Útwreiding kapasiteit Johan Frisosluis Starum Nijsbrief maaie 2013
Het Friese Merenproject is een samenwerkingsverband van gemeenten, Wetterskip Fryslân, Recreatieschap De Marrekrite en branche- en natuurorganisaties onder regie van de provincie Fryslân.
Uitbreiding Johan Frisosluis Stavoren
Stavoren krijgt een nieuwe sluis. Naast de bestaande Johan Frisosluis wordt een tweede sluis gebouwd. Deze uitbreiding maakt een einde aan de lange wachttijden in het zomerseizoen. De tweede sluis is in alle opzichten bijzonder. Groen, open, milieuvriendelijk en energieneutraal. De nieuwe sluis is straks dé toegangspoort tot gastvrij Fryslân. Een belevenis voor de varende én niet varende recreant. De nieuwe sluis is voor de zomer van 2014 klaar voor gebruik.
De sluis krijgt vorm Folders vaarrecreanten 2013
Wanneer doen we wat en waar? Overzicht hinder en stremmingen Even voorstellen: het bouwteam Bastion-ontwerp goed ontvangen De bouw van bovenaf ‘Jetzt geht’s los!’ Meer weten?
De sluis krijgt vorm De bouw van de tweede Johan Frisosluis levert mooie plaatjes op, ook vanuit de lucht. In deze nieuwsbrief staat zo’n recente luchtfoto van het bouwterrein. Daarop is duidelijk te zien hoe de bouw vordert. Binnenkort start het slaan van de heipalen voor de ontvangstruimte en het bedieningsgebouw. Stap voor stap
#05/2013
krijgt de nieuwe sluis vorm. Letterlijk. Onder andere door de vondst van verontreiniging zal de nieuwe sluis later in gebruik worden genomen dan aanvankelijk de bedoeling was. In deze nieuwsbrief leest u wat de gevolgen zijn van dit uitstel voor de bouwplanning. Ook geven we aan welke hinder we
Nijsbrief Johan Frisosluis Starum
voorzien voor het verkeer over de weg en het water en wanneer. Verder maakt u kennis met twee leden van het bouwteam en geeft onderneemster Barber de Vries haar mening over de nieuwe sluis. ‘Kom maar op met die sluis,’ zegt ze en daar zijn we het natuurlijk van harte mee eens.
1
Wanneer doen we wat en waar? De bouwperiode bestaat uit een aantal fasen. We zetten de werkzaamheden even op een rij: 2013 jan
2014 feb
ma
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan
feb
ma
Betonwerk sluishoofden
•
•
•
•
Aanbrengen heipalen ontvangstruimte
•
Productie sluisdeuren en brugdek in fabriek Emmen
•
•
•
•
Testen/simulatie besturingssysteem nieuwe sluizencomplex
•
•
•
•
Betonwerk ontvangstruimte en technische ruimte
•
•
•
•
Aanbrengen sluisdeuren
•
•
Aanbrengen nieuwe brug
•
•
Bouw bedieningsgebouw
•
•
Vervangen onderdelen oude sluis
•
•
•
•
•
Vervangen onderdelen bestaande brug
•
•
•
•
•
Ontgraven klok nieuwe sluis en aanbrengen steenbestorting
•
•
•
•
•
Afbouw ontvangstruimte en technische ruimte
•
•
•
•
•
Afbouw bedieningsgebouw
•
•
•
•
•
Aanbrengen besturing en bedieningssystemen
•
•
•
•
•
Aanbrengen elektrotechnische installaties
•
•
•
•
•
Vervangen remmingwerken voorhavens
•
•
•
•
•
Vervangen onderdelen brug Warns
•
•
•
•
•
Ontgraven voorhavens voor toegang nieuwe sluis
•
•
•
•
•
Testen totale sluizencomplex
•
•
•
•
•
apr* mei
jun
Fase 1: Bouw nieuwe sluis
Fase 2: Ombouw bestaande sluis en afbouw nieuwe sluis
*vanaf 1 april sluiscomplex in gebruik.
