OPLEIDING ONDERNEMEN / AOV DE START VAN EEN ONDERNEMING Praktijkdiploma Ondernemingsplan mkb
UITWERKINGEN LEERBOEK EN WERKBOEK MARKETING voor het mkb
18e druk, 1e oplage ISBN 978 90 6355 351 7
NEDERLANDS ONDERWIJS INSTITUUT BV
© Copyright: NOI Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, database, computerbestand, internet of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het NOI.
INHOUD ANTWOORDEN VERWERKINGSVRAGEN LEERBOEK 1. ALGEMENE ORIENTATIE 1.1 Het bedrijfsleven 1.2 De consument 1.3 De fabrikant 1.4 Winkelverkoop 1.5 Het winkelcentrum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. MARKETINGBELEID 2.1 Marktgericht ondernemen 2.2 Doelgroep en marketingformule 2.3 Marketingformule en marketingmix 2.4 Marktonderzoek
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. MARKETINGINSTRUMENTEN 3.1 Vestigingsplaats 3.2 Assortiment 3.3 Prijs 3.4 Presentatie 3.5 Personeel 3.6 Reclame, promoties en public relations
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. PLANNING EN CONTROLE 4.1 Marktverkenning 4.2 Reclameplanning 4.3 Assortiments- en voorraadplanning 4.4 Vloer- en arbeidsproductiviteit 4.5 Samenwerking 4.6 Strategie en tactiek 4.7 De marketingmix: 4P's en SIVA
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER 5.1 Bescherming consument 5.2 Bescherming bedrijven
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
blz. 8 9 10 12 13
16 16 17 18
22 23 24 26 29 31
36 37 38 39 40 41 43
46 48
INHOUD ANTWOORDEN MEERKEUZE- EN JUIST-ONJUISTVRAGEN EN OPDRACHTEN WERKBOEK 1. ALGEMENE ORIENTATIE 1.1 Het bedrijfsleven 1.2 De consument 1.3 De fabrikant 1.4 Winkelverkoop 1.5 Het winkelcentrum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. MARKETINGBELEID 2.1 Marktgericht ondernemen 2.2 Doelgroep en marketingformule 2.3 Marketingformule en marketingmix 2.4 Marktonderzoek
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. MARKETINGINSTRUMENTEN 3.1 Vestigingsplaats 3.2 Assortiment 3.3 Prijs 3.4 Presentatie 3.5 Personeel 3.6 Reclame, promoties en public relations
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. PLANNING EN CONTROLE 4.1 Marktverkenning 4.2 Reclameplanning 4.3 Assortiments- en voorraadplanning 4.4 Vloer- en arbeidsproductiviteit 4.5 Samenwerking 4.6 Strategie en tactiek 4.7 De marketingmix: 4P's en SIVA
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
blz. 52 52 52 53 53
54 54 54 55
58 58 59 60 60 60
62 62 63 65 67 67 67
5. WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER 5.1 Bescherming consument 5.2 Bescherming bedrijven
68 68
MODELEXAMEN VAKGEBIED MARKETING
70
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Antwoorden leerboek
ANTWOORDEN LEERBOEK
5
6
ANTWOORDEN LEERBOEK
Algemene oriëntatie
ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
1
AFDELING
7
1.1 HET BEDRIJFSLEVEN
1.1.1 1. 2. 3. 4. 5.
6. 7.
Consument, producent, handel (blz. 24) Goederen zijn tastbare producten, diensten zijn niet-tastbare producten. Oerproducenten, fabrikanten en ambachtelijke bedrijven. Homogeen wil zeggen dat de producten onderling niet of weinig verschillen. Een oerproduct is een product dat nog in zijn oorspronkelijke staat is, dus onbewerkt. Bijvoorbeeld melk. Kenmerkend voor een ambachtelijke bedrijf is de persoonlijke handvaardigheid, de vakbekwaamheid en de kennis van de ondernemer zelf en van zijn medewerkers. Kleinhandel verkoopt in kleine hoeveelheden aan de consument, groothandel verkoopt in grote hoeveelheden aan bedrijven. Dienstverlenende bedrijven maken of verhandelen geen goederen, maar ondersteunen het proces van productie naar consumptie. Bijvoorbeeld banken, verzekeraars, accountants, uitzenders, reclamebureaus, makelaars of financiële adviseurs.
1.1.2 Grootbedrijf en midden- en kleinbedrijf (blz. 24) 8. Ze bezitten een sterke onderhandelingspositie en werken efficiënter dan het mkb. 9. Dat veranderingen niet van de ene op de andere dag kunnen worden doorgevoerd. 10. Als het bedrijf minder dan 250 werkzame personen heeft. 11. Dat het mkb werkt op kleinere schaal: kleiner bedrijfskapitaal, minder personeel, kleiner marktgebied en lagere omzet dan het grootbedrijf. 12. Het mkb is slagvaardig en flexibel. Het kan snel inspelen op veranderingen. 13. De kosten dalen in verhouding tot de omzet. 1.1.3 14. 15. 16. a b c 17. a
Indeling van het bedrijfsleven (blz. 24) Marktsector en collectieve sector. Winst maken. Ze ontvangen subsidie van de overheid. Scholen, ziekenhuizen, museums, gemeentelijke reinigingsdiensten enz. Non-profitbedrijven. Land- en tuinbouwonderneming, veeteelt, vissersbedrijf en mijnbouwonderneming. b Suikerfabriek, melkfabriek. c Supermarkt, banketbakker, café, taxibedrijf, bank. d Scholen, museums, ziekenhuizen, brandweer, ANWB, Rode Kruis.
1.1.4 Markten (blz. 25) 18. De plaats waar markthandelaren hun producten verkopen aan burgers. 19. Dat de goederen ter plaatse aanwezig zijn. 8
ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29.
30.
Er werden goederen verhandeld die meestal niet ter plaatse aanwezig waren. Verkoop vond plaats op basis van een monster of een beschrijving. Door tussenpersonen: makelaars en commissionairs. Tegenwoordig verloopt de beurshandel hoofdzakelijk via internet. De effectenbeurs, de consumentenbeurzen en de vakbeurzen. Een verkoping van goederen die doorgaans ter plaatse aanwezig zijn. De veilingmeester. Bij opbod, bij afslag en bij opbod en afslag. De prijs die de aanbieder van doorgedraaide goederen ontvangt van de veiling. In de bouwsector: huizen, kantoren, wegen, bruggen. De opdrachtgever stelt een bestek en voorwaarden samen. Aannemers doen schriftelijk prijsopgave (offerte) voor het verrichten van het karwei. Het werk wordt gegund aan de laagste aanbieder. Openbare en een onderhandse aanbesteding.
1.1.5 Marktwerking (blz. 25) 31. Als er duidelijk sprake is van een bepaalde plaats waar aanbieders en vragers elkaar werkelijk ontmoeten. Voorbeelden: warenmarkt en veiling. 32. Als je het woord markt gebruikt zonder aan een bepaalde plaats te denken maar denkt aan het geheel van vraag naar en aanbod van een bepaald soort product of dienst. Voorbeelden: markt voor personenauto's, jeugdbladen, pc's enz. 33. Bij dalende prijzen wordt meer afgezet.
1.2 DE CONSUMENT
1.2.1 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Inkomen en koopkracht (blz. 37) Salaris, ondernemingswinst, pensioen, uitkering, studiebeurs. Door het bruto-inkomen te verminderen met belastingen en premies. De gebonden koopkracht. Het totaalbedrag van alle noodzakelijke uitgaven. Het inkomen dat naast de gebonden koopkracht nog beschikbaar is. Luxebestedingen en sparen.
1.2.2 7. 8. 9.
Koopkracht en inflatie (blz. 38) Het duurder worden van goederen en diensten. Consumentenprijsindex. CBS, de prijsstijging of -daling van een vast pakket goederen en diensten dat een gemiddeld gezin nodig heeft.
1.2.3 Behoefterangorde (blz. 38) 10. Voeding, kleding, wonen. 11. Dure merkkleding, concertbezoek. ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
9
12. 13.
Lid worden van een vereniging. Omdat die rangorde in hoge mate de koopmotieven van de consument bepaalt.
1.2.4 Bestedingspatroon (blz. 38) 14. Dat bij een inkomensverbetering de uitgaven voor eerste levensbehoeften minder sterk stijgen dan de uitgaven voor de overige goederen en diensten. 15. Meer aandacht voor huis en tuin, andere leefgewoonten, toenemend autobezit en meer vrije tijd en veranderingen in de bevolkingssamenstelling. 16. Veranderingen in de samenstelling van de bevolking. 1.2.5 17. 18. a b 19. a b 20.
26.
Koopgedrag (blz. 38) Boodschappen doen. Convenience goods. Gemakswinkelen of Routinematig AankoopGedrag (RAG). Keuzegoederen, shopping goods. Kleding, sportartikelen, huishoudelijke apparaten enz. Als je bij het kopen scherp let op lage prijzen, voordeelaanbiedingen, kortingsacties e.d. Over welk product je nodig hebt, welke prijs je ervoor wilt betalen en bij welke winkel je wilt kopen. Als je iets koopt wat je niet persé nodig hebt, maar wel heel leuk vindt om te hebben. Een niet geplande aankoop. Als de consument een duidelijke voorkeur heeft voor een bepaald model, bepaald merk of bepaalde winkel. Gezondheid: Zonnatura. Natuur: kleding met wolmerk IWS. Milieu: biologisch geteelde landbouwproducten, EKO-keurmerk. Armani, Ray-Ban-zonnebril, Rolex-horloge.
1.2.6 27. a b 28. 29. 30. 31.
Prijs- en inkomenselasticiteit (blz. 39) Bij een prijsverlaging wordt meer verkocht; bij een prijsverhoging minder. Prijselasticiteit of vraagelasticiteit. Er is weinig of geen reactie op een prijsverandering. Inkomenselasticiteit. Uitgaven aan niet-noodzakelijke goederen en diensten. Inferieure artikelen.
21. 22. 23. 24. 25.
1.3 DE FABRIKANT
1.3.1 1. 2. 3. a
Kwaliteit (blz. 47) Materiaal en gebruiksmogelijkheden. Fotocamera, wasmachine. De technische betrouwbaarheid.
10
ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
b Kema, Gaskeur, Wolmerk IWS. 4. a De fabrikant is wettelijk verplicht de technische kwaliteit van zijn producten te garanderen. b Wet Produktaansprakelijkheid. 5. De kritische opstelling van de consument tegenover aanbieders van goederen en diensten. 6. Kleding, parfum, sieraden.
1.3.2 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
Merk (blz. 47) Een naam, een lettercombinatie, een vignet, een afbeelding enz. Zekerheid, betrouwbaarheid, liefde, gezelligheid, gezondheid. Als een fabrikant verschillende soorten artikelen produceert onder dezelfde merknaam. Philips, Nivea. Als de fabrikant de verschillen tussen de artikelen wil benadrukken. Hoofdmerken: Douwe Egberts; Opel. Submerken: Select, Mocca; Corsa, Astra. Ariël, Coca Cola, Miele, Apple. Het technische niveau en de gevoelswaarde. Dat dit product uitsluitend in het betreffende winkelbedrijf te koop is. Huismerk, private label. Klantenbinding. De winstmarge van een eigen merk is vaak hoger dan die van een A-merk of Bmerk.
1.3.3 Prijsniveau (blz. 48) 18. Een door de fabrikant voorgestelde winkelprijs (consumentenprijs) aan de winkeliers. 19. Marsreep, Ecco schoenen. 1.3.4 20. 21. 22.
Reclame (blz. 48) Tot merkvoorkeur en merktrouw. Vaatwasmachine. Drank, cosmetica, kleding.
1.3.5 Verkrijgbaarheid (blz. 48) 23. Door de winkelier voordelen te bieden zoals: een goede winstmarge, gunstige leverings- en betalingscondities, verkoopsteun in de vorm van reclamemateriaal, betrouwbare garantieregeling. 24. Als het artikel 'overal' verkrijgbaar is. 25. Bij keuzegoederen van gangbare merken als Brabantia, Seiko, Philips en Nike. 26. a Als de fabrikant ervoor kiest het product slechts via een beperkt aantal winkels te distribueren. b Rolex, B&O, Calvin Klein, Lacoste, Van Bommel. 27. De detaillist krijgt verkoopsteun en is verzekerd van een ruime winstmarge. ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
11
1.3.6 Productvernieuwing (blz. 48) 28. Het verbeteren van bestaande producten of het uitvinden van nieuwe producten. 29. Als hij de voorsprong die hij heeft opgebouwd door middel van het verbeteren of vernieuwen van een product weet te behouden. Apple, Nutricia. 30. De concurrenten die noodgedwongen het beleid van de marktleider enigszins imiteren. 31. Hij maakt veel reclame om merkbekendheid en merkvoorkeur van consumenten te krijgen. Hij kan eventueel een introductiekorting geven. 32. Dat het product voldoende verkrijgbaar is. 33. De mp3-speler als vervanging voor de cd-speler. 34. Door concurrentie van nieuwe of sterk verbeterde producten. Bovendien besteedt de fabrikant niet veel aandacht meer aan het verouderde product. 35. Oude modellen auto's en computers.
