Urgente opvang van kinderen op spoedgevallen Uitdagingen anno 2014 Annick de Jaeger Intensieve Zorgen Pediatrie Prinses Elisabeth kinderziekenhuis UZ Gent
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
2
Icelandic air transport system- Akurey ED team
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
3
Landschap spoedgevallen en kinderen Aanmelding van +- 300 000 kinderen per jaar Ongeveer 10% van de totale spoedgevallen populatie zijn kinderen met een trauma
In Vlaanderen 1200 kinderen per jaar nood aan IZ ( Valepyn, 2011) 76 % spoed/15% MUG in ziekenhuizen zonder PICU 50 % spoed/3 % MUG in ziekenhuizen met PICU
60 tal zorgplaatsen Correcte cijfers ? >> Recente opstart registratie © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
4
Huidig spoedgevallen landschap in Vlaanderen en kinderen > gemengde spoedgevallendiensten Normen voor zorgprogramma pediatrie toegepast
Dienst met aangepaste zone Spoedgevallendienst louter voor kinderen Verschuivingen in type zorgverleners Zuiver pediatrisch naar multidisciplinair/urgentiegeneeskunde
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
Zeer uiteenlopend aanbod, expertise en bestaffing
5
Ernst van ziekte en mortaliteitsrisico Meeste ernstig zieke kinderen via spoed Alle gradaties in ernst van ziekte en mortaliteitsrisico >> trauma, alle acute pediatrische ziektebeelden in niet gespecialiseerde setting >> acuut bij complex chronisch zieke kinderen in gespecialiseerde tertiaire setting
% Opnames
% Opnames
70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 licht
matig
ernstig
extreem
90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 licht
matig
Ziekte - ernst
niet gespecialiseerde setting
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
gespecialiseerde setting
totaal
ernstig
extreem Sterfterisico
niet gespecialiseerde setting
gespecialiseerde setting
totaal
6
Herkennen en opvang van pediatrische urgenties Het risico om onvoorbereid en ongetraind een pediatrische urgentie te moeten herkennen en opvangen is groot
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
7
Closing the knowledge—performance gap: An audit of medical management for severe paediatric trauma in Flanders (Belgium)
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
8 Van de Voorde et al. Resuscitation, 2008
How can we improve pediatric clinical performance and skills in ED’s? Recognizing the problem Improving multidisciplinary education See one, do one, teach one? No longer acceptable Theoretical courses ? No SBME: no difference in clinical performance in pediatric RCT Combining different expertises in teaching, simulation training and supervised practice All levels of providers, teamwork, stress control Pediatric clinical volume in ED by centralising PED’s © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
Kessler, Pediatrics, 2013
9
Voorbereiding is triviaal Beleidsvisie Structurele organisatie Hulpmiddelen, materiaal Protocols Reanimatiefiche
Trainingsaanbod
EPLS/EPILS/APLS
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
10
EPLS/APLS : arrest vermijden
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
11
2014 Nieuw zorgprogramma pediatrie
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
12
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
13
Koninklijke besluiten van 02.04.2014
1.
2. 3. 4. 5. 6. 7.
… houdende
vaststelling van de normen waaraan het zorgprogramma voor kinderen moet voldoen … houdende vaststelling van de erkenningsnormen voor het netwerk ‘pediatrie’ … houdende vaststelling van de normen waaraan het gespecialiseerd zorgprogramma PHO en satellietprogramma PHO moeten voldoen … tot wijziging van het KB van 15.02.1999 tot vaststelling van de lijst van de zorgprogramma’s … waarbij sommige bepalingen van de ziekenhuiswet toepasselijk worden verklaard op het netwerk ‘pediatrie’ … tot wijziging van het KB van 23.10.1964 tot bepaling van de normen die door de ziekenhuizen en hun diensten moeten worden nageleefd (materniteit) … tot wijziging van het KB van 19.03.2007 normen brandwondencentrum
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
14
Noden van het kind staan centraal
Bereikbare zorg Veilige zorg Permanentie Zorg op maat naargelang ernst Maximale expertise wanneer nodig 24/7 Kind en gezinsvriendelijk … Gent © 2010 Universitair Ziekenhuis
15
Bereikbare zorg voor ieder kind… Aangepaste zorg in functie van de ernstFocus op hoge expertise wanneer nodig
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
16
Concentratie van de meest gespecialiseerde zorgen
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
17
Tertiaire zorg Gespecialiseerde zorg
Basiszorg
Zorgprogramma voor kinderen anno 2014 © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
18
Basisprogramma Daghospitalisatie Ambulante pediatrische zorg Pediater heeft expliciet de verantwoordelijkheid voor het algemeen toezicht op de kinderen binnen het basiszorgprogramma en moet toezien op de naleving van op evidentie gebaseerde praktijken en richtlijnen Minstens 2 kinderartsen verbonden aan dit programma naast het diensthoofd
Spoedgevallen en de voorlopige hospitalisatie Wanneer er zich in het ziekenhuis kinderen aandienen met een spoedgeval, worden zij ten laste genomen hetzij door een erkende functie eerste opvang spoedgevallen, hetzij door een erkende functie gespecialiseerde spoedgevallenzorg Afspraken ivm interhospitaal transport naar specialistisch of tertiair centrum binnen het netwerk © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
19
