UTRECHTS STARTERS TRAJECT
RAPPORTAGE OVER 2007
Den Haag, 11 februari 2008
COLOFON Projectnummer: 33020/44509212
Auteurs: José ten Kroode Margriet Stuurman Teresa Spruyt
B&A Realisatie bv Prinses Margrietplantsoen 87 Postbus 829 2501 CV Den Haag t 070 - 3029500 f 070 - 3029501 e-mail: http:
[email protected] www.bagroep.nl
© Copyright B&A Groep 2008. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. B&A is gevestigd in Den Haag, Deventer, Amsterdam. 11-02-2008 9:52:00
INHOUDSOPGAVE 1 1.1 1.2
Samenvatting 4 Inleiding 4 Realisatie doelstellingen en dienstverlening 4
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Realisatie doelstellingen en dienstverlening 6 Telefonische helpdesk 6 Intake en adviesgesprekken 6 Resultaten 8 Website 10 Collectieve activiteiten 10 Doorverwijzingen 11
3 3.1 3.2
Realisatie marktbewerking 14 Outreachende aanpak 14 Netwerkactiviteiten 14
4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.2
Ontwikkelingen 16 Relevante beleidsontwikkelingen gemeente Utrecht 16 Krachtwijken en Wijk in Bedrijf 16 PNO 16 Voortraject BBZ 16 Knelpunten 16
BIJLAGE CIJFERS UTRECHTS STARTERS TRAJECT, PERIODE VAN 1 JANUARI 2007 T/M 31 DECEMBER 2007 18
3
1
SAMENVATTING 1.1
INLEIDING Dit rapport informeert u over de resultaten van het Utrecht Starters Traject in 2007. Er wordt met name ingezoemd op de resultaten van het laatste halfjaar en het is aanvullend op de rapportage over het 1e half jaar. Daarnaast wordt ingegaan op relevante ontwikkelingen voor het Utrechts Starters Traject. De dienstverlening van het Utrechts Starters Traject wordt als volgt beschreven: Het Utrechts Starters Traject ondersteunt potentiële ondernemers die op het moment van inschrijven minder dan 1500 euro netto (gezins)inkomen ontvangen of net een uitkering hebben (de zogenaamde fase 1 klanten van zowel de WW als de aBW) en die niet in aanmerking komen voor ander ondersteuningsaanbod. De doelstelling van het Utrechts Starterstraject was om maximaal 50 klanten per kalenderjaar te ondersteunen naar zelfstandig ondernemerschap. De helpdesk is 5 dagen in de week van 8.30 tot 17.30 uur bereikbaar. Individuele ondersteuning is alleen op afspraak. Naast dit aanbod voorziet de website www.utrechtsstarterstraject.nl voor online informatie over de uiteenlopende onderwerpen die betrekken hebben op het ondernemerschap. In het laatste halfjaar is de stroom van klanten versneld op gang gekomen. In zeven maanden is het gestelde maximum van 50 klanten voor 2007 overschreden. Vooruitlopend hierop is met de gemeente Utrecht afgesproken dat de inschrijving niet stopt op het moment dat het maximum is bereikt. Deze klanten kunnen geholpen worden door het budget van de komende jaren aan te spreken. Daarnaast wordt een klein aantal klanten ondersteund via een Individuele Re-integratie Overeenkomst (IRO).
1.2
REALISATIE DOELSTELLINGEN EN DIENSTVERLENING Individuele begeleiding In 2007 zijn er 84 intake gesprekken gevoerd en op basis daarvan hebben zich 51 klanten kunnen inschrijven bij het Utrechts Starters Traject. Hiervan zijn: 8 Klanten gestart. 12 Klanten zijn gestopt met de begeleiding om verschillende redenen: - ondernemerschap is niets voor mij op dit moment (8 klanten); - hebben een baan in loondienst gevonden (4 klanten) of - ziekte (1 klant).
4
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
31 klanten zijn nog in begeleiding. Hiervan hebben twee klanten hun ondernemersplan af en hebben een kredietaanvraag bij de kredietbank Utrecht lopen. 12 Klanten zijn net gestarte ondernemers waarbij de omzet achterblijft. 5 klanten van deze groep ondernemen in de kunsten. De 33 klanten die niet ingeschreven konden worden bij het Utrechts Starters Traject zijn doorverwezen.