1.4 WINKELVERKOOP
1.4.1 Winkeltypen (blz. 55) 1. Als een winkel niet in een winkelcentrum gevestigd is maar op zichzelf staat. Voorbeelden: Gamma-bouwmarkt, Ikea-meubelwarenhuis enz. 2. Generaalzaken en speciaalzaken. 3. Supermarkten en warenhuizen. 4. Een assortiment dat bestaat uit verschillende soorten artikelen. Supermarkt: schoonmaakmiddelen, broodbeleg, zuivelproducten, dranken, weekbladen, groenten, vleeswaren enz. Of: Warenhuis: kleding, schrijfwaren, cosmetica, verlichtingsartikelen, lederwaren, beeld- en geluidsapparatuur enz. 5. Per artikelsoort zijn er weinig varianten naar merk, model, kwaliteit enz. 6. Speciaalzaken hebben een smal en diep assortiment. Een groente- en fruitzaak verkoopt alleen groente en fruit (smal), maar wel veel verschillende soorten groenten en fruit (diep). 7. De consument wil zich laten voorlichten. Hij stelt persoonlijk verkoopadvies op prijs. 8. Bij winkels die hoofdzakelijk goederen verkopen die in eigen bedrijf zijn vervaardigd of bewerkt. Voorbeelden: bakker, slager, poelier. 9. Kapperszaak, hakkenbar. 1.4.2 Parallellisatie en specialisatie (blz. 55) 10. a Voedings- en genotmiddelen; duurzame en overige goederen. b Voedings- en genotmiddelen: supermarkten, tabakszaken, slagers, bakkers, slijters enz. Duurzame en overige goederen: meubelzaken, kledingzaken, bouwmarkten, bloemenzaken, computershops, drogisterijen, juweliers enz. 12
ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
1.4.3 18. 19. 20. 21. 22. 23.
Als een winkel een artikelgroep uit een andere branche in zijn assortiment opneemt. Branchevervaging of branchevermenging. De consument kan in één winkel meerdere aankopen doen (one-stop-shopping). De ondernemer behaalt meer omzet per klant. Als ondernemers hun assortiment versmallen en verdiepen. De consument heeft een ruime keuze in kwaliteiten, merken en modellen en hij kan rekenen op vakbekwaam koopadvies en persoonlijk dienstbetoon. Hij kan een relatief hoge verkoopprijs aan de consument berekenen.
Niet-winkelverkoop (blz. 56) Ambulante handel, webwinkels en directe verkoop. Markthandelaren, standplaatsen, braderieën en rijdende winkels. De warenmarkt biedt sfeer, persoonlijke verkoop en lage prijzen. Via koeriersbedrijven. Vaak is het ook mogelijk het product af te halen bij de winkel of een distributiepunt. Dat de consument er op kan rekenen dat de webwinkel de wettelijke regels voor bestellen, betalen, leveren, retour zenden en garantie nakomt. Verkoop bij de producent (bv. boerderijverkoop), colportage (vaak telefonisch) en relatiemarketing (verkoop in kennissenkring).
1.5 HET WINKELCENTRUM (blz. 63) 1. 2.
Als een aantal winkels bij elkaar in de buurt zijn gevestigd. Ambachtelijke en dienstverlenende bedrijven zoals hakkenbars, kapsalons, horecabedrijven, reisbureaus en banken.
1.5.1 Historisch gegroeid winkelcentrum (blz. 63) 3. Doordat handels- en ambachtsbedrijven zich om het stadscentrum (marktplein) en langs de hoofdstraten vestigden. 1.5.2 Gepland winkelcentrum (blz. 63) 4. Voor welke doeleinden gebouwen en grondgebied in de gemeente mogen worden gebruikt. 5. Bedrijven die aan consumenten leveren. 6. Het toekomstig aantal inwoners, hun koopgedrag en bestedingspatroon. 7. Buurtwinkelcentrum, wijkwinkelcentrum, stadsdeelwinkelcentrum. 8. Voornamelijk zaken die gewoontegoederen aanbieden en enkele dienstverlenende bedrijven. 9. Het wijkwinkelcentrum heeft een ruimer aanbod aan gemakswinkels. 10. Landelijk bekende warenhuizen, kledingzaken, supermarkten, tal van speciaalzaken en dienstverlenende bedrijven. ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
13
11.
Presikhaaf in Arnhem, Zuidplein in Rotterdam, Leidsenhage in Leidschendam bij Den Haag en het Buikslotermeerplein in Amsterdam. Omdat een stadsdeelwinkelcentrum altijd een ruime parkeergelegenheid heeft en daardoor aantrekkelijk is voor consumenten uit de wijde omtrek.
12.
1.5.3 13. 14. 15.
Perifere vestiging (blz. 64) Buitenkant (van een stad). Meubelzaken en winkels in vloerbedekking, parket, gordijnen en bedden. Vanwege de verkeersdrukte en de noodzakelijke parkeerruimte.
1.5.4 Hoofdwinkelcentrum en ondersteunend winkelcentrum (blz. 64) 16. Koopcentrum, middelpunt van overheidsdiensten, cultuur en ontspanning. 17. Het aanbod aan goederen en diensten is altijd minder gevarieerd dan van het hoofdwinkelcentrum. 18. In een hoofdwinkelcentrum. 1.5.5 Bouwkundige basisvormen van winkelcentrums (blz. 64) 19. Strookcentrum, hofcentrum, baancentrum en groepcentrum. 20. Omdat bij grotere winkelcentrums de loopafstand tussen de buitenste winkels te groot zou worden. 21. Groot buurtwinkelcentrum of een klein wijkwinkelcentrum. 22. Om de 'loop' van de consumenten te bevorderen.
14
ALGEMENE ORIENTATIE - Afdeling 1
Marketingbeleid
MARKETINGBELEID - Afdeling 2
2
AFDELING
15
2.1 MARKTGERICHT ONDERNEMEN (blz. 68) 1.
Het afstemmen van het aanbod op de vraag.
2.1.1 Zakelijke markt en consumentenmarkt (blz. 68) 2. a Industriële marketing. b Machineproducenten, winkelinterieurbedrijven, autoleasebedrijven, reclamebureaus, accountantskantoren, installatiebedrijven. 3. a Consumentenmarketing. b Levensmiddelenproducenten, kledingfabrikanten, ambachtelijke bedrijven, kranten- en tijdschriftenuitgevers, reisbureaus, horecabedrijven, winkelbedrijven. 4. a Rationele (verstandelijke) koopmotieven. b Emotionele (gevoelsmatige) koopmotieven. 5. Op de zakelijke markt richt de aanbieder zich zo veel mogelijk op de individuele klant, op de consumentenmarkt richt de aanbieder zich meer op de totale klantengroep. 2.1.2 6. 7. a b 8.
Markt en marktsegmenten (blz. 68) Uit alle behoeften aan goederen en diensten die consumenten willen kopen. Het opsplitsen van de markt in deelmarkten (marktsegmenten). Uit consumenten met dezelfde behoefte (dezelfde vraag). Doelgroep.
2.2 DOELGROEP EN MARKETINGFORMULE
2.2.1 Kern van de marketingformule (blz. 71) 1. a Wie is mijn klant? Wat is mijn aanbod? Hoe bied ik mij aan? b Hoe bied ik mij aan? 2.2.2 Positioneren (blz. 71) 2. Als zij zich met een vergelijkbaar productaanbod op dezelfde doelgroep richten. 3. Door een bepaald merk te verkopen dat de concurrent niet verkoopt, beter, vakbekwaam personeel, aantrekkelijke winkelinrichting. 4. Op welke manier je het best in de behoefte van je doelgroep kunt voorzien.
16
MARKETINGBELEID - Afdeling 2
2.2.3 5. a b c 6. a b 7. a b 8. a
Plusformule en prijsformule (blz. 72) Hoge kwaliteit, A-merken, sfeer, presentatie, deskundig aankoopadvies. Society Shop (kleding), Apple Store (elektronica) en Nespresso (koffie). Kwaliteitskopers. Veel toegevoegde waarde in de vorm van extra service-elementen. Plusformule. Prijskopers. Zij hebben een lage prijs als belangrijkste koopmotief. Lagere kwaliteit, B-merken, eenvoudige presentatie, zelfbediening, beperkte service. b Zeeman en Action. c Prijsformule. 9. Bedrijven die zich met een gemiddeld prijs-kwaliteitsniveau op het midden van de markt richten. 10. Geen exclusieve, dure artikelen, maar ook geen extreem goedkope artikelen. 11. De doelgroep heeft voorkeur voor degelijke kwaliteit tegen een redelijke prijs. 12. Veel consumenten zijn zowel kwaliteitskoper als prijskoper. Je koopt bijvoorbeeld een Levi's 501 bij de jeansshop en een merkloos T-shirt bij Zeeman.
2.3 MARKETINGFORMULE EN MARKETINGMIX (blz. 74) 1.
De positionering van een bedrijf (plusformule, prijsformule of marketingformule in het middensegment).
2.3.1 2. 3. 4. a b 5. 6.
Marketinginstrumenten en marketingmix (blz. 75) Middelen die je gebruikt om je marketingformule zichtbaar te maken. Vestigingsplaats, assortiment, prijs, presentatie, personeel en reclame. Bevoorrading of logistiek. Zelfbedieningsbedrijven, zoals supermarkten, bouwmarkten en warenhuizen. Marketingmix. Retailingmix.
2.3.2 Schema marketingmix detailhandel (blz. 75) 7. De doelgroep (de consumenten).
MARKETINGBELEID - Afdeling 2
17
2.4 MARKTONDERZOEK
2.4.1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Marktgebied (blz. 83) De reikwijdte van een bedrijf. Kanalen, spoorlijnen, autowegen, sportterreinen, openbaar groen. Vanwege de hoge koopfrequentie. Primaire behoeften. Klein marktgebied (wijk of klein dorp) met een actieradius van 2 000 meter. Secundaire behoeften. Het marktgebied voor keuzegoederen is veel groter dan dat van gewoontegoederen. Meubelwarenhuizen (Ikea) en bouwmarkten (Gamma).
2.4.2 Marktonderzoek (blz. 84) 9. De ondernemer moet zijn marktgebied en zijn doelgroep grondig kennen. 10. Welke consumenten in het marktgebied behoren tot de doelgroep; wat hun leeftijd, hun inkomensklasse en hun gemiddelde besteding is en hoe hun koopgedrag is. 11. Het bepalen van het onderzoeksdoel. 12. Koopgedrag en bestedingspatroon van de doelgroep vaststellen. 13. Bij de gemeente, de KvK, de plaatselijke ondernemersvereniging en de bank. 14. Aantal inwoners, leeftijdsopbouw, aantal huishoudens. 15. CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). 16. Het verzamelen van gegevens van bepaalde instanties van achter je bureau. 17. Voordeel: het is relatief goedkoop. Nadeel: de gegevens zijn vaak verouderd of niet volledig. 18. Fieldresearch (veldonderzoek). 19. Kijken (observeren), vragen (enquêteren), uitproberen (experimenteren). 20. Door de concurrentieanalyse. 2.4.3 21. 22. 23. a b 24. 25. 26.
Omzetprognose marktgebied (blz. 84) De omzet die op grond van het aantal inwoners in een marktgebied mogelijk is. De gemiddelde besteding per hoofd van de bevolking per jaar. Bestedingen van consumenten in een ander marktgebied. De totale omzet die in het gebied gehaald kan worden neemt af. De koopkrachtbinding. De omzet van kopers uit andere marktgebieden. De reëel (werkelijk) te verwachten omzet voor alle zaken gezamenlijk.
18
MARKETINGBELEID - Afdeling 2
27.
potentiële omzet marktgebied afvloeiing koopkracht % koopkrachtbinding toevloeiing koopkracht omzetprognose marktgebied
28.
...................... ......................
......................
-
......................
