Intermediair Beste Werkgevers Onderzoek 2008
automatisch de meest aantrekkelijke werkgevers, blijkt uit het Intermediair Beste Werkgevers Onderzoek 2008.
Straks een goed pensioen óf een Xbox op kantoor? Werkgevers met goede traditionele arbeidsvoorwaarden zijn niet
DE 25 BESTE WERKGEVERS VAN NEDERLAND
28 werk TEKST DAPHNE VAN PAASSEN, LORAIN O’MAHONEY, STEPHANIE BAKKER ILLUSTRATIE DEBORAH VAN DER SCHAAF
V
beidsvoorwaarden (111 bedrijven deden hieraan mee) én dat naar de tevredenheid van de werknemers (77 van de 111 bedrijven lieten hun werknemers
Het Beste Werkgevers Onderzoek combineert twee onderzoeken: dat naar de beste ar-
ook aan dit tweede onderzoek deelnemen; zie kader Onderzoeksverantwoording). Ten opzichte van vorig jaar hebben zich enkele opmerkelijke wijzigingen voorgedaan. Fortis, de winnaar van vorig jaar, is gekelderd naar een zevende plaats. En ook de andere banken zijn in de ranglijst gezakt. Toch heeft dit niet direct te maken met de kredietcrisis: het onderzoek vond plaats vóór die echt goed voelbaar werd in Nederland. Dat de banken zijn gezakt, komt vooral doordat de andere bedrijven zijn gestegen: de arbeidsvoorwaarden van de banken zijn nagenoeg hetzelfde als vorig jaar en de tevredenheid van de medewerkers is ook niet drastisch gedaald.
2008
banken is deze oerdegelijke Rabobank de meest populaire werkgever, zeker sinds de kredietcrisis: men merkt dat er sinds enkele maanden meer open sollicitaties komen van werknemers van de concurrenten. De derde plaats is voor de gemeente Zwolle. Zwolle laat zien dat de overheid allang niet meer onderdoet voor het bedrijfsleven: de gemeente heeft de beste arbeidsvoorwaarden van alle deelnemende bedrijven.
Werkgev Onderzo ers ek
ze niet buitengewoon. Een dik salaris, ruime pensioenbijdrage en korting op de hypotheek zijn dan ook niet cruciaal voor de tevredenheid van de meeste werknemers, blijkt uit het Beste Werkgevers Onderzoek. Die wordt bepaald door werksfeer, de inhoud van het werk, vrijheid in het werk en doorgroeimogelijkheden. En daarin blinkt Macaw uit. De werksfeer krijgt van de werknemers bijvoorbeeld bijna een negen. De jaarlijkse buitenlandse trip zal daaraan zeker bijdragen. Bij de nummer twee op de lijst – de Rabobank – is het net omgedraaid: qua arbeidsvoorwaarden zitten werknemers er gebeiteld, terwijl de tevredenheid met het werk een vrij gemiddelde 7,5 krijgt. Maar van alle
Intermed Beste iair
orig jaar crossten de ruim honderd collega’s een week door Spanje om daar, gewapend met een auto, gps en een stel vragen, het land en zijn bewoners te ontdekken. Het jaar daarvoor ging het bedrijf naar Tunesië. Macaw, de tamelijk onbekende en onverwachte winnaar van het Intermediair Beste Werkgevers Onderzoek 2008, voelt voor de meeste werknemers eerder aan als een vriendenclub van slimme jongens (en een paar meisjes) die samenwerken aan spannende ict-vraagstukken, dan als een afstandelijke werkgever die zijn werknemers met mooie regelingen probeert te paaien. Want hoewel de arbeidsvoorwaarden bij Macaw redelijk goed zijn, zijn
WWW.INTERMEDIAIR.NL INTERMEDIAIR 44 30 OKTOBER 2008
werk 29
30 werk
Tevredenheid
8,31
Tevredenheid
Arbeidsvoorwaarden
6,63
Arbeidsvoorwaarden
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
7,55 7,31 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
MACAW
RABOBANK
■ De pooltafel, Xbox en het ambachtelijke espressoapparaat behoren al jaren tot het vaste meubilair; het weekendje buitenland is sinds de oprichting vaste prik en de mogelijkheid tot flexibel werken is er altijd geweest. Een rondje door het hoofdkantoor in Schiphol-Rijk levert niet direct een verklaring voor de winnende score van Macaw, specialist in Microsoft.NET-technologie. Wat is het geheim? De arbeidsvoorwaarden zijn prima, maar niet uitzonderlijk: een gemiddeld startsalaris voor academici en hbo’ers van respectievelijk 36.400 en 35.000 euro en een bonusregeling, internetvergoeding en mobiele telefoon voor iedereen. De winst zit vooral in de hoge werktevredenheid: 8,3 – hoger dan vorig jaar. Financieel directeur Ronald van Es zoekt de verklaring in de nieuwe organisatiestructuur die vorig jaar is ingevoerd. In plaats van bij het toewijzen van projecten te putten uit de gehele pool werknemers, is het bedrijf sinds vorig jaar opgesplitst in vijf solution centers: iedereen die met eenzelfde ict-oplossing werkt, zit nu bij elkaar en wordt op verwante projecten geplaatst. Van Es: ‘Men voelt zich nu nog meer met elkaar verbonden en het is makkelijker technische kennis op te bouwen en te delen.’ De werkinhoud bij Macaw wordt gewaardeerd met een 8,7, de vrijheid in het werk krijgt een 8,4 en de werksfeer scoort zelfs een 8,9. ‘De cultuur hier is jong, open en informeel’, zegt lead software developer Bram Kleverlaan (31). Macaw is weliswaar een mannenbedrijf (95 procent), maar heeft volgens hem geen machocultuur: ‘Je moet hier echt een teamplayer zijn en voor arrogant gedrag is geen plaats.’ Die cultuur wordt streng bewaakt: de werknemers hebben een beslissende stem bij het aannemen van zowel collega’s als managers en zij brengen zelf eenderde van de sollicitanten aan. Zoals Kleverlaan. ‘Ik had meerdere opties toen ik hier solliciteerde. Een goede vriend van mij werkte hier al zeven jaar en was nog steeds heel tevreden. Dat gaf de doorslag.’ Macaw kent geen specifiek diversiteits- of levensfasebeleid: Van Es: ‘We richten ons op individuele behoeften en die veranderen steeds. Tien jaar geleden had niemand hier bijvoorbeeld nog een gezin, nu wel.’ Bijna dertig procent werkt in deeltijd en iedereen bepaalt zijn eigen werktijden. Zelfs het uitjesbeleid is aangepast aan het opgroeiende personeelsbestand: naast een slipcursus of kookles ging het hele bedrijf vorige maand ook een dagje naar Walibi, met de kids.
