UVW Magazine voor uitgevers voor vak en wetenschap
INHOUD
5
Sociaaleconomische ontwikkelingen: impact op UVW-uitgevers
7
De transformatie van een industrie
9
Samenwerking met het Nederlands Uitgeversverbond
13
Beleid en activiteiten 2010/2011
27
De leden van de Groep UVW
30
De mensen achter de Groep UVW
31
UVW-bestuursvertegen woordigers
32
Waarom lid zijn/worden van de Groep UVW?
UVW Magazine voor uitgevers voor vak en wetenschap is een uitgave van de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap (UVW) van het Nederlands Uitgeversverbond, Postbus 12040, 1100 AA Amsterdam Zuidoost, telefoon 020 - 430 91 50; website: nuv.nl UVW Magazine voor uitgevers voor vak en wetenschap wordt vervaardigd door FolioDynamica in opdracht van de Groep UVW. Vormgeving: NG Productions Fotografie: Hans Tak, Henni van Beek Fotografie, Portfolio Fotografie (Anna Green). Illustraties: FolioDynamica
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, in fotokopie of anderszins, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2
UVW Magazine
UVW Magazine 3
Sociaaleconomische ontwikkelingen: impact op UVW-uitgevers Technology push De meest structurele en pregnante veranderingsfactor voor uitgevers van vak- en wetenschappelijke informatie (verder ook: UVW-uitgevers) is de komst van web-3.0-technologie: mobiele toegang, sociale media, ‘real time web’, visualisatie en semantische ontsluiting van content. Web 3.0 leidt in alle mediasectoren tot convergentie van transmediale platformen, multiscreen uitgeefproposities, tot convergentie van gebruikersgroepen, producenten en adverteerders; en tot slot: ook tot branchevervaging. Oude productgeoriënteerde indelingen en identiteiten volstaan al lang niet meer. Op een, steeds mondialer, speelveld met nieuwe toetreders zijn de oorspronkelijke machtsverhoudingen in de ketens volledig aan het veranderen. De Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap (verder: Groep UVW) en zijn leden zullen zich moeten bezinnen op hun verhouding tot alle actoren in dit nieuwe speelveld. Deze nieuwe actoren zijn niet zelden zowel partners en als concurrenten tegelijk.
4
UVW Magazine
Effect van de economische crisis De economische crisis is de katalysator gebleken in enerzijds de omslag van uitgeven in print naar digitaal uitgeven en anderzijds in het proces van ‘down sizing’ naar kernorganisaties met een makkelijk opschaalbare flexibele schil zodat deze uitgeverijen beter zijn toegerust voor de nieuwe netwerkeconomie. Het creëren van voldoende renderende verdienmodellen voor uitgevers is het leidende thema bij de verandering van business- en organisatiemodellen. De opbrengst van online en mobiele content en advertenties zijn vooralsnog onvoldoende om het verlies van rendement op printuitgaven te compenseren, zelfs als online en mobiele abonnementsmodellen tot volle wasdom komen. Voor de meeste uitgevers draait het de komende jaren om de realisatie van uitgebalanceerde
kanaalkeuzes en risicospreiding, zonder het (print)kind met het badwater weg te gooien.
De impact van web 3.0 op eindafnemers De omnipresentie van sociale media en toegang tot content leidt er toe dat professionals in bedrijfsleven en wetenschap ‘web based’ werken en sociale media integreren in hun werk- en communicatieprocessen. In de wetenschap zijn bijvoorbeeld wereldwijde samenwerkende gemeenschappen ontstaan rond onderzoeksdomeinen. Ook werknemers, bedrijven en freelancers zullen door de toename van ‘uptime’ gebruikersgemak, semantische navigatie, steeds meer in virtuele groepen gaan werken zonder dat vaste werklocaties nodig zijn. Via ‘cloud computing’ beschikt de nieuwe professional en kenniswerker over alle benodigde tools, software, documenten en informatie. Informatieovervloed en -chaos maken vindbaarheid, (gepersonaliseerde) selectie, validatie, filtering en ordening voor specifieke zakelijke, professionele en wetenschappelijke domeinen essentieel. Het is in dat licht dat juist uitgevers zich steeds meer toeleggen op de koppeling van content aan workflow tools – in de vorm van apps, API’s of als ERP-software – en dienstverleningsmodellen rond
▲
In de uitgeefketen bestaan nauwelijks nog toetredingsdrempels sinds complexe en arbeidsintensieve productie- en distributieprocessen door digitalisering zijn vervallen. In de nieuwe ketens is content ‘king’ en distributie ‘key’. In de digitale omgeving heeft schaarste plaats gemaakt voor
overvloed en verdwijnen intermediairs uit de ketens. Onder invloed hiervan wordt de aandacht van de eindgebruiker en daarmee de ‘share of wallet’ steeds schaarser. Willen uitgevers een verschil maken in de digitale wereld, dan zullen zij op zoek moeten naar plaatsen waar zij waarde kunnen toevoegen in de communicatieketen en het primaire proces van hun klanten en eindgebruikers.
UVW Magazine 5
De transformatie van een industrie
hun contentdomeinen en merken. Voorbeelden zijn de ondersteuning die wetenschappelijke uitgevers hun auteurs bieden in het ‘open access publishing’-model, de samenwerking tussen Flipboard en een aantal grote Amerikaanse uitgevers (december 2010) of de acquisitie door Wolters Kluwer van FRS Global (financiële ‘compliance’ en risicoprogramma; september 2010). Uitgevers worden exploitanten van werkprocesgerelateerde oplossingen waarbij niet de content, maar de toegangs- en (klantbehoefte afhankelijke) gebruiksmodellen bepalend zijn voor de verdienmodellen. Nu uitgevers via mobiele platformen en (bewegend) beeld – bijvoorbeeld voor studie en instructie – rechtstreeks ook doelgroepen buiten de landsgrenzen kunnen bereiken, kan een internationale oriëntatie voor Nederlandse UVWuitgevers een optie worden, zoals dat voor een groot aantal wetenschappelijke leden al decennia het geval is. Om dezelfde redenen echter zullen zij in hun thuismarkt Engelstalige uitgevers op hun pad vinden.
Vakinformatieve sector
6
UVW Magazine
in 2011 wederom een teruggang vergelijkbaar met 2010. Na 2011 wordt een licht herstel verwacht. Onder druk van de malaise en nieuwe technologie zijn er in de sector tekenen van versnelde innovatie en aanpassing aan het nieuwe digitale landschap.
Wetenschap en hoger onderwijs De wetenschappelijke markt en de markt voor het hoger onderwijs hielden hun omzetten en rendementen in 2010 goed op peil. In 2011 wordt gevreesd voor de overheidsbezuinigingen die het gevolg zijn van de economische crisis. Bibliotheekbudgetten komen onder druk te staan en studenten zullen wellicht in het e-book-tijdperk nog meer hun toevlucht nemen tot illegale kopieën en de al maar groeiende tweedehands boekenmarkt op internet. Bij universiteitsbibliotheken wordt de roep om meer toegesneden (kleinere) abonnementen groter ten koste van de ‘big deal’ abonnementen. Ook in deze markten wordt een versnelling verwacht van digitaal uitgeven als gevolg van nieuwe technische mogelijkheden en de aangetreden ‘digital born’ generatie. Sociale media en ‘tablet publishing’ zullen naar verwachting een extra impuls geven aan samenwerkende onderzoek-communities en aan mobiel-, e- en ‘blended’ leren. Nu het ‘smart board’ zijn intrede heeft gedaan in het hoger onderwijs, zullen ook ‘serious‘ en ‘social gaming’ een onderdeel worden van de opleidingscurricula. n
Transmediaal, multichannel en multiplatform Eindgebruikers prefereren steeds meer mobiele webtoegang en tools via tablets en smartphones. B2B-adverteerders oriënteren zich op de mogelijkheden van sociale media en ‘mobile advertising’. Voor UVW-uitgevers ontstaan kansen door de veelheid aan interactiemogelijkheden en ‘behavioural targeting’ en dialoogmarketing. In het hart van hun innovaties omarmen zowel de B2B- als de wetenschappelijke uitgevers de jongste technologische mogelijkheden. Producten en diensten worden uitgebreid met services als ‘augmented reality’, ‘geo-targeting’, netwerkservices zoals LinkedIn, Twitter, Facebook en ordeningstools als Flipboard. Voor uitgevers betekent dit dat zij een multiplatform en multicontentstrategie moeten ontwikkelen en kennis van ict, tools en apps moeten organiseren.
