t o t r e k e i s s a l k ‘van ’ r a c t p conce
auto in zicht 1
#2
Voor(r)uitzicht Dit is alweer de tweede editie van Auto in Zicht. Wat ben ik blij met alle positieve reacties op het eerste nummer. Het magazine wordt nog meer gelezen dan ik van te voren had durven dromen. Hartelijk dank hiervoor! Ook wil ik graag in het bijzonder mijn dank uitspreken aan Arjen Woudenberg van KMpublishers, die de productie van het magazine verzorgt. Met ingang van deze editie zijn enkele rubrieken verdeeld over meerdere edities van Auto in Zicht. De rubrieken zijn per nummer los te lezen, maar vormen een geheel over meerdere edities. Op deze manier kan ik u nog beter informeren en kunnen er in de rubriek Autoweg ook langere routes worden behandeld. Vanaf nu is het voor lezers van Auto in Zicht ook mogelijk om zich aan te melden voor een herinneringsemail wanneer er een nieuwe editie online staat. Ga hiervoor naar autoinzicht.nl en laat uw emailadres achter. Hier kunt u tevens alle uitgebrachte edities lezen en downloaden. Zoals u van Auto in Zicht gewend bent, is dit gratis! Minko Soomers Autoinzicht.nl Tip Bij de voorste auto op de afbeelding is de voorruit voorzien van zogenaamde flatblade ruitenwissers. Deze wissers zorgen voor een beter zicht bij neerslag. Door de speciale vorm van de wisserbladen, worden de wissers door de rijwind op de voorruit gedrukt. Hierdoor ontstaat een geruisloze wisfunctie en een streeploos resultaat. 2
3
Inhoud
Onder de motorkap van een Rolls Royce Phantom 6,75 liter V12
autotrend
Tol, milieustickers en vignetten
8
autouniek
Restaureren van een klassieker autosysteem
Branchetaal is wartaal
27
autotip
Het start & stop systeem
39
autoweg
Van Rijn tot delta
45
autotrek
‘Verzorgingsplaats De Lucht’ Colofon
4
5
59
52
17
ontdek macedonië met gosto travel!
6
7
www.gostotravel.nl your guide to get lost in food
r e k c i t s u e i l i m
In Nederland is de regering al jaren bezig met het omvormen van het autobelastingensysteem. Zo is de aloude BPM (Belasting van Personenauto’s en Motorrijwielen), die u betaalde bij de aanschaf van een auto, inmiddels vervangen door een CO2 heffing. Ook zijn er plannen voor het vervangen van de motorrijtuigenbelasting die moet worden betaald om gebruik te mogen maken van de openbare weg. Echter is het plan voor ‘rekeningrijden’ gesneuveld en zoekt men nog naar een alternatief. Als we naar de Europese Unie kijken, zien we dat het autobelastingensysteem in diverse landen verschillend is geregeld. Veel landen hebben al een systeem waarbij de hoogte van de te betalen belasting voor het grootste deel afhankelijk is van het gebruik van de auto. Zo wordt er gebruikgemaakt van tolwegen, vignetten en milieustickers.
milieuzones in Nederland
vrachtwagens, maar ook voor oudere personenauto’s en bestelwagens die op diesel rijden. Als u rijdt in een dieselauto met een eerste toelating van In Nederland kennen we sinds 2007 vòòr 1 januari 2001, dan mag u deze ook milieuzones, echter zijn deze nog wat minder omvattend als bijvoorbeeld zone niet in. Tot 1 mei 2015 wordt er een gewenningsperiode gehanteerd in Duitsland. In Nederland kennen en krijgt u bij het overtreden van deze we milieuzones in ’s Hertogenbosch, regel een waarschuwing. Overtreedt u Amsterdam, Breda, Delft, Den Haag, na deze datum de regel, dan riskeert u Eindhoven, Leiden, Maastricht, een boete van € 160,-. Wilt u toch een Rotterdam, Tilburg, Utrecht, Rijswijk milieuzone in met een voertuig die niet en Arnhem. In deze zones worden vervuilende vrachtauto’s geweerd. Wilt voldoet aan de voorwaarden, dan is het u met een diesel vrachtwagen van meer mogelijk om ontheffing aan te vragen. Ga hiervoor naar de website van de dan 3500 kg (maximaal toelaatbaar desbetreffende gemeente. gewicht) toegang tot de milieuzone, dan zal deze moeten beschikken over een motor met een uitlaatgasnorm Euro - IV, of hoger.
Utrecht
Note Tot 1 januari 2010 kon u voor uw auto ook een rode milieusticker ontvangen. Dit was de meest vervuilende klasse. Vanaf 1 januari 2013 werd deze klasse niet meer toegelaten tot een milieuzone. Deze klasse staat nu gelijk aan een auto zonder milieusticker.
De uitzondering op deze regel is gemeente Utrecht. Hier geldt het inrijverbod van de milieuzone, sinds 2015, niet alleen voor vervuilende 8
9
Deutsche Umweltplakette
In Duitsland wordt er gebruik gemaakt van ‘Umweltplakette’. Deze milieustickers worden enkel afgegeven voor voertuigen die voldoen aan de voorwaarden. Heeft u geen
auto trend
Tol,
n e t t e n g i v n e s
milieusticker en u rijdt toch in een ‘Umweltzone’, dan kunt u een boete krijgen. Er zijn milieustickers voor dieselvoertuigen, maar ook voor voertuigen die rijden op benzine, lpg, elektriciteit, waterstof of een combinatie daarvan.
de voorwaarden in Duitsland
Een groene milieusticker wordt uitgegeven aan alle voertuigen die rijden op waterstof, elektriciteit of een combinatie van benzine/diesel en elektriciteit. Bij een voertuig tot 3500 kg die rijdt op benzine of lpg, dan moet deze een eerste afgifte datum hebben van na 31 december 1992, of voorzien zijn van een motor die voldoet aan de uitlaatgasnorm Euro -I of hoger. (Ook als het kentekenbewijs is voorzien van code U9, E2 of K6, wordt een groene milieusticker uitgegeven. Bij dieselvoertuigen wordt er onderscheid gemaakt tussen gele en groene milieustickers. Hierbij geldt voor gele milieustickers een beperkte toegang. Een gele milieusticker wordt afgegeven voor alle dieselvoertuigen die een datum van eerste afgifte hebben van na 31 december 2000 of voldoen aan de uitlaatgasnorm Euro -III. Heeft uw voertuig een uitlaatgasnorm van Euro-II, dan kunt u een Retrofit roetfilter laten inbouwen om alsnog een gele milieusticker te ontvangen. Bord tolvignet Bulgarije 10
11
Een groene milieusticker wordt afgegeven voor dieselvoertuigen onder de 3500 kg, met een eerste toelating van na 31 december 2005, of als de motor voldoet aan uitlaatgasnorm Euro-IV of hoger. Voldoet uw auto aan de norm van Euro-III, dan kunt u een Retrofit roetfilter laten inbouwen en ontvangt u alsnog een groene milieusticker.