■ Bij de Rabobank werken de meest tevreden bankiers (8,4) die ook nog eens de beste arbeidsvoorwaarden hebben van alle banken (bijvoorbeeld de hoogste gemiddelde startsalarissen: 38.681) . Daaraan verandert zelfs de kredietcrisis niets. Sterker: de malaise in de financiële wereld wakkert de trots van de medewerkers op hun bank alleen maar aan. Human Resources directeur Gerlinde Silvis: ‘We hebben het gevoel dat we nu worden beloond voor honderd jaar degelijk bankieren.’ Het maakt de coöperatieve bank populairder dan ooit bij sollicitanten: de stapel (open) sollicitaties van bankiers van andere banken is sinds de crisis alleen maar gegroeid. Op de afdeling Corporate Clients werkt teamleider Albert Jan Zonnevylle. Ook hier geen crisisberaad of collega’s die speculeren over wie als eerste zijn baan kwijtraakt, maar business as usual. Het is hooguit wat drukker, zegt Zonnevylle. ‘We krijgen veel vragen van klanten nu de markt onrustig is.’ Hij is verguld met de kansen die hij heeft gekregen om zich te ontwikkelen – de Rabobank heeft het hoogste opleidingsbudget. Na een carrière van zes jaar in de advocatuur koos hij voor de bank en vanaf die tijd had hij diverse functies, opleidingsgesprekken, trainingen en als klap op de vuurpijl een verblijf op de businessschool van Barcelona. Zijn kamer kijkt uit op een enorme bouwput. Volgend jaar staat daar het nieuwe hoofdkantoor, met eenderde minder werkplekken voor hetzelfde aantal werknemers. Nu al heeft meer dan de helft van de medewerkers thuiswerkfaciliteiten (om de files te kunnen vermijden of werk en privé beter te kunnen combineren), maar als vanaf 2010 de hele organisatie unplugged gaat werken, zoals ze dat bij de Rabobank noemen, maakt het helemaal niet meer uit of je werkt vanuit huis, kantoor of de Coffee Company om de hoek. Het vergt wel aanpassing in de werkplanning: een teamvergadering op de afdeling van Zonnevylle begint bijvoorbeeld niet om negen uur, maar om elf uur zodat mensen eerst thuis kunnen werken. Het is leuk te werken bij een werkgever die over zijn maatschappelijke rol nadenkt, zegt Zonnevylle. Via de afdeling Rabo Development kunnen medewerkers bijvoorbeeld worden uitgezonden naar ontwikkelingslanden. Het is ook een wens van Zonnevylle: ‘Als ik er thuis uitkom, staat de weg open.’
ICT: 170 WERKNEMERS
BANK: 42.500 WERKNEMERS
werk 31
WWW.INTERMEDIAIR.NL INTERMEDIAIR 44 30 OKTOBER 2008
srbeid n a e t Bes waarde voor
Tevredenheid
7,5
Arbeidsvoorwaarden
7,24 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
e nieuw e t s g r hoo enkome binn
10
ACHMEA
VERZEKERAAR: 16.511 WERKNEMERS Tevredenheid
7,4
Arbeidsvoorwaarden
7,41 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
GEMEENTE ZWOLLE
GEMEENTE: 1.180 WERKNEMERS ■ Hier geen design fauteuils en ‘werkcockpits’. Geen loungebar en pingpongtafel. Het gebouw waarin de beste werkgever van de non-profit – de gemeente Zwolle – huist, oogt eerder rommelig. Paperassen, opgeprikte cartoons, hier en daar een pauwenveer, die de leidinggevende van de afdeling Toezicht en Handhaving uitdeelt als ze vindt dat iemand een veer in zijn kont verdient. Maar Zwolle is ondanks dat gebrek aan uiterlijke hipheid toch een verrassend moderne werkgever en heeft van alle bedrijven de beste arbeidsvoorwaarden. Zo behoort Zwolle tot de top drie van non-profitorganisaties met de beste startsalarissen voor academici (gemiddeld 47.148,-), kun je er zo flexibel werken als je wilt (thuis, vier dagen van negen uur) en zijn er veel opleidingsmogelijkheden, ook buiten het directe werkterrein (werkprivé cursussen, presenteren, coaching). Er is een management development-programma ontwikkeld in samenwerking met de hogeschool Windesheim en de Vrije Universiteit en er is een uitwisselweek waarin werknemers kunnen meelopen met collega’s van andere afdelingen. Voor een frisse blik. Net als veel andere gemeenten is het voor Zwolle niet eenvoudig om hoogopgeleiden te trekken. En dus wordt alles uit de kast gehaald om goede mensen te laten solliciteren. ‘Er is veel aandacht voor je als werknemer’, zegt Liesbeth Bos (30), juriste die in Leiden studeerde, maar bewust koos voor een werkgever in deze contreien. ‘Het is hier minder zakelijk dan in het westen, ook op het werk. Ik voel me hier deel van het geheel, betrokken.’ Zij en haar collega’s beoordelen hun werkinhoud dan ook met een 8,3, de werksfeer met 8,1 en de doorgroeimogelijkheden met een 7,2 – en dat laatste is geen slechte score voor een overheidsorganisatie.