Marktbewerking De outreachende aanpak is met de komst van de folders in het tweede halfjaar goed op gang gekomen. De folders zijn wijd verspreid over de stad. Ondernemers zijn benaderd om folders in hun winkel neer te leggen. Het Utrecht Starters Traject staat vermeld in het blad van de Utrechtse Migranten Organisaties ‘De Karavaan’. We hebben op twee markten gestaan: de CWI-banenmarkt en de Startersdag van de KvK. Samen met de balie ondernemen verzorgt het Utrechts Starters Traject de cursus ‘De gemeente en ondernemers’. En in het kader van het vergroten van het netwerk zijn er 18 gesprekken gevoerd. Ontwikkelingen en Knelpunten Het project Wijk in Bedrijf en Partners in Nieuw Ondernemerschap zijn twee projecten vanuit het beleid van de gemeente Utrecht om het ondernemerschap te stimuleren en te verbeteren. Het Utrecht Starters Traject zoekt actief aansluiting bij beide projecten. De concretisering van de afspraak om zelfmelders vanuit de Sociale Dienst te kunnen ondersteunen zal in 2008 plaatsvinden. De Turkse gemeenschap in Utrecht ziet een vergadercentrum annex trouwzaal die aan hun wensen kan voldoen als een goede kans. Het ontbreken van een locatie met een geschikte vergunning is een knelpunt. Klanten van het Utrechts Starters Traject hebben gemiddeld een kleine lening nodig, maar de kans op het krijgen van financiering is laag. De kredietbank Utrecht ziet het aantal vragen vanuit het Utrechts Starters Traject stijgen. Dit is vaak de enige kans voor deze starters om de plannen gefinancierd te krijgen. Gezien snelle en succesvolle ontsluiting van de markt in Utrecht en de aannemende toestroom van startende ondernemers bij het Utrechts Starters Traject is de verwachting dat het aantal inschrijvingen in 2008 tussen de 100 en de 150 potentiële starters zal zijn. Leeswijzer De achterliggende cijfers en verdieping van de bovenstaande samenvatting van het rapport vindt u in de komende hoofdstukken. In hoofdstuk 2 wordt de realisatie van de doelstellingen en de dienstverlening gespecificeerd. Hoofdstuk 3 beschrijft de inspanningen rondom de marktbewerking. En in het laatste hoofdstuk wordt ingegaan op de relevante beleidsontwikkelingen en de gesignaleerde knelpunten. In de bijlage vindt u de tabellen op basis waarvan de resultaten zijn beschreven.
5
2
REALISATIE DOELSTELLINGEN EN DIENSTVERLENING 2.1
TELEFONISCHE HELPDESK De telefonische helpdesk is vanaf begin maart 2007 operationeel. Dat wil zeggen dat klanten van het Utrecht Starters Traject vanaf dat moment 5 dagen per week van 8.30 uur tot 17.30 uur inhoudelijke vragen kunnen stellen en/of een afspraak kunnen maken met een adviseur. De vragen die aan de telefonische helpdesk gesteld worden blijken met name informerend van aard over het aanbod van het Utrechts Starters Traject. In 2007 heeft één klant vóór 9.00 uur gebruik gemaakt van deze service. Daarom is, in overleg, besloten de helpdesk vanaf 9.00 te bemensen. Klanten die voor 9.00 uur of na 17.30 uur bellen, kunnen hun boodschap op het antwoordapparaat inspreken. Dezelfde dag worden deze klanten teruggebeld. Begin november is de helpdesk een week slecht bereikbaar geweest. Het telefoonnummer van het UST werd automatisch doorgeschakeld naar de telefooncentrale van de gemeente Utrecht en de reden daarvoor was in het begin onduidelijk. Gelukkig was het probleem binnen een week opgelost.
2.2
INTAKE EN ADVIESGESPREKKEN In het eerste halfjaar viel de inschrijving van het aantal klanten tegen. Het uitgesproken vertrouwen dat het maximum aantal deelnemers gehaald zouden worden, is uitgekomen. Met extra inspanningen om de toestroom te verhogen en door het aanwezige potentieel van starters in Utrecht is het maximum zelfs overschreden! In 2007 zijn 51 deelnemers ingeschreven bij het Utrechts Starters Traject. Vooruitlopend op deze mogelijkheid is in een tussentijdsoverleg afgesproken dat als het aantal deelnemers boven het gestelde maximum zou komen, dit geen belemmering zou vormen voor de inschrijving. Deze klanten moeten ook worden geholpen door het budget van de komende jaren aan te spreken.
