-4-1618 worden er huwelijks voorwaarden gemaakt tussen Laurents Arents x Warner Aerts weduwe van Jacob Thonis van Apeldoorn. Zij trouwde 2) Harderwijk 1626 Jan Aerts, custer tot Apeldoorn (waarschijnlijk koster tot Beekbergen) -20-11-1640 Gerritje Lubberts wed. van Beert Everts, Thiman Beertsen, Eibert Jansen en Gerrit Gerritsen, mede namens de andere erfgenamen van Beert Everts, maken een scheiding. Gerritje zal haar goederen in Apeldoorn en Beekbergen, mits uitkerende aan haar neef Helmich Thonis, 25 gld, en aan Jacobje Jans, 25 gld. NB Zij heeft nog een dochter Griete Jans, geh. met Jan Jacobs, tot Brummen wonende. Helmich wordt ook haar dochters zoon genoemd; hij trouwt te Harderwijk, als jm van Beekbergen, 17-1-1640, Luytjen Wouters. -Gerrit Hendricks Westenengh wordt genoemd als zijnde een neef van Naelken Thijsdr., die een regeling treft dd. 5-7-1630, inzake de erfenis van haar zuster Willemtge Thijsdr., weduwe van de Harderwijker schout Coenraadt van Tongeren. O.a. houdt Naelken: de helft van een vierendeel in Hoog Soerderbosch, de 1/2 van 2 1/2 morgen in Broekland en een herengoed alsmede de groeve waar Willemken in begraven ligt. Verbetering kwartierstaat Hoegen: kwartier 451 is ten onrechte voor een Beekberger Westenenk aangezien: 902: Jacob Henricks, ookwel Jacob van de Holhorst, tr Otterlo 1-6-1705 (als jm zn van Hendrik Wouterse te Westenengh onder Otterlo) 903: Hendrickje (Rikje) Rijckse, ged Apld 9-1-1681 1804: Hendrik Wouterse, te Westenengh onder Otterlo 1806: Rijck Janse, tr 1807: Aertjen Rijckse RAV 320, bank van Barneveld, 1638, Engel Jans en Jan Gerrits stellen tot borg, Elis Jacobs en 21
Jan Willems, over de onmundige kinderen van Engel bij Emmitien Gerrits, d.v. zal. Gerrit Aerts en Evertien Aerts, echtl. HGA: Huisarchief Terschuur, invnr 133, dd 1659: Akte waarin Jan Gerritsen Westenenck, Huybert Jans van Lier , Fredericus Buytenhuys en Casper Hepsen en hun huisvrouwen, de helft van een huis in de Bruggestraat te Harderwijk, overdragen aan Rycket van Nulde x Maria van Zuylen van Nyevelt. Bank van Ede 25-5-1705: Willem Boerboom x Jacomina van Westenenk, geh. geweest met Steven Janse, die ook mede erfgenaam is geweest van zijn vader Jan Stevens. In protokol van bezwaar ambt Doornspijk 1674-1733, kerspel Oosterwolde fol. 54vso: testament dd. 20-10-1711 van Andries van Emst, gemeensman der stad Kampen, & Wichmunda Westeninck; maakt een testamentaire dispositie t.b.v. zijn twee neven Johan en Lambert van Bommel, zonen van Ds. Wynoldis van Bommel & Henderica Westeninck. Westerick. Claes Jansen Westrick, wedr. trouwt Harderwijk 20-3-1681 Marritje Jacobs. NB Relatie met Vaassen en Beekbergen? Laurens Henricks x Gerberich Elberts, trouwen RK in Nijkerk; in het NH boek staat hij als van Westening. In Oldebroek trouwen 18-4-1755: Gerrit Westrick, jm van Vaassen, wonende alhier & Jannetje Staal, jd van Oldebroek. De Haas. Ligt de oorsprong van de Apeldoornse familie in Elburg? Daar trouwen 28-7-1689: Jacob Jansen de Haas & Cornelia Jansen jd van Beekbergen, att op Bkb. Van Werven HGA, Statenarchief, ambt Epe (invnr 302),1749. De wed. van Jan van Werven, arm, leeft van de diakonie De twee zusters van wijlen Jan van Werven, bouwluij, in Vaassenerbroek. Vastenouw -Verpondingskohier Gorssel, marke Eschede, goed de Beecker Hoeven, Jan van de Vastenouw, eigenaar. -Worden aangetroffen in Deventer en Zutphen (med. de Savornin Lohman) Kwartierstaat Bosvelt, lid VG 475: 1.Agatha Vastenouw,geb Haarlem 28-5-1857 2.Johannes V, tuinmansknecht, geb Lisse 10-4-1808, tr Elisabeth Hirdes 4.Jan V, geb Leiden 18-9-1751,overl Lisse 12-4-1836, tr Maria Wiederich 8.Dirk V en Geertje Lokkers Studenten te Utrecht: Johannes a Vastenou, Gelro, Borculoensis (1649) en Bernardus Vastenou, 22
Borculoa, Gelrus (1651) Zie: Wapenboeken Gelderse studentenverenigingen. Uit Deventer: Willem Vastenou, jm tot Apld, otr 4-6-1670 (tr Apld 2-7) Mechteltjen van Vorden, jd van Bokholt, in de Lange Bisschopstraat Gijsbert Vastenauw, weduwnaar van Johanna Willems in de Grote Asstraat, otr 19-8-1676, attestatie op Twello, Wilhelmina Nagge, d.v. Wilhelm Nagge, pred. tot Twello Wilhelmina Vastenauws dr. van Gijsbert, in de Nieuwstraat, otr 11-5-1689 Jacob van Someren, classis pracepsos, z.v. Henricus Joes van Someren. Doopinschrijvingen kinderen Gijsbert Jansen V. en Jenneke Willems: 1.Jacobus, 20-1-1671 2.Jacomia , 8-9-1672 Zie ook 1664;,zoon Joannes 3.Janna, 13-2-1674 en uit zijn tweede huwelijk: 4.Willem, 14-8-1677 Henrick van Vastenou en Elsken Reners laten dopen: Wanner, 6-9-1640 Hans van Vastenouw en Anna Hendriks laten dopen: Judith, 10-2-1618 Mededeling v.d.Kolk, Hoogeveen: Bunschoten, ca 1900: -Gerrit Vastenhouw, geb 4-11-1854, en Lammertje Drempt hebben kinderen: -Jacobus Martinus, geb Bunschoten 17-5-1881 -Jan, geb ald 12-8-1883 -Filippus, geb ald 30-11-1884 -Bretje, geb ald 19-12-1887 -Kaatje, geb ald 17-12-1890 -Willempje, geb ald 2-2-1893 -Martinus, geb ald 9-1-1895 -Geertje, geb ald 26-3-1898 Heyltje Vastenhoud, van Arnhem, won Lankeren, tr Bunschoten Hendrik Labots wedr van Elisabeth Key; custos te Bunschoten (otr Voorthuizen) Mededeling B. v.d. Enk: -RAV 338, 1705: Jan V is erfg van zijn ouders Willem V en Megteld van Vorden -RAV 331, 30-9-1674: Dirck Jansen V, papiermaker; hij overlijdt dat jaar als wedr van Anneken Reinders; danwel zij is zijn weduwe Huwelijken te Nijkerk: -20-6-1762 Gerrit Brantse van Bloemendaal x Wijmpje Vastenou -29-4-1763 Steven Willemse Vastenberg x Japikje Vastenou Huwelijk te Ellekom: -13-4-1669 Hendrik Beker, jm van de Steeg, met Catrin van Vastengouw. Volgens latere doopinschrijvingen: Catrina Jansen Vastenhouw.
23
-Leenregisters Limburg Stirum, het goed Kreyevelt te Delden: -bel. 1708: Elisabeth Vastenauw, wed. van kapt. Everhard de Reyger, als moeder van haar zoon. --Uit HGA, archief Rekenkamer: -Invnr. 1344, tynsboek Epe, 1667-1687 -fol. 49: Jan Dercks Muller geerfd van zijn vader, te Zuuk, 1677. Item Derck Jacobs Moller quodam Jacob Martens Moller... -fol. 203: Item Derck Jacobs Moller quodam Jacob Martens Paulsen zal van Egbert Pickerens som betalen.... -fol. 201: Item Johan van Wijck bij sententie 27-1-1648 quodam Beernt Henrix te Suyk eertijds Henricxken Reijners wed. Jacob Martens opt Witteveen enz..... -Invnr. 1343, tynsboek Heerde 1667-1687 -fol. 22: Willem Jansen Vastenauw, custos te Apeldoorn, 1680, daarvoor: Item Johannes Martini Vastenauw, custos te Apeldoorn geerfd, quodam Marten Hans Muller heeft ook enz..... -fol. 93 vso: Jan Willems, papiermr. tot Heerde gekocht 1685. Item Jan Jansen Muller (elders Jan Jansen Wolff Muller) geerfd, voor desen Marten Hansen, papiermacker gecoft. -fol. 210 vso: Henrick Jansen Wolf Muller tot Heerde geerfd van Jan Jansen Muller. -fol. 159: Item Johannes Martini Vastenauw custos te Apeldoorn geerfd, bevorens Marten Hans quodam Gijsbert Janss..... Uit resolutieboek stad Zwolle (AAZO1), invnr. 65 fol. 465: Bernardus Vastenou, med. Doctor, wordt stadsdoctor. (1655) Nunspeet: 1741 Jan Jurjen Looman wedr. van Bkb & Jenneken Vastenauws jd wonende onder Harderwijk J Bottema, Naar school in de Ommelanden. Scholen, schoolmeesters en hun onderwijs in de Groninger Ommelanden ca. 1500-1795 (Bedum 1999): Blz. 99 en 190: Jan Gosens Vastenau, schoolmeester in Scharmer, 1633-ca. 1639: zijn weduwe genoemd in 1639. Muijs: Coll. Rijck Muys, invnr 1, 1696, zijn aanstelling tot secretaris v.d. heerlijkheid Het Loo Van Soeren: -HGA, ar. Hof, invnr 2301 dd 1552, rekest van: Evert, Cornelis en jonge Lambert Engele, gebroeders en hun zusters, wonende te Apeldoorn. Geven te kennen dat hun overleden vader Engel van Zouren, in bezit was van een vrijgoed genaamd Hoege Zouren, dat 5 jaar geleden bij tussen spreken van goede vrienden als Huybert Wylhems en Reyner Gaerts verkocht is aan hun oudste broer Lambert Engelen, voor 250 gld, onder voorwaarde van wederkoop, doch broer Lambert heeft het verkocht aan Jacob Heymericks, die echter een dienstman is. Zegelaar Wyllem Pannekoick, scholtis van Apeldoorn Bartels/Sebes/Mulderij: 24
