Uitvoeringsplan 2015-2018
DELFSHAVEN
Cluster Stadsontwikkeling
Inhoudsopgave INLEIDING......................................................................................................................................................... 3 INHOUD ........................................................................................................................................................... 3 PROCES .......................................................................................................................................................... 3 1.
GEBIEDSOPGAVE .................................................................................................................................. 4 HOOFDOPGAVEN DELFSHAVEN 2015-2018............................................................................................. 4 THEMATISCHE UITWERKING HOOFDOPGAVEN ..................................................................................... 7
2.
GEBIEDSONTWIKKELINGEN............................................................................................................... 10 VIERHAVENSSTRIP ......................................................................................................................................... 10 LLOYDKWARTIER ........................................................................................................................................... 11 BOSPOLDER TUSSENDIJKEN (BOTU) .............................................................................................................. 11 SPANGEN ...................................................................................................................................................... 11 VREELUST / HORVATHWEG............................................................................................................................. 11
3.
INSPANNINGEN EN PROJECTEN DELFSHAVEN 2015-2018 ........................................................... 12 REGULIER WERK ............................................................................................................................................ 12 INSPANNINGEN EN PROJECTEN ....................................................................................................................... 12
BIJLAGE A: STEDELIJKE PRODUCTEN SO ............................................................................................... 15 STEDELIJKE PROGRAMMA’S VOOR DE VERSCHILLENDE BELEIDSVELDEN: ........................................................... 15
Pagina 2 van 15
Inleiding Voor u ligt het Uitvoeringsplan Stadsontwikkeling 2015-2018 voor Delfshaven. In het uitvoeringsplan geeft het cluster Stadsontwikkeling aan welke inspanningen in de periode 2015-2018 in Delfshaven binnen de stedelijke (financiële en beleids) kaders worden geleverd. De inspanningen die in het jaar 2015 staan gepland, zijn financieel gedekt. Daarom is de kans op uitvoering van deze inspanningen groter dan de inspanningen die in de jaren 2016, 2017 en 2018 (voorlopig) zijn gepland door Stadsontwikkeling. Overigens kunnen gedurende de doorlooptijd van projecten altijd mutaties ontstaan, of nieuwe projecten zich aandienen, die noodzaken tot herprioritering. Inhoud De inspanningen in dit uitvoeringsplan geven uitvoering aan enerzijds de stedelijke ambities/prioriteiten van zowel Stadontwikkeling als het College, en anderzijds aan de ambities uit het Gebiedsplan Delfshaven waaraan het College zich heeft geconformeerd. De uitvoeringsplannen van alle clusters en de directie Veiligheid bevatten de hiervoor benodigde gemeentelijke inspanningen in een gebied. In het gebiedsplan zijn daarnaast ook de afgesproken inspanningen van bewoners, ondernemers en netwerkpartners opgenomen. Gebiedscommissie en clusters/Directie Veiligheid zien samen toe op de samenhang tussen gebiedsplan en uitvoeringsplan; er vindt over het opstellen van beide plannen nauwe afstemming plaats. Proces Het Uitvoeringsplan SO wordt aan de Gebiedscommissie ter informatie aangeboden. Dit document is opgesteld door SO en afgestemd met de ambtelijke gebiedsorganisatie en de gebiedscommissies. Vaststelling gebeurt door het college c.q. in mandaat door de verantwoordelijk clusterdirecteur. De uitvoering wordt door het cluster gemonitord. Vanwege de nauwe contacten met bewoners en de kennis van het gebied kan de Gebiedscommissie via de gebiedsdirecteur signalen over gebreken in de uitvoering melden zodat actie kan worden ondernomen. Hierover wordt periodiek gerapporteerd. Met een 4-, 8-, 12 maandsrapportage (de laatste in de vorm van een jaarverslag) wordt inzicht gegeven in de eventuele afwijkingen van alleen die (gebiedsgerichte) inspanningen uit het uitvoeringsplan die een bijdrage leveren aan het gebiedsplan. De rapportages zijn afwijkingenrapportages: er wordt alleen gerapporteerd als het resultaat of de planning afwijkt van hetgeen in het uitvoeringsplan is opgenomen. Elk uitvoeringsplan heeft een zekere mate van flexibiliteit en is niet in beton gegoten. Dit is noodzakelijk om gedurende het jaar te kunnen inspelen op veranderende omstandigheden en behoeften in het gebied en op stedelijke beleidsmatige en financiële ontwikkelingen. Niet beschreven in het uitvoeringsplan zijn de stedelijke kaders die niet tot gebiedsspecifieke activiteiten leiden. Het uitvoeringsplan 2015 -2018 is geschreven op hoofdlijnen. Verdere informatie is – bijvoorbeeld via werkbezoeken – te verkrijgen bij de gebiedsaccountmanager van Stadsontwikkeling van uw gebied. Marie José van Ansem Gebiedsaccountmanager Overschie Cluster Stadsontwikkeling
[email protected]
Pagina 3 van 15
1.