■ Het Achmea-hoofdkantoor in Zeist heeft iets weg van een universiteitsbibliotheek. Verspreid over losse bureaus en lange leestafels zitten mensen in diepe concentratie over hun laptop gebogen. De een kletst bij met een collega, een groepje overlegt achter een glazen wand en de ander haalt wat spullen uit een van de lockers in het halletje. Maar het is wel een chique variant: met een kunstcollectie aan de muur en designer meubels. Niet alleen de werkomgeving is bij Achmea goed geregeld: de arbeidsvoorwaarden zijn uitstekend. Naast hoge gemiddelde startsalarissen – 43.900 voor academici en 40.500 voor hbo’ers – krijgen alle medewerkers een dertiende maand, gratis financieel advies en kortingen op verzekeringen, leningen, reizen en health & beauty centra. Daarnaast kunnen zij in aanmerking komen voor een bonusregeling. Flexibel- en thuiswerken is vrijwel vanzelfsprekend en voor bepaalde groepen (zoals trainees) is een (interne) coach beschikbaar. Opleidingen volgt men aan de Achmea Academy, waarbij wordt samengewerkt met Nyenrode Univerity en de Erasmus Universiteit Rotterdam. De financiële dienstverlener voert een succesvol diversiteitbeleid: de helft van de 16.511 werknemers en 30,4 procent van de managers is vrouw. In 2007 werden vijftien vluchtelingen aangenomen en dit jaar komen daar vijftien werknemers met een arbeidsbeperking bij. De coöperatieve roots zijn nog steeds merkbaar: bij besluiten wordt uitgebreid overlegd en de belangen van alle stakeholders afgewogen. De sfeer is dan ook goed (8,3). Die overlegcultuur krijgen de trainees met de paplepel ingegoten: ze verdelen zelf de traineeopdrachten. Achmea is een fusiebedrijf: een lappendeken van bedrijven die hun eigen identiteit en cultuur hebben behouden. Dat valt vooral de trainees op: ‘Mijn eerste opdracht was op de holding in Zeist’, zegt trainee Raheel Raisi (25): ‘Daar was de cultuur vrij formeel, zowel qua omgangsvormen als kleding. Terwijl bij Interpolis, waar ik de tweede periode zat, juist meer een informele, hechte, bijna familiesfeer heerst.’ Maar er vindt ook kruisbestuiving plaats, zegt Raisi: ‘Bij Interpolis was bijvoorbeeld geen caissière in de kantine: men vertrouwt erop dat je zelf afrekent. Dat hebben meerdere Achmea-kantoren nu overgenomen.’
Tevredenheid
7,71
Arbeidsvoorwaarden
7,02 0
KPMG
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ACCOUNTANCY- EN ADVIESBUREAU: 3.538 WERKNEMERS
■ Wie hier werkt, krijgt volop de mogelijkheid zich te ontwikkelen: in zijn vakgebied en op persoonlijk vlak. KPMG heeft van de grote accountancy- en advieskantoren het grootste opleidingsbudget. Gemiddeld krijgt een medewerker 143 uur opleiding per jaar. Voor jonge accountants is er een talentpool, zij kunnen zich breed ontwikkelen door opdrachten bij verschillende klanten te doen en in diverse onderdelen van het bedrijf te werken. ‘Het is hier net een grote snoepwinkel’, zegt Martin Koning, er kan en mag ontzettend veel. Voor hem als performance manager is het vooral kunst ervoor te zorgen dat mensen zich niet overeten. De ambitieuze KPMG’ers afremmen, lukt nog niet helemaal. Ondanks alle inspanningen werkt slechts dertien procent van de medewerkers in deeltijd. Vandaar waarschijnlijk het kleinere aandeel vrouwelijke werknemers (37 procent versus Ernst & Young 45 procent).
werk 33
WWW.INTERMEDIAIR.NL INTERMEDIAIR 44 30 OKTOBER 2008
Tevredenheid
Tevredenheid
8,33
Arbeidsvoorwaarden
6,36 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
7,54
Arbeidsvoorwaarden
7,12 0
10
CAESAR GROEP
1
2
3
4
5
6
7
■ Het kon niet anders dan dat Fortis, de winnaar van vorig jaar, door toedoen van de kredietcrisis zou kelderen in de lijst. Onze onderzoeksgegevens stammen weliswaar van vóór de overname door de staat, maar volgens Nynke Miedema, teammanager Arbeidsmarktcommunicatie, is er niets in de arbeidsvoorwaarden veranderd. Ook blijkt Fortis verrassend genoeg voor sommige mensen nog steeds een aantrekkelijke werkgever: er zijn nog steeds vacatures en er solliciteren nog steeds mensen. Fortis is niet de best betalende bank (gemiddeld startsalaris voor academici: 36.925,- en 34.900,voor hbo’ers), maar biedt wel zaken als Fortis University (een eigen opleidingsinstituut), coaching voor iedereen, sportfaciliteiten en de mogelijkheid om vrijwilligerswerk te doen via de Fortis Foundation. Volgens de recruiters had Fortis altijd een open, frisse cultuur waar plek is voor mensen met durf.