Uitzonderingen
Ook in Duitsland zijn er voertuigen die zijn uitgezonderd. Zo heeft u voor bromfietsen, motoren, scooters, snorfietsen en driewielige voertuigen geen milieusticker nodig. Ook zijn landbouwtractoren, werkverkeer, voertuigen van personen met een lichamelijke beperking en hulpdiensten uitgezonderd. (voertuigen met een Europese toelating van langer dan 30 jaar geleden of een Nederlandse toelating van vòòr 1 januari 1978, zijn ook vrijgesteld van een milieusticker.)
vignetten
Voor verschillende landen in de Europese Unie dient u te beschikken over een vignet, wanneer gebruik wilt maken van de snelwegen van dat land. Dit vignet moet worden geplakt aan de binnenzijde van uw voorruit, op een goed zichtbare plek. Ook voor motoren en aanhangers kan een vignet vereist zijn. De landen die op dit moment gebruik maken van vignetten zijn Bulgarije, Oostenrijk, Tsjechië en
Land
1 of enkele trajecten
België
√
Denemarken
√
Duitsland
Vrachtverkeer Meeste of alle snelwegen
√
Frankrijk
√
Griekenland
√
Groot-Brittannië
√
Italië
√
Kroatië
√
Montenegro
√
Nederland
√
Noorwegen √
Portugal
√
Roemenië
√
√
Servië Slovenië
tolheffing
√
Polen
√ √
Spanje
√ √
Zweden
√
Zwitserland
√
Zwitserland. De kosten zijn afhankelijk van het land, de plek van aanschaf en de geldigheidsduur. Resp. tussen de € 11,65 en ± € 90,-. Rijdt u met een vrachtvoertuig van meer dan 3500 kg, dan heeft u in de Benelux, Denemarken en Zweden een Eurovignet nodig.
Een overzicht van Europese landen met een tolheffing
De meeste landen in Europa kennen een tolsysteem. Geldt er een tolheffing, dan is het is sterk per land afhankelijk, hoe en hoeveel er betaald dient te worden. Landen met een algehele tolheffing op de autosnelwegen zijn onder meer Frankrijk, Griekenland, Italië en Noorwegen. Noorwegen heeft daarbij een interessant systeem. Heeft de overheid de bouwkosten van een bepaald traject via de tolheffing kunnen verhalen op de gebruiker, dan wordt de tol opgeheven. In Duitsland geldt er vanaf januari 2016 een tolheffing en ook België overweegt een algeheel tolsysteem in te voeren. Ook zijn er landen die op enkele trajecten een tol heffen. In Groot-Brittannië
Tolpoort ‘péage’ Frankrijk 12
13
geldt er bijvoorbeeld een tol voor de M6 ten noorden van Birmingham. Nederland is hier ook een voorbeeld van met de heffing van een tol bij de Westerscheldetunnel en de Kiltunnel.
beste wegennet van Europa
Wat voor Nederland het beste systeem zal zijn, zal de toekomst moeten uitwijzen. Dat het huidige systeem zal worden aangepast, is wel gewenst. Want met de huidige CO2 heffing, motorrijtuigenbelasting, accijnzen op brandstof enzovoort, wordt de Nederlandse automobilist als één van de zwaarste belast van Europa. Goedkoper zal het helaas niet worden, maar een systeem waarbij er belast wordt naar gebruik, zoals dat nu in veel landen al is via bijvoorbeeld de tolheffing, zou wel plezierig zijn. Als Nederlander blijft autorijden duur, maar we rijden wel op het veiligste en beste wegennet van Europa. <<<
Mannen Kunnen Koken Speciale aanbieding
Voor de lezers van Auto in Zicht! van € 29,95 voor € 19,95(incl. verzendkosten) Stuur een e-mail naar
[email protected] o.v.v. ’bestelling Mannen Kunnen Koken Auto in Zicht en u krijgt het boek met een factuur thuis gestuurd.
In het kookboek Mannen Kunnen Koken laat Nico den Hollander niet alleen zien dat veel mannen kunnen koken maar vooral hoe leuk dit is! Alle recepten zijn gemaakt voor de keuken thuis, iedereen kan ze maken. 14
15
Naast de traditionele keukengeheimen besteedt hij ook aandacht aan bijvoorbeeld slow cooking, aan boodschappen doen, de kwaliteit van de ingrediënten en de noodzaak van verse producten.
Citroën DS 21 Pallas, 1970 16
17
auto uniek
Restaureren van een klassieker
Het is de droom van menig autoliefhebber: Het rijden in een klassieke auto. Wilt u deze droom verwezenlijken, dan staat u voor een aantal keuzes. Een klassieke auto of oldtimer wordt meestal niet (meer) elke dag gebruikt. Zo kan het voorkomen dat er een moment komt in het leven van de auto, dat deze gerestaureerd dient te worden. Wanneer u een klassieker wilt aanschaffen, kunt u kiezen voor een reeds gerestaureerd exemplaar, of u kunt zelf de auto laten restaureren. Een andere mogelijkheid is de auto geheel zelf te restaureren. Een vereiste is dan wel dat u zich bewust bent van de tijd die het kost en de ruimte die u nodig heeft. Uiteraard helpt het ook wanneer u reeds ervaring heeft met het repareren van auto’s. Arjen Woudenberg, autoliefhebber en trotse eigenaar van een Citroën DS 21 Palllas uit 1970, besloot zijn auto zelf te restaureren.
