Groepsuitwerkingen Workshop Energiestrategie | Vruchtgroente 28 maart - dagdeel 2: Energiespel Groep 1
Ties Verbaarschot - TVH Marien Verkade - VOF Jan van der Harg - Greenhouse Michel de Winter - Stargrowers
Facilitator: Ina Hateboer
Uitwerking Opdracht 1: Vaststellen van het inkoopdoel en de bijbehorende inkoopstrategie Uitgangspunten volgens opdracht 1 welke is uitgereikt tijdens workshop deel 2: Bedrijf: 60.000 m² Wkk: 2,5 MW, 675 m³/hr gas, 270 m³/ MWh gas, draaitijd 3400 uur Teruglevering: Piek 6.000 MWh Dal: 2.500 MWh Totaal: 8.500 MWh Dit betekent 1,2 mln m³ elektra gas en 1,2 mln m³ warmtegas Wkk Warmtegas totaal: Wkk warmtegas: Ketel warmte: Totaal warmtegas:
1.2 mln m³ 0,8 mln m³ 2,0 mln m³
Op basis van de eerste marktgegevens 1 november zijn de energiekosten/m² uitgerekend bij de start: Gasbehoefte: 3,2 mln m³: x 30,9 €ct = € 988.000 Elektra Teruglevering: Piek: 6000 MWh x 82,50 €/MWh= -€ 495000 Dal: 2500 MWh x 50,43 €/MWh= -€ 126000 Netto energiekosten/m2: € 367.000, komt neer op 6,12 €/m² Inkoopdoel: Winst, beneden kostprijs, risico`s inperken, rendabel telen. Wat zijn je randvoorwaarden t.a.v. risico’s? Prijsrisico op sparkspread Bij elektra verkoop inkoopbovenlimiet, dus geen prijsrisico. Prijsrisico op warmtegas Er is een gering prijsrisico op warmtegas Margining risico MTM minimaal
Workshop Energiespel
1 van 9
Volumerisico Geen; volumes verkoop elektra en inkoop gas niet hoger dan de verbruiksvolumes. Strategie:
Elektraverkoop: Er wordt op dag 1 het grootste deel ineens 85% gekocht, omdat een Sparkspread van 33,8 goed lijkt - Gas 1.950.000m3 direct per 01 november kopen =85% - Piek elektra: 5200 MWh - Offpeak 2050 MWh Overige 15% 1.300.000 MWh 450.000 MWh Bij dalende markt >35 meer dan € 1 ct/m3 verkopen Omdat de variabele kostprijs dicht op de offpiekprijs zit wordt besloten dit op de dagmarkt te gaan doen. Indien prijs blijft dalen niets vastleggen.
Wat zijn je randvoorwaarden t.a.v. risico’s? o Prijsrisico op sparkspread Prijsrisico op de SS groot o Prijsrisico op warmtegas Deze is gespreid, omdat de gasprijs op een onrealistisch hoog niveau start. De markt kan in feite alleen maar zakken. Margining risico Omdat 85% direct is gekocht is de margining risico groot, Dit in verband met de SS - bij een groter wordende negatieve MTM warmtegas vast te leggen. - bij een steeds positiever wordende MTM datzelfde warmtegas weer los te laten. In feite is het warmtegas het stuurmiddel om, naast de reeds gefixeerde sparkspread, de MTM beweging zo rustig mogelijk te houden. o
Volumerisico Het gas zal TTF gas zijn, AgroTradeGas, daarin speelt geen volumerisico, omdat een eventueel te groot vastgelegde positie, automatisch weg loopt op de dagmarkt. Het volume risico is dus nihil.
Uitwerking opdracht 2: Is het resultaat gehaald? Is het doel gehaald? Ja, resultaat energiekosten € 3,88 per m2 Is de strategie gevolgd? Strategie is 100% gevolgd. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op prijsrisico? Door het grootste gedeelte op 1 moment, direct per 1 november te kopen is de prijsrisico op de SS groot. Dit kan beter door gespreide inkoop, dan wordt risico kleiner. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op volumerisico? Er is geen volumerisico gelopen. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op marginingrisico? MTM is groot in verband met de SS. Algemene conclusie: Meer op gespreide momenten kopen! Zorg voor een robuuste strategie; d.w.z. omschrijf onder alle marktomstandigheden, wat je gaat doen.