Tevredenheid
7,6
Tevredenheid
7,83
Tevredenheid
Arbeidsvoorwaarden
6,97
Arbeidsvoorwaarden
6,69
Arbeidsvoorwaarden
2
3
4
5
10
BANK-VERZEKERAAR: 12.676 WERKNEMERS
■ Vergeleken met een andere ict-werkgever als Ciber is Caesar Groep de mensgerichtheid zelve. Medewerkers klussen voor het goede doel in verpleeghuizen en krijgen bijvoorbeeld de mogelijkheid een project in hun omgeving met tweehonderd euro te sponsoren. Wie langer dan zeven jaar in dienst is, mag op kosten van de zaak een sabbatical opnemen. Persoonlijke ontwikkeling staat voorop en is gekoppeld aan de beloning. Er is zelfs een value-bonus voor degene die een bepaalde waarde toevoegt aan Caesar. Waar Ciber vooral geld stopt in opleidingen om het kennisniveau op peil te houden, kun je bij Caesar jezelf breder ontwikkelen aan de eigen Caesar Academy. Het aannamebeleid is streng, maar wie echt de wil heeft zich te ontwikkelen (en dat belangrijker vindt dan salaris), kan hier een paar jaar vooruit. De doorgroeimogelijkheden worden beoordeeld met een 8,6. De werkdruk is aan de hoge kant, vinden de werknemers zelf.
1
9
FORTIS NEDERLAND
ICT: 300 WERKNEMERS
0
8
6
7
8
9
10
CORUS
INDUSTRIE: 10.516 WERKNEMERS ■ Academici en hbo’ers zijn bij staalproducent Corus in IJmuiden in de minderheid: slechts een kwart van de 10.516 werknemers van de staalproducent is hoogopgeleid. En hoewel Corus actief stuurt op meer vrouwen en een kwart van de raad van bestuur, raad van commissarissen én directie uit vrouwen bestaat, maken de dames nog slechts 8 procent van het totale personeelsbestand uit. Corus is een mannenbedrijf, maar wel een van tevreden mannen: de hoogopgeleiden, die vooral in ict, engineering en research werken, geven de werkinhoud een 8,3 en werksfeer een 8. Niet voor niets is 64 procent van de werknemers langer dan twintig jaar in dienst.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
NUON ENERGIELEVERANCIER: 8.204 WERKNEMERS
■ Vorig jaar won het TU Delft-team voor de vierde achtereenvolgende keer de World Solar Challenge. Het team wordt gesponsord door Nuon, dat zich graag associeert met innovatie en jong talent. Niet alleen buitenkantwerk overigens. Met vier traineeprogramma’s, een jongerennetwerk en een scala aan projecten voor duurzame energie is Nuon interessant voor starters. En wie er zit, wil niet snel weg, want de sfeer is goed (8,4), het werk interessant (8,6) en afwisselend. Wie hier werkt, moet dus wel flexibel zijn; soms moeten hele afdelingen zich opeens op een ander onderwerp richten. Het bedrijf ondersteunt medewerkers die vrijwilligerswerk doen en maakt serieus werk van diversiteit: er zijn bijvoorbeeld extra stageplaatsen voor allochtone studenten en een cultuurvrij assessment.
8,07 6,38 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
AT OSBORNE
ADVIESBUREAU: 125 WERKNEMERS ■ Management en adviesbureau, gericht op planontwikkeling, financiële beheersing en uitvoeringstrajecten van bouwprojecten. Sinds 2003 is het eigendom ondergebracht bij de medewerkers door middel van certificaten van aandelen. Van alle werknemers uit het onderzoek ervaren de adviseurs van AT Osborne de meeste vrijheid in hun werk (8,8). Initiatief, creativiteit en humor zijn belangrijk en de werkinhoud (8,9) en werksfeer (8,8) worden goed gewaardeerd. Hbo’ers en academici krijgen een startsalaris van gemiddeld 35.000 euro. Alle hoogopgeleiden die in 2007 zijn aangenomen, hebben een tijdelijk contract gekregen en de werkdruk is relatief hoog (6,3). Niet zo vreemd: de salarisontwikkeling en winstdeling zijn mede afhankelijk van de persoonlijke omzetbijdrage.
werk 35
WWW.INTERMEDIAIR.NL INTERMEDIAIR 44 30 OKTOBER 2008
drijf e b e t jongs Tevredenheid Tevredenheid
8,36
Arbeidsvoorwaarden
6,07 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ORMIT MANAGEMENT CONSULTANCY: 170 WERKNEMERS ■ Ormit heeft een traineeachtige opzet: net afgestudeerden worden steeds een paar maanden bij een van de tachtig deelnemende bedrijven gedetacheerd en ondertussen getraind tot manager. De sfeer is zeer informeel (al loopt men er niet in spijkerbroek) en gericht op ontwikkeling en mensen. Het is het bedrijf met de op een na meest tevreden werknemers: werkinhoud krijgt een 8,7, werksfeer een 8,8 en de doorgroeimogelijkheden zijn groot. Over hun verdiensten zijn de Ormit-medewerkers minder tevreden: academici en hbo’ers krijgen gemiddeld 33.000,- als startsalaris. Meer dan de helft van de directeuren is vrouw (66 procent). Een op de vijf werkt in deeltijd en van de managers is dat zelfs een op de twee.