......................
(af)
(bij)
Als zij op grond van het aantal inwoners, de bestedingen en de koopkrachtbinding voldoende omzet kunnen behalen.
2.4.4 Marktaandeel (blz. 85) Omzet eigen zaak x 100%. 29. Omzetprognose marktgebied 30. Het kengetal voor de vloerproductiviteit en het aantal m2 vvo (wvo) van de concurrent. 31. Deze schoenenzaken zijn branchegenoten. 32. Kledingzaken, sportzaken, markthandelaren. 2.4.5 33. 34. 35.
Omzetprognose nieuw bedrijf (blz. 85) Of het marktgebied voldoende draagvlak heeft voor nog een bedrijf erbij. Een hoog afvloeiingspercentage. Van reeds gevestigde concurrenten en uit de verhoogde koopkrachtbinding.
2.4.6 Omgaan met gegevens uit informatiebronnen (blz. 85) 36. De Kamer van Koophandel, het bevolkingsregister van de gemeente, de plaatselijke ondernemersvereniging en EIM-publicaties. 37. - De verstrekte gegevens zijn meestal enkele jaren oud; - bestedingscijfers en kengetallen zijn gebaseerd op landelijke gemiddelden; - de externe kengetallen zijn in de regel exclusief BTW, terwijl de CBS-cijfers gemiddelde besteding per hoofd van de bevolking inclusief BTW zijn.
MARKETINGBELEID - Afdeling 2
19
20
MARKETINGBELEID - Afdeling 2
Marketinginstrumenten
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
3
AFDELING
21
3.1 VESTIGINGSPLAATS (blz. 93) 1.
Wat je wilt verkopen, aan wie en hoe.
3.1.1 2. 3. 4. 5.
Vestigingsplaats en marketingformule (blz. 93) Omdat het bedrijf voor de doelgroep goed bereikbaar moet zijn. Woonwijk, dorp, stad, regio. Omdat dat voldoende omzetmogelijkheden biedt. Het marktpotentieel, de aantrekkingskracht, de beschikbaarheid van een bedrijfspand, de mate van concurrentie.
3.1.2 6. a b 7.
Aantrekkingskracht van winkelcentrums (blz. 93) De omvang en het branchepatroon van het winkelcentrum. De bereikbaarheid en de sfeer van het winkelcentrum. Dat komt doordat de consument voor zijn boodschappen het liefst naar het dichtstbijzijnde winkelcentrum gaat. Voor keuzegoederen ligt het marktgebied van een buurt- of wijkwinkelcentrum binnen het verzorgingsbereik van een stadswinkelcentrum. Met braderieën, feestweken en reclameacties. Voldoende keuze bieden aan consumenten, voldoende bestaanszekerheid geven aan ondernemers. Als er te veel bedrijven met een gelijksoortig assortiment zijn. Dat alle ondernemers in die branche onvoldoende omzet behalen. Als er geen of onvoldoende aanbod van bepaalde goederen of diensten is. Dat de consument dan noodgedwongen naar een ander winkelcentrum gaat om zijn aankopen te doen. Door onderlinge samenwerking het branchepatroon, de sfeer en de presentatie op peil houden. Als het gaat om bouwtechnische verbeteringen. Het wegbreken of vernieuwen van gebouwen, het herinrichten van straten en pleinen, het omleiden van verkeer en het aanbrengen van parkeervoorzieningen en voetgangersgebieden. Een grootschalige detailhandelsvoorziening langs de periferie van een stad, waarbij geleverd wordt aan consumenten. Ook wel perifere detailhandel (PDV) genoemd.
8. 9. 10. a b 11. a b 12. 13. 14.
15.
3.1.3 Bedrijfspand (blz. 94) 16. 17. 18. 19.
Of een winkelcentrum met het daarbij behorende marktgebied aan de voorwaarden van de marketingformule voldoet. Het bestemmingsplan van de gemeente, de situering, de bouwkundige staat van het bedrijfspand. Winkels en dienstverlenende bedrijven. GDV's, zoals bouwmarkten, installatiebedrijven, woonwarenhuizen en autoshowrooms. 22
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
20.
21. 22. 23. 24.
25.
Ligt het pand midden in het centrum of in een 'dode' hoek; is er een klantentrekker in de nabijheid; naastgelegen bedrijven zijn dat concurrenten of bedrijven met een aanvullend assortiment; parkeerterrein dichtbij of ver weg. Als bedrijfspanden zijn gesitueerd op gunstige plaatsen in een hoofdwinkelcentrum. Perifere vestigingen. Frontbreedte, luifel, etalage, toegangsdeur, ruimte vóór het pand. Totale oppervlakte te verdelen in verkoopruimte en overige ruimtes, de bouwkundige constructie, toegepaste materialen voor wanden, vloeren en plafonds, mogelijkheden voor interne verbouwing. Bij voorkeur aan de achterzijde.
3.2 ASSORTIMENT
3.2.1 Assortiment en marketingformule (blz. 102) 1. Aan het assortiment. 3.2.2 Samenstelling van het assortiment (blz. 102) 2. a Marktonderzoek. b Enquêteren: vragen naar de mening van consumenten over het assortiment. Observeren: kijken naar consumenten bij het kopen van artikelen. Experimenteren: een nieuw artikel als proef opnemen in het assortiment. 3. Hiervoor is verwantschap nodig. 4. Gebruiksverwantschap: koffie en koekjes. Productverwantschap: melk en kaas. Koopverwantschap: tussen de artikelen in de Shell-shop. Prijsverwantschap: artikelen bij de discounter. Kwaliteitsverwantschap: artikelen van de speciaalzaak. Serviceverwantschap: artikelen van de elektrozaak. 5. Doordat de fabrikanten de consument door middel van reclame beïnvloeden. 6. Als een concurrent een artikel tegen zo'n lage prijs verkoopt dat je datzelfde artikel niet winstgevend kunt verkopen. 7. Vuurwerk, alcoholhoudende dranken, vers vlees, vuurwapens en geneesmiddelen. 3.2.3 Kern- en randassortiment (blz. 102) 8. De branche en het niveau van de zaak. 9. De groentehandelaar verkoopt groenten en fruit, de schoenenzaak schoenen, de slager vlees. 10. Bij parallelzaken, zoals supermarkten, is het moeilijker om het kernassortiment aan te geven. Kruidenierswaren, wasmiddelen, broodbeleg, koffie, thee, (maar ook) versgroepen, cosmetica en wijnen kunnen tot het kernassortiment van de supermarkt worden gerekend. 11. Bijartikelen. 12. Een aanvulling op een hoofdartikel. Bijvoorbeeld een stropdas bij een kostuum. MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
23
13. 14.
De variaties kunnen betrekking hebben op voordeelaanbiedingen, rageartikelen, seizoenartikelen, nieuwe artikelen enz. Het kernassortiment is karakterbepalend voor de zaak; het randassortiment zorgt voor imageversterking, afwisseling en winstverhoging.
3.2.4 Breedte en diepte van het assortiment (blz. 103) 15. De breedte van het assortiment slaat op het aantal artikelgroepen, de diepte op het aantal artikelvarianten per artikelgroep. 16. Parallelzaak, generaalzaak. 17. Het assortiment van een speciaalzaak in hoeden. 18. Een speciaalzaak, bijvoorbeeld boekhandel, damesmodezaak, tabakszaak. 19. Aan de hand van het gemiddelde assortiment in de branche. 20. Als een zaak vrijwel dezelfde breedte en diepte qua assortiment heeft. 21. Als een zaak in een andere branche voor een deel dezelfde artikelen verkoopt. 22. Artikelen die in dezelfde behoeften voorzien. 23. Artikelen die in verschillende behoeften voorzien. 24. Bij verbreding blijft het aantal klanten gelijk, maar de gemiddelde aankoop per klant stijgt; verdieping trekt meer klanten aan, maar de gemiddelde omzet per klant blijft gelijk. 25. Door het prijs-kwaliteitsniveau. 3.2.5 Breedte-diepteschema (blz. 103) 26. De diepte van elke artikelgroep, uitgedrukt in een percentage. 3.3 PRIJS (blz. 110) 1.
Omdat de ondernemer de vrijheid heeft om van het ene op het andere moment de prijs van een artikel te verhogen of te verlagen.
3.3.1 Prijs en marketingformule (blz. 110) 2. Het prijsniveau van een bedrijf moet aansluiten bij de beoogde marktpositie. 3. Door de doelgroep kwaliteitsproducten van bekende en soms exclusieve merken te bieden. 4. Met scherpe prijzen en voordeelaanbiedingen. 5. De ondernemer moet voorkomen dat zijn zaak 'te goedkoop' of 'te duur' lijkt. 3.3.2 Berekenen van de consumentenprijs (blz. 111) 6. Door de inkoopprijs te verhogen met een opslagpercentage voor brutowinst en een opslagpercentage voor BTW. 7. a Van het soort artikelen dat je verkoopt. b Snellopers 20-30%, verse groenten 70-100%, duurzame artikelen 40-60%. 8. Risicokosten (bv. bederf van verse groenten) en servicekosten (bediening en advies). 9. Een middel om de consumentenprijs te berekenen (vermenigvuldigingsfactor). 24
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
3.3.3 Prijsbeleid van de fabrikant (blz. 111) 10. De fabrikant. 11. Ondernemers houden zich aan de adviesprijs. Bijvoorbeeld bij exclusieve merken zoals bij parfum, kleding, meubels en verlichting. Ondernemers die de adviesprijs gebruiken om prijsvoordeel te suggereren, bijvoorbeeld "adviesprijs 95,--, bij ons voor 89,--." 12. De inkoopprijs van de detaillist. 13. Van het soort artikel. Hoe meer verkoopinspanning een artikel vergt en hoe meer service een winkelier moet geven, hoe hoger die korting is. 14. Functionele korting, de ondernemer krijgt de korting in zijn functie van detaillist. 15. Prestatiekortingen zoals: kwantumkorting, omzetbonus, seizoenkorting. 3.3.4 Prijsbeleving van de consument (blz. 111) 16. a De verwachting van een verband tussen prijs en kwaliteit. Bij een hoge prijs verwacht de consument ook hoge kwaliteit. b Met prestigeprijzen, discountprijzen, psychologische prijsstelling. 17. DeSede (meubels), B&O (beeld- en geluidsapparatuur) en Ralph Lauren (kleding). 18. Een artikel met een hoge emotionele waarde, het verschaft de koper aanzien, prestige. 19. Door de verkoop van exclusieve statusartikelen kan de ondernemer de toegevoegde waarde van zijn plusformule versterken. 20. Bedrijven aan de onderkant van de markt. 21. Als de consument de prijzen van artikelen vergelijkt en voorkeur heeft voor de winkel met de laagste prijs. 22. Bij gewoontegoederen (bijvoorbeeld frisdranken en wasmiddelen) en bij keuzegoederen (beeld- en geluidsapparatuur, sportschoenen). 23. Een prijsdrempel is voor de consument de gevoelsmatige grens tussen goedkoop en duur. 3.3.5 Prijsacties en prijsconcurrentie (blz. 112) 24. De klantenbinding versterken, nieuwe klanten aantrekken, oude voorraden opruimen. 25. Een 'goedkoop'-imago. 26. Die kunnen het kwaliteitsimago omlaag halen. 27. Afprijzen van restanten, korting bij een speciale gelegenheid, voorverkoop, een klantenkaart. 28. Als twee of meer concurrenten elkaar met steeds scherpere prijsacties proberen af te troeven. 29. De doelgroep koopt in totaal niet méér artikelen dan voorheen, maar profiteert wel van de prijsvoordelen. 30. Als de consument het prijsvoordeel niet langer als tijdelijk ziet. 31. Bij gewoontegoederen als frisdranken, koffie en wasmiddelen. MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
25
3.3.6 32. 33. 34.
Overheidsvoorschriften (blz. 112) De Prijzenwet. De Mededingingswet. De Wet op de Omzetbelasting.
3.4 PRESENTATIE
3.4.1 Presentatie en marketingformule (blz. 124) 1. Door zich sober, eenvoudig en 'goedkoop' te presenteren. 3.4.2 2. 3. 4. 5. a b 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
13. 14. 15.
16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.