Workshop Energiespel
2 van 9
Groepsuitwerkingen Workshop Energiestrategie | Vruchtgroente 28 maart - dagdeel 2: Energiespel Groep 2 BB-Energy BV
Johan Tuinman
Endin BV (Kaaij Group)
Bram Hendrickx
Polman BV
Hans Polman
Westburg BV
René Duijf
AgroEnergy
André van den Braak
Facilitator: Kees Tetteroo
Uitwerking Opdracht 1: Stel je inkoopdoel vast en de bijbehorende inkoopstrategie Lage energiekosten per m2. 2
Maak je inkoopdoel concreet (bijvoorbeeld “lage energieprijs/m ” is te vaag; noem een getal) Energievolumes: - Elektra teruglevering 8.500 MWh - Gas jaarverbruik = 3.200.000 m3 - Gas WKK 8.500 MWh/2,5 MW x 675 m3/uur = 2.300.000 m3 - Gas ketel = 900.000 m3 Gas WKK Gas WKK elektradeel 8.500 MWh x 140 m3/MWh Gas WKK warmtedeel Gas ketel Warmtegas Workshop Energiespel
= = = = =
2.300.000 m3 1.200.000 m3 1.100.000 m3 900.000 m3 2.000.000 m3 3 van 9
Indien positie op 01-11-2012 volledig wordt vastgelegd, is de kostprijs: - Gas 3.200.000 m3 x € 0,309 per m3 = € 990.000 - Elektra peak - 6.000 MWh x € 81,57 per MWh = - € 490.000 - Elektra off-peak - 2.500 MWh x € 50,43 per MWh = - € 126.000 - Elektra totaal = € - 616.000 - Energiekosten totaal = € 374.000 = € 6,25 per m2 Inkoopdoel wamtegas max € 0,26 per m3; d.w.z. verlaging 2.000.000 x € 0,05 per m3 = € 100.000 Inkoopdoel: energiekosten maximaal = € 274.000 = € 4,50 per m2 Wat zijn je randvoorwaarden t.a.v. risico’s? o Prijsrisico op sparkspread Bij verkoop elektra dynamische inkoopbovenlimiet, dus geen prijsrisico. o
Prijsrisico op warmtegas Er is een gering prijsrisico op warmtegas, echter er is een uitvlucht per 01-09-2013 door een heroverweging van de strategie.
o
Margining risico MtM-waarde maximaal € 100.000 negatief.
o
Volumerisico Geen; volumes verkoop elektra en inkoop gas niet hoger dan de verbruiksvolumes.
Welke strategie ga ik volgen? - Verkoop elektra met inkoopbovenlimiet gas. - Gespreide inkoop warmtegas Wat zijn de concrete stappen van je strategie(dus wanneer koop je en wanneer verkoop je)? (Maak je strategie zodanig dat je normalerwijs niet meer dan 10 transacties hoeft uit te voeren) - 01-11-2012 50% elektraverkoop (4.250 MWh) o Dynamische inkoopbovenlimiet 600.000 m3 + € 0,01 per m3 - 50% elektraverkoop: o na 1e daling SS nadat SS groter dan € 35 per MWh is geweest of o Indien SS kleiner is dan € 32,50 per MWh Dynamische inkoopbovenlimiet 600.000 m3 + € 0,01 per m3 - Gespreide inkoop warmtegas: o Bij prijs < € 0,27 per m3: dynamische inkoopbovenlimiet 250.000 m3 + € 0,01 per m3 o Bij prijs < € 0,25 per m3: dynamische inkoopbovenlimiet 250.000 m3 + € 0,01 per m3 o Bij prijs < € 0,23 per m3: dynamische inkoopbovenlimiet 500.000 m3 + € 0,01 per m3 o Bij prijs < € 0,21 per m3: dynamische inkoopbovenlimiet 500.000 m3 + € 0,01 per m3 o Bij prijs < € 0,19 per m3: dynamische inkoopbovenlimiet 500.000 m3 + € 0,01 per m3 -
Per 01-09-2013 heroverweging strategie a.h.v. gerealiseerde posities en marktontwikkelingen.
