Van sciencefiction tot commodity

Forecasting, planning & inventory management

Van sciencefiction tot commodity De markt voor forecasting- en planningtools door de ogen van de leveranciers “Het is een kwestie van maturiteit”, is zowat het meest gehoorde antwoord rond de tafel waar we zes aanbieders van forecasting- en planningstools verzamelden. In tegenstelling tot de ERP-sector, is de markt voor forecasting- en planningtools nog niet verzadigd en volop in ontwikkeling. De economische crisis doet hen – naar eigen zeggen – geen pijn, maar juist goed. Forecasting en planning is ‘booming business’. In een volatiele markt is het meer dan ooit nodig om goed te kunnen voorspellen en plannen. Maar er bestaat vandaag nog een groot verschil tussen bedrijven op het vlak van forecasting en planning. Wat voor het ene bedrijf niet meer weg te denken is, is voor het andere nog pure sciencefiction. “De meest succesvolle bedrijven zijn meesters in ons domein”, klinkt het.

D

e ronde tafel van de aanbieders van forecastingen planningtools heeft dezelfde opzet en insteek als deze van de ERP-leveranciers. We voerden met de verschillende partijen een gesprek over de sector en gebruikten als input voor het gesprek de resultaten van de Business Software Survey 2012. Dat is een online survey die Business Software & Mobile in de meimaand onder haar lezers hield. Voor het vijfde jaar op rij vroegen we waarover bedrijven beschikken op het gebied van forecasting- en planningstools, wat de verwachtingen zijn van de gebruikers, hoe de sector hierop inspeelt, welke innovaties we mogen verwelkomen,… De white paper van het onderzoek, met de volledige resultaten, vindt u op onze website www.valuechain.be. Als gesprekspartners hebben we zes leveranciers van forecasting-en planningtools.

26

W W W. VA L U E C H A I N . B E

Elk met hun eigen stokpaardje, of het nu voorraadoptimalisering, Sales & Operations Planning (S&OP) of vraagvoorspelling is. Schoven mee rond de tafel: Peter Tegenbosch, solution specialist bij IBM; Wouter Blondeel, senior business development manager bij OM Partners; Kris Van Marcke, business unit manager APS bij Ordina (verdeler van Quintiq); Wim Mues, business consultant supply chain bij SAS; Jos Crooijmans, division general manager bij Slimstock en Piet Buyck, general manager Europe van Terra Technology.

Geleidelijke automatisering In figuur 1 geven we weer welke ondersteunende tools de respondenten van de Business Software Survey 2012 gebruiken voor hun forecast. Met 37% van de respondenten die de forecast manueel maken of met behulp van spreadsheets, blijft het percentage dat geen geavanceerde forecastingtool in huis heeft vrij hoog. Wel merken we een daling in ver-

gelijking met voorgaande jaren. In 2010 en 2011 maakten respectievelijk 50% en 44% van de respondenten geen gebruik van geavanceerde forecastingapplicaties. “De gestage afname van de manuele methodes is te verklaren”, zo zegt Peter Tegenbosch (IBM): “De forecastingproblematiek wordt steeds complexer. Het gaat niet alleen meer over het opslaan van data, maar ook over de grote onderlinge samenhang van de data. Je moet alle verschillende datastromen op een goede manier gestroomlijnd krijgen. Dat doe je niet zomaar even op papier.” Wim Mues (SAS): “De productgamma’s worden ook steeds complexer, waardoor Excel voor vele bedrijven te beperkt wordt. Het beheer van een collaboratief proces in Excel met een productexpansie wordt dan een grote uitdaging.” Piet Buyck (Terra Technology): “Ik wil dat toch deels tegenspreken. Bij grote bedrijven zie je dat ze de ERP-omgeving gebruiken om de processen te managen,

Forecasting, planning & inventory management

Peter Tegenbosch, solution specialist bij IBM: “De forecastingproblematiek wordt steeds complexer. Het gaat niet alleen meer over het opslaan van data, maar ook over de grote onderlinge samenhang van de data.”

