Uw legaat is hun toekomst

Uw legaat is hun toekomst

© Francesco Zizola / Noor

Artsen Zonder Grenzen in uw testament

ANTWOORDEN OP UW VRAGEN OVER LEGATEN EN SCHENKINGEN 1

© Sven Torfinn

Een gebaar met een bijzondere waarde Terwijl u deze brochure leest, geven honderden mede­ werkers van Artsen Zonder Grenzen (AZG) het beste van zichzelf in de verste uithoeken van de wereld. Voor hen is het telkens weer bijzonder om te vernemen dat iemand AZG in zijn of haar testament heeft opgenomen. Een schenking of legaat aan AZG is niet zomaar geld, maar heeft voor ons een heel speciale waarde. Zonder de steun van mensen zoals u, zouden wij ons werk immers niet kunnen doen. De omstandigheden waarin we werken, zijn vaak moeilijk en niet zonder gevaar, vooral bij conflictsituaties. Tegenover de onverschilligheid en het onaanvaardbare, stellen wij onze inzet en vastberadenheid. We proberen zo snel mogelijk ter plaatse te zijn en redden op die manier dagelijks vele mensenlevens. Binnen 24 uur kan AZG hulp bieden, overal ter wereld, ook op plaatsen waar andere hulporganisaties niet komen.

“UW STEUN BETEKENT NIETS MINDER DAN EEN LEVENSKANS VOOR ZOVEEL MENSEN” Met uw engagement en onze daadkracht kunnen wij samen voor velen het verschil maken. Daarom is uw laatste wilsbe­ schikking zo belangrijk voor ons. Wanneer u AZG opneemt in uw testament, heeft dat een grote morele waarde. Uw steun geeft zoveel mensen een kans op leven. Ik dank u alvast voor uw solidariteit. Christopher Stokes, Algemeen Directeur Artsen Zonder Grenzen.

2

Artsen Zonder Grenzen voert uw wilsbeschikking uit NOODHULP EN MEDISCHE ACTIE AZG heeft een jarenlange ervaring op vlak van noodhulp en medische zorg. Iedere dag opnieuw staan onze vastberaden en deskundige mede­ werkers klaar om medische hulp te bieden aan slachtoffers van rampen, oorlogen en epidemieën. AZG strijdt tegen hongersnood, behandelt gewon­ den en zieken, en treedt preventief op om erger te voorkomen. Zo worden ieder jaar honderd­ duizenden kinderen gevaccineerd en bieden we basis­opleidingen aan lokale chirurgen en medisch personeel. Op langere termijn ijvert AZG voor toe­ gang tot gezondheidszorg voor iedereen en gratis medicijnen voor de allerarmsten.

DIRECTE ACTIE

3

© Robin Meldrum

Dankzij onze permanente aanwezigheid in meer dan 60 landen, kunnen de AZG-noodhulpteams snel ter plaatse zijn, zelfs in zeer ontoegankelijke en afgelegen gebieden.

© Stephan Grosse Rueschkamp/MSF

Een goed georganiseerd logistiek apparaat is on­ misbaar voor een kwalitatieve hulpverlening: AZG beschikt over snelle en aangepaste trans­ portmiddelen, materiaal voor waterzuivering, re­con­structie en niet te vergeten: onze medische kits voor noodsituaties. Deze kits zijn het resul­ taat van een jarenlange terrein­ ervaring. Andere organisaties, waaronder de Wereld­ gezond­ heids­ organisatie, gebruiken ze nu ook.

ARTSEN ZONDER GRENZEN SPREEKT ZICH UIT OVER MISTOESTANDEN Noodhulp alleen is niet genoeg. Op vele plaatsen in de wereld worden de mensenrechten geschonden. Artsen Zonder Grenzen is hier dikwijls de enige getuige van en ziet het als haar plicht om de publieke opinie hierover te informeren via de media, soms in samenwerking met andere orga­ nisaties die zich inzetten voor de mensenrechten.

NOBELPRIJS VOOR DE VREDE In 1999 ontving Artsen Zonder Grenzen de Nobel­ prijs voor de Vrede, zowel voor haar medisch werk als voor haar optreden als pleitbezorger van de meest kwetsbare bevokingsgroepen.