Terugkoppeling van het inkoopdoel en strategie Is het inkoopdoel en de inkoopstrategie duidelijk? Ja, het inkoopdoel en de inkoopstrategie zijn duidelijk. Klopt de strategie met het doel? Ja. Hoe scoort de strategie op: Prijsrisico Verkoop elektra meteen en bij sparkspread < € 32,50 per MWh, dus geen prijsrisico. Er is een gering prijsrisico op warmtegas, echter er is een uitvlucht per 01-09-2013 door een heroverweging van de strategie.
Volumerisico
Workshop Energiespel
4 van 9
Er is geen volumerisico, omdat volumes verkoop elektra en inkoop gas niet hoger zijn dan de verbruiksvolumes.
Marginingrisico Gering marginingrisico, omdat de verkoop van de elektra is afgedekt met sparkspreaddeals. Gering marginingrisico op warmtegas i.v.m. gespreide inkoop.
Uitwerking opdracht 2: Is het resultaat gehaald? Is het doel gehaald? Ja, resultaat: energiekosten € 1,94 per m2, d.w.z. lager dan € 4,50 per m2. Is de strategie gevolgd? Strategie is 100% gevolgd. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op prijsrisico? Aanvankelijk sparkspreaddeals, dus geen prijsrisico. Vervolgens nog wel prijsrisico op warmtegas, echter door gespreide inkoop werd dit risico kleiner. Vanaf 28-05-2013 geen prijsrisico meer vanwege gas en elektra 100% positie. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op volumerisico? Er is geen volumerisico gelopen. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op marginingrisico? Eind mei een beperkt marginingrisico, echter vanwege lage gerealiseerde gasprijzen acceptabel. Algemene conclusie: Zorg voor een robuuste strategie; d.w.z. omschrijf onder alle marktomstandigheden, wat je gaat doen.
Workshop Energiespel
5 van 9
Groepsuitwerkingen Workshop Energiestrategie | Vruchtgroente 28 maart - dagdeel 2: Energiespel Groep 3
Grootslag, Rop Petit J.A.M. van Marrewijk Energie, Jan van Marrewijk Fa. A.J. Tas en Zn., Onno Tas Kwekerij H. van der Waal, Hans van der Waal Kwekerij Pijpers, Astrid Pijpers (moest helaas snel weg ivm storing op de tuin)
Facilitator: Co ten Wolde
Uitwerking Opdracht 1: Vaststellen van het inkoopdoel en de bijbehorende inkoopstrategie Kentallen: Bedrijf: 60.000 m² Wkk: 2,5 MW, 675 m³/hr gas, 270 m³/ MWh gas, draaitijd 3400 uur Teruglevering: Piek 6.000 MWh Dal: 2.500 MWh Totaal: 8.500 MWh Dit betekent 1,2 mln m³ elektra gas en 1,2 mln m³ warmtegas Wkk Warmtegas totaal: Wkk warmtegas: Ketel warmte: Totaal warmtegas:
1.2 mln m³ 0,8 mln m³ 2,0 mln m³
Op basis van de eerste marktgegevens 1 november zijn de energiekosten/m² uitgerekend bij de start: Gasbehoefte: 3,2 mln m³: x 30,9 €ct = € 988.000 Elektra Teruglevering: Piek: 6000 MWh x 82,50 €/MWh= -€ 495000 Dal: 2500 MWh x 50,43 €/MWh= -€ 126000 Netto energiekosten/m2: € 367.000, komt neer op 6,12 €/m² Inkoopdoel: streven naar een lagere prijs dan de berekende 6,12 €/m² Randvoorwaarden: Elektraverkoop via sparkspread, per MW wordt 135 m³ gas ingekocht Daarmee is de sparkspread gefixeerd en de MTM beweging geminiseerd 100% verkoop teruglevervolume kan goed, want er is nog een 800.000 m3 ketelgas nodig. De wkk heeft alle ruimte het volume te maken Handelen is geen doel op zichzelf. Warmtegas: daarin accepteren we een hoger prijsrisico. De 30,9 €ct voor warmte wordt te hoog ervaren om posities in te gaan nemen 2013 Q4: dan wordt overweging gemaakt ketelgas vast te zetten, zodat winterdagprijs effect gemanaged is. Strategie:
Workshop Energiespel