Project
Aantal klanten
Aantal gesprekken
Geen deelname Utrechts Starters Traject
35 51
35 128
Totaal
86
163
6
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Specificaties van de klanten 21 klanten komen uit een van de aandachtswijken van Vogelaar (Kanaleneiland, Zuilen/Ondiep, Overvecht, Hoograven). Dit is 40% van het totaal aantal klanten. De verhouding man-vrouw is in 2007 precies 1 op 1. 50% is man en 50% is vrouw. Bijna 40% van de klanten is niet in Nederland geboren. Het percentage allochtone klanten wordt hoger als 2e generatie allochtonen meegerekend zouden worden. Hiervan zijn geen exacte gegevens. 57% van de klanten van het UST is hoog opgeleid. Hiermee wordt bedoeld dat zij HBO en WO afgerond hebben. 36% van de klanten is in loondienst bij aanmelding ; 21% van de klanten heeft nog geen half jaar een uitkering; 8% heeft een studiefinanciering en 35% is al een ondernemer of heeft geen inkomen (overig). Ondernemingsgerelateerde specificaties Bijna 60% van de klanten oriënteert zich op het ondernemerschap. 21% is reeds gestart en 19% van de klanten bereidt de start ook daadwerkelijk voor. Het grootste gedeelte van de klanten hadden bij de intake nog geen ondernemersplan (80%). Bij de andere klanten was het ondernemerplan gedeeltelijk aanwezig. Specificaties van de hulpvraag In de intake staat de vraag (en de vraag achter de vraag) van de klant centraal. Samenvattend komen de hulpvragen op het volgende neer. Vraag
Aantal klanten
Financiering Heb ik een levensvatbaar idee?
6 8
Hoe schrijf ik een ondernemingsplan? Vragen m.b.t. bedrijfshuisvesting
12 0
Vragen m.b.t. klanten / PR / markt Wat moet ik doen om een bedrijf te starten?
10 15
Totaal
51
Interessant is te zien dat bedrijfshuisvesting geen vraag is waar de klanten mee binnenkomen. Grotendeels is dit te verklaren doordat de meeste klanten die bij het UST binnenkomen zich oriënteren op het ondernemerschap. De vraag rondom huisvesting komt merendeels gedurende de begeleiding aan de orde. Met name is dit aan de orde bij de vier Turkse klanten die, onafhankelijk van elkaar, een Trouwzaal annex vergadercomplex willen starten. De gemeente Utrecht heeft geen faciliteit die ruimte biedt voor een Turks/Marokkaans/Hindoestaans Trouwfeest tegen redelijke prijs en met goede parkeergelegenheid. Het signaal van de behoefte aan een soortgelijke ruimte is bij de gemeente Utrecht neergelegd. De balie ondernemen heeft inhoudelijk gereageerd op dit signaal. Bij de bespreking van de knelpunten wordt hier nader op ingegaan.
7
B&A REALISATIE BV
2.3
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
RESULTATEN Na een jaar kan een eerste beeld gegeven worden van de eerste resultaten van het Utrechts Starters Traject. Resultaat
Aantal klanten
Gestart
8
Loondienst
4
Begeleiding beëindigd Nog in begeleiding
8 31
Totaal
51
8 klanten van de 51 zijn daadwerkelijk gestart. Onder deze starters bevinden zich twee winkels; de Aziashop en de kinderkledingwinkel De Apekop. Beiden zijn gevestigd op de Amsterdamse straatweg. De andere klanten zijn als ZZP-ers aan de slag gegaan. Docent Frans en NT2; Webwinkel De Groene Baby; Arya buikdanseres; Amuses Theater; Tolkvertaler. 12 van de 51 klanten (25%) zijn gestopt met de begeleiding om verschillende redenen : - ondernemerschap is niets voor mij op dit moment (7 personen); - een baan in loondienst gevonden (4 personen) of - ziekte (1 persoon). 31klanten zijn nog in begeleiding. Hieronder worden ook de 12 klanten gerekend die net zijn gestart alvorens zich bij het Utrechts Starters Traject te melden. Van deze groep reeds gestarte klanten ondernemen 5 klanten in de kunsten.