Co-creation, community publishing en uitgeefdiensten De ontwikkeling van het real-time web en sociale media wordt steeds relevanter voor zowel wetenschappers en professionals als voor studenten. Sociale media stellen uitgevers in staat om rond merken en kennisdomeinen ‘community’s’ te ontwikkelen die op hun beurt bijdragen aan de doorontwikkeling van merken, producten en diensten van uitgevers. Eindgebruikers verwachten niet anders
dan dat zij worden betrokken bij de ontwikkeling van wat zij beschouwen als hun media. In de netwerken van gebruikers liggen mogelijkheden voor uitgevers om waarde toe te voegen. Wetenschappers ontwikkelen wereldwijd ‘collaborative’ community’s rond kennisdomeinen; van uitgevers wordt een bijdrage aan deze ontwikkeling verwacht, onder andere via hybride businessmodellen zowel op basis van abonnementen, licenties en ‘author pays’modellen en aangevuld met ondersteunende diensten. Community publishing voegt aan de rol van uitgevers en hoofdredacteuren het aanjagen, filteren en ordenen van content toe, naast het bestaande selecteren en verrijken. Community’s op hun beurt voeden de content- en crm-databases van uitgevers waarmee een goede basis ontstaat voor adverteerders- en partnerproposities op basis van ‘accountability’ en maatwerkcampagnes. Voor adverteerders is de digitale dynamiek ook nieuw en zij verwachten dat uitgevers hen adviseren over hun integrale online/print-
▲
Medio 2010 werd zichtbaar hoe zeer de economische crisis zijn stempel drukt op de vakinformatieve uitgeverijen. Deze zeer conjunctuurgevoelige uitgeefsector verloor in 2009 ten opzichte van 2008 al 16,2 procent van zijn omzet. De gemiddelde advertentieomzet kromp toen met bijna 21 procent. In 2010 zette de krimp door en lag de omzet
in de top 100 vaktijdschriften 10,8 procent onder die van 2009. (bron: Media Facts, februari 2011). In 2009 realiseerden de lezersinkomsten nog een groei van 3 procent dankzij forse prijsverhogingen. In 2010 werden abonnementen bij bosjes stopgezet – als gevolg van personeelsreducties en kostenbesparingen in het bedrijfsleven – en kromp de omzet met 1,3 procent. In 2010 werd 85 procent van de personeelsadvertenties online geplaatst en verloren vak- en managementtijdschriften ten opzichte van 2009 45,4 procent van hun omzet uit arbeidsmarktcommunicatie. (bron: adformatie.nl, 31 januari 2010). Uitgevers reageerden in 2010 met kostenbesparingen via onder andere frequentieverlagingen en de instelling van rompredacties. Onder invloed van de crisis migreerde een substantieel deel van de advertentiebudgetten versneld van print naar de veel goedkopere online omgeving. Dit zette de rendementen van vakuitgevers nog meer onder druk. De markt is steeds minder voorspelbaar omdat adverteerders online veel flexibelere korte termijn beslissingen op basis van meetbare resultaten nemen in plaats van campagnes over langere tijdsperioden te plannen. Met andere woorden: de B2B-advertentiemarkt verandert van een cyclische in een transactiegedreven business. In met name MKB-segmenten was de crisis aanleiding voor consolidatie en/ of afstoting van marktaandeel. De vakinformatieve mediasector verwacht
UVW Magazine 7
campagneplanning. Op termijn echter stellen sociale media adverteerders en vele nieuwe partijen in staat om zelf uit te groeien tot media-exploitant.
Tablet publishing Sinds de komst, medio 2010, van de iPad in Nederland experimenteren uitgevers met tablet publishing. Met name Apple probeert nadrukkelijk een eigen positie te verwerven in de distributieketen en zich te plaatsen tussen uitgever en gebruiker. Het is nog onduidelijk hoe uitgevers zullen reageren op deze ontwikkeling. Het jaar 2011 zal een hausse aan concurrerende tablets, app stores en ‘cloud’ distributie te zien geven. Parallel aan deze ontwikkeling ontwikkelen uitgevers steeds meer verrijkte apps, e-books, tools en API’s en ‘streaming content’ en
real-time web (3.0)diensten. Er ontstaat een veelheid aan publicatieplatfora en ondersteunende cms-systemen. De Groep UVW exploreert de wenselijkheid van een e-distributieplatform voor UVW-uitgevers om hen een onafhankelijke positie te bieden ten opzichte van de grote globale spelers die proberen distributiemacht naar zich toe te trekken. De tablet ontwikkelt zich in razend tempo tot een aantrekkelijk alternatief voor de laptop in werk, wetenschap en studie. Dat biedt serieuze kansen, omdat de betalingsbereidheid aanwezig is voor op maat gesneden relevante en altijd beschikbare professionele informatie.
Cloud publishing Een voorlopig complicerende factor is dat elk platform andere ‘content formats’
Overwegingen voor UVW-uitgevers • Real-time en mobiele web: direct vinden, kopen, handelen, communiceren, updaten, delen en publiceren. • Web 3.0: crossmedia worden gestuurd door aanbieders, maar bepaald door de verbindingen die de gebruikers zelf leggen. • Zoekmachines zetten in op real-time en ‘social search’ waarbij content en sociale media worden geïndexeerd en geïntegreerd op moment van publiceren; • Sociale media worden belangrijker dan zoekmachines in het vinden van relevante informatie; • Integratie van sociale media en ‘serious gaming’; • Exploderend medialandschap waarin het ‘advertising revenue only’model definitief wordt losgelaten; • Boekenkast, archief en server kunnen de deur uit: informatie en diensten komen streaming in het virtuele netwerk terecht. • Auteursrechten dienen – in plaats van een defensieve hinderpaal – een afgeleide te zijn voor toenemende toegankelijkheid en gebruik van content; • De strategie is een evolutie naar specifieke contextmerken die leveren over het hele scala van kanalen en platfora. De toegevoegde waarde is niet meer alleen de content zelf: het credo is ‘to monetize your audience’ met lidmaatschappen, tools, events, community’s, apps, benchmarks, e-winkels en ‘corporate publishing’; • Toenemende mondialisering en automatisering van advertentiemarkten; • Machtsverschuiving naar (mondiale) distributeurs en retailers in de digitale uitgeefmarkten.
UVW Magazine
Van keten- naar netwerkspeler
Juridische en economische zaken
Nieuwe technologieën stelden uitgevers in staat om hun processen om te bouwen naar hybride multiplatform en multichannel publicaties die 24 x 7 toegankelijk zijn. De komst van sociale media stelt uitgevers in staat om redactie, prepress, back office et cetera uit te besteden en zich te concentreren op de ‘supply chain’ en online marketing. Uitgeeforganisaties worden kleiner en wendbaarder en zijn beter in staat om in te spelen op marktveranderingen. Door de steeds veranderende vereiste competenties flexibel aan zich te binden en snel op te schalen of te ‘downsizen’, kunnen uitgevers sneller innoveren en aan de vraag van de markt voldoen. De focus op de ontwikkeling van ‘web based businesses’ stelt uitgevers voor grote uitdagingen. Eén daarvan is het uit fase lopen van een nog printgedreven kostenmodel versus een toenemend digitaal gedreven omzetmodel. De omvorming van organisatiestructuur, competenties en -cultuur vergt grote (financiële) inspanningen. Een succesvolle transitie vergt ook voortdurende aandacht voor behoud van bestaande afnemers en klanten, voor kostenbesparingen en voor standaardisatie teneinde de finale omslag naar een online gedreven uitgeefmodel te kunnen realiseren. n
UVW-leden hebben grote belangen op economisch, juridisch en sociaal terrein. Samen met het Nederlands Uitgeversverbond ontplooit de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap op deze terreinen verschillende activiteiten en onderhoudt de nodige contacten in de internationale uitgeefsector. Behalve monitoren, signaleren en informeren worden ontwikkelingen op deze terreinen ook toegelicht tijdens bijeenkomsten die het Nederlands Uitgeversverbond samen met de groepen organiseert. Ook maken UVW-leden veel gebruik van de NUVloketten met vragen over een veelvoud aan kwesties die bepalend zijn voor hun bedrijfsvoering.