1970, 1995, 2015 Linkerachterscherm
Op 17 mei 1995 lagen mijn zoon Tim, toen 1 1/2 jaar oud, en ik de bodem te inspecteren van onze nieuwe grote liefde met de toen al respectabele leeftijd van 25 jaar. De liefde die tot vandaag nog steeds bestaat. Ik heb het over onze Citroën DS 21 Pallas halfautomaat uit 1970. Afgelopen maanden heb ik weer regelmatig met zoon Tim, nu 20, onder de DS gelegen, weer om de bodem te inspecteren en..... te restaureren. Na 45 jaar was de kofferbak voor een groot deel aan vervanging toe. We besluiten de restauratie zelf te gaan doen, om budgettaire redenen maar ook omdat we het leuk vinden en denken het te kunnen. Verschillende klussen aan auto en boot hebben bewezen dat we goed kunnen samenwerken en dat we niet bang zijn iets aan te pakken.
Uitgangspunt Schoonkrabben en schuren 18
Het uitgangspunt van de restauratie is dat de carrosserie weer minstens 10 jaar mee moet kunnen gaan. 19
Het uitgangspunt is dus niet waardevermeerdering van de auto of de auto in concoursstaat te brengen. We zijn niet van plan de auto te verkopen, sterker nog, mijn dochter (net 18) kijkt al verlekkerd naar de mooie dame. Ons uitgangspunt houdt niet in dat we concessies doen aan kwaliteit, voor alles gebruiken we nieuw carrosserieplaatwerk en eerste klas spullen en gereedschap.
plasmasnijder
Na het demonteren van verschillende onderdelen als spatborden, brandstoftank, bumper en deuren (wat gaat dat toch makkelijk bij een DS) gaan we de eerste slechte delen uit de auto halen. Na eerst een mal van het desbetreffende carrosseriedeel te hebben gemaakt gaan we aan de gang met de haakse slijper en soms een decoupeerzaag. Wat een ellende, de haakse slijper werkt grof en ruw, maakt veel herrie en kan alleen rechtuit, de decoupeerzaag maakt ook veel herrie en slaat vaak vast.
‘De plasmasnijder is onze held...’ In het prachtige programma Wheeler Dealer hadden we Edd China al eens een plasmasnijder zien gebruiken: de uitkomst. En wat een meevaller, een plasmasnijder is niet eens zo duur! Het voordeel van de plasmasnijder is dat je elke vorm uit metaal kan snijden, de snijsnede erg dun is, hij minder lawaai maakt dan een haakse slijper en.... je kan langs de gemaakte mal heel makkelijk het te vervangen carrosseriedeel uit het nieuwe plaatwerk snijden. Een onmisbaar apparaat, de plasmasnijder is onze held!
Links bijna klaar
Met de plasmasnijder een slecht stuk uit de auto snijden 20
je vervolgens dicht met een speciaal mondstuk op je lasapparaat. Hierna slijp je de lasproppen glad met een afbraamschijf op de haakse slijper. Daarna wordt alles ingespoten met een alu-zinc spray. Langzamerhand zien we aan onze DS een volledig nieuwe achterkant onder onze handen verschijnen.
carrosseriekit
Door het proplassen krijg je tussen twee nieuwe delen of het nieuwe en oude carrosseriedeel een opstaande rand van twee op elkaar liggende delen. Om te zorgen dat er geen vocht trekt in deze kier is er speciaal carrosseriekit, Een lasapparaat hadden we al, veel kit die ook bij nieuwe auto’s gebruikt laservaring (nog) niet. Na een hoop wordt, makkelijk is aan te brengen gestuntel, onnodige ingebrande en binnen 10 minuten droog en gaten en harde taal ontdekten we overspuitbaar is. Een prima afwerking uiteindelijk de ideale instelling van het dus. apparaat. We hebben het plaatwerk De nieuwe delen zetten we in een witte met proplassen vast gelast, voordeel grondverf en daarna spuiten we deze van proplassen is dat het plaatwerk niet delen in de zwarte lak. Omdat onze DS te heet wordt waardoor er minimale een Pallas uitvoering is komt er ook een vervorming optreedt. mooie bekleding in de kofferbak. Het werkt eenvoudig. In de 2 Op dit moment zijn we bezig de auto centimeter overlap van het nieuwe weer in elkaar te zetten en klaar te carrosseriedeel pons je om de 2 maken voor de APK. Begin mei moet ze centimeter een gaatje van 5 mm met op voor de keuring, dit keer maak ik me geen zorgen! <<< een speciale ponstang. Dit gaatje las
proplassen
We hebben de volgende spullen en gereedschappen gebruikt twee bokken, compressor, plasmasnijder (Cut 40 van Weldingtools), Einhell oxymig 101, 0,8 mm lasdraad (1 hele spoel), 1 fles CO2 0,8 mm carrosserieplaat (ca. 2 m2), ponstang, zetbank (70 cm), haakse slijper (afbraamschijf, lamellenschijf, staalborstel) boormachine, schuurmachine, uitdeukhamers, verfkrabber, carrosseriekit in een blik ( Womi Strijkkit), grondverf, aflak, pleisters, garagezeep, goed humeur en veel geduld. Klik hier voor een demo van Tim van de plasmasnijder. 21
Zelf gemaakt onderdeel rechter kokerbalk
Rechter kokerbalk 22
23
Passie voor Italië, cultuur, geschiedenis én voor auto’s
De oogstrelende carrosserie van deze Alfa Romeo Montreal is ontworpen door Marcello Gandini, destijds werkzaam voor Bertone. Gandini is ook verantwoordelijk voor het design van andere Italiaanse beauty’s zoals de Lamborghini Miura, Diablo en de Lancia Stratos. De Alfa Romeo Montreal werd in 1967 als prototype voorgesteld in Montréal. In 1970 beleefde het productiemodel zijn marktdebuut en deze was leverbaar t/m 1977. De 2593cc tellende V8 was goed voor 200 pk en zorgde voor een topsnelheid van 220 km/h! Unieke prestaties voor die tijd. 24
25
In de autobranche wordt rijkelijk gestrooid met afkortingen en productnamen. Deze komt u vooral tegen in brochures en andere reclameuitingen. Maar door al deze benamingen die vaak nog per merk en taal verschillen, wordt het er niet duidelijker op. Branchetaal is wartaal. In deze rubriek worden de meest voorkomende kreten uit de autobranche verklaart zodat ze voor iedereen te begrijpen zijn.