Wetenswaardigheden De kinderkledingwinkel De Apekop is gestart met behulp van de Kredietbank Utrecht. De eigenaresse heeft als eerste ondernemer in de geschiedenis van de Kredietbank in Utrecht een lening gekregen. Twee andere klanten die nog in begeleiding zijn hebben hun ondernemingsplan af en hebben de eerste afwijzingen van de banken binnen. De reden hiervoor is over het algemeen het gebrek aan zekerheden voor de bank. Dit is ook de reden waarom zij een aanvraag bij de kredietbank Utrecht hebben gedaan.
8
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Branchering van de te starten onderneming LT
Categorie
Aantal klanten
D F
Industrie Bouwnijverheid
3 3
G H
Reparatie van consumentartikelen en handel Horeca
7 3
I K
Vervoer Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur
1 10
M
van roerende goederen en zakelijke dienstverlening Onderwijs
5
N O
Gezondheids- en welzijnszorg Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige
6 13
dienstverlening Totaal
51
Deze globale indeling van de branche waar de klanten van het UST in starten laat zien dat de dienstverleners, zowel de zakelijke dienstverlening met 10 klanten als overige dienstverlening en cultuur met 13 klanten, de grootste groep klanten vormen. Om een indruk te geven van de klanten van het Utrechts Starters Traject, zie hier een drietal casussen. Een Marokkaanse dame komt met haar Nederlandse man binnenlopen. Zij heeft een webwinkel met Marokkaanse woonideeën. Hij is een jaar geleden werkeloos geworden en heeft een WW-uitkering. Hij heeft altijd in een motorwinkel gestaan, maar is na een conflict ontslagen. Omdat de webwinkel nu redelijk begint te lopen, willen ze samen een winkel beginnen. Ze hebben een ondernemingsplan nodig voor de externe financiering. En een winkelpand. Goed voorbereid kwamen ze binnen. Het ondernemersplan was bijna klaar, maar ze wilden met name advies over de financiële paragraven en hoe zij zich moesten voorbereiden op het gesprek met de bank. De vraag naar het winkelpand zweefde boven het gesprek. Zonder pand, geen goede financieringsvraag. Gezamenlijk zaten ze onder de 1500 euro netto gezinsinkomen, en doordat hij al ruim een jaar een uitkering had, is zij in begeleiding gekomen. Om het ondernemersplan zo concreet mogelijk te maken zijn ze in contact gebracht met de straatmanager van de Amsterdamsestraatweg. Een goede buurt voor dit soort winkeltjes blijkt. En is het financiële gedeelte omgezet naar de gebruikelijke begrotingen. Na drie gesprekken was het plan zodanig dat ze naar de bank konden gaan. Ook al reageerde de bank enthousiast, het plan is toch afgewezen door het gebrek aan financiële zekerheden. De aanvraag bij de Utrechtse Kredietbank loopt. Een Turkse jongeman heeft een afspraak gemaakt omdat zijn klusbedrijf niet loopt. De eerste twee afspraken komt hij niet opdagen. Als hij de derde keer wel zijn afspraak nakomt, wordt snel duidelijk waarom zijn bedrijf niet van de grond komt. Hij heeft geen idee hoe hij aan klanten komt. Hij zit thuis te wachten totdat de telefoon gaat rinkelen.
9
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Omdat hij geen inkomen heeft, is het urgent dat hij snel een klus krijgt. Snel scoren kan via grote bestaande aannemers. Daar is een tekort aan mankracht. Om zelf klussen te krijgen duurt iets langer. Bij een andere klant van het Utrechts Starters Traject kan hij een badkamer opknappen en via deze contacten krijgt hij nog een klus. De laatste afspraak heeft hij netjes afgebeld omdat hij het te druk heeft met zijn werk. Een conservatoriumstudente heeft naast haar studiebeurs altijd bijgeklust. Individuele lessen, cursussen, doceren op een middelbare school. Maar nu ze klaar is met haar studie en afhankelijk wordt van haar ondernemerschap, duizelt het haar. Hoe zit het nu precies met de belastingdienst, de boekhouding en alle regels waar ze aan moet voldoen? En hoe kan ze haar ambitie omzetten naar de werkelijkheid? De begeleiding heeft zich op deze twee punten gericht. Zij heeft zich ingeschreven bij de belastingdienst als ondernemer, heeft een boekhouder gevonden en heeft onlangs besloten dat zij stopt met haar baan op school. Ze gaat zich fulltime richten op (projectmatige) muziekeducatie en de verkoop van de liedjes en de vier musicals die ze op de planken heeft liggen.