Exterieur, interieur, huisstijl en website (blz. 124) Het buitenaanzicht. De pui (voorgevel), de buitenpresentatie, de etalage, de entree. De gevel, de luifel, de etalageramen, vlaggen. De winkels hebben vaak een smalle voorgevel met kleine etalageramen. Historische winkelstraten zijn gezellig en sfeervol. De voorgevels zijn breder en voorzien van veel glas. Een reclamebord, een mand of stelling met enkele artikelen in de aanbieding. Het biedt stopkracht en attentiewaarde en het vergroot de bedrijfsruimte. Gemeentelijke belasting voor buitenpresentatie, uithangborden, naamschilden, luifels, zonneschermen. Hoe hoger het prijs-kwaliteitsniveau, hoe kleiner de prijskaartjes. Door afwisseling en blikvangers. De etalage is vooral belangrijk voor zaken die keuzeartikelen verkopen, bijvoorbeeld schoenenzaken, kledingzaken. Voor supermarkten is de etalage van weinig of geen betekenis. Door advertenties op groot formaat als affiches voor de ramen te hangen. Een open winkelfront heeft een ruime entree met openstaande of automatisch opengaande deuren. Een smalle toegangsdeur is voor veel consumenten een 'drempel' om naar binnen te gaan. Die drempelvrees wordt nog versterkt als de doorkijk van buiten naar binnen wordt belemmerd door een gesloten etalage. Het belemmert ongewenste inkijk. Slijtvastheid en onderhoudsgemak. Als ze in overeenstemming zijn met het niveau van de zaak. Als een bedrijf qua prijs-kwaliteitsniveau vrijwel gelijk is aan dat van branchegenoten. Kleuren, kwaliteit en stijl van materialen, beeldmerk en lettertype. Webhosting. De eerste pagina van een website.
3.4.3 Bedieningsvorm en winkelindeling (blz. 126) 23. De bedieningsvorm. 26
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32.
33.
De zelfbedieningswinkel, de zelfkeuzewinkel en de toonbankwinkel. Artikelen die de consument kent of waarvan alle noodzakelijke informatie op de verpakking is vermeld. De kassa. Omdat de zelfbedieningszaak omzet misloopt als de consument een bepaald artikel niet kan vinden. Meubelzaken, schoenenzaken, kledingzaken, speelgoedzaken en zaken in beeld- en geluidsapparatuur. De consument kan kiezen of hij zich zelfstandig wil oriënteren of zich wil laten begeleiden en adviseren door een verkoopmedewerker. In een gebied vóór en een gebied áchter de toonbank: de publieksruimte en de bedieningsruimte. Persoonlijke bediening. In slagerszaken, brood- en banketzaken en viswinkels. In verband met hygiëne, afwegen en verpakken is een andere bedieningsvorm niet toegestaan of niet wenselijk. Juwelierszaken, opticiens en parfumerieën. Meerdere toonbanken worden gebruikt voor demonstratie en verkoopadvies.
3.4.4 Routing (blz. 126) 34. In de zelfbedieningswinkel moet de klant zelf zijn artikelen opzoeken. Daardoor heeft de wijze waarop de artikelen worden gepresenteerd grote invloed op het omzetresultaat. 35. De consument wil snel en efficiënt boodschappen doen. 36. De min of meer vaste looproute van de klant in een zelfbedieningswinkel. 37. Hoe langer de consument in de zaak is en hoe meer hij van het assortiment ziet, hoe meer artikelen hij koopt. 38. Een plaats in de winkel waar de consument gemakkelijk aan voorbij gaat, bijvoorbeeld een binnenpad of een dode hoek. 39. Dat de consument, zonder dat dit opvalt, naar de zwakke verkoopzones wordt geleid. 40. Artikelen die de consument koopt als aanvulling op zijn normale thuisvoorraad. Bijvoorbeeld frisdrank, suiker, koffie, thee en wasmiddelen. 41. Om ervoor te zorgen dat een zwakke verkoopzone toch klanten trekt, of dat het hoge looptempo wordt afgeremd. 42. Dagverse producten als groenten en fruit, brood en banket en vlees en vleeswaren. 43. Omdat een magneetgroep bestaat uit een wisselend aanbod van artikelen tegen wisselende prijzen. 44. Die plaatsing zorgt ervoor dat de consument op zijn minst door twee looppaden loopt. 45. Weekbladen, zonnebrandolie, stroopwafels, kauwgum, pinda's, ijsjes. 46. Dat de consument het artikel koopt omdat zijn oog erop valt. MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
27
47. 48. a b c
Sterke verkoopzones of in de nabijheid van moet- of magneetgroepen. Het looptempo bij binnenkomst afremmen. De klant naar een zwakke verkoopplaats, het binnenpad, leiden. De klant naar een zwakke verkoopplaats, de linkerkant van een buitenpad, leiden. d Dat de klant het achterste deel van de winkel bezoekt. e Omdat de klant bij de versgroepen en de kassa soms moet wachten en dan rustig om zich heen kijkt. f Aan het einde van zijn koopgang heeft de klant de 'verplichte' boodschappen gedaan. Hij heeft nu tijd om rustig een keuze te maken uit de artikelgroepen 10 (wijn) en 11 (lectuur).
3.4.5 Artikelpresentatie (blz. 127) 49. Middenstelling, stellingen ruggelings tegen elkaar. (eigenlijk: Open, ronde bak die gebruikt wordt om artikelen in te presenteren.) 50. Ooghoogte en grijphoogte. 51. De beste artikelen, zowel wat omzet als winst betreft, worden op ooghoogte of grijphoogte geplaatst. Op reikhoogte komen kleine artikelen. Stortgoederen, zware artikelen en minder winstgevende goederen krijgen een plaats op bukhoogte. 52. Verwante artikelgroepen, bijvoorbeeld koffiefilters bij koffie. 53. Verticale presentatie geeft een beter overzicht van de artikelgroep. 54. Een tijdelijke, opvallende artikelpresentatie van een actieartikel, een seizoenartikel, een nieuw artikel enz. 55. Een display moet als blikvanger dienen, stopkracht hebben en zorgen voor extra omzet van de gepresenteerde artikelen. 56. Schapdisplay, kop- of einddisplay, eilanddisplay, wanddisplay, kassadisplay. 3.4.6 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66.
Winkeldiefstal (blz. 128) Met het risico van winkeldiefstal. Verkoopmedewerkers, vertegenwoordigers en personeel van leveranciers. Het mislopen van winst. Prijsverhoging verzwakt de concurrentiepositie van de ondernemer. Bovendien wordt daarmee de oorzaak van het probleem niet opgelost. Het bestrijden, beperken en voorkomen van winkeldiefstal. In circulatiewinkels. Elektronische Artikel Beveiliging, waarbij aan het artikel bevestigde doppen (tags) of magnetische strips bij de winkeluitgang een alarmsignaal geven. Een hoge 'pakkans'. Winkeldieven zijn vindingrijk, nieuwe diefstalmethoden vragen om nieuwe preventieve maatregelen. Vakbladen, collegaondernemers, de plaatselijke politie, brancheorganisaties en het Platform Detailhandel Nederland.
28
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
3.5 PERSONEEL (blz. 145) 1. 2.
Medewerkers die meer op de achtergrond werken: administratie, magazijn, bezorging. In een bedrijf zijn álle medewerkers onderdeel van het marketinginstrument Personeel. De ondernemer zélf besteedt een belangrijk deel van zijn tijd aan de verkoop.
3.5.1 Personeel en marketingformule (blz. 145) 3. Het adviseren van klanten, afrekenen en inpakken, op orde houden van de gepresenteerde artikelen, aanvullen van de schapvoorraad, prijzen van de artikelen, schoonhouden van de winkel, in ontvangst nemen van bestelde goederen. 3.5.2 Personeel en bedieningsvorm (blz. 146) 4. Bij de aankoop van gewoontegoederen en eenvoudige keuzegoederen. 5. Het personeel moet de schapvoorraden regelmatig aanvullen en artikelen van prijsstickers voorzien. 6. Dat de medewerkers bij hun werkzaamheden de klanten in de weg lopen. 7. Door een klant de plaats van een artikel te wijzen of te helpen met een zwaar of lastig bereikbaar artikel. 8. Klantvriendelijkheid en beleefdheid. 9. Het is niet altijd duidelijk of de klant voor een doelbewuste, geplande aankoop binnenkomt of dat de klant alleen wil rondkijken. Die onduidelijkheid maakt het voor de verkoopmedewerker niet eenvoudig om het juiste moment van inspringen te kiezen. 10. Juiste timing, productkennis, gespreksvaardigheid. 11. Een accurate en snelle wijze van werken, een vriendelijke benadering, productkennis en inlevingsvermogen. 12. Dat hij zich in de situatie van de klant moet kunnen verplaatsen en vanuit dát gezichtspunt advies geven. 3.5.3 Gespreksplan (blz. 146) 13. De verkoper moet zich niet meteen hinderlijk opdringen, maar onopvallend in de buurt van de klant blijven om eventuele vragen te beantwoorden. 14. De verkoper krijgt een indruk van de artikelen waar de interesse van de klant naar uitgaat. 15. De kooplust bij de klant op te wekken en te versterken. 16. De waarde van het artikel in de ogen van de klant laten stijgen. 17. Aan de hand van een keurmerk zoals KEMA-keur of Wolmerk, of aan de hand van een test in de Consumentengids. 18. De koopmotieven van de klant kunnen heel anders zijn dan die van de verkoper.
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
29
19.
Het hindert sommige klanten als de verkoper aan één stuk door praat. Ze kunnen zich niet voldoende concentreren op de getoonde artikelen. Bovendien wil de klant ook wel eens iets zeggen. Door te wijzen op de vele goede producteigenschappen. Noem eerst de producteigenschappen, daarna pas de prijs. Hoe duidelijker het koopmotief is, hoe minder artikelen getoond hoeven te worden. Dat vereenvoudigt het keuzeproces. Het belangrijkste koopmotief en het belangrijkste verkoopargument nog eens herhalen. Op zo'n moment moet de verkoper kunnen zwijgen en eventueel de klant even alleen laten. Het afrekenen is een goed moment om nog enkele belangrijke punten te herhalen bv. over het gebruik of het onderhoud van het gekochte artikel.
20. 21. 22. 23. 24. 25.
3.5.4 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34.
Vakbekwaamheid (blz. 147) Aan zijn verkoopresultaat. Bijverkoop en herhalingsaankoop. Complementaire artikelen. Extra omzet. De klant opmerkzaam te maken op een latente behoefte. Verborgen behoeften. Een tevreden klant wordt gemakkelijk een vaste klant. Het verkrijgen en behouden van vaste klanten. Als de verkoper in ieder verkoopgesprek de basis voor een herhalingsaankoop legt.
3.5.5 Klachtenbehandeling (blz. 147) 35. Het artikel wanneer dat bijvoorbeeld technische gebreken vertoont; de klant wanneer die het artikel verkeerd gebruikt; de verkoper wanneer die onvolledige informatie heeft verstrekt; het bedrijf wanneer afspraken niet worden nagekomen. 36. Zo'n 'misser' is uiterst nadelig voor het imago van de zaak. 37. Door de klant voldoende documentatiemateriaal mee te geven. 38. Die klachten hebben vaak betrekking op het niet nakomen van afspraken of beloftes. Zo kunnen bijvoorbeeld levertijden zijn overschreden, andere artikelen zijn geleverd dan besteld of extra kosten in rekening zijn gebracht. 39. Dit betekent voor de klant dat zijn klacht serieus wordt genomen. 40. Zo'n klant ben je kwijt en bovendien misschien enkele van zijn kennissen. 3.5.6 Service en klantenbinding (blz. 148) 41. Een geadresseerde folder met de nieuwe wintercollectie, een persoonlijke uitnodiging voor een proefrit, een welkomstattentie voor nieuwe bewoners, folder mee naar huis geven.
30
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
42. 43. 44. 45.
3.5.7 46. 47. 48. 49.
Deskundig advies, kopje koffie tijdens het verkoopgesprek, een gekocht kledingstuk op maat maken. Gekochte artikelen thuisbezorgen, mogelijkheid bieden van ruilen of teruggeven, een goede klachtenbehandeling. Als een klant steeds weer terugkomt vanwege het persoonlijke contact met de ondernemer of met de verkoopmedewerker. Voorzieningen als een eigen parkeerterrein, een klantentoilet, een speelhoekje voor kinderen, een koffiecorner enz.
Contacten met leveranciers en afnemers (blz. 148) Brief, e-mail, telefoon, fax. Dat het zwart op wit staat; het ligt vast en voorkomt misverstanden. De communicatie is sneller. Dat de gesprekspartners elkaar niet kunnen zien en dus op hun gehoor af moeten gaan.