Auteurscontractenrecht @PLAT:In 2010 werd de inhoud van een voorgenomen uitbreiding van de Auteurswet met een hoofdstuk over auteurscontracten bekend gemaakt. Voor UVW-uitgevers zijn met name de bepalingen inzake de opzegbaarheid van exclusieve licenties na vijf jaar; het verbod van rechtenoverdracht en de toetsing van een redelijke vergoeding door de minister onuitvoerbaar omdat deze hun ‘businesses’ in de kern raken. Het Nederlands Uitgeversverbond (verder: NUV), de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap (verder: Groep
UVW) en een aantal individuele leden hebben zich in scherpe bewoordingen schriftelijk tegen het voorontwerp van wet gekeerd. De inspanningen om deze voorgenomen uitbreiding van tafel te krijgen, worden in 2011 onverminderd voortgezet.
Cursus auteursrecht @PLAT:Medewerkers van ledenbedrijven kunnen ook in het najaar van 2011 weer nagenoeg gratis deelnemen aan de cursus auteursrecht om hun kennis van het (digitale) auteursrecht actueel te houden. Ledenbedrijven kunnen ook buiten deze cursus het vaksecretariaat raadplegen over auteursrechtelijke, economische en juridische vragen.
Reprorechten en distributie @PLAT:In de digitale samenleving neemt de druk op auteursrechten toe, zowel vanuit de politiek als vanuit de gebruikers. Adequate afspraken over auteurs-, repro-, leen-, gebruiks- en toegangsrechten en archivering zijn essentieel. Licenties realiseren een steeds groter deel van de uitgeefomzetten. Dat heeft consequenties voor de bestaande afspraken en regelgeving. Het aantal kopieën van papier naar papier in onderwijs, bedrijf en overheid is substantieel gedaald. De omvang van
scannen van papier naar digitaal neemt tegelijkertijd fors toe. De digitale kopie valt niet onder de huidige reproregeling. Met VNO/NCW is overeengekomen om de bestaande reproregelingen
▲
8
vereist. Dat maakt contentcreatie en -beheer vooralsnog tot een complexe activiteit. Wellicht dat met de komst van ‘cloud publishing’ in 2011 het probleem van ontbrekende standaarden kan worden omzeild. Wellicht ook dat uitgevers er via cloud publishing in slagen om rendabele verdienmodellen uit te rollen en op die manier aan de exploderende piraterij het hoofd te bieden, door bijvoorbeeld granulaire content tegen microbetalingen op basis van gebruik en toegang te ontwikkelen.
Samenwerking met het Nederlands Uitgeversverbond
UVW Magazine 9
voor papieren kopieën met een jaar te verlengen. In 2011 wordt onderzoek gedaan naar de aard en omvang van het (digitale) kopieergedrag en de haalbaarheid van opt-in mandaten die uitgevers een aanvulling kunnen bieden op eigen licentieovereenkomsten met afnemers.
of de leden behoefte hebben aan handhaving op het internet. Wellicht dat gebruiksvriendelijker alternatieven ontstaan, zoals sociale watermerken en toegangs- en gebruikslicenties via ‘cloud’-distributie.
Coöperatie Boekengroep Uitgevers NUV
Ook in het hoger onderwijs wordt steeds meer gebruik gemaakt van digitaal kopiëren. In 2011 doet het NUV samen met de Stichting PRN en de VSNU een onderzoek naar hergebruik in print én online ten behoeve van een nieuwe readerregeling. Met de HBOraad is in de zomer van 2010 een nieuwe readerovereenkomst gesloten.
In 2010 is de structuur van de KVB gewijzigd en is de Coöperatie van Boekenuitgevers Groepen en Groepen van het NUV opgericht die – onder voorbehoud van instemming door de fiscus – erin voorziet winstuitkeringen en dividenden van het Centraal Boekhuis ten goede te laten komen aan de ledenbedrijven.
Illegaal kopiëren
Cookies
Een ander effect van de online omgeving is dat de gepercipieerde waarde van content en de prijselasticiteit erodeert. Illegaal downloaden is een toenemend probleem voor uitgevers. De roep om verruiming van het auteursrecht voor digitaal gebruik, klinkt luider onder druk van de consumentenbeweging. Als antwoord hierop moeten uitgevers, naast een betere bescherming van digitale content en de aanpak van illegaal gebruik daarvan, op zoek naar nieuwe waardevermeerderende contexten en andere verdienmodellen.
Op EU- en nationaal niveau wordt wetgeving voorbereid inzake de regulering van ‘cookies’. Uitgevers en adverteerders maken op grote schaal gebruik van cookies. NUV lobbyt samen met aanpalende brancheorganisaties. De inspanningen zijn gericht op het voorkomen van ongewenste wetgeving door het invoeren van effectieve zelfregulering door middel van een convenant en/of gedragscode. Eind 2010 werd een blauwdruk voor een zelfregulerend kader gepresenteerd aan de Europese Commissie die hier positief op heeft gereageerd. In april 2011 overhandigde de internetindustrie (waaronder NUV) een gedragscode aan de Tweede Kamer.
In de eerste helft van 2011 heeft de Groep UVW een ‘pilot’ ingericht met de Stichting Brein om te onderzoeken
10 UVW Magazine
Verlengen van abonnementen Vanaf januari 2012 wordt nieuwe wetgeving van kracht die stilzwijgende verlenging en de maximale duur van opzegtermijnen voor abonnementen nader reguleert. Het NUV heeft gerealiseerd dat kranten en tijdschriften daarin een gunstige uitzonderingspositie hebben gekregen. Hoewel deze wetgeving feitelijk alleen is gericht op de consumentenmarkt, kunnen UVWuitgevers hier ook zeker mee te maken krijgen via zogeheten reflexwerking en het verwachtingspatroon van afnemers. Het NUV heeft modelabonnementsvoorwaarden en -colofons opgesteld, evenals protocollen voor klantenservices en FAQ’s, ook over vakinformatieve en wetenschappelijke abonnementen.
Btw Medio april 2011 presenteerde de Staatssecretaris van Financiën plannen om de btw te uniformeren naar 19 procent. Een eerste stap op weg daar naar toe bestaat uit de verhoging van het lage tarief op printuitgaven van 6 naar 8 procent. Het NUV heeft daarop onmiddellijk inhoudelijk gereageerd (te vinden op www.NUV.nl). Uiteraard heeft dit onderwerp de hoogste prioriteit voor de bond. In december 2010 publiceerde de Europese Commissie de ‘Green paper on the future of VAT’ op basis waarvan in 2011 een fundamentele
discussie over het btw-systeem wordt gevoerd. Het NUV grijpt het groenboek aan om te pleiten voor een laag btwtarief voor digitale uitgeefproducten maar moet hierbij ernstig rekening houden met de jongste ontwikkelingen ten aanzien van het lage tarief in eigen land. In november 2010 werd door het NUV een akkoord bereikt met de Belastingdienst over de interpretatie van een begin 2010 doorgevoerde btwwijziging. Het betrof een akkoord over de vereiste aanvullende toelichting op het beleidsbesluit btw, specifiek in relatie tot ‘digitale educatieve informatie op fysieke dragers (nagenoeg) uitsluitend bestemd voor informatieoverdracht in het onderwijs’. Met deze aanvullende toelichting is er duidelijkheid ontstaan over de reikwijdte van het verlaagde btw-tarief. De aanvullende toelichting is te vinden op de website van het NUV, onder dossier btw.
Belastingvrije vakliteratuur In 2011 is de werkkostenregeling geïntroduceerd waarmee een groot aantal vergoedingen en verstrekkingen in de loonsfeer kwam te vervallen. Daar waar in de werkkostenregeling onder andere studie, bijscholing, cursussen, congressen en trainingen wel onder de gerichte vrijstellingen waren opgenomen, was dit voor vakliteratuur aanvankelijk niet het geval. Gezien het belang van vakliteratuur (éducation
permanente) en de vergelijkbaarheid hiervan met eerder genoemde categorieën, bepleitte het NUV in 2010 met succes een vrijstelling. Het verstrekken/vergoeden van vakliteratuur aan het personeel blijft daarmee ook na 2011 integraal vrijgesteld.