4

U wenst een deel van uw vermogen aan AZG na te laten U bent vrij te kiezen aan wie uw nalatenschap toekomt. De enige beperking: het voor­behouden erfdeel dat aan bepaalde erf­genamen (uw kinderen, officiële partner …) toekomt. Artsen Zonder Grenzen heeft het recht legaten (= schenkingen bij testament) te aanvaarden. Een legaat valt slechts open na het overlijden van de erflater en kan alleen uit­gevoerd worden op grond van een testament.

UW TESTAMENT KAN OP DRIE MANIEREN WORDEN OPGESTELD: HET EIGENHANDIG TESTAMENT

dient helemaal door uzelf met de hand te zijn geschreven, gedateerd en gehandtekend. We raden u aan het in bewaring te geven bij een notaris van uw keuze. Verder in deze brochure vindt u drie voorbeelden. Wij raden u echter aan altijd uw notaris te raadplegen bij het opstellen van uw tes­ tament om iedere mogelijke latere discussie over de interpretatie van uw testament te voorkomen. HET AUTHENTIEK OF NOTARIEEL TESTAMENT

wordt door de notaris geschreven, volgens hetgeen u hem dicteert. Dit testament, dat u ondertekent, wordt door de notaris bewaard. De kostprijs voor een notarieel testament bedraagt ongeveer 200 €. HET INTERNATIONAAL TESTAMENT

wordt door de erflater voorgelegd aan de notaris. Die stelt een verklaring op en bewaart die samen met het testament in een verzegelde omslag. 5

VOORBEELD 1

Bijzonder legaat voor AZG U wenst een bepaalde som geld, een roerend of onroerend goed of een deel van uw bezittingen aan Artsen Zonder Grenzen na te laten: Ik ondergetekende (naam, voornaam, adres), verklaar mijn testament als volgt op te maken / aan te passen. Eventueel: Ik herroep al mijn testamenten en laatste wilsbeschikkingen die ik voor deze zou gemaakt hebben. Ik vermaak al mijn goederen aan:

(naam, voornaam, adres), die ik aanstel als algemeen legataris. Mijn algemeen legataris zal volgende bijzondere legaten dienen uit te voeren. Ik vermaak aan de vzw Artsen Zonder Grenzen, Dupréstraat 94 te 1090 Brussel, ondernemingsnummer: BE 0421-446-093: > een som van >

euro procent van mijn vermogen

> volgende onroerende goederen: > volgende roerende goederen: > enz…

Gedaan te (plaats), op (datum) (Handtekening) 6

VOORBEELD 2

Algemeen legaat voor AZG U heeft geen reservataire erfgenamen* en u wenst Artsen Zonder Grenzen als algemeen erfgenaam aan te wijzen. Ik ondergetekende (naam, voornaam, adres), verklaar mijn testament als volgt op te maken. Eventueel: Ik herroep al mijn testamenten en laatste wilsbeschikkingen die ik voor deze zou gemaakt hebben. Ik vermaak al mijn roerende en onroerende goederen aan Artsen Zonder Grenzen, Dupréstraat 94 te 1090 Brussel, ondernemingsnummer: BE 0421-446-093, die ik aanstel als algemeen legataris. Indien u andere personen wenst te begunstigen (kennissen of vrienden) kunt u het volgende toevoegen: AZG, in de hoedanigheid van algemene legataris, zal volgende bijzondere legaten** dienen uit te voeren. > Ik vermaak aan

de som van euro

> Ik vermaak aan de volgende goederen: > enz…

Gedaan te (plaats), op (datum) (Handtekening) * Reservataire of voorbehouden erfgenamen zijn erfgenamen die niet onterfd kunnen worden: kinderen, de langstlevende echtgenoot of echtgenote en de ouders van de overledene. ** Indien u een duolegaat op het oog heeft (zie hierna), dient u hieraan toe te voegen: “vrij van successierechten”. 7

Het duolegaat, een interessante formule voor mensen zonder erfgenamen in de eerste graad Via het duolegaat kunt u uw neven, nichten, vrienden… in nettotermen méér nalaten dan zonder duolegaat, en tegelijkertijd ook een legaat toekennen ten voordele van een goed doel, zoals Artsen Zonder Grenzen. Het Gewest ondersteunt dit initiatief (het ontvangt minder successierechten).

WAT IS HET DUOLEGAAT?