Gebiedsopgave
De aantrekkingskracht van steden blijft toenemen; ook voor gezinnen. Dit is een globale trend die ook in Rotterdam zichtbaar is, de bevolking blijft eveneens groeien. De vraag naar stedelijk wonen vanuit kapitaalkrachtige groepen groeit, hier ligt een belangrijke potentie; steeds meer huishoudens (1,2p) willen blijven, ook als er kinderen komen. Rotterdam heeft in verhouding met de andere steden van de G4 nog een relatief laag aandeel hoogopgeleide inwoners of inwoners met een hoger inkomen. Het college heeft als doel het aandeel kansrijke (sterke) gezinnen in wijken rondom het centrum te vergroten. Dat geldt dus ook voor Delfshaven. Voorwaarde om mee te bewegen in de trend van de trek naar de stad is een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor zowel werkgevers als werknemers. Uiteindelijk bepalen een goed woonmilieu met prettige stedelijke voorzieningen plus aantrekkelijke economische omstandigheden de keuze voor een stad. Het draait hierbij dan niet alleen om woningen, maar dus ook om voorzieningen, zoals aantrekkelijke horeca en winkels. Daarnaast zijn er andere randvoorwaarden: een groene, gezonde en veilige omgeving, openbaar vervoer, verkeer en parkeren, prettige wandel- en fietsroutes. Een integrale benadering is dus van groot belang. Een ander vraagstuk is het gevolg van de nieuwe regelgeving t.a.v. zorg waardoor mensen langer thuis wonen. ‘Langer Thuis’ wonen gaat niet alleen over ouderen maar ook over mensen met een lichamelijke of verstandelijke handicap. Ouderen zijn wel de grootste groep en ook de groep waar het woningvraagstuk met name speelt. ‘Langer Thuis’ heeft een fysieke en een sociale component, de koppeling van die twee is de kracht van het programma. In de samenwerking tussen deze domeinen loopt Rotterdam voorop. Binnen fysiek worden oplossingen gezocht in de combinatie wonen, buitenruimte en voorzieningen. Dit programma moet nog nader gebiedsgericht worden uitgewerkt. Het college heeft ook een duidelijke ambitie als het gaat om mobiliteit. Er is een target opgenomen, gericht op bevorderen OV, fiets en schoon wegverkeer alsmede het terugdringen van autoverkeer. Dit sluit aan bij de ingezette lijn voor wat betreft mobiliteit: stimuleren van langzaam verkeer, ten behoeve van een aantrekkelijke en gezonde stad. De komende periode zal binnen Stadsontwikkeling de afdeling Verkeer en Vervoer aan de lat staan om dit handen en voeten te geven door het opstellen van de mobiliteitsagenda, een fietsplan, een parkeernota, een verkeersveiligheidsplan en een verkeersplan. Het opstellen van deze plannen zal gebeuren met input van de gebieden en mogelijk ook consequenties hebben voor de opgave in het gebied of de uitwerking van de gebiedsopgave. In het gebiedsplan Delfshaven 2014 – 2018 staan 5 prioriteiten omschreven die relevant zijn voor SO, te weten: • Focuswijk Tussendijken (o.a. Schiedamseweg) • Alliantie Middelland • Leegstand en tijdelijk gebruik vastgoed • Doorontwikkelen Lloydkwartier • Ontwikkeling Vreelust HOOFDOPGAVEN DELFSHAVEN 2015-2018 Vanuit stedelijk perspectief zijn de hoofdopgaven m.b.t. economische ontwikkeling en aantrekkelijke woonmilieus voor Delfshaven : 1. Delfshaven kan, door haar centrale ligging, profiteren van de potenties in en in de omgeving van het gebied: o Bestaande en nieuwe bedrijven kunnen profiteren van enkele stevige economische clusters (Centrum, Stadshavens, Hoboken) in de nabijheid van het gebied o Aantrekken en vasthouden van de doelgroep ‘stedelijke georiënteerde gezinnen’, die mogelijk werkzaam zijn of worden in de omliggende gebieden, door het aanbieden van aantrekkelijke woonmilieus met grondgebonden woningen. 2. Naast de inzet op de kansen en sterke punten, is inzet nodig om de (basis)kwaliteiten in Delfshaven op peil te houden en mogelijk te versterken: o Versterken kwaliteit kwetsbare (particuliere) woningvoorraad: in Middelland, het Nieuwe Westen, Delfshaven en Bospolder liggen buurten die qua bebouwing en buitenruimte onvoldoende kwaliteit hebben en daarmee een kleinschalige herstructureringsopgave op korte/ middellange Pagina 4 van 15
o
o o
termijn noodzakelijk maken. Ook is in sommige wijken sprake van achterstallig onderhoud aan met name particuliere panden. Dat moet worden aangepakt. Nieuwe voorzieningen in de te (her)ontwikkelen gebieden rondom Delfshaven die ook voor de inwoners van Delfshaven een functie kunnen hebben, en revitaliseren of deels transformeren van de winkellinten. Vergroenen van stenige wijken en beter benutten van kades en oevers. Verbeteren van de veiligheid(sbeleving).