figuur 1 FIGUUR 22

Gebruikt u voor uw forecast Gebruikt u voor uw forecasting een ondersteunende tool? ondersteunende software? De forecast wordt volledig manueel gemaakt 10% De forecast wordt manueel met ondersteuning van (Excel-)spreadsheets gemaakt 27% De forecast wordt gemaakt met behulp van een module van ons ERP-pakket 31% De forecast wordt gegenereerd vanuit onze BI-tool 7% De forecast wordt gemaakt met behulp van specifieke forecastingsoftware die als add-on op ons ERP-systeem of database draait 20% De forecast wordt gemaakt met behulp van een module binnen onze planningssoftware die een module is van ons ERP-systeem, maar van een gespecialiseerde vendor 5%

0

10

20

30

40

50

maar voor de echt statistische bewerkingen wordt er teruggegrepen naar Excel of maakt men gebruik van specifieke forecastingomgevingen.” Wouter Blondeel (OM Partners): “Het is tweeledig, denk ik. Enerzijds is er een centrale forecastingfunctie die erg statistisch gedreven is en waarbij een eerste voorstel wordt gegenereerd. Daarna wordt die forecast door verschillende interne functies - zoals account managers, marketingverantwoordelijken,… - afgetoetst. Dat is het collaboratieve aspect. De gevalideerde forecast wordt vervolgens terug binnengenomen in de centrale forecast.” De partijen rond de tafel wijzen ook naar de ERP-leveranciers om het gebrek aan automatisering te verklaren. W. Mues (SAS): “Sommige organisaties hebben heel wat geld geïnvesteerd in hun ERP-systeem, dat ook verondersteld wordt enige forecastingfunctionaliteit te bevatten. Vandaag grijpen ze soms terug naar

Excel om het gebrek aan flexibiliteit op te vangen.” P. Buyck (Terra Technology): “Ik zou zelfs durven te stellen dat standaard ERPapplicaties, zeker voor bedrijven met een complexe problematiek, onvoldoende functioneren volgens de verwachtingen die firma’s koesteren met betrekking tot forecasting.” W. Mues (SAS): “Het is een utopie om te denken dat alle gegevens in het ERP-systeem zitten. Supply chain planning vereist het doorbreken van organisatorische silo’s waardoor je gegevens van verschillende afdelingen zoals productie, maar ook sales en marketing moet integreren. Hiervoor zijn de ERP-systemen een bron, maar niet allesomvattend.” Jos Crooijmans (Slimstock): “Wij werken nauw samen met diverse ERP-leveranciers. Uit recent onderzoek van Gartner blijkt dat organisaties die een best-of-breedoplossing voor forecasting kiezen succesvoller zijn dan organisaties die voor standaard ERP-functionaliteit opteren.”

B U S I N E S S S O F T WA R E & M O B I L E - 3 E K WA RTA A L 2 0 1 2

27

Forecasting, planning & inventory management Kris Van Marcke (Ordina): “De integratieprocessen blijven wel enorm belangrijk. Je mag de verschillende tools niet loskoppelen van elkaar.”

Middelen gevraagd We vroegen de respondenten van de Business Software Survey 2012 die geen forecastingtool gebruiken naar het waarom. Hier zien we opmerkelijke verschillen in vergelijking met 2011. Vorig jaar prijkte ‘We moeten eerst onze andere processen in orde krijgen’ op nummer een.

De markt en de vraag worden voor veel bedrijven instabieler en dat heeft een impact op de manier waarop er aan vraagvoorspelling wordt gedaan In 2012 is dit met 16% nog altijd een belangrijke reden, maar ‘Te weinig steun vanuit het management’ tikt af als eerste met 19%. Erg opmerkelijk omdat dit vorig jaar maar door 6% van de respondenten naar voren werd geschoven als mogelijke hinderpaal. J. Crooijmans (Slimstock): “Forecasting, planning, voorraadoptimalisering,… Het is altijd belangrijk maar nooit dringend. Of toch niet dringend genoeg om er vandaag of morgen mee te starten. Dat is waar het schoentje wringt, ook op senior level.” P. Tegenbosch (IBM): “Het is onze taak om bedrijven meer bewust te maken van het belang van forecasting- en planningtools.” Een andere reden die dit jaar eveneens veel vaker wordt aangehaald door de respondenten van de survey om niet over te gaan tot de aankoop van een forecastingtool, is de kostprijs. Van de respondenten vindt 15% forecastingtools te duur. P. Tegenbosch (IBM): “Wat is te duur? Het is belangrijk om niet alleen te kijken naar de investering, maar ook naar de opbrengst ervan.” J. Crooijmans (Slimstock): “Het zijn dezelfde bedrijven die zonder blikken of blozen een nieuw ERP-systeem kopen. Het duurt drie tot vier jaar voor het enigszins geïmplementeerd is en als ze vervolgens naar specifieke add-ons kijken, vinden ze die te duur.” W. Mues (SAS): “Het is vaak in bedrijven die de voorbije jaren heel veel geld in hun ERP-oplossing hebben geïnvesteerd,