Sociale zaken Eind 2010 expireerden de CAO’s BTU en Vaktijdschriftjournalisten. De onderhandelingen voor een akkoord over een nieuwe CAO voor beide sectoren zijn op het moment van schrijven nog in volle gang. In de vorige CAO voor Vaktijdschriftjournalisten werd een nieuw functie-indeling, gebaseerd op een erkend functiewaarderingssysteem, geïntroduceerd en zijn afspraken gemaakt over de modernisering van het loongebouw – waaronder open schalen met minimum en maximumbedragen per salarisschaal en een verbeterd salarisperspectief. In 2011 wordt dit nieuwe loongebouw nader uitgewerkt. Vooruitlopend op de gevolgen van de transitie naar digitale mediauitgeverijen werkt het NUV aan een raam-CAO voor de hele branche. Hierin vormen onder meer (veranderende) competenties het vertrekpunt voor functie- en beloningssystemen naast de uitgangspunten als minder detaillering, meer regelmogelijkheden voor arbeidsvoorwaarden op ondernemingsniveau, meer flexibiliteit voor ondernemingen en werknemers
en geen hogere lasten. In 2011 zal met de vakorganisaties worden onderzocht in hoeverre zo’n raam-CAO haalbaar is. Tot slot is NUV in gesprek met de fiscus over de verbetering van de regeling/het convenant voor het inhuren van freelancers, waarvan veel UVWuitgevers regelmatig gebruik maken.
Internationale verbanden Het aantal dossiers waarvan de inhoud op Europees niveau wordt bepaald, neemt elk jaar toe. Om de belangen van uitgeverijen op Europees gebied optimaal te kunnen behartigen, is de Groep UVW aangesloten bij de European Federation of Magazine Publishers (FAEP) en bij de Federation of European Publishers (FEP). FEP vertegenwoordigt de belangen van uitgeverijen van boeken en wetenschappelijke tijdschriften. FEP werkt nauw samen met de Association of Technical, Medical and Scientific Publishers (STM) en met de International Publishers Association (IPA). Naast FEP vertegenwoordigt de European Publishers Council (EPC) verschillende Europese mediaconcerns in de Europese uitgeverslobby. Deze organisaties monitoren de mogelijke impact van EU-initiatieven op de uitgeverijsector. Daartoe onderhouden zij nauwe contacten met de Europese Commissie en het Europees Parlement. In afstemming met de aangesloten nationale uitgeversassociaties worden standpunten geformuleerd en uitgedragen. n
UVW Magazine 11
Beleid en activiteiten 2010/2011 In dit gedeelte worden eerst de beleidsonderwerpen en aandachtspunten voor 2010/2011 beschreven. Daarna passeren de activiteiten van de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap de revue.
Verbreding van de ledenbasis Als gevolg van de dynamiek in de markt worden de business modellen van uitgevers steeds diverser. In het budget van 2011 heeft het bestuur daarom extra ruimte gecreëerd om de dialoog met de leden te intensiveren en een aantal activiteiten te ontwikkelen die ook op de middellange termijn meerwaarde bieden voor leden en potentiële leden. Voor alle leden geldt dat zij te maken hebben met een veranderend speelveld waarop nieuwe medespelers en concurrenten hun intrede doen. De Groep UVW wil de ledenbedrijven een platform bieden waar leden in gesprek kunnen zijn met nieuwe toetreders die voor de hele sector van belang zijn en overweegt hen actief bij UVW te betrekken.
Open Access
12 UVW Magazine
Verandering in de distributieketen In 2010 brak het e-book door in Nederland. Dat leidt onder andere tot de vraag of het e-book onder de Wet op de vaste boekenprijs moet vallen. Voor UVW-uitgevers is dit
geen begaanbaar pad omdat dit het afsluiten van gebruikerslicenties in de weg staat. In de distributie trachten platformeigenaren zoals Apple, een deel van de markt naar zich toe te trekken. Dat is voor de Groep UVW aanleiding om in 2011 de wenselijkheid te onderzoeken van een e-distributieen ‘clearance’-platform voor vakinformatieve content en -diensten.
Trendonderzoek B2B Mediabestedingen Begin 2010 werden de resultaten gepresenteerd van het tweede trendonderzoek naar B2B Mediabestedingen (2010-2011). Juist in moeilijke economische tijden moeten uitgevers inzicht hebben in het toekomstige beleid van hun adverteerders. In het eerste onderzoek (2007-2008) was de belangrijkste conclusie dat adverteerders hun klanten volgen naar het internet en dat zij afrekenmodellen op basis van ‘accountability’ verlangen. Uit dit tweede onderzoek bleek dat de migratie naar het web zich veel sneller heeft voltrokken dan werd aangenomen en dat het aantal kanalen, platfora en
▲
Het standpunt dat publiek gefinancierd wetenschappelijk onderzoek gratis in het publieke domein beschikbaar moet zijn, wint terrein in wetenschap, politiek en in de publieke arena. Daartoe worden vaak ook de publicaties van wetenschappelijke uitgevers gerekend.
De groep UVW is voorstander van hybride business modellen die voldoende ruimte bieden voor duurzame uitgeefmodellen. UVW heeft in 2010 hierover diverse adviezen opgesteld voor de ontwikkeling van overheidsbeleid in deze richting. Via de Groep UVW participeert een aantal grote leden in diverse experimenten van het Ministerie van OC&W die tot doel hebben om uitgeefinformatie breder beschikbaar te maken, zoals medische informatie voor patiëntenverenigingen en voor het MKB. Ook in 2011 is de Groep UVW actief betrokken bij de vormgeving van toekomstbestendig wetenschappelijk informatiebeleid waarbij de belangen van zowel grote als kleine wetenschappelijke uitgevers evenwichtig moeten worden behandeld. Ook onderhoudt de Groep UVW contacten met SURF.
UVW Magazine 13
Sanne Bovendeert, Sylvia van der Tuin, Olga Kleinlooh en Lauren Sterk van VNU Media.
IJszenga, Sabine Kokee en Kor er gev uit respectievelijk r van eu ect dir onderwijs en m. rcu Go Van e Koninklijk
Léonie Kroos, uitgever bij AccreDidact (een onderdeel van Prelum uitgevers) en IJsbrand Theunissen, partner bij Prelum uitgevers.
anon r Woude, M Manon van de atie ic un m m co ng Out, marketi neng, Wenda Weste specialist, en bij n le al ewerker, marketing med Sdu Uitgevers
14 UVW Magazine
rije van Peter te Velde en Ma en Heleen der Togt van Kluwer siness. Bu Kooistra van Reed
Linda Schaefer van Boom Uitgevers en Aleid Verbeke, uitgever bij Kluwer.
Rianne Klaver van de , en René abonnementenafdeling tie, beiden tra inis adm d Bakx, hoof den. bij Koggeschip Vakbla
Mathijs Kroes, Martijn Pater, projectcoördina tor, beiden bij Koninklijke BD U. Wout Schouten, adju nct-uitgever bij Nijgh Periodieke n
Winny van Rijswi jk, uitgeefmanager bij Pear son, Lijntje Zandee, developm ental editor, en Bonnie van Sp ankeren, senior product develo per bij Pearson.
Paula van Assema, database marketeer, Frank Feijen, financieel manager, en Sander de Ruiter, marketeer, allen bij Keesing Nederland.
Maurice Aarts, Carol Hessels, commercieel dir ecteur, en Karin van Grieken , redacteur voortgezet onde rwijs, allen bij ThiemeMeulenho ff
adjunctMarjan Geertshuis, le Lim, oël -N rie Ma en er, uitgev r. we uitgever, beiden bij Klu hn Bo bij Yulma Perk, uitgever m Stafleu van Loghu
interactiemogelijkheden onvermoed waren toegenomen. Uitgevers die er in slagen om de adverteerder succesvol te adviseren over zijn mediastrategie en dat koppelen aan transparante en controleerbare ‘performance’-indicatoren en adequate context, hebben een relatief goede uitgangspositie op de advertentiemarkten, zeker als zij tegelijkertijd over sterke merken beschikken. In de tweede helft van 2011 zal het veldwerk voor het derde trendonderzoek B2B Mediabestedingen 2012-2013 worden uitgevoerd. De resultaten worden begin 2012 aan de leden gepresenteerd.