Toelichting op hoofdopgaven: 1. Profiteren van de centrale ligging In fysieke zin is het gebied Delfshaven t.g.v. zeer forse investeringen in de afgelopen 10 à 20 jaar erg verbeterd. Er is veel uitgevoerd qua renovatie, sloop-/nieuwbouw en herinrichting buitenruimte. Delfshaven is een gebied dat opwaarts beweegt en steeds aantrekkelijker wordt voor een aantal doelgroepen die de stad graag wil vasthouden, met name voor jong, hoogopgeleid en creatief. En mogelijk werkzaam in genoemde ontwikkelgebieden in de ‘schil’. Delfshaven is ook voor stedelijk georiënteerde gezinnen een aantrekkelijk woongebied. Een aantal bouwplannen dat de komende jaren ontwikkeld wordt zet expliciet in op deze doelgroep. Als we het stedelijke perspectief voor Wonen doorvertalen naar het gebied Delfshaven dan is de belangrijkste opgave om de woningdifferentiatie ( door toevoegen van en transformeren naar koopen middelduur/duur huur) te vergroten. Door inzet van een combinatie van nieuwbouw en bestaande voorraad (synergie) wordt de Delfshavenaren een wooncarrière geboden en gezinnen met midden/hoge inkomens aangetrokken. Behalve dat kan met name door transformatie van bestaande gebouwen in de wijken nabij het centrum worden ingezet op het aantrekken van studenten of pas afgestudeerden. Voor de nieuwbouw geldt dat: • In drie wijken de herstructurering nog moet worden afgerond (Spangen, Bospolder en Tussendijken). • Het Lloydkwartier een kansrijk gebied is voor stedelijk georiënteerde gezinnen. Herprogrammering moet ervoor zorgen dat plannen beter aansluiten op de woonwensen van deze doelgroep (minder dure koopappartementen, meer grondgebonden en meer huur). • In Middelland, het Nieuwe Westen, Delfshaven en Bospolder een viertal buurten ligt met kansen voor kleinschalige herstructurering/herontwikkeling. • Daarbij ook gedacht moet worden aan vernieuwde woonconcepten (bv middels CPO / Zelfbouw). Delfshaven heeft een sterke economische relatie met zijn directe omgeving. Het winkelgebied in Delfshaven heeft een directe band met de binnenstad, de zuidzijde kent een verbinding met het medisch complex van Erasumus MC en ten westen liggen de grote bedrijventereinen in het Stadshavensgebied die volop in herontwikkeling zijn. De economische structuur van Delfshaven biedt kansen om via kleinschalig ondernemerschap op diverse wijze in te spelen in ontwikkelingen in de nabijheid. Gezien de sociale staat van het gebied met name wat betreft werkgelegenheid en de beperkte omvang van werklocaties is het van groot belang te profiteren van ontwikkelingen in de directe omgeving. De nieuwe horecanota heeft de ambitie om in Delfshaven een aantrekkelijk, gevarieerd en bruisend horecaaanbod te realiseren. Zo kan de horeca op de Nieuwe Binnenweg zich gecontroleerd ontwikkelen in het tempo van het ‘gentrification’-proces dat plaatsvindt in de omliggende wijken. De gemeente zal horecainitiatieven die de opwaardering van het gebied ondersteunen, stimuleren. Het gebied rond de Voorhaven is uniek en heeft stedelijke bekendheid en allure. De inzet is om het (kwaliteits)horeca-aanbod voor diverse doelgroepen (hogere inkomens, ouderen) in Rotterdam te garanderen en uitbreiding te stimuleren. De opgave voor Historisch Delfshaven is de komende jaren om dit gebied aan te sluiten op de gentrification van de omliggende wijken door het bieden van horeca met een veelzijdige dag- en avondfunctie. Daarnaast zet de gemeente in om het gebied meer te profileren als bijzondere plek om voor vergaderingen, feesten en trouwerijen. 2. Basiskwaliteiten op orde Het gebied Delfshaven is een compact bebouwd stedelijk gebied met een diversiteit aan woonmilieus. De aandacht ligt op de korte- en middellange termijn voor wonen voornamelijk op het verbeteren van de bestaande zwakkere woonmilieus ten westen van de Schie (Bospolder, Tussendijken, Spangen, Oud Mathenesse). En het ontwikkelen van nieuwe en versterken van aantrekkelijke woonmilieus rond het centrum (Middelland, Nieuwe westen, Delfshaven, Schiemond), om de leefbaarheid en woontevredenheid te vergroten. Binnen de bestaande woningvoorraad zijn de volgende opgaven aan de orde: • Grote delen van de woningvoorraad zijn relatief zwak. Delfshaven kent in verschillende wijken nog een behoorlijk aandeel kwetsbare meergezinswoningen. Het gaat hier om gestapelde woningen Pagina 5 van 15
• •
zonder lift, met een WOZ-waarde lager dan €130.000,- en met een oppervlak kleiner dan <75 m². Binnen de particuliere voorraad zit het grootste aandeel kwetsbare voorraad in Oud Mathenesse en langs de winkellinten. Voor Middelland (Alliantie) en Tussendijken (Focuswijk) is vanuit de Directie Veiligheid een opgave benoemd m.b.t. de aanpak van achterstallig onderhoud van pariculiere panden. Binnen de woningvoorraad van de woningcorporaties zijn verspreid binnen Delfshaven diverse kwetsbare complexen aanwezig. Benutten bestaande voorraad voor kansen gentrification (delen van Middelland en Nieuwe Westen) en studentenmilieu (Middelland, Nieuwe Westen en de wijk Delfshaven) Verkoop huurwoningen door corporaties: koppelen aan gentrification De beperkte speelruimte en de hoge parkeerdruk zijn problematisch in Middelland en Nieuwe Westen.