Het duolegaat vindt zijn oorsprong in artikel 64, alinea 2 van het Wetboek van Successierechten. Dat stelt dat men in een testament kan bepalen dat persoon X een legaat ontvangt, vrij van successie­ rechten, op voorwaarde dat persoon Y de last tot betaling van de successierechten van X overneemt. EEN DUOLEGAAT MOET AAN 3 VOORWAARDEN VOLDOEN:

> U stelt een testament op. > U geeft een legaat aan één of meerdere personen (persoon of personen X) van uw keuze. > U geeft een tweede legaat ten voordele van een vzw (rechtspersoon Y), die u gelast alle successierechten te betalen. Het voordeel van het duolegaat ligt in het verschil in successierechten die een privépersoon (tot 65%) dient te betalen in vergelijking met een vzw (8,8% in Vlaanderen, 12,5% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en 7% in Wallonië). Daarnaast hangt het percentage van de successierechten ook af van de omvang van het legaat en de graad van familieverwantschap. Hoe groter de verschillen tussen de tarieven voor particuliere legatarissen en de tarieven voor vzw’s, des te groter het financieel voordeel voor uw bijzondere legatarissen. Een voorbeeld op de pagina hiernaast. 8

HOE WORDT DIT BEREKEND Louis, uit Gent is 65 jaar en weduwnaar. Hij heeft geen reservataire erfgenamen. Bij testament laat hij 25.000 euro na aan zijn vriend Guido. ZONDER DUOLEGAAT:

Louis laat 25.000 euro na aan Guido en niets aan AZG. Bij de overdracht na zijn dood wordt de erfenis als volgt verdeeld: BEVOORDEELDE PARTIJ

GUIDO

AZG

BRUTOLEGAAT

25.000

0

TE BETALEN RECHTEN

-11.250(*) 0

11.250

NETTOLEGAAT - SALDO

13.750

11.250

0

HET VLAAMS GEWEST

(*) Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 10.000€; nettolegaat: 15.000€

MET EEN DUOLEGAAT:

Louis laat 16.000 euro na aan Guido en 9.000 euro aan AZG (dat alle successierechten betaalt) BEVOORDEELDE PARTIJ

GUIDO

AZG

BRUTOLEGAAT

16.000

9.000

A) OP 16.000*

0

-7.200

B) OP 9.000*

0

-792

NETTOLEGAAT - SALDO

16.000

1.008

HET VLAAMS GEWEST

TE BETALEN RECHTEN

7.992

(*) Brussels Hoofdstedelijk Gewest: a) 6.400€ b) 1.125€ netto-legaat AZG: 1.475€

In dit voorbeeld kan Louis 2.250€ meer nalaten (16.000 13.750) en tevens een gift van 1.008 € schenken aan AZG. (*) Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gelden andere tarieven.

NB: zoals u merkt, is de techniek van het duolegaat maat­ werk met soms ingewikkelde berekeningen, om geen van de partijen te benadelen. Raadpleeg steeds uw notaris of onze medewerkster nalatenschappen (contact: zie laatste pagina). 9

VOORBEELD 3

Testament met duolegaat Ik ondergetekende (naam, voornaam, adres) verklaar mijn testament als volgt op te maken. Ik herroep al mijn testamenten en laatste wilsbeschik­ kingen die ik voor deze zou gemaakt hebben. Ik vermaak al mijn roerende en onroerende goederen aan Artsen Zonder Grenzen, Dupréstraat 94, 1090 Brussel, ondernemingsnummer: BE 0421-446-093. AZG, in de hoedanigheid van algemene legataris, zal vol­ gende bijzondere legaten dienen uit te voeren, vrij van successierechten. > een som van

euro

> Ik vermaak aan de volgende goederen: > enz… Gedaan te (plaats), op (datum)

Let erop dat na aanrekening van de som van de bijzondere legaten + alle successierechten op het algemeen legaat ten voordele van AZG, deze laatste nog een substantieel nettolegaat overhoudt. De dienst legaten van AZG kan u hierbij helpen. 10

© Gaelle Lavoue/MSF

(Handtekening)

© Sebastian Bolesch

Heeft u nog vragen? MOET IK AZG OP DE HOOGTE BRENGEN VAN MIJN PLANNEN?