2.4
WEBSITE De website van het Utrechts Starters Traject is het afgelopen jaar niet actief ‘gelinkt’ met het professionele netwerk. De regels van de gemeente Utrecht rondom de vormgeving van communicatie-uitingen was daar debet aan. De vormgeving van de website was hierin mee in strijd. Gedurende het jaar is besloten om deze website toch in de huidige vormgeving te gebruiken. De link met de website van de gemeente Utrecht is in november gerealiseerd. In 2008 staat een link-actie gepland zodat het aantal bezoekers van de website vermoedelijk groter wordt. Maandelijkse bezoekers
2.5
Maandelijkse Unieke bezoekers
juli 2007 augustus 2007
543 288
juli 2007 augustus 2007
499 268
september 2007
384
september 2007
359
oktober 2007 november 2007
339 433
oktober 2007 november 2007
316 414
december 2007
570
december 2007
559
COLLECTIEVE ACTIVITEITEN Het najaar 2007 heeft niet in het teken gestaan van het organiseren van collectieve activiteiten. Het vinden en binden van klanten was de eerste prioriteit. In 2008 zal een cursusprogramma worden opgezet gebaseerd op de behoeften van de klanten.
10
B&A REALISATIE BV
2.6
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
DOORVERWIJZINGEN In totaal zijn 35 intake gesprekken gevoerd met potentiële starters die geen gebruik konden maken van het Utrechts Starters Traject. Zij zijn doorverwezen naar andere organisaties om hen verder te helpen. Verwezen naar
Aantal klanten
Balie ondernemen (gemeente Utrecht) Sociale Dienst (gemeente Utrecht) Anders
1 4 14
Belastingdienst
1
KvK
11
UWV Totaal
4 35
De meeste klanten die niet begeleid kunnen worden zijn doorverwezen naar of de KvK of een professional in het netwerk (anders). Opvallend is dat ook bij deze groep de meeste starters zijn binnengelopen. De verwijzers van de klanten die via EZ (balie ondernemen) en de Sociale Dienst en UWV zijn gekomen zijn benaderd om een volgende verkeerde verwijzing te voorkomen. Verwezen door
Aantal klanten
Afdeling EZ (gemeente Utrecht)
1
Afdeling SD (gemeente Utrecht)
2
Anders Binnenlopen
3 18
KvK
4
UWV
1
Website Totaal
6 35
Om een indruk te geven van deze groep, staan hieronder een tweetal kerngegevens: Inkomen op het moment van aanmelding
Aantal klanten
Loondienst Overig Studiefinanciering
11 8 1
Uitkering Totaal
15 35
11
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Geboorteland
Aantal klanten
Nederland Marokko
22 3
Overig Europees Overig niet-Europees
2 4
Suriname / Nederlandse Antillen Turkije
4 0
Totaal
35
Het grootste deel van de klanten die niet geholpen kunnen worden door het Utrechts Starters Traject heeft of een langer dan een half jaar een uitkering (43%) of is in loondienst (31%) waarbij het netto gezinsinkomen (net) hoger is dan 1500 euro. Deze klanten zouden desalniettemin goed geholpen kunnen worden door het Utrechts Starters Traject. Voorbeelden van klanten die baat hebben bij ondersteuning van het UST Twee Marokkaanse jongens komen binnenlopen. Ze zijn neven van elkaar. De een is groot, gespierd en heeft een baan in de beveiliging. De ander heeft net de universiteit afgerond en is via het uitzendbureau aan het werk. Ze willen een (buurt)beveiligingsbureau beginnen, waarbij de één de uitvoering doet en de ander de administratieve kant. Zo op het eerste gezicht een goed duo, met goede ideeën en zij zouden met enige ondersteuning zo op weg zijn. Beiden hebben een inkomen die ongeveer 100 euro boven de inkomensgrens ligt. Zij zijn verwezen naar PNO en de KvK. Ze zijn niet gestart met hun bedrijf. Een vrouw van 40 jaar maakt een afspraak omdat zij een speelgoedwinkel voor zichzelf wil beginnen. Ze heeft jarenlange ervaring als bedrijfsleider bij een goedlopend speelgoedwinkelketen. Ze is teleurgesteld