Er zijn geen grote opgaven voor werklocaties in Delfshaven zelf, er is voornamelijk sprake van een beheeropgave. De opgaven in Delfshaven zijn: het afronden van de ontwikkeling van de Lloydpier (mogelijkheid voor vestiging van bedrijven in plinten) en de ontwikkeling van de spoorzone langs de Horvathweg. In het Lloydkwartier is nu vooral de creatieve sector gevestigd. De AV-sector heeft zijn plek in de Schiecentrale, waar nog redelijk veel kleine units te huur zijn. Een opgave is om de Schiecentrale geheel verhuurd te krijgen, waarbij ook gekeken kan worden naar verbreding van het thema. Het winkelaanbod kent een overaanbod. De opgave m.b.t. de winkelruimtes is om de detailhandel in de winkellinten verder te concenteren, waardoor op de vrijkomende delen functieverandering kan optreden. Daarnaast is het van belang dat de winkelgebieden zich duidelijker ten opzichte van elkaar profileren. Met de recente revitalisering van de Nieuwe Binnenweg is hier een eerste en zeer belangrijke aanzet voor gedaan. Het Mathenesserplein-Vierambachtstaat heeft ook in de toekomst een duidelijke functie als buurtwinkelcentrum. Ook hier geldt dat concentratie van winkels moet zorgen voor een betere winkelbeleving. Een groot deel van de Vierambachtstraat zal daarom niet meer worden gezien als onderdeel van dit winkelgebied. Hier ligt een transformatieopgave. De Middellandstraat en de Schiedamseweg kunnen met een heldere profilering, betere concentratie en inzet op het multiculturele karakter toekomst hebben in de winkelstructuur. De Franselaan heeft een functie als buurtsteunpunt door de aanwezige supermarkt, die essentieel is voor het functioneren van dit steunpunt. Het Mathenesserkwartier functioneert in de huidige situatie benedenmaats, zowel in economisch als ruimtelijk opzicht. Dit gebied heeft daarmee een duidelijke transformatieopgave. De Parkboulevard Bigshops heeft een stevige invloed op de winkelstructuur van Delfshaven. Om zowel de Parkboulevard als GDV-locatie te laten slagen en een evenwichtige winkelstructuur in Delfshaven te behouden, zal scherp gestuurd moeten worden op de branchering. Hier blijft een uitdaging liggen voor dit gebied. Voor levendige stadwijken alsmede vanuit werkgelegenheid voor inwoners van het deelgebied Delfshaven, is de wijkeconomie in de vorm van kleinschalige bedrijvigheid van belang. Om verder te voldoen aan de vraag naar kleinschalige bedrijfsruimte zijn de Machinist en De Fabriek ontwikkeld. De laatste beschikt over 2.000 m2 kleinschalige bedrijfsruimte met een lage prijsstelling voor ZZP-ers. Daarnaast ontwikkelt zich in de wijk Delfshaven in relatie met het Lloydkwartier en de gentrificationwijken Middelland en Nieuwe Westen, een creatief cluster van stedelijke betekenis. Momenteel heeft dit nog onvoldoende kritische massa dus de opgave is deze ontwikkeling verder door te zetten. De stedelijke opgave is om zowel de medische als creatieve sector verder te ontwikkelen. Dit gebied biedt goede voorwaarden om een cross-over tussen beide sectoren teweeg te brengen. Een flink deel van de bestaande woningvoorraad in Delfshaven laat energetisch te zien sterk te wensen over. Op enkele individuele straten na, hebben veel woningen verspreid door de hele deelgemeente een energielabel dat niet boven F of G uitkomt. Dit betekent niet alleen een gemiste kans vanuit milieu-oogpunt, maar zeker ook gezien de (extra) woonlasten die dit met zich meebrengt voor minder verdienende doelgroepen. Energie-armoede ligt op de loer. Momenteel loopt er een programma in Rotterdam dat zich juist op deze voorraad richt, Versnelling 010. In het huidige programma zijn er slechts enkele projecten in Delfshaven geïdentificeerd, met name enkele projecten van Woonstad in Spangen en de adoptiewijkaanpak in Oud Mathenesse. De gemeentelijke rol in Delfshaven In het Kader SO is Delfshaven niet benoemd als prioritair gebied. Kansen worden vooral overgelaten aan de markt. Stadsontwikkeling vervult daarbij een faciliterende en stimulerende rol richting de markt. De markt beperkt zich niet tot traditionele partijen, ook particuliere beleggers, eindgebruikers (bewoners en ondernemers) en andere investeerders worden gefaciliteerd. In Delfshaven zal de gemeente dus ook niet actief financieel participeren, behalve ondersteuning aanleg buitenruimte (o.a. ISV subsidies) en waar het actieve grondexploitaties betreft (zoals Lloydkwartier, Horvathweg, van Dorp en Punt Schipper en Schieoevers west). Pagina 6 van 15