Niets verplicht u om ons te melden dat u AZG in uw testament hebt opgenomen. Maar onze verantwoordelijke voor de nalatenschappen zal uw kennis­geving, in alle discretie, ten zeerste appreciëren en zal u, mocht u nog geen donateur zijn en indien u dat wenst, in de toekomst informeren over de werking van de organisatie. HOE WORDT MIJN LEGAAT BEHEERD?

Vanaf het begin van haar bestaan in België probeert Artsen Zonder Grenzen een goed evenwicht te vinden tussen private fondsen en publieke fondsen, opdat haar neutraliteit en onpartijdigheid niet in het gedrang zouden komen. AZG publiceert ieder jaar een jaarverslag dat u kan raadplegen op onze web­ site www.azg.be, of dat wij u op eenvoudig verzoek graag toesturen. Een onafhankelijke revisor contro­ leert de rekeningen en de procedures. Het beheer is in handen van financiële deskundigen die ervoor zorgen dat uw legaat of schenking deel gaat uit­ maken van het vermogen van de organisatie voor de uitvoering van haar projecten. AZG is lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsen­ werving en wordt ook gecontroleerd door de Federale Over­ heidsdienst Financiën, die bijzondere aandacht schenkt aan het percentage administratieve kosten. 11

© Shannon Jensen

HOEVEEL BEDRAGEN DE SUCCESSIERECHTEN VOOR AZG?

Als humanitaire organisatie betaalt AZG een beperkt bedrag aan successierechten, namelijk 8,8% in Vlaanderen, 7% in Wallonië en 12,5% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. KAN IK ONROERENDE GOEDEREN AAN AZG NALATEN?

Geen probleem. AZG is gerechtigd legaten in de vorm van onroerende goederen aan te nemen. Deze onroerende goederen worden, tenzij er een recht op vrucht­gebruik op rust (zie verder), verkocht aan de best mogelijke voorwaarden en de opbrengst van de verkoop wordt aangewend voor de activiteiten van de organisatie. Indien gebouwen door AZG gebruikt kunnen worden voor de verwezenlijking van haar doelstellingen, blijven ze deel uitmaken van haar vermogen. Onder bepaalde voorwaarden aanvaardt AZG ook onroerende goederen waarvan AZG enkel de naakte eigendom verkrijgt, terwijl een derde er het levenslang vruchtgebruik op verkrijgt. Neem contact op met de medewerkster nalatenschappen voor meer info. WAT GEBEURT ER MET ROERENDE GOEDEREN, ZOALS EEN POST­­ZEGELVERZAMELING OF KUNSTWERKEN?

Deze goederen worden in principe verkocht, even­ eens aan de beste prijs, behalve indien u het anders wenst. In dat geval zal AZG overeenkomstig uw wensen handelen en ze, bijvoorbeeld, ter beschik­ king stellen van musea. 12

WAT GEBEURT ER ALS ER GEEN TESTAMENT IS?

In dat geval bepaalt de wet wat er met de na­laten­ schap gebeurt. In eerste orde gaat uw nalaten­ schap naar uw afstammelingen (uw kinderen, klein­kinderen,…). In tweede orde gaat uw nalaten­ schap naar uw ouders, broers en zussen, waarbij elk van uw nog in leven zijnde ouders recht heeft op een voorbehouden deel van 1/4, de rest wordt verdeeld onder broers en zussen. In derde orde ko­ men de ascendenten aan de beurt, d.w.z. alle bloed­ verwanten in opgaande lijn. In vierde orde ten slotte komen de overige zijverwanten aan de beurt (ooms, tantes, neven en nichten…). Een voor­afgaande orde sluit een volgende uit. Ook de langstlevende echtge­ noot heeft wettelijk bepaalde erfrechten. Sommige erf­genamen hebben hoe dan ook recht op een voor­ behouden of reservatair deel waarover niet vrij kan beschikt worden. Heeft u helemaal geen erfgena­ men meer tot in de zesde graad van verwantschap en heeft u geen testament opgesteld, dan gaan uw goederen zonder meer naar de Staat. KAN MIJN TESTAMENT HERROEPEN WORDEN?

Het testament wordt pas uitvoerbaar op het mo­ ment dat de erflater overlijdt. Het kan dus op elk ogenblik herroepen worden, zolang u gezond van geest bent. Bij uw overlijden wordt alleen rekening gehouden met het meest recente testament. MOET IK MIJN EIGENHANDIG TESTAMENT LATEN REGISTREREN BIJ DE NOTARIS?