3.6 RECLAME, PROMOTIES EN PUBLIC RELATIONS
3.6.1 Reclame en marketingformule (blz. 161) 1. Dat zijn marketingformule aansluit bij de behoeften van zijn doelgroep. 3.6.2 Communicatie (blz. 162) 2. Advertenties, folders, op websites, per mail, commercials via radio en tv, demonstraties, shows, open dagen, sponsoring van evenementen. 3. Als de boodschap is afgestemd op de totale doelgroep. 4. Als de boodschap is afgestemd op de individuele consument. Bijvoorbeeld een verkoopgesprek, klachtenbehandeling en een offerte. 5. De zender en de ontvanger. 6. Zender en ontvanger wisselen informatie uit. De zender verstrekt een mededeling (de boodschap) en de ontvanger geeft te kennen dat hij de boodschap heeft ontvangen en begrepen (respons). 7. Respons, terugkoppeling of feedback. 3.6.3 Attitude van de consument (blz. 162) 8. Kennis, gevoel en actie. 9. Op welk element van de attitude hij met zijn boodschap het best kan inspelen om voldoende respons te krijgen. 10. a Informatie over het assortiment, de medewerkers, de openingsdatum en het adres van het bedrijf. b De openingsaanbieding spoort aan tot het bezoeken (actie) van de winkel. De kwaliteit van de folder (o.a. de afbeelding) geeft een eerste indruk (gevoel) van het niveau van de zaak. MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
31
11. a Van sommige artikelen heeft de consument al zoveel kennis opgedaan en ligt zijn gevoel daarvoor zo vast, dat het kopen een soort automatisme is geworden. De consument heeft deze artikelen nodig maar heeft er verder weinig belangstelling voor. b Bij deze artikelen heeft het weinig zin om de communicatie af te stemmen op het kenniselement of op het gevoelselement. 12. Keuzegoederen (smartphone, auto, kleding enz.) en bepaalde gewoontegoederen (light- en reformproducten en milieuvriendelijke artikelen). 13. Het filteren van reclameboodschappen zodat je alleen informatie waarneemt die je belangrijk vindt.
3.6.4 Themareclame en actiereclame (blz. 162) 14. "Miele er is geen betere"; "Even Apeldoorn bellen" (Centraal Beheer); "I'm lovin' it" (McDonalds). 15. Unique Selling Proposition. Een bijzonder kenmerk waarmee een ondernemer zich kan onderscheiden van zijn concurrenten. 16. Dat de ondernemer zich in de ogen van de consument onderscheidt van de concurrentie. 17. Reclame die is afgestemd op het kenniselement van de attitude. 18. Reclame die is afgestemd op het gevoelselement van de attitude. 19. Voordeel voor de consument. 20. Merkbekendheid, klantenbinding e.d. 3.6.5 Promoties (blz. 163) 21. Een tijdelijke voordeelaanbieding. 22. Prijspromotie (bv.: tijdelijk 20% korting) en productpromotie (bv.: tijdelijk 20% meer inhoud). 23. a Productpromotie. b Prijspromotie. 24. Als de extra omzet hoofdzakelijk wordt verkregen uit bestaande klanten. 25. Meerstuksaanbiedingen, cadeauactie. 26. Bijvoorbeeld een bewaarbus bij enkele pakken koffie of een pakket extra's bij een nieuwe auto. 27. Door regelmatig extra aanbiedingen voor trouwe spaarders te organiseren. 28. Nieuwe kopers aantrekken. 29. Omdat er regelmatig klanten afvallen door verhuizing, overlijden, ouder worden en concurrentie. 30. Gratis-monster-actie, couponactie, geld-terug-actie. 31. Een gratis monster van het artikel verspreiden met de bedoeling nieuwe kopers te laten kennismaken met het betreffende artikel. 32. Tegen inlevering van een waardebon (coupon) wordt een artikel tegen verlaagde prijs geleverd.
32
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
33. a Om korting op het aankoopbedrag te ontvangen moet de consument thuis een coupon invullen met zijn naam, adres en bankrekeningnummer en de coupon opsturen. Hij ontvangt het kortingsbedrag daarna op zijn bankrekening. b Dat de consument de coupon niet instuurt. 34. a Door monsters, coupons en kortingen uitsluitend aan potentiële klanten aan te bieden. b Proefabonnementen voor kranten en tijdschriften, welkomstpakket voor nieuwe bewoners.
3.6.6 Public relations (blz. 163) 35. Alle personen, bedrijven en instellingen waar de ondernemer mee te maken kan hebben. 36. De berichtgeving over bedrijven en artikelen in de nieuwsmedia (gratis publiciteit). 37. Voordeel: de doelgroep neemt aan dat er sprake is van objectieve berichtgeving. Nadeel: de ondernemer heeft de berichtgeving niet volledig in de hand. 3.6.7 Sociale media (blz. 164) 38. Sociale media is een verzamelnaam voor allerlei online netwerken op internet waar bezoekers, leden en gebruikers met elkaar in contact staan en informatie uitwisselen. 39. Door actief deel te nemen in het onderlinge berichtenverkeer is er doorlopend interactie tussen je onderneming en de ‘volgers’. Het levert veel inzicht in het koop- en gebruiksgedrag van je doelgroep en het imago van je onderneming. 40. Het slagvaardig reageren op alle meningsuitingen die op je onderneming betrekking hebben. Je moet als het ware voortdurend de reputatie van je onderneming bewaken. 41. Search Engine Advertising (SEA). 42. Je website optimaal afstemmen op de zoekroutines van zoekmachines. 43. Techniek, content (inhoud) en backlinks. 44. Een meta description tag is bijvoorbeeld een pakkende kopregel of korte omschrijving van wat er op de pagina te lezen is. 45. Een backlink.
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
33
34
MARKETINGINSTRUMENTEN - Afdeling 3
Planning en controle
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
4
AFDELING
35
4.1 MARKTVERKENNING
4.1.1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Marktvormen (blz. 170) Het aantal aanbieders en het soort goederen of diensten. Het oligopolie en de monopolistische concurrentie. Als de markt wordt beheerst door enkele aanbieders die over grote marktaandelen beschikken. Door bijvoorbeeld ook een reclameactie te starten. Productvernieuwing, spaaracties, distributiespreiding. Enkele supermarkten in hetzelfde marktgebied. Bijvoorbeeld door lage prijzen, een ruime keuze, een exclusief product of merk, een eigen parkeerplaats of een speciale servicedienst. Door met een usp een unieke positie te verwerven. Als de marktleider zo'n sterke positie heeft dat hij de markt overheerst. Marktvolgers.
4.1.2 Herpositionering (blz. 171) 11. Er komen mensen bij, er vallen mensen af, de koopkracht en het bestedingspatroon veranderen. 12. - Demografische veranderingen; - vestiging van een nieuwe dominante concurrent; - verandering in economische omstandigheden. 13. a Upgrading of trading up. b Aan het totale winkelbeeld: fraaier interieur, duurdere artikelen, beter aankoopadvies, meer themareclame enz. c Downgrading of trading down. 14. a Die klanten vinden de zaak te goedkoop geworden. b Dat de ondernemer ook nieuwe klanten zal kunnen trekken die de zaak nu juist erg aantrekkelijk vinden. 4.1.3 Wheel of retailing (blz. 171) 15. Zeeman, Hans Anders en Action. 16. Als deze winkels een onduidelijke formule hebben. Het zijn in de ogen van de consument geen kwaliteitszaken en ze zijn in vergelijking met de prijsbreker te duur. 17. Door downgrading naar een lager prijs-kwaliteitsniveau. 18. De herhaalde opeenvolging van upgrading, introductie van nieuwe prijsformules, downgrading en upgrading. 19. Er is relatief meer upgrading dan downgrading. 20. Omdat de consumenten minder koopkracht hebben.
36
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
4.2 RECLAMEPLANNING
4.2.1 Reclamemedia (blz. 183) 1. Dagbladen, tijdschriften, radio, tv, bioscoop, sponsoring, affiches, borden, vlaggen, voertuigen, folders, verkoopbrieven, catalogussen. 2. Adverteren in kranten en tijdschriften. 3. Audiovisuele reclame. 4. Landelijke reclame is voor de meeste ondernemers in het mkb geld verspillen aan reclame voor mensen die ver buiten het marktgebied wonen. Bioscoopreclame is relatief goedkoop en geeft naamsbekendheid. 5. Reclameboodschappen op affiches, op vlaggen, op uithangborden, op voertuigen, in vitrines enz. 6. Sponsoring is het financieel steunen van personen, instellingen, verenigingen, activiteiten enz. Als tegenprestatie wordt de bedrijfs- of merknaam van de sponsor vermeld op kleding, op affiches, in jaarverslagen, in programmaboekjes en in persberichten. 7. De consument ontvangt soms een heel pakket reclame dat dan ongelezen bij het oud papier terechtkomt. Ook zijn er consumenten die een antireclamesticker op hun brievenbus plakken. 8. a Hiermee kan de ondernemer elke consument afzonderlijk bereiken. b De telefoon, de fax, de e-mail of een verkoopbrief. 9. De herhaling is belangrijk. 10. Geadresseerde reclame. 4.2.2 Reclameplan (blz. 184) 11. Wie wil ik bereiken? Wat wil ik vertellen en waarom? Langs welke weg wil ik dat doen? Hoeveel geld wil ik eraan besteden? Hoe bepaal ik het resultaat? 12. Dat kunnen de huidige klanten zijn, maar ook de potentiële klanten. 13. Als het gaat om nieuwe producten. 14. Het mediumbereik, de dekking, de kosten per 1 000, de leesintensiteit, het communicatievermogen, doublure en de frequentie. 15. Het aantal exemplaren dat per dag wordt verspreid of verkocht. 16. Hoeveel personen de krant lezen of inzien. 17. Het percentage van de doelgroep dat je met het reclamemedium bereikt. aantal bereikte personen in de doelgroep 18. Dekking = x 100%. aantal personen van de totale doelgroep kosten van een advertentie x 1 000. 19. Kosten per 1 000 = aantal bereikte personen van de doelgroep 20. 21.
Als je meerdere media tegelijkertijd inschakelt. Een vast bedrag per jaar, een vast percentage van de geplande omzet, een bedrag aangepast aan de concurrentie en een bedrag dat afhankelijk is van het beoogde doel.
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
37
22.
Een taakstellend budget. Bijvoorbeeld ten minste 500 adressen verzamelen tijdens een promotieactie. Deze is pas op langere termijn vast te stellen.
23.
4.2.3 Uitvoering van het reclameplan (blz. 184) 24. De ondernemer bepaalt de inhoud van de boodschap, het reclamebureau geeft vorm aan de boodschap. 25. Kopregel, tekst en afbeelding en afsluiting. 26. Aandacht en Interesse wekken die de Drang tot kopen Activeert. 27. Type blad, plaats in het blad, formaat van de advertentie, mm-prijs per kolom en het contract.
4.3 ASSORTIMENTS- EN VOORRAADPLANNING (blz. 192) 1.
Om nee-verkoop te voorkomen.
4.3.1 Voorraadkosten (blz. 192) 2. De 3R-kosten. 3. Deze ontstaan door de ruimte die de artikelen in het magazijn of in de winkel innemen. 4. Die ontstaan door het risico van bederf, beschadiging, diefstal, veroudering van artikelen. 5. Nee-verkoop en 3R-kosten. 4.3.2 6. 7. a b 8.
Gemiddelde voorraad (blz. 192) Tegen inkoopwaarde. De voorraad aan het begin en aan het eind van het jaar. Als de voorraden sterk wisselen. 600 + 800 + 800 + 900 + 900 + 500 = 750,– 6
4.3.3 Omzetsnelheid en omzetduur (blz. 192) 9. Hoe vaak de gemiddelde voorraad in een jaar wordt verkocht. 10. Het bedrag waarvoor de verkochte goederen bij leveranciers werden ingekocht. inkoopwaarde omzet 11. Omzetsnelheid = inkoopwaarde gemiddelde voorraad 12. Die gaan hierdoor zwaarder drukken. 13. Kleinere voorraad en daardoor lagere voorraadkosten. 14. Interne bedrijfsvergelijking. 15. Externe bedrijfsvergelijking. 16. Onderzoeken of er mogelijkheden zijn de gemiddelde voorraad te verlagen of je omzet te verhogen. 38
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
17. 18.
Het aantal dagen dat de artikelen gemiddeld in voorraad blijven. 360 dagen Omzetduur = omzetsnelheid
4.3.4 Brutorendementsgetal (blz. 193) 19. Hoe groot het rendement is van het geld dat in de gemiddelde voorraad is geïnvesteerd. 20. De omzetsnelheid en het percentage brutowinstopslag van de inkoop. 4.3.5 21. 22. 23.
