Van verandering tot visie December 2003: rondetafelconferentie Engagement tegen 2010: verminderen kloof werkzaamheid wegwerken oververtegenwoordiging PMaH creëren kansen voor gelijke rechten
Van verandering tot visie
In het kader van B.B.B.: overdracht bevoegdheid arbeidsmarktintegratie van mensen met een handicap van beleidsdomein WELZIJN naar domein WERK! operationeel vanaf 1 januari 2008
Van verandering tot visie
Dit betekent een belangrijke doorbraak inzake een inclusieve visie op het arbeidsmarktbeleid voor deze doelgroep… en ligt volledig in de lijn van de nieuwste Europese richtlijnen op dit vlak
Van verandering tot visie VAN VAPH NAAR VDAB VAN een categoriaal NAAR een inclusief arbeidsmarktbeleid
VAN personen met een handicap NAAR personen met een arbeidshandicap (geen zorgvragen) VAN bevoegdheid beleidsdomein Welzijn NAAR bevoegdheid beleidsdomein Werk
Van verandering tot visie
Van verandering tot visie In eerdere visies op personen met een handicap werd de oorzaak van de handicap al te vaak bij de individuele persoon gelegd.
Van verandering tot visie
Sinds enkele jaren wordt de verantwoordelijkheid voor de oorzaak van een handicap meer bij de samenleving gelegd.
Van verandering tot visie De gebruiker als actieve motor en beheerder van het eigen traject.
Van verandering tot visie Wat is er nu precies veranderd? de regie, de erkenning, de financiering van deze sector verloopt via de VDAB
Van vermoeden tot VOP Definitie van PMaH: elk langdurig en belangrijk probleem van deelname aan het arbeidsleven dat te wijten is aan het samenspel tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren.
Van vermoeden tot VOP Dienstverlening vanaf 1 januari 08 vanuit trajectperspectief: dienstverlening start zoals voor iedereen in de lokale werkwinkel. Voor sommigen is de basisdienstverlening van VDAB een voldoende en geschikt antwoord op de vraag: zij volgen de gewone VDAB stappen.
Van vermoeden tot VOP begeleiding start bij een “vermoeden” via trajectbepaling wordt “vermoeden” omgezet in een indicatie van arbeidshandicap
deze kan toegang verlenen tot de gespecialiseerde dienstverlening
1. VERMOEDEN • Door middel van een eenvoudige vraag bij de inschrijving kan de werkzoekende aangeven speciale hulp of maatregelen nodig te hebben • Via ‘mijn vdab”, servicelijn, consulent. • Bij sommige werkzoekenden is het vermoeden aanwezig door schoolloopbaan, diagnosestelling, …
V E R M O E D E
I N D I C A T I
T O E K E N N E
G E B R U I K
N
E
N
recht
2. INDICATIE
• Het vermoeden moet uitgeklaard worden • Via attesten, verslagen, datagegevens, bijkomend gesprek, contact of onderzoek, … • Resulteert al dan niet in INDICATIE van arbeidshandicap
V E R M O E D E
I N D I C A T I
N
E
T O E K E N N E N
G E B R U I K
recht
… 7 indicaties •
Erkend zijn door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) of zijn rechtsvoorgangers: het Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH), het Rijksfonds voor de sociale reclassering van mindervaliden (RF), het Fonds voor medische, sociale en pedagogische hulp aan gehandicapten (Fonds’81)
•
Gewezen leerling zijn van het buitengewoon onderwijs en hoogstens een (kwalificatie)getuigschrift of diploma behaald hebben in het buitengewoon onderwijs
•
Op basis van de handicap in aanmerking komen voor een inkomensvervangende tegemoetkoming of integratietegemoetkoming
•
In het bezit zijn van een afschrift van een definitief geworden gerechtelijke beslissing of van een attest van een bevoegde federale instelling waaruit een blijvende graad van arbeidsongeschiktheid blijkt
•
Recht geven op bijkomende kinderbijslag of als ouder met een handicap recht hebben op verhoogde kinderbijslag
•