Om elk mogelijk verlies of zelfs heling door derden te vermijden, raden wij u ten stelligste aan uw testament in bewaring te geven bij een notaris van uw keuze en hem te verzoeken het bestaan hiervan te melden aan het Centraal Register van Testamenten van de Federatie van Notarissen. Die organisatie zal elke persoon die bevoegd is om het CRT te raadplegen, op de hoogte brengen van het bestaan van uw testament, als die persoon een overlijdensakte kan voorleggen. Een inschrijving bij het CRT kost ongeveer 50 €. Het CRT weet niet wat er in het testament staat. Het weet enkel dat er een testament is neergelegd bij uw notaris. 13

U kunt Artsen Zonder Grenzen ook anders helpen MET EEN SCHENKING U kunt een schenking doen aan AZG. Er bestaan twee soorten schenkingen: SCHENKING VAN HAND TOT HAND

Hier gaat het om een directe en informele over­ dracht van een goed, gegeven door de schenker aan de begunstigde, in dit geval AZG. Zulke gif­ ten zijn mogelijk als het gaat om geld, juwelen, meubelen, geldwissels… Op dit soort schenkingen betaalt men geen belasting. SCHENKING BIJ NOTARIËLE AKTE

De schenking van onroerende goederen kan enkel bij notariële akte geschieden. De te betalen schenkings­rechten bedragen in hoofde van VZW's 7%, zowel in Vlaanderen, in Wallonië, als in Brussel.

VIA UW LEVENSVERZEKERING U kunt AZG aanwijzen als (één van de) begunstigde(n) van uw levensverzekering. AZG betaalt hier dezelfde successierechten als voor een legaat (8,8% in Vlaande­ ren, 12,5% in Brussel, 7% in Wallonië).

14

© AZG

MET EEN BANKOVERSCHRIJVING EEN EENMALIGE GIFT

U kunt een gift overmaken via een overschrijving op de algemene rekening van AZG: BE73 0000 0000 6060 of via onze website www.azg.be. EEN PERMANENTE OPDRACHT

U kunt ook beslissen ons regelmatig te steunen door uw bank de opdracht te geven iedere maand eenzelfde bedrag te storten aan AZG.

“Een apart plekje in mijn hart.” Uit een gesprek met een donateur “Ik bewonder de mensen die zich inzetten voor mensen in andere landen. Daarheen gaan zonder dat je de taal spreekt, temidden van geweld, duizenden vluchtelingen, droogte, aardbevingen, overstromingen… ik heb daar heel veel respect voor! Bovendien is er een groot verschil met andere goede doelen. Artsen Zonder Grenzen is aanwezig daar waar vele andere organisaties niet kunnen of durven komen. Zij zijn open en eerlijk, en zoeken de echte brandhaarden op. Wat zij doen is heel concreet, je ziet direct het resultaat. Door ze in mijn testament op te nemen weet ik dat ik ze ook na mijn dood blijf steunen. Het is het laatste wat ik nog kan doen”. 15

Contact en persoonlijk advies

Verantw. Uitg. : Marianne Colpaert, Dupréstraat 94 - 1090 Brussel - www.azg.be

Denkt u erover Artsen Zonder Grenzen in uw testament op te nemen, dan kunt u, geheel vrijblijvend, contact opnemen met Anne Van den Bussche, onze mede­ werkster nalatenschappen, die al uw vragen zal beantwoorden. “Ik vind het altijd heel bijzonder te vernemen dat mensen ons op deze betekenisvolle manier willen steunen. Vaak hebben ze specifieke redenen en komen er gevoelige zaken bij kijken. Met al hun vragen en op­ merkingen kunnen ze bij mij terecht voor persoonlijk en discreet advies. Ook met notarissen en vermogensbeheerders ben ik regelmatig in contact. Het belangrijkste is natuurlijk dat de wensen en de waarden van de schenker of erflater worden ge­respecteerd. En ik vind het heel bijzonder dat ik hierbij kan helpen.”

U kunt Anne rechtstreeks bereiken via telefoon: 0475/63 33 25 via mail: [email protected] per brief: Artsen Zonder Grenzen, Dienst Schenkingen en Legaten, Dupréstraat 94, 1090 Brussel