Oplagecijfers: HOI-dispensaties De Groep UVW zorgt via een bindend ledenbesluit voor een transparant speelveld, tussen de leden als het gaat om de advertentietarieven, door certificering van de printoplagen en de oplagen van e-papers. Daartoe zijn de leden van de Groep UVW aangesloten bij HOI, Instituut voor Media Auditing. De gedeponeerde NSTD-kaart en het exclusieve logogebruik dragen bij aan de kwalitatieve onderscheiding van uitgeverijen die zijn aangesloten bij de Groep UVW. In 2010 bleek uit nadere analyse dat voor vaktijdschriftuitgevers in kleine markten de oplagecijfers niet onderscheidend zijn voor de bestedingen door adverteerders. Daarom zijn sinds 1 januari 2011
titels met een oplage kleiner dan 2.500 exemplaren of een advertentieomzet lager dan 40.000 euro vrijgesteld van Bindend Besluit nr. 1. Tevens is de betreffende verplichte accountantsverklaring vervallen en kunnen uitgevers per titel kiezen voor een kwartaal- of jaarrapportage. Met deze verruiming is een aanzienlijke administratieve en financiële verlichting gerealiseerd voor nichetitels.
Communicatie UVW Magazine is het officiële orgaan van de Groep UVW en verschijnt sinds 1 januari 2011 als vervanger van ‘Vakblad’. UVW Magazine informeert medewerkers in de ledenbedrijven circa zes keer per jaar over UVW-beleid en -activiteiten en over ontwikkelingen in de ledenbedrijven. Naast UVW Magazine wordt in de loop van 2011 rondom ledenbijeenkomsten en Round Tables een UVW Magazine. nl gepresenteerd met aanvullende informatie rond het thema van de desbetreffende bijeenkomst. Ook de website werd in april 2011 vernieuwd. Overige communicatie verloopt via individuele e-mailingen, via sociale media groepen, via de site www.nuv.nl/Groep UVW en via de digitale nieuwsbrief van NUV. Ten behoeve van de groepsbijeenkomsten onderhoudt het secretariaat meerdere functiegerelateerde databestanden. Op de sites van NUV/UVW en het Bedrijfstakbureau (voor sociale
informatie) vinden leden dossiers over een veelheid aan onderwerpen. Via rssfeeds ontvangen zij updates op maat.
Professionalisering Professionalisering van de branche is een van de belangrijkste doelstellingen van de Groep UVW. Behalve ondersteuning van individuele leden faciliteert de Groep UVW de professionalisering van de branche in zijn geheel door jaarlijks diverse Round Tables/themabijeenkomsten te organiseren. Die zijn exclusief (en gratis) voor medewerkers in de ledenbedrijven. Update van kennis, inspiratie en uitwisseling van ervaringen zijn de belangrijkste doelen. Bij de programmering wordt rekening gehouden met de heterogeniteit van de achterban en staan digitale ontwikkelingen centraal. De bereidheid van leden om ervaringen te delen met collega’s is een groot goed binnen de Groep UVW en draagt in hoge mate bij aan de professionaliteit van de totale sector. Jaarlijks nemen honderden medewerkers deel aan de bijeenkomsten. In termen van leerrendement halen de leden daarmee letterlijk profijt uit hun contributie. n
UVW Magazine 15
Bijeenkomst B2B Mediabestedingen 2010-2011 Op 16 maart 2010 werd in Pakhuis de Zwijger het onderzoeksrapport B2B Mediabestedingen 2010-2011 gepresenteerd door voormalig UVW-bestuurslid Gerbert Tiecken. Rob Does, directeur van bureau MediaTest, analyseerde de uitkomsten die werden ondersteund door video-interviews met adverteerders.
Het team van Medisch Contact/ Artsennet: winnaar van de LOF Prijs voor Vakinformatie 2010
Nieuwjaarsbijeenkomst en uitreiking LOF Prijs voor Vakinformatie 2010
D
e meest pregnante conclusie was dat de uitgever zich zal moeten opstellen als mediaadviseur van zijn adverteerder. Joris van Heukelom, CEO Sanoma Digital, gaf vanuit zijn ervaring met B2C marketingcommunicatie aan welke advertentiestrategieën in opkomst zijn. Zoals duidelijk naar voren kwam in het UVW-onderzoek gaat het daarbij vooral om performance based advertising, partnering en targetting. Alexandra Jankovich, directeur van Spark & Co, gaf voorbeelden hoe uitgevers
adverteerders crossmediaal kunnen adviseren en ondersteunen bij het verhogen van de ‘sales’. Tot slot opende Marco Derksen, voorzitter van IAB, de discussie door vanuit het perspectief van de adverteerder te reageren op de inleidingen. De deelnemers, waaronder adverteerders uit het onderzoek, ontvingen een exemplaar van het onderzoeksrapport. UVW-leden kunnen dit rapport downloaden via www.nuv.nl/Groep UVW/Onderzoek/ B2BMediabestedingenonderzoek of bestellen bij het secretariaat. n
Alexandra Jankovich: ”Wanneer je een vertrouwensrelatie hebt met de adverteerder, krijg je eerder het voordeel van de twijfel.”
Op 26 januari vond de Nieuwjaarsbijeenkomst van de Groep UVW plaats in de Hermitage te Amsterdam.
D
e directeur van de Hermitage, de heer Ernst Veen, schetste een korte geschiedenis van het gebouw en het museum. Daarna nam UVW-voorzitter Herman Pabbruwe het gehoor in vogelvlucht mee langs recente en ophanden zijnde ontwikkelingen in de branche en presenteerde hij de activiteiten van het NUV en de Groep UVW. Chantal Tjong, B2B Commerce Director van Nike Europe, riep B2B-uitgevers op om veel meer
16 UVW Magazine
gebruik te maken van B2Ccommunicatiestrategieën. Vervolgens werden de zeven genomineerden voor de LOF Prijs voor Vakinformatie 2010 muzikaal gepresenteerd door Actors in Action. Juryvoorzitter Karin van Gilst riep ‘MedischContact/Artsennet’ van Reed Business uit tot winnaar van de LOF Prijs voor Vakinformatie 2010 en reikte de eenmalige ‘Juryonderscheiding voor Inspiratie’ uit aan IEX Profs van IEX Media. n
De LOF Prijs voor Vakinformatie is de kwaliteitsprijs voor vakinformatie. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 10.000 euro. De prijs is een gezamenlijk initiatief van de Stichting LucasOoms Fonds en de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap van het Nederlands Uitgeversverbond. De LOF Prijs voor Vakinformatie werd mede mogelijk gemaakt door drukkerij HuigHaverlag en uitgeverij Nijgh Periodieken.
Rob Does: “Adverteerders hebben een sterke behoefte aan advies.”
UVW Magazine 17
Bijeenkomst ‘Het ontketende boek: de doorbraak van het e-boek’
Scheidend voorzitter Herman Pabbruwe
Op 26 april 2010 vond deze bijeenkomst over de doorbraak van e-reader en e-boek plaats onder leiding van UVW-bestuurslid Thijs VerLoren van Themaat.
“Sprekers en middagvoorzitter van de bijeenkomst ‘Het ontketende boek:de doorbraak van het e-boek’.”. Wil je daarvan maken: “Sprekers en middagvoorzitter van de bijeenkomst ‘Het ontketende boek:de doorbraak van het e-boek’. V.l.n.r.: Wiebe de Jager, Bas Reinshagen, middagvoorzitter Thijs VerLoren van Themaat, Maxim van Gisbergen, Philippe Colombet en Erik Rigters
W
iebe de Jager, directeur uitgeverij Eburon en cofounder van e-reading.nl, verzorgde een tour d’horizon langs de jongste technische ontwikkelingen en de aspecten in het uitgeefproces die wijzigen. Erik Rigters, manager ebook. nl, deed verslag van zijn ervaringen met marketing, distributie en prijsvorming in de consumentenmarkt met e-boeken. Bas Reinshagen, legal and business affairs manager EMI Music Netherlands, presenteerde alarmerende statistieken en
ervaringen van de muziekindustrie met internet. Ook schetste hij de business modellen en do’s and don’ts voor de uitgeefindustrie. Philippe Colombet, strategic partner development Google Books, Magazines, News Archives, schetste het dienstenmodel van Google eBooks dat in december 2009 in de VS werd gelanceerd. Tot slot introduceerde Maxim van Gisbergen, product manager Swets E-Wise, een e-boek platform voor de wetenschappelijke- en institutionele markt. n
Sylvester Nieuwe Weme, de nieuwe voorzitter van de Groep UVW
Algemene ledenvergadering De algemene ledenvergadering 2010 vond plaats op 22 juni. Voorzitter en bestuurslid Herman Pabbruwe (Brill) trad af en werd opgevolgd per 1 augustus door voorzitter Sylvester Nieuwe Weme (Kluwer).
