magazine
Een publicatie voor de hele Curaçaose gemeenschap
1979-2014
UoC lustrum ‘Curaçao zonder onze universiteit is ondenkbaar’ Rondetafelgesprek over de rol van wetenschappelijk en hoger onderwijs in onze samenleving
En verder: In gesprek met rector magnificus dr. Francis de Lanoy Tien role models van nu, UNA-studenten van toen Lokaal onderzoekstalent 1
Bo Banko Amigu ta felisitá Universidat di Kòrsou Dr. Moises da Costa Gomez ku su 35 aniversario. MASHA PABIEN!
1616_MCB_adUNA_190x138.indd 1
12/11/13 12:14
Inhoud Tien role models vanaf pagina 4 Moving forward in a global world ‘I want to be different’
5 6
Rector magnificus Francis De Lanoy
Going the extra mile
8
Personal viewpoints on the growth and development of the University of Curaçao
Ouders aan het woord ‘Curaçao zonder onze universiteit is ondenkbaar’
11 12
Rondetafelgesprek over de rol van wetenschappelijk en hoger onderwijs in onze samenleving
Dr. Moises da Costa Gomez
15
Un biografia kòrtiku
De favoriete plek van...
16
Een rondleiding over het universiteitsterrein
Universiteit verwelkomt 19 nieuw koningspaar Opleidingen in beeld 20 Nooit te oud om te leren
Rectores magnifici door 21 de jaren heen De universiteitsbibliotheek 22 Studieplek én schatplaats
Onderzoek uit liefde voor Curaçao University of Curaçao Dr. Moises da Costa Gomez Jan Noorduynweg 111, P.O. Box 3059 Curaçao T (599-9) 744-2222 F (599-9) 744-2100 E
[email protected] W www.uoc.cw FB www.facebook.com/uocuracao
24
et is met een gevoel van trots en dankbaarheid dat ik u namens de University of Curaçao Dr. Moises da Costa Gomez (UoC), ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van onze instelling, deze bijzondere publicatie mag aanbieden. Op 12 januari 1979 werd de Landsverordening ‘houdende voorzieningen met betrekking tot de oprichting en inrichting van de Universiteit van de Nederlandse Antillen’ (LUNA) aangenomen. Met deze wet werd de Hogeschool van de Antillen omgezet in een universiteit, met als streven niet alleen het hoger onderwijs verder uit te breiden, maar ook om wetenschappelijk onderzoek te stimuleren en faciliteren. Nu, exact 35 jaar later, bestaan de Nederlandse Antillen niet meer en heeft de UNA een nieuwe naam: University of Curaçao Dr. Moises da Costa Gomez. De instelling heeft inmiddels vijf actieve faculteiten en een studentental van ruim 2200. Dat een eigen universiteit voor ons land bestaansrecht heeft, staat niet meer ter discussie. De inzet voor de emancipatie en ontwikkeling van ons volk en ons land is wat onze naamgever Dr. Moises da Costa Gomez verbindt met de huidige universi taire gemeenschap. In de 55 jaar nadat ‘Doktoor’ in de Staten zijn voorstel deed voor een eigen universiteit is echter veel veranderd. Globalisering en digitalisering hebben grote impact op de eisen die gesteld worden aan het hoger onderwijs, maar brengen ook veel nieuwe kansen met zich mee. Samenwerkingsverbanden met andere kennisinstellingen, interactie met het werkveld en het kunnen aanbieden van onderwijs op afstand zijn hierdoor in de afgelopen jaren sterk geïntensiveerd. Kwaliteitszorg heeft een vaste plek in de organisatie gekregen, en vrijwel alle opleidingen zijn inmiddels in het kader van accreditatie positief beoordeeld. De UoC staat daarmee juist nu, en niet alleen vanwege haar nieuwe naam, aan het begin van een nieuwe fase. In de afgelopen 35 jaar is een stevig fundament gelegd waar we op voort kunnen bouwen. De UoC gaat een mooie toekomst tegemoet. Ik feliciteer de universitaire en Curaçaose gemeenschap met het behalen van deze mijlpaal.
Voorzitter van de Raad van Toezicht
ROLE MODELS
) Lizanne Dindial (1957AT A
President en CEO bij CH
‘Ik wilde helemaal niet naar de UNA’, vertelt Lizanne (Liza) Dindial, die sinds 1 april 2011 president en CEO van de CHATA is. ‘Wegens ziekte kon ik echter niet naar Nederland. Gelukkig heb ik er geen dag spijt van gehad’, vertelt de Curaçaose die de eerste vrouwelijke ontvanger der belastingen, eerste vrouwelijke gezaghebber en eerste vrouwelijk president van de CHATA werd. Dindial: ‘De universiteit is absoluut de basis voor mijn carrière geweest en ik heb er met plezier gestudeerd.’ Dindial geniet met volle teugen van haar gevarieerde en dynamische functie bij de Curaçao Hospitality and Tourism Association. ‘Als gezaghebber zat ik tien jaar en tien dagen in een strak regime. In mijn huidige functie ligt de focus meer op concrete resultaten en minder op stroperige politiek. Met bijna 25% van het bruto nationaal product (bnp) is toerisme een cruciale economische pijler voor Curaçao. Mijn kracht is mensen bij elkaar halen, overtuigen en over de streep trekken. De toerismesector heeft nog veel meer groeipotentieel. Die wij gaan aanboren,’ zegt de CEO dan ook heel beslist. Dindial koos voor een rechtenstudie, omdat die het beste aansloot bij haar belangstelling en vakkenpakket. De universiteit vond ze een bijzondere studieplek. ‘Het onderwijs was persoonlijk en kleinschalig’, herinnert Dindial zich. ‘Als kleine groep studenten kreeg je les van de meest toonaangevende professoren in het vak. Er was weinig afstand en het feit dat er in onze groep veel werkende professionals zaten, zorgde dat de studiestof meteen tot leven kwam. Met een rechtenstudie kweek je een breed academisch denkniveau. Je kunt nog alle kanten op. Ik wilde absoluut geen advocaat worden, en ben nu bij de CHATA precies op mijn plek.’ ‘We zijn een klein (ei)land en uitblinkers vallen op’, ervaart Dindial. ‘Onze huidige studenten zou ik aanraden om ster-studenten te zijn, want dat vergroot je kans op een mooie baan.’ Over de rol van de universiteit is ze helder: ‘Die rol kan nog veel actiever zijn. Onze landsuniversiteit is dé plek waar onze topacademici en intellectuelen samenkomen. Doe onderzoek, schrijf artikelen, vorm opinies over wat onze gemeenschap nodig heeft. Zoek en deel informatie en geef onze samenleving, juist in deze moeilijke financiële tijden, een belangrijke impuls.’
4
UoC lustrum magazine
(1950) Mavis Brooks-Salmon Raad van Vicepresident van de Advies van Sint Maarten
Mavis Brooks is niet alleen moeder van twee kinderen en oma van drie kleinkinderen zoals ze meteen trots vertelt, maar ook Vicepresident van de Raad van Advies van Sint Maarten. De raad, die in 2010 werd opgericht, heeft een belangrijke functie voor Sint Maarten, dat als land nog volop in ontwikkeling is. Ze legt uit: ‘Onze raad speelt een cruciale rol in de totstandkoming van nieuwe wetgeving en zorgt dat die strookt met de beginselen van de rechtstaat en de democratie. Wij adviseren de regering bijvoorbeeld over concept-landsverordeningen, concept-landsbesluiten en verdragen op grond van het Statuut. Als vicevoorzitter sta ik mede garant voor de kwaliteit van ons advies.’ Het werkveld is niet nieuw voor Brooks. Vóór de ontmanteling was zij vijf jaar lid van de Raad van Advies voor de Nederlandse Antillen en plaatsvervangend gevolmachtigde minister in Nederland. Brooks is oorspronkelijk Curaçaose en komt uit het onderwijsveld. Zesendertig jaar geleden vertrok ze naar Sint Maarten en keerde niet meer terug. ‘Sint Maarten had als eiland dringend juristen nodig en daar voelde ik wel voor. Samen met een groepje werkende professionals begon ik, met tussenkomst van het Departement van Onderwijs, aan een cursus kandidaatsrecht en de liefde voor het recht is nooit meer overgegaan. Na mijn kandidaats doorliep ik het doctoraal programma. Van 9 tot 5 ging ik naar mijn werk en van 5 tot 9 studeerde ik. De studie was zwaar, maar wel een uitstekende achtergrond voor mijn werk in de raad.’ Brooks behaalde in 2002 haar meestertitel aan de UNA en in 2009 haar doctorandustitel aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, waar ze zich verdiepte in Internationaal Europees recht. Om zich optimaal voor te bereiden op haar functie van Vicepresident volgde zij ook specialistische vakken zoals wetgevingstechniek en wetgevingsprocedures aan de Academie voor Wetgeving in Den Haag. Ze besluit: ‘Curaçao en Sint Maarten zijn jonge landen. We hebben meer lokale juristen, rechters en moderne leiders nodig die onze wetten begrijpen en nieuwe wetten kunnen ontwikkelen die goed zijn voor ons land. De universiteit, met haar sterke rechtenfaculteit, is bij uitstek het instituut om dat te stimuleren.’
Like any other institution of higher learning and research, international collaboration is a given for the University of Curaçao. This specific form of collaboration has always been an important imperative for developing, and maintaining the international character and reputation of the university and will continue to be, considering the growing number of international lecturers, research and exchange programs, conferences and many other inspiring plans and events that the university has in store. Looking back and looking forward
Back when the university was founded, the Faculty of Law made extensive use of foreign lecturers to prepare graduate students for legal practice. The Faculty of Engineering exchanged educational materials with technical universities in the Netherlands and the Faculty of Social Sciences and Economics had its fair share of international collaboration as well: even arranging an in-state tuition agreement for local Alumni, where tuition was the same as that for Florida State residents. The university was even a pioneer as early as the 1980s in adopting the Bachelor’s Master’s (BAMA) arrangement by which students could continue their academic education through agreements with universities abroad to obtain their graduate degrees. Similar arrangements only became widespread in Europe and the Netherlands in this millennium. Fast forward to the present, international collaboration has anything but ceased. Interrelationship between countries makes cooperation across borders an absolute necessity and the university has transformed itself into a much more international and market-oriented institution. Student exchanges, study trips, faculty exchanges and cross-border research collaboration are not only key words in the university’s plans, but more importantly in the staff’s vocabulary. Currently the UoC consists of five faculties with the newest addition being the Faculty of Social and Behavioral Sciences. In one way or other all these faculties have productive agreements with different universities abroad. For example, with regard to student exchange, the Faculty of Law is celebrating its 10th anniversary by hosting a joint Winter Program with the Erasmus University of Rotterdam and School of Law at Hofstra University. The Faculty of Engineering in its turn collaborates with the University of Medellin amongst others for the Urbanismo Social Program. Students of the Faculty of Social Sciences
and Economics also receive lectures from professors from abroad as part of agreements with universities in the Netherlands and the United States. The Faculty of Arts is now in its 6th year of collaboration with the University of the West Indies and the University of Puerto Rico for research in languages and education which has resulted in interesting annual publications jointly with the Fundashon Planifikashon di Idioma. Last but not least, the students of the Faculty of Social and Behavioral Sciences collaborate intensively with international and local contacts during their field work assignments to collect international data for their research.
Creating international awareness and skills
All faculties provide students with the opportunity to participate in exchange programs with partner institutions. Some faculties even require students to spend time abroad to gain international experience, such as the Faculty of Engineering’s Industrial Technology Program and the Faculty of Social Sciences and Economics’ International Business and Management Studies Major. As a result these initiatives create opportunities for even more international academic collaboration, which might even spawn research opportunities that require interdisciplinary approaches (research combining different disciplines and methodologies). In viewing the past and the present, it can be concluded that the university’s international character has truly expanded over time and contributed considerably to enhancing the regional and global focus of its students and the local community it serves. Future leaders, managers and professionals will need to connect with new regional players, emerging markets and new technological frontiers to lead Curaçao to be even more successful. The awareness, and the skills that come with it, can without a doubt be acquired by studying at the UoC.
text Guido Rojer jr.
ROLE MODEL
Moving forward in a global world
text Guido Rojer jr.