Huwelijk te Voorthuizen: 17-2-1695, Sebes Bartels, jm van Beekbergen, met Merrijken Henriks, jd van Meulunteren, beiden won. onder Harseler. Trouwinschrijving Kootwijk 6-1-1664 Barteldd Sebes van Beekbergen, z.v. wijlen Sebes Jansen x Gerritje Gerrits, jd van wijlen Gerrit Jansen van Kootwijk. Loois Huwelijk Otterlo: 6-1-1704 Hendrik Loijes, wedr van Dijle... van Ommen, tot Beekbergen, met Engell Henricks, wed van Teunis Gijesbertse tot Harskamp. Straatman Warnsveld 31-8-1704 doopinschrijving van Roeloff, z.v. Jan S en Trientien Jansen, won in Wichmond. Amerongen 21-10-1703 doopinschrijving van Cornelia Johanna, d.v. Johan Straetman en Anthonia Maria Verweij, wonende tot Amerongen. Kluppel Jan Kluppel, dijkschrijver van Apeldoorn, 1710-1724 Van Brienen: Jacob van Brienen, in 1717 dijkgraaf van Apeldoorn Goudkuil Jan G, geb, Stichts Veenendaal 1801, dagloner in Woudenberg, tr Elisabeth van Ede, geb Woudenberg 1800, spinster. Kinderen: Everijntje, geb 1832, Willem, geb 1835, Abraham, geb 1838 en Jan geb 1842. Konijnenberg: Trouwinschrijving te Drempt, 1668: Teunisken Peters, d.v. Peter op den Konijnnenberg. Verheij(den) huwelijken te Deventer. 1553: Alett Verheiden x Hermannes Braitt 1545: Derrick x Anna Blauwen 1570: Gerrit Jansen x Sweene Gerriet Wijsbese 1570: Petrus x Eebele reigers 1558: Stine x Niclais van essen 1592: Hendericksken, zaliger Herman Verheiden dr verder: Anna (10-4-1602), Derrickjen (12-8-1598;van Raalte), Anna (3-10-1640), Jenneken (269-1629) en Hans (2-7-1642) Doop: Gerrit Verheiden x Swene laten dopen: Johan (1-1-1578) Idem Gerrit x Jenneken laten dopen: Garrieth (26-3-1589) Uit Bijdagen tot de geschiedenis van Overijssel, 8e deel; de secretarissen van Deventer: 1533-1538 Nicolaas Verheyden, van Venraidt 1546-1562 Derck Verheijden, z.v. Nicolaas, & 1545 Anna Blauwe, erfgenaam van Peterus 25
Verheijden, vice-cureet te Zwolle Buitenhuis/van Orden of Homoet: Wouter Jans van Orden x Martha Buurman laten te Apeldoorn dopen: -Willem, 17-9-1719 en Jan Aards, 16-8-1722 (nb volgens latere aangiften/korrektie's) Wouter Janzen Buitenhuis en Martha Derks (Buurman) laten dopen: Teunis, 1-8-1717 en tot slot laat Wouter Janzen Buitenhuis of Homoet de kinderen Megtelt, 13-10-1715 en Jochem, 31-10-1723 dopen. Oplossing: zijn vader is mogelijk Jan Peters x Megteltien Jansen; deze laten een Wolterus dopen op 24-9-1686. Vader Jan zal een Buitenhuis zijn. Wolter zal later op Homoetsgoed in Orden hebben gewoond. Pannekoek RAV 949, fol 3vso, Terwolde, 23-2-1694. Ryselertiende in Terwolde is volgens een akte dd 11-7-1615 bezwaard;deze bezwaring is getransporteerd aan Henrick Jans Muller tot Apeldoorn & Mechteld Warners (25-2-1620). Getoond worden verzegelde brieven, door Gerrard Bruijns, kannunik van St Lebuinus en Geertjen Ankersmit, nu Henrick en Roloff Pannekoeck, op datum akte wordt geregisteerd dat op 25-11-1682, voor schepenen van Hilvarenbeek, door Henrick en Rudolph Pannekoeck, resp. drost en secretaris van de genoemde heerlijkheid, deze bezwaring is gecedeerd aan Henrick en Anthoni Daems. Kampje land. Uit fam.ar Grotenhuis, RA GLD:. invnr 238 dd 13-3-1635. Johannes, Anna, Catharina en Assuerus Holtappel, verkopen een hofstede en kampje land te Apeldoorn aan de beek, geërfd van hun ouders, aan Jhr. Justus van Grotenhuijs. Huiskamp: Maancedulle verponding, Terwolde, 1662, nr. 193 (GA Devener) 16 morgen land van de Huijscamper vicarije, daar Berent Wilbrenninck en de koster te Apeldoorn gebruiker zijn. van Delden HGA, Rechterlijk archief scholtambt Lochem, invnr. 138, fol 43-45, 29-7-1720 Akte waarin Albert Willems cs aan de wed. van Jan Berents van Delden tot Deventer schuld bekend. Bosgoed RAV, scholtambt Epe, protokol Vaassen, 1724-33, fol. 6 vso: De kinderen van zal. Maria Berents bij Harmen Bosgoed zijn mede-erfgenamen van Derk Goessens & Lummigjen Oloffs; Lummigje was eerst gehuwd met Berent Jansen; ouders van Maria.2-7-1725. NB Jan en Marten Bosgoed verkopen 19-2-1729 hun deel van de erfenis. Leemhorst Uit Deventer renunciatiën (Gem. ar. Deventer) 26
-2-4-1547 Merthen Leemhorst van Appeldoren & Merrie verkopen hun 4e deel van een huis en erf aan Herman Neeffkinck & Catharina Idem; Garrit Evertss van Apeldoren & Alijdt verkopen de helft van een huis en erf in de straat van de Brinckpoort naar het prioraat aan Herman Neeffkinck Idem, Henrick Warners & Gerrit, verkopen e.e.a. aan H. Neeffkinck Van Tarten Gem. ar. deventer, Charters Gr. en Voorster gasthuizen, nr 740, 1490: Willem van Tarten, en kerkmr. Wessel van Lijmbargen, Wilp anno 1490 Huwelijk te Brummmen 27-9-1665: Dirk van Tarten jm zoon van zal. Arent van Tarten van Voorst & Mechteldjen Jansen jd van Oeken, Korthals RAV 324, bank van Nijkerk, 1653, fol 277; betreft een Barneveldse zaak. Drost spreekt aan Lubbert Henricks en Jan Janssen Corthals; zouden met elkaar hebben gevochten. Geestelijke goederen in Apeldoorn. HGA, Archief Staten van Veluwe, invnr 345: Overzicht van de staat van de geestelijke goederen op de Veluwe, 1593 en later. 1. Klooster Monnikhuizen a. De korenmolen op de Grift met een 1/2 deel holt in Soerderbosch, gepacht bij Henrick Janss voor 6 jaar, 160 gld per jaar b. de plaats waar de olie- en volmolen stond aan de Grift aan Johan Steenbergen de jonge, voor 16 gld per jaar ingaande Johannis 1593, jaarlijks 40 gld. c. Idem de waterkorenmolen in Wenum, gepacht door Gerrot Lamberts voor 6 jaar met een half deel holt in Soerderbosch, jaarlijks 48 daalders. 2. De Fraters in Harderwijk a. Uit een erf in Apeldoornerbroek dat die van St Catharinen de helft toekomt, jaarlijks 19 pond en 10 stv. 3. St Catharinen in Harderwijk a. Zie de Fraters 4. Klooster Bethanie in Arnhem a. Loenen in het ambt van Apeldoorn Een erff tot Loenen in de buurtschap Silvolden t welck verpacht is aan Henrick Evertssen voer vijftig dld. und daerenboven te betalen negen schepel roggen und den pastor ofte predikant tho Warnsveld und dit voer die tijd van 6 jaren. Ingaende petri 1603 dus hier 125 gld. b. Nog in Loenerbosch een deel holts verkoft Ap. 1602 voor 36 gld. 27
c. Nog een 1/2 deel holts verpacht aen Coendert Hagen voor 100 dld. pandschap d. Item een hoffstedeken gent. den Bruck off Meuis hoff naast t goed ten Veen verpacht aan Hummen Claessen voer 2 gld. und een voir holts van Loenen te Aernhem tho vueren., 2 gld. 5. Kooster Renkum a.Apeldoorn On buirschap Wolthuisen hebben wij 2 bouwingen waer van wij jaarlijks moeten betalen die landschapsschattinge niet tegenstaende die verpandinge derselver voer 1900 daalders also dat wij jaarlijks daer tho moeten geven tot die schattinge en nog dit jaer daer voor gemaant sijn die somma van 28 gld. NB: Het navolgende komt uit de rentmeestersrekeningen van de geestelijke goederen: Archief Staten van Veluwe, invnr 513: Rek. van Monnikhuizen, 1618-1619. Apeldoorn 1. Korenwatermolen en 1/2 deel in Soerderbos: Henrick Jansen, 12 jaar vanaf 1-1-1615, 230 car gld s jaars 2. Water en plaats met kampje land op de Grift bij Mathijs van Zierick ingaande Johannis 1610 voor 12 jaar, 32 daalders 3. Korenwatermolen in Wenum met 1/2 deel in Soerderbos, ingaande mei 1605 jaarlijks 100 daalders, pepacht bij Gerrit Lamberts. 4. Nog rijsholt om het kampje bij de molen op de Grift verkocht aan Mathijs van Zierick voor 12 daalders. NB Het Monnikhuizerdeel in Soerderbosch is verkocht ten tijde van deze rekening aan Henrick Jansen en Gerrit Lamberts voor 50 rijdergld. Idem, invnr 514: Monnikhuizen, 1693-1694. In Apeldoorn: de erfg. van Andries van Aelst het water en de plaats van de molen tot Apeldoorn met een a twee kampjes land, 85 gld jaarlijks. NB In invnr 517: Idem modo Jan van Munnickhuizen en Adriaen van Buitenwech. Vervolg Monnikhuizen, vanaf invnr. 518 tot 575. Dit betreft een steekproef. Er is om de vijf jaar gecheckt of er wat veranderd is. Invnr 518, 1730/31: Jan van Munnickhuizen en de wed. Buijtenwech, modo de erven van Jan van Munnickhuizen en de erven van Andries van Munnickhuizen, het water en de plaats in Apeldoorn met twee kampjes, jaarlijks 85 gld. Invnr, 521 (1733) tot invnr 573 (1785): de erven van Jan en Andries van Munnickhuizen. Idem, invnr 515, rentmr rek. Renkum, 1627-1628: Ontvangst uit Apeldoorn van twee erven: 1. Jan Ruijtgersen met zijn kinderen heeft de ene bouwing in pacht , Schuijlenborgs, 6 jaar lang, groot ong. 48 mrg. en 3/4 deel voor 225 gld, nu het laatste jaar tot petri 1628. 28
2. Joachim Jacobss heeft die andere bouwing, gnt Cockxhoff, 6 jaar, ongeveer gr. 32 mrg. en 1/4 deel, voor 210 gld. (tot petri ...) NB In invnr 516, de rekening van Renkum 1642/43 werden geen aantekeningen mbt Apeldoorn gevonden. Dit klopt omdat in 1648 de twee erven in eigendom waren bij resp. St. Peters Gasthuis en een particulier. Invnr. 582*, rekening van de rentmr. van de kloostergoederen tot Harderwijk, 1632-1633. NB: St Agnieten klooster bleek een tiend in Beekbergen te bezitten. fol 60 vso: Tienden in Apeldoorn en Beekbergen Anno 21-2-1628 verpacht aan Gerrit Tijssen de grove en smalle tiend tot Beekbergen voor 6 jaar ingaande petri 1628 voor 32 ... ieder jaar doende 1 mud rogge en 1 daalder ( Uit innr 582, rek 1604/05 bleek dat de tiend was ingezet door Gerrit Tijssen en verhoogd door Jan Pont) fol 67 e.v. de rekening mbt St. Catharijnen, waaronder op fol 85vso de ontvangst van erven en landen in Apeldoorn. De 25-9-1627 heeft Jan Delijssen gepacht dat erve int Apeldoorner broeck dat de Fraters half toecomt eenen tijdt van 6 jaar, des jaers voor 26 daalders ad 30 stv . Fol 91 e.v. de rek. van de Fraters, waaruit op fol. 108 hetzelfde als fol 85vso blijkt. NB Verdere rekeningen van de kloostergoederen van Harderwijk geven geen aantekeningen meer van het erf in Broekland. Nog wel aangetekend uit invnr. 583, rek. 1653-1654: de tiend tot Beekbergen: Jacop Jacopss papiermaker. Bezit kerspelkerken HGA, Archief Staten van Veluwe, invnr 346. Staat van de geestelijke goederen kerspelkerken, vicarieen etc. fol. 177: Apeldoorn. "Extract uit het register van Egidy de Monte bij gebrek van andere einteikenungh" a. De pastorie tot A. staende uit collatie des heren van de lande, .... tienden umtrent 20 mld. rogge, het molder genomen op 5 gld. is 100 gld. b.Noch iser van officie inder Capellen van 2 missen ter ..... daer van colletorum die pastor und kerckmeester sol omtrent morgen utbrengen 20 gld. c. Item die Vicarije Compassionis ... Virginis staande ter collatie van enen Gijsbert van Huiscamp, heeft jaarlijks 60 gld. d. Die vicarije van St. Catharinen staande ter collatie van de pastor und kerkmeester jaarlijks 60 gld. e. Het officie van St. Annen, collator eertijds Willem Tellich, jaarlijks 6 molder rogge en 7 gld: 37 gld. 29