Overigens is via de lijn van de Directie Veiligheid wel budget gereserveerd t.b.v. aanpak van de onveiligheid in Middelland en Tussendijken. Deze aanpak omvat ook diverse fysieke componenten. En vanuit diverse stedelijke programma’s m.b.t. vergroening en Kansrijke wijken is budget beschikbaar voor verbetering van de woonkwaliteit in brede zin. THEMATISCHE UITWERKING HOOFDOPGAVEN Stedenbouwkundige opgave stadswijken noord Verbetering kwaliteit openbare ruimte (vergroenen, kindvriendelijkheid etc.), het versterken van het rustig stedelijk woonmilieu (meer gezinswoningen), het verbeteren van de verbinding met de binnenstad (routes, fietspaden etc.), de verbinding met de buitenwijken en het buitengebied (via Rotte, Schie naar oa. Midden Delfland, Bergsche Bos) en in het geval van Delfshaven en Kralingen de verbinding met de rivier. Wonen • Delen van Delfshaven kampen met veiligheids- en klachtenproblematiek. De kwetsbare delen van de particuliere voorraad zijn ook aantrekkelijk voor huisjesmelkers met grote mutaties en overlastklachten van de nieuwe huurders tot gevolg. Vanuit handhaving wordt sterk ingezet op controle op overbewoning en Stadsontwikkeling werkt aan de uitbreiding van de Rotterdamwet naar straten in Delfshaven. Ook ondersteunt het steunpunt woonoverlast het deelgemeentelijke overlastteam bij de aanpak van de klachtenproblematiek. • Qua huisvesting van Bijzondere doelgroepen levert Delfshaven reeds een belangrijke bijdrage aan de stedelijke opgave voor het verzorgen van huisvesting en opvang. Op de zoneringskaart Huisvesting Bijzondere doelgroepen zijn dan ook grote delen van Delfshaven niet aangewezen als zoekgebied voor nieuwe voorzieningen. Voor delen van Delfshaven is eerder verdunning de opgave (’s Gravendijkwal, Coolhaveneiland) Zelfbouw In Delfhaven zijn er verschillende (gemeentelijke) gebouwen die geschikt zijn voor transformatie naar woningbouw (vb school Duyststraat is reeds in ontwikkeling) via zelfbouw. Ook op de nieuwbouwlocaties kan (deels) worden ingezet op zelfbouw of sterk consument gericht bouwen. Economie Kantoren In Delfshaven is geen sprake van grote kantorenconcentraties maar wel van kleinschalige locaties in de woonwijken. Gezien het overaanbod aan kantoorvloeroppervlak binnen Rotterdam is het beleid om transformatie naar ander gebruik dat past in de omgeving, te faciliteren. Ontwikkeling van nieuwe kantoorfuncties wordt gekoppeld aan het ontrekken van vloeroppervlak uit de bestaande voorraad. Relevante panden voor transformatie in Delfshaven zijn o.a. Heemraadssingel 206-210, Coolhaven 100, Westzeedijk 487, VOC-pand en De Dubbelde Palmboom. Winkels In Delfshaven ligt een forse opgave m.b.t. de bestaande winkellinten. Gezien de overbewinkeling in Rotterdam en Delfshaven wordt ingezet op: concentreren en verbeteren van winkels in kansrijke delen van de winkellinten gekoppeld aan een duidelijke branchering, en transformatie naar dienstverlening en/of wonen in de overige delen. Zowel de Nieuwe Binnenweg (afronding) als de Middellandstraat en de Schiedamseweg zijn opgenomen in het stedelijk programma winkelstraataanpak 2014-2018. De laatste twee straten maken ook deel uit van de veiligheidsaanpak vanuit de Directie Veiligheid , waardoor integrale aanpak plaatsvindt. Voor de overige straten (Vierambachtstraat, Grote Visserijstraat, Mathenesserweg, Franselaan ), moet worden bekeken wat er noodzakelijk is m.b.t. (intensief) beheer en wat mogelijk is m.b.t. transformatie. Aan de Horvathweg wordt de mogelijkheid onderzocht om een bouwmarkt/tuincentrum, in combinatie met enkele voorzieningen als feestzaal, kinderspeelparadijs of uitvaartcentrum te realiseren. Vierhavensstrip Zowel de kop (Marconiplein) als de staart (Hudsonplein) van de Vierhavensstrip zijn nog ontwikkelocaties. Hiervoor wordt in de markt gezocht naar een passend programma. Vastgoed Gemeentelijk vastgoed is een belangrijk middel om sociaal-economische en ruimtelijk-economische doelen te realiseren. Het maatschappelijk vastgoed van de gemeente wordt hier voor ingezet in samenwerking met corporaties en maatschappelijke partners. Dit zijn wijkvoorzieningen zoals scholen, gymzalen en speeltuinen. En in Delfshaven het complex Schiecentrale. Al het overige vastgoed in bezit van de gemeente (het commerciële vastgoed of maatschappelijk vastgoed dat niet meer als zodanig nodig is) wordt verhuurd Pagina 7 van 15
