Objectief Onafhankelijk Overzichtelijk & ondernemend
Van familiebedrijf naar familiekapitaal Vóór en na de bedrijfsoverdracht
Praktijkdag: 'De Switch naar Advieskantoor' Bunnik, 18 november 2014 drs J.J.A. Knol, 06 - 8197 2288
Agenda
1.
Verkoop klaar maken van uw onderneming
2.
Bedrijf verkocht: wat nu?
2
Spreker: Jeroen Knol Financieel directeur voor uw privé vermogen
Investeringsstrategie
Structurering vermogen
Onderneming & opvolging
Financieel planner / vermogensregiseur
Sparring-partner
Advisering over vermogensstrategie, zowel zakelijk als privé
Afstemming en aansturing banken en externe adviseurs
Zorg dragen voor concrete uitvoering: “Het is goed geregeld”
3
Trusted Advisor Vertrouwen volgens Van Dale: – Geloof in iemands goede trouw en eerlijkheid Komt te voet, gaat te paard Adviseur als vertrouwenspersoon & raadgever Combinatie vereist van: – Harde kennis in de breedte: 70/30-regel – Soft skills: m.n. inlevingsvermogen
Observatie Abn Amro:
Uit presentatie 1 oktober 2014 Trends in het intermediaire landschap Han Meesters Sector Banker Zakelijke dienstverlening
Overdrachtproces 1. Verkoop klaar maken
Voorbereiding
benaderen kopers
Onderhandelen
Due Dilligence
Deal !
En dan ??? Wanneer te beginnnen? NU ! 8 tot 10 jaar voordat u wilt stoppen
6
Emotionele bezwaren 1. Verkoop klaar maken Verlies van controle en macht Verlies van identiteit Vooringenomenheid t.a.v. planning Geen pijnlijke keuzes willen maken Angst voor pensionering Creëer “veilige” omgeving Start met een Noodopvolgingsplan 7
Waarom verkopen? 1. Verkoop klaar maken Hoogste prijs of continuïteit van de onderneming?
Maak motieven helder: koper wil het weten! Motief bepaalt type koper en daarmee voorbereiding: – Familie / personeel / MBO – MBI – Strategische of Financiële Koper
Zorg voor plan B!
8
Organisatie governance 1. Verkoop klaar maken
Wat wilt u overdragen? Waarin is de koper geïnteresseerd?
Aandelenbezit
Zeggenschap
Dagelijkse leiding
Bent u bereid om mee te financieren? Behoud van zeggenschap/betrokkenheid ? 9
Optimalisatie structuur 1. Verkoop klaar maken
Scheiding privé- en ondernemingsvermogen Pensioen Beleggingen
Verkoop inclusief of exclusief uw bedrijfspand? Bedrijfspand
Onderneming
Tussen holding BV
Afscheiding merkenrechten, patenten, octrooien? Knip in meerdere ondernemingen? 10
Verdere voorbereidingen 1. Verkoop klaar maken Bedrijfseconomisch: van fiscale winst naar commerciële winst – Wijziging waarderingssystemathieken – Vrijval “verborgen” winsten – Normalisatie voor privé zaken – Verbeteren kerncijfers
Organisatie: van persoonlijke naar zakelijke goodwill – Versterken management – Vastlegging ondernemingsstrategie en businessplannen – Maak een SWOT-analyse!
11
Verkoop klaar maken DGA 2. Bedrijf verkocht: wat nu?
Persoonlijk: – Is er leven na de verkoop? – Invulling uitgestelde wensen / dromen?
Financiële doelstellingen – Inkomen – kapitaalbehoud
Secundaire doelstellingen: – Overdracht volgende generatie – Tweede woning, boot of kunst? – Nieuwe investeringen? – Maatschappelijke doelen, Charity management, Social Venturing?
12
Maak een business plan voor uzelf 2. Bedrijf verkocht: wat nu?
Inkomensplanning – Invulling inkomensdoelstelling – Box 1 optimalisatie
Vermogensallocatie – Acceptabel beleggingsrisico? – Spreiding risico’s – Compartimentering
Vermogensstructurering – Beleggen in BV of in privé?
Estate planning – Testamentoptimalisatie – Schenkingsplan 13
Compartimentering van vermogen 2. Bedrijf verkocht: wat nu?
Inkomenszekerheid
Lange termijn: kapitaal pas nodig over 20 jaar Spreiding: vooraf niet te voorspellen welk deel beste performance zal opleveren Flexibiliteit: helft vermogen snel in cash om te zetten 14
Portefeuille strategie 2. Bedrijf verkocht: wat nu? “CORE”: 60-70% Portefeuille die de markt volgt op basis van passief vermogensbeheer d.m.v. indextrackers tegen lage kosten “SATELITES”: 4 x 10% Strategieën die de mogelijkheid bieden om -na kostende markt te verslaan – Over- / onderwegen beleggingscategorieën – Stockpicking binnen specifieke categorie – Alternatieve strategieën
β α
15
Directe investeringen en OG 2. Bedrijf verkocht: wat nu?
B B B
Bewuste keuzes
Bekend & Begrijpelijk
Betrokkenheid
16
Structurering BV of privé 2. Bedrijf verkocht: wat nu?
Vrijgestelde Beleggingsinstelling Onbelast beleggen in de BV: vrijstelling vennootschapsbelasting Verhoging netto-rendement Vervelende voorwaarden, maar in de praktijk oplosbaar Vanaf circa € 1.500.000 aan beleggingen en liquiditeiten
17
Estate planning 2. Bedrijf verkocht: wat nu?
Vermogensoverdracht bij overlijden Testament-advies Optimalisatie huwelijks voorwaarden Vermogensoverdracht bij leven Schenkingsplan Vermogensoverdracht aan goede doelen Fonds op naam ‘Eigen’ ANBI-stichting
18
Vragen?