D
e bestuurstermijn van Yvonne Joosten werd verlengd en Wouter van Gils (Boom Uitgevers Amsterdam) en Wim van der Stelt (Springer Science + Business Media) traden toe tot het bestuur. Het Financieel Verslag 2009 werd goedgekeurd en er werd ingestemd
18 UVW Magazine
om met HOI te gaan onderhandelen over verruiming van de dispensaties van Bindend Besluit 1 inzake de verplichte aansluiting bij HOI. Tot slot presenteerde de voorzitter het jaarverslag ‘Beleid & activiteiten van de Groep UVW in 2009 en 2010’, evenals de vernieuwde inschrijvingsbrochure
voor de LOF Prijs voor Vakinformatie 2011. Aansluitend was er een tafeldiscussie onder leiding van Fiona Vening (vaksecretaris juridische zaken van het NUV) over de toekomstige lijnen van het reprorecht in hoger onderwijs en bedrijfsleven in het licht van digitaal kopiëren. n
UVW Magazine 19
Mobiel uitgeven: ook voor vak en wetenschap? Na de ledenvergadering op 22 juni 2010 stond de bijeenkomst ‘Mobiel uitgeven: ook voor vak en wetenschap?’ onder leiding van Sylvester Nieuwe Weme, de aankomend voorzitter van de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap. Sprekers en middagvoorzitter van de bijeenkomst ‘Mobiel uitgeven: ook voor vak en wetenschap?’. V.l.n.r.:Michiel Hatenboer, eigenaar van adviesbureau/ uitgeverij Planmedia; Martijn Kole, directeur-uitgever bij Tijdstroom uitgeverij; Marcus Breekweg, manager bij Vodafone; Erwin Blom, mediajournalist, ondernemer en auteur van het ‘Handboek Communities’ en middagvoorzitter Sylvester Nieuwe Weme die eerder op deze dag het voorzitterschap van de Groep UVW per 1 augustus 2010 aanvaardde.
M
artijn Kole, directeur/uitgever van de Tijdstroom uitgeverij en zelfstandig ondernemer, deed verslag van zijn reis in april 2010 langs telecom- en mediabedrijven in Zuid-Korea en Japan. Bepalend voor de explosieve groei van mobiel dataverkeer in deze landen bleek de rol van de overheid te zijn. Martijn bood de deelnemers inzicht in de mogelijkheden van mobiel uitgeven en betalen. Hij voegde de daad bij het woord en presenteerde ter plekke de eerste ‘app’ van de Tijdstroom uitgeverij. Erwin Blom, mediajournalist en onder andere oprichter en mede-eigenaar van
The Crowds, nam het gehoor in hoog tempo mee langs de totstandkoming en succesvolle verkoop van zijn boek ‘Handboek Communities’ via crowd sourcing en social media. Marcus Breekweg, productontwikkelaar bij Vodafone, schetste de ontwikkelingen in de telecomsector en de veranderende rol van de telecomaanbieders sinds de komst van de smart phone en tablet. Hij riep uitgevers op om gezamenlijk toekomstmogelijkheden nader te verkennen. Michiel Hatenboer maakte de randvoorwaarden en kosten van tablet publishing inzichtelijk en presenteerde een enkel voorbeeld van geo-targetting. n
Sprekers en middagvoorzitter van de Round Table ‘Meer verdienen met content in leeromgevingen: een kwestie van gewoon doen?’. Met de klok mee: Herman Pabbruwe, Thekla Nero, Ian Muller, Lydia Vroegindeweij, Juliëtte Bos en Klaas Bellinga.
Round Table:
Meer verdienen met content in leeromgevingen: een kwestie van gewoon doen? Op 24 november 2010 presenteerde Herman Pabbruwe, directeur van Koninklijke Brill, deze bijeenkomst die uitgevers aan wil moedigen om hun content ook te gebruiken ten behoeve van ‘éducation permanente’. 20 UVW Magazine
A
ls warming up presenteerde Lydia Vroegindeweij, directeur van de Uitgeversacademie, diverse leersituaties en uitgeefvoorbeelden waarna Juliëtte Bos, manager sales en marketing Springer Media, liet zien hoe Springer succesvolle nascholingen voor medici via web-tv exploiteert. Zij ging tevens in op de ‘key succes factors’ van real time tv. In een duopresentatie van Ian Muller, directeur-consultant van Windkracht
62, en Klaas Bellinga (hoofd marketing verkoop bij Koninklijke Van Gorcum, kwam Teachers Channel aan bod. Dit platform ontstond uit content portals en groeide uit tot een centrale marktplaats voor het basisonderwijs. Thekla Nero, director e-education business development bij Elsevier UK, demonstreerde hoe Elsevier studiemateriaal digitaal herontwierp ter ondersteuning van leerproces en -resultaat van studenten. n
UVW Magazine 21
Bijeenkomst over nieuwe wet opzegging en verlenging van abonnementen
O
p 20 januari 2011 organiseerde het Nederlands Uitgeversverbond (verder: NUV) in samenwerking met onder andere de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap een praktische bijeenkomst over de nieuwe wet inzake abonnementen die in januari 2012 van kracht wordt. De context en uitwerking voor kranten en tijdschriften werden toegelicht door Geert Noorman, de directeur van het
Het team van LOF Prijs 2011winnaar Food Inspiration Magazine. V.l.n.r.:Lukas Vlaar, Rens Zwakenberg, Moniek de Jongh, Jord Althuizen, Arjan de Boer en Hans Steenbergen. Uiterst rechts drs. J.L. Brentjens, voorzitter van het bestuur van het LucasOoms Fonds.
NUV. Vervolgens werden de juridische spelregels toegelicht door Miranda Maasman, secretaris Juridische Zaken van het NUV, en presenteerde marketingadviseur Frans Reichardt hoe de nieuwe wetgeving kan worden aangewend voor beter klantcontact. UVW-uitgevers krijgen zijdelings met deze nieuwe wet te maken; hun belangstelling bleek uit de hoge opkomst bij deze bijeenkomst. n
Xxxxxxxxxxxx
Nieuwjaarsbijeenkomst en uitreiking LOF Prijs voor Vakinformatie 2011 Op 31 januari 2011 vond de nieuwjaarsbijeenkomst van de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap en de uitreiking van de LOF Prijs voor Vakinformatie 2011 plaats. Voor de tweede achtereenvolgende keer werd domicilie gekozen in de Hermitage in Amsterdam.
V
oorzitter Sylvester Nieuwe Weme sprak over de omgekeerde uitgeefpiramide in het digitale tijdperk en de impact daarvan op de uitgeefactiviteiten van de leden. Professor dr. Allard C.R. van Riel, hoogleraar marketing aan de Radboud Universiteit te Nijmegen, schetste de veranderingen in het gedrag van klanten en zette uiteen dat de uitgever klant wordt van zijn klanten. Via de magische prestaties van
22 UVW Magazine
Magic Minded werden de nominaties voor de LOF Prijs voor Vakinformatie 2011 door Rudolph Vrijstaal, de Verschilmaker, gepresenteerd. LOF juryvoorzitter Lize Alink maakte vervolgens bekend dat Food Inspiration Magazine, een uitgave van Shoot My Food, winnaar is van de LOF Prijs voor Vakinformatie 2011. De jaarlijkse LOF Prijs voor Vakinformatie is een gezamenlijk initiatief van de Groep UVW en de
Stichting Lucas-Ooms Fonds en heeft tot doel om de branche te inspireren en de status quo te presenteren aan stakeholders. Aan het einde van het vorige jaar werd de de site www. lofprijs.nl gelanceerd. De LOF Prijs voor Vakinformatie 2011 beloonde creativiteit en uitgeefprestaties. Voor het eerst werd gewerkt met vakjury’s en een longlist. De inzenders op de longlist presenteerden hun inzendingen persoonlijk aan de jury. n
UVW Magazine 23
Werkconferentie Digitaal Kopiëren in onderwijs en bedrijf & de bestrijding van piraterij op internet
“Sprekers en middagvoorzitter van de Round Table Sociale Mediastrategieën voor Uitgevers. V.l.n.r. op de achterste rij: Hans Gijsbertsen, Erwin Boogert en Peter Garstenveld. Voorste rij: middagvoorzitter Jan Willem Alphenaar en Eugenie van Wiechen.”