Eugene Maduro (1972)emer
dern Docent Papiamentu, on en tv-presentator
‘Op mijn 41e kan ik oprecht zeggen dat ik van mijn passies leef’, vertelt Eugene Maduro enthousiast. En dat zijn er nogal wat. Als docent, ondernemer en tv-presentator is hij in meerdere opzichten een gepassioneerde pionier. Maduro behoorde tot de eerste lichting studenten die aan de UNA afstudeerde als docent tweedegraads Papiamentu (in 2006) en doceert dit vak al meer dan tien jaar op het Kolegio Alejandro Paula. Rationeel én emotioneel vindt Maduro dat Papiamentu, de waardering en acceptatie moet krijgen die het verdient. ‘Onze eigen moedertaal speelt een cruciale rol in de vorming van onze eigen jeugd.’ Toen Maduro na de Pedagogische Academie van Curaçao in 2002 aan zijn bacheloropleiding aan de universiteit begon, was hij de enige mannelijke kleuterleider op Curaçao en de enige mbo’er in de groep. Maduro: ‘Voor al die andere studenten was de opleiding iets nieuws, maar voor mij ging er echt een nieuwe wereld open. Op de universiteit heb ik leren discussiëren, organiseren, documenteren en onderzoeken op niveau. Ik weet zeker dat ik daardoor ook een betere tv-presentator geworden ben, omdat ik mijn presentaties met feiten onderbouw. Naast lesgeven en programma’s presenteren, sloopt Maduro ook oud hout. Via zijn succesvolle bedrijf Living Green Exotic Furniture zet hij dat vervolgens om in unieke, duurzame meubels. De universiteit ligt Maduro na aan het hart en zijn wens is helder: ‘Het moet een centrum worden van betaalbaar en wezenlijk onderzoek op het gebied van taal, cultuur, sociologie, antropologie en alles wat eigen is aan Curaçao. Als de universiteit zich richt op gedegen, wetenschappelijk onderzoek, waarin zij haar studenten betrekt en het Curaçaose perspectief verwerkt, plukt de hele onderwijssector daar de vruchten van.’
5
6
UoC lustrum magazine
RECTOR MAGNIFICUS DR. FRANCIS DE LANOY:
‘I want to be different’ Dr. Francis de Lanoy is your regular son of the soil who devoted time in creating what he is now, a scientist in the area of organizational management and leadership. Just like everyone, he realizes that his position is temporary, so he reminds himself daily that he is just another person in a position, and not the other way around. His job is being rector magnificus of the UoC. To make sure he does this the best way possible, he explains: ‘Every morning I set myself a few goals that I want to reach that day. At the end of the day I look back to see if I succeeded and whether what was completed contributed to the development of the university.’ text Guido Rojer jr. photo Marika Ringnalda
How do you want to be remembered? De Lanoy: ‘I would like to be remembered as different.’ He has the right combination of professional experience, scientific pedigree and passion for education to set out a clear and inspiring vision and boasts the trifecta of roles universities played in society: education, research and service to the community. In his first months as rector magnificus he developed a vision document for the university that led to its current strategic plan. De Lanoy’s ambition for the university is to make it THE center of science that adds significant value to Curaçao and the region.
What will be your major contribution to the university? ‘My main contribution to the UoC is quality: “Quality is so much more than a stamp, it’s a lifestyle”.’ That’s why one of his first actions as rector magnificus was to formalize the Department of Quality Assurance. This department is not only looking at the process of education and its quality, but also fomenting a quality-oriented culture at the university from faculties to supporting departments and back. ‘There is an important relationship between input and output’, De Lanoy notes. ‘We should also focus on putting quality in to get quality out.’ The quality system that is now in place requires all scientific staff to get a teacher’s certification and maintain this over time and the non-scientific staff to work in accordance with predefined standards. This means a constant improvement to make sure that things don’t stay the same. ‘Maybe the same is good, but my focus is on becoming better.’
What can we expect from your leadership? ‘I want the university to experience a transformation under my leadership.’ De Lanoy tells us that there is a reciprocal relationship between a leader and its followers. ‘Constant involvement of your team is necessary to guarantee success. The UoC is plentiful in expertise, and we need to continue developing this. My vision is to expand the applications of research.’ That vision relates directly to one of the university’s important aims to be an institute of Higher Education and Research.
What is your vision for the university? The UoC is not another Ivory Tower. The university’s plans involve more engagement in projects for applied research with local and international partners, more hosting of events and more participation with scientifically grounded observations in social dialogue. The plans are also to become a real contributor in the decision-making processes. ‘The university must help society make contextually relevant and well informed decisions.’
How do you see yourself developing professionally? ‘The education at university level is magical, it is a part of me’, he emphasizes with a smile. Though his tight schedule doesn’t allow him much, he still sneaks a few graduate students in for thesis supervision and makes sure he gives a lecture or two every now and then. De Lanoy’s future is promising. He will be working on a commercial edition of his dissertation focused on leadership, and he will continue to do research on organizational behavior, strategic management and leadership. In his free time you will find him coaching a choir or playing base guitar, or on the open road on his motorcycle.
7
The early years Hope and prosperity
Personal viewpoints on the growth and development of the University of Curaçao
Going the extra mile In his inauguration speech on January 12, 1979, the first rector magnificus, prof. J.E. Spruit spoke of his desire for the University of the Netherlands Antilles to become “A center of increasing intellectual activity within the community in the form of scientific research, discussion groups, lectures, conferences, the formation of higher and middle management, the critical examination of the political, economic and social fabric of our own society...”. Thirty-five years later, we take the opportunity to highlight the university’s history through the accounts of four individuals, closely involved with the university to portray its academic development from their unique and personal points of view. text Elizabeth Francisco photo UoC
Arthur Eliza M.Sc., dean of the Faculty of Engineering In the early days of the university there was a strong desire to function as one entity. UNA’s first rector magnificus, prof. Spruit, was charged with the intricate task of merging and uniting three very distinct faculties successfully while each faculty had its own history and modus operandi. Student enrollment was relatively low in those days and the university benefitted from external support. In addition, government funding was abundant, which provided the university with some financial leeway to grow. Back then, students were closely involved with the university, organizing cultural and sporting events amongst themselves and faculty members. Later they would even compete against universities in Costa Rica, Puerto Rico, Guatemala and Venezuela. Interestingly, it was the students who managed the Book Fund and the Student Campus in the 1980s. Very much like a family, students and lecturers would bond during trips to Blue Bay for days during orientation week before kicking off the fall semester. In those days, applied research was already an intricate part of the university’s educational program. Faculty of Engineering’s students conducted applied research in order to find viable solutions to benefit our society. Eliza explains: ‘Thirty years ago our students were already harvesting solar energy. We even had a fridge that was powered by wind energy. In our lab we had a car engine that ran on diesel, gasoline and LPG gas.’ These experiments reflected the university’s character of always trying to meet society’s needs. By the 1990s, the students started organizing themselves better, becoming more outspoken and standing up for their rights. What’s notable is how they would travel throughout the region competing in debates against students from the University of the West Indies, for example.
The new millennium A novel approach and unification Ir. Richenel Bulbaai MBA, former dean of the Faculty of Engineering In 2010 the university’s first Degree Program was accredited by NVAO (the Dutch/Flemish Accreditation Board). Prior to 2010 other means were sought to keep up with the latest developments in education. For example, faculty members had a longstanding and strong tradition of benchmarking their curriculum against other universities in the region, USA, and the Netherlands. The relevance of what educational programs contribute to society was always a driving force in developing the curric-
In the beginning The University of Curaçao dates back to 1970 when the School of Law of the Netherlands Antilles1 was founded to prepare students for a degree in Antillean Law. By 1974 the new Business Administration program was introduced to what was then called the Netherlands Antilles College2. In 1979 the University of the Netherlands Antilles was established with a total of three faculties when the School of Engineering was merged. It took another 22 years before another faculty was added, the Faculty of Arts, which introduced a Bachelor of Education in the Papiamentu language, an immense accomplishment for Curaçao. The fifth and most recent faculty, Social and Behavioral Sciences, was established in 2008, filling a much needed gap in Curaçao with the island’s first accredited Social Work program. 1)
8
UoC lustrum magazine
Rechtshogeschool Nederlandse Antillen 2) Hogeschool Nederlandse Antillen
ula. Bulbaai illustrates: ’There was a direct demand for professionals with a background in engineering, so we designed our successful Techno MBA program in 2011 to bridge that gap. Today many important management positions in our society have been filled by talented graduates of the Faculty of Engineering.’ The new millennium brought a novel approach to the university. The newly appointed rector magnificus, dr. Goretti Narain steered the university onto a path of growth and accreditation. By 2001 the Faculty of Arts was founded followed by the Faculty of Social and Behavioral Sciences in 2008. During that period the university grew exponentially as student enrollment increased from ± 700 students in 2003 to over 2,200 students in 2013. The university enthusiastically promotes international exchanges with universities and other educational institutes in the Netherlands, Surinam, Dominican Republic, USA and Colombia. Bulbaai explains: ‘Working in the region is pleasant and relevant, because of the similar approaches we take and the similar problems we face.’ The university has also built lasting relationships in the region and in Europe through the prestigious 4-year EU CARINET project that promotes research in areas of science and technology in the Caribbean.
The last decennium Quality and growth Dr. Liesbeth Echteld, former dean of the Faculty of Arts During the past decade there has been tremendous improvement in the quality of education at the university. Almost all degree courses have been positively assessed by NVAO (the Dutch/Flemish Accreditation Board) as meeting international standards. Echteld illustrates: ‘It has been a challenging but rewarding journey to come this far. As each faculty only has a small number of staff members, each of them had to put in great effort to keep up with modern trends. Working at the university actually requires a lot of idealism. Fortunately, we have received a lot of professional support from visiting professors and lecturers, and this has helped us attain all the goals we had set for ourselves. One of our major accomplishments is the fact that we offer a positively assessed teacher training course in a Creole language, namely Papiamentu, both at the bachelor and master level. This is really unique in the academic world. We do not only teach these courses on Curaçao, but also on Aruba and Bonaire. These blended learning courses are taught using Blackboard Collaborate which is an international known online educational platform. It is
really exciting to work at the university, because we all feel that we are making a real contribution to building our young nation. This gives us all the drive to go on.’
The future Stability and continuous improvement Drs. Sharine Isabella, manager of the Department of Quality Assurance During the past decade the university worked intensively to get all its programs accredited. The focus has been and still is on activities to continuously improve quality in order to attain and maintain the achieved level of quality. Since 2000 student enrollment has tripled and accordingly the university’s contribution to fighting the brain drain phenomenon has been significant. While the university experienced some internal turbulence during the past few years, the appointment of rector magnificus dr. Francis de Lanoy has brought back stability within the university and made it flourish. One of the steps in the process of continuously improving quality has been the embedment of internal audits at the university. In addition, the university has successfully stimulated and facilitated more of its staff to pursue a doctorate degree. Modern buildings and state of the art facilities have risen around the campus during the last few years and the next step is to upgrade and maintain the older ones. Isabella explains: ‘The lack of funding makes our task challenging and human resources are still somewhat limited. Still, we are all willing to do everything in our power to get the job done well. Many hours are invested in maintaining the achieved quality level of our programs. So far the university has accomplished a lot with limited resources.’
To conclude Looking back, the university has experienced 35 eventful years. It has grown tremendously and student enrollment has more than tripled during the past decade. The new millennium kicked off with two new faculties, bringing the total number of faculties to five. All faculties have succeeded in getting their programs positively assessed, introduced master degree trajectories and produced some of Curaçao’s finest intellectuals, politicians and leaders in the business community. The university is on the right track and living up to prof. Spruit’s expectations with many more ambitions still to be fulfilled. Given the fact that the university’s staff is certainly willing to go the extra mile, imagine what can be accomplished with increased financial and human resources in the coming decades.
97
The number of rooms available on the university’s campus.
2.4
The number of female students per male student at the university.
31
The number of students from Bonaire enrolled at the university in 2013.
2,265
The total number of students enrolled at the university in 2013.
7
The number of honorary doctorates granted by the university.
10
The number of Master Degree Programs that the university offers.