A-stijl
Dit is de metalen verbinding bij de voorruit. Deze ondersteunt het dak en houdt de voorruit op zijn plek. Zie ook B-stijl, C-stijl en D-stijl.
auto systeem
Branchetaal is wartaal
ACC
Adaptive Cruise Control / Automatic Climate Control Bij een Adaptive Cruise Control kunt u naast een snelheid (zie Cruise Control) ook een afstand tot uw voorligger instellen. Het systeem zorgt dan dat deze afstand wordt behouden. Remt Active Body Control uw voorligger, dan vertraagt ook uw Het Active Body Control bemerkt auto. Trekt uw voorligger weer op, bewegingen van de carrosserie. Deze dan versnelt uw auto ook weer tot bewegingen ontstaan bij het versnellen, maximaal de ingestelde snelheid en bij remmen en in bochten. Het minimale afstand. Active Body Control corrigeert deze Het Automatic Climate Control bewegingen zodat de wielen hun grip regelt de temperatuur in de auto. (zie behouden op het wegdek. Airconditioning)
ABC
ABS / ABS+
Anti Blokkeer Systeem ABS voorkomt dat de wielen blokkeren tijdens het remmen. Zo blijft de auto bestuurbaar en staat u sneller stil. Het ABS+ houdt hierbij ook rekening met de ondergrond en past het remgedrag hierop aan. Zie ook BAS
Actieradius
Dit is de afstand die kan worden afgelegd op een volle brandstoftank en/of accupakket. (bij een hybride of elektrische auto.) >>>
Note In de advertentie op de linkerpagina wordt gesproken over verbeterde rijeigenschappen doordat de motor ( Wildcat 410 6.572cc V8) uiterst vooraan geplaatst is. Dit gaat niet altijd op. Het gewicht van de motor kan worden gebruikt om de gewichtsverdeling te beïnvloeden. In Europa hebben de meeste auto’s voorwielaandrijving. Doordat het gewicht van de motor, versnellingsbak, differentieel, en aandrijfassen zich aan de voorzijde bevindt, is het in dit geval gebruikelijk om de motor zover mogelijk naar achteren te plaatsen. 26
27
Autosegmenten Actieve hoofdsteunen
Bij een aanrijding klappen deze hoofdsteunen naar voren, waardoor de kans op letsel aan nek en hoofd wordt verkleind.
Actieve motorkap
Wanneer er een frontale aanrijding plaatsvindt springt de motorkap aan de raamzijde enkele centimeters omhoog. Hierdoor wordt bij de aanrijding met een persoon, de kans op ernstig letsel verminderd. Dit doordat deze niet in contact komt met harde delen zoals de motor.
Actieve veiligheid
Dit zijn zelfdenkende systemen die de veiligheid verhogen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld ABS. Zie ook passieve veiligheid
Actieve wielophanging
Dit systeem past de instelling van de vering en de demping automatisch aan de omstandigheden aan. Dit verhoogt afhankelijk van de gewenste keuze, het comfort, de veiligheid en/of de sportiviteit.
Active Climate Seat Dit is een verwarmings- en ventilatiesysteem op de (voor)stoelen.
Dit geeft de indeling van een autoklasse aan.
Active Torque Transfer
>> A-segment >> B-segment >> C-segment >> D-segment >> E-segment >> F-segment >> G-segment >> H-segment >> I-segment >> J-segment >> P-segment >> T-segment >> V-segment
Dit is een vierwielaandrijving dat de aandrijfkracht individueel over de wielen kan verdelen. Hierdoor blijft optimale grip en dus veiligheid gewaarborgd.
Adaptieve bochtenverlichting
Wanneer een auto is uitgerust met adaptieve bochtenverlichting, draait de koplamp of lichtbundel mee met de stuuruitslag. In het donker heeft u zo beter zicht naar de kant waar u naartoe wilt. Actieve bochtenverlichting doet hetzelfde, maar bereikt dit doel door een extra lamp te laten branden wanneer u een bocht maakt of de richtingaanwijzer inschakelt. Deze functie wordt vaak boven de 50 km/h gedeactiveerd om te voorkomen dat er op een auto(snel)weg continu een extra lamp gaat branden wanneer u wilt inhalen.
‘boodschappen auto’s’ ‘kleine klasse’ ‘Golfklasse’ ‘Middenklasse’ ‘Hoge middenklasse’ ‘Hoofdklasse’ ‘Compacte sportauto’s’ ‘Sportauto’s’ ‘Topklasse’ ‘Midi-MPV’s’ ‘Full-size MPV’s’ ‘Terreinwagens’ ’Busjes’
Voorbeeld Citroën C1, Volkswagen UP! Voorbeeld Opel Corsa, P Seat Ibiza Voorbeeld BMW 1-serie, VW Golf Voorbeeld Honda Accord, , Volvo S60 Voorbeeld Audi A6, Mercedes E-klasse Voorbeeld BMW 7-Serie, Jaguar XF Voorbeeld Toyota GT86 Voorbeeld Lamborghini Huracán Voorbeeld Bentley Fl. Spur Voorbeeld Fiat 500L, KIA Carens Voorbeeld Citroën C4 Picasso Voorbeeld BMW X5, Voorbeeld Ford Transit
* De segmentbenaming verschilt soms per merk of marktbenadering *
Autosegmenten Zie hierboven.
B-stijl
Deze stijl ondersteunt het dak aan de zijkant van de auto achter het voorportier. Zie ook A-stijl, C-stijl en D-stijl.
Balansas
Airconditioning
Deze as reduceert trillingen van de motor, zodat deze nauwelijks doordringen tot het interieur.
Een airconcitioning koelt de lucht voordat die via de ventilatieopeningen het interieur van de auto binnenkomt. De airconditioning kan handmatig semi-automatisch en volledig automatisch te bedienen zijn. Voor meer informatie en de voordelen zie ook Auto in Zicht #1.