f. Nog een officie van St. Hubert, eertijds Philips van Varick, is onzeker. g. St. Thonis capel gelegen bij die Parochiekerk daer van collatorim die provisoren van seeker geselschap, heeft in 20 gld. welcker capellen .....(inuvlier?) is het altair van de heilige ..... in die kerspelkerk uitbrengende omtrent 20 gld doet te samen 40 gld. Commissie schout. HGA, Archief Schimmelpenninck van der Oye tot den Poll, invnr. 48 fol. 47 dd 8-2-1786, commissie voor Mr Frederik Hendrik Raeber als scholtis van de hoge heerlijkheid het Loo i.v.m. het overlijden van Mr. Jan van Nuys. Pothoven. Uit: Ridderschap van Veluwe m.b.t. ambtsjonker "tot Pothoven" Arend van Middachten, geadmitteerd in de Ridderschap 24-4-1609, compareert tot 1619, ambtsjonker van Apeldoorn, x Judith van Averenck, d.v. Henrick A en Johanna van der Cruycen kinderen: 1. Johan Olivier, volgt hieronder 2............... x Winold van Enschoten 3. Henrica, x Johan Olivier van Middachten, z.v. Zeger en T. van Salland 4.Johanna, x Bernt van Renste Johan Olivier van Middachten tot Pothoven, geadmitteerd 6-12-1632, compareert tot 1651, + 4-61651, # Nijkerk, x Catharina van Erler zoon: Jurrien van Middachten tot Pothoven en Schoonderbeek, geadmitterd dec. 1649, gecompareerd tot 1687, x ........ Bellinghof, Zij trouwt 2) H. van Middachten tot Vriesewijk, kapitein. zoon: Henrick van Middachten tot Schoonderbeek, ambtsjonker van Nijkerk, richter van Oldebroek, kapitein, geadm. 2-8-1690, + voor 1707, x Ernestina van Raesfeldt, d.v. Gerrit en Geertruit van Doornick Brinck Recht. ar. stad Deventer, 56c fol. 331, 21-1-1645. Cornelis Egberts mede als volmacht van Arent Claess als koper van de vrienden wonende in de Betuwe, over de erfenis en vestenis van zal. Stine Willems en mede voor hun zelf, mitsgaders Robert Jansen Brinck mede als koper van de voornoemde vrienden en erfg., mede voor zijn broers en zuster alsook voor Jan Aertsen zijn zal. zusters kind Jan, met Jacob Derx voor hem zelfs volgens een orginele brief dd 14-1-1645 voor H. van Huet, scholtis van Apeldoorn en gerichtslieden Joes ten Holt, predikant en Herman Brinck ter presentie van Arent Brinck, doen uitleiding in de erfenis van Stine Willems. Schoonbroek. Coll. Eygel, HGA. Invnr 239: proces Georg Ernst Entinck volmacht van dhr. Johan Georgh van Euwsum aanlegger 30
contra Juffr. Agnis van Euwsum, verweerder. (25-10-1694) Uittreksels: (A2) erfdeling ouderlijke goederen dd 28-12-1675. Juffr. Agnis zou inzake de erfenis van haar broer 3000 gld. krijgen en daarom laten 658 gld. uit de executie van het erf Schoonenbroeck. Verder blijkt de aanlegger een voorzoon is en dat er geen inventaris is gemaakt bij het 2e huwelijk van vader van Euwsum. Halfbroer is Hendrik Andries van Euwsum. Er is een nader akkoord gemaakt te Nijmegen dd. 19-3-1683 voor de magistraat inzake de nalatenschap van Jonker Dirck Adolph van Euwsum. Na + van vader is Agnis door de heren van de Krijgsraad tot Bergen op Zoom besteed geweest ten huize van Jkr. van Meteren (kost/kleding voor enige jaren bedroeg 1205 gld.) -kopie uit gericht van Apeldoorn dd. 27-7-1694: aanlegger vordert van verweerder het ontslaan van het verwin op Schoonbroek. -kopie dd. 28-12-1675: Inzake de successie van Juffr. Antoinetta Sibilla van Hous, eerst gehuwd met Hr. Hercules van Euwsum en moeder van de jonkers Jan Georgh en Dirk Adolph van Ewssum, zouden volgens akkoord te Nijmegen dd. 17-5-1662 uitgegoed zijn voor hun moederlijke erfenis (kregen Bisskensgoed tot Bisselink, goed te Wede tot Bruynem en goed Bullukyckehoeven tot Hamanbullen in Kleef en 600 gld.) Echter er waren huwelijksvoorwaarden gemaakt dd. 15-4-1633 (ws. in Wezel waar het huwelijk plaats vond), later in garnizoen Sas van Gent waar hun moeder Juffr. van Hous overleed. Deze huw. voorwaarden zijn in strijd met het akkoord van 1662; zo zou de erfenis van overleden nakinderen ook ten goede van de voorkinderen dienen te komen. Het akkoord nu (1675): 1. Johan Georgh (en broer Dirk Adolph), volmacht voor notaris de Roij te Rotterdam dd 1-11674. 2. Jkr. Hendrick Andries van Euwsum alsmede met Dr. Gerard Noot als mombers (geautoriseerd door Hof van Gelre) van juffr. Agnis ter andere zijde. De voorkinderen behouden: -goederen uit magescheid 1662 van moederszijde gekregen. -uit vaders versterf, uit de boedel van zijn 2e vrouw juffr. Agnis van Richart, te weten het erf Schoonbroek, land in land van Kleef en obligaties. -Het akkoord over de nalatenschap van Dirk Adolp van E, 4-10-1682 Johan Georgh van E contra Hendrik Andries van E en Dr. Verbolt als mombers van Juffr Agnis van E. In leven is geweest hun broer Derk Adolph, luitenant, testament te Dordrecht 11-6-1676 gemaakt, mede inzake een fidei commis van juffr. Geertruyt Bercks weduwe van Hr. Arnolt van Rutenborch, testament te Kampen dd. 1-11-1666. Bepaald is dat Hendrik Andries voor hem en zijn zuster zal behouden de meubels en de pennningen gevonden bij de overledene te Grave. Johan Georgh krijgt de rest; zal aan zijn broer en zuster ieder 600 gld. betalen. Hendrik Andries belooft alle papieren van de overledene te geven aan broer Johan Georgh. Uit familie-archief van Hoecklum, HGA, inzake Schoonbroek. Stuk G, dd. 29-7-1696: Juffr. Agnies van Euwesum transporteert voor 2050 gld. aan hr. Frederik van Heuckelom, secretaris van de edele mog. heren staten van het kwartier van Nijmegen het erf 31
en goed Schoonbroek met landerijen in de hoge heerlijkheid het Loo, buurtschap NoordApeldoorn, vrij allodiaal tynsgoed, zoals zij het volgens landrecht heeft ingewonnen o.a. van haar broer Heer Johan Georg van Euwesum. HGA, huisarchief de Rees inzake Schoonbroek. Magescheid dd. 16-8-1686: Johan Georg van Euwsum wedr. van Vr. Ernestijn van Cassel gnt. Gijssel met de edele Jurrien Ernst en Gerard Arnt van Euwsum alsmede dhr. Verboldt als momber over Antonetta Sybilla Geertruijd en Joost Willem van Euwsum, kinderen van Johan Georg voornoemd. Ieder kind krijgt 600 gld. hollands. HGA, Ar. Hof invnr. 1330, fol. 316vs dd. 26-3-1677: Inzake de fam. van Ewsum (Schoonbroek) Akkoord tussen Hendrik Andries van Ewsum en Prof. Gerhardt Nooth als momber over juffr. Agnes van Ewsum, alsmede Johan Georgh en Derck Adolph van Ewsum. Goed ten Heeze Familie-archief Spaen van Biljoen, HGA, rekest 18 dd. 29-1-1595. Bernt Spaen krijgt een rentebrief groot 20 daalders gevestigd op een hofstede te Heze, kerspel Apeldoorn, toebehorende Adolph van Meverden. Apeldoornse bierbrouwers. HGA, Oud-archief Arnhem, brief 94 (invnr. 179). Op 31-1-1455 schrijft de stad aan Derick ten Weerde en Riquyn de Brouwer te Apeldoorn inzake verbod om te brouwen. Zij herhaalt haar verbod aan Derick ten Weerde op 18-3-1457 (zie invnr. 180) De kerk van Apeldoorn. HGA, Archief Hof van Gelre --invnr. 1326 fol. 79 (achterin; nieuwe telling folio´s!) Verdrag dd. 7-8-1595 opgenomen tussen voornoemd Hof en Theodorus Jacobi, kerkdienaar te A.. Deze zal de kerkelanden gehorende onder de Pastorie openbaar verpachten m.u.v.: -de tiend van het Wouthuys en het Tollant. -de tiend van het erf Westenenghe. -de smalle tiend van Gaert Aertss en Gerrit Roeloffs erven -het gebouw van den Rouencamp. -2 1/2 vimmen, door de Pastoor alreeds tot Wormingen ingevorderd. -1/4 holt dat gehouwen is en de gewezen pastoor Cornelis Voet voor dit jaar alleen zal gebruiken en voor dit jaar zal genieten half en half den Weemhoff en de appels die daar groeien. Idem, folio 87vso: op 17-1-1597 wordt door het Hof verboden om op zondag op het kerkhof van Apeldoorn onder de prediking "eenigh gerucht mit roepen off krijzen the maken. Nogh enich bier, brandewijn off anderen dranck te tappen off eenige gelagen te setten." Idem, folio 97: op 31-5-1597 wordt de schout van A, Georgien Pannekoeck geordonneerd om informatie in te winnen over een heidebrand in het ambt en de evt. daders op te brengen. RAV 320, fol. 38 dd. 18-6-1580: De drost spreekt aan een zekere Robert Hertgers, deze zou de pastoor voor de preekstoel 32