Overzicht hinder en stremmingen In de bouwperiode zijn hinder en stremmingen helaas niet te voorkomen. Wat we nu weten:
2
Verkeer over de weg De brug Stavoren is 4 weekenden gestremd voor autoverkeer. Verkeer wordt omgeleid via Warns. • 5 en 6 oktober 2013 • 2 en 3 november 2013 • 16 en 17 november 2013 • 7 en 8 december 2013
Mogelijk enige overlast door vrachtverkeer. • Najaar 2013
Hinder door geluid of trillingen Heien van funderingspalen • Begin mei 2013
Verkeer over water Stremming van de sluis Stavoren • 1 november 2013 t/m 1 april 2014 • 5 en 6 oktober 2013
Aanbrengen remmingswerken en damwanden • Oktober 2013 t/m februari 2014
Er is verkeershinder voor autoverkeer door werkzaamheden aan de brug in Warns. • Periode januari en februari 2014
Stremming van de brug in Warns • Januari en februari 2014
Let op! Aangegeven stremmingen gelden voor automobilisten. Niet voor fietsverkeer.
Sluis later klaar De nieuwe tweede sluis is voor de zomer van 2014 klaar. Een jaar later dan aanvankelijk de bedoeling was. De vertraging is onder andere het gevolg van de vondst van verontreiniging.
Eind vorig jaar lagen de werkzaamheden stil nadat begin november verontreiniging werd aangetroffen. Er is een saneringsplan opgesteld en de bouwkuip is schoongemaakt. Hierdoor is de bouw vertraagd. Daarnaast heeft ook het opstellen van de aanvragen voor de vergunningen meer tijd gekost dan verwacht.
Al deze kleine vertragingen samen hebben grote gevolgen voor de bouwplanning. Het omzetten van de bediening van de bestaande naar de nieuwe sluis valt nu namelijk midden in het vaarseizoen 2013. Om het vaarverkeer niet te hinderen, is er voor gekozen het omzetten van de oude naar de nieuwe situatie uit te stellen tot na het vaarseizoen. Gevolg is wel dat de sluis later klaar is. Ook de werkzaamheden in Warns schuiven op tot na het vaarseizoen.
Meer informatie over de bouwplanning en de te verwachten stremmingen staat elders in deze nieuwsbrief. Ook vindt u de laatste informatie op www.fryslan.nl/ scheepvaartberichten en op www.fryslan.nl/ jfsluis (onder ‘stremmingen/ omleidingen’).
Folders vaarrecreanten 2013 Om vaarrecreanten te informeren over de bouw van de Johan Frisosluis en gevolgen voor het vaarverkeer, heeft de provincie Fryslân een speciale folder gemaakt. Van de folder is een Nederlandstalige en Duitstalige versie verschenen. Bestellen kan via
[email protected]. Geef in de mail duidelijk aan hoeveel exemplaren u per versie nodig heeft en waar de folders kunnen worden afgeleverd. De folders zijn ook te downloaden van de website www.fryslan.nl/jfsluis.
Nijsbrief Johan Frisosluis Starum
3
Nieuwsgierig naar de bouwwerkzaamheden?
Uitkijkpost voor publiek Wat is er mooier om als belangstellende af en toe eens met de neus boven op het werk te kunnen staan? Dat moet dan wel veilig natuurlijk. En dus heeft Ballast Nedam een uitkijkpost gemaakt, midden in het centrum van de werkzaamheden. Vanaf hier kijk je zo in de diepe bouwput en kun je de voortgang volgen. Erg leuk en boeiend om te zien. Iedereen is welkom voor een kijkje. Let wel: alleen hier is publiek toegestaan. Vanaf andere plekken is het te gevaarlijk en daarom niet toegestaan. Ballast Nedam heeft op de spottersplek een informatiebord geplaatst. Hierop wordt heden en verleden van Stavoren en het belang van het water geïllustreerd.
Even voorstellen: het bouwteam Maarten Fuchs, projectcoördinator ontwerp gebouwen Maarten Fuchs (38) woont in Eindhoven en werkt drie dagen in de week in Stavoren. Hij werkt nauw samen met Frits Jansen en is als projectcoördinator verantwoordelijk voor het ontwerp van het bedieningsgebouw en de ontvangstruimte. Maarten studeerde HTS Bouwkunde en architectuur. Hij werkte voordat hij bijna drie jaar geleden de overstap maakte naar Ballast Nedam bij een aannemer en een architectenbureau. Stavoren is zijn eerste sluis. ‘Meestal hou ik me bezig met projecten gelegen op vlak terrein, het werken aan een gebouw gelegen tegen en in een dijk en half in het water maakt het extra uitdagend. Heel leuk om samen te werken met mensen die ik normaal niet gauw tegen zal komen’. Zijn tijd in Friesland bevalt hem goed, zegt hij. Afgelopen winter heeft hij noren gekocht en samen met collega’s een stukje Elfstedentocht gereden. ‘Voor een Brabander ging dat best goed’. En voor wie in Friesland tijdelijk een goed kosthuis zoekt heeft hij een tip: ‘Pension Perruque van Janny en Nico in Koudum. Gastvrij en heel comfortabel’.