Bandaanduiding
De bandenaanduiding vertelt u de maat, het soort band en de maximale snelheid. Het eerste gedeelte geeft 28
29
de breedte van de band aan in millimeters. Het tweede gedeelte de ronding van de wang, in een percentage van de breedte. Heeft de band een ‘R’ aanduiding, betreft het een radiaal band. (beter stuurgedrag) Bij een ‘D’ aanduiding, gaat het om diagonaalband. (betere bescherming tegen beschadiging van de wang) Het gedeelte daarna de velg maat in inches, het cijfer daarachter de maximale last en de letter achteraan de maximale snelheid. Voorbeeld: 195/65 R 16 91 W 195 mm breed, 65% ronding, radiaalband, 16” velg, 615 kg draagvermogen en maximaal 270 km/h. Zie ook tabel pagina 30. >>>
Compacte sportauto
G-segment ‘Compacte sportauto’s’ Toyota GT86 30
31
code 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64
kg 190 195 200 206 212 218 224 230 236 243 250 257 265 272 280
code 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79
kg 290 300 307 315 325 335 345 355 365 375 387 400 412 425 437
code 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94
kg 450 462 475 487 500 515 530 545 560 580 600 615 630 650 670
code 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109
kg 690 710 730 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1030
code 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124
kg 1060 1090 1120 1150 1180 1215 1250 1285 1320 1360 1400 1450 1500 1550 1600
Codes maximum snelheden J 100 km/u
K 110 km/u
L 120 km/u
M 130 km/u
N 140 km/u P 150 km/u
Q 160 km/u
R 170 km/u
S 180 km/u
T 190 km/u
H 210 km/u
W 270 km/u
Y 300 km/u
ZR > 240 km/u
BAS / BAS+
Brake Assist Het BAS systeem herkent een noodstop en voert de remdruk maximaal op, om te zorgen dat het voertuig zo snel mogelijk stilstaat. Het BAS+ systeem gaat nog verder en werkt samen met een systeem voertuigen voor de auto detecteert. In een noodsituatie voert het systeem de remdruk al op, voordat de bestuurder het rempedaal aanraakt. >>>
V 240 km/u
Boxermotor
Bij een Boxermotor liggen alle cilinders onder een hoek van 180 graden tegenover elkaar. De motor kenmerkt zich door zijn compacte bouw en roffelend geluid. Voorbeelden van auto’s met een Boxermotor zijn de Volkswagen Kever en de Subaru Impreza.
(Bij een sedan of hatchback) Bij een stationwagen MPV of SUV, zit deze direct achter het achterportier. Zie ook A-stijl, B-stijl en D-stijl.
CBC
Cornering Brake Control Het CBC verdeelt in bochten de remdruk over de wielen om de auto beter bestuurbaar te houden.
CNG
Compressed Natural Gas Deze brandstof wordt ook wel aardgas (onder druk) genoemd. Door deze hoge druk wordt het aardgas vloeibaar en kan het bij een gelijkblijvende tankinhoud, in grotere hoeveelheden worden opgeslagen dan bijvoorbeeld lpg. Aan de pomp betaal je dan ook niet per liter CNG, maar per kilo. Tip Rijdt uw auto op LPG, tank dan wanneer het koud is, zo krijgt u de meeste brandstof per liter, doordat het gas uitzet bij hitte.
Common rail
Een dieselmotor met common rail technologie heeft in plaats van pompverstuivers een rij aan injectoren die de diesel, onder hoge druk de cilinder inspuiten. Hierdoor wordt de verbranding verbeterd en dus de efficiëntie van de motor. Dit is een uitvinding van de FIAT groep, onder de
C-stijl
Een C-stijl ondersteunt het dak tussen de achterste zijruit en de achterruit. 32
33
noemer van JTD. (uni/multi Jet Turbo Diesel) Inmiddels is dit systeem via patent verkoop aan Bosch geadopteerd door vele automerken en kent dan ook een grote verscheidenheid aan benamingen. (voorbeelden: CDI, TDCi, HDi)
Cruise control
Door middel van de cruise control kunt u een gewenste snelheid vastzetten. Op deze manier kunt u uw voet van het gaspedaal halen zonder dat de auto snelheid verliest. Dit komt ten goede van het rijcomfort en het brandstofverbruik.
D-stijl
Een D-stijl is de achterste dakstijl bij een stationwagen, MPV of SUV en bevind zich tussen de achterruit en de achterste zijruit. Zie ook A-stijl, B-stijl en C-stijl.
Dagrijverlichting
Dagrijverlichting is het branden van de (kop)lampen waarbij de zichtbaarheid van het voertuig wordt vergroot en dus de veiligheid. In de meeste gevallen gaat het om energiezuinige verlichting, waarbij er gebruik wordt gemaakt van LED techniek. >>>
Driver Alert Control ESP Dit systeem bemerkt wanneer een bestuurder de concentratie verliest. Het waarschuwt de bestuurder zodat een mogelijk ongeval kan worden voorkomen.
EBD
Electronic Brake force Distribution EBD verdeelt de remkracht over de voor- en achterwielen. Zo blijft de auto stabiel bij hard remmen.
ECU
Engine management Control Unit Dit systeem regelt het motormanagement. Het zorgt o.a. voor een optimale verbranding van de brandstof.
HEMI
Electronic Stability Program Een ESP zorgt voor het bestuurbaar houden van de auto door het afremmen van individuele wielen. Hierdoor worden onderstuur en overstuur bewegingen van de carrosserie tegengegaan. Ook helpt het tegen het ‘scharen’ van een voertuigcombinatie. Bij onderstuur hebben de voorwielen de nijging meer naar de buitenzijde van de bocht te bewegen dan de stuuruitslag doet vermoeden. Bij overstuur bewegen de achterwielen meer naar de buitenzijde van de bocht. Scharen van een voertuig is instabiliteit die ontstaat wanneer een getrokken voertuig de grip op de ondergrond verliest.
HEMI duidt op halfronde (hemispherical) verbrandingskamers in de motor. Door de halfronde vorm is een groter formaat van de inlaat/ uitlaat kleppen mogelijk waardoor de efficiëntie van de motor wordt verbeterd. Voorbeelden van voertuigen met een HEMI motor zijn Plymouth of Dodge.
Hill hold
Hill hold voorkomt het terugrollen van de auto wanneer deze stilstaat op een helling.
HUD
Head-up Display Bij een auto met HUD wordt essentiële informatie in het gezichtsveld geprojecteerd, zo hoeft de bestuurder zijn blik niet van de weg af te wenden.