uitgescholden hebben en rumoer in de kerk hebben gemaakt. De klager dient echter wel met bewijzen te komen. RAV 310 fol. 361 dd. 8-10-1601: De drost spreekt aan Jan Snijder, deze zou met stenen hebben geworpen voor de deur van Ds. Georgio Bucheri gehuwd met Johanna van Lennep). Jan beweerd echter uit nood tegen de aanvallende honden te hebben gehandeld. Schut. Uit kollektie Koning, Gem. ar. Harderwijk Steven Abrahams & Aechte (Jans) Schutten, hebben 1/6 deel van een huis in de Vehestraat, Harderwijk. Hebben schuld 1644 aan Peter Petersen & Grietje Lucas. In 1638 zijn Jacob Jacobs en Jacob Haxter mombers over de kinderen van Gerrit Pauwels (van Coot) en Aechte Schutten. Gerrit en Achte huwen Harderwijk 15-3-1635; hij van Harderwijk, zij van Elburg. Aechte hertrouwd Harderwijk 2-9-1638 met Stephen Abrahams, van Hattem. In 1685 lezen we dat Jan Danielsz Schut, bloedmomber, Frank Sas, Jan Aelsen en Tymen Henricks Suyk goedvinden dat Albert Sas zijn kinderen bij Geertje Danielsz (Schut) 250 gld. bewijst en de helft van het goed van grootvader Daniel Schut. Asselt, Ankelaar en Schoonbroek. Fam. archief Rambonnet, Centr. bureau voor Genealogie. -Rekest (nr. 24) dd. 24-7-1517 Huge van Anckeler en Geert van Scherpenzeel gnt. Palyck, drost van Veluwe vanwege Arent van den Gruuthuijse en Geert van Ingen en Jacob van Wytman vanwege juffer Bette van Ingen, huwelijks voorwaarden oprichten. Arent neemt in huwelijk mee de Schoonenbrouck met Spijckerbusch, de Anckeler en Rittbroeck alsmede een huis in Asselt en de Asseltse tienden, alles in kerspel Apeldoorn gelegen en tot slot het goed den Anckeler in het kerspel Twello. Bette ´s ouders Otto van Ingen en Griete geven haar twee tienden in de buurtschappen Zutphen en Angerlo mee alsmede een leengoed genaamd Stadeslach. Hulshave HGA, Arch. Hof 1329 fol. 251 Jan Henrix Muller, geeft te kennen dat hij eigenaar is geworden van een gedeelte van een erf Hulshave in Apeldoorn. Heeft daarop een huis willen timmeren waarvan de tijdelijke pastoor de smalle tiend van was komende. Is met deze tot een akkoord gekomen: Alzo Jan Henrix Muller & Willemken Aerts en Aerdt Gerritsen & Gerritgen Henricks hebben gekocht van de Praast van Deventer zeker erf Hulshave tot Wortmingen, onder elkaar gescheiden en Jan en zijn vrouw, graag een huis willen timmeren op hun helft waarvan de pastoor- over het hele goed- de grove en smalle tiende heeft, en het huidige huis op de andere helft staat, zo is er met de pastoor tot een akkoord gekomen. Dit akkoord dient nu voor altijd te worden vastgelegd. Zij zullen althoos uit hun erf betalen een rijksdaalder van 50 stv. Brabants, ingaande Martini 1648. Was getekend Apeldoorn 12-1-1648: Diderick van Stepraedt tot Indoornink, Hendrick van Huet, scholtis, Bernardus Wilbrenninck, pastor tot Apeldoorn, Gerrit Roeloffs, Jorrien Pannekoeck en Jan Gerrits Westenenghe. Registratie: 25-4-1651 33
Geschil tussen de Jonkers en de geërfden. Uit: Ar. Hof 1328 fol. 156: Johan Caldenbach JUD, mede-raad en Johan Dibbets, substituut-griffier, vormen de commissie die een geschil tussen enige geërfden van Apeldoorn contra de Jonkers, ontvanger en zetters des ambts hebben, op het verzoek dd. 26-11-1624. (18-12-1624) Herengoed te Wiessel Uit: Ar. Hof 1328 fol. 234: Heimeric Jacobs, aanklager, tegen Henrisken weduwe van Heimerick Jacobs de olde en laatselijk van Warner Clos, gedaagde, wonende op een herengoed tot Wiessel. Heimerick is erfgenaam van zijn vader; het goed wordt bewoond door Heimerick Heijmericks, als pachter. Het herengoed dient te worden geruimd. (16-5-1629) Collectie Koning (GA Harderwijk). -Thoenis Hendricksen ten Holten, van Apeldoorn, & Harderwijk 3-10-1624, Belle Coenders Nagghe, van Harderwijk. Op 24-9-1624 wordt hij burger van Harderwijk. Erf Buytenhuys. Steven te Butenhuyss spreekt Jacob Koeps aan: verlangt van hem een getuigenis inzake het erf waar Derick van Herwen op woont, dat zou nl. vallen onder zijn leengoed Butenhuys (van de Proosdij van Deventer). Jacob antwoord en zegt dat het een tynsgoed is dat hij al 20 jaar bezit als erfgenaam van zijn broer Ghysbert, die het gekocht heeft van Wolter van Meeckeren. Steven moet maar bewijzen dat het tot het leengoed Buytenhuyss hoort. Tot slot zegt Jacob dat hij en de aanklager "dagelix mit hem te kercken toe scheyen ad te straete gegaen datter hem nye besproeken in wait alss recht is" (Dagelijks te kerke en onderweg nooit gevraagd hoe het rechtmatig in elkaar zit) (Bron: RAV, invnr. 27vso), 15 e eeuw. Tulleken. Evert Tulleken & Peterken Verstegen laten dopen te Arnhem 8-2-1650: Willem; deze huwde aldaar sept. 1678 Johanna Otten. Herengelden in Apeldoorn en Voorst. Het recht op de herengelden in Apeldoorn en Voorst wordt overgedragen door de familie Van Egeren op koning Philips II, ca. 1557 (RAV 585 fol. 47vso) Archief klooster Nazareth of Clarewater, Hattem. (HGA), charter 45 (29-11-1437) Johan des Meysters & Mechtelt verkopen aan Egbert ten Loe twee hofsteden gelegen aan de Brinck tot Apeldoorn, alzo als Johan die Muller en Henric die Ketelbueter die heden ten dage begrepen hebbe daer die ene zijde strekkende an des Vaechtes steghe, andere zijde naest gelandet Reyner Egbertszoen, en aan de noordzijde den Elshof. Wijnkooplieden: C…Reynken, Dirck die Lewe, Johan van Ingen, Reynder Egbertszoen. Zegelaar o.a. Henric Havercamp (drie bloemen) Charter 83b (12-3-1484) Mechtel Zuurlynges en Egbert Zuurlynges mijnen soen, bekennen te geven aan Clarewater 10 34
morgen land in Tuijlremarkt in de kerspel van der Woelde en 3 gld. Rijns ‘s jaars uit Elshave in Apeldoorner kerspel en een hofstede aan den Elshave gelegen, die verpacht is, hetgeen Mechteld was aangeërfd overmits dode Gheert Zuurlynges, oer seligen vaders. Dit vanwege de wil van Baete Zuurlinghs, non tot Clarewater. Zegel: Egbert ( een huismerk) Charter 103 (24-5-1496) Henrick then Holtzhaven geeft over in koop aan het klooster: • een Rijnse gld. en 1 schepel rogge ‘s jaars uit het huis en hof dat hij Gerrit den Wever verkocht heeft. • Een Rijnse gld. uit Mechtelts erve van Klutenbarchs • Een Rijnse gld. uit Johan Gerritss erve. • 1 ½ Rijnse gld. uit Roerbert Smytz erve en hofstad daer zijn huis op staat. • 3 ½ morgen hooiland in het (….)broeck. • Drie akkers op den Enge die Gadert van Raelte in pacht heeft. • 1 morgen land gelegen bij des scholten en Johan Wilhemss huis. Alles gelegen in het kerspel Apeldoorn Charter 133 (10-11-1544) Het klooster verkoopt aan Jacob Heijmericx en Dele zijn vrouw, een erf en goed, omtrent 33 mrg. lands groot, genaamd Clarenwaeters guedt, gelegen met al zijn toebehoor in Wenembroick, voor 400 daalders. Zegelaars: Wilhem Pannekoick, scholt tot Apeldoorn en Henrick Warners. Uit het archief Gelderse Rekenkamer. Arndt Jansen, Henrick Arndts zijn zoon en Gerrit Otten n.u. Marij, dochter van Arndt sluiten een akkoord. Arndt had op 22-4-1581 zijn herengoed Braeckmans goet in Silvolde, kerspel Hall, ambt Apeldoorn, overgedragen aan zijn zoon. Deze belooft zijn vader te onderhouden. (Invnr. 194, fol. 42vso) Mr. Johan Willemsz van Apeldorn pacht de zogenaamde wilde tol. (Idem, fol. 234vso, 21-91596) Akte van uitslag voor Hendrick van Heudt, scholtis van Apeldoorn, pachter van de nieuwe aangemaakte raaythiend tot Apeldoorn. (Invnr. 195, fol. 88, dd. 27-10-1628) Idem voor het aanmaken van 11 mrg. heetvelt in Wissel, ambt Apeldoorn, voor Hendrick van Huedt, scholtis van Apeldoorn. (Idem, fol. 105, dd. 29-4-1630) Verpachting van het tweede blok van de novalen tiend, van het eerste lot tienden onder Apeldoorn, beginnende in het Apeldoornse Broekland van het Wouthuis tot in de Ganssevlessche, voor Diederik van Stepraadt. (Idem, fol. 237 vso. dd. 20-1-1634) Is. Nijhoff, Gedenkwaardigheden uit de geschiedenis van Gelderland, dl IV (1 e stuk) Blz 69; 29-6-1430:
35