28

W W W. VA L U E C H A I N . B E

Wouter Blondeel, senior business development manager bij OM Partners: “Organisaties hebben dikwijls nog geïsoleerde planningniveaus.”

dat het moeilijk is om supply chain planning te verkopen. Ze investeerden veel, maar zagen nog niet voldoende Return on Investment (ROI) en besluiten daarom om even te wachten met nieuwe implementaties.” Piet Buyck (Terra Technology) kaart een ander probleem aan dat de implementatie van forecastingtools in de weg staat. “Vaak krijg je het engagement vanuit de business maar blijken er niet voldoende IT-middelen aanwezig om de koppelingen te maken met het bestaande ERP-systeem. Dan krijg je bijvoorbeeld een tijdvak toegewezen tussen januari en februari 2016.” K. Van Marcke (Ordina): “Je merkt dat ITmanagers prioriteiten moeten stellen. Doorgaans nemen ze ERP-gerelateerde projecten voor.”

De ene zijn dood… De markt en de vraag worden voor veel bedrijven instabieler en dat heeft voor driekwart van de respondenten een matige tot hoge impact op de manier waarop er aan vraagvoorspelling wordt gedaan (figuur 2). P. Buyck (Terra Technology): “Als de vraag onzeker wordt, betekent dat per definitie dat bedrijven die dezelfde forecastaccuraatheid houden meer veiligheidsvoorraad moeten aanhouden. Zo niet, gaat het service level naar beneden. De vraag is natuurlijk: waar is de pijngrens? Doet het te veel pijn, dan is dat een goede reden om ervoor te zorgen dat je over een betere forecast beschikt, bijvoorbeeld door meer gesofisticeerde tools te gebruiken.” J. Crooijmans (Slimstock): “Er zijn natuurlijk altijd bepaalde componenten die niet te voorspellen zijn. Als Griekenland van-

Forecasting, planning & inventory management figuur2

De markt/vraag wordt voor veel FIGUUR 23 bedrijven instabieler. dezewordt wijziging DeHeeft markt/vraag voor veelinbedrijven stabiliteit een impact instabieler. Heeft deze wijziging op in de stabiliteit impact op de manier van maniereenvan forecasten? forecasten?

5% 14%

Niet van toepassing

Onze markt is relatief stabiel gebleven

33%

Hoge impact

5%

Lage impact

43%

Matige impact

daag uit de eurozone stapt, dan is de forecast van vandaag op morgen niet meer juist. Het is belangrijk om omgevingsfactoren mee in te schakelen in de forecast, maar je moet er met een dosis gezond verstand naar kijken.” K. Van Marcke (Ordina): “Je kunt wel een aantal scenario’s inbouwen.” W. Mues (SAS): “Het heeft ook te maken met de maturiteit van de omgeving. Waar pak ik de pijn aan? Ga ik de veiligheidsvoorraad reduceren of begin ik bij het begin van de keten van de supply chain planning en zoek ik oplossingen bij de planning van de vraag?” W. Blondeel (OM Partners): “Het inzicht in de omgeving speelt daar een rol. Ik heb op de productievloer een acuut probleem. Ligt dat aan de detailplanning op de vloer of moet ik toch iets breder gaan kijken? Het is niet omdat je de pijn ergens voelt, dat daar ook de oorzaak van de pijn ligt.”