in het bedrijf omdat zoonlief van de eigenaar ineens heeft bedacht dat hij in de business wil. Nu is zij haar toekomstperspectief kwijt. Deze vrouw heeft een klein salaris. Haar man verdient meer waardoor zij gezamenlijk boven de 1500 euro netto salaris komen. Zij kan geen aanspraak maken op het salaris van haar echtgenoot. Zij is zeker over haar ondernemerskwaliteiten, maar zij is onzeker over het schrijven van het plan. Deze onzekerheid weerhoudt haar bij de start. Een stel uit ondiep komt binnen, buren, hebben elkaar in de liefde gevonden en zijn opzoek naar een nieuwe start. Hij zit nu ruim 2 jaar in de WW, zij ook en ze willen beiden een (brom)fiets- en scooterwerkplaats beginnen in de schuur. Ze zijn enthousiast maar de drempel om bij hun klantmanager een IRO aan te vragen is (te) groot. Een Marokkaanse mijnheer heeft al jaren een bijstandsuitkering. Na een ernstig ongeluk is hij, na jaren revalidatie, nu zover dat hij actie wil ondernemen. Hij wil een schildersbedrijf starten. Het advies om, via zijn klantmanager, bij de afdeling BBZ een intake gesprek te regelen, heeft hij opgevolgd, maar had niet het goede resultaat. De
12
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
uitkomst van het gesprek met de BBZ-afdeling was volgens hem dat hij een ondernemingsplan moest inleveren. Zijn klantmanager heeft hem vervolgens gekoppeld aan een schildersbedrijf voor een stage. Maar dit bedrijf ging failliet. En daarom kwam hij weer terug bij het Utrechts Starters Traject.
13
3
REALISATIE MARKTBEWERKING 3.1
OUTREACHENDE AANPAK De outreachende aanpak, waarbij de adviseur actief op zoek gaat naar klanten uit de doelgroep, is na de komst van de folders van het UST eind juni goed opgang gekomen. De folders zijn wijd verspreid over de stad. De gemeentelijke instanties, wijkbureaus zijn benaderd samen met de gemeente Utrecht, afdeling EZ. De andere vindplekken van potentiële klanten, zoals het CWI en UWV hebben de folder direct gekregen. Zowel de ondernemers in de Kanaalstraat, Amsterdamse straatweg als in Kanaleneiland zijn in het afgelopen jaar benaderd of zij folders van UST willen neerleggen in hun zaak. In het blad van de Utrechtse Migranten Organisaties ‘De Karavaan, stem van Kleurrijk Utrecht’ is het Utrechts Starters Traject onder de aandacht gebracht in de Rubriek ‘Wist u dat? met de titel ‘Utrecht startende ondernemers helpt?’. De redactie kon niet geloven dat de dienstverlening alleen 25 euro inschrijfgeld kost en heeft zonder overleg bedacht dat het Utrechts Starters Traject 25 euro kost per gesprek. Dit wordt in het volgende nummer gerectificeerd. Met de redactie is afgesproken dat in elk nummer een migrantenondernemer wordt geïnterviewd die met behulp van het UST is gestart. Het afgelopen najaar heeft UST op twee grote ‘beurzen’ gestaan. De CWI banenmarkt en de KvK Startersdag. Met name de KvK Startersdag was een groot succes en heeft veel klanten opgeleverd. Het UST bemande samen met de balie Ondernemen van de gemeente Utrecht de stand. Deze samenwerking is goed bevallen. Ook voor de Utrechtse Ondernemers Academie trekken de balie ondernemen en het Utrechts Starters Traject samen op. Het Utrechts Starters Traject verzorgde een onderdeel van de cursusavond ‘De gemeente en Ondernemers’.
3.2
NETWERKACTIVITEITEN Zonder inbedding in het professionele netwerk kan het Utrechts Starters Traject niet goed functioneren. 80 tot 90% van de vragen kunnen beantwoord worden, maar voor specialistische of complexe ondernemersvragen wordt doorverwezen naar specialisten. Daarnaast bedient het Utrechts Starters Traject een specifieke doelgroep en is een goede doorverwijzing van klanten die daar geen gebruik van kunnen maken essentieel.