Hydropneumatische vering
ISOFIX
ISOFIX is een gestandaardiseerd systeem voor de bevestiging van kinderzitjes.
Katalysator
Een katalysator vermindert de schadelijkheid voor het milieu, van de stoffen die worden uitgestoten via de uitlaat.
Kick down
Een kick down bemerkt wanneer het gaspedaal van een voertuig met automatische versnellingsbak volledig wordt ingetrapt. Het zorgt ervoor dat de automaat één of meer versnellingen terugschakelt, waardoor de gewenste acceleratie wordt bereikt.
kW
KiloWatt Met de term kW wordt het vermogen van een voertuig aangegeven. De term ‘pk’ wordt nog steeds veel gebruikt, maar kW is de officiële standaard.
Bij dit systeem (o.a. van Citroën) wordt de taak van de traditionele spiraalveren 1 kW = 1.36 pk vervangen door bollen, gevuld met 1 pk = 0.74 kW gas. Door met de hoeveelheid gas te variëren, kan de vering comfortabeler <<<wordt vervolgd>>> of stugger worden gemaakt. De veerkracht kan automatisch worden aangepast aan de karakteristiek van het wegdek, waardoor een zeer aangenaam comfort wordt ervaren.
Dagrijverlichting Audi A8 34
35
‘Deze snelweg is niet echt snel ....’ 36
37
auto tip
Het start & stop systeem Veel moderne auto’s zijn voorzien van een systeem dat de motor uitschakelt wanneer de auto stilstaat. Dit Start & Stop systeem is een simpele toevoeging aan de motorelektronica, maar leidt wel tot een brandstofbesparing van 6-10%. Dit is dus gunstig voor het milieu en uw portemonnee.
recente uitvinding?
Hoewel een Start & Stop systeem pas een jaar of 10 gemeengoed is, stamt de marktintroductie al uit 1980. De FIAT groep was het eerste automerk dat met de Ritmo ES, een model met een automatisch uitschakelende en startende motor in het gamma had. Deze techniek werd in de jaren ’90 ook opgepikt door andere merken en verspreidde zich over de gehele automarkt. Tegenwoordig zijn de meeste Start & Stop systemen die door autofabrikanten gemonteerd worden, een systeem van Bosch.
inschakelen
Tellerunit met Start & Stop symbool van een Mini One 38
Het systeem kan per producent licht afwijken, maar over het algemeen is de werking en zijn de randvoorwaarden vergelijkbaar. Wanneer u wilt dat het Start & Stop systeem in werking treedt, zorg dan dat het systeem is ingeschakeld. Dit kunt u controleren door op de knop van het Start & Stop 39
te drukken. Deze wordt aangemerkt met een universeel symbool. Dit symbool is een afbeelding van een ‘A’ met een pijl eromheen. Dit symbool gaat dan ook branden bij uw teller unit. Licht het op, dan staat het aan, staat er een streep door of staat er “off” bij, dan is het uitgeschakeld.
de werking
Als u gebruik wilt maken van het Start & Stop systeem, zorg dan dat deze is ingeschakeld. Wanneer u de auto stilzet, schakel dan de versnellingsbak in de neutraalstand (middenstand) en haal uw voet van het koppelingspedaal. De motor slaat dan af. Trapt u het koppelingspedaal weer in, dan start de motor weer en kunt u wegrijden. Heeft uw auto een automatische transmissie, dan slaat de motor automatisch af wanneer u stilstaat en het rempedaal ingedrukt houdt. Laat u het rempedaal los, dan start de motor weer en kunt u uw weg vervolgen.
Start & Stop systeem in beeld Bekijk hier een video over het Start & Stop systeem. (Engelstalig)
wanneer werkt het?
verbruikers
Om een juiste werking van het voertuig te kunnen blijven garanderen, zijn er door de producent randvoorwaarden opgesteld. Door deze voorwaarden wordt de veiligheid verhoogt en wordt de elektronica niet te zwaar belast. Om het Start & Stop systeem te kunnen gebruiken, moet er aan de volgende voorwaarden worden voldaan. ∞∞ ∞∞ ∞∞ ∞∞ ∞∞ ∞∞ ∞∞ ∞∞
Het Start & Stop systeem herkend ook wanneer er grote energieverbruikers aan staan. Hierbij kunt u denken aan de voorruit ontwaseming, achterruit verwarming, een kachelmotor op maximale snelheid of een airco die meer dan 6 graden moet koelen. (ingestelde temperatuur t.o.v. de buitentemperatuur.) Als het systeem bemerkt dat er veel energie wordt gevraagd, dan wordt het Start & Stop systeem gedeactiveerd om de belasting van de accu te beperken. <<<
De motor moet op bedrijfstemperatuur zijn ( 80-90 graden Celsius) De bestuurdersgordel moet zijn vastgeklikt in het gordelslot. De accutemperatuur moet tussen de 2 en 35 graden Celsius zijn. De accu moet in goede conditie verkeren. De snelheid moet boven de 10 km/h zijn geweest. Het voertuig moet stilstaan. Het bestuurdersportier moet gesloten zijn. De motorkap moet gesloten zijn. 40
41
Jaguar C-X17 concept 42
43
auto weg
Van Rijn tot delta De rivier de IJssel is een aftakking van de Rijn en stroomt vanaf Westervoort naar de rivierdelta nabij Kampen, het IJsselmeer in. Dankzij de gunstige ligging en goede bevaarbaarheid, is de IJssel al eeuwen lang een drukbezochte handelsroute en zorgde de IJssel voor grote bloei en welvaart in de Nederlandse Hanzesteden. Aan de andere kant, vormde de IJssel ook een ‘snelweg’ voor lieden met een minder goedwillende bedoeling. Zoals voor de Vikingen die aan het eind van de 9e eeuw een spoor van vernieling achterlieten in de dorpen en steden langs de IJssel. Dit resulteerde in betere verdedigingswerken, waardoor aanvallen in de toekomst konden worden afgeslagen. In veel van de steden langs de IJssel zijn er nog resten van de verdedigingswerken en stadsmuren te bezichtigen. Door het historisch belang van de rivier en het aantrekkelijke landschap, des te meer reden om deze regio te bezoeken. Auto in Zicht neemt u mee op een autoroute langs de IJssel, van Rijn tot Delta.