398
The number of students that were born outside the ABC islands.
866
The number of students who enrolled with a HAVO degree.
11
The number of rectors at the university so far in its thirty-five years of existence.
26
The average age of a UoC student.
60
The age difference between the youngest and oldest UoC student.
1,601
The number of female students enrolled at the university in 2013.
5
The number of faculties at the university in 2014.
1,026
The number of students enrolled in the Faculty of Social Sciences and Economics, the largest faculty at the university.
9
ROLE MODELS Migdarys Mercera-M artina Community Socia
(1964)
l Officer bij MCB
‘Met mijn bacheloropleiding Business Administration van de universiteit, had ik het idee dat ik overal kon werken in het bedrijfsleven en bij de overheid’, vertelt Migdarys Mercera opgewekt. Na haar studie kwam ze terecht bij de Maduro & Curiel’s Bank (MCB), waar ze uit tevredenheid nooit meer is weggegaan. Als Community Social Officer voelt Mercera zich als een vis in het water en gaat zij voor de bank allerlei sociaal-maatschappelijke relaties aan. Daarbij onderzoekt zij steeds hoe de MCB bij kan dragen aan de sociale, educatieve, sportieve en culturele ontwikkeling van het land. Haar studietijd, herinnert Mercera zich als een stimulerende en prettige periode, waarin ze genoot van de veelzijdigheid. ‘Voor mijn bedrijfskundige opleiding volgde ik naast privaatrecht, belastingrecht en accountancy, ook boeiende vakken zoals sociologie en psychologie. Onze docenten waren niet alleen vakmensen, maar vaak bekende Curaçaoënaars met sleutelposities binnen de maatschappij. Van hen kregen we, naast vakkennis, ook waardevolle levenservaringen mee. Oud-docenten zoals Valdemar Marcha, Nelson Navarro en Farou Metry vervullen tot op de dag van vandaag nog invloedrijke posities op Curaçao en het is bijzonder dat ik hun colleges heb gevolgd.’ Natuurlijk moet de nadruk gelegd worden op kennis, kunde en wijsheid, vindt Mercera beslist. Daarnaast moet de universiteit ook projecten uitvoeren die ten goede komen aan de gemeenschap van Curaçao. Dat gebeurt al, maar kan nog meer, als het aan haar ligt. Zo heeft Mercera nog een belangrijk advies voor de universiteit: ‘Koester je meertaligheid. Om als professional goed te functioneren in onze maatschappij moet je niet alleen het Papiamentu en het Nederlands beheersen, maar ook Engels en Spaans. Eigenlijk moeten we global communicators zijn, want vanuit Curaçao wordt wereldwijd zaken gedaan.’
10
UoC lustrum magazine
ro (1960) Ronny Madu r GEBE en interim
d tions Office Chief Opera t of the Managing Boar Presiden
‘Ik heb een lange weg afgelegd en heb daar geen dag spijt van’, vertelt Romelio (Ronny) Maduro, de COO en tijdelijke President of the Managing Board van GEBE, niet zonder trots. Die weg is inderdaad indrukwekkend. Maduro doorliep op Curaçao de mavo en de mts en behaalde vervolgens in 1985 een bachelorgraad in Energietechniek aan de Faculteit der Technische Wetenschappen van de UNA. Daarna volgde een masteropleiding aan de Technische Universiteit Delft en verrichtte hij op diezelfde universiteit nog enkele jaren onderzoek voor het bedrijfsleven, voordat hij terugkeerde naar de Caraïben. Nu hij leiding geeft aan meer dan 250 man van het gemeenschappelijke energiebedrijf van de bovenwinden, komen zijn levenservaring en praktische en theoretische kennis uitstekend van pas. Maduro: ‘Die balans zorgt dat ik een sterke leider ben en mijn personeel op alle niveaus goed begrijp’. Bij GEBE heeft hij niet alleen succesvol geïnvesteerd in een verbeterde bedrijfsvoering, maar juist ook in zijn personeel. ‘Mijn toegevoegde waarde ligt in mijn vermogen om ons team te overtuigen van onze nieuwe koers en hen ook hun eigen rol en inbreng in het totaalplaatje te laten zien’, aldus Maduro. Zijn UNA-studie vond hij plezierig en inhoudelijk van hoog niveau. De verstandhouding met zijn docenten was goed en met zijn studiegenoten heeft hij nog veel contact. ‘De universiteit speelt als opleidingsinstituut een belangrijke rol in de Dutch Caribbean’, vindt Maduro, die zelf tien jaar les gaf op de Technische Faculteit. ‘Jonge mensen hebben de toekomst. Ze hebben wel goede opleidingen nodig en role models. Tegen studenten zeg ik altijd: ‘Investeer in je studie en wees gemotiveerd. Laat je niet verleiden tot het snelle leven en het snelle geld dat zo onbetrouwbaar is. Met een gedegen opleiding en een diploma op zak kun je een carrière opbouwen die echt duurzaam is.’
85) Shaakira Abdul Samad (19
Shaakira Abdul Samad behoorde tot de allereerste lichting studenten van de Faculteit Maatschappij- en gedragswetenschappen. ‘Als studenten hadden wij een hele hechte band’, vertelt ze. ‘Wij groeiden letterlijk met de in 2008 opgerichte faculteit mee. Aan de hand van onze studie-ervaringen zijn de opleidingen aangescherpt en uitgebreid.’ Op haar aanraden studeert haar zusje er nu ook. Abdul Samad: ‘Ze zijn echt goed bezig en internationaal georiënteerd op de faculteit. Mijn zusje gaat bijvoorbeeld op studiereis naar Costa Rica en Panama.’ ‘Ik was altijd al onderzoekend en gedreven’, vertelt de oud-studente, die opgroeide in een eenoudergezin. Na de mavo volgde zij de havo en daarna de UNA. In eerste instantie koos zij voor een opleiding in de accountancy, maar de studie passioneerde haar niet. Met hulp van haar mentor en een studiekeuzetest kwam ze terecht bij de opleiding Bachelor Social Work, uitstroomprofiel Human Resource Management. Abdul Samad: ‘Precies wat ik zocht, want ik werk graag met mensen in een zakelijke omgeving.’ Van haar stage en scriptie heeft zij veel geleerd: ‘Door mijn stage leerde ik alle facetten van het HRM-vak in de praktijk kennen en door mijn scriptie leerde ik hoe je wetenschappelijk onderzoek verricht en hoe je je eigen onderzoekswerk tijdig organiseert en plant.’ Voor de studenten heeft Abdul Samad een wijs advies: ‘Denk goed na en visualiseer je toekomstige beroep. Kies een studie waar je passie voor voelt, want pas dan ontwikkel je jezelf optimaal’. Momenteel is Abdul Samad, die een tijdje voor haar zieke grootvader zorgde en daarna een pauze nam, actief op zoek naar werk. ‘Het liefst wil ik een HRM-functie op hbo-niveau, maar als dat niet meteen lukt werk ik mijzelf stap voor stap omhoog.’
tekst Maya Mathias
Humphrey Marselia (Retired clinical chemical analyst), the husband of Rachael Marselia- Roijer (teacher) and father of Nancy (46), Quincy (34), Mitchell (33) and Zachrah (27). Nancy, Quincy and Mitchell live and work in the Netherlands. Zachrah received her Bachelor of Industrial Technology at the Faculty of Engineering and is currently in her second year of the faculty’s Techno MBA, also offered by the UoC.
Een studie volgen aan de UoC betekent studeren in eigen land. Anno 2014 kiezen hier ruim 2200 studenten voor. Wat vinden hun ouders daarvan en wat gaf de doorslag? En, belangrijker nog, wat draagt de universiteit bij aan de ontwikkeling van hun kind? Stanley Inderson (Gepensioneerd ambtenaar, oud- minister en oud-Statenlid), vader van Afiba (41), onderwijzeres en functionaris bij het protestants-christelijk onderwijs en Saran (37), advocate bij Inderson Advocaten.
Waarom studeerden uw dochters aan de UoC?
Wij zitten eigenlijk al twee generaties op de UoC. Ik haalde mijn kandidaats rechten aan de Hoge School van de Nederlandse Antillen, een voorloper van de universiteit. Mijn beide dochters haalden hun master aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. De eerste deed dat op latere leeftijd, nadat ze al onderwijzeres was. Het is dicht bij huis en minder kostbaar dan studeren in Nederland. Bovendien stond de rechtenfaculteit destijds al hoog aangeschreven en wordt je familieleven minder aangetast.
Why is your daughter studying at the UoC?
Studying at the UoC means you can guide your child from close-by. You can see if it’s going well, and – more importantly – when something threatens to go wrong. Student loans are also significantly lower if you choose to study in Curaçao rather than in the Netherlands. All this played a part in our family decision.
What was the deciding factor?
Wat gaf de doorslag?
Ik ben altijd nogal nationalistisch geweest. Als minister en Statenlid vond ik dat ons onderwijs te veel op Nederlandse leest was geschoeid. Dat de kwaliteit van onze eigen rechtenstudie op Curaçao prima kan meten met de rechtenstudie in Nederland, gaf de doorslag. Onze eigen bul doet niet onder voor welke bul dan ook.
Hoe heeft de universiteit uw dochters gevormd?
Ik ben trots op mijn dochters en op wat ze hebben bereikt. De oudste moet haar juridische plek nog vinden en de jongste heeft een eigen advocatenkantoor. Hun studie was de eerste impuls. Mijn jongste dochter is zelfs gevraagd of zij in de toekomst rechter wil worden.
Our sons went to study in the Netherlands at a young age. In hindsight, it was too early for them to really stand on their own two feet. At that age, you especially need someone to care for you and to be on your heels with regard to your studies. When Zachrah went to university, we wanted her to stay closer to home so we could give her the personal attention and positive push that she needed.
How has the university molded your daughter?
She has become more mature and serious and is looking forward to a professional career. I’ve noticed that she’s not afraid to give a presentation in public. Before graduating, she was an intern at the Isla Refinery, where I myself have worked since the time it was owned by Shell. There they spoke highly of her dedication and work.
Aidette Maria Sambo (Ama di kas), kasá ku señor Rogelio Maria Sambo (pastor) i mama di Debora (22), Damaris (20) i David (17). Debora a kaba su bachier International Business na UoC i aworakí e ta studia na Hulanda. Damaris ta den e di tres aña di su bachier na Fakultat di Siensianan Sosial i di Komportashon i David ta na havo.
Dikon señora su yu ta studia na UoC?
Na e momentunan akí mi yu muhé di mas yòn ta studiando Social Work (pa trahadó sosial) ku ta un estudio ku bo no por hasi
niun otro kaminda na Kòrsou. Pa motibu di mi mama su salú hopi débil, mi mes no por a studia. P’esei mi ta hopi kontentu ku mi por laga mi yunan sigui un bon estudio, p’asina nan tin un futuro yen di posibilidat.
Kiko tabata e punto desisivo?
Damaris no kier a a bai biba Hulanda, pa motibu ku e ta haña ku aya ta hasi muchu friu. Ademas, e universidat ta hopi serka di nos kas. E echo ku e mester a kue un bùs so tabata e punto desisivo.
Kon e universidat a forma señora su yu? Mi yu ta hopi mas independiente awor. Aktualmente e ta kore stazje na Fundashon Pro Bista kaminda e tin ku hasi bishita na kas di e klientenan. E ta siña kon e tin ku anda ku hende i tur dia e ta bin kas i e ta konta nos su eksperienshanan. Meskos ku su ruman grandi, ku awor ta studiando pa su maestria den Financial Economics, Damaris gusta studia. Despues di su bachier e tambe ke sigui ku su maestria, ku ta wòrdu ofresé na UoC mes.
11
Rondetafelgesprek over de rol van wetenschappelijk en hoger onderwijs in onze samenleving
Goretti Narain
‘Curaçao zonder onze universiteit is ondenkbaar’ Het decor van dit rondetafelgesprek is een van de bekende picknicktafels op het universiteits terrein. Aangeschoven zijn studenten Gino Roach en Jonathan Corsen, voormalig gastdocent en mediaman Orlando Cuales, voormalig rector magnificus dr. Goretti Narain en de huidige rector magnificus dr. Francis de Lanoy. Met hen bespreken we de rol van de universiteit in onze samenleving in het verleden, het heden en de toekomst. tekst Margo Groenewoud en Guido Rojer jr. beeld Ton Verkuijlen
De picknicktafel is normaliter de plek waar studenten, gebruikmakend van laptop en wifi, in groepen werken aan opdrachten. Vijfendertig jaar geleden was het beeld ongetwijfeld anders, en zou niemand hebben voorzien waar de universiteit nu, met een nieuwe naam en ruim 2200 studenten, zou staan.