Elektraverkoop: o Dag 1 wordt 25% verkocht, omdat een Sparkspread van 33,8 goed ervaren wordt - Piek elektra: 2500 MWh - gas 202.500 m³ gas per deal o Op moment van elektraverkoop wordt een Bovenlimiet gas geplaatst, 1 €ct/m3 boven de markt 6 van 9
Ieder volgend deel wordt ook voor 25% verkocht zodra - in een stijgende markt wordt de de volgende deal gemaakt, zodra de markt 1 euro/MWh onder de volgende piek gezakt is - in een dalende markt wordt per 1 euro/MWh daling een volgend blok verkocht Elektra tegensluiten: minimale winst moet 30.000 euro zijn Elektra offpiek: Omdat de variabele kostprijs dicht op de offpiekprijs zit, wordt besloten dit op de dagmarkt te gaan doen. o
Wat zijn je randvoorwaarden t.a.v. risico’s? o Prijsrisico op sparkspread Dit is gemanaged, omdat er steeds per elektra deal ook 135 m3/MWh gas vast gelegd wordt. o
Prijsrisico op warmtegas Dit wordt bewust genomen, omdat de gasprijs op een onrealistisch hoog nivo start. De markt kan in feite alleen maar zakken. Wel wordt besloten het ketelgas Q4 2013, afhankelijk van de markt, dicht te sluiten, zodat kostprijs/m² niet teveel beinvloedt kan worden door dagprijseffecten gas in de wintermaanden.
o
Margining risico Dit is gemanaged, omdat er steeds per elektra deal ook 135 m3/MWh gas vast gelegd wordt. Dit betekent dat de MTM beweging al fors getemperd is en slechts binnen een kleinere bandbreedte zal bewegen. Juist omdat het warmtegas nog vrij is, afhankelijk van de MTM beweging, is de beweging nog meer te temperen door: - bij een groter wordende negatieve MTM warmtegas vast te leggen. - bij een steeds positiever wordende MTM datzelfde warmtegas weer los te laten. In feite is het warmtegas het stuurmiddel om, naast de reeds gefixeerde sparkspread, de MTM beweging zo rustig mogelijk te houden.
o
Volumerisico Er is nog voldoende ketelgas nodig, zodat alle wkk volumes gedraaid kunnen worden. Warmtegas WKK wordt uit de dagmarkt gepakt, zodat ook daar geen verplichtingen zijn In feite is er maximale flexibiliteit, zonder volumerisico. Het gas zal waarschijnlijk wel TTF gas zijn, AgroTradeGas, daarin speelt geen volumerisico, omdat een eventueel te groot vastgelegde positie, automatisch weg loopt op de dagmarkt.
Terugkoppeling van het inkoopdoel en strategie Is het inkoopdoel en de inkoopstrategie duidelijk? Ja, We hadden veel moeite om er te komen. Het bedenken van de strategie werd sterkt gekoppeld aan de markt van vandaag. Een goede strategie is in feite los van iedere markt, maar probeert de kwaliteit waaraan koop- en verkoop momenten moeten voldoen te beschrijven. Ook beschrijft het hoe keuzes tot stand komen in een dalende en een stijgende markt. Zo ben je altijd voorbereidt op een onverwachte marktbeweging: receptuur van je reactie is al voorbereidt: geen paniek en minder emotionele keuzes. Een robuuste strategie zal zo in iedere markt kunnen werken. Natuurlijk dient een strategie wel altijd aangepast te worden op de liquiditeit (beweeglijkheid) van de markt. Dat betekent dat getallen als de minimaal benodigde sparkspread, de prijs waarbij gas voor warmte-inkoop start, altijd een relatie moeten hebben met de energiemarkt en de productmarkt van de klant. Klopt de strategie met het doel? Ja. Hoe scoort de strategie op: Prijsrisico: Voor de teruglevering worden posities ingenomen, zodat prijsrisico gemanaged is.
Volumerisico: er is nog voldoende ketelgas nodig voor warmte, zodat de wkk alle betrokken volumes met gemak kan maken. Alles wat de wkk niet kan maken, wordt automatisch teruggekocht op de onbalans/APX markt, zodat daarin geen volumerisico speelt.