of afgestoten. In Delfshaven is er een duidelijke behoefte om op een creatieve manier om te gaan met tijdelijk gebruik. Maatschappelijk vastgoed In de maatschappelijke vastgoedportefeuille van de gemeente bevindt zich in Delfshaven enige leegstand. De hoogste prioriteit hebben de volgende maatschappelijke vastgoed objecten: • 1e Middellandstraat 103/11 • Rauwenhofstraat 39/41 • Voorhaven 12 (de dubbele Palmboom) • Voorstraat 13 (Zakkendragershuisje) • VOC Pand. Vanwege het beeldbepalende karakter van de panden is er afstemming nodig met Gebiedsontwikkeling. Delfshaven en specifiek Coolhaveneiland heeft een hoge dichtheid van culturele ondernemers en voorzieningen. Dit schept kansen voor de transformatie van (gemeentelijk) vastgoed. Er lopen momenteel al enkele pilots ism Economie, bijvoorbeeld op de Middellandstraat. Dit model kan mogelijk verder uitgerold worden. Bij succesvolle transformatie is dat een win-win situatie, voor het vastgoed en de wijk. Op sociaal gebied zijn er in 2013 keuzes gemaakt rond de wijkvoorzieningen. Dit heeft geleid tot het sluiten van een aantal accommodaties, omdat de bezettingsgraad niet voldoende was, maar ook tot het vaststellen van belangrijke voorzieningen in de buurt. Deze belangrijke voorzieningen worden vanaf 2014 toekomstbestendig gemaakt, een voorbeeld hiervan is Pier 80. Commercieel vastgoed Op termijn wordt al het commercieel vastgoed van de gemeente afgestoten. Het gemeentelijk commercieel vastgoed dat komende jaren wordt afgestoten in Delfshaven is beperkt en heeft een beperkte invloed op de stedelijke doelen voor wonen en economie. De hoogste prioriteit heeft de archiefruimte aan de Robert Fruinstraat 52 Openbare Ruimte Middelland, het Nieuwe Westen en het Lloydkwartier zijn opgenomen in het collegeprogramma Kansrijke wijken. In dat kader wordt gewerkt aan een toename van kansrijke gezinnen in die wijken door vergroten van het op hen toegesneden woningaanbod en het verhogen van de kwaliteit van het woonmilieu. Dat laatste omvat ook het beleidsterrein van MO en de Directie Veiligheid. Delfshaven is een gebied met een groot aanbod van bewonersinitiatieven. Kansrijke initiatieven worden vanuit Stadsontwikkeling actief gefaciliteerd voor zover passend binnen kaders en waar nodig/gewenst en mogelijk met aanpassing van de kaders. Water Spangen, het Nieuwe Westen en Middelland hebben een kwantitatieve wateropgave. Voor oude stadswijken ligt de focus op innovatieve oplossingen. De uitgevoerde pilotprojecten zijn bewezen effectief. De komende tijd ligt het accent op het vergroenen en ontharden in de haarvaten van de wijk en op de toepassing van waterpasserende verharding en bergende ruimte onder de straat. Ook waterpleinen worden toegepast als dat doelmatig is. Groen In Delfshaven bestaat de wens om langs de Essenburgsingel richting Spangen een doorlopend groengebied te realiseren, samen met Noord en Centrum en aansluitend bij initiatieven van bewoners. Ook op de stedelijke Natuurkaart is het gebied genoteerd als gewenste groene verbinding. De spoorzone langs de Essenburgsingel is een mogelijke ontwikkellocatie en de ontwikkelruimte ligt op gronden van NS. Het college heeft de sterke bewonerslobby voor een groene invulling - ondersteund vanuit de gebiedscommissie positief ontvangen, en Stadsontwikkeling opgedragen een onderzoek te doen naar de mogelijkheden binnen bepaalde kaders .Een haalbaarheidsstudie moet richting geven aan de toekomstige ontwikkeling van dit gebied. Het Nieuwe Westen en Middelland zijn de wijken in Delfshaven die door het huidige College geselecteerd zijn voor de vergroeningsopgave. Hier is de afgelopen periode weliswaar extra groen toegevoegd, maar de vergroeningsopgave in deze wijken blijft onverminderd hoog. Een van de mogelijkheden om deze opgave op te pakken is meegaan in de ‘meekoppelkansen’ die zich voordoen in het onderhouds- en beheerprogramma van de wegen en riolering en eventuele bewonersinitiatieven. Pagina 8 van 15
Bereikbaarheid Op 5 januari 2015 wordt in het kader van de luchtkwaliteitproblematiek op de ‘s Gravendijkwal een vrachtverbod van kracht tussen het Weena en de Rochussenstraat. Een toename van vrachtverkeer op parallelle routes als de Heemraadsingel en de Claes de Vrieselaan (hoofdzakelijk woonstraten) is niet acceptabel. Uitvoerige monitoring van het effect van het vrachtverbod moet uitwijzen of er aanvullende maatregelen in o.a. Delfshaven noodzakelijk zijn om overlast te beperken en Delfshaven bereikbaar te houden. Verder zijn er verschillende uitvoeringsprogramma’s op het gebied van verkeer en vervoer die bijdragen aan een betere leefomgeving in Delfshaven. Er is een programma gericht op verbetering van verkeersveiligheid (o.m. aanpak van gevaarlijke locaties), een programma Duurzame Mobiliteit (o.a. Rotterdam Elektrisch, waarbij particulieren oplaadinfrastructuur kunnen aanvragen voor een elektrisch voertuig) en de versterking van langzaam verkeerverbindingen (G.J. de Jongweg) en fietsparkeervoorzieningen (o.a. bij OV haltes).