Een invaliditeitsuitkering ontvangen
•
een attest voorleggen van één van volgende door VDAB aangewezen diensten of artsen:
− de gespecialiseerde screeningsdienst van de VDAB − de arbeidsgeneeskundige dienst van de VDAB − de arbeidsgeneeskundige dienst van de RVA − de arbeidsgeneeskundige dienst van de FOREM − de arbeidsgeneeskundige dienst van ACTIRIS (vroegere BGDA) − de arbeidsgeneeskundige dienst van de ADG (Arbeitsamt der Deutschsprachigen Gemeinschaft) − de adviserend geneesheer van het ziekenfonds − andere arbeidsgeneeskundige diensten − andere artsspecialisten − de gespecialiseerde arbeidsonderzoeksdienst GA − FOD Sociale Zekerheid – Directie-Generaal Personen met een Handicap − Agence Wallonne pour l’Integration des Personnes Handicapées (AWIPH) − Commission Communautaire Française, van de service bruxellois francophone des personnes handicapées (COCOF) − Dienststelle der deutschsprachigen gemeinschaft für Personen mit Behinderung (DPB) − rechtbank − centrum leerlingenbegeleiding (CLB)
én waarbij minimaal één van volgende elementen geattesteerd wordt:
− punten in het totaal op de zelfredzaamheidschaal in het kader van een aanvraag voor een integratietegemoetkoming − het (voorlopig) percentage (tijdelijke) arbeidsongeschiktheid − de éénduidige uitspraak van een gespecialiseerde arbeidsonderzoeksdienst (GA) inzake de indicatie van arbeidshandicap − beslissing van de rechter inzake het geplaatst zijn onder een beschermingsstatuut − de toelating tot het buitengewoon onderwijs, het geïntegreerd onderwijs (GON) of het inclusief onderwijs (ION) − één of meerdere problematieken die vermeld staan op de door de raad van bestuur van de VDAB goedgekeurde lijst ‘Problematieken voor indicatie van arbeidshandicap en toekenning recht op BTOM’ − erkend zijn als een persoon met een handicap door AWIPH, COCOF of DPB.
3. RECHTEN
Iemand is gerechtigd op BTOM als hij/zij een problematiek heeft - die voorkomt op een vooraf vastgelegde lijst met criteria - die blijkt uit een multidisciplinair adviesverslag - die blijkt uit een gespecialiseerd arbeidsonderzoek bij een GA
V E R M O E D E N
I N D I C A T I E
T O E K E N N E N
G E B R U I K recht
recht
STOORNISLIJST/: CODES
ADVIESVERSLAG VDAB GTB
ADVIESVERSLAG GA
a. criteria die automatisch rechten openen
…bijhorende codelijst
Van vermoeden tot VOP • Er bestaat een attest om mee te geven aan de arts. Dit attest is terug te vinden op de website - kadering van de vraag - duidelijke vraag tot informatie (code) = handig voor TB = zelden nodig binnen BUSO gezien automatisch recht • De arts kan de codelijst opvragen. Hij/zij krijgt dan een link toegestuurd. http://vdab.be/arbeidshandicap/codelijst.shtml
b. het multi-elementen-advies • Is hét instrument om aan te tonen, aan de hand van bijkomende multidisciplinaire informatie, dat de cliënt voldoet aan de definitie arbeidshandicap en BTOM noodzakelijk zijn voor integratie op de arbeidsmarkt. • Indien de verkregen gegevens en attesten onvoldoende zijn om onmiddellijk een recht op BTOM te openen + er een indicatie is (denk eraan: buso = indicatie)
…. thema’s multi-elementen-advies • Bijvoorbeeld: Indicatie van arbeidshandicap reeds gekende indicaties moeten ingevuld worden, aan te vullen door GA of screeniningsdienst VDAB • Bijvoorbeeld: Medische en psycho-sociale gegevens bv.
Concrete gegevens om ernst van problematiek te belichten tekorten in sociale en communicatieve vaardigheden psychisch functioneren, motoriek, probleemgedrag, …
• Bijvoorbeeld: Cognitie bv. Bijkomende informatie bovenop diploma ed. bv. Kennis over leerbaarheid bv. Neuropsychologische onderzoeken (verslagen!) bv. Onderzoch verbaal-performatiële en/of – totale IQ van klant (verslagen!)