14
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Het is belangrijk te weten wie wat voor welk type klant kan doen en met name naar welke persoon binnen die organisatie kan worden doorverwezen of nog liever, met wie een afspraak gemaakt kan worden. In het kader van de netwerk activiteiten zijn in het afgelopen half jaar gesprekken gevoerd met: Het Wilde Westen PNO U-pas bureau Belastingdienst La Met, marketing CWI Straatmanager Amsterdamse straatweg KvK Merwede administraties Hordijk – loopbaanadvies Forum Oase TWCA-reintegratie Sociale dienst Lombokbedrijvencentrum netwerk sociaal ondernemen Bijgewoonde netwerkbijeenkomsten BBZ-conferentie - onderneem Borrel UOA Startbijeenkomst PNO
15
4
ONTWIKKELINGEN 4.1
RELEVANTE BELEIDSONTWIKKELINGEN GEMEENTE UTRECHT
4.1.1
Krachtwijken en Wijk in Bedrijf De gemeente Utrecht heeft voor de stimulering van ondernemerschap in de krachtwijken de intentie om hiervoor het concept Wijk in Bedrijf in te zetten. Er wordt gekeken of er een soort ondernemersloket in de wijken kan worden gerealiseerd. In 2008 wordt hiervoor een aanbesteding uitgeschreven. Het Utrechts Starters Traject wil graag een onderdeel van het loket vormen.
4.1.2
PNO Het project Partners in Nieuw Ondernemerschap is een samenwerkingsproject tussen de gemeente Utrecht en de KvK om het kwantitatieve en kwalitatieve ondernemerschap onder de allochtone doelgroep te verbeteren. Het actieplan bevat vele onderdelen, maar met name op de punten ‘versterking ondernemerschap’ en ‘meer nieuwe ondernemers’ zijn samenwerkingsmogelijkheden.
4.1.3
Voortraject BBZ In gesprek met het hoofd van de Sociale Dienst is afgesproken dat klanten die langer dan een half jaar een AbW-uitkering hebben door het Utrechts Starters Traject geholpen kunnen worden. Deze afspraak is nog niet geconcretiseerd in 2007, daar de klanten die het betrof zich hebben teruggetrokken. Het Utrechts Starters Traject ziet hier mogelijkheden om de dienstverlening uit te breiden.
4.2
KNELPUNTEN Vier Turkse klanten zien, los van elkaar, interessante mogelijkheden voor een Vergadercentrum annex trouwzaal. Een locatie die aan de eisen van deze groep voldoet en binnen het bestemmingsplan van de gemeente Utrecht past, is moeilijk te vinden. Dit signaal is naar de gemeente Utrecht afgegeven. De vraag van de Turkse gemeenschap voor zo’n locatie is bekend bij de gemeente Utrecht. Een paar jaar geleden is het de Turkse gemeenschap niet gelukt om politieke steun te realiseren voor een soortgelijk centrum. Het standpunt van de gemeente is nu dat als Turkse ondernemer (of een Marokkaanse, Hindoestaanse of Nederlandse ondernemer) een locatie vindt dat binnen het bestemmingsplan valt, de gemeente medewerking zal verlenen aan de vergunning. Er zal niet actief gezocht worden naar een locatie of een verruiming van een bestemmingsplan.
16
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
De klanten van het Utrechts Starters Traject zijn minder kapitaal krachtige starters. Zij hebben weinig tot geen spaargeld, geen eigen huis of ander soort kapitaal. Ze brengen geen Eigen Vermogen mee. Als de klant geld nodig heeft voor de start is het geen goede partij voor een bank. Er zijn geen zekerheden, waardoor een afwijzing van de bank de enige echte zekerheid is. De kredietbank Utrecht ziet dan ook het aantal aanvragen groter worden. Vanuit het Starters Traject zijn nu drie aanvragen gedaan, waarbij één aanvraag tot nu toe is toegekend. De anderen zijn nog in behandeling. Gezien de toestroom van de klanten is het vooruitzicht dat de kredietbank Utrecht meerdere aanvragen tegemoet kan zien. In 2007 is in 6 tot 7 maanden een inschrijving gerealiseerd van 51 klanten. Gezien deze snelle en succesvolle ontsluiting van de markt in Utrecht en de aannemende toestroom van startende ondernemers bij het Utrechts Starters Traject is de verwachting dat het aantal inschrijvingen in 2008 tussen de 100 en de 150 potentiële starters zal zijn. Het gevolg kan zijn dat het budget van het Utrechts Starters Traject tot en met 2010 in 2008 wordt verbruikt.