De balans opmaken We beginnen het gesprek met de nieuwe naamgever van onze universiteit: Dr. Moises da Costa Gomez. Al decennia voor de daadwerkelijke oprichting van de huidige universiteit, zette hij zich in voor eigen hoger onderwijs voor – toen nog – de Nederlandse Antillen. Discussies over de haalbaarheid van dit plan volgden, voordat uiteindelijk werd besloten tot de oprichting van deze instelling. Bij de openingsceremonie van de UNA kwamen drie doelen bij elke spreker terug: de lokale universiteit moet bijdragen aan de vorming van een kritisch hoger kader, een braindrain voorkomen en het algehele ontwikkelingsniveau van het land en de bevolking verhogen. In welke mate is de universiteit hier, wanneer we de balans opmaken, na vijfendertig jaar in geslaagd?
12
UoC lustrum magazine
Francis de Lanoy, sinds 2011 rector magnificus, neemt als eerste het woord. ‘Stel jezelf maar de vraag: wat als we geen eigen universiteit hadden gehad? Misschien kunnen we ons nog niet meten met internationale topuniversiteiten en moeten we nog doorontwikkelen, wat we zeker wel hebben bereikt is de vorming van een eigen hoger kader op de Antillen en Curaçao. Ik ben ervan overtuigd dat we dat zonder eigen universiteit niet in deze mate hadden bereikt.’ Studenten Gino Roach en Jonathan Corsen hebben heel bewust voor de lokale universiteit gekozen en spelen daarbinnen een actieve rol: Roach als bestuurslid van de Toastmasterclub en UNESE (de studentenvereniging van de Sociaal-economische Faculteit) en Corsen als vicevoorzitter in de studentenraad. ‘Studenten die naar Nederland gaan, doen dat vooral omdat hun studie hier niet aangeboden wordt,’ meent Roach. Corsen ervaart dat niet anders: ‘Je levert veel in als je vertrekt, en krijgt er veel uitdagingen bij wanneer je in het buitenland studeert. Mijn toekomst ligt hier en ik ben enorm blij met deze mogelijkheid. Zonder onze universiteit zouden wij bijna allemaal in het buitenland zitten en dat zou een
en geanonimiseerd niet gepubliceerd kunnen worden.’ ‘Dat klopt’, zegt Narain. ‘Je moet bij een onderzoeksopdracht goed afstemmen, maar daarmee ben je er nog niet, ik denk dat het probleem dieper zit. Wetenschappelijk onderzoek houdt bijna per definitie in dat je vergelijkingen maakt. Naar mijn idee wordt op de universiteit nog te veel onderzoek binnen één bedrijf gedaan. Bij dat bedrijf denkt men vervolgens dat het onderzoek over – en in de eerste plaats ook vóór – hen wordt gedaan, in plaats van voor het wetenschappelijk resultaat. Je kunt als onderzoeker pas generiek bruikbare conclusies trekken als je meerdere bedrijven, organisaties of landen met elkaar vergelijkt.’
Gino Roach
Francis de Lanoy
heel slechte zaak zijn. Curaçao zonder een eigen nationale universiteit is eigenlijk ondenkbaar.’ Orlando Cuales ziet ook dat de aanwezigheid van eigen hoger onderwijs in de afgelopen decennia een grote bijdrage leverde aan het eiland. ‘Ik word omringd door UNA-mensen, hier, maar ook in het buitenland. Alumni die het echt heel goed doen. Dat is een duidelijk resultaat. Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat jongeren nooit te snel het eiland moeten verlaten. In dat opzicht speelt de lokale universiteit een belangrijke rol, omdat jongeren zich langer hier kunnen ontwikkelen. Dan kan een eventuele stap naar een vervolgopleiding in het buitenland daarna altijd nog.’
Kritische denkers Goretti Narain, rector magnificus van 2000 tot 2006, is ook positief over het kwantitatieve resultaat, maar plaatst daar wel kanttekeningen bij. ‘Een universiteit doet meer dan het afleveren van studenten. Het gaat om de daadwerkelijke inbreng in de samenleving: wat gebeurt er met de studenten, welke bijdrage leveren de docenten? Bijvoorbeeld aan het maatschappelijk debat; daarin is de universiteit nauwelijks aanwezig. Neem het nieuwe ziekenhuis. Die kwestie heeft raakvlakken met bijna alle disciplines die aan de universiteit gedoceerd worden. Wat vinden de juristen ervan, hoe kijken de bouwkundigen ernaar? Maar ik hoor
niets, de UNA zwijgt. In het verlengde hiervan vraag ik me af, waar is de kritische geest? Doceren we ‘de theorie’, of vormen we kritisch denkende mensen?’ In de zes jaar dat Corsen op de universiteit rondloopt, heeft hij zeker dingen zien veranderen. ‘Aan het begin van mijn studie was het vinden van een extern project nog een groot probleem, er was nauwelijks contact met de buitenwereld en alles verliep stroef. Nu gaat dat veel beter, ik zie het type project veranderen en het initiatief komt veel meer vanuit de samenleving.’ Daar staat wel tegenover dat steeds meer scripties die uit onderzoeksprojecten volgen lang onder embargo staan, waardoor de kennis niet bruikbaar is voor anderen. ‘Het probleem ligt in de verhouding tussen beide partijen’, vindt Narain. ‘Het lijkt te vaak alsof de student in opdracht van de onderzoeksplaats werkt. Zo kan het natuurlijk nooit zijn; je moet als universiteit altijd onafhankelijk bezig zijn met het bedrijven van wetenschap.’
Onafhankelijk onderzoek Het gesprek komt nu echt goed op gang. Volgens zowel Corsen als Cuales kan de universiteit veel afstudeerplekken accepteren en is het vooral een kwestie van communicatie. ‘Je moet bij onderzoek vooraf duidelijk maken wat je gaat doen. De bedrijfsspecifieke data kan weliswaar onder embargo staan, dat betekent niet dat conclusies op een abstracter niveau
Roach vindt dat hij als student op dit gebied iets tekort is gekomen. ‘Ik vind het jammer en ik begrijp ook niet dat we pas in het derde jaar het vak onderzoeksvaardigheden krijgen. Dat moet, wat mij betreft een veel belangrijkere plek in het curriculum krijgen, gelijk al vanaf het eerste jaar.’
Samenwerking en samenhang In de terugblik op de afgelopen vijfendertig jaar komen drie begrippen sterk naar voren: structuur, samenwerking en samenhang. Ten aanzien van deze belangrijke aspecten lijkt in recente jaren veel te zijn verbeterd. Narain ligt die verandering na aan het hart. ‘De organisatorische versterking is wat mij betreft echt een belangrijke stap vooruit geweest. De structuur waarin nu gewerkt wordt, is noodzakelijk om te kunnen functioneren.’ Het belangrijkste wettelijke kader voor de universiteit is de Landsverordening Universiteit Nederlandse Antillen, de LUNA. Deze verordening benoemt de drie hoofdtaken van de universiteit, namelijk het verzorgen van onderwijs, het leveren van maatschappelijke dienstverlening en het uitvoeren, stimuleren en ondersteunen van wetenschappelijk onderzoek. Vervolgens regelt de wet ook de organisatiestructuur en de onderlinge verantwoordelijkheden en bevoegdheden. In 2000-2001 zijn de – tot dusver – grootste structurele veranderingen in de LUNA in de geschiedenis van de universiteit doorgevoerd. Onder andere is toen het college van curatoren veranderd in een Raad van Toezicht die op afstand werd geplaatst, de rector kreeg meer bevoegdheden, het college van decanen werd in het leven geroepen, een studentenraad en
13
een personeelsraad werden opgericht en er kwam een algemene dienst voor de ondersteunende taken. Een andere belangrijke wettelijke opdracht aan de universiteit is dat sinds 2006 alle opleidingen geaccrediteerd moeten zijn. Daarbij is gekozen voor de Nederlandse kwaliteitskaders. De kwaliteitscyclus heeft geleid tot meer samenwerking, zowel intern als extern. ‘Een mooi voorbeeld daarvan is onze opleiding Social Work’, zegt De Lanoy. ‘In samenspraak met mensen uit de praktijk hebben we het accent in de opleiding verschoven van de back-end – dus: eenmaal opgetreden problemen oplossen – naar de front-end: problemen voorkomen. Onze maatschappelijk werkers worden nu opgeleid om vooral preventief te werken.’ Narain: ‘Onze faculteiten moeten streven naar meer inhoudelijke samenhang, bijvoorbeeld in de vorm van een interdisciplinair onderzoeksprogramma. Ook hier is in de afgelopen jaren vooruitgang geboekt.’ ’Wishi is een mooi praktijkvoorbeeld’, vervolgt De Lanoy. ‘Daar werkt de Faculteit der Technische Wetenschappen samen met de Faculteit der Rechtsgeleerdheid aan gebiedsontwikkeling. Ook Urbanismo Social is een succesvolle samenwerking op het gebied van sociale stedelijke ontwikkeling. Studenten van de Faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen nemen het sociale aspect voor hun rekening, en studenten bouwkunde de fysieke aspecten van gebiedsontwikkeling.’
Nieuw tijdperk De beperkte beschikbaarheid van tijd en geld is een onvermijdelijk onderwerp, ook in dit gesprek. De verhouding tussen de opdracht en de omvang van de universiteit versus de beschikbare middelen is al jarenlang een groot zorgpunt. ‘Wil je echt op het gewenste niveau onderzoeksactiviteiten ontplooien, dan kost dat handenvol geld. Dat is een van de grote knelpunten op dit ogenblik’, geeft De Lanoy aan. ‘Dat was in mijn tijd niet anders,’ stelt Narain. ‘Het is niet zo dat er niets gebeurt, maar ik denk dat er vanuit overheidszijde weinig ontwikkelingsvisie is. Welk belang hecht men aan wetenschappelijk en hoger onderwijs en aan onderzoek? Anderzijds moeten we niet vergeten dat in de afgelopen vijfendertig jaar de overheid de universiteit wel is blijven financieren, waarmee haar bestaansrecht werd en wordt erkend.’ Cuales kijkt er als buitenstaander tegenaan. ‘Imago heeft hier ook mee te maken. Je zult enerzijds moeten aantonen dat je tot de laatste stoeptegel efficiënt bent geweest in je uitgaven. Anderzijds moet de excellentie van alles wat je doet evident zijn. Dat is nu volgens mij nog
14
UoC lustrum magazine
Jonathan Corsen
‘Vanuit kennis ontstaat wijsheid’
Orlando Cuales
niet helemaal het geval. Ik hoor bijvoorbeeld regelmatig verhalen van colleges die uitvallen. Het lijkt een detail, maar ik denk echt dat je ook in dat opzicht de organisatie naar een hoger niveau moet trekken.’ Werken aan het imago is ook een verantwoordelijkheid van de studenten. ‘Dat wij zoveel klagen is niet goed, dat heeft consequenties’, stelt Corsen. ‘De impact van de vele gebeurtenissen die de afgelopen jaren negatief in het nieuws zijn geweest is groot, daar is iedereen het wel over eens.’ ‘In dat opzicht zie ik de naamswijziging als een kans voor ons om een andere toon te zetten’, reageert Roach. Deze observatie krijgt bijval van iedereen. Het gevoel dat de universiteit een nieuw tijdperk in gaat en daarmee ook een minder prettig deel van het verleden achter zich laat, lijkt te leven.
De toekomst Hoe van hieruit verder? Stel dat we over drie of vijf jaar weer bij elkaar komen, hoe hopen de gesprekspartners dat de universiteit er dan uitziet? Jonathan Corsen reageert als eerste: ‘Meer autoriteit in de samenleving, een betere reputatie, meer gezag. Ik denk dat dat de belangrijkste stap vooruit zal zijn.