7,22
Arbeidsvoorwaarden
7,15 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
7,2 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
■ Zeventig procent van de werknemers is nog geen tien jaar in dienst. Vermoedelijk heeft dat alles te maken met het opvallende roulatiesysteem. Men streeft ernaar iedereen eens in de vier jaar van baan te laten veranderen. Aan het begin van het jaar geef je aan of je een andere baan ambieert of een stap omhoog wil. Zestig procent maakt in dat jaar ook daadwerkelijk de gewenste stap. Slechte leidinggevenden blijven niet zitten: de resultaten van het werknemerstevredenheidsonderzoek worden op het intranet gepubliceerd. Managers die het slecht doen, worden zo gedwongen op te stappen. De werksfeer krijgt een 8, de inhoud van het werk een 7,8.
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ERNST & YOUNG ACCOUNTANCY- EN (BELASTING); 4.368 WERKNEMERS ■ 135 Medewerkers zijn uitgezonden naar het buitenland; daarmee is Ernst & Young de meest internationale van de ‘Big Four’. De cultuur is er een van presteren en hard werken en dat maakt het moeilijk personeel te vinden en vast te houden: vorig jaar vertrok maar liefst 17,5% van de accountants. De zittenblijvers waarderen de inhoud van hun werk met een 8,5 en de sfeer met een 8,4. De accountants worden in de watten gelegd: chique kantoren en veel geld en ruimte voor ontwikkeling. Iedereen kan meedoen aan een gezondheidsonderzoek. Opmerkelijk: de werknemers van Ernst & Young gezonder dan de gemiddelde Nederlander.
10
TWYNSTRA GUDDE
ADVIESBUREAU: 485 WERKNEMERS
10
BINNENLANDSE ZAKEN OVERHEID: 2152 WERKNEMERS
1
6,03 0
7,11
6,74 0
8,24
Arbeidsvoorwaarden
Arbeidsvoorwaarden
7,57
Arbeidsvoorwaarden
■ De bedrijfscultuur is er een van open deuren en weinig hiërarchisch. In de nieuwe cao ligt de nadruk op flexibel werken: in plaats en tijd. Goed voor de werknemer – als het privé druk is, kun je tijdelijk minder werken – maar ook voor de werkgever, want die kan zorgen voor een optimale bezetting. Medewerkers kunnen arbeidsvoorwaarden tegen elkaar uitruilen en bovenop het opleidingsbudget heeft iedereen een employabilitybudget dat hij vrij mag gebruiken: voor een wijncursus tot het groot rijbewijs. Vooralsnog zijn bankiers hier reuze tevreden: werksfeer en inhoud krijgen beiden een dikke 8. Detail: ING is de eerste grote financiële instelling in Nederland die klimaatneutraal opereert.
Tevredenheid
Tevredenheid
Tevredenheid
ING GROEP BANK- EN VERZEKERAAR; 29.347 WERKNEMERS IN NEDERLAND
■ Terwijl iedereen zich buigt over de nieuwe generatie twintigers, organiseerde Twynstra Gudde dit jaar voor de tweede keer de bijeenkomst ‘Hoe hard kun je gaan’, over dertigers op de arbeidsmarkt. Het is zomaar een voorbeeld van ‘anders kijken’ waarmee Twynstra Gudde zich wil onderscheiden. Ook voor de eigen medewerkers wordt goed gezorgd: een uitgebreid opleidingsprogramma, stoelmassages, een TG-café en sociale activiteiten van zeilen tot skivakanties. Alle medewerkers werken met targets die tussen de een en drie maandsalarissen per jaar kunnen opleveren. Met kantoren vol kunst en een speciale ontmoetingsruimte – compleet met zentuin - stimuleert de organisatie de creativiteit. Een kanttekening: het bureau werkt veel voor de overheid. Wie daar tegen kan, heeft hier een prima tijd; zowel werkinhoud als sfeer worden bijna met een negen gewaardeerd.
Tevredenheid
7,17
Arbeidsvoorwaarden
7,05 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
WATERSCHAP BRABANTSE DELTA WATERSCHAP: 520 MEDEWERKERS
■ Sinds klimaatverandering ‘hot’ is, staan waterschappen in de spotlights. Het gevolg: in plaats van alleen mooie technische oplossingen bedenken, moet het waterschap opeens communiceren met burgers, de overheid en het bedrijfsleven. Maar bij het Bredase waterschap laten ze zich niet gek maken. Werknemers waarderen de werksfeer met een dikke acht en ook het werk is interessant (7,8). Iets minder tevreden zijn ze over de werkdruk en de doorgroeimogelijkheden (beide een 6,5). Een andere parameter voor verandering: sinds ruim een jaar heeft de Brabantse Delta een vrouw in het managementteam. Dat bevalt blijkbaar goed, want een beleid voor meer diversiteit is in ontwikkeling.