44
45
Westervoort
We starten onze route in Westervoort, hier takt de IJssel af van de Neder-Rijn, die via het Pannerdensch kanaal gevoed wordt door rivier de Rijn. Rijkswaterstaat reguleert de waterstanden door middel van een netwerk aan gemalen en regelwerken. Zo wordt de bevaarbaarheid van de rivieren gewaarborgd en kan er bij een hoge waterstand van de Rijn meer water afvloeien via de IJssel. De IJssel heeft recht op 1/3 deel van het water van de Neder-Rijn, maar kan via het regelwerk op de Hondsbroeksche Pleij, bij Westervoort, meer water toebedeeld krijgen. De IJssel heeft namelijk ruime uiterwaarden, waardoor de rivier bij hoogwater op sommige plekken honderden meters breed kan zijn, zonder dat het waterpeil tot extreme hoogte stijgt.
Lathum
We vervolgen onze route en rijden via de IJsseldijk in noordoostelijke richting. De dijk geeft een mooi zicht op de IJssel, die zich slingerend een weg baant door het landschap. Doordat de IJssel hier een geringe breedte heeft, is de rivier van dichtbij te bewonderen en ziet u niet zelden een flink vrachtschip op een steenworp afstand passeren. We naderen Lathum, een dorp met maar iets meer dan 550 inwoners, in de gemeente Westervoort. Lathum is ontstaan in de middeleeuwen uit een bestuurlijke samenwerking (bannerij) tussen Bahr en Lathum. Het dorp is vooral bekend vanwege de nabijgelegen Lathumse plas. Dit is een natuur- en recreatiegebied dat in verbinding staat met de IJssel. Ook is hier een bungalowpark gerealiseerd, waardoor (tijdelijke) bewoners direct vanuit huis kunnen genieten van de omgeving.
Oude IJssel bij Doesburg 46
47
Giesbeek
Wanneer we over de Rivierweg Lathum passeren, hebben we aan de linkerzijde een mooi uitzicht over de Lathumse plas. Na een kleine 4 kilometer komen we aan in Giesbeek. Dit dorp met amper meer dan 3600 inwoners heeft een rustieke uitstraling. Het aangezicht van de dorpskern wordt bepaald door een 19e-eeuwse windmolen waarin graan werd gemalen. ( Molen ‘de Hoop’) Tegenwoordig is deze molen nog wekelijks in werking en levert deze graan voor diverse bakkers. De molen is op zaterdagen tussen 9:00 uur en 13:00 uur werkend te bezichtigen.
Doesburg
Wanneer we verder rijden over de Rivierweg/ N338, krijgen we na enkele honderden meters de IJssel weer in beeld. Via de Bingerdenseweg, te Wemmersweerd, naderen we Doesburg. In deze stad mondt de Oude IJssel uit in de IJssel. De ‘Olde Iessel’ ontspringt in Duitsland en stroomt door de Achterhoek, via Ulft en Doetinchem naar Doesburg.
Binnenstad
In het stadscentrum is nog goed te zien dat Doesburg de eerste Hanzestad is die we op onze route tegenkomen. De stad ademt werkelijk historie en dit is dus een goede reden om de auto even aan de kant te zetten. In het centrum is een grote (gratis) parkeergelegenheid, ‘de Bleek’ genaamd. Vanaf deze parkeerplaats is de historische binnenstad binnen enkele minuten, te voet te bereiken. De oude vestingstad heeft een rijke geschiedenis en kent nog vele historische gebouwen. Het hoogtepunt is letterlijk de Martinikerk, waarvan de toren 94 meter hoog boven het maaiveld uitsteekt.
Stadsbierhuys de Waag in Doesburg 48
49
Doesburgse mosterd
Als we dan toch in Doesburg zijn, kunnen we uiteraard niet vertrekken zonder te genieten van de lokale specialiteit: de Doesburgse mosterd. Dit kan natuurlijk door middel van het kopen van de mosterd op de markt, de supermarkt, delicatesse zaken of een bezoek aan de mosterdfabriek aan de Boekholtstraat 22, maar het is extra bijzonder om de mosterd te proeven op een middeleeuwse locatie. Dit doen we in ‘Stadsbierhuys de Waag’. Dit grand-café is gevestigd in een pand uit 1478 en is tevens de oudste
horecagelegenheid van Nederland. Hier kunt u in de geriefelijke warmte van de openhaard, genieten van een heerlijke mosterdsoep, uiteraard gemaakt van Doesburgse mosterd.
IJsselvallei en het heuvelachtige landschap van de Veluwezoom. Aan de parallelweg van de N348, die de verbindingsroute tussen de A348 en Zutphen verzorgd, bevindt zich aan de Arnhemsestraatweg ‘Hof te Dieren’. Dit is de grootste ommuurde wijngaard van Nederland waar rode-, witte- en roséwijnen op traditionele wijze gebrouwen worden. Deze biologische wijnen zijn al diverse malen in de prijzen gevallen en de wijngaard is te bezoeken voor een rondleiding en/of proeverij.
Dieren
Na de hernieuwde energie die de stop in Doesburg ons gegeven heeft, verlaten we de stad aan noordelijke zijde en steken de IJssel over naar het plaatsje Dieren. Deze plaats aan de westkant van de IJssel telt zo’n 17.000 inwoners en vormt qua landschap een overgang tussen de
Martinikerk in Doesburg 50
51
Vervolg
In de volgende editie van Auto in Zicht, vervolgen we onze route langs de IJssel. We rijden dan onder andere via Brummen naar Bronkhorst en via Zutphen naar Deventer. <<<Wordt vervolgd>>> Tip Aan het einde van deze rubriek wordt de link van de route gepubliceerd. U kunt dan met behulp van Google Maps zelf van deze prachtige route genieten.