Assortimentsbewaking (blz. 193) Omzet, brutowinst, omzetsnelheid en brutorendementsgetal. Het handhaven van een artikel om de artikelgroep compleet te houden. Een relatief klein deel (20%) van de artikelen (het kernassortiment) zorgt voor het grootste deel (80%) van de totale omzet.
4.4 VLOER- EN ARBEIDSPRODUCTIVITEIT
4.4.1 Rendement van de bedrijfsruimte (blz. 198) 1. - omzet per m2 bedrijfsvloeroppervlakte; - omzet per m2 verkoopvloeroppervlakte. 2. Bedrijfsvloeroppervlakte. 3. Verkoopvloeroppervlakte of winkelvloeroppervlakte. jaaromzet 4. omzet per m2 bvo = aantal m2 bvo jaaromzet 5. omzet per m2 vvo = aantal m2 vvo 6. Dat komt doordat het aantal m2 vvo lager is dan het aantal m2 bvo. 7. Doordat Berens' zaak als enige dierenspeciaalzaak gevestigd is op een A-locatie in het hoofdwinkelcentrum, liggen zijn kengetallen boven het branchegemiddelde. 8. De brutowinst per meter schaplengte. brutowinst in euro's 9. Schaprendement = schaplengte in meters 10. Meer of minder schaplengte aan deze artikelgroep toewijzen. 11. Schaplengte artikelgroep X = brutowinst artikelgroep X x beschikbare m schaplengte brutowinst totale schapassortiment 12. - De plaats in de winkel; - de schapruimte; - de plaats van elke artikelvariant in het schap. 13. Omzet, brutowinstmarge omzetsnelheid, brutorendementsgetal, merkbekendheid, volume, gewicht. 14. De brutowinst per artikel. PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
39
15.
De directe kosten per artikel.
4.4.2 Rendement van de arbeid (blz. 198) 16. Het 'rendement' van de arbeid. jaaromzet 17. Omzet per kracht = aantal krachten 18. Of er niet te veel leegloopuren zijn.
4.5 SAMENWERKING
4.5.1 Geïntegreerde samenwerking (blz. 205) 1. Een samenwerkingsvorm waarin de franchisenemers het recht hebben de marketingformule van de franchisegever toe te passen. 2. Intertoys, Simon Levelt, Bruna, Gamma en Intratuin. 3. a De samenstelling van het assortiment, centrale inkoop, verzorging van reclameactiviteiten en marktonderzoek. b Verkoopprijzen, presentatie, personeelsbeleid, voorraadbeheer en administratie. 4. Een franchisevergoeding. 5. Als tegemoetkoming in de kosten van het marktonderzoek dat voor de nieuwe franchisenemer is gehouden. 6. Het combineert grootschalig inkopen en centraal management met grotere betrokkenheid bij het bedrijf, persoonlijke klantenbinding en snel reageren op veranderingen. 7. Hij heeft meestal weinig vrijheid om een eigen beleid te voeren. 8. Een grossier en een aantal detaillisten. 9. Spar. 10. Hij is verzekerd van een vast aantal afnemers. 11. Lage inkoopprijzen, gezamenlijke reclame, landelijke bekendheid en bedrijfsadviezen. 12. De ondernemers die deelnemen in een VFB mogen meer eigen beleid toepassen dan franchisenemers. 13. a Vergaande samenwerking in het bedrijfsbeleid. b Er is bij de IC meer sprake van advies en ondersteuning dan van strakke richtlijnen zoals bij franchising. 14. Een zelfstandige ondernemer die met een vaste leverancier afspraken heeft gemaakt over belangrijke onderdelen van het bedrijfsbeleid. 15. Een depositair. 4.5.2 Samenwerking in reclame (blz. 205) 16. Combinatiereclame, complementaire reclame, coöperatieve reclame en collectieve reclame. 40
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
17. 18. 19. 20.
21.
22. 23.
Door te zorgen voor een aantrekkelijk aanbod van goederen en diensten en een gezamenlijk reclame- en promotiebeleid. Gezamenlijke reclame- en promotieactiviteiten van ondernemers uit verschillende branches. Bijvoorbeeld door als winkelcentrum te adverteren of door actieweken te organiseren. Gezamenlijke reclame van een schoenwinkel en een kledingzaak, een reisbureau en een zaak in lederwaren en reisartikelen, een woninginrichter en een verlichtingsspecialist. Een fabrikant die een deel van de advertentiekosten van de ondernemer betaalt in ruil voor de vermelding van zijn merknaam. Een fabrikant die in zijn advertenties de namen en adressen van zijn dealers of depositairs vermeldt. Een fabrikant die foldermateriaal levert waarop de ondernemer zijn bedrijfsnaam kan laten drukken. Dat is een reclameactie van een fabrikant die uitsluitend voor een bepaalde winkelorganisatie geldt. 'Brood daar zit wat in', 'Kip het meest veelzijdige stukje vlees'.
4.5.3 Gezamenlijk gebruik van bedrijfsruimte (blz. 206) 24. Als de ondernemer een deel van zijn presentatieruimte ter beschikking stelt aan de leverancier van een artikelgroep die op zijn beurt zorgt voor een goede presentatie, aanvulling van de voorraad en terugname van onverkoopbare artikelen. 25. Service merchandising of rack-jobbing. 26. Hij bepaalt zelf welk type bedrijf wel of niet geschikt is voor zijn artikelen, hij kan een vaste presentatieruimte opeisen en hij kan ervoor zorgen dat zijn artikelen overal voor dezelfde prijs worden verkocht. 27. Sorbo, Zonnatura en Rodi. 28. Een zelfstandig ondernemer die een deel van de winkelruimte van de supermarkt huurt. 29. a De supermarkt kan met 'zijn' versafdeling dezelfde kwaliteit bieden als een speciaalzaak. b Deze profiteert van de aantrekkingskracht van de supermarkt. c Deze kan 'onder één dak' alle boodschappen doen. 30. Een combinatie van bakker, slager, groentezaak en kaasspecialist als 'verswinkel'.
4.6 STRATEGIE EN TACTIEK (blz. 214) 1. 2.
Op continuïteit en zo mogelijk groei van het bedrijf. Het marketingplan, het financiële plan en het personeelsplan.
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
41
4.6.1 3. 4. 5. 6. 7.
Marketingplan (blz. 214) Wie, wat en hoe. De marktsituatie en de mogelijkheden van je bedrijf. Een bepaald marktaandeel behalen, een bepaalde omzetstijging bereiken, de klantenbinding versterken. Het moet duidelijk, meetbaar en haalbaar zijn. Omdat de marktsituatie en je eigen positie daarin kunnen veranderen.
4.6.1 Strategische en operationele beslissingen (blz. 214) 8. a Beslissingen die verband houden met langetermijnplanning. b Het kiezen van een vestigingsplaats, het bepalen van je positioniering en de keuze van het prijs-kwaliteitsniveau. 9. a Beslissingen die verband houden met kortetermijnplanning. b Beslissingen over werkverdeling, over bestelhoeveelheden, over betalingstermijnen of over een reclameactie. 4.6.3 Strategieën in de praktijk (blz. 215) 10. Uit mensen met een bepaalde behoefte en uit aanbieders van producten die in die behoefte voorzien. 11. Dameskleding, vrijetijdskleding, sportkleding en onderkleding. 12. Op de gehele markt, op een aantal marktsegmenten of op één marktsegment. 13. a De ondernemer voorziet met één product of met slechts enkele productvarianten in een algemene behoefte van een grote doelgroep. b Een ijsverkoper met slechts twee smaakvarianten of een stomerij die uitsluitend kleding reinigt. 14. a De ondernemer richt zich op meerdere marktsegmenten. Elk segment is voor deze onderneming een afzonderlijke doelgroep waarvoor afzonderlijke productvarianten worden aangeboden. b Warenhuizen, supermarkten en grote speciaalzaken met diverse afdelingen en assortimentsgroepen. 15. a De ondernemer richt zich met één product of slechts enkele productvarianten op een bijzondere behoefte van een relatief kleine doelgroep. b De audicien en de kledingzaak voor grote maten. 16. a Marktpenetratie. b Door bijvoorbeeld meer reclame te maken, door de presentatie te verbeteren of door een kleine aanpassing van het assortiment. 17. a Productontwikkeling. b Een schoenspeciaalzaak die een artikelgroep leren jacks erbij neemt. 18. a Marktontwikkeling. b Een schildersbedrijf op de zakelijke markt dat zich ook gaat richten op de consumentenmarkt. Een banketbakker die een filiaal opent in een ander marktgebied. 19. a Diversificatie. b Een cd-winkel die verandert in een computershop. 42
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
20. a b 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29.
Marktpenetratie. Diversificatie. Concurrentietactiek. Concurrentiestrategie. Prijsconcurrentie, serviceconcurrentie en marktleiderschap. Een afroomprijs en een penetratieprijs. Voor technische producten zoals pc's, tv's en e-readers. Dat het product in korte tijd door een groot deel van de doelgroep wordt aangeschaft. Exclusieve, selectieve of intensieve distributie. Bij exclusieve en selectieve distributie. Omdat de fabrikant grootscheeps reclame maakt waardoor de consument naar het artikel gaat vragen.
4.6.4 Strategie en personeel (blz. 216) 30. Omdat bij deze ondernemingen de leiding is verdeeld over meerdere managers die het operationeel beleid van hun eigen afdeling moeten afstemmen op de strategie van de onderneming. 31. Als een bepaald artikel bij een van de filialen niet goed loopt. Het heeft dan geen zin om dit artikel in het assortiment van dit filiaal te handhaven.
4.7 DE MARKETINGMIX: 4 P's en SIVA (blz. 219) 1. 2.
4.7.1 3. 4. 5.
Product, prijs, plaats en promotie. De klant staat centraal.
De SIVA-formule (blz. 220) Als tussenschakel. De consumentenmarkt en de zakelijke markt. Solution, information, value en access.
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
43
44
PLANNING EN CONTROLE - Afdeling 4
Wetten ordelijk economisch verkeer
WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER - Afdeling 5
5
AFDELING
45
5.1 BESCHERMING CONSUMENT (blz. 229) 1.
Mededingingswet, Prijzenwet, Wet op de Kansspelen, Colportagewet, Wet Produktaansprakelijkheid, IJkwet, Warenwet en Wet Milieubeheer.
5.1.1 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Mededingingswet (blz. 229) Concurrentie. Door een kartel te vormen. Met de Mededingingswet en de EU-voorschriften. Toezicht houden op de naleving van de Mededingingswet. Controleren van afspraken tussen bedrijven binnen de EU. Afspraken over verkoopprijzen. Afspraken over adviesprijzen en prijsafspraken bij gezamenlijke reclameacties die maximaal één maand duren. Als er niet meer dan acht ondernemingen bij betrokken zijn. Maximaal 5.500.000,–. Maximaal 1.100.000,–. Een verzoek tot goedkeuring indienen bij de NMa (of de Europese Commissie).
9. 10. 11. 12.
5.1.2 Prijzenwet (blz. 230) 13. Het in de hand houden van de ontwikkeling van prijzen van goederen en diensten. 14. Richtlijnen geven voor het berekenen van de verkoopprijzen; een prijsstop afkondigen zodat prijsverhoging zonder toestemming van EZ verboden is; maximum- en minimumprijzen voorschrijven. 15. Tot het duidelijk prijzen van alle goederen. 5.1.3 16. 17. 18.
Wet op de Kansspelen (blz. 230) Het houden van loterijen. Dat de winnaar wordt aangewezen door het lot. Deze zijn toegestaan mits de inzendingen worden gejureerd (beoordeeld) en de prijzen per stuk geen hogere waarde hebben dan 2.300,–.
5.1.4 Colportagewet (blz. 230) 19. Als een verkoper huis aan huis contact zoekt met de consument, om een artikel of dienst te verkopen. 20. Als de consument zich heeft laten overrompelen heeft hij tot acht dagen na de aankoopdatum het recht van de koop af te zien als het aankoopbedrag hoger is dan 34,–. 21. Nee, in de wet is een lijst opgenomen met artikelen die via colportage mogen worden verkocht. 22. Hij moet ingeschreven zijn bij de KvK.