In mijn visie is de universiteit dan ons headquarter of information.’ Orlando Cuales gaat hierop door: ‘Dit is het informatietijdperk. Er is een overdaad aan informatie. Het gaat erom dat deze informatie kan worden gebruikt voor het verwerven van kennis en inzicht. Vanuit kennis ontstaat wijsheid. Hier ligt de rol van de universiteit: een excellente rol spelen in het verwerken van informatie tot kennis, en daarmee bij te dragen aan het ontstaan van wijsheid.’ Voor Goretti Narain is de belangrijkste stap nu het veel bewuster naar buiten treden met haar resultaten en expertise. ‘Je moet niet afwachten, maar een positie afdwingen. De samenleving mag niet om de universiteit heen kunnen. Als je die positie hebt, volgen de middelen, daar ben ik van overtuigd.’ In de visie van Gino Roach moet de universiteit een centrale positie in de samenleving verwerven, en een actieve rol spelen op plaatsen waar kennis en onderzoek nodig zijn. ‘Dat heeft ook te maken met houding, met karakter. Eerlijk gezegd zie ik dat niet altijd om me heen. De eagerness mis ik soms bij de studenten, alhoewel ik ook veel enthousiaste studenten ken natuurlijk.’ Rector magnificus Francis de Lanoy opende dit gesprek, en sluit het ook af: ‘De universiteit moet transformeren, daar ben ik van overtuigd. De komende jaren moeten we keihard werken aan de ontwikkeling van een academisch klimaat. Ik ben het helemaal met Gino Roach eens. Niet de vraag stellen “wat staat er tegenover”, maar het vanzelfsprekend vinden, en een eer, dat je een bijdrage levert aan kennisontwikkeling en kennisdeling van je land. Laten we daar over een aantal jaren nog maar eens opnieuw over aan tafel gaan. Dat levert vast weer een boeiend gesprek op.’
Dr. Moises da Costa Gomez Un biografia kòrtiku
Riba promé di novèmber 2013, pa medio di Landsverordening, a deklará ‘University of Curaçao Dr. Moises da Costa Gomez’ komo e nòmber nobo di UNA. Pero ken Dr. Moises da Costa Gomez tabata i kiko el a nifiká pa nos universidat i pa Kòrsou? tekst Margo Groenewoud
Da Costa Gomez (mihó konosí komo ‘Dòktor’) a nase 27 di òktober 1907 na Otrobanda. Ku 15 aña di edat i despues di a terminá St. Thomascollege, el a parti rumbo pa Nijmegen kaminda el a bai Canisius College pa el a terminá esaki i risibí su gymnasiumdiploma. Na aña 1929 e ta terminá su estudio di lèi pa despues e traha i studia mientras ku tambe e ta hasi investigashonnan pa e promové. Ta 3 di desèmber 1935 dia ku señor Da Costa Gomez ta defendé su tésis doktoral titulá ‘Het wetgevend orgaan van Curaçao; samenstelling en bevoegdheid bezien in het kader van de Nederlandse koloniale politiek’ na Universidat di Amsterdam. Mésora e ta bin Kòrsou bèk huntu ku su kasá Lucina Matheeuws pa nan keda biba aki.
Polítikamente aktivo Den e promé añanan e hóben ‘Dòktor’ a traha den diferente funshonnan hurídi-
76) Yamil Lasten MSc. (19roi l Managing Director Cu
‘De UNA is de basis geweest voor alles wat ik in mijn carrière heb bereikt’, zegt Yamil Lasten, de jonge en dynamische Managing Director van CUROIL, beslist. Na het vwo vertrok hij als bursaal naar Nederland. Door heimwee geveld, keerde hij al snel naar Curaçao terug. Aan de UNA haalde Lasten moeiteloos zijn bachelor in Electrical Engineering (differentiation Information Technology), terwijl hij ook op hoog niveau basketbalde en student-lid was van de facu lteitsraad van de Technische Faculteit.
ko i rápidamente e ta drenta polítika. Na 1936 komo kofundador di e partido ‘Curaçaose Katholieke Partij’ i for di 1938 komo Miembro di Staten. Na aña 1963 e ta bandoná Staten pa e bira diputado pa teritorio insular di Kòrsou. Despues di Segundo Guera Mundial señor Da Costa Gomez tin un ròl prominente den e delegashon di e Konferenshanan di Mesa Rondó na añanan 1948, 1952 i 1954, den kua ta papia tokante e struktura nobo di Reino. 1948 ta e aña den kua e ta lansa un partido polítiko nobo yamá Nationale Volks Partij (NVP). Su direkshon polítiko tin dos tema prinsipal: outonomia i emansipa shon. Esakinan ta e temanan den mayoria di su publikashonnan1. Introdukshon di e derecho di vota pa hende hòmber i hende muhé na aña 1948 ta un echo memorabel p’é.
Fuentenan ‘Mr. Dr. Moises da Costa Gomez: voorvechter voor de politieke emancipatie der Nederlandse Antillen’ di Ronaldo D. Boeldak (Doctoraalstudie Instituut voor Geschiedenis, Rijksuniversiteit Groningen, 1984) ‘Opdat wij niet vergeten’ di MarieCéline Hendrikse (Curaçao, E.A.V. Jesurun, 1993) ‘In het land van de overheerser’ di Gert Oostindie i Emy Maduro (Dordrecht, Foris, 1986) Un bibliografia kompleto ta den Hendrikse, 1993, pag. 533-545.
enseñansa avansá tin un lugá spesial den kurason di Da Costa Gomez. Binti aña promé ku establesimentu di e institushon UNA, e ta proponé Staten pa lanta un institushon kaminda di un banda ta mantené intelekto na Kòrsou i di otro banda ta protehá studiantenan di alienashon. El a hasi e petishon aki na aña 1959. Lástimamente e visionario no ta partísipe di e lantamentu di UNA ya komo e ta fayesé 22 di novèmber 1966. ‘Dòktor’ a fayesé na edat di 59 aña.
Visionario For di punto di bista di su karera akadémiko i su esfuersonan pa formashon i emansipashon di e pueblo di Kòrsou
Lasten: ‘Onze middelbare scholieren kijken als eerste altijd naar de studiemogelijkheden in Nederland en niet naar de mogelijkheden hier, terwijl er genoeg opleidingen op niveau zijn. Toen ik voor mijn mastergraad in Technical Innovation Sciences aan de Technische Universiteit van Eindhoven ging studeren, was mijn startniveau zelfs hoger dan dat van Nederlandse studenten.’ Na zijn studies en stages volgden een reeks interessante functies, onder andere bij Aqualectra, UTS en TRES Networks en op 35-jarige leeftijd werd Lasten na een uitgebreide selectieprocedure tot Managing Director van CUROIL benoemd. Zelfs nu hij circa tweehonderd mensen leidt, blijft Lasten nog student. Momenteel werkt hij aan zijn doctorsgraad in Business Administration aan het prestigieuze Amerikaanse Walden University, waar hij afstudeert op het onderwerp ‘Leadership’. Lasten: ‘Sinds mijn komst is er een hoop veranderd; door in mijn mensen te geloven, is het gelukt
om samen voor een turn around te zorgen. Ik schroom er niet voor om mijn mouwen op te stropen en, als het moet, zelf op de truck te stappen om gas te leveren. Als een peoples-person met een down to earth managementstijl besef ik goed dat je zonder je mensen niets kunt bereiken.’ Lasten is de universiteit altijd dankbaar geweest voor zijn goede start en ziet veel collega’s om hem heen die het ook ver schoppen met een UNA-achtergrond. ‘Als student moet je wel zelf je toekomst bepalen en je eigen succes.’ Voor de huidige studenten heeft hij de volgende boodschap: ‘Zie studeren als een kans en neem geen genoegen met een zesje. Wees in je gedrag en prestaties een voorbeeld voor anderen en benut de universiteit als een belangrijke stepping stone voor je verdere carrière en academische ontwikkeling.’
15
De favoriete plek van...
Een rondleiding over het universiteitsterrein Bij de slagboom van de universiteit krijg je een warm welkom van de bewaker. Ook van het parkeren word je blij, want er is plek genoeg. Eenmaal door het hek, zie je aan de linkerkant de patio. Een kleine snèk met de onweerstaanbare geur van pastechi’s en koffie vult samen met wat bankjes met hangende studenten de ruimte. Op het digitale scherm komt de aankondiging van een lezing en de menukaart van de mensa voorbij. Rechts is een schaduwrijke tuin met houten picknicktafels en een vrolijk gekleurd batido-tentje. Knap hoe een immens groot terrein zo knus kan zijn. tekst Mirjam Boers beeld Rene Bergsma
‘Het leuke van deze studie is dat elk semester nieuwe vakken heeft’
De universiteit, opgericht in 1979, telt meer dan 2200 studenten, van jong tot oud, voltijd en deeltijd. We krijgen een rondleiding van voltijdstudent Dave Basilio, 17 jaar, en deeltijdstudente Laura Quast, 68 jaar. Al struinend over de campus vertellen Laura – honderduit – en Dave – wat rustiger – over hun favoriete plek op het uitgestrekte universiteitsterrein.
Laura Quast, docente Taal & Expressie en studente Master of Education in Papiamentu Laura heeft een dubbelrol op de universiteit. Als docente Taal & Expressie van het vak Luistervaardigheid en Spreekvaardigheid Papiamentu en als deeltijdstudente aan de masteropleiding Papiamentu brengt ze er behoorlijk wat tijd door. De studerende penshonado voelde er niets voor om op haar 57e al in een schommelstoel te gaan zitten. ‘Ik geef les aan tweedejaarsstudenten van de Algemene Faculteit, afdeling Talen
16
UoC lustrum magazine
en probeer ze te overtuigen van het toepassen van dramawerkvormen in hun taallessen tijdens hun stageperiode in het onderwijs. Er is een behoorlijke tijdsdruk tegenwoordig in het Funderend en Voortgezet Onderwijs. Helaas kan drama daardoor niet altijd geïntegreerd worden in de taallessen, terwijl het zó leerzaam is. Met behulp van het dramatiseren van teksten en rollenspel maken leerlingen zich de taal veel makkelijker eigen.’ ‘In 2006 was ik klaar met mijn bacheloropleiding Papiamentu. In het academisch jaar 2008/2009 zou die studie een masteropleiding krijgen, dus ik nam een pauze. Nu ben ik mijn master aan het afronden. De deeltijdstudenten hebben les tussen 3 uur ‘s middags en 9 uur ’s avonds. Ideaal voor mensen die ’s ochtends werken’, vertelt Laura. Geboren en getogen op Curaçao stond de deeltijdstudente tien jaar voor de klas bij de Theresiaschool in Habaai. ‘In die
periode ben ik tijdens het bijwonen van een auditie de theaterwereld ingerold. Toen ik 28 jaar was mocht ik met een beurs van Sticusa (de toenmalige Stichting Culturele Samenwerking) voor zes maanden kennismaken met drama op de Theaterschool in Amsterdam. Ik was geselecteerd voor de opleiding Dramatische Vorming/Regie uit een grote groep en was door het dolle heen,’ vertelt Laura enthousiast. ‘Uiteindelijk studeerde ik vijf jaar in de hoofdstad en kwam terug als docente Drama/Regisseur. Het was sowieso mijn ideaal om terug te keren naar het eiland. Lesgeven aan leiders in buurtcentra was toen mijn droom; iedereen moest kennismaken met theater als vormingsmiddel. Daarnaast ging ik door met acteren en storytelling in het Papiamentu. Theater en de taal Papiamentu zijn mijn passies. Ik wil graag een bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling ervan. Ik hou van die taal!’
Lekker in de wind De favoriete plek van Laura is de mensa. De gele, aan de vloer gemonteerde stoeltjes doen denken aan een fastfoodketen. ‘Dit is mijn vaste plek; lekker in de wind. Ik ben klaar met colleges volgen, en heb alleen nog mijn eindscriptie en een paar teksten af te ronden. Ik reserveer ook regelmatig een klein lokaal waarin ik rustig kan studeren. Ik hou meer van het oude gedeelte van de universiteit, ik zat daar vaak tot laat. Het nieuwe gedeelte heeft veel glaswerk, dat zorgt voor lichte lokalen. Het is daarentegen moeilijk gezellig te maken. En het licht gaat ‘s avonds op een bepaald tijdstip automatisch uit, en dan is het inpakken en wegwezen. En als ik hier dan toch ben, pik ik meteen de tweegangenmaaltijd van NAf 12.85 mee. Daar kan je toch niet voor koken,’ lacht Laura.