Hertog Arnolt verpandt aan Johan van Erklentsz, burger te Nijmegen, de erve en renten te Elden. Blz 164: 27-3-1438: Hertog Arnolt geeft in erfpacht aan Udo Talhout het gemaal en de accijns te Apeldoorn., voor 225 pond per jaar. Omschrijving: Voirt so onse ondersaten van Apeldoeren van der heiden bij broder Steven Doys molen naist gelegen affgespleit ende Uden voirscr. gegeven hebben twelff morgen heiden, soe die nu afgepalt sijn……..met alsulken tymmer als dair nu op stait…. gevrijt hebben. Blz. 170: 11-5-1440: Idem belooft dat indien hij de watermolen te Apeldoorn en Wenum, voormaals uitgegeven aan Johan Doijs, bastaard, en daarna overgegeven aan het Convent van Munnickhuijsen, zou inlossen hij het erop staande getimmer zal betalen. Blz 115: 22-2-1434: Idem geeft zijn water, watermolen en gemaal te Apeldoorn en te Wenum in erfpacht aan Johan Doijs, bastaard. (Zie ook: hert. Arvhief invnr. 105 fol. 69vso; pachtsom 100 pond per jaar) Blz. 175; 12-12-1440: Idem bekent aan Udo Talhout schuldig te zijn 40,264 Rijnse gld. en verpand hem daarvoor renten in de ambten Nijkerk, Barneveld en Scherpenzeel. Blz. 243: 1449: Gerrit Talholt, burggraaf van Rozendaal. Idem uit dl. VI (2 e stuk) Blz. 559: 22-5-1517: Hertog Karel vergunt aan de jagermeester Johan Bentinck om op de beek die langs Het Loo loopt een molen te leggen en de grond daarom heen tiendvrij te begruiken. NB: Er is sprake van meijer Derick ther Haer. Blz. 704: Convent Monnickhuijzen heeft drie molens aan de Grift te Apeldoorn. Blz. 848: 17-7-1525: Hertog Karel verpand aan rentmeester Johan Schull de smalle tiend te Apeldoorn, voor 1600 gld. NB: Dit pandschap is in 1754 ingelost voor 1600 gld. Blz. 871: 14-2-1527: Idem bekend schuldig te zijn aan Albert die Vriese 427 gld. voor de bewaring van St Janspoort te Arnhem en geeft hem daarvoor eene aanwijzing op de eerste penningen die in de ambten van Apeldoorn en Nijkerk uitgezet zullen worden. Getuigenis anno 1509. Richter en schepenen van Arnhem oorkonden dat Henryck then Holt en Evert Maesz, gezworen zetters van de pondschatting in het kerspel Apeldoorn, getuigenis hebben afgelegd dat Arnhem de hoofdstad van Veluwe is. 36
(HGA, Oud ar. Stad Arnhem, rekest 712 dd. 27-6-1509) NB: Deze verklaring is ook te vinden in het oud-archief Elburg, rekest 712.: Deventer renunciatiën. Heijmerick Jacobs & Jutte Seijnen verkopen aldaar hun huis dd 22-5-1635 (gekocht 25-6-1612) 20-7-1556: Joachim van Backberghen (elder Packberghen) transporteert al zijn recht in het goed te Apeldoorn bij de Capellen aan Heijmerick Janss & Stijne. NB: In Attestatiën 1551-1560 fol. 218: Getuigenis over het huwelijk tussen Heymerick Jans en Stijne alsmede Heymerick Jansgoed tot Apeldoorn bij de Capelle (10-10-1554) 6-5-1523: Henrick van Reemst en Joan van Well, mede voor de mede-erfgenamen, doen, volgens een brief gezonden door Jorien Pannekoecken, schultis tot Apeldoorn, afstand van hun deel uit de erfenis van zaliger Ryckman Henricks & griete. 1494: Johan Bartoltssoin & Jutte oorkonden dat zij geen recht hebben in het erve en goed Buernemanserve, buurtschap Voshuizen, kerspel Beekbergen. Het gehoord zalige Barten Gelmers. 8-4-1486: Jutt weduwe van Henrick Gadertss en haar zoon Henrick Henricxen oorkonden dat zij aan Johan Boessincks den brouwer 5 schepel goede droge rogge klare winterrogge, deventermaat, jaarlijks te leveren, uit hun goed geheten Voshuesen, kerspel Beekbergen, hebben verkocht. Het kan gelost worden met 15 Rhijnse guldens. 19-7-1626: Jonkhr. Willem van Broickhuisen, bestevader van Peter Pannekoick, zoon van zal. Henrick Pannekoick bij juffr. Johanna Broickhuisen verburcht de momberschap. Er zijn goederen in Veluwe en Overijssel. Familiearchief Van Rhemen II (HGA) Invnr. 533: Bertgen Henrixdr. van Wormyngen koopt een rente van 4 Arnhemse guldens uit een half huis in de straat tussen de Noorderbergpoort en Smedenstraat, Deventer, 6-4-1434. Invnr. 548: Henric Aerntssoen, wonende op de Veluwe, & Bette, verkopen de rente, 22-1-1438. Heymericksen Gem. ar. Elburg, Recht. Ar. Stad Elburg, invnr. 154, akte d.d. 26-6-1660: Jonas Heijmericksen & Hendrikje Gerrits, Roeloff Heijmericksen & Fenneken Alberts, Reyn Gerritsen & Maria Heijmericksen en Dirk Janse Krijt & Naeltgen Heijmericksen, tezamen erfgenamen van Jenneken Gerrits, gewezen huisvrouw van Gerrit Hendriks Uilenbroeck, verburchen het sterfhuis. Hydoreus. Albertus Hydoreus, geboren Arnhem, zoon van Balthasar Hydoreus (van de Water), predikant 37
van Apeldoorn, krijgt een studiebeurs, 1610. Hij trouwt Harderwijk 27-4-1617 Willemken van Westhreenen d.v. Roelof van W., van Harderwijk. Zij hertrouwde Harderwijk 18-6-1633 Hermannus Goddaeus, predikant van Vaassen. BM Gelre 1984. Leerbewerkers in Apeldoorn. In 1633 vroeg een leerbewerker uit Zwolle vrijstelling van tol in Hattem voor onbewerkte vellen die hij naar Apeldoorn zond om daar te laten bewerken met traan. (Oud-ar. Stad Zwolle, AAZ01 invnr. 873 dd. 14-7-1633. Gelieerden van het ambt Apeldoorn, 1625. De acht gelieerden (geërfden die het ambt vertegenwoordigden in een kwestie) van het ambt Apeldoorn waren Rijck Bartolts, Gerrit Lamberts, Jan Jansen, Johan Warners, Hendrik Pannekoeck, Jan Jansen ‘t Buitenhuijs, Hendrik Melis in ‘t Wouthuijs en Allardt Hackfort. (Oudarchief Apeldoorn, invnr. 1) Pachters van impost. -Cruijff van Amersfoort als borg van Evert Arts, pachter van de impost van bier in Apeldoorn over 1 e half jaar van 1610, vraagt 1-9-1610 om ontslagen te worden als borg. Niet toegestaan. -Reijn de Becker, gewezen pachter van de impost van wijn in Apeldoorn klaagt Johan Cruijmer aan. Deze had wijn ingeslagen en geconsumeerd zonder betaling. Johan ontkend; hij zou wel hebben betaald. Krijgt 8 dagen om het bewijs daarvoor te leveren. 10-8-1611. -Reijn is ook pachter op 8-5-1613. -Jan Jansen Camphuijs pachter van de impost op het gemaal en bier te Apeldoorn klaagt over de muller tot Beekbergen Egbert genaamd en Jan Aertsen. Dec. 1613. -Kerst Jansen en Sebis Severijns, borgen voor voornoemde, gewezen pachter, mogen in termijnen betalen, 12-3-1614. (Bron: Ar St van Veluwe, invnr 108 (Resbk. Gedeputeerden) -De inwoners van Apeldoorn klagen over de pachter van de impost op hoornbeesten, Wolter Henricksenn Coops; zij moeten maar via het gerecht hun recht halen, sept. 1652. (Bron: Ar St van Veluwe, invnr 109 (Resbk. Gedeputeerden) Tiend in Hoog Soeren Gerard van Hoog Soeren staat zijn tiendrecht in Hoog Soeren (bij Putten!) af aan het kapittel van St. Marie, dat het in gebruik geeft bij Arnold, villicus van het kapittel in Apeldoorn, 1253. Bron: L.A.J.W. baron Sloet, Oorkondenboek der graafschappen Gelre en Zutphen tot op den slag bij Woeringen, 5 juni 1288, 2 delen, ('s Gravenhage 1872-1876)740. Telgen 1557, 16 februari Gegeven int jaer unses heren dusent viffhondert soeven ind vifftich opten Dinxdach nae Sent Valentins dach. Gerit Aitsack en Renze van Holthuysen, schepenen van Zutphen, oorkonden, dat Trude, weduwe van Henrick Bewkens, aan haar verwante Evertken, dochter van Wilhem Telgen van Apeldorn, die haar verzorgd heeft, haar gereed goed vermaakt. Bron: Streekarchief Zutphen, Part. Regesten, nr. 1094
38
Huwelijken te Zwolle 1581-1683 Na 1 aug, voor 15 sept 1581
Peter van Apeldoren end Juffer Hendrickijen van Hervorden 26-08-1593 Johan Melussen van Cortecht, ende Derckien Goesens van Apeldorn, beijde wonende in de Goltstege November 1594. 19-11-1594 Johan Wijnolts van Deventer, ende Aletien Dercks van Apeldoorn, wonende buijten de Camperpoort 08-04-1595 Helmich van Twenhuijsen, z. M. Wilbert van Twenhuijsen n.s. ende Wijnken Voets Cornelis Voets d. van Apeldoorn 07-05-1598 Schuijrman Geritsen, z. Gerit Ramaeckers s. Grietien Gerits z. Gerit Evertsen d. tot Apeldorn wonende met Henrick op de Lade 26-03-1600 Evert Ertman, wonende tot Apeldoorn, ende Geese Alberts wonende buijten de Camperpoort bij Jan Serchsen? 14-11-1602 Lubbert Roelofsen van Apeldorn woenende bij die Steenspoorte ende Lutgert Toenis s. Henrick Jansens n.w. woenende tegen Ide in den Vos oever 22-01-1604 Berndt van Goor s. Arent van Goors n.s. woenende an dat Vischmarckt ende Hilleken Gerries s. Gerriet Evertsen n.d. van Apeldorn woenende in dat Convent 04-09-1605 Gerriet Hendricks Henderick Vagedes s. ende Elisabeth van Oert woenende tot Apeldorn 18-04-1607 . Marten Suderlandt van Witzenhensen soldaet under den Capitein Lamelarin ende Greta Jans van Apeldorn s. Henrick Alberts w. woenende bij het holten heck 07-04-1618 Hermen Claesens, sa: Claes van Apeldorn n.s. wonend in die Deserstrate end Swaentijen Gerrijdts, sa: Gerrijdt Vrielincks n.dochter wonende tho Amsterdam 09-09-1628 Roleff Lubbertsen Lubbert Roleffs van Apeldoorns s. bij die Steenporte en Machtelt Lucas sal. Lucas Jans s. dochter in de Melckmarcktsteege
39
05-04-1635 Jan Jansinck van der Vastenouwe Sold. ond. Cap. Jan van den Bosch en Aeltien Willems Willem van Apeldorns n.d. dienstmaecht van Jan Martensen Steenkercke 03-04-1638 Hermen Fransen Corp: van den Ridtmr Haij ende Grietijn Gerrijts Gerrijt Everts N.D. dienstm: van Gerrijt Willemsen met attestatie tot Apeldoren getrout 02-11-1645 Derck Haneman sal: Henrijck Haneman in sijn leven Licentmr tot Deventer N.S. ende Sara Pot jonghe-dochter van Amsterdam, wonende tot Apeldoren met attestatie tot Apeldoren getrout
Functionarissen in Apeldoorn (Naam, bron en jaartal(len)) A. Kerkelijke functionarissen
Pastoors Hr. Herman Boenink
RAV 28
1544
Hr. Jacob de Groot
CPH 1615-22, RAV 29
1549 - 1551
RAV 49 Moerman
1575 1548
Moerman (rector St. Anna vicarie)
1571
Vicarissen Hr. Johan Willemsz, *1525 Evert Reijners (Viarie St. Hubertus) Johannes Willemsz Telght (Telgius) Predikanten NH-kerk Theodori NN.