17
BIJLAGE CIJFERS UTRECHTS STARTERS TRAJECT, PERIODE VAN 1 JANUARI 2007 T/M 31 DECEMBER 2007 TOELICHTING CVS Een klant is iemand die een dienst van het Utrechts Starters Traject: een gesprek of een collectieve activiteit. Een klant wordt geregistreerd in het CVS (Cliënt Volg Systeem). De wijze van registratie: Voor de gespreksklanten worden de gegevens uitvoerig genoteerd. Binnenlopers, virtuele binnenlopers en bedrijven die bezocht worden en deelnemers aan ondernemersborrels worden wel geturfd maar niet geregistreerd in het CVS. In deze tabellen gaat het steeds om ‘standsgegevens’, de situatie op het moment van de intake (de eerste klantenkaart). Project
Aantal klanten
Aantal gesprekken
Geen deelname Utrechts Starters Traject
35 51
35 128
Totaal
86
163
Traject fase persoon
Aantal klanten
Préstarter (intentie om onderneming te starten) Starter (ondernemer die recent is gestart) Totaal
Geboorteland
38 13 51
Aantal klanten
Nederland Marokko Overig Europees
32 1 1
Overig niet-Europees Suriname / Nederlandse Antillen
7 3
Turkije Totaal
7 51
18
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Geslacht
Aantal klanten
Man
26
Vrouw Totaal
25 51
Opleidingsniveau afgerond
Aantal klanten
Basisschool LBO Middelbare school
4 1 6
MBO
11
HBO
15
WO Totaal
14 51
Fase bedrijfsidee
Aantal klanten
Oriëntatie Startfase Voorbereiding
31 11 9
Totaal
51
Ondernemingsplan aanwezig
Aantal klanten
Gedeeltelijk aanwezig Niet aanwezig
10 41
Totaal
51
Vraag
Aantal klanten
Financiering Heb ik een levensvatbaar idee?
6 8
Hoe schrijf ik een ondernemingsplan?
12
Vragen m.b.t. bedrijfshuisvesting
0
Vragen m.b.t. klanten / PR / markt Wat moet ik doen om een bedrijf te starten?
10 15
Totaal
51
19
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Inkomen op het moment van aanmelding
Aantal klanten
Loondienst Overig
19 18
Studiefinanciering Uitkering
4 10
Totaal
51
Verwijzer
Aantal klanten
Advertentie Binnenlopen
1 20
Afdeling SD (gemeente Utrecht)
2
Afdeling EZ (gemeente Utrecht) KvK
3 6
UWV
5
Website
4
Anders Totaal
10 51
Branchering van de te starten onderneming LT
Categorie
Aantal klanten
D F G
Industrie Bouwnijverheid Reparatie van consumentartikelen en handel
3 3 7
H I
Horeca Vervoer
3 1
K
Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke
10
M
dienstverlening Onderwijs
5
N O
Gezondheids- en welzijnszorg Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en
6 13
overige dienstverlening Totaal
51
20
B&A REALISATIE BV
UTRECHTS STARTERS TRAJECT
Project – Geen Deelname Verwezen door
Aantal klanten
Afdeling EZ (gemeente Utrecht) Afdeling SD (gemeente Utrecht) Anders
1 2 3
Binnenlopen KvK
18 4
UWV Website
1 6
Totaal
35
Inkomen op het moment van aanmelding
Aantal klanten
Loondienst Overig
11 8
Studiefinanciering
1
Uitkering Totaal
15 35
Geboorteland
Aantal klanten
Nederland Marokko
22 3
Overig Europees Overig niet-Europees
2 4
Suriname / Nederlandse Antillen Turkije
4 0
Totaal
35
Geslacht
Aantal klanten
Man Vrouw Totaal
18 17 35
Verwezen naar
Aantal klanten
Afdeling EZ (gemeente Utrecht) Afdeling SD (gemeente Utrecht)
1 4
Anders
14
Belastingdienst
1
KvK UWV
11 4
Totaal
35
21