Dave Basilio, student Bachelor in Business Administration (International Business and Management Studies)
avontuurlijker om je eigen business te hebben. Mensen blij maken met hun eigen site of een applicatie ontwikkelen, dat lijkt me wel wat. Tijdens de middelbare school had ik een bijbaantje bij een IT-bedrijf, maar daar heb ik nu geen tijd meer voor. In het weekend werk ik bij een grote bouwmarkt. De studie is goed te doen, maar sommige projecten kosten veel tijd. In december zijn de examens en eindprojecten, daardoor zijn de meeste colleges nu afgelopen. Gelukkig geen dagen van 8 tot 5 meer. In het eerste jaar is namelijk 80% van de vakken verplicht. Als je te veel verzuimt, mag je geen examen doen. Het leuke van deze studie is dat elk semester nieuwe vakken heeft, en ik vind ze allemaal even leuk. Behalve het vak Computer Skills dat grotendeels over Word en Excel gaat; daar ga ik eigenlijk alleen heen om de presentatielijst te tekenen,’ lacht Basilio.
Wifi en schaduw Na een uurtje wiskunde, loopt Dave weer naar zijn vrienden aan de picknicktafel. ‘We chillen wat tussen de colleges door. Het is een belangrijke plek voor me, want we zien elkaar hier steeds terug. Ook mijn matties die Economie doen aan de faculteit aan de andere kant, zie ik hier. En er is hier wifi en schaduw.’
ROLE MODEL
Laura Quast
Dave, geboren en getogen op Curaçao, is net van het Kolegio Alejandro Paula, het voormalige Peter Stuyvesant College, af. Als eerstejaarsstudent International Business, koos hij voor een opleiding op zijn eigen eiland. Liever zou hij het studentenleven in Nederland of Amerika beleven. ‘Ik ben te jong voor een beurs, pas vanaf 18 jaar krijg je studiefinanciering. Dus ik begin op de UoC en wellicht dat ik over een tijdje naar Amerika ga voor de studie Business & IT. Die studie bestaat helaas niet op de universiteit. Er is wel een IT-studie, maar daarin komen veel dingen voorbij waar ik graag mee bezig ben en die ik dus eigenlijk allang weet’, vertelt Dave. De eerstejaars is vastberaden om na zijn studie een eigen bedrijf te beginnen. ‘Een baas boven me lijkt me niet leuk en daarbij is het veel
enVianella van der Ve 4) Gijsbertha (198 ribbean
HR Officer KPMG
Meijburg Ca
‘Alles wat ik tijdens mijn studie geleerd heb, pas ik nu in mijn werk toe’, vertelt Vianella van der Veen. De jonge HR Officer geniet van haar functie bij KPMG Meijburg Caribbean: ‘Eigenlijk doe ik alles op HR-gebied. Dat varieert van administratieve tot meer strategische taken en van contracten opstellen en vergunningen aanvragen tot het ondersteunen bij het aanstellen en inwerken van nieuw personeel.’ Van der Veen studeerde eerst rechten aan de universiteit, maar stapte over naar de studie Bachelor Social Work met een sociaal-juridisch uitstroom profiel. Ze legt uit: ’De combinatie juridisch en sociaal sprak me aan en ik haalde goede cijfers. Uiteindelijk heb ik toch voor het uitstroomprofiel Human Resource Management gekozen dat meer diversiteit gaf en een tintje van het arbeidsrechtelijke had dat mij aantrok. Bij de Faculty of Social and Behavioral Sciences werd veel in groepen gewerkt. Je leert samenwerken, ervaart wat je sterke en zwakke plekken zijn, steunt en stimuleert elkaar. Onze studie stelde empowerment centraal en dat pasten we ook toe op onszelf.’ Haar scriptie schreef ze over de aansluiting van pas afgestudeerde HR-professionals op de Curaçaose arbeidsmarkt. ‘Daar was ik persoonlijk natuurlijk ook in geïnteresseerd’, lacht de allround HR-professional, die zelf na haar studie vrij snel haar droombaan vond. ‘Op een nieuwe faculteit studeren, gaat niet altijd vlekkeloos. Toch kun je je doel bereiken’, meent Van der Veen. ‘Als je je maar omringt met mensen die jouw visie en drive delen en als je zelf maar creatief en volhardend bent.’ Haar studie vond zij interessant, praktisch en zeer de moeite waard. Haar tip voor de universiteit: ‘Blijf stevig investeren in een goede organisatie van studieactiviteiten en communicatie met de student.’
17
ROLE MODEL
en wereldbeelden van managementteams de vernieuwingsstrategieën van gevestigde organisaties beïnvloedt.
en (1984) Mariano ‘Pitòsh’ Heyd s Academicu
De jonge Curaçaose onderzoeker Mariano Heyden heeft een indrukwekkende lijst publicaties op zijn naam en werkt als universitair docent aan de University of Newcastle in Australië. Tijdens een Skypeinterview vertelt hij: ‘Met mijn wetenschappelijk onderzoek wil ik bijdragen aan de wereldwijde managementtheorie en –praktijk.’ Vorig jaar promoveerde hij aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op een proefschrift waarin hij onder andere onderzocht hoe diversiteit in kennis, gedrag
Heyden houdt van de academische wereld en wist al op jonge leeftijd dat hij wilde promoveren. ‘Onderzoeksmethodologie is een berucht struikelvak binnen de studie bedrijfskunde, maar ik merkte relatief snel dat ik er aanleg voor had. Als onderzoeker bind je de strijd aan met complexe vraagstukken en bied je vernieuwende interpretaties, raamwerken en oplossingen aan voor de belangrijke managementproblemen van onze generatie. Je bent eigenlijk bezig met het creëren van vooraanstaande kennis in je vakgebied en dit moet steeds een duidelijke vooruitgang zijn op de bestaande kennis op dat vlak. Dat is en blijft een uitdaging.’ Op aandringen van zijn moeder, kwam Heyden in 2002 op de Sociaal-economische Faculteit (SEF) terecht. ‘Via een process of elimination’ grinnikt hij, ‘begon ik aan mijn opleiding bedrijfskunde in de pilotgroep
met afstudeerspecialisatie Management, Business & Communication. Het was een zwaar programma, maar als pilotgroep kregen we veel aandacht van de faculteit. Op de universiteit heb ik niet alleen qua kennis, maar ook in sociaal opzicht ontzettend veel geleerd. Van een speelse achttien jarige groeide ik in enkele jaren uit tot een volwassen professional – een invloedrijke tussenstap voor mijn daaropvolgende academische loopbaan. Doordat ik pas op latere leeftijd naar het buitenland vertrok, waren mijn levensdoelen duidelijker en studiekeuzes bewuster.’ De universiteit moet volgens de gedreven academicus blijven investeren in onderzoek en hoger onderwijs. ‘Om competitief te blijven als land moet je kennisrijke burgers blijven kweken; de UoC speelt daarbij een belangrijke rol tegen een zeer gunstige prijs-kwaliteitverhouding. Als de universiteit studenten kan opleiden die als positive change agents voor Curaçao en de regio fungeren, is dat een grote winst.’
PSB BANK WOULD LIKE TO CONGRATULATE YOU WITH YOUR 35 YEARS ANNIVERSARY!
Education is the most powerful weapon which you can use to change the world. Nelson Mandela
P un d a | Go i s co | Tel ep hone ( +5 99 9 ) 43 2 2 0 0 0 l Fax: + (+ 5 9 9 9 ) 4 6 5 1 9 8 1 | www. psbban k nv.c om
18
UoC lustrum magazine
Universiteit verwelkomt nieuw koningspaar In november 2013 bezochten Zijne Majesteit koning Willem-Alexander en Hare Majesteit koningin Máxima, onder grote belangstelling van het volk, de eilanden van de voormalige Nederlandse Antillen. Op Curaçao vereerden zij de universiteit op 18 november met een bliksembezoek. Daar ging het nieuwe koningspaar, na een warm onthaal, belangstellend en betrokken met studenten van alle faculteiten in gesprek. tekst Elizabeth Francisco beeld UoC
Voor koning Willem-Alexander was het niet eerste keer, dat hij de universiteit bezocht. Als prins vergezelde hij zijn moeder koningin Beatrix al eerder in 1987. Dit bezoek was wel de eerste sinds de troonswisseling op 30 april 2013 en het welkom was er niet minder om. Een ietwat nerveuze en opgewonden menigte studenten en faculteitsleden wachtte de aankomst van koning Willem- Alexander en koningin Máxima af op een majestueus versierde patio en juichte het nieuwe koningspaar zelfs toe, toen ze de rode loper afliepen naar de aula, voor het eerste gedeelte van hun bezoek.
Oprechte interesse De rector magnificus, dr. Francis de Lanoy, sprak in de aula over de laatste ontwikkelingen op de universiteit en vicevoorzitter van de studentenraad Jonathan Corsen nam de gelegenheid te baat om zijn dankbaarheid voor het koninklijk bezoek namens alle studenten te uiten. Hunne Majesteiten ontmoetten vervolgens in een leslokaal een twintigtal studenten – van elke faculteit vier – waarbij zij onder andere van gedachten wisselden over hun studies en het onderwerp ‘eenheid in verscheidenheid’ dat zeer relevant is voor de relaties binnen het Koninkrijk.”Wow, ongelooflijk, zenuwslopend, een unieke ervaring en opmerkelijk”, waren enkele woorden waarmee studenten deze ontmoeting beschre-
ven, waarin zij meteen door de warme uitstraling en oprechte interesse van het koningspaar op hun gemak werden gesteld. De studenten vertelden de koning en koningin over de opleidingen, stages, projecten en onderzoeken waar zij mee bezig waren. Het koningspaar was zeer geïnteresseerd in een onderzoek naar watermanagement van een groep studenten met als hoofdvak maatschappelijk werk. De studenten van de Sociaal-economische Faculteit spraken met koningin Máxima over haar werk op het gebied van micro financiering en de mogelijkheden die dit biedt voor Curaçao. De technische studenten vertelden koning Willem-Alexander over hun uitdagingen bij het zoeken naar een stageplek op het eiland en in Nederland en de rechtenstudenten bespraken de verschillen tussen het lokaal en het Nederlands recht.
Papiamentu Tot slot, lichtten de studenten van de Algemene Faculteit het koningspaar in over de ontwikkeling en relevantie van Papiamentu als één van de instructietalen in het lokale onderwijs en vertelden zij over de unieke master opleiding die de universiteit aanbiedt in deze taal. De discussie vormde een mooi einde van het koningsbezoek waarin het thema ‘eenheid in verscheidenheid’ centraal stond.
19
Opleidingen in beeld
tekst Maya Mathias
Nooit te oud om te leren Sinds haar oprichting op 12 januari 1979 groeide de universiteit uit tot een bloeiend opleidingsinstituut waar ruim 2200 studenten ingeschreven staan. Deze studenten kunnen aan de vijf faculteiten een groot aantal opleidingen volgen op bachelor- en masterniveau. De meeste opleidingen hebben een voltijds karakter, maar een groeiend aantal masteropleidingen zijn parttime te volgen om tegemoet te komen aan de studenten die deze studies volgen naast hun werk. Meer dan dertig opleidingen De eerste opleiding die de universiteit 35 jaar geleden verzorgde, was een rechtenstudie op doctoraal niveau. Tegenwoordig telt het aanbod ruim dertig opleidingen, waarvan de deeltijdopleiding Master Social Work de laatste aanwinst is. De grootste faculteit Faculty of Social Sciences and Economics, beter bekend als SEF met ruim 1000 studenten, telt ook de populairste opleiding, namelijk de Bachelor of Applied Science in Business Administration met de major Financial Management. De studenten komen grotendeels uit Curaçao, maar ook uit de overige eilanden van de voormalige Nederlandse Antillen. Daarnaast bezoekt een groeiend aantal studenten uit Europese landen zoals Nederland, België, Duitsland de universiteit op basis van een uitwisselings-
programma. Studenten stromen in op verschillende niveaus variërend van sbo4, tot havo- en vwo-niveau en kunnen zich toeleggen op het behalen van (deel) certificaten en diploma’s of zich inschrijven als geïnteresseerde toehoorder. De gemiddelde student is 26 jaar oud en vrouwelijke studenten (afgerond 71% van de studentenpopulatie) zijn ruim in de meerderheid. De 97 kamers op de campus van de universiteit en de 14 kamers in het studentenhuis in Otrobanda worden voornamelijk door buitenlandse studenten benut. Dat je niet snel te oud of te jong bent om aan ‘s lands hoogste opleidingsinstituut te studeren, bewijst het feit dat de jongste student slechts 16 jaar oud is en de oudste student de respectabele leeftijd van 76 jaren geniet.