4
Frits J. Jansen, projectleider ontwerp Hoe voelt het als je in Grou woont, fokkenist bent op een IFKS-skûtsje en je beroepsmatig betrokken bent bij de bouw van het nieuwe sluiscomplex van Stavoren? ‘Heel bijzonder en het voelt goed’, zegt Frits Jansen, ‘ik krijg uit skûtsjeskringen regelmatig de vraag hoe het met de nieuwe sluis staat. Ze willen er allemaal door’. Frits (48, gehuwd en twee kinderen) is vanaf juni 2012 als projectleider Ontwerp bij Ballast Nedam verantwoordelijk voor het proces om tot een uitvoeringsontwerp te komen. Knap uitdagend vindt hij. ‘Mensen denken wel eens dat het aanleggen van veertig kilometer weg moeilijk is. Maar het is ingewikkelder om op - bij wijze van spreken - een postzegel een compleet sluiscomplex met bedieninggebouw en ontvangstruimte te realiseren.’ En Frits kan het weten, want hij was eerder betrokken bij onder andere de realisatie van de N31 Wâldwei en voorontwerp van de N381. Hij heeft hier veel geleerd wat nu in Stavoren goed van pas komt. Frits: ‘De Wâldwei was één van de eerste projecten in Nederland waarbij de opdrachtnemer niet alleen verantwoordelijk was voor de uitvoering, maar ook voor de voorbereiding en het beheer en onderhoud.’ Zijn eerdere ervaringen maken Frits bij uitstek geschikt om de vele puzzelstukjes in Stavoren goed op elkaar aan te laten sluiten.
Vernieuwde bastion-ontwerp goed ontvangen Op 5 maart kregen bewoners van de Stadsfenne een toelichting op het vernieuwde bastion-ontwerp en was er ruimte voor het beantwoorden van vragen. Het ontwerp uit de aanbieding van Ballast Nedam stuitte op de nodige weerstand. Het ontwerp van ‘Bastion 2.0’, zoals het vernieuwde bastion-ontwerp ook wel genoemd wordt, lijkt aan de eerdere bezwaren tegemoet komt.
Ontwerp omgeving zuidelijke stadsentree Stavoren • De hoogte is in cm’s ten opzichte van NAP • De rode en oranje lijn symboliseren het bastion • Het rode vlak wordt een plein Interra 16 november 2012
Het vernieuwde bastion-ontwerp verwijst naar de tijd van de Hanzesteden en markeert de overgang tussen stad en landschap. Een bastion is een grondwal in het landschap. Gemeente en provincie zijn er in geslaagd om een optimale mix te vinden waarbij recht wordt gedaan aan de verschillende functies en belangen in het gebied. De contouren van het oude bastion worden weer zichtbaar gemaakt, het terras van De Kruitmolen wordt hierin geïntegreerd,
de verkeersfunctie van de weg blijft bestaan en het uitzicht van de bewoners van de Stadsfenne wordt niet aangetast. In 2011 werd het eerste ontwerp van het bastion langs de Stadsfenne gepresenteerd. Dit stuitte destijds op de nodige weerstand. Met name de hoogte van het bastion en het daarmee verdwijnen van het ruime uitzicht stuitte op bezwaar. Vanuit het Masterplan Stavoren is opnieuw
bekeken hoe het ontwerp van het Bastion en de verdere invulling van de Stadsfenne en directe omgeving het beste ingevuld kan worden. Door het organiseren van bewonersavonden en goede samenwerking met onder andere Stavers Belang ligt er een plan waar draagvlak voor is in Stavoren. Het masterplan is in december 2012 vastgesteld door de gemeente.
Nijsbrief Johan Frisosluis Starum
5
Onderneemster Barber de Vries
‘Jetzt geht’s los!’ Barber de Vries maakt deel uit van een echte ondernemersfamilie. Met haar familie runt ze de jachthavens gelegen aan de zuidzijde van de sluis en met haar man het, op het puntje van de buitenhaven gelegen, Strandpaviljoen De Potvis.