De verschillende spelers rond de tafel zijn eensgezind over de positieve impact van de economische crisis op hun business. “Bij onze oplossingen is de terugverdientijd kort genoeg, waardoor bedrijven die investering nog durven te maken. Voor langetermijninvesteringen is het een ander verhaal”, reageert Wouter Blondeel (OM Partners). “De mensen willen ook tools hebben om inzicht te krijgen in de volatiliteit van de markt. Ik heb de indruk dat trends vroeger iets geleidelijker kwamen, terwijl de vraag in de markt vandaag alle kanten op swingt.” P. Buyck (Terra Technology): “Bedrijven hebben vandaag ook schrik dat ze niet meer aan grondstoffen geraken. Daarom willen ze beter kunnen plannen op de middellange termijn. Wij zien veel investeringen op dat vlak.”

Fade-in, fade-out De markten zijn in beweging. Productintroducties komen steeds sneller. Hoe kunnen bedrijven daar adequaat op inspelen? W. Blondeel (OM Partners): “Product Lifecycle Management biedt daar een oplossing.” W. Mues (SAS): “Demand Profiling is belangrijk: begrijpen in welke fase van de levenscyclus het product zich bevindt. Voor productintroducties kan je andere statistische technieken gebruiken, omdat het vaak aan historische data ontbreekt” Een vlotte productintroductie heeft volgens Peter Tegenbosch (IBM) ook veel te maken met goede communicatie: “Bij een productintroductie is het belangrijk dat de marketing veel voeling heeft met de markt. Wie gebruikt mijn product? Waarom? Wat wordt er over verteld via sociale media? Sommige bedrijven doen dit als vanzelfsprekend, maar voor andere bedrijven is het veel moeilijker om de markt aan te spreken over hun product.” W. Mues (SAS): “Sociale media vormt voor ons een van de groeigebieden. Dit geeft volledig nieuwe inzichten in de perceptie van de markt ten aanzien van bedrijven en producten.”

Samen voorspellen

Kris Van Marcke, business unit manager APS bij Ordina: “Je merkt dat IT-managers prioriteiten moeten stellen. Doorgaans nemen ze ERP-gerelateerde projecten voor.”

Figuur 3 geeft weer welke functionaliteit de respondenten van de Business Software Survey 2012 graag zouden terugvinden in hun tool, in welke functionaliteit ze zullen investeren en waaraan ze geen behoefte hebben. Risk management is het meest gegeerd, maar is het minst vaak effectief in gebruik en zal slechts door 4% van de organisaties worden aangeschaft.

B U S I N E S S S O F T WA R E & M O B I L E - 3 E K WA RTA A L 2 0 1 2

29

Forecasting, planning & inventory management Bedrijven werken steeds meer op mondiaal niveau waardoor risk management een grotere uitdaging wordt, maar het schoentje knelt blijkbaar bij het vrijmaken van de nodige financiën. Daarnaast staan ook ‘ondersteuning bij nieuwe productintroducties’ en ‘collaborative forecasting’ hoog in de ranking bij ‘nice to have’. In de praktijk wordt collaborative forecasting weliswaar nog niet zo vaak toegepast. Dat bevestigen ook de spelers rond de tafel. “In Nederland ken ik een paar organisaties die collaborative forecasting proberen op te zetten, maar ze zijn beperkt in aantal”, zegt Kris Van Marcke (Ordina). P. Buyck (Terra Technology): “Ik ken niemand die dat doet. Toch niet in België. In

de Verenigde Staten gebeurt het wel meer. Daar doen wij collaboratieve projecten met een grote retailer voor onder andere Kimberley-Clark en Procter & Gamble. Ik denk dat het probleem schuilt in het feit dat er te weinig systemen op de markt zijn waarmee je data op een efficiënte manier kunt uitwisselen. De kosten spelen ook een rol. Collaborative forecasting vraagt veel inspanningen, die bedrijven bij wijze van test wel kunnen doen, maar moeilijk kunnen volhouden. De oplossing is om het hele proces te automatiseren, maar dat betekent dan weer dat de data van goede kwaliteit moet zijn en systematisch moet worden geïntegreerd. Dat is natuurlijk nog een stapje verder.”