Marginingrisico: Omdat er per MWh elektra 135 m³ gas gekocht wordt, is de MTM beweging rustig gemaakt en gemanaged. Het warmtegas biedt verder de mogelijkheid om bij een negatieve ontwikkeling
Workshop Energiespel
7 van 9
warmtegas vast te leggen en bij een positieve ontwikkeling dit gas weer los te laten. Daarmee ontstaat een rustige mtm ontwikkeling, bewegend binnen een kleinere bandbreedte.
Uitwerking opdracht 2: Is het resultaat gehaald? Is het doel gehaald? Met een energiekostprijs van € 3,60/m², hebben wij ons doel ruim gehaald. Doel was onder de € 6,17/m² te komen. Wij hadden iets beter kunnen doen als we onze strategie op warmtegas meer uitgeschreven hadden. Gedurende het jaar zijn hele mooie gasprijzen voorbij gekomen, waarin we geen warmtegas vastgelegd hebben. Dit had het resultaat nog wel iets kunnen verbeteren. Natuurlijk is er bij het vastleggen van warmtegas wel meer alertheid op MTM ontwikkelingen noodzakelijk. Echter bij gasprijzen van 18-19 €ct/m³ is het MTM risico natuurlijk toch beperkt. Is de strategie gevolgd? Ja, en er is niet van afgeweken. Wel maakte het veel deals. Tevens zagen wij onderweg dat het opgebouwde handelsresultaat ook weer zo weggespeeld kon zijn. Uiteindelijk zijn we toch met een mooi opgebouwd handelsresultaat geëindigd, met een mooie kostprijs. Het vereiste doel op tegensluiten, de gekozen 30.000 euro, leek wat aan de kleine kant. Wij hebben achteraf de strategie nog doorgerekend op 60.000 euro. Dit had wel minder handelen gegeven, maar ook een slechter resultaat. Voor het “binnenhalen” van grote stappen, moet de markt zich natuurlijk ook voor lenen. De wat beperktere stap van een 30.000 euro, bood veel mogelijkheden, zodat dit uiteindelijk ook een beter resultaat bleek te brengen. De les hieruit is dat bij tegensluiten de minimale winst wel alle kosten moet dekken, met een redelijke plus, maar niet al te groot gekozen lijkt te moeten worden. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op prijsrisico? Wij hebben alleen prijsrisico gelopen op warmtegas, wat ook een goede keuze blijkt te zijn geweest. Alleen onderweg zijn er wel mooie gasprijzen voorbij gekomen, waarbij vastlegging een goede overweging geweest was. Daarop hadden we onze strategie kunnen aanpassen. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op volumerisico? Was niet aan de orde. Hoe scoort handelsgedrag achteraf op marginingrisico? De MTM ontwikkeling heeft steeds plaats gevonden binnen een zeer beperkte bandbreedte. Algemene conclusie: Dit was een robuuste strategie. De strategie had nog iets meer uitgewerkt kunnen zijn op warmtegas. Er had bijvoorbeeld gekozen kunnen zijn om onder de 22 €ct/m³ geleidelijk warmtegas te gaan vastleggen. Als dit in delen, na iedere volgende eurocent marktdaling, gedaan was, was nog een iets beter resultaat behaald. Dit had in de winter dan ook iets minder prijsrisico opgeleverd. Wel had het iets meer alertheid op MTM ontwikkelingen gevraagd: des te meer gas voor warmte vastgelegd wordt, des te beweeglijker wordt de MTM berekening. Als de gekozen gasprijs voor warmte goed past bij de productprijs van het bedrijf, en de MTM zich blijft bewegen binnen een voor het bedrijf acceptabele bandbreedte, is hierin toch wel optimalisatie mogelijk. Voor een dergelijke keuze zou van te voren gekozen kunnen worden welke maximale MTM nog acceptabel is, bijvoorbeeld x euro/m², stel 1 euro/m² geeft dan een maximale, nog acceptabele, negatieve MTM van 60.000 euro. Daarop kan dan van te voren al vast gelegd zijn wat de te nemen keuzes zijn op een dergelijke grenswaarde.
Workshop Energiespel
8 van 9
Workshop Energiespel
9 van 9