• Gemotiveerd advies consulent/GA!! Bv. Adviseer BTOM vanuit synthese bovenstaande informatie. Bv. Waarom andere alternatieven niet haalbaar zijn.
… bijdrage vanuit onderwijs • Het MEA- advies kan opgesteld worden door een erkend trajectbegeleider van de VDAB/GTB of erkende partner. De vraag tot extra informatie kan aan de school gesteld worden als de leerling na zijn onderwijsperiode in trajectbegeleiding naar werk zit. School heeft immers belangrijke ervaringen met leerling die zeker een meerwaarde betekenen bv. informatie rond stage-ervaringen. Bv. Geslaagd OV3, mislukte tewerkstelling, secundaire randproblematiek, … oriëntatie naar BW
• Een klant in trajectbegeleiding kan ook doorverwezen worden naar een Gespecialiseerde Arbeidsonderzoeksdienst (GA) voor een advies omtrent BTOM. Dit advies is bindend. Bv. lange tijd afgestudeerd,onbekendheid van school, complexe problematiek ontstaan na schoolperiode, …
…herhaling
V E R M O E D E N
I N D I C A T I E
T O E K E N N E N
G E B R U I K recht
recht
STOORNISLIJST/: CODES
ADVIESVERSLAG VDAB GTB
ADVIESVERSLAG GA
… aandachtspunten bij aanvraag rechten Er zijn verschillende wegen om BTOM’s aan te vragen. Afhankelijk van statuut werknemer of werkzoekende kunnen er verschillen optreden. Geen enkele stap in het proces wordt gezet zonder uitdrukkelijke instemming van de persoon zelf, als actieve actor in proces, positief resultaat van lange weg, belangrijk voor overdracht. Het aanvragen van een BTOM kadert steeds in een traject naar werk bij de VDAB/GTB of erkende partner. (↔ Vlaams Agentschap: rugzakdenken) voor werkzoekenden. Motivatie tot werken, extra troef in sollicitatie, max. ondersteuning = via de werkwinkel Werknemers richten zich rechtstreeks tot de DAH. Als tijdens de schoolloopbaan de tewerkstelling opstart (contract) volgt de leerling de routing van werknemers (want zij moeten niet in trajectbegeleiding bij VDAB/GTB of erkende partner)
Van vermoeden tot VOP Andere vormen van dienstverlening: aanbod bijzondere ondersteuning: de BTOM’s aanpassing arbeidspost arbeidsgereedschap tolken kosten verplaatsing en verblijf toegang beschutte werkplaats de VOP
Van vermoeden tot VOP de BTOM’s sluiten sterk aan bij de eigen keuze van de werkzoekende een BTOM is geen vrijblijvend ticket, maar een stap in een traject De BTOM’s zullen veel inhoudelijk overleg en afstemming vragen tussen GTB, VDAB en partners
Van vorming tot vacature Bij indicatie van arbeidshandicap kan gespecialiseerde dienstverlening ingeschakeld worden via volgende nieuwe diensten:
– GTB – GA – GOB
Van vorming tot vacature GTB (vroeger ATB) gespecialiseerde trajectbepalings- en begeleidingsdienst één dienst voor heel Vlaanderen, bestuurd door de sociale partners, de gebruikers en experten uit het werkveld
Van vorming tot vacature eerste stap = trajectbepaling = uitzoeken of en welk traject de persoon nodig heeft (kan door GTB of door VDAB)
> kan ondersteund worden door een gespecialiseerde basisscreening door een GA > GTB en VDAB zijn volwaardige partners met dezelfde toegang, rechten,….