46
WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER - Afdeling 5
5.1.5 Wet Produktaansprakelijkheid (blz. 230) 23. Op grond van leveringscondities of op grond van wettelijke aansprakelijkheid. 24. Dat hij schade heeft opgelopen door een gebrek aan het product dat hij heeft gebruikt. 25. De leverancier. 26. Dat de producent zich tegen productaansprakelijkheid verzekert. 27. Als een gebrek ontstaat door verkeerd gebruik of door omstandigheden die aan de gebruiker te wijten zijn. 28. a Niet lezen van de gebruiksaanwijzing. b Die vervalt dan. 29. Dood, verminking, invaliditeit, ziekte of schade aan andere goederen. 30. 500,–. 31. Als het product langer dan tien jaar in het handelsverkeer is geweest. 5.1.6 IJkwet (blz. 231) 32. - Maten, gewichten en weegapparatuur moeten worden goedgekeurd en van een stempel worden voorzien alvorens ze in de handel worden gebracht. - Bedrijven die met maten en gewichten werken moeten deze van tijd tot tijd laten ijken. 33. Controleren of de maataanduiding correct is. 34. Pond en ons. 5.1.7 Warenwet (blz. 231) 35. De volksgezondheid te beschermen. 36. Eet- en drinkwaren, speelgoed, cosmetica, chemicaliën, sportartikelen enz. 37. Het controleren en bevorderen van de naleving van de voorschriften voor waren. 38. Ze kunnen de bedrijven zonder aankondiging bezoeken en monsters nemen. 39. Genomen monsters kunnen daardoor snel worden onderzocht. 40. Er is een kosteloze klachtenlijn waarvan iedereen gebruik kan maken. 5.1.8 Wet Milieubeheer (blz. 231) 41. De Wet Milieubeheer. 42. Detailhandelsbedrijven, winkelambachten, doe-het-zelfzaken, kantoren, garages, horecabedrijven en akker- en tuinbouwbedrijven. 43. a Bij de overheid (meestal de gemeente). b Vier weken. c Iedereen, bv. omwonenden en milieugroepen. 44. De bestaande vergunning intrekken of eisen dat het bedrijf een nieuwe vergunning aanvraagt. 45. Tegen geleidelijk ontstane milieuschade. 46. a Een overzicht waaruit blijkt hoe alle afvalstromen door het bedrijf lopen en hoe de uitstoot van schadelijke stoffen plaatsvindt. b Bij de vergunningverlenende instantie of bij het ministerie van IenM. WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER - Afdeling 5
47
47. a Door het opleggen van heffingen. b De verwijderingsbijdrage bij aanschaf van een auto, de energiebelasting op brandstoffen, de afvalstoffenheffing voor het ophalen en verwerken van huisen bedrijfsvuil.
5.1.9 48. 49. 50.
Misleidende Reclame (blz. 232) De rechter. De Reclame Code Commissie. Juistheid, volledigheid, waarheid, fatsoen en goede smaak.
5.2 BESCHERMING BEDRIJVEN (blz. 238) 1.
Handelsregisterwet, Wet voor de Jaarverslaggeving, Handelsnaamwet, Winkeltijdenwet, Merkenwet, Octrooiwet, Auteurswet, Wet Ketenaansprakelijkheid.
5.2.1 Handelsregisterwet (blz. 238) 2. Ja, het handelsregister is openbaar, dus voor iedereen ter inzage. 3. Omdat alle inschrijvingen in een centrale databank zijn opgeslagen. 5.2.2 Wet voor de Jaarverslaggeving (blz. 238) 4. Het toezenden van jaargegevens aan de Kamer van Koophandel. Dit geldt voor ondernemingen die rechtspersoon zijn. 5. Door de grootte van de onderneming. 6. Een beknopte balans met toelichting. 7. Een volledige jaarrekening en een jaarverslag van de directie. 5.2.3 Handelsnaamwet (blz. 239) 8. De naam waaronder een ondernemer zijn bedrijf uitoefent. 9. De naam mag niet in strijd zijn met de waarheid; de naam mag geen verwarring wekken. 5.2.4 Winkeltijdenwet (blz. 239) 10. De openingstijden van winkels. 11. De belangen van de consument, de concurrentie tussen winkelbedrijven en de werktijden voor de detaillist en zijn personeel. 12. Het halve uur na sluitingstijd dat gebruikt mag worden om klanten die voor sluitingstijd de winkel binnenkwamen af te helpen. 13. - Apotheken, winkels in restaurants en ziekenhuizen e.d.; - automaten die niet vanuit de winkel kunnen worden bijgevuld; - webwinkels. 48
WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER - Afdeling 5
5.2.5 Merkenwet (blz. 239) 14. Als het is ingeschreven bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom te Den Haag, bij het Europees Merkenbureau te Alicante of bij het Internationaal Merkenbureau te Genève. 15. Een bepaalde dienst van een dienstverlenend bedrijf die als merk is ingeschreven. 16. Naam, lettercombinatie, afbeeldingen, verpakkingsvormen, geluid. 5.2.6 Octrooiwet (blz. 239) 17. Als je iets nieuws hebt uitgevonden en je niet wilt dat het zonder jouw toestemming wordt nagemaakt of gebruikt. 18. Dan geeft de octrooihouder een ander toestemming tegen vergoeding zijn uitvinding te gebruiken, het product te vervaardigen of te verkopen. 19. Maximaal 20 jaar. 20. Dan staat het octrooinummer op het artikel. 5.2.7 Auteurswet (blz. 239) 21. Dat een ander dan de maker van een werk van kunst, letterkunde of wetenschap dat werk openbaar maakt of verveelvoudigt. 22. Buma Stemra. 5.2.8 Wet Ketenaansprakelijkheid (blz. 240) 23. Afdracht van loonbelasting en premies sociale wetten. 24. Zijn onderaannemer met zorg kiezen, een garantieverklaring vragen van het garantiefonds, zijn onderaannemer verplichten een G-rekening te openen. 25. Een geblokkeerde betaalrekening bij een bank. 26. Voor betalingen aan de fiscus en het uwv. 27. De hoofdaannemer. 28. Als het werk gereed is; met toestemming van de Belastingdienst en het uwv.
WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER - Afdeling 5
49
50
WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER - Afdeling 5
Antwoorden werkboek
AFDELINGEN
ANTWOORDEN WERKBOEK
1t/m 5
51
1. ALGEMENE ORIENTATIE 1.1 HET BEDRIJFSLEVEN Meerkeuzevragen (blz. 8) 1. B 6. A 11. 2. B 7. D 3. C 8. B 4. B 9. A 5. C 10. D
B
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. A 2. A 7. A 3. A 8. B 4. A 9. A 5. B 10. A
10) 11. 12. 13. 14. 15.
B B A A A
16. 17. 18. 19. 20.
B A A A A
1.2 DE CONSUMENT Meerkeuzevragen (blz. 1. C 6. A 2. B 7. B 3. B 8. B 4. B 9. D 5. B 10. B
12) 11. 12. 13. 14. 15.
B A A D B
16. 17.
A A
Juist-onjuistvragen (blz. 1. B 6. B 2. A 7. B 3. A 8. A 4. A 9. B 5. B 10. A
15) 11. 12. 13. 14. 15.
A A A A B
16. 17. 18. 19. 20.
B B A A B
21. 22. 23. 24. 25.
A A B A B
26. 27.
A A
21. 22. 23. 24. 25.
B A A A B
26.
B
1.3 DE FABRIKANT Meerkeuzevragen (blz. 17) 1. B 6. B 2. C 7. B 3. A 8. C 4. A 9. C 5. B
52
ANTWOORDEN WERKBOEK
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. A 2. A 7. B 3. B 8. A 4. A 9. A 5. A 10. A
19) 11. 12. 13. 14. 15.
B A B A B
16. 17. 18. 19.
B A A
A A A A B
16.
A
1.4 WINKELVERKOOP Meerkeuzevragen (blz. 21) 1. B 6. B 2. B 7. B 3. B 4. A 5. A
Juist-onjuistvragen (blz. 1. B 6. A 2. A 7. A 3. A 8. B 4. B 9. B 5. A 10. A
22) 11. 12. 13. 14. 15.
1.5 HET WINKELCENTRUM Meerkeuzevragen (blz. 24) 1. C 6. C 2. A 7. B 3. C 4. A 5. B
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. B 2. B 7. B 3. B 8. A 4. B 9. A 5. B 10. B
25) 11. 12. 13.
ANTWOORDEN WERKBOEK
B A B
53
2. MARKETINGBELEID 2.1 MARKTGERICHT ONDERNEMEN Meerkeuzevragen (blz. 28) 1. B 2. C 3. A
Juist-onjuistvragen (blz. 28) 1. A 6. B 2. A 7. A 3. B 8. A 4. B 5. A 2.2 DOELGROEP EN MARKETINGFORMULE Meerkeuzevragen (blz. 30) 1. A 2. A 3. C 4. A 5. D
Juist-onjuistvragen (blz. 31) 1. B 6. B 2. A 7. A 3. B 8. B 4. A 9. B 5. A 10. B 2.3 MARKETINGFORMULE EN MARKETINGMIX Meerkeuzevragen (blz. 32) 1. C 2. C
Juist-onjuistvragen (blz. 32) 1. B 2. A 3. A 4. B 5. A
54
ANTWOORDEN WERKBOEK
2.4 MARKTONDERZOEK Meerkeuzevragen (blz. 33) 1. D 6. A 2. A 7. B 3. B 8. A 4. D 9. C 5. B 10.
B potentiële omzet: 20 000 x 85 = afvloeiing 30% koopkrachtbinding toevloeiing omzetprognose
11.
B
12.
A
1.700.000,–
-
510.000,– 1.190.000,– - 275.000,– 1.465.000,–
1.200.000 x 100% = 27,27% afgerond 27%. 4.400.000
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. A 2. B 7. A 3. B 8. A 4. A 9. A 5. B 10. B
35) 11. 12. 13.
A B A
Opdrachten (blz. 37) 1. a. 7 000 vrouwen x 900 = 6.300.000,–. b. potentiële omzet afvloeiing 40% koopkrachtbinding
6.300.000,–
c. koopkrachtbinding toevloeiing omzetprognose
3.780.000,–
- 2.520.000,– 3.780.000,–
-
320.000,– 4.100.000,–
d. omzet winkel A: 220 m2 x 6.000 = omzet winkel B: 180 m2 x 6.000 = omzet winkel C: 150 m2 x 6.000 = totale omzet concurrenten:
ANTWOORDEN WERKBOEK
1.320.000,–
- 1.080.000,– - 900.000,– 3.300.000,–
55
4.100.000,–
e. omzetprognose marktgebied omzet directe concurrenten ruimte in de markt f. 2.
- 3.300.000,– 800.000,–
omzet Wentink 600.000 x 100% = 15%. omzet alle zaken 4.000.000
a. 14 000 + 18 000 + 38 000 + 32 000 + 18.000 + 14 000 + 18 000 + 40 000 + 34 000 + 22 000 = 248 000. b. A: B: C: D:
15% 40% 30% 15%
van van van van
248 000 248 000 248 000 248 000
= = = =
37 200. 99 200. 74 400. 37 200.
c. 14 000 x 1 persoon = 15 000 x 2 personen =
14 000 30 000 + 44 000
d. vrouwen 36 t/m 55 vrouwen 56 en ouder
34 000 22 000 + 56 000
(15% + 40%) x 56 000 = 30 800. 3.
a. A: 180 m2 x 4.000 = B: 140 m2 x 4.000 = C: 130 m2 x 4.000 = b. gezamenlijke omzet ABC indirecte concurrenten 10%
720.000,– 560.000,– 520.000,– 1.800.000,– - 180.000,– 1.980.000,– -
720.000 x 100% = 36,4%. 1.980.000 560.000 x 100% = 28,3%. B: 1.980.000 520.000 x 100% = 26,3%. C: 1.980.000
c. A:
56
ANTWOORDEN WERKBOEK
d. 20 000 x 140 = e. afvloeiing 10%
2.800.000,–
f.
toevloeiing omzetprognose omzet concurrentie
4.
5.
280.000,– 2.520.000,– 60.000,– 2.580.000,– 1.980.000,– 600.000,–
a. 62 500 x 30 = 1.875.000,–. b. omzet supermarkt: 25% van 1.875.000 = omzet reformzaak: 90 x 8.000 = totale omzet concurrentie potentiële omzet 1.875.000,– omzet concurrentie - 1.188.750,– ruimte in de markt 686.250,–
468.750,– 720.000,– 1.188.750,– -
a. 18% van 90 000 = 16 200. b. 4% van 16 200 = 648. 648 x 750 = 486.000,–.