Overzicht opleidingen UoC Faculty of Law (School of Law) Bachelor (WO) Bachelor of Laws Master (WO) Master of Laws
Faculty of Engineering Bachelor (HBO) Bachelor in Architecture Bachelor in Civil Engineering Bachelor in Electrical Systems (Electrical Power Systems) Bachelor in Electrical Systems (Telecommunications) Bachelor in Information & Communication Technology Bachelor in Industrial Technology (Mechanical Engineering) Bachelor in Industrial Technology (Industrial Engineering) Master (HBO) Techno MBA
Faculty of Social Sciences and Economics Bachelor (HBO) (applied science) Bachelor in Fiscal Law & Economics Bachelor in Business Administration (Financial Management) Bachelor in Business Administration (Marketing Management) Bachelor in Business Administration (Business Information Systems) Bachelor in Business Administration (Human Resource Management & Communication)
Bachelor in Business Administration (International Business and Management Studies) Bachelor (WO) (science) Bachelor in Accountancy & Controlling Bachelor in Business & Economics
Faculty of Arts Bachelor (HBO) Bachelor of Education in English Bachelor of Education in Spanish Bachelor of Education in Dutch Bachelor of Education in Papiamentu Bachelor of Education in Foundation Based Education Master (HBO) Master of Education in English Master of Education in Spanish Master of Education in Dutch Master of Education in Papiamentu Master of Education in Special Educational Needs*
Faculty of Social and Behavioral Sciences Bachelor (HBO) Bachelor Social Work (Social and Legal Services) Bachelor Social Work (Social Educational Care) Bachelor Social Work (Human Resource Management) Master (HBO) Master Social Work* * Deeltijd
20
UoC lustrum magazine
Rectores magnifici Rector magnificus (meervoud: rectores mag nifici) of rector is de titel van de hoogleraardirecteur van een universiteit. Beide woorden vinden hun oorsprong in het Latijn; rector betekent onder andere bestuurder, leider of eerste leraar en magnificus betekent groot, nobel of vooraanstaand. De rector magnificus van de UoC is belast met het bestuur en het beheer van de universiteit en legt hierover verantwoording aan de Raad van Toezicht af. Hij of zij verstrekt deze raad alle informatie die de raad over de universiteit verlangt en wordt ook door deze raad benoemd. Promoties aan de universiteit en oraties ter aanvaarding van leerstoelen vinden formeel op gezag van de rector plaats en zijn ook aan hem of haar gericht. De rector vervult bovendien de belangrijke functie van ‘ambassadeur van de universiteit’ naar buiten toe. De universiteit heeft in haar 35-jarige bestaan elf rectores magnifici gekend, wanneer de korte waarnemende en interimfuncties niet worden meegeteld. Van deze leiders was 80% man en 20% vrouw. In 2013 werd de functie van rector magnificus door dr. Francis de Lanoy vervuld, die daarvoor korte tijd waarnemend rector magnificus was.
Rectores magnifici door de jaren heen
1995/1997 Dr. R.E. Silberie
1979/1981 Mr. J.E. Spruit
1997/2000 Prof. dr. A.F. Paula
1981/14-10-1983 Prof. dr. R.A. Römer
2000/2006 Dr. C.M.G.M. Narain
7-10-1983/10-9-1984 Mr. J.M. Reijntjes plv. rector magnificus
2006/3-4-2009 Prof. dr. J.G.M. de Bruijn
1984/1985 Mr. drs. A.J.G. Reinders
13-10-2008/10-11-2008 H.J. Behr MBA wrnmd rector magnificus
1984/1985 Mr. J.M. Reijntjes plv. rector magnificus
2008/2010 Dr. R.E. Silberie m.i.v. 6-4-2009 interim rector magnificus
1985/1988 Mr. drs. A.J.G. Reinders
1988/1993 Dr. ing. V.F. Marcha
2009/2012 Dr. M.P. Goede m.i.v. 22-6-2010 rector magnificus
1993/1995 Mr. E.L. Joubert
2011/2013 Dr. F.B.G. de Lanoy m.i.v. 24-10-2012 rector magnificus
beeld Ton Verkuijlen
Personeel
Het personeel van de universiteit bestaat begin 2014 uit 78 faculteitmedewerkers en 50 ondersteunende medewerkers. 21
De universiteitsbibliotheek: studieplek én schatplaats
De bibliotheek van de University of Curaçao (Library and Research Services) viert dit jaar in huidige vorm haar 35-jarig jubileum, maar haar geschiedenis voert veel verder terug. Anno 2014 is het niet alleen een schatplaats met gedrukte boeken en een groeiend aantal digitale publicaties, maar ook een plek met duurzame en moderne faciliteiten voor studie en onderzoek. Hoe is deze bibliotheek ontstaan en welke bijzondere publicaties vindt u in haar collectie? tekst Margo Groenewoud beeld UoC
Op 9 maart 1950 werd op Curaçao de Stichting Wetenschappelijke Bibliotheek opgericht, in een partnerconstructie met het Cultureel Centrum Curaçao. Het initiatief was afkomstig van mevrouw dr. Fraenkel Nieuwstraten, die – met een schenking uit eigen bezit van mr. Cola Debrot - de bibliotheek inrichtte in haar woonhuis aan Pietermaai. Drie jaar later verhuisde de bibliotheek naar de Drukkerijstraat, waar zij naast haar eigen groeiende collectie ook externe verzamelingen in zich opnam.
Wetenschappelijke en onderwijsondersteunende taken
Met het opgaan van de Wetenschap-
pelijke Bibliotheek in de Universiteit van de Nederlandse Antillen in 1979 verschoof de focus van de bibliotheek ingrijpend. Had het in de eerste twintig jaar van haar bestaan gefunctioneerd binnen een cultureel-maatschappelijk kader, nu werd het een instelling binnen de muren van het hoger onderwijs. Al in 1978 was hierop vooruitlopend een fusie van bibliotheken tot stand gebracht onder de naam Universiteitsbibliotheek (UB). Hoewel de focus verschoof naar onderwijsondersteunende taken, bleef de bibliotheek duidelijk ook wetenschappelijk actief. Zo werd in 1981 de Collectie Paters Dominicanen onderdeel van de UB en nam de bibliotheek in 1987 de verant-
Proefschrift Met deze dissertatie promoveerde de decaan van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid in 2012 zowel aan de UNA als aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. De studie is inhoudelijk van groot belang voor iedereen die zich bezighoudt met jeugdstrafrecht op Curaçao en in de regio, niet in de laatste plaats omdat dit de eerste publicatie is over dit onderwerp. Voor de universiteit is de promotie extra bijzonder omdat de promovenda ‘eigen kweek’ is – zij heeft vanaf 1997 haar volledige juridische opleiding aan de universiteit genoten.
Little-known facts: UNA’s first rector magnificus was Prof. J.E. Spruit dr. Goretti Narain was the longest sitting rector magnificus (6 years) the university has ever seen the present dean of the Faculty of Engineering, Arthur Eliza, has been at the university since 1976
UoC lustrum magazine
Informatievaardigheden
Tegenwoordig is de bibliotheek een centrale plek voor studie en onderzoek met een aangenaam studieklimaat en vele studieplekken. Er is reeds enkele jaren een modern boekendepot in gebruik genomen en naast het aanbod van gedrukte boeken wordt een groeiende hoeveelheid digitaal bronmateriaal beschikbaar gesteld. Ook is men actief bezig met het aanleggen en online beschikbaar stellen van gedigitaliseerd Curaçaos erfgoed. De bibliotheek werkt nauw samen met het wetenschappelijk personeel en levert een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van informatievaardigheden van zowel studenten als ook docenten en onderzoekers.
De Antillencollectie
Deze collectie is zonder meer het paradepaardje van de universiteitsbibliotheek. Veel studenten, onderzoekers en auteurs hebben dankzij dit bronmateriaal kunnen werken aan scripties, artikelen, dissertaties en boeken. Wat voorbeelden uit de collectie:
Historische collectie Detentie van jeugdigen in Curaçao A.D. Marchena-Slot (Nijmegen 2012)
22
woordelijkheid voor de ‘Bibliografie van de Nederlandse Antillen en Aruba’ over van de toenmalige Stichting Culturele Samenwerking (Sticusa).
Rapport van de commissie, bij gouvernementsbeschikking van 10 oktober 1945 No. 7981 ingesteld, tot onderzoek en bestudering van de in het staatsdeel Curaçao levende politieke opvattingen en wenschen ter voorbereiding van de rijksconferentie. (Den Haag, 1946) Door haar lange bestaansgeschiedenis en vele schenkingen bevat de universiteitsbibliotheek een schat aan bronnen voor historisch onderzoek. Dit rapport is een inhoudelijk interessant voorbeeld van een dergelijke bron. Het rapport schetst een tijdsbeeld van Curaçao in de net naoorlogse jaren, kort voor de invoering van het algemeen kiesrecht en de opmars van nieuwe politieke partijen als de NVP (Nationale Volks Partij) en de DP (Democratische Partij).
Bachelor Social Work and Bachelor Fiscal Law & Economics were the two first programs to be positively assessed by NVAO at the university the university offers 26 majors at bachelor and master level enrollment at the university increased from ± 700 students in 2003 to more than 2,200 in 2013 the original buildings of the university were a donation from the Refineria Isla
ROLE MODEL
Scriptie Alves Supermarket BV. Onderzoek naar de effectiviteit van het interne beheersingssysteem binnen Alves Supermarket BV. Afstudeerscriptie UNA, Bachelor of Science in Accounting. Jose F. Vieira Alves jr. (UNA 2006) De bibliotheek heeft vanaf 1979 zo volledig mogelijk de afstudeerscripties van haar studenten gecollectioneerd. Met name voor de huidige studenten is dit niet alleen een belangrijke kennisbron, maar ook een grote inspiratiebron. De scripties zijn niet uitleenbaar, waardoor niet exact geregistreerd is welke scriptie het vaakst is opgevraagd, maar ongetwijfeld behoort deze scriptie tot de meest populaire van de afgelopen jaren.
UNA publicatie René Römer als inspirator. Actualisering van zijn gedachtegoed (UNA 2006) Deze bundel werd bij het 25-jarig bestaan van de universiteit uitgegeven. Rene Römer speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de universiteit, en heeft zich ook als gouverneur ingezet voor lokale wetenschapsbeoefening. Zijn gedachtegoed wordt in deze bundel geactualiseerd in zestien bijdragen van lokale wetenschappers als Richenel Ansano, Bernhard Buddingh’, Ashley Duits en Rose Mary Allen.