Theodori NN. 1590 - 1597
Georgius Bucheri Balthazar Hermanni Hydoraeus (van de Water) Albertus Hydoraeus (van de Water) Bernardus Wilbrenninck Hermannus Ribbius Winoldus van Bommel Theodorus van Eijbergen Jacobus Krayenhoff Ludovicus Hamerster
1598 - 1601 1601 - 1616 1616 - 1631 1632 - 1670 1672 - 1686 1686 - 1720 1721 - 1735 1735 - 1749 1750 - 1755 40
Gerardus Wilhelmus Schimmelpenninck Abraham van Daverveld Robertus Albertus Chevallier Jan van der Zandt Dithmar Huisman Harmen Hesselink Dirk Hendrik Wildschut
1755 - 1771 1771 - 1781 1781 - 1782 1783 - 1788 1789 - 1802 1803 - 1814 1815 - 1816
Kerkmeesters. Johan Willems Warner Borchgreeff Roelof Otten Gherith Evertss Jacob Huygen Witte Gherrits Ghijsbert tho Huyscamp (van de kapel int Broekland) Claes Pannekoeck Peter ter Berck Frederick Reijnders, * ca. 1555 Hermen Jorriens van Ham Geurt Pannekoeck Jan Warners Jan Gerrits Westenenghe Gerrit Hendriks Koeckoeck Jan Reijnders Evert Melissen Ploeg Gerrit Schraat Hendrik Haring, custos Melis Ploegh Hermannus Proper
RAV 20 idem 23,24 idem 24 idem 27,29, Pr.RAV 102G idem 29 idem idem 29
1500 1524 - 1526 1526 1541 - 1561 1550 1550 1550
RAV 32 RAV 32 Pr.RAV 97B,CPH 1624-24 en 43 Pr.RAV 100J RAV 314,CPH 1624-43 CPH 1629-1 RAV 320 OA-Ap 15,21 HA Ter Horst NH-Ap 1,OA Ap 27 idem OA Ap 27 OA-Ap 29 NH-Ap 1: 1749
1558 1558 1590 - 1624
Zeger Zegers Berent ter Burgh Jannis van Amersfoort Hendrik Haring (ivm + zwager Jannis van Amersfoort) Jacobus Zegers Reyer de Goeyen
NH-Ap 115 NH-Ap 118 NH-Ap 116/117/138/147 NH-Ap 118
1750 1750 - 1770 1772 - 1782 1783
NH-Ap 149/156 NH-Ap 157/160/204
1783 - 1793 1800 - 1811
1621 1612 - 1623 1628 1645 1715 -1718 1731 1740 - 1741 1741 1741 - 1745 1746
Administrateurs van de St. Catharina vicarie. NB: Bron, NH-kerk Apeldoorn, rekeningen van de vicarie.
41
Ludovicus Hamester G.W. Schimmelpenninck Arnoldus van Lill R.A. Chevallier Johannes van der Zandt Ditmar Huisman Jacobus van Oorsprong Hermannus Hesselink Ouderlingen. Jan Rix Ankersmit Jacob Gerrits Theunis Huijberts Berent ter Burgh Teunis Corneliissen, Mr. papiermaker Cornelis Woutersen Melchior Minkman Gerrit Lubberts Jan van Amersfoort Cornelis Lubbertsen van den Bergh Theunis Jansen Middelink Hendrik Pannekoek Claas Schurink Aart Holtman Reinder Mensink Jan Stevens Ritbroek Theunis Jacobs, Mr. Papiermaker Frank Jansen Hendrik van Wegel
1753 - 1755 1755 - 1770 1770 - 1771 1781 - 1783 1783 - 1789 1789 - 1802 1802 - 1803 1803 - 1808
NH-Ap 1 idem idem idem idem
1736 - 1736 tot 1737 tot 1738 tot 1739 1736 -?
idem idem idem idem idem
1737 -? 1738 -? 1739 -? 1740 -? 1741 -?
idem idem idem idem idem idem idem
1742 - Paassen 1742 1742 -? 1743 -? 1744 - 1745 1745 -? 1745 -? 1746 - 1746
idem idem
1746 -? 1747 -?
Diakenen. NB: Bronnen: NH-Ap 1, OA Ap 20, 34, 38, 104 Hermannus Buitenhoff Jan Schut Jan Aartsen Schut Theunis Jacobs Jacobus ten Hoven Jan Derksen Witteveen Paul Jansen van het Berghuis Arnoldus van Lill Abraham Schut Hendrik Gerrits
tot 1736 tot 1737 tot 1738 tot 1739 1736 1737 1738 1739 1741 1742 -
42
Abram Maassen Dijkgraaf Lubbert Woutersen Goudkuil Jan Harmsen Zevenhuijsen Jan Jacobsen int Wouthuijs Wyghman Huskamp Hendrikus Velthuisen Johannes Broeckmolen Jacob Meijerink Warner Arents Jacob Wagenaar Jan Bitter Harmen Davids Jan Teunis Middelink Johannes Lamark Willem Brouwer Lambert Melis F. Buytenhof H.D. Goejen Lambert Huijscamp Jan Dalhuijzen Jacob van Weechel A. Muller Gerrit Hendriks Gerrit Jan Kluppel Aart Lamberts Ploeg Frank van Heelsum A. de Bruijn Jan Bluemink Davids Jochem Scherrenburg Gerrit Callemeyer H. van Delden A. van Steenbergen Paul Heering F.J. Box Hendrik van Lill Zeger Zeegers Zebes Zevenhuijzen N. Veenendaal Kosters (schoolmeesters) Reiner Goertsz (Eu)Seb(i)us Willemsz, schoonzoon van vorige Willem Sebijs, z.v. vorige
1743 1744 1745 1746 1743 1747 1740 - 1747 1752 1752 1753 1753-54 1757-1758 1761 1761 1763-1764 1767 1768-1769 1770 1771 1772 1773 1774 1777 1778 1779 1780 1781 1782-1784 1783 1784 1784-1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792
CPH 1555-41,RAV 28,29 idem
1529 - 1551 na 1551
idem,Brief Hof-3360,RAV 48/49
1555 - 1575
43
Jan Willemsen Peter Thonis Thonis Peters, z.v. vorige Petrus á Leuninck Joannes Martini á Vastenouw Willem Jansen Vastenauw, z.v. vorige Gerrit Jansen Derk Rijx Ankersmit Peter Ankersmit Hendrik (Jansz) Haring Evert Haring, z.v. vorige (al adjunct-custos in 177-92) Gerrit Janen Nikkels, bijschoolhouder Derk Ankersmit, idem Dirk Bosgoet, aan de Hellensteeg ..Brummelkamp Armenmeesters Mr. Bernt Mathijssen chirurgijn en barbier Jan Henrix Muller
Moerman CPH 1622-23,1628-25
1595 tot ca. 1603/04 1603/04 - 1625
Hardonk SM 392 RAV 331
1624 1660 1669 - 1675
Moerman OA Ap 15,20 idem 17 idem 16,104 OA Ap 38,104,286a
1694 1710 1738-1786 1777-1799
Moerman
1748
idem idem
1748 1748
Moerman
1777
RAV 72,321
1637 - 1640
RAV 72
1637
Administrateurs van St. Anthonius hospitaal en huisarmen. Cornelis Lubberts van den OA-AP 31 Berg Hermannus Proper OA-Ap 253, Poll Beernt ter Burg OA Ap 253,254,Poll Arnoldus van Lill Poll Jacobus Zegers OA Ap 104,Poll Gozewijn Braskamp OA Ap 376/379 Administrerend diakenen: NB. OA Ap 104, 200-241, 358-372. Gerrit Nikkels Hendrik van den Berg Jacob Wegenaar Jan Bosweer Jan Bitter Berend Willems Hendrik Meijerink Onbekend
1739 1746-1749 1750-1757 1758-1780 1780 - 1799 1800 - 1810
1749 - 1751 1751 - 1752 1752 - 1753 1753 - 1754 1754 - 1755 1755 - 1756 1756 - 1757 1757 - 1758
44
Harmen Davids Dirk Mooy Onbekend Jan Teunis Middelink Johannes Lamark Jacob Homoet Willem Brouwer Dirk Baak Aard Daniels Schut Lambert Melis Hendrik Velthuysen Frederik Buytenhof Hendrik de Goeyen Lambert Huyskamp Jan Dalhuyzen Jacob van Weckel Arnoldus Muller Kornelis IJzerman Jacobus Zeegers Gerrit Hendriks Gerrit Jan Kluppel Aerd Lamberts Ploeg Gerrit Kollemeijer Anthony de Bruin Jan Blumink Davids Jochem Scherrenburg Hendrik van Delden Jacob Hendriks Aalbert Steenbergen Pouwel Heering Theunis Jansen Boks Hendrik van Lil Zeger Zegers Z. Zevenhuizen N. Veenendaal Onbekend Berend Berghorst Johannis Pol Hermen Hendriks Hendrik van Oorspronk Evert Witteveen Abraham Huigen Jan Middelink Merten Hanlee Jan Visser
1758 - 1759 1759 - 1760 1760 - 1761 1761 - 1762 1762 - 1763 1763 - 1764 1764 - 1765 1765 - 766 1766 - 1767 1767 - 1768 1768 - 1769 1769 - 1770 1770 - 1771 1771 - 1772 1772 - 1773 1773 - 1774 1774 - 1775 1775 - 1776 1776 - 1777 1777 - 1778 1778 - 1779 1779 - 1780 1780 - 1781 1781 - 1782 1782 - 1783 1784 - 1785 1785 - 1786 1785 - 1786 1786 - 1787 1787 - 1788 1788 - 1789 1789 - 1790 1790 - 1791 1791 - 1792 1792 - 1793 1793 - 1795 1795 - 1796 1796 - 1797 1797 - 1798 1798 - 1799 1799 - 1800 1800 - 1801 1801 - 1802 1802 - 1803 1803 - 1804
45
Aart Muller Lambert Jans Teunis Middelink Peter Berends A.M. ten Hoove Gerrit Palm
1804 1805 - 1806 1807 - 1808 1808 - 1809 1809 - 1810 1810 - 1811
Wereldlijke functionarissen. Richters, peinders en schouten schoutambt Apeldoorn. 1336: Alard van Zoele, richter te Brummen, Voorst en Apeldoorn 1393 – 1394: Johan van Apeldorn, int de herftsbede 1401 – 1401: Reynken Tellicht, int bede. 1405 – 1410: Willem Velthuys, peinder 1410 – 1411: Wolter van Meekeren, peinder 1412 – 1413: Reynken Telght, peinder 1413 – 1418: Jacob Coepsz, peinder 1418 – 1425: Henrick Havercamp, peinder 1426: Jacob Toips, peinder 1431 – 1432: Dirck van Herwen, peinder 1432 – 1434: Jorden vander Lawick, peinder 1442: Henrick van Wanckom, peinder 1446: Garrit Lichtenbergh, peinder 1447 – 1449: Allert Topken, peinder 1451 – 1468: Willem Pannekoick, peinder 1468: Peter van Langevelt, peinder 1471 – 1500: Willem Pannekoick, peinder, schout 1500 – 1530: Jorrien Pannekoeck 1530 – 1566: Willem Pannekoeck 1570 – 1621: Jurrien (ook Georgien) Pannekoeck 1621 – 1625: Joost van Erckelens 1625 – 1650: Hendrik van Huet(Heut) (afgezet) 1650 – 1656: Jurrien van Erckelens, als verwalter. 1656 – 1701: Gerhard van Brienen 1701 – 1722: Jacob van Brienen 1722 – 1732: Johan Nicolaas Otters 1732 – 1750: Mr. Huibert van Hamel Van 1750 - 1795: zie Hoge heerlijkheid Het Loo. 1795 – 1803: Mr. Olivier Gerrit Willem Joseph baron Hackfort tot ter Horst, richter. 1803 – 1811: Mr. Adam Casper Willem Nies Schouten hoge heerlijkheid Het Loo. 1e periode: (1695 - 1702)