ANTWOORDEN WERKBOEK
57
3. MARKETINGINSTRUMENTEN 3.1 VESTIGINGSPLAATS Meerkeuzevragen (blz. 42) 1. C 2. A 3. B 4. C
Juist-onjuistvragen (blz. 43) 1. A 6. A 11. 2. B 7. A 3. A 8. A 4. B 9. A 5. A 10. A
B
3.2 ASSORTIMENT Meerkeuzevragen (blz. 44) 1. A 6. C 2. D 3. A 4. B 5. C
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. A 2. B 7. A 3. A 8. A 4. B 9. A 5. A 10. B
45) 11. 12. 13. 14. 15.
B B A A B
16. 17. 18. 19. 20.
A A A B A
21. 22. 23. 24.
A B A A
Opdrachten (blz. 47) 1. a. 1. 75% 4. 30% 2. 90% 5. 40% 3. 40% 6. 30% b. C c. juist d. onjuist e. onjuist 2.
a. D b. D
58
ANTWOORDEN WERKBOEK
3.3 PRIJS Meerkeuzevragen (blz. 49) 1. C 2. C 3. C 4. C 5.
C inkoopprijs 100,0% brutowinstopslag 45,0% nettoverkoopprijs 145,0% BTW: 21% van 145% = 30,5% consumentenprijs 175,5% omrekenfactor:
6. 7. 8. 9. 10. 11.
A A B A C A
12.
A 1e artikel 2e artikel samen
175,5 = 1,8. 100
100% van de prijs. 50% van de prijs. 150%
150% = 75% van de prijs. 2 korting: 100 - 75 = 25%.
per artikel
13. 14.
B A
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. B 2. B 7. B 3. A 8. B 4. A 9. A 5. B 10. A
51) 11. 12. 13. 14. 15.
ANTWOORDEN WERKBOEK
B A A B B
16. 17. 18. 19. 20.
A B A B B
21.
B
59
3.4 PRESENTATIE Meerkeuzevragen 1. C 6. 2. B 7. 3. B 8. 4. C 9. 5. C 10.
(blz. C C B A B
53) 11. 12. 13. 14. 15.
C A A A A
Juist-onjuistvragen (blz. 1. B 6. B 2. B 7. A 3. A 8. A 4. B 9. A 5. B 10. B
56) 11. 12. 13. 14. 15.
B B A A A
31. 32. 33. 34. 35.
B B B A B
36. 37.
3.5 PERSONEEL Meerkeuzevragen 1. A 6. 2. D 7. 3. C 8. 4. A 9. 5. C
16. 17. 18. 19. 20.
A A B B A
21. 22. 23. 24. 25.
B B A B A
26. 27. 28. 29. 30.
A A A A A
A A
(blz. 59) A C A A
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. A 2. B 7. A 3. B 8. A 4. B 9. A 5. A 10. A
61) 11. 12. 13. 14. 15.
A B B A A
3.6 RECLAME, PROMOTIES EN PUBLIC RELATIONS Meerkeuzevragen (blz. 62) 1. C 6. A 11. A 2. C 7. A 3. A 8. D 4. B 9. C 5. A 10. B
60
ANTWOORDEN WERKBOEK
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. A 2. B 7. B 3. A 8. B 4. A 9. A 5. A 10. B
64) 11. 12. 13. 14. 15.
ANTWOORDEN WERKBOEK
A B B A A
16.
A
61
4. PLANNING EN CONTROLE 4.1 MARKTVERKENNING Meerkeuzevragen (blz. 66) 1. A 2. A 3. B 4. C
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. B 2. B 7. B 3. A 8. A 4. B 9. A 5. A 10. A
67) 11. 12. 13. 14. 15.
A A B A A
16. 17. 18. 19.
A B A B
Opdrachten (blz. 68) 1. a. 15% van 600 000 = 90 000. 25 000 x 100% = 4,2%. b. 600 000 c. juist 2.
a. juist b. A
4.2 RECLAMEPLANNING Meerkeuzevragen (blz. 69) 1. B 6. A 2. C 7. C 3. A 8. B 4. C 9. C 5. A 10. C
Juist-onjuistvragen (blz. 1. B 6. B 2. B 7. B 3. A 8. A 4. A 9. B 5. A 10. A
70) 11. 12. 13. 14. 15.
B A B B A
16. 17. 18. 19. 20.
B B A A B
21. 22.
A A
Opdrachten (blz. 72) 500 x 100 = 5 000. 1. a. B 10
62
ANTWOORDEN WERKBOEK
b. B
ontwerpkosten drukkosten: 225 + 3 x 25 = 5 000 x 15 = verspreidingskosten: 100
-
600,– 300,–
-
750,– 1.650,–
c. juist 2.
a. B
b. c. d. e. 3.
3 (keer per week) x 52 (weken) = 156 plaatsingen. 2 (kolommen) x 35 mm x 1,40 x 5 (voorpagina) = 490,–. 156 (plaatsingen) x 490 = 76.440,–. Kortingspercentage 25%.
B onjuist C 2 x 35 x 1,40 x 5 x 0,75 = 367,50. juist 367,50 x 3 (keer per week) x 52 (weken) = 57.330,–.
a. A b. c.
d. e.
17 000 + 13 000 + 10 000 = 40 000; (35% + 40%) x 40 000 = 30 000. C 600.000 + 10% = 660.000,–; 3% van 660.000 = 19.800,–. B 2 kolommen x 125 mm 26 weken x 1,35 x 2,5 = 21.937,50 korting 20% van 21.937,50 = - 4.387,50 totaalbedrag per jaar 17.550, – 17.550 = 675,–. per advertentie 26 675 x 1 000 = 40,91 afgerond 41,–. juist 55% van 30 000 onjuist jaarkosten advertentie: 675 x 26 = 17.550,–; 19.800 – 17.550 = 2.250,– ruimte.
4.3 ASSORTIMENTS- EN VOORRAADPLANNING Meerkeuzevragen (blz. 76) 1. A 2. C 3. D 4. C 5. A
Juist-onjuistvragen (blz. 1. B 6. B 2. A 7. A 3. A 8. B 4. A 9. A 5. B 10. B
77) 11. 12. 13. 14. 15.
ANTWOORDEN WERKBOEK
B B A A A 63
Opdrachten (blz. 78) 800.000 = 20. 1. 40.000 2. gemiddelde voorraad: omzetsnelheid: 3. B
120.000 + 180.000
2
1.200.000
150.000
gemiddelde voorraad:
= 150.000,–.
= 8.
160 + 230 + 230 + 180 = 200. 4
800 = 4. 200 576 = 12. I omzetsnelheid: 48 490 = 14. II omzetsnelheid: 35 378 = 9. III omzetsnelheid: 42 omzetsnelheid:
4. B
5.
1.468.000,–
a. B omzet brutowinst inkoopwaarde
-
b. A gemiddelde voorraad: omzetsnelheid: c. B
324.000,–
1.144.000,– 134.000 + 102. 000
2
= 118.000,–.
1.144.000 = 9,7. 118.000
324.000 x 100% = 28,3%. 1.144.000
d. A 9,7 x 28,3 = 275. 6.
a. C gemiddelde voorraad:
120.000 + 200.000
2
= 160.000,–.
omzet 3.200.000,– brutowinst: 40% van 3.200.000 = - 1.280.000,– inkoopwaarde 1.920.000,– omzetsnelheid: b.
64
omzetduur:
1.920.000 = 12. 160.000
360 = 48 dagen. 7,5
ANTWOORDEN WERKBOEK
7.
b.
236.000 x 100% = 25%. 944.000 102.000 x 100% = 34%. 300.000 90.000 + 136.000 + 136.000 + 110. 000 = 118.000,–. c. C 4 944.000 x 100% = 708.000,–. d. 1331/3 a.
of: 944.000 – 236.000 = 708.000,–. e. B 708.000 f. A omzetsnelheid: = 6,0. 118.000 g. B h. 300.000 – 102.000 = 198.000,–. 102.000 x 100% = 51,5%. i. 198.000 18.000 + 25.000 + 25.000 + 20.000 = 22.000,–. j. C 4 198.000 = 9,0. k. A 22.000 l. C 51,5 x 9,0 = 464. OMZET: kinderafdeling 940.000,– babyshop - 438.000,– totaal 1.378.000,– BRUTOWINST: kinderafdeling babyshop totaal m. onjuist n. juist o. onjuist
244.400,– 148.920,– 393.320,–
4.4 VLOER- EN ARBEIDSPRODUCTIVITEIT Meerkeuzevragen (blz. 84) 1. D 6. B 2. A 3. A 4. B 5. D ANTWOORDEN WERKBOEK
65
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. A 2. B 7. B 3. A 8. B 4. B 9. A 5. B 10. A
85) 11. 12. 13. 14. 15.
B B A A B
16. 17.
A A
Opdrachten (blz. 86) 600.000
= 800,–. 750 600.000 = 1.200,–. vvo: 500
1. juist
bvo:
2. C
vvo:
3. juist
schaprendement totaal assortiment: 30% van 900.000 = 675,– p/m. 400
1.452.000
= 3.416,–. 425 1.452.000 = 4.033,–. bvo: 360
schaprendement artikelgroep: 40% van 30.000 = 600,– p/m. 20 4. B
5.
40% van 1.000.000 = 500,–. 800 50% van 600.000 = 750,–. 400 40% van 30.000 = 480,–. I: 25 20% van 20.000 = 200,–. II: 20 80% van 16.000 = 800,–. III: 16
a. onjuist kern:
b. D 6. juist
66
omzet per kracht:
840.000
3,8
= 221.000,–.
ANTWOORDEN WERKBOEK
7.
a. b.
C
1 + 4 + 1,5 + 0,4 = 6,9. 2.430.000 = 352.000,–. juist 6,9
4.5 SAMENWERKING Meerkeuzevragen (blz. 89) 1. C 6. C 2. B 7. A 3. D 8. B 4. C 9. C 5. B 10. D
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. B 2. A 7. A 3. A 8. B 4. B 9. A 5. A 10. A
91) 11. 12. 13. 14. 15.
B B B B A
16. 17. 18. 19. 20.
A B A B A
21. 22. 23. 24.
B A A A
A A B B A
16. 17. 18. 19. 20.
B B B B A
21. 22. 23.
B B A
4.6 STRATEGIE EN TACTIEK Meerkeuzevragen (blz. 93) 1. A 6. C 2. B 7. B 3. C 8. B 4. B 5. A
Juist-onjuistvragen (blz. 1. B 6. A 2. A 7. A 3. B 8. B 4. A 9. A 5. B 10. A
94) 11. 12. 13. 14. 15.
4.7 MARKETINGMIX: 4 P's EN SIVA Meerkeuzevragen (blz. 97) 1. A 2. C 3. D
Juist-onjuistvragen (blz. 97) 1. A 4. B 2. B 5. A 3. A ANTWOORDEN WERKBOEK
67
5. WETTEN ORDELIJK ECONOMISCH VERKEER 5.1 BESCHERMING CONSUMENT Meerkeuzevragen (blz. 98) 1. B 6. C 11. C 2. C 7. B 12. A 3. C 8. C 4. B 9. C 5. A 10. C
Juist-onjuistvragen (blz. 1. A 6. B 2. B 7. B 3. B 8. A 4. B 9. A 5. A 10. B
100) 11. 12. 13. 14. 15.
A B A A A
16. 17. 18. 19. 20.
B B A B B
21. 22. 23.
A A B
5.2 BESCHERMING BEDRIJVEN Meerkeuzevragen (blz. 102) 1. A 6. B 2. B 7. B 3. B 4. A 5. B
Juist-onjuistvragen (blz. 1. B 6. B 2. B 7. A 3. A 8. B 4. B 9. B 5. A 10. A
68
103) 11. 12. 13. 14. 15.
B B A A B
ANTWOORDEN WERKBOEK
Modelexamen Vakgebied Marketing
MODELEXAMEN - Vakgebied Marketing
69
MODELEXAMEN VAKGEBIED MARKETING (blz. 108) 1. A 2. C 3. A 4. A 5. C 6. B Omzet A: 110 x 8.400 = 924.000,–. 924.000 x 100% = 22,0%. Marktaandeel A: 4.200.000 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
C A C B A A A C C B C inkoopprijs brutowinstopslag 30% van 16 BTW 6% van 20,80 consumentenprijs
18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.
16, – 4,80 20,80 1,25 22,05
-
afgerond 22,20
B B B A A B A A
70
MODELEXAMEN - Vakgebied Marketing