Over de UNA Van Praktizijnsopleiding tot Juridische Faculteit. 140 jaar juridisch onderwijs op Curaçao. Bastiaan D. van der Velden (Den Haag 2009) Tijdens zijn aanstelling als wetenschappelijk medewerker aan de universiteit heeft jurist Van der Velden grondig historisch onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de rechtenopleiding. Bij de oprichting van de toenmalige UNA werden twee bestaande hogescholen, waaronder de Rechtshogeschool in de nieuwe universiteit opgenomen. Daardoor bevat deze publicatie een aardige passage over de oprichtingsgeschiedenis van de UNA in 1979.
the first Ph.D degree in the Netherlands Antilles’ history was awarded to mr. W.M. Boom LL.M., former Attorney General of the Netherlands Antilles, on 28 November 1980 the university changed its first logo at the occasion of its 25th anniversary the Faculty of Arts offers programs in Bonaire and Aruba as well Aruba’s Prime Minister Mike Eman is a UNA graduate
s (1947) Diana Domacassé-Lebac Auteur
Diana Lebacs verbeeldt in haar werk als schrijfster, actrice en zangeres vaak de ontwikkeling van Curaçao. Ze vertelt: ‘Ik kan me niet anders herinneren dan dat ik bezig was met taal, kunst en cultuur.’ Hoewel Lebacs formeel met pensioen is, is zij nog volop aan het werk, onder andere als instituutsbegeleider bij de LOFO, de lerarenopleiding voor het Funderend Onderwijs. Deze is sinds augustus 2006 bij de universiteit ondergebracht. Haar onderwijscarrière is net zo indrukwekkend als haar culturele activiteiten. De afgelopen 40 jaar vervulde zij talrijke functies zoals leerkracht, schoolleider, onderwijscoach, trainer onderwijsinnovatie en methodiek- en materiaalontwikkelaar. Lebacs was ook een van de eerste leerkrachten die de vernieuwende bachelor- en masteropleidingen Papiamentu volgde aan de Algemene Faculteit (in 2007 en 2011) en ziet uit naar de PHD-opleiding Papiamentu die er hopelijk ook nog komt. Lebacs: ‘Voor mij waren die studies de kroon op jaren praktisch werken aan de invoering van Papiamentu in het onderwijs.’ Haar eigen studietijd aan de UNA was spannend, leuk en zwaar. ‘Ik combineerde een baan met een studie die vaak tot laat in de avond doorliep. Voor het eerst in de geschiedenis werd het mogelijk om de bachelor en later de masterstudie Papiamentu te volgen. Een mijlpaal voor Curaçao. Sinds 1974 was de hoogste graad voor Papiamentu de LO-akte. Gretig grepen vele Papiamentisten, waaronder ook ik, deze kans met beide handen aan.’ ‘Als hoogste onderwijsinstituut van ons land, smeedt de universiteit met haar onderzoek het nationaal besef’, vindt Lebacs. ‘Die nieuwe burger, waar iedereen sinds 10-10-10 om schreeuwt, wordt voor een belangrijk deel in het onderwijs gevormd. De onderwerpen ‘Nation Building’ en ‘Taalbeleid’ houden me bezig. Het doel van ons Funderend Onderwijs is bijvoorbeeld onze landskinderen door onderwijs, training en attitude-opbouw de mogelijkheid te bieden om mee te bouwen aan die moderne Antilliaans/Caribische samenleving. En voor de Algemene Faculteit liggen er nog genoeg onderzoeksgebieden braak, gerelateerd aan onze eigen cultuur en samenleving.’ Als het aan Lebacs ligt, doet ze daar nog eens diepgravend onderzoek naar, want als educator, linguïst en schrijver houdt haar werk nooit op.
the university’s campus used to be located in the Brievengat Industrial Park the Faculty of Arts was established in 2001 with an Educational Bachelor in Papiamentu as its sole program the university’s first website was launched in 1998 the university used to publish a newspaper called Brasia
23
Bryan Jansen
Onderzoek uit liefde voor Curaçao De begrippen onderzoek en universiteit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Onderzoekers – jong en oud, ervaren en minder ervaren – verrichten op alle faculteiten van de UoC onderzoek naar wat hen boeit, soms zelfs jarenlang. Peter Klik, Rendel Rosalia en Bryan Jansen behoren tot die groep en vertellen wat hen drijft. Wat opvalt is hun gedeelde wens: Curaçao vooruit helpen. tekst Maya Mathias en Anneke Polak beeld Ton Verkuijlen
Drijfveren Peter Klik (57) had al heel wat publicaties op zijn naam staan, toen hij definitief naar Curaçao vertrok om zijn bijdrage te leveren aan de Faculteit der Rechts geleerdheid. De huidige wetenschappelijk hoofdmedewerker aan de rechtenfaculteit had al vaker als gastdocent het eiland bezocht, maar besloot in 2009 om zich definitief op Curaçao te vestigen. Klik: ‘Deze universiteit is kleinschalig. De Erasmus Universiteit van Rotterdam is zo groot dat elke onderzoeker zich meer kan specialiseren, maar hier kun je breder bezig zijn en mogelijkheden creëren voor jezelf.’ Een van die mogelijkheden is voor Klik – doctor in de rechtsgeleerdheid – de bewerking van het boek
24
UoC lustrum magazine
‘Inleiding tot de rechtswetenschap. Een bewerking van encyclopedisch overzicht van het Antilliaans en Arubaans recht’. ‘In Nederland zou ik door de strakke onderzoeksprogrammering geen ruimte hebben gekregen voor zo’n bewerking’, stelt Klik. ‘Maar op Curaçao wel. De bewerking van zo’n boek roept vragen op die je later weer kunt uitwerken, bijvoorbeeld in een tijdschriftartikel. Zo ontstaan nieuwe ideeën.’ Wie ook vol nieuwe ideeën zit, is de 28-jarige Rendel Rosalia, die dit jaar zijn bachelor tot leraar Papiamentu behaalde aan de Algemene Faculteit en nu aan zijn master werkt. Samen met schrijver Frank Martinus Arion startte hij het onderzoeks-
Rendel Rosalia
project Zikinza, vernoemd naar een van de oudste collecties geluidsopnamen van de Afro-Curaçaose cultuur. ‘We willen alle verhalen en liederen gaan publiceren. We moeten onze taal beschermen, anders bestaat het Papiamentu straks niet meer. Het betreft hier liederen en verhalen in het Papiamentu, maar ook in de creoolse – inmiddels dode – taal gueni die hier in de tijd van de slavernij naartoe is gebracht. De liederen uit het gueni worden nog wel gezongen op Curaçao, maar de betekenis ontgaat velen tegenwoordig’, stelt Rosalia. ‘Wij willen deze liederen ook omzetten naar het Papiamentu.’ Voor Rosalia begon het allemaal met een simpel telefoontje van de decaan van de faculteit. Of hij interesse had in een onderzoeksproject. Rosalia: ‘Ik ben blij dat de universiteit ruimte maakt voor dit onderzoek. Als kleinschalige universiteit moet je grote dingen produceren om jezelf te bewijzen en de buitenwereld te tonen dat het kan; ook op Curaçao.’ Klik sluit zich hierbij aan: ‘We staan als jong land aan het begin van een ontwikkeling. Als we samenwerken en overheidsfinanciering krijgen, eventueel aangevuld door de private sector, kun je jonge mensen inspireren tot onderzoek.’ Bryan Jansen (36) doorliep eerst de lts en mts voordat hij aan de studie Industriële Technologie (voorheen Werktuigbouwkunde) aan de Faculteit der Technische Wetenschappen begon. Voor zijn afstudeeropdracht ontwierp hij een innovatief huishoudelijk apparaat. Twee jaar lang werkte hij met hulp van de universiteit en de Dienst Openbare Werken (DOW) aan een prototype van een spoelwaterhergebruik-machine, die je aan een volauto-
Peter Klik
matische wasmachine verbindt. ‘Mijn apparaat meet hoe vies of schoon het gebruikte wasmachinewater is’, vertelt hij niet zonder trots. ‘Het schone spoelwater wordt automatisch opgeslagen in een tank waardoor je het kunt gebruiken voor een tweede was. De grootste uitdaging was om te bedenken hoe je precies meet hoe schoon of vies dat water is. Gelukkig stelde DOW zijn laboratorium
er echt wat aan’, benadrukt de gedreven uitvinder.
Wensen Gevraagd naar zijn mooiste publicatie, noemt Klik zijn allereerste; deze werd in een internationaal toonaangevend tijdschrift gepubliceerd. Hij deed tijdens zijn studie in Amerika onderzoek en maakte een rechtsvergelijking tussen
‘Ik heb de passie om ons land iets te geven’ beschikbaar om proeven en metingen te doen. Met veel doorzettingsvermogen en inventiviteit is het prototype van Jansen er gekomen. Jansen: ‘Die waterbesparing is niet alleen goed voor het eiland, maar ook voor de huishoudportemonnee.’ Jansen behaalde tijdens zijn studie Industriële Technologie ook zijn Pedagogisch Getuigschrift en doceert tegenwoordig wiskunde en natuurkunde aan de leerlingen van het Stella Maris College in Suffisant. Zijn afstudeeronderzoek laat hem niet los. Het liefst zou hij over de tijd en financiële middelen beschikken om zijn prototype te verfijnen tot een milieubesparend apparaat dat je samen met je nieuwe wasmachine gewoon in de winkel kunt kopen. ‘Dan heeft Curaçao
Amerikaans en Nederlands recht. Klik zou willen dat er voor pas afgestudeerde UoC-studenten in de toekomst meer onderzoeksplaatsen komen. ‘Zo’n plaats is dan voor vier jaar. De afgestudeerde student is dan in dienst van de universiteit. Hij of zij geeft op beperkte wijze onderwijs maar focust vooral op onderzoek.’ Rosalia hoopt op de komst van een faculteit die zich bezighoudt met de etnische geschiedenis van Curaçao. ‘We hebben een spirituele basis nodig, een traditionele basis. Welke tradities hadden we vroeger? Hoe gaan we nu met elkaar om en met onszelf? Ik heb de passie om ons land iets te geven, om ons land groter te
maken. De wereld globaliseert, kinderen houden van hun iPad en BlackBerry, maar interesse voor de cultuur verdwijnt.’ Zelf maakt Rosalia als percussionist seú-muziek: ‘Ik ben tambú-speler. We hebben de basis van seú vastgehouden, maar tegenwoordig vindt men dat wij heel modern spelen. Ik breng de oude cultuur terug bij de jongeren.’ Jansen, die in 2010 als tweede eindigde in de race om de Peter Smits-scriptieprijs van Stichting ABC Advies, herinnert zich nog goed hoe hij tijdens zijn afstudeeropdracht vaak met zijn studiebegeleider aan tafel zat. ‘Ik creëerde iets nieuws en praatte destijds met veel mensen over de haalbaarheid van mijn apparaat. Mijn begeleider heeft me enorm aangemoedigd en steeds met ideeën gevoed. Alleen de onderdelen voor het prototype van mijn spoelwaterhergebruik-machine kostten al zo’n NAf 10.000’, vertelt Jansen met een zucht. ‘Als je iets nieuws wilt ontwerpen, is geld bijna altijd een probleem. De universiteit zou jonge onderzoekers meer aan elkaar moeten koppelen en ook op uitwisselingen moeten sturen naar het buitenland om kennis te delen en nieuwe kennis te creëren. Hij besluit: ‘Als de universiteit ons samenbrengt en ondersteunt bij het zoeken naar financiële middelen, zouden we veel meer kunnen betekenen voor Curaçao.’
25
Infotrans Caribbean, Official ICT partner of UoC, Congratulates UoC with its 35th anniversary. www.infotrans.cw
Colofon Gobièrnu di Kòrsou
Opdrachtgever UoC UoC coördinatie, redactie en bijdragen Louëlla Blijden-Boelbaai, Margo Groenewoud, Guido Rojer, Remco Tevreden Conceptontwikkeling Maya Mathias Algehele coördinatie Marjolijn Verwater Coördinatie fotografie en interviews Marjolijn Verwater Redactie/bijdragen Maya Mathias, Elizabeth Francisco, Mirjam Boers, Anneke Polak, Hellen Noort Hoofdredactie Maya Mathias Eindredactie Maya Mathias, Jacomine Lagas en Douwe Douwes Vormgeving en produktie Uitgeverij Loket 1
Gobièrnu di Kòrsou ta felisitá nos University of Curaçao Dr. Moises da Costa Gomez ku su 35 aña di eksistensia!
© 2014 UoC/Uitgeverij Loket 1 Niets uit deze uitgave mag op enige wijze verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt worden zonder voorafgaande, schriftelijke toestemming.
Een Coaching In-company uitgave
26
UoC lustrum magazine
Congratulations on your anniversary. We wish you continued success!
27
2013
2003
2004
1989
2007
2011
2008
1988
1992
1987
1991
2009 1990
1983-1984
9 197 1982
28
UoC lustrum magazine
2006