O
p 14 februari 2011 organiseerde de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap een werkconferentie over de toekomstige inrichting van de reproregelingen in het onderwijs en het bedrijfsleven in relatie tot de digitale kopie, en over
Komende bijeenkomsten Algemene ledenvergadering
Round Table
Uitgeefstrategieën & social media
O
p 7 maart 2011 gaf Jan Willem Alphenaar, zelfstandig social media adviseur en deskundige, leiding aan deze Round Table. Eugenie van Wiechen, managing director van LinkedIn Nederland, schetste de effecten van sociale media op de wereld waarin we werken. Peter Garstenveld, hoofdredacteur/uitgever van Distrifood
24 UVW Magazine
de bestrijding van piraterij op het internet. Aan deze werkconferentie werd een bijdrage geleverd door Barry Pijnacker van de Stichting PRO, door Martèl Bakker Schut van de Stichting Reprorecht en door Jan van Voorn van de Stichting BREIN. n
en Food Magazine van Reed Business, vertelde hoe zijn redactie en marketing al werkende weg sociale media inzetten voor de verrijking van de portfolio. Hans Gijsbertsen, CEO van Beemway, schetste de mogelijkheden van ‘social advertising’, ‘social book marking’, ‘widgets’ en virale campagnes die uitgevers (voor hun adverteerders) in
kunnen zetten. Ook presenteerde hij een aantal trends die in de Verenigde Staten tot ontwikkeling komen. Erwin Boogert, redacteur Emerce, gaf een afrondende tour d’horizon aan de hand van praktische voorbeelden waarbij steeds het wat, hoe, waarom en wanneer van de diverse sociale mediakanalen werden geanalyseerd. n
De Algemene Ledenvergadering van de Groep Uitgevers voor Vak en Wetenschap op 21 juni 2011 staat in het teken van de ‘media shift’ in UVW’s uitgeefmarkten. Deze bijeenkomst, onder leiding van UVW-voorzitter Sylvester Nieuwe Weme, is bedoeld om met de directies van de ledenbedrijven van gedachten te wisselen over de ledenbasis van de Groep UVW en over een aantal kernprogramma’s. Patrick van der Pijl (Business Models InC) zal voorafgaand een kader schetsen via een analyse van de dynamiek in de mediamarkten en aangrijpingspunten bieden voor de ontwikkeling van nieuwe businessmodellen. Daarnaast staat de jaarrekening 2010 op de rol en de voorgenomen bestuursbenoemingen van de heren T. Roskam (Koninklijke BDU), A.D. van Kempen (Prelum Uitgevers) en Ae. Kluwer (Uitgeverij Aeneas) als opvolgers van respectievelijk mevrouw Y. Joosten (Media Business Press) en de heren T. VerLoren van Themaat (Uitgeverij Verloren) en W. Findhammer (Uitgeverij Compres).
Round Table over tablet publishing Aansluitend aan de Ledenvergadering is er op 21 juni 2011 een bijeenkomst
onder leiding van Bernard Aleva, Senior Vice-President Innovation & Product Development Elsevier, over tablet publishing: waar staan we een jaar na de introductie van de iPad in Nederland. Sprekers zijn Herman Kienhuis, manager business development bij Sanoma Media, Désirée van Gorp, directeur van het internationale mba-programma van Nyenrode Business Universiteit, over de impact van tablets op werken en leren; Joris van Lierop, directeur digitale uitgeverij en productontwikkeling bij het Financieele Dagblad, Marieke Cambeen en Ronald Meijs, resp. CPO en mobiele contentontwikkelaar bij Sdu Uitgevers.
Juridische aspecten van social media. Deze bijeenkomst vindt plaats op 15 september 2011 in Amsterdam, en is bestemd voor uitgevers, redacteuren, marketeers, salesmanagers en directeuren. Voorzitter is Michiel Kramer, jurist van het NUV. De bijeenkomst wordt ontwikkeld in samenwerking met Jetse Sprey, voorzitter van de Raad van Toezicht van Kennisland, bestuurslid van de Stichting Reclame Code en partner in Versteeg Wigman Sprey advocaten. n
UVW Magazine 25
De leden van de Groep UVW De leden van de Groep UVW exploiteren vakinformatieve - en wetenschappelijke media bestemd voor hoger onderwijs (HBO en universitair), wetenschap en voor beroep en bedrijf. Naast printproducten wordt een steeds groter scala aan (mobiele) digitale producten, platfora en kanalen ingezet. Daarnaast worden seminars, congressen, vakbeurzen, studiereizen en adviesdiensten geëxploiteerd. UVW telt circa 60 leden die gezamenlijk ruim 555 miljoen euro omzet in Nederland realiseren met ruim 4000 werknemers. In 2010 werden de Uitgeversacademie en Rendement Uitgeverij als nieuwe leden verwelkomd.
E
igenlijk is geen van de ledenbedrijven hetzelfde. De volgende grove typering (voor zover verantwoord) maakt iets zichtbaar van het rijke spectrum van het ledenbestand van UVW: • Gespecialiseerde niche-uitgevers (bijvoorbeeld Uitgeverij deLex, NT Publishers, Fair Media, Care & Cure, Industrielinqs pers en platform, Uitgeverij Paris, Katholieke Bijbelstichting, Qumedia, Schulinck, Security Press, Koggeschip Vakbladen, Kok Ten Have, Arko Sports Media, Uitgeverij Compres, Uitgeverij Verloren, Otto Cramwinckel Uitgever, Letter & Geest, de Uitgeversacademie); • Middelgrote zelfstandige uitgeverijen, actief in meerdere segmenten (zoals
26 UVW Magazine
bijvoorbeeld Nijgh Periodieken, Uitgeverij Lakerveld, WEKA Uitgeverij, Aeneas, Uitgeverij van Vakinformatie, Prelum Uitgevers, Kerckebosch, Koninklijke BDU Uitgevers, FD Mediagroep, Springer Media/BSL/ Rendement); • Internationaal opererende concernuitgevers (zoals bijvoorbeeld Reed Elsevier, LexisNexis, Pearson Assessment, Kluwer, Sdu uitgevers, Springer). Dit zijn multimediale uitgeverijen die zowel wetenschappelijke als vakinformatieve producten voor branche en professionals bieden, in elk denkbaar medium en format; • Internationale niche-uitgeverijen (zoals bijvoorbeeld Koninklijke Brill,
Kluwer Law International, Geomaris, Roel Global Media, John Benjamins, Wageningen Academic Press). • Uitgeverijen die zich richten op het hoger onderwijs en wetenschap in Nederland (bijvoorbeeld Boom uitgevers, SWP Uitgeverij, Uitgeverij Coutinho, Thieme Meulenhoff, Noordhoff, Pearson Education, Koninklijke Van Gorcum, Uitgeverij MAKLU, VU Uitgeverij, De Tijdstroom uitgeverij); • Not for profit uitgeverijen (university presses, branche-organisaties, verenigingen, bijvoorbeeld Amsterdam University Press, NUVO, Transport en Logistiek Nederland, Stichting Vakbladen, CRV Holding, Van der Weij Periodieken). n
UVW Magazine 27
u i t g e v e r ij c o u t i n h o
KATHOLIEKE
BIJBELSTICHTING
C
UITGEVERIJ
KATHOLIEKE