Wim Mues, business consultant supply chain bij SAS: “De operationele planning wordt vaak gebruikt als ingangspunt om de organisatie beter te leren kennen.”

30

W W W. VA L U E C H A I N . B E

J. Crooijmans (Slimstock): “We zien bij veel klanten dat zij het in hun eigen supply chain wel doorvoeren. Daarbuiten zien we dat nog veel minder.” Volgens de leveranciers van forecastingen planningsoftware is collaborative forecasting wel aan een opmars bezig en zou de functionaliteit over twee tot drie jaar heel wat meer succes kennen.

Hoe juist is de voorspelling? We vroegen de respondenten naar de forecastaccuraatheid van de kortste voorspellingshorizon. Negentien procent behaalt een forecastaccuraatheid van meer dan 90%. Twintig procent van de respondenten geeft aan een forecastaccuraatheid tussen de 85% en 90% te hebben en 31% heeft een forecastaccuraatheid tussen de 60% en 85%. Slechts 2% zegt een forecastaccuraatheid te hebben van lager dan 60%, een serieuze daling ten opzichte van 2010 waar nog 14% een forecastaccuraatheid had van lager dan 60%. De vraag is natuurlijk hoe goed de forecastaccuraatheid moet zijn om te kunnen spreken van een goede tool? K. Van Marcke (Ordina): “Het is moeilijk om te spreken over ‘de’ forecastaccuraatheid. Hoe juist je voorspelling is hangt bijvoorbeeld sterk af van de sector waarin een bedrijf opereert. Voor de ene sector is een forecastaccurraatheid van 70% goed, in een andere sector kan je gemakkelijk een forecastaccuraatheid van 85% behalen. Het is belangrijk om te kijken naar het percentage verbetering dat je nog kan realiseren. Iedere procent verbetering leidt tot minder onverwachte machinewissels, minder expreszendingen en noem maar op. Daarnaast heb je ook de ‘extreme errors’, waarbij de forecast beduidend lager of hoger uitkomt. Als je daarop één procent kan verbeteren, win je veel geld. Als je weet dat een dag voorraad bij een grote producent van consumentenproducten ongeveer zes miljoen euro bedraagt, dan kan je door 1% accurater te zijn immers 60.000 euro uitsparen.” “Het is belangrijk om de forecastaccuraatheid ook af te zetten tegen de mate waarin je nog kan bijsturen in de keten. Als de voorspelling meer accuraat wordt maar je kan er niet op inspelen, dan win je ook niets meer”, zegt Peter Tegenbosch (IBM). W. Mues (SAS): “Dan kom je uit bij Demand Shaping of het zelf beïnvloeden van de vraag. Vroeger moest de productie de vraag volgen, maar de laatste jaren merk ik dat er meer evenwicht is tussen de verschillende afdelingen van een organisatie. Er wordt meer gekeken naar wat de impact is op de

Forecasting, planning & inventory management

Jos Crooijmans, division general manager bij Slimstock: “De meeste afdelingen zitten echt wel nog op hun eiland.” vraag en de omzet als er bepaalde factoren zoals bijvoorbeeld de prijs of het volume worden aangepast. Er is meer samenwerking tussen verschillende departementen.” P. Buyck (Terra Technology): “Toch vind ik dat supply chain mensen vaak te weinig belang hechten aan de financiële impact van hun acties.” J. Crooijmans (Slimstock): “Er worden bijvoorbeeld twee containers tegelijk ingekocht omdat de inkopers dan korting krijgen, los van de consequenties die die actie heeft voor de rest van de keten, zoals voor opslag of transport. De meeste afdelingen zitten echt wel nog op hun eiland. Ik zie wel dat het stilaan beter wordt, mede door de uitrol van Sales & Operations Planning (S&OP).” P. Tegenbosch (IBM): “Ik denk dat de oplossingen nog te weinig geïntegreerd zijn. Daar schuilt eveneens de kracht van een forecastingtool: je kunt laten zien dat iedereen bijdraagt aan het proces.” W. Blondeel (OM Partners): “Ik ben het daar volledig mee eens. Wij zien soms dat de productie pas te weten komt dat er een promotie is op het moment dat er een grote stijging in de vraag wordt vastgesteld.”