36 werk Top 50 Beste arbeidsvoorwaarden:
Tevredenheid
7,31
Arbeidsvoorwaarden
6,91 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
PGGM PENSIOENFONDS: 954 WERKNEMERS ■ Bedrijf met een behoorlijk stoffig én degelijk imago waar de arbeidsvoorwaarden goed zijn geregeld (korting bij het afsluiten van verzekeringen en hypotheken; gemaksdiensten als kapper, was-, strijk- en boodschappenservice). Maar PGGM maakt ook serieus werk van maatschappelijk ondernemen. Nadat bekend werd dat een deel van de 88 miljard euro pensioenvermogen die het fonds beheert, belegd was in de wapenhandel, werden de beleggingen onmiddellijk stopgezet en ethisch adviseurs aangesteld. De gemiddelde startsalarissen zijn voor academici hoog: ruim 49.270 euro per maand. Bijna een kwart van de mensen werkt zo nu en dan thuis en is matig tevreden met de vrijheid die men ervaart in het werken, maar geeft de werksfeer een acht.
Tevredenheid
8,11
Arbeidsvoorwaarden
6,08 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
16 KADENZA ICT EN CONSULTANCY: 100 WERKNEMERS ■ Jong en snelgroeiend bedrijf uit Laren dat ondanks dat uitdrukkelijk aangeeft ook op zoek te zijn naar oudere, dus ervaren werknemers. In de top met meest tevreden werknemers staat deze nieuwkomer op nummer tien: met de werkinhoud en werksfeer zijn de medewerkers net zo tevreden als de andere ict’ers uit de top 25. Bij Kadenza zijn ze er trots op dat ze niet alleen opdrachtgevers helpen oplossingen te vinden, maar dat collega’s dat ook onderling doen. De werkdruk en de doorgroeimogelijkheden zijn gemiddeld: ze krijgen een 6,9, respectievelijk 8.
Gemeente Zwolle Rabobank Achmea Ministerie BZ DNB ING Groep Fortis Belastingdienst Akzo Nobel Ministerie SZW Waterschap Brabantse Delta KPMG Corus PGGM Essent Kadaster UMC Groningen KLM Ernst & Young Gemeente Den Haag Nuon Randstad Ministerie V&W Macaw Gemeente Utrecht Delta Lloyd PricewaterhouseCoopers RDW ProRail Stater Teijin Aramid Gemeente Amersfoort Gemeente Amsterdam Provincie Groningen AT Osborne Saxion Hogescholen Caesar Groep Schiphol Politiekorps Amsterdam Havenbedrijf RTD Gemeente Tilburg Ministerie van Justitie APG Provincie Drenthe Ministerie EZ Vitens Sogeti Heineken Ministerie VROM Equens
Top 50 Tevreden werknemers
TOPdesk Ormit Caesar Group Macaw VX Company Twynstra Gudde Ciber Huxley associates Kadenza AT Osborne Alten PTS Nuon Sogeti NL Eiffel Ordina Schiphol Group Kpmg Arval Gemeente Amersfoort Accenture Corus Royal Haskoning Enst & Young RDW Rabobank Fortis Ricoh Arcadis Provincie Drenthe Achmea Randstad Inter Access Heineken Gemeente Zwolle LeasePlan NL Unique Provincie Zeeland APG Groep HJ Heinz PGGM Delta Lloyd Abbott ING Groep Waterschap Aa en Maas Equens TNO Waterschap Brabantse Delta Waterschap Regge en Dinkel CZ Actief in Gezondheid Ministerie BZK
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
en evreds t t s mee knemer wer
Tevredenheid
8,4
Arbeidsvoorwaarden
5,79 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
TOPDESK ICT EN CONSULTANCY: 225 WERKNEMERS ■ Personeelsfunctionaris Wendy van Slooten: ‘Alles draait hier om de drie V’s: vrijheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid.’ Het zijn vooral de activiteiten als skitripje, teamuitjes en borrelen waardoor TOPdesk hoog scoort op werktevredenheid. Op werksfeer scoort het bedrijf het hoogst (9,4) en op werkdruk het laagst (7,8 ). De startsalarissen zijn echter laag: voor wo’ers 25.855,- euro en voor hbo’ers 24.562,-. De gemiddelde leeftijd is nog geen 27 jaar. Eigen inbreng wordt gewaardeerd en gebruikt, roepen werknemers: ‘Mijn afdeling groeide hard, waardoor het werk onpersoonlijker werd. We kwamen op het idee de afdeling te splitsen in teams. Nu plan ik weer voor vijftien man’, zegt planner Elsbeth Hamberg (28).
Tevredenheid
7,48
Arbeidsvoorwaarden
6,69 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
17 RANDSTAD HR DIENSTVERLENER: 3.281 MEDEWERKERS ■ Randstad is geen goede betaler: 30.000,- is het gemiddelde startsalaris voor academici en hbo’ers. Maar met een 8,5 voor werksfeer hebben de werknemers het er goed naar hun zin. Het is er goed mogelijk parttime te werken en carrière te maken: 77 procent is vrouw. Randstad steekt veel tijd en geld in de training van het overwegend hoogopgeleide personeel – gemiddeld 100 uur per jaar – om hen zo snel mogelijk onder te dompelen in de Randstadbranding. Dat moet wel, want het verloop is hoog: 23,5 procent. Van de ruim drieduizend medewerkers is dan ook 84 procent korter dan tien jaar in dienst.