De nieuwe sluis… een goed idee? ‘Zeker! Ik vind het helemaal geweldig. Hier wachten we al vele jaren op, zowel wij als de watersporters. Ieder jaar opnieuw vragen ze waar de sluis blijft. Of het er al van komt. En altijd moesten we zeggen dat er nog geen duidelijkheid was, dat we het niet wisten. Nu hebben we eindelijk goed nieuws. En dat brengt veel positieve energie met zich mee. We hebben echt een gevoel van: Jetzt geht’s los! Kom maar op met die sluis.’ Waarom is de sluis belangrijk voor Stavoren? ‘Ik denk dat het een nieuwe energie naar Stavoren brengt, een bruisende impuls en een grotere aantrekkingskracht. We hadden het imago van lange wachttijden bij de sluis, iets wat watersporters ervan kan weerhouden om hier naartoe te komen. Als toegangspoort van Friesland zou je juist een flexibel punt moeten zijn. Dat was het niet. Watersporters konden niet spontaan de keuze van een dagje Friese meren of IJsselmeer maken, gaan we wel of niet door de sluis? Het was: vroeg
opstaan, vooruit plannen en zorgen dat je er op tijd bij bent. Hopelijk verandert dit met de komst van de nieuwe sluis, en hopelijk trekt dát op z’n beurt weer meer watersporters aan.’ Wordt Stavoren alleen aantrekkelijker voor de watersporter? ‘Absoluut niet. Niet alleen de sluis wordt namelijk aangepakt, maar het hele gebied. De twee grote pluspunten van Friesland – ons waterrijk gebied en het prachtige landschap – worden straks op een heel mooie manier met elkaar verbonden. Dit maakt Stavoren aantrekkelijker in z’n geheel. Voor fietsers bijvoorbeeld, en mensen die het vaargebied liever vanaf land bewonderen. In theorie biedt de nieuwe sluis alleen maar voordelen: het IJsselmeer en de Friese binnenwateren worden beter met elkaar verbonden, Staveren wordt gastvrijer. Het moet natuurlijk allemaal nog blijken, maar de verwachtingen zijn groot. We hebben er in ieder geval enorm veel zin in. We hebben het continu over ‘straks als de sluis er is’.’
Onderneemster Barber de Vries
6
De bouw van bovenaf Op de foto zijn de tijdelijke bouwkuipen te zien waar de sluishoofden in gebouwd gaan worden. De bouwkuip aan de kant van het IJsselmeer (links op de foto) is 15 x 15 meter en 8 meter diep en
de bouwkuip aan de rechterzijde is 15 x 20 meter en 8 meter diep. Tussen de bouwkuipen in is nu een bouwkuip (oranje omheind) zonder damwanden gegraven. Daar worden binnenkort de heipalen geslagen voor
de ontvangstruimte, de technische ruimte en het bedieningsgebouw. Ook de tijdelijke bouwweg is duidelijk te zien (lichtgrijs). De komende periode zullen met name in de bouwkuipen betonwerkzaamheden plaatsvinden.
13 juni 2013: welkom op het koffie-uurtje in het projectbureau! Wilt u meer weten over de bouw van sluis? Dan bent u elke tweede donderdag van de maand van harte welkom op het koffie-uurtje
(van 16.00 tot 17.30 uur in het projectbureau van Ballast Nedam, naast het Hooglandgemaal in Stavoren).
In verband met Hemelvaartsdag is er in mei geen koffie-uurtje. Het eerstvolgende koffie-uurtje is op donderdag 13 juni 2013.
Nijsbrief Johan Frisosluis Starum
7
Hoe gaat de communicatie verder? Op allerlei manieren, bijvoorbeeld via deze nieuwsbrief, houden wij u op de hoogte van de voortgang van de uitbreiding van de Johan Frisosluis, de planning van de bouwwerkzaamheden en eventuele hinder voor de omgeving.
Op de website over de Johan Frisosluis vindt u nieuws én achtergronden over dit project. Van 3D-animatie tot bouwimpressies, van antwoorden op de meest gestelde vragen tot de opinie van watersporters. En wat dacht u van een film over de starthandeling, een opname van 24 uur van de huidige sluis of een live verbinding via de webcam? De site brengt alle facetten van dit bijzondere project in beeld. Kijk op www.fryslan.nl/jfsluis.
Algemeen postadres
Meer weten?
Provincie Fryslân t.a.v. afdeling Ynfraprojekten & Advys postbus 20120 8900 HM Leeuwarden.
Heeft u nog vragen over de uitbreiding van de sluis of project Eilanden De Morra? Neem dan gerust contact op met de afdeling Ynfraprojekten & Advys van de provincie Fryslân, 058 292 55 57 of mail naar
[email protected].
Graag onder vermelding van ‘Johan Frisosluis’.
8
Neem een kijkje op de website
Contactpersoon voor de uitbreiding van de sluis is de heer D.J. Lepstra. Meer informatie vindt u op www.fryslan.nl/jfsluis.