Van vorming tot vacature Vervolgens, indien nodig: trajectbegeleiding
door GTB, door VDAB, door derden of via mmppactivering
Van vorming tot vacature Trajectbegeleiding kan aanvoelen dat er een nood is aan (her)oriëntering of competentieverhoging.
aanbod inzake gespecialiseerd arbeidsonderzoek bij een GA of een gespecialiseerde opleiding bij een GOB
Van vorming tot vacature GA (vroeger CGVB) gespecialiseerde arbeidsonderzoeksdienst netwerk van initiatieven in de 5 provincies
> basisscreening / activeringssceening > gespecialiseerd arbeidsonderzoek > mdt-werking zoals vroeger ifv PEC (vanaf okt. enkel zorgvragen)
Van vorming tot vacature GOB (vroeger CBO) gespecialiseerde opleidings- en begeleidingsdienst 12 centra verspreid over de 5 provincies > > > >
opleiding in het centrum / op de werkvloer stages op de werkvloer jobhunting,intensieve bemiddeling, jobcoaching nieuw: GIBO! (IBO met intensieve gespecialiseerde begeleiding – kosteloos voor werkgever)
Van vorming tot vacature flexibele overgangen en samenwerking tussen regulier en gespecialiseerd circuit zijn mogelijk in alle richtingen
afhankelijk van de vraag van de persoon
Bijzonder thema: MMPP
Samenwerking met zorg- en welzijnsonderdelen in een traject.
Bijzonder thema: MMPP Toeleiding
Vervolgtraject
Activeringsbegeleiding Tender Activeringszorg 4
5 Advies GA of traject beg.
8 Vda b Psy
1 GTB
2
9
3
6
11. Coördinatie (activeringszorg) + 12. Budgetbeheer
7. Loopbaanoriëntering (GTB, waar nodig met inzet van partners)
3. Casemanagement en 13. Coördinatie (activeringsbegeleiding) (GTB)
10 GTB
Vdab psy
Activering: - arbeidszorg - maatwerk
- NEC
Bijzonder thema: privacy Verwijzing naar wet van 8/12/1992 en procedures Vlaamse Gemeenschap
Bijzonder thema: privacy: GTB Wet van 8/12/1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer t.o.v. verwerking van persoonsgegevens. Hierbij geef ik ………………………. (naam + rijksregisternr.) toelating aan GTB om alle nodige gegevens betreffende mijn persoon op te vragen, te noteren en te verwerken. Mijn persoonlijke gegevens zullen worden verwerkt onder toezicht van GTB met de bedoeling: een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van mijn persoon in al zijn aspecten en zo mijn kansen op een goede oriëntering en eventuele doorschakeling naar de arbeidsmarkt te verhogen; de nodige gegevens te kunnen doorgeven aan de subsidiegever.
Bijzonder thema: privacy: GTB Ik ga er tevens mee akkoord dat de gegevens overgedragen worden aan de organisaties die mijn kunnen begeleiden naar werk. Indien er bij externe organisaties gegevens opgevraagd worden, zal u daarvan uitdrukkelijk op de hoogte gebracht worden. Ik kan deze gegevens steeds raadplegen en indien nodig wijzigen.
Bijzonder thema: privacy: VDAB HIERBIJ GEEF IK, ALS WERKZOEKENDE, HET RECHT AAN … OM IN FUNCTIE VAN DIT PROJECT MIJN VDAB-DOSSIER TE BEHEREN VIA HET CLIËNTVOLGSYSTEEM (DOSSIERMANAGER). De hier verzamelde persoonsgegevens worden door deze promotor en de VDAB gebruikt om uw tewerkstellingsmogelijkheden te bevorderen. Met het oog op een zo snel en correct mogelijke dienstverlening worden deze gegevens verwerkt en bewaard in gegevensbanken (AMI/CVS) die eigendom zijn van de VDAB, Keizerslaan 11, 1000 Brussel. U heeft het recht om kennis te krijgen van die gegevens en om zo nodig de verbetering ervan aan te vragen overeenkomstig de wet van 8 december 1992. Elke bijkomende inlichting kan bekomen worden bij de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Verdere toelichting kan u bekomen bij de promotor en de plaatselijke VDAB-kantoren.
Beleidsevoluties pmah GTB kiest uitdrukkelijk voor een gerichtheid op de doelgroep die gespecialiseerde begeleiding nodig heeft en wil voor deze groep dé partner zijn die in uitbesteding trajectbepaling en –begeleiding doet, wij willen hiervoor een duidelijke en stabiele erkenning vanuit VDAB. VDAB heeft ingestemd met een verregaande integratie van GTB in werkwinkels, in beleidsoverleg, in inhoudelijke ontwikkelingen… vandaar belang van deelname aan beleidsoverleg.