werk 37
WWW.INTERMEDIAIR.NL INTERMEDIAIR 44 30 OKTOBER 2008
Tevredenheid
8,15
Arbeidsvoorwaarden
6 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
CIBER ICT EN CONSULTANCY: 366 WERKNEMERS ■ Ze bieden de hoogste gemiddelde startsalarissen van de ict-werkgevers in de lijst (36.800) en de langste vakantie (30 dagen standaard). Ciber is een echt Amerikaans bedrijf dat stuurt op resultaat en dat minder aandacht besteedt aan de persoonlijke ontwikkeling van zijn medewerkers en de sociale kant van het werkgeverschap. Typisch voorbeeld van een techneutencultuur: mannelijk, no nonsense, met een directe manier van communiceren. Qua werkwijze is het weinig flexibel. Maar als werknemer ben je dat weer wel als het gaat om werktijden en de plek waar je wilt werken, mits de opdrachtgever waar je bent gedetacheerd daarmee instemt. Werknemers zijn zeer tevreden met zowel de werksfeer (9) als de inhoud van het werk, als de doorgroeimogelijkheden.
Met dank aan: Werving- en selectiebureaus: het Carrièrecafé, Haselhoff Groep, Michael Page, Yer, Yacht Onderzoeksverantwoording De lijst met Beste Werkgevers 2008 is gebaseerd op twee onderzoeken: een naar arbeidsvoorwaarden (111 deelnemers en een naar werknemerstevredenheid (78 deelnemers). Organisaties met meer dan honderd werknemers kunnen deelnemen. Dit keer deden 77 organisaties aan beide onderzoeken mee. Het arbeidsvoorwaardenonderzoek is uitgevoerd door Peter Faber van Bureau UZ3. In dit onderzoek is met een vragenlijst gekeken naar de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden en onder andere ook naar de samenstelling van het personeel, het ziekteverzuim en inspraakmogelijkheden. De vragenlijst is opgesteld door Intermediair in samenwerking met hoogleraar Kea Tijdens van het Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies. Het werktevredenheidsonderzoek is uitgevoerd door Mirjam Baars van onderzoeksbureau SatisAction. Een representatief aantal medewerkers heeft een online vragenlijst ingevuld. De uiteindelijke ranking is gebaseerd op de gemiddelde score op werkinhoud, werksfeer, werkdruk, doorgroeimogelijkheden, vrijheid in het werk en een rapportcijfer voor werktevredenheid. Aan dit onderzoek hebben 78 organisaties deelgenomen.
Tevredenheid
Tevredenheid
7,66
Arbeidsvoorwaarden
6,46 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
GEMEENTE AMERSFOORT
GEMEENTE: 926 WERKNEMERS ■ Steeds meer Randstedelingen kiezen voor de ligging en rust van Amersfoort, dus is er genoeg te doe aan nieuwbouw, kunst en cultuur. Amersfoort is erin geslaagd hoogopgeleide medewerkers aan te trekken, maar die werken nog onvoldoende samen. Het gevolg: eilandvorming. Zowel werkinhoud en werksfeer krijgen een 8,4. De arbeidsvoorwaarden: eindejaarsuitkering, flexibele werktijden, korting op een hypotheek, verzekeringen en bedrijfsfitness. Parttime werken kan– hoewel maar twee procent van het management parttime dat doet. En wie genoeg heeft van Amersfoort neemt zijn intrek in een van de stacaravans door het land waarvan medewerkers gebruik mogen maken.
6,99
Arbeidsvoorwaarden
7,07 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
AKZONOBEL INDUSTRIE:
4.987 MEDEWERKERS IN NEDERLAND Tevredenheid
7,56
Arbeidsvoorwaarden
6,52 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
RDW
PUBLIEKE SECTOR: 1.498 WERKNEMERS ■ De Rijksdienst voor het Wegverkeer is een landelijke overheidsinstantie, verantwoordelijk voor de veiligheid, de administratie en het beheer van het Nederlandse voertuigenpark. Goede startsalarissen voor academici: 41.541 en hbo’ers: 34.819 voor een 36-urige (flexibele) werkweek (maar geen dertiende maand of collectieve winstdeling). 35 Procent van de werknemers is inmiddels de vijftig gepasseerd. De RDW voert een leeftijdsbewust personeelsbeleid om medewerkers zo lang mogelijk optimaal inzetbaar te houden. Dat lijkt te lukken: meer dan eenderde is langer dan twintig jaar in dienst. Een ideale werkgever voor mensen met een passie voor voertuigen - werkinhoud krijgt een 8,4 - maar reken niet meteen op een leaseauto, die is maar voor 14 procent van de werknemers weggelegd.
■ Bij AkzoNobel is het goed verdienen: de grootste verf- en coatingsproducent ter wereld staat in onze top 3 van hoogste gemiddelde startsalarissen in het bedrijfsleven, zowel voor academici (44.101 euro) als hbo’ers (37.847). Ook de overige arbeidsvoorwaarden zijn goed: een collectieve winstdeling: groeps- en individuele bonussen, de 36-urige werkweek kan grotendeels flexibel worden ingedeeld en men heeft de mogelijkheid twee jaar onbetaald ouderschapsverlof op te nemen met ‘terugkeerrecht’ in een gelijkwaardige functie. AkzoNobel is een internationaal bedrijf en heeft met de verhuizing van het hoofdkantoor naar de Amsterdamse Zuidas een bijpassende uitstraling. Inhoud van het werk (7,9) en sfeer (7,8) worden goed beoordeeld, maar de doorgroeimogelijkheden krijgen een laag cijfer: 6,2. Waar de meeste andere bedrijven gemiddeld 87 uur per jaar aan opleidingen kwijt zijn, is dat bij AkzoNobel slechts 24 uur. Vorig jaar viel twee procent van de werknemers uit door stress of burnoutklachten. De werknemers bestempelen de werkdruk als vrij hoog: 6,1.