P. Buyck (Terra Technology): “Dat zie je minder bij grote bedrijven. Het komt eigenlijk weer neer op het niveau van maturiteit van de organisatie.”

Een S&OP-tool aanschaffen zonder andere forecasting- en planningsoplossingen in huis te hebben, is niet ideaal Geen S&OP zonder software S&OP wordt door de gebruikers nog vaak gezien als een methodologie waarvoor niet noodzakelijk ondersteuning door een specifieke tool nodig is. Merken de leveranciers dit ook? W. Mues (SAS): “Er wordt heel wat ondersteuning door consultants gegeven op het gebied van S&OP, maar dat betekent niet dat je geen specifieke tools nodig hebt om het proces te verbeteren. S&OP is een typisch proces, zoals forecasting of

figuur 3

Welke functionaliteit is FIGUUR 24 nice to have, hebt u, zal u in Welke functionaliteit is nice to have, investeren of hebtof u geen hebt u, zal u in investeren hebt u geen behoefte behoefte aan? aan? Nice to have Zal worden aangeschaft

Is in gebruik Geen behoefte

Alle klassieke forecastingmethodes en -algoritmes 25% 33% 8 Event- en promotiemanagement

34%

24% 13% 6 Ondersteuning bij nieuwe productintroducties

57%

31% 19% 7 43% Collaboratieve forecasting (met klant en/of leverancier) 36% 20% 7 Analyse en rapportagetools

37%

20% 51% 14% Integratie met Supply Chain Planning (SCP)

15%

24% Risk management

29%

36% 11%

38% 11% 4

0

20

40

47%

60

80

B U S I N E S S S O F T WA R E & M O B I L E - 3 E K WA RTA A L 2 0 1 2

100

31

Forecasting, planning & inventory management

Piet Buyck, general manager Europe van Terra Technology: “Grote bedrijven centraliseren wereldwijd hun planning, juist om ervoor te zorgen dat ze hooggekwalificeerde mensen hebben.” demand planning, dat je niet enkel in Excel kan doen.” P. Tegenbosch (IBM): “S&OP is voor 90% mensen en processen en voor 10% tools. Maar die 90% gaat niet werken zolang je die 10% technologie niet hebt.” W. Blondeel (OM Partners): “Met de ondersteuning van de juiste tools kan je S&OPprocessen die vroeger drie weken in beslag namen, herleiden tot twee à drie dagen. Op die manier wordt S&OP ook acceptabel voor scenariomanagement.” Een S&OP-tool aanschaffen zonder andere forecasting- en planningsoplossingen in huis te hebben, lijkt de spelers rond de tafel niet ideaal. “Het zal wel lukken, maar het is ‘garbage in, garbage out’. Het belangrijkste bij S&OP is de afstemming tussen de verschillende afdelingen: hoe accurater de forecast, hoe beter die afstemming zal zijn”, zegt Piet Buyck (Terra Technology).

32

W W W. VA L U E C H A I N . B E

W. Mues (SAS): “Hoe kan je je operationele planning inschatten als je onvoldoende weet wat de drijvende factoren van de vraag zal zijn?”

Integratie tussen planningsniveaus

“De integratie tussen de verschillende planningniveaus kan beter”, steekt Wouter Blondeel (OM Partners) van wal. “Organisaties hebben dikwijls nog geïsoleerde planningniveaus. Wat wij proberen, is om de verantwoordelijkheid meer en meer te leggen bij individuele personen over de volledige keten. Neem bijvoorbeeld Procter & Gamble. Die producent kan de link leggen tussen de detailplanning op de fabrieksvloer en de voorraadposities in alle distributiecentra in Europa en voegde daar een end-to-end verantwoordelijkheid aan toe. Als er een

tekort ontstaat is er een specifieke persoon voor verantwoordelijk. Dat is integratie.” K. Van Marcke (Ordina): “De scheiding tussen de verschillende planningniveaus is eigenlijk heel artificieel. Je bekijkt de planning vanuit een ander perspectief maar het gaat wel om dezelfde planning.” P. Tegenbosch (IBM): “Veel bedrijven vragen zich wel af hoe je van een langetermijnplanning tot een kortetermijnplanning komt. Hoe splits je dat uit naar de verschillende producten? Naar klanten? Het is een lastige oefening waarbij tools

Tevredenheid en black boxes Er zijn veel meer respondenten die standaard planningtools gebruikersvriendelijk vinden dan respondenten die aangeven ontevreden te zijn over de gebruikersvriendelijkheid (19%). Bovendien is het aantal respondenten dat niet tevreden is over de gebruikersvriendelijkheid in dalende lijn (in 2011 nog 28%).