Scholarly Publishers since 1683 BIJBELSTICHTING
Plantijnstraat 2, 2321 JC Leiden brill.nl
UITGEVERIJ
KATHOLIEKE
BIJBELSTICHTING
UITGEVERIJ
KATHOLIEKE
BIJBELSTICHTING
UITGEVERIJ
KATHOLIEKE
BIJBELSTICHTING
UITGEVERIJ
KATHOLIEKE
MAKLU
BIJBELSTICHTING
UITGEVERIJ
KATHOLIEKE
BIJBELSTICHTING
UITGEVERIJ
KATHOLIEKE
BIJBELSTICHTING
UITGEVERIJ
Wageningen Academic P u b l i s h e r s
28 UVW Magazine
UVW Magazine 29
De mensen achter de Groep UVW
Sylvester
Wim
Anton
Nederlands Uitgeversverbond (NUV)
De heer Sylvester Nieuwe Weme , voorzitter (Kluwer) De heer Wim Findhammer (tot 1 juli 2011; Uitgeverij Compres) De heer Wouter van Gils (Boom Uitgevers Amsterdam) De heer Anton van Kempen (Prelum Uitgevers) * De heer Aebele Kluwer (vanaf 1 juli 2011; Aeneas, Uitgeverij van Vakinformatie) * De heer Nic Louis, vicevoorzitter en penningmeester (Sdu Uitgevers) De heer Eddy Reuling (ReedBusiness) De heer Ton Roskam (Koninklijke BDU) * De heer Wim van der Stelt (Springer Science + Business Media) De heer Philippe Terheggen (Elsevier)
Algemeen Bestuur: dr. W.J. van Gils (Boom Uitgevers Amsterdam; behoeft nog goedkeuring door de ALV) mr. S. van Oostrom (Sdu Uitgevers) F. Vrancken Peeters (Kluwer) Bestuurscommissie Auteursrecht: mr. J. bij de Weg (Elsevier) mr. S.M. van der Linde (Kluwer) Bestuurscommissie Distributie: W.H. Findhammer (voorzitter; Uitgeverij Compres) A. Mengerink (Kluwer) Bestuurscommissie Sociaal Beleid: mevrouw R. van der Laan (Reed Business) mr. S. van Oostrom (Sdu Uitgevers) mevrouw C. Gelmers (Kluwer) Deskundigencommissie Sociale Zaken: mevrouw mr. A.J. Boers (Kluwer) mevrouw A. Kooistra (Sdu Uitgevers) mevrouw I. de Lange (Koninklijke Brill) mevrouw N. Bergfeld (Reed Business) Onderhandelingsdelegatie 2011 CAO Boeken- en Tijdschriftuitgeverijbedrijf (BTU): J.R. Schepen (Reed Business) mevrouw C. Gelmers (Kluwer) L.M. VerLoren van Themaat (Uitgeverij Verloren) Onderhandelingsdelegatie 2011 CAO voor de Vaktijdschriftjournalisten (VAK): mr. S. van Oostrom (woordvoerder; Sdu Uitgevers) “E.B.H. Reuling (Reed Business)” Deskundigencommissie Juridische Zaken: mr. F.C. van Breugel (Wolters Kluwer) mr. P.L.F. Felix (Reed Business) mr. J. Rijnveld (ANWB) mr. H.T.M. Vaessen (ANWB-Media) mevrouw mr. C.J.C. Viskil (Reed Business) mevrouw mr. K. Visser (Kluwer) C. van Vliet (Elsevier) mevrouw mr. drs. M.A. de Vries Robbé (Koninklijke Brill) mevrouw J.S. van der Woude (Reed Elsevier) Werkgroep Abonnementen: V. van der Meys (ANWB-Media) Distributiecommissie Groep Algemene Uitgevers (GAU): L.M. VerLoren van Themaat (assessor; Uitgeverij Verloren)
Mevrouw Nineke van Dalen, algemeen secretaris Mevrouw Csilla van Eijkelenburg, coördinator Mevrouw Jeannet van Gemert, secretaresse * betreft een voorgenomen benoeming die op 21 juni 2011 ter instemming aan de Algemene Ledenvergadering wordt voorgelegd.
Aebele
Eddy
Wim
Nic
Ton
Philippe
Overzicht van UVW-vertegenwoordigers in besturen en commissies in en buiten het Nederlands Uitgeversverbond.
Bestuur
Secretariaat Wouter
UVW-bestuursvertegenwoordigers
Nineke
Csilla
Jeannet
Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie)
Algemeen Bestuur drs. L. Dijkema (Koninklijke Van Gorcum) P. Dijkstra (Bohn Stafleu van Loghum) CLIP (Copyright Licentie- en Incassobureau PRO)Bestuur:
30 UVW Magazine
B.W. Roest (Kluwer) PRN (PRO Readerregeling Nederland): drs. L. Dijkema (voorzitter; Koninklijke Van Gorcum) H. van de Bunt (Kluwer) P. Dijkstra (Bohn Stafleu van Loghum) Mevrouw K. Piebenga (Noordhoff )
Stichting Reprorecht Bestuur:
C.E. Gijsbers (Kluwer) drs. N. Louis (Sdu Uitgevers) J.A.M. van der Meer (penningmeester; Reed Business)
SURF/IWI (Innovatie Wetenschappelijke Informatievoorziening) Bestuursoverleg: drs. H. Pabruwwe (Koninklijke Brill; voorzitter) Ph. Terheggen (Elsevier) W. van der Stelt (Springer Science+Business Media)
Centraal Boekhuis
Stichting tot Beheer van aandelen CB: drs. L. Dijkema (Koninklijke Van Gorcum)
KVB (Koninklijke Vereniging van het Boekenvak)
Raad van Advies (i.o.): dr. W.J. van Gils (Boom Uitgevers Amsterdam) Titelbank: L.M. VerLoren van Themaat (Uitgeverij Verloren) Klankbordgroep: mevrouw N. van Dalen (Groep UVW)
Coöperatieve Vereniging van Boeken Uitgevers Groepen u.a.
Bestuur: L.M. VerLoren van Themaat (Uitgeverij Verloren)
HOI, Instituut voor Media Auditing Bestuur: E.B.H. Reuling (Reed Business) Adviescommissie: R.F.S. Turling (Reed Business) mevrouw N. van Dalen (Groep UVW)
FAEP (Fédération Européenne d’Éditeurs de Périodiques)
mevrouw N. van Dalen (UVW)
FEP (Federation of European Publishers) General Assembly en Executive Committee: mevrouw N. van Dalen (NUV)
FIPP (Fédération International du Presse Périodiques) Business Magazines Group: mevrouw N. van Dalen (UVW)
IPA (International Publishers Association) Executive Committee/General Assembly: dr. M. Kolman (Elsevier) General Assembly: mevrouw N. van Dalen (NUV)
UVW Magazine 31
Waarom lid zijn/ worden van de Groep UVW? De exclusieve en gratis voordelen op een rij: Eerstelijns vakinhoudelijk, juridisch en sociaal advies Keurmerken als lidmaatschapslogo, NSTD-tariefkaart en CC-logo ● Ledentoegang tot het hele archief van het Nederlands Uitgeversverbond met daarin tientallen dossiers en checklisten over relevante uitgeef- en ondernemingsgerelateerde issues ● U ontvangt actuele, relevante en passende informatie over maatschappelijkeconomische en politieke ontwikkelingen die u in uw bedrijfsvoering kunnen raken waardoor u niet voor verrassingen komt te staan ● Gratis Magazine voor Vak en Wetenschap voor medewerkers in de ledenbedrijven ● Toegang tot meerdere Round Tables per jaar voor ál uw medewerkers ● UVW-rapport van het tweejaarlijkse trendonderzoek naar B2B Mediabestedingen ● Licentievoorbeelden ● Auteurscontractvoorbeelden en gratis auditing auteurscontracten ● Voorbeelden voor algemene leveringsvoorwaarden voor boeken, periodieke- en digitale uitgaven ● Checklist lezersmarktonderzoek ● Exposure via www.nuv.nl ● ●
Voorts genieten leden de volgende voordelen: Gereduceerd tarief (kostprijs) bij de Stichting Juridische Dienstverlening van NUV Leden voor leden kortingen ● Aansluiting bij sociale mantelpolissen ● Korting op online onderzoekssoftware en –dienstverlening ● Korting op cursus (digitaal) auteursrecht ● Kortingen bij diensverleners op de postmarkt ● ●
32 UVW Magazine