p s g n i ‘Verzorg
het begin
Door het toenemende interlokale verkeer kwam er, in de jaren ’30 van de vorige eeuw, behoefte aan een veilige en snelle manier om mensen en goederen over grotere afstanden te verplaatsen. Tot dan toe gebeurde dit via rijkswegen die door steden en dorpen liepen. Deze wegen waren niet voorzien van rijbanen of wegbelijning en dit zorgde vaak voor onduidelijke en gevaarlijke situaties. Een eerste stap werd ondernomen in 1933, toen de Rijksweg 13 werd geopend tussen Den Haag en Rotterdam. Deze weg was voorzien van vier rijstroken en ongelijkvloerse kruisingen. Een rijbaanscheiding was nog niet aanwezig. Hierdoor was dit officieel nog geen snelweg.
van het overige verkeer. De benaming ‘parkeerstrook’, werd later vervangen door ‘vluchtstrook’, om onderscheid te kunnen maken tussen een wegvak waar parkeren is toegestaan en een wegvak, enkel bedoeld voor stilstaan bij nood. Echter was deze A12 wel de eerste snelweg ter wereld die voorzien was van een dergelijke strook.
tanken langs de snelweg
Door het groeiende aantal voertuigen die gebruik maakte van de Nederlandse snelwegen, kwam er ook behoefte aan het bijvullen van de brandstoftank. Omstreeks 1942 kende Nederland namelijk het op één na grootste snelwegennet van De eerste Nederlandse snelweg werd Europa (na Duitsland). In deze tijd opengesteld in 1937. Deze weg kreeg de kon er uitsluitend getankt worden naam A12 en verzorgde de verbinding bij brandstofdepots bij bijvoorbeeld tussen Voorburg en Zoetermeer. drogisterijen, fietsenmakers en bij Ook was deze weg voorzien van enkele benzinepompen langs een parkeerstroken, zodat stilstaande (provinciale) weg. Na het einde van voertuigen konden worden gescheiden de tweede Wereldoorlog werd er
de eerste snelweg
52
53
auto trek
’ t h c u L e D s t a a l
Als we over de Nederlandse snelwegen door het landschap rijden, zien we om de paar kilometer wel een afslag. Dit kan een knooppunt zijn, een aansluiting op een lokaal- of provinciaalwegennet, een tankstation, of rustplaats met of zonder wegrestaurant. Hoewel we dat tegenwoordig heel normaal vinden, is dat Europees gezien helemaal niet zo gebruikelijk. In Duitsland bijvoorbeeld, liggen de tankstations langs de snelweg meestal meer dan 40 kilometer uit elkaar. Vaak moet u daarvoor nog de snelweg af ook. Maar hoe is dit Nederlandse gebruik eigenlijk begonnen?
Restaurant ‘De Lucht’ circa 1952 54
55
besloten om ook tanken langs de snelweg mogelijk te maken. Het eerste tankstation langs de snelweg, was een servicestation van Purfina en opende in 1948 haar deuren.
eten langs de snelweg
Naast het vullen van de brandstoftank van de auto, is het natuurlijk voor bestuurder en passagier(s) ook belangrijk om regelmatig de eigen brandstof aan te kunnen vullen. Zo ontstond er langs de snelweg ook de mogelijkheid om te eten. Deze ‘verzorgingsplaatsen’ werden gebouwd langs de snelweg en ontvingen een eigen afslag. Of dit werd gecombineerd met een afslag naar een plaats of provinciale weg, waarbij de automobilist na het bezoeken van de verzorgingsplaats direct de snelweg weer kon oprijden.
eeuwen die erop volgde bleef de horeca er vertegenwoordigd. Zo werd er aan het begin van de 19e eeuw bijvoorbeeld nog gesproken over ‘Herberg de Logt’. Toen in 1958 de aangrenzende snelweg (A2) werd geopend, lag verzorgingsplaats ‘De Lucht’, ineens aan de snelweg. Zodoende ging ‘De Lucht’ de geschiedenisboeken in als het allereerste snelwegrestaurant van Nederland.
‘De Lucht’ op dit moment
Tegenwoordig is ‘De Lucht’ flink groter dan in de vroege jaren. Zo is er op de oorspronkelijke locatie aan de westzijde van de A2, een La Place restaurant gevestigd, een Subway (broodjeszaak) en een Burger King die allen de naam ‘De Lucht’ dragen. Ook kan men er tanken en zijn er snelladers aanwezig voor het laden van elektrische auto’s en plug-in hybride voertuigen. Aan de overzijde van de snelweg is er voor verkeer dat in noordelijke richting rijdt, een tankstation. Via een voetgangerstunnel staat deze plaats In 1938 opende er een wegrestaurant in verbinding met de horeca aan de met bescheiden tankstation op een westkant van de snelweg. Ook heeft historische locatie langs een provinciale deze onderneming een tweede locatie weg. De onderneming aan de Drielse geopend aan de A59 in gemeente Wetering (in de Bommelerwaard) kreeg Bernheze. Ook deze locatie draagt de de naam ‘De Lucht’. De naam van deze naam ‘De Lucht’ en beschikt over een locatie is minstens 400 jaar geleden La Place restaurant, Burger King en ontstaan, waar er destijds een biertje Subway. Ook tanken is hier mogelijk. kon worden genuttigd in de boerderij <<< van ‘Anna op de Locht’. Ook in de
‘verzorgingsplaats De Lucht’
56
57
Colofon
Het woestijnklimaat van de Amerikaanse staat Arizona is perfect voor het conserveren van een carrosserie. Echter zal het lastig worden om deze Studebaker Sedan uit 1931 nog te redden.
Titel Auto in Zicht Auteur Minko Soomers Uitgever KMuitgevers | KMpublishers Fotografie Antonio Ponte, Vladimir Petkov, Toyota UK, Audi USA, The Car Spy,
Ben McLeod, Sorensiim, Jeroen van Lieshout, Jamie, Stephen Woolverton, Jim Forest, Erik Tjallinks, Jan-Willem Boot, Jaguar MENA, Fiat Chrysler Automotive, Minko Soomers, e.a. Ontwerp en productie Com Op!, www.com-op.nl Gepubliceerd via issuu.com / hardcopy op bestelling
[email protected] Youtube: https://www.youtube.com/c/AutoinzichtNl © 2015 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
58
59
otu n thci
In het volgende nummer van Auto in zicht kunt u o.a. lezen: ∞∞
AUTOmatisering op de openbare weg
∞∞
Branchetaal is wartaal deel 2
∞∞
Met de auto op vakantie
∞∞
Van Rijn tot delta deel 2
3#
60