46
1695 – 1701: Joost Pronck 1701 – 1702: Jacob van Brienen Tweede periode: (1748 - 1795) 1748 – 1778: Mr. Huibert van Hamel 1778 – 1785: Mr. Jan van Nuijs 1785 – 1794: Frederik Hendrik Raeber Onderschouten (A= Apeldoorn, B = Beekbergen) Jan Thoniss RAV 49 Bartolts Jansz RAV 49, 585 Jan Aertsz (B) idem Karst Jansen Claes Pannekoeck Pr.RAV 97-B Wander Sanders Martin Geurts (Ankersmit) CPH 1629-1,Pr.RAV 89-5 Johan (Claes) Pannekoeck idem,Pr.RAV 89-5 Lambert (Claes) Pannekoeck CPH 1637-64,RAV 320 Martin Gerrits Ankersmit Engbert Gerrits RAV 317-321 Hermen Joosten RAV 319 Reinder Reinders (B) Daniel Pelen (mog. RAV 320 Beekbergen) Jan Willemsen RAV 165,CPH 1662-58,16689 Frederick Geurts Jan Bartolts RAV 331-333 Peter Bartolts Pr.RAV 136-2 Jan Kluppel idem 144-2,RAV 430 Martin Bosgoedt idem 144-2 Berend Capel Reynder van Koutijs OA Ap 27,Horst Henrik Nijnaber OA Ap 38,104 J. Muller OA Ap 47 W.J. Braskamp OAA 104,Horst Bernardus Bosgoedt idem,Horst G. Brascamp OA Ap 427 Gerrit Ketel OAA 104 Daniël van Voorst OA Ap 104,428 Rutger Jansen OA Ap 429
1580 1583 - 1584 1597-1609 1608, 1623-25, 1635 1617, 1623 1617 1626 - 1628 1626 - 1629 1626 - 1640, 1652, 1656 1626 1635 - 1643 1635 1637 1642 1651 - 1667 1661 1674 - 1681 1712 1716 - 1723,1726 1725-26 1728 1745-1746 1748-1752 1750 1751-1774 1751-1782 1779-1806 1782-1789 1790-1806 1807
47
Ambts/heerlijkheidsdienaars. J.H. Floret Jan Hansen Esmeijer Hans Hendrik Esmeijer Stephanus Rijff Giel Berghuis E. Westhof C. Peppelenbos
OA Ap 38 OAA 104,Poll OAA 104,Horst Horst Poll OA Ap 430 OA Ap 431
Ontvangers ambt Apeldoorn/Heerlijkheid t Loo Marten van Heijden Horst Frans van Apelthorn Horst Peter Sanders Horst Gerhard van Brienen Horst Mr. G.J. van Brienen Poll J.N. Otters Poll Pieter Wesselman (ambt OA Ap 72 e.v.,Horst Beekbergen 1749/50) Ontvangers hoge heerlijkheid Het Loo Joost Pronck OA Ap 11 Johan Hendrik Roschet OA Ap 48, 72 e.v. Pieter Wesselman OA Ap 72 e.v.,Poll J.H. Floret(verpondingen) Poll Johan Hendrik Roschet (jr) OA Ap 72 e.v., Poll (vanaf 1766 ook ontvanger verpondingen) Jan Willem Tellegen
OA Ap 72 e.v.
1748 1743-1783 1745-1775 1751-1783 1793 1806 1806
1633-1657 1657-1663 1663-1680 1680-1703 tot 1748/50 tot 1748 1743-1750
1697 - 1702 1748 - 1750 1750 - 1761 tot 1766 1762 - 1793
1794
Drosten hoge heerlijkheid het Loo: Eerste periode: 1698: Lucas Wilhelm van Essen, heer tot Helbergen Tweede periode: 1748 – 1776: Jhr. Andries Schimmelpenninck van der Oye 1776 – 1786: Jhr. Goossen Geurt Bentinck tot den Brieler, Aller en Berencamp. 1782: H. van Westervelt (verwalter-drost) (OA Ap 38) 1786 – 1795: Jhr. Willem Anne Schimmelpenninck van der Oye Schepenen hoge heerlijkheid het Loo: Eerste periode: 1698: Sebastiaan Tichler, Jacob Coets, Matthijas Sluijter en Johan Wolfraedt. Tweede periode: 48
1748: Arnold Pronck, Heribert van Westervelt, W. van Haersolthe van Yrst, Mr. H.H. Otters en Mr. J.H. Roschet (OA Ap 47, Poll) 1751-1752: A.W. Hackfort tot de Horst (Horst) 1751-: A. Persoon (AO Ap 47) 1777: Mr. W.H. Roschet (OA Ap 39) tot 1784: Jhr. W.A. Schimmelpenninck van der Oye (OA Ap 39) 1784: Mr. Oswaldt Otters en Mr. Jan Coenraad van Hasselt (OA Ap 39) Noodschepenen: 1748: Berent ter Burgh en Bernardus Proper (Poll) Secretarissen ambt Apeldoorn: 1748 – 1750: Pieter Wesselman (in feite ambt Beekbergen 1749/50) (OA Ap 72 e.v.,Horst ) Secretarissen hoge heerlijkheid: 1748-1773: J.W. van Olden (OAP 47,Poll) 1773-1781: Mr. B.J. Hoff (Poll,Horst) Schutterij van Apeldoorn 1626: Gerrit Henricks Muller en Jan Hermans, gardiaan (RAV 312) Armenjagers (ingesteld 1649) Engbert Gerrits (St. van Veluwe invnr 109) Dijkschrijvers: Henrick van Werven Zeger Zegers Jacobus ten Hove … ten Hove (z.v. vorige)
Worm.mark 518 OA Ap 47,Poll Poll Poll
1651-56 1749-1756 1756-1779 1779-
Heemraden: Reynder Hendriks (NoordApeldoorn)
Poll
-1768
Wijnant Tehunissen (idem)
Poll
1768-
Lubbert Goudkuyl (Beemte Albert Goudkuyl (idem) Jan Hessels (Broekland) Weyer Theunissen (t Loo) Hendrik Berents (idem) Elbert Wijnbergen (Wenum) H. van Wasseveld (idem)
Poll Poll Poll Poll Poll Poll Poll
-1771 17711780-1781 17811785-1787
49
Hendrik van Wijnbergen (idem) Jan Reynders Prins (Broekland)
Poll
1787-
Poll
1790-
Lambertus Verhoef (was daarvoor chirurgijn-majoor in Regiment Oranje-Nassau)
OA Ap 104,250
1767-1775
Jan Brinckhuijs Thomas Jan Walter, med. dr. G. Jansen
OAA 104,Poll OA Ap 436 NA Ap 486
1775-1786 1814->1822 tot 1822
Chirurgijnen
Vroedvrouwen: Steventje Hendriks wed. J.F. Slijkhuis Poll Mechteld Bouwman Elsebe Oijtink, h.v. van Albert Jansen Jenneken Aalberts Aaltjen Radstake(Beekbergen) Helena Weerts (Loenen/Eerbeek)
<1750 OA Ap 104,251,Poll Poll
1766-1775 1776-
OA Ap 435 NA Ap 484 Idem
1811 1819 1840
Karspellieden: 1604: Maes Dercx (Beekbergen) 1615: Heijmerick Heijmericks, Arent Jacobs, Peter Jansen en Rijck Bartels. Gerichtslieden: Hendrik Warnersz Gaert Pannekoeck Bartelt Jansen Peter Thonis Lambert Beernts Wijnolt Pannekoeck Joost van Erckelens Karst Jansen Tonis Peters Claes Pannekoeck Hendrick Pannekoeck Berent Mathijssen Jan (Claes) Pannekeck Jan Hendrixen Willem Peters
1555 1584,1590,1620,1625 1584 1603 1603 1605 1605, 1620 1606,1608 1608,1617,1621,1624,1628 1620 1621 1623, 1637 1624,1626 1624 1628
50
Jorien Guerts Pannekoeck Guert Hendricks Engebert Garritsen Lambert Pannekoeck Reinder Reinders Jan Bartolts Thijman Jacobs Hermen Brinck Jan Gerrits Westenenghe Jacob Heijmerixc Johan Duillart Cornelis Harms Peter Sanders Jan Willems Jan Janss de Goeijen Gerrit Hendricks Aert Willems Hendrick Janss Westenenghe Gerrit Roelofs Hermen van Coudtijs Hendrik Assemers Sebus Jacobs Hugo van Till Rutger Swarthoff Roelof van Soeren Jan Muller Hermen Frerix van Brinckhoff Willem Nijnaber Wilhelm Craenen Jan Cluppel Jan Brinck Martin Bosgoed
1633 1633 1636 1637, 1648 1637 1648..1678 1648 1648 1652,1660 1652 1656 1656 1661 1661-1663 1667 1667 1667 1667 1672 1675 1675 1694 1696 1696 1712 1712 1713 1713 1726 1726 1726 1726
Ontvanger Peter Sanders
1661
Notaris publicus Martin van Heijden
1635-1637
Ambtsjonkers 1592-1595: 1598-1627: 1598..1603: 1598-1627: 1600..1606: 1605-1607: 1606:
Gerrit Hackfort ('riddermatig geërfde en inwoner deses Ambts') Diederick (Derk) van Essen Reinier van Voorst tot Schoonderbeek en Westerhof Alart Hackfort tot de Horst Elbert van Voorst tot Schoonderbeek Wolter van Ysendoorn à Bloys, heer van Lathum Cornelis van Sallandt 51
1618-1619: Arend van Middachten tot Pothoven 1633-1663: Diederick van Stepraedt tot Indoorninck 1633-1664: Olivier Hackfort tot de Horst 1650-1678: Frans van Apelthorn tot Ritbroek c.q. Asselt, later tot het Wolthuis 1657-1687: Diederick (Derk) (Jan) van Baer 1663-1666: Johan van Stepraedt tot Indoorninck, Loo en Lathum 1663-1700: Alart Hackfort tot de Horst 1676-1685: Assueer van Haersolthe 1680-1687: Jan Carselius van Ulft gnt. Doorninck, heer tot Indoorninck, Laeckhuijsen en Loo 1688-1701: Willem van Baer 1701-1730: Olivier Hackfort tot de Horst 1702-1706: Willem van Broeckhuijsen tot Wolthuys, kapitein 1710-1748: Lucas Willem van Broeckhuijsen tot de Lathmer en Wolthuys 1714-1721: Derk Jan van Baer 1714-1727: Hendrik Willem van Wijnbergen, kapitein 1730-1750: Alart Wijnand Hackfort tot de Horst N.B.: Zijn admissie werd pas in 1732 door de Ridderschap geregistreerd. Zetters: Egbert Reynders (Oosterhuizen) Hendrik Jan brouwer (idem) Cornelis Lubberts (Loenen) Hendrik Buytenhuys (Broekland) Albert Goudkuyl (Beemte) Jan Willemsen Schut (Ugchelen) Aart Daniels Schut (Wormingen) Ary Wapencamp (dorp Apeld) Gerrit Hendriks (Wiessel, Hafkamp,Wenum, Beemte) Lammert Jans (idem)