Gespecialiseerd programma Normen voor het basisprogramma met aanvullende bepalingen inzake doelgroep en exploitatievoorwaarden Hospitalisatie in E bedden Matig tot hogere risico’s Diensthoofd pediatrie Minstens 3 andere kinderartsen Een kader voor subspecialistische zorg al dan niet in onderlinge samenwerking tussen specialistische zorgprogramma’s en/of in samenwerking met tertiaire programma’s en in afstemming binnen een of meerdere netwerken
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
20
Tertiair programma Aanvullende bepalingen inzake doelgroep en exploitatievoorwaarden Patiënten met hoog risicoprofiel en/of complexe pathologie Sterke ontwikkeling van de subspecialistische domeinen, hoge concentratie aan expertise Aanvullende normen voor de intensieve zorg voor kinderen 27 APRIL 1998. - Koninklijk besluit houdende vaststelling van de normen waaraan een functie voor intensieve zorg moet voldoen om erkend te worden. Verantwoordelijk voor uitbouw PICU transport
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
21
Netwerk Pediatrie= opportuniteit Naadloze zorg over de echelons heen minstens voor de 5 kritieke zorgcircuits Gestructureerde protocols Eerste opvang , reanimatie Transfertcriteria Tertiaire verwijzingen Accent op vorming en opleiding van iedere schakel in het netwerk Duidelijke afspraken tussen de echelons ( SWO) Transportafspraken- vormen van een transportnetwerk © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
22
Nood aan « Zorgcircuits » ? “Toen we 20 maanden geleden de paadjes volgden en elk stapje wankel de juiste weg zocht … Toen we in die ----------schuilkelder wachtten op een leger redders. Toen kwam je binnen met jouw groene troepen. Hoogtechnologisch bewapend gingen jullie professioneel te werk. Onze kleinste strijder ging uiteindelijk mee in een spaceshuttle vol zuurstof.”
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
23
Netwerken minstens 5 pediatrische zorgcircuits Ernstig trauma Intracraniêle hypertensie Cardiorespiratoir falen Acuut leverfalen Acuut nierfalen
… © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
24
Chain of survival
Copyright European Resuscitation Council – www.erc.edu – 2011/007
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
25
Circle of High Quality survival Early access and Early recognition Early support and resuscitation
Home
Training Coördination Communication Early rehab
Early multidisciplinary aproach © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
Early postresuscitati on care
Early referral and transport 26
zorgcircuits
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
27
Spoedopname Rechtstreekse aanmelding: MUG op eigen initiatief verwezen door HA/KA
Eerste stabilisatie: ABCDE= teamwork Basisteam: 1-2 Verpleegkundigen/ Urgentie-arts met pediatrische voorkennis/ Kinderarts Anesthesist/intensivist chirurg, orthopedist
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
28
Teaching team approach
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
29
Systematische evaluatie en aanpak ABCDE - Team approach Ac: Vrijwaren van een veilige luchtweg en stabilisatie van de cervicale wervelzuil B: evalueren /ondersteunen ademhaling. Behandelen spanningspneumothorax, ventilatie, DOPES C: Controleren en ondersteunen van de circulatie Levensbedreigend bloedverlies? Vochtbeleid, vasopressie D: Eerste neurocontroles, bewustzijn, dreigende inklemming? Neuroprotectieve maatregelen analgosedatie E: Lichamelijke inspectie, anamese Behandel reversibele oorzaken 4H/4T © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
30
Wat na de eerste opvang? Triage-inschatting ernst en behoeften PEWS PICU opname en transfertcriteria Opname eigen ZH Transfert naar PICU Tijdskritisch? Acute chirurgienood? Rechtstreekse communicatie en ondersteuning tertiair PICU intenivist © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
31
Transfert afspraken
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
32
IZP transfert= IZP op verplaatsing
A B C © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
Arts IZP ASO IZP Verpleegkundige spoed Verpleegkundige IZP Chauffeur
33
Traumazorg voor kinderen Meest gestelde diagnose: Oppervlakkige letsels van de extremiteiten 26.4% Open wondes hoofd en nek 14.7% Fracturen van de bovenste extremiteiten 14.4%
Plaats van gebeuren Thuisomgeving 39.9% Speelpleinen/sportterreinen 23.3% Openbare weg 11.9%
Opnames in ziekenhuis 7.1% gehospitaliseerd 0.8% Ernstig trauma: overlijden of opname > 48 uur
1 Patrick Van de Voorde; PENTA: A Paediatric Network @round Trauma; Registry and evaluation of circumstances and modalities of trauma and trauma care in children & youngsters in Flanders
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
34
Zorgcircuit ernstig trauma A/cBCD opvang en stabilisatie in verwijzend ziekenhuis Rechtstreeks MUG dichtstbijzijnde tertiair centrum Communicatie dichtstbijzijnde IZP team: RECHTSTREEKS Transfertfiche Reanimatiefiche Adviezen IZP transfert-team “full option”
Verdere stabilisatie en behandeling Transfert IZP behandeling ( 24/7) Medisch team Kinderchirurgisch team: neuro, ortho, abdominaal, thoracaal stand by Psychosociaal team Vroege inzet revalidatieproces
Revalidatieproces inzetten Terugverwijzing © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
35
? © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
36
“Health
care communities need to create environments where providers have good contacts , promote open communication and learning”
Important Task for pediatric networks and specialised tertiary centres © 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
37
© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent
38