Pagina 9 van 15
2.
Gebiedsontwikkelingen
In dit hoofdstuk volgt een beschrijving van de gebiedsontwikkelingen in Delfshaven
Vierhavensstrip Door het opheffen van het spooremplacement kwam er een stuk grond vrij begrensd door Hudsonsstraat, Marconiplein, Vierhavensstraat en de gebouwen van Diepenveen en Vorm en Decor, genaamd “Vierhavensstrip”. Hierbij is dubbel grondgebruik toegepast op dusdanige wijze dat het project enerzijds voorziet in de behoefte aan extra buitenruimte en in de behoefte aan economische functies; anderzijds draagt het project bij aan een aantrekkelijk beeld van één van de belangrijkste toegangsroutes tot de stad Rotterdam. Het project Vierhavensstrip is een belangrijke impuls voor de ontwikkeling van Stadshavens met name in het Merwehaven/Vierhavensgebied. Het project levert een bijdrage aan: • De versterking van de economie en verbetering van de werkgelegenheid door huisvesting van kwalitatief goede detailhandel als aanvulling op de bestaande detailhandel aan de Schiedamseweg, parkeergarages, een onderwijsinstelling en/of kantoren, horeca etc. in een langgerekt gebouw. Aan de werkgelegenheid zal een positieve impuls worden gegeven doordat zowel bij bouw en aanleg van resp. gebouwen en Dakpark, als bij beheer van het Dakpark zoveel mogelijk moeilijk plaatsbare arbeidskrachten (liefst uit Delfshaven) zullen worden ingezet. Hiertoe is op 19 februari 2010 een werkgelegenheidsconvenant afgesloten. • Toevoegen van veel openbaar groen door het aangelegde dakpark op het gebouw waardoor de buitenruimte voor de aanliggende wijken aanzienlijk is verbeterd. Het door aanwezigheid van het Dakpark aantrekkelijker geworden woonmilieu zal ook nieuwe bewoners van buiten de wijk Bospolder-Tussendijken aantrekken en de kans van slagen van de woningbouwlocaties Punt en Schipper vergroten. • Het aantrekkelijk maken van de entree tot de stad Rotterdam vanwege de ligging van het project Vierhavensstrip aan de nieuwe “Parklane” Pagina 10 van 15
•
•
Het project Stadshavens: door de ontwikkeling van de Vierhavensstrip zal een belangrijke impuls worden gegeven aan de transformatie van het Merwe/Vierhavens-gebied naar woonvriendelijke bedrijvigheid. Het verbeteren van (het imago van) en het geven van een impuls aan de verdere ontwikkeling van de oude stadswijk Bospolder-Tussendijken, zoals in de Stadsvisie staat omschreven.
Het project geeft tevens invulling aan de doelstelling van de gemeente Rotterdam om zoveel mogelijk duurzaam bezig te zijn. Het Dakpark Rotterdam is één van de grootste groene daken van Nederland. Lloydkwartier Al in de jaren ’90 van de vorige eeuw heeft het gemeentebestuur van Rotterdam besloten het Lloydkwartier, één van de grote havengebieden, te herontwikkelen naar een nieuwe wijk met woningen en bedrijven. De ontwikkeling van het Lloydkwartier is vooral gericht op het “hogere woonsegment”. En hoewel dit gebied zelfstandig in de markt is gepositioneerd, is de verwachting dat ook de rest van Delfhaven profiteert van de upgrade van dit gebied. Bospolder Tussendijken (Botu) Direct naast het Dakpark ligt de wijk Bospolder. In het convenant Bospolder – Tussendijken (BoTu) is vastgelegd dat er ca. 600 woningen in het gebied moeten worden gerealiseerd. Ca. 300 zijn er reeds gebouwd. Er is recent afscheid genomen van de beoogde ontwikkelaar en SO richt zich nu op een Nota van Uitgangspunten met een programma dat beter aansluit op de marktvraag voor deze potentievolle locatie. De terreinen worden in de tussentijd gebruikt door bewoners als buurttuin. Het woningprogramma is inmiddels heroverwogen gezien de stagnatie van de plannen. Op basis van de actuele marktvraag is het resterende programma grotendeels omgezet van appartementen naar voornamelijk grondgebonden woningen, waarmee het totaal iets lager uitkomt. Deze worden gebouwd op de locatie van Dorp A3 aan de Mathenesserdijk in Tussendijken en op de locaties langs de Hudsonstraat genaamd Punt 2, Schipper 2 en Schipper 3 in Bospolder. Spangen Al vele jaren (vanaf eind vorige eeuw) wordt gewerkt aan het transformeren van Spangen tot een prettige woonwijk waar mensen graag willen wonen. Van het Schieoeverplan van Mecanoo zijn de sloop/nieuwbouwprojecten 2 t/m 5 inmiddels een feit. Schieoevers I is het laatste project dat gerealiseerd wordt. In het Masterplan Spangen van eind 2009/begin 2010, dat geaccordeerd is door het deelgebied en Woonstad Rotterdam, wordt Schieoevers I dan ook genoemd als uit te voeren nieuwbouwproject (sloop van voormalige woningen heeft reeds plaatsgevonden). De Staringbuurt (grofweg begrensd door de Multatulistraat, Vosmaerstraat en Nicolaas Beetsstraat) is de laatste wijk in Spangen die geherstructureerd wordt. Ook deze projecten zijn in het Masterplan opgenomen en inmiddels uitgewerkt in een stedenbouwkundig plan. De komende jaren wordt de Staringbuurt fasegewijs (grotendeels) vernieuwd. Vreelust / Horvathweg De algemene ambitie voor Vreelust is om het gebied als een ruimtelijke eenheid te laten functioneren en ervaren. Dat betekent dat het gebied vanuit de omgeving goed te bereiken is (verbinden), maar ook dat de verschillende functies in het gebied beter op elkaar afgestemd zijn (geen optelsom van in zichzelf gekeerde functies) en dat het gebied aantrekkelijk is om er te sporten, te verblijven en te ontmoeten. Vanuit Cluster MO loopt momenteel een studie naar mogelijkheden voor intensivering van het gebruik. Het tussen de Horvathweg en het spoor gelegen stuk grond is een zoekgebied voor een feestzaal en een bouwmarkt en wellicht nog een of meer andere voorzieningen. Er wordt onderzocht in hoeverre deze ontwikkelingen passen binnen het kader van het Unescomonument Van Nelle fabriek. Als dit kader voldoende mogelijkheden biedt volgt het opstellen van een Nota van Uitgangspunten en de ontwikkeling van bouw- en inrichtingsplannen.