Forecasting, planning & inventory management De leveranciers van forecasting- en planningtools scoren wat gebruikersvriendelijkheid betreft opvallend hoger dan de ERP-spelers. W. Mues (SAS): “ERP is gemaakt om een standaard te hebben, maar niet met het oog op flexibiliteit. Planningstools vereisen flexibiliteit.” P. Buyck (Terra Technology): “Tot iemand op het idee komt om een flexibel ERP-systeem te ontwikkelen. Ik denk dat de nieuwe generatie ERP-systemen trouwens niet meer zo veraf is.” W. Blondeel (OM Partners): “Een ERPoplossing is transactioneel en is bedoeld om data te standaardiseren, terwijl wij ons focussen op specifieke problemen.” P. Buyck (Terra Technology): “Terra Technology hanteert een ‘touchless approach’. De planner focust op het verzamelen van de nodige data en het systeem doet alle berekeningen.” Een systeem dat volledig autonoom alle berekeningen doet, kan erg gebruikersvriendelijk zijn, maar Kris Van Marcke (Ordina) vindt dat de mate waarin de gebruikers vertrouwen op systemen sterk afhankelijk is van afdeling tot afdeling: “In de productie wordt er doorgaans veel vertrouwen gesteld in tools, maar dat is niet zo voor bijvoorbeeld het plannen van medewerkers.” De respondenten in de Business Software Survey 2012 kregen de stelling ‘De planning probeer je het best zoveel mogelijk te automatiseren’ voorgelegd. Net iets meer dan de helft (54%) van de respondenten ging volledig akkoord. Bij de leveranciers zijn de meningen verdeeld. P. Buyck (Terra Technology): “Ik denk dat het een achterhoedegevecht is om tegen automatisering te zijn. Niemand wil bijvoorbeeld nog een kaart vasthouden tijdens het autorijden.” W. Mues (SAS): “Het hangt af van de nauwkeurigheid van je systeem.” P. Buyck (Terra Technology): “Zaken die geautomatiseerd zijn, werken veel beter.” W. Mues (SAS): “Automatisering is tijd vrijmaken om je te focussen op de taken die je eigenlijk moet doen. Veel firma’s besteden het grootste deel van hun tijd aan het opschonen van data. De rapporten moeten telkens opnieuw worden gemaakt. Daardoor is er misschien nog 10% tijd over om de data te analyseren. Eigenlijk zou het omgekeerd moeten zijn. Automatisering staat niet gelijk aan minder mensen.” W. Blondeel (OM Partners): “Je moet natuurlijk nog altijd begrijpen wat het systeem doet. Het is belangrijk dat je niet zomaar iets uitspuwt.”

P. Buyck (Terra Technology): “Moet dat?” W. Blondeel (OM Partners): “Om een goed gebruik te krijgen bij de eindgebruikers is dat wel degelijk belangrijk.” P. Buyck (Terra Technology): “Je moet de uitzonderingen begrijpen en de impact op de business.” K. Van Marcke (Ordina): “Daar wil ik toch een kanttekening bij plaatsen: als je niet begrijpt hoe het systeem werkt, loop je het risico na verloop van tijd niet meer te evolueren. Dat terwijl de wereld om je heen wel verandert. In die zin is het nuttig dat er enkele mensen binnen de organisatie begrijpen hoe het systeem zijn beslissingen maakt.”