Poll Poll Poll Poll Poll Poll Poll Poll
-1761 1761177717801780178317831783-
Poll Poll
-1789 1789-
Schut en/of jagersknecht: Johannes Smit Lodewijk Cops Daniel Schans Antony Wapencamp
Poll Poll Poll Poll
1773 1774 1775 1784
Rentmeesters domein het Loo Mathias Sluyter Willem Wentholt J.H. Roschet sr. J.H. Roschet jr. A. Gelderman J.L.T. baron van Tengnagel
Nas Nas Nas Nas Nas Nas
1685-1724 1727-1742 1743-1760 1760-1796 1798-1807 1808-1809
52
Functionarissen in de marken NB: Buurschouten, buurrichters, boerscholten, houtrichters, holtrichters, gezworenen en vorsters. Asselsebos Lambert van Asselt, buurtscholt Franck van Asselt,vorster Idem, buurtscholt Lubbert Schoenmaecker,idem Roelof Arndts, buurtscholt Helmert Arnts, idem Bartolt Vosch, idem Asselsemark Frank van Asselt, vorster Idem,buurtscholt Lambert van Asselt, buurtscholt Idem,buurtscholt Helmert Arnts,idem
As.bos
1506,1514,1519
idem idem idem idem idem idem
1506 1510 1506 1507 1518-19 1518
Assel Assel Assel
1507 1510 1507
Assel Assel
1519 ca.1511
RAV 11
1443
HS
1498-1509,1515,1520
HS HS HS HS HS HS HS HS
1510 1519-20,1525-39 1539-50 1549 1549 1549 1600-02 1600
HS
1603
HS
1620
HS
1600
HS HS
1603 1618-1622
HS
1618-1622
Hoog-Soerderbosch
Willem te Wachtevelt, buurtscholt Engbert Garrijts, idem Evert Maess, idem Garrijt Everts, buurtscholt Raebe Lamberts, vorster Jacob Heijmerix, idem Aernt Everts, idem Georgien Pannekoeck, idem Joost van Erckelens, bosschrijver Guert Pannekoeck, rentmeester Joost van Erckelens, gezworene Thoenis Henrix Wiltschut, boswaarder Elbert van der Wall,idem Hendrik Pannekoek,gezworene Jan Warners,gezworene
53
Idem, holtrichter Jan Henrixc,idem Rick van Zoeren,idem Jan Jansz te Wormingen,idem Gerrit van Till,idem Peter van Dronenck,idem Idem, ontvanger Guert Pannekoeck, holtrichter Goert Hendriks Spoell,boswaarder Roelof Gerrits te Wormingen,gezworene Hendrik Melis, gezworene Jan Pannekoek,idem Gerrit Roelofs tot Wormingen den olden Cornelis Henricx op Drijhuizen,idem Claes Henricx Pannekoek,idem Rijck van Vossum, idem Gerrit Hendrixe (Westeneghe), bosschrijver Jan Otten int Wolthuijs, gezworene Diederick van Stepraedt,hr. van Indoorninck , idem Gerrit Roelofs de jonge,idem Goossen Tonis,gezworene Idem, holtrichter Jan Pannekoek, holtrichter Reijnder Janse, gezworene Engbert Gerrits(de onderscholt),idem Guert Jansen Buijtenhuijs, idem Jurrien Henrixc Pannekoeck,idem Peter van Dronenck, bosschrijver Jan Gerrits Westenenghe, gezworene Idem, bosschrijver Lambert Hendricx, idem
HS HS HS HS HS HS HS HS
1622-1626 1618-1622 1618-1622 1620,1624-26 1620 1620-28 1622-24 1624 1620-48
HS
1622-1626
HS HS HS
1624-26 1626-28
HS
1626-28
HS
1626-28
HS HS
1630-32 1630-ca. 37
HS
1630-32
HS,Pr.RAV 137-4
1632-34,1638-49
Idem/idem HS HS HS HS HS
1632-34,1638-49 1632-34 1634-36 1634-36 1634-ca.1637 1636-46
HS
1638-48
HS
1638-48
Idem/Pr.RAV 137-4
1638-40,1649
HS
<1646-48
HS HS
1646-48 1646-48
54
Gerrit Roelofs, holtrichter Winoldus van Bommel, holtrichter Jacob van Brienen, holtrichter
HS HS
1649 1706
HS
1712
Wijnold van Bommel, vorster Evert Melisse Ploegh, vorster Aert Muller, idem Roelof Claessen van Zoeren, holtrichter
HS HS HS HS
1713 1713 1713 1713
Hoog-Soerderheegde (Bron: HH) Reinder Telgen,buurtscholt Andries van Wormingen,idem Engel (Lamberts)van Souren,idem Guert Pannekoeck, idem Jan Warners, holtrichter Gerrit Hendrix Westenenghe,gezworene Idem,holtrichter Gerrit Roelofs de jonge, idem Wijer Roelofs,bosschaeter Reijnder Jansen Buitenhuis, gezworene Willem Peters tot Wormingen,idem
1502-04 1504 1516-26,46 1595 1629-33 1629-33 1633-1639 1629-39 1631-33 1633-37 1637-39
Noord-Apeldoorn (Bronnen: N.Ap 282, 290/291) Wihem Guerts, buurtscholt Rick Bartolts, gezworene Arnd Engberts, idem Jan Gerrits, idem Willem Guerts,idem Peter Jans, idem Jan Adams, buurtscholt Arnd Engberts, idem Jan Everts, vorster Rickt Bartels, idem Willem Jans, idem Jan Guerts, buurtscholt Jacob Aernts, buurtscholt Jan Gerrits, gezworene Heimerick Hans, idem Jacob Jansen, buurrichter Elbert Reyers Goeyer, gezworene
1602-04 1602-04 1602-04 1602-04 1604 1604 1604-06 mrt.1611 1611 1611 1611 juni 1611 1623 1623 1623 1633 1633
55
Welmer Peters, idem Henrick Jansen Buijtenhuijs, idem Warner Peters Collart, buurtscholt Hendrik Berents, gezworene Jan Barrouws,scheuter Lambert Cornelis Muller, idem Jacobus ten Hove, idem Evert Jan van Oorsprong, buurtscholt Johannes van Wenum, gezworene daarna buurtscholt Mannes van de Belt, gezworene Jacobus van Oorsprong, buurtscholt H.J. van den Burg T.Ockerse P. Veeneman Hzn., gezworene Ordermark Engel van Soeren Arent Wolthuijs,buurtscholt Gerrit Hendrix Westenenghe,buurtscholt Henrick Jansze,gezworene Jan Gerrits, buurtscholt Reijnder Jansen Smit,buurtscholt Jan Gerrits Westenengh,buurtscholt Jacob van Erckelens, buurtscholt Otto Westenengh, buurtscholt Claas Schuring, idem
Ugchelermark Johan van Dans, holtrichter Egbert van Wetten, holtrichter Dibbeth van Uchgelen, idem Tijmen Reijers, boswaarder Dirck Jurriens (Wiltschut), boswaarder
1633 1633 1729-31 1730 1727-1733 1733 1733 1826-33 1845 1845 1862 1895-1902 1928 1928
RAV 28 Pr.RAV 97-B Pr.RAV 89-5
1544 1590 1626
idem RAV 320 RAV 325
1626 1646 1655
Moerman
1670-1677
idem
1668
idem Loo
1695-1699 1748
Mark van Ugchelen idem idem idem idem
1600-1612 1620-ca. 1629 1629-ca. 1640 tot 1641 vanaf 1641 -1649/50
Wenummermark (Bron: RAV 26, Wenum 528) Jacob Huygen,boerscholt
1537
56
Johan ter Berck, buurtscholt Derck Geerlijchs,gezworene Arndt Dercks, idem Johan Thonis, idem Arndt Dercks, buurtscholt Goossen Roelofs,gezworene Jan ter Berck,buurtscholt Derck Gerrits,idem Guert Arents,buurtscholt Wiesselsemark Johan Arnts, buurtscholt Rijck Aernts, vorster Mewes Lamberts,vorster Gerrit Everts Gerrit Gerrits,buurtrichter Claes Pannekoek, buurrichter Gerrit Evers, idem D. Muller,buurtscholt Hendrik Berents,idem Warner peters Collert, idem Jacobus ten Hove, gezworene Egbert Lucas, buurtscholt Pieter Collert,buurtscholt Derk Kollert, idem W. Brouwer,idem Lambert Jans (Veneman),idem Paul Heering,idem Pieter Lamberts Veeneman J. Scherrenburg,idem Wiesselsebosch Jan Wyllemsz,boerscholt Gerrit Gerrits,holtrichter Gerrit Evertsz,holtrichter Heijmerick Heijmericks den olden,gezworene Heijmerick Heijmericks den jongen, idem Hendrick Gerrits, holtrichter Wormingermark Henrick Evertsz,boerscholt Gerrit Roelofs,burrtscholt Lubbert ten Hoelshaven,idem
1580 1580 1580 1580 1594 ca. 1600 1649 1715 1769
CPH 1615-22 idem idem RAV 324,Hardonk Wiessel idem Idem Idem Idem Idem idem/Loo Idem Idem Idem Idem
1544 1544 1544 1628 1650,1665 tot 1698 1698-1700 1710 tot 1730 1730-38 1733 1746-53 1747,1755,1757 1775,1781,83-86 1783 1785..1821 1787-89 1817 1879-1890
RAV 26 PR.RAV 89-5 idem idem
1535 1626 1628 1628
idem
1628
Loo
1748
RAV 27,28, Worm.mark 501 Worm.mark 501 idem
1539 - 1549 1560-62 1565
57
Johan ten Westenenghe,gezworene Johan toe Buijtenhuijs,idem Hendrik Jansen op Wormingerhof, buurtscholt Aert Gaertzen, vorster Jan Gerrits Buijtenhuijs Aerdt Goertszen,buurrichter Jan Henriks Muller,buurtscholt Guert Jansen Buytenhuys, idem Jan Janss Buijtenhuis,idem Hendrik Jansen Muller, idem Henrick Aertsen,vorster Jan Jansen Muller,vorster Jan Jansen Muller,boerscholt G.H. Joosten, buurtschrijver Adam Hendriks, buurtscholt Cornelis Hendrix,buurtscholt Jansen Buijtenhuijs,idem Evert Melis,idem
Idem
1565
Idem Worm.mark 502,516
1565 1610…1621
Idem 501/502 Worm.mark 501 RAV 72 Worm.mark 505,512,517
1610-1616 1610 1634 1648-53,62-63,1682
Idem 505,520
1661…69
Idem 520 Idem 506 Idem 523 RAV 332/idem 505 RAV 332/idem Worm.mark 524 Worm.mark 505 Worm.mark 505 Idem 525 Worm.mark 505
1666-68 1672 1677 1677/78 1678-80 1679 voor 1682 1682-85 1683 1689-91
58