Tevredenheid
7,72
Arbeidsvoorwaarden
6,31 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
22 SCHIPHOL GROUP: 2.680 WERKNEMERS
■ De Schiphol Group is een semi-overheidsbedrijf: vrij bureaucratisch en geen club van snelle jongens (34 procent is vrouw), maar wie werkt bij een van de grootste luchthavens van Europa heeft iedere dag wel het gevoel een beetje op reis te gaan. De hoogopgeleide werknemers (bijna eenderde) zijn zeer tevreden over de inhoud van hun werk: 8,6, en ook de sfeer is prima: 8,1. Hoewel de gemiddelde startsalarissen relatief laag liggen – academici 33.048 en hbo’ers 31.104 – is er wel een collectieve winstdeling en eindejaarsuitkering voor alle medewerkers. Bovendien mag met korting worden gewinkeld op Schiphol Plaza en kunnen werknemers eens per jaar tegen gereduceerd tarief met KLM vliegen.
WWW.INTERMEDIAIR.NL INTERMEDIAIR 44 30 OKTOBER 2008
werk
column 39 ‘Meneer Tiggelaar’
■
SOGETI
ICT: 3.121 WERKNEMERS ■ Young Professionals starten hier meteen met een twee maanden durende Business Course, die onder andere bestaat uit drie weken opleiding aan de Ohio University in de Verenigde Staten. Net als andere ict-bedrijven leidt Sogeti zijn werknemers goed op (organiseert zelf 1.200 trainingen per jaar, een MBA halen op kosten van de zaak kan ook); de opdrachten zijn dan ook kennisintensief (werkinhoud gewaardeerd met 8,2). Maar er is ook oog voor een goede balans tussen werken privé. Wie eens een jaartje rustiger aan wil doen, kan extra vakantiedagen kopen, maar liefst tot een maximum van vijftig dagen per jaar.
■ Het minimum startsalaris voor academici ligt bij Essent met 35.500 euro zo’n drieduizend boven gemiddeld. Desondanks is Essent niet bepaald een jong bedrijf. Bijna eenderde van de werknemers is ouder dan vijftig. Veel vrouwen lopen er met 23,6 procent ook niet rond, maar dat is begrijpelijk voor een bedrijf met veel monteurs. De vijfdaagse werkweek bij Essent de norm. Vier dagen of minder werken doet maar één op de zes Essentmedewerkers. Essent beweert dat hoogopgeleiden gemiddeld 328 uur per jaar aan scholing besteden. Het mobieltje van de zaak is behoorlijk ingeburgerd. Maar leaseauto’s daarentegen niet.
Vorige week donderdag, kwart over elf. ‘Dus ik zeg dat ik de auto vandaag eigenlijk nog nodig heb en niet pas morgen.’ ‘En?’ ‘Nou, geen probleem. Ze gingen er meteen mee aan de slag. En toen ik hem aan het einde van de dag kwam halen, hadden ze hem ook nog helemaal schoongemaakt!’ ‘En dat doen ze anders nooit?’ ‘Natuurlijk niet. En bovendien...’ Telefoon. ‘Eh, goedemorgen meneer Tiggelaar. U spreekt met Klaas Groothuis van Veluwe Keukens.’ ‘Dat is lang geleden!’ ‘Ja, dat klopt. U bent hier in januari geweest. En hoewel u liever zelf contact wilde opnemen, dacht ik: laat ik toch maar eens terugbellen. Hoe ver bent u met de keuze van uw keuken?’ Smoesjes. Na ons bezoek aan deze overdreven dure keukenwinkel, had ik gebeld met de vraag of ze een paar dingen voor ons wilden nakijken en wilden terugbellen. Nooit
Er is ook nog ander leven op deze planeet; het heet klant meer iets van die poehaclub gehoord. Maar opeens, nu de kranten volstaan met crisisberichten, heeft iemand op de Veluwe het licht gezien: niet alleen wij keukenverkopers zijn belangrijk. Neehee. Er schijnt ook nog ander leven op deze planeet te zijn en het heet ‘klant’. En – nou komt-ie – het schijnt dat wij, op de een of andere manier, qua voortbestaan iets met die bevolkingsgroep te maken hebben! Ondernemend Nederland wordt massaal wakker op dit moment. Het effect van alle crisisberichten van de afgelopen weken is huiveringwekkend. Als zelfs vanuit garagebedrijven en keukenzaken klanten opeens worden teruggebeld. En dan niet om ze te schofferen. Maar om, netjes met twee woorden sprekend, te vertellen dat het tóch snel kan en tóch tegen een redelijke prijs. Binnen de meeste wereldreligies betekent dit soort dingen dat het einde der tijden nabij is. Natuurlijk zou een serieuze managementboekenschrijver nu moeten zeggen dat je je als ondernemer of afdelingschef in tijden van crisis juist niet gek moet laten maken. Dat je niet meteen naar het prijswapen moet grijpen en zo. Maar hé, ik zou wel gek zijn! Ik wacht eerst even af wat voor telefoontjes ik vandaag nog ga krijgen. En morgen. Tot nu toe geniet ik met volle teugen van deze crisis! Ben Tiggelaar
[email protected]