Centralisering om personeelstekort te tackelen

In de technologiesector is het niet altijd evident om goede medewerkers aan te trekken, zo ook voor de leveranciers van forecasting- en planningtools. “Grote bedrijven centraliseren wereldwijd hun planning, juist om ervoor te zorgen dat ze hooggekwalificeerde mensen hebben, die ze een grote verantwoordelijkheid kunnen geven en voldoende kunnen betalen. Tegelijkertijd probeert men het aantal planners zo laag mogelijk te houden”, aldus Piet Buyck van Terra Technology. We vragen de spelers of het nog evident is om medewerkers te werven voor de operationele planning, aangezien die hoogopgeleid moeten zijn en dus misschien meer geneigd zijn om de kaart van de tactische of strategische planning te trekken. W. Mues (SAS): “De operationele planning wordt vaak gebruikt als ingangspunt om de organisatie beter te leren kennen. Wij zien dat er veel tijd wordt geïnvesteerd om op die positie een hooggekwalificeerd persoon tewerk te stellen.” K. Van Marcke (Ordina): “In elk geval is het met de juiste tools een heel stuk eenvoudiger geworden. Vroeger vergde het zes maanden om een nieuwe planner in te werken, vandaag kan dat veel sneller.” “Bij grote bedrijven is de forecasting en planning een heel serieuze omgeving, terwijl die bij kleinere bedrijven vaak nog in Excel gebeurt. Maar plannen en forecasten is en blijft een beroep. In Nederland zie ik nu de functie van data-analist ontstaan, ook voor kmo’s. De data-analist is er niet om de forecast te maken, maar wel om het achterliggende verhaal te kunnen schetsen. Wat zit er achter de cijfers? Als we die beslissing nemen, wat betekent dat voor onze omzetontwikkeling en

winstgevendheid?”, vult Jos Crooijmans (Slimstock) aan.

De toekomst voorspellen We hebben geen glazen bol maar vragen de spelers rond de tafel toch even om er door te kijken. Wat mogen we verwachten op het gebied van forecasting- en planningtools? W. Blondeel (OM Partners): “Integratie.” P. Buyck (Terra Technology): “Degene die data hebben, zullen een manier vinden om de data veel sneller te kunnen communiceren. De doorlooptijden zullen veel korter worden.” J. Crooijmans (Slimstock): “De beschikbaarheid van de producten in de supply chain wordt steeds belangrijker. Zeker met de opmars van e-commerce. Internetgebruikers willen geen vijf dagen wachten op hun bestelling. Als de leverancier het product niet op voorraad heeft, zoekt de klant gewoon verder tot hij een leverancier heeft gevonden die het product wel meteen kan leveren. Voorraad wordt een cruciale factor.” W. Mues (SAS): “Het draait allemaal rond de klant, het begrijpen van de wensen van de klant en dit vertalen in supply chain acties.” P. Buyck (Terra Technology): “Ik ben ervan overtuigd dat bedrijven erin zullen slagen om kort op de bal te spelen. Waar verpakkingsmateriaal vroeger twaalf weken op voorhand werd besteld, wordt de verpakking nu vaak gedrukt op de productielijn. Dat stelt producenten in staat om heel flexibel te zijn.” P. Tegenbosch (IBM): “De druk op de supply chain zal altijd maar groter worden. Bedrijven zullen genoodzaakt zijn om hun processen flexibeler te maken en beter te forecasten. Ze zullen iets moeten doen met de data die ze hebben.” Op de vraag of er de komende jaren veel verandering zal zijn in de markt van de leveranciers, antwoordt Peter Tegenbosch (IBM): “De consolidatiebeweging die er geweest is in de ERP-sector, zal je waarschijnlijk ook krijgen in de sector van de forecasting- en planningtools.” J. Crooijmans (Slimstock): “Soms heb je van die golven waarbij iedereen elkaar opkoopt en daarna gebeurt er een aantal jaren helemaal niets. Of er een consolidatiebeweging komt, is afhankelijk van de economische situatie, van hoe de business waarin wij actief zijn zich verder ontwikkelt. Hoe onze markt er over vijf jaar uitziet, is nog onvoorspelbaarder dan de processen die wij voorspellen.” MT

B U S I N E S S S O F T WA R E & M O B I L E - 3 E K WA RTA A L 2 0 1 2

33