Pagina 11 van 15
3.
Inspanningen en projecten Delfshaven 2015-2018
Regulier werk Bij het cluster Stadsontwikkeling worden naast de in dit uitvoeringsplan genoemde projecten ook een aantal reguliere inspanningen uitgevoerd in de gebieden. Dit zijn veelal producten of diensten waarvan op voorhand niet met zekerheid kan worden gezegd in welke mate ze aan de orde zullen zijn. Hierbij moet gedacht worden aan producten en diensten zoals het verlenen van omgevingsvergunningen, reguliere inzet toezicht & handhaving op gebouwen, beheer en onderhoud van gemeentelijk vastgoed en uitvoering van (vrijstelling op) de winkeltijdenverordening. Inspanningen en projecten (concreet voor 2015 en globaler voor 2016-2018) NB de uitvoering van een aantal projecten wordt uiteindelijk door externe partijen bepaald en is mede afhankelijk van marktomstandighedenen subsidiemogelijkheden. In de tabel is de huidige planning aangegeven Legenda Type project/inspanning: BR = Buitenruimte BB = Bouwplanbegeleiding VV = Verkeer en vervoer BP = Bestemmingsplan GO = Gebiedsontwikkeling VG = Vastgoed TG = Toezicht gebouwen DZ = Duurzaam EC = Economie Type
Opmerkingen
Jaar: Planvorming
Jaar:Uit -voering
Incl. Netwerkoverleg
15-18
n.v.t.
-
o.a. Enthousiasmeren, adviseren en
15-18
15-18
-
BB
15-18
15-18
-
Aanpak leeg en tijdelijk gebruikt gem. vastgoed
VG
15-18
15-18
U
Aanpak black spots
VV
15-18
15-18
U
Verkeersoverleg en verkeersmaatregelen
VV
15-18
15-18
-
Deelgemeentelijk waterplan
DZ
15
15-18
U
Invoering stop en shop
EC
Stedelijk project
15
n.n.b.
O
Locatiekeuze BOUNZ trampolinehal
BB
Partic. initiatief
15
n.n.b.
O
Parkeertellingen/beleidslijn opheffen p-pltsen
BR
15-18
n.v.t.
U
Langer Thuis
VG/BR
15
15-18
O
Gebiedsplan/DIN
Inspanning/project
Legenda Gebiedsplan/DIN: K = Knelpunt O = Ontwikkelagenda U = Uitvoeringsagenda
Gebiedsbreed Delfshaven Bestuurshulp Front-office en TOR-vergaderingen,
BR
buitenruimte-adviezen en –plannen t.b.v.
ondersteunen van bewoners bij initiatieven in hun
vergroenen, onderhoudplus, burgerinitiatieven,
straat of wijk. Wisselende rollen SO: bewoners
verbeteren kleine verbindingen, kleine ingrepen
betrekken bij plannen SO of bewoners faciliteren
in intensief beheergebieden, kleine ingrepen in
bij hun plannen
bakfietswijken etc Advies op bouwinitiatieven (BBC en RITadviezen)
Stedelijk programma (n.n.b. waar in gebied)
Pagina 12 van 15
Type
Opmerkingen
Jaar: Planvorming
Jaar:Uit -voering
15-16
15-16
U
Gebiedsplan/DIN
Inspanning/project
Middelland/Nieuwe Westen Afronding revitalisering Nieuwe Binnenweg
EC
Revitalisering Middellandstraat
EC
Alliantie Middelland
15-18
15-18
K/O
Herbestemming overlastgevende panden
GO
Alliantie Middelland
15-18
15-18
O
TG
Alliantie Mddelland
15-18
15-18
O
BB
Partic. ontwikkeling (corporatie)
15
n.n.b.
O
Hooiman bouwplan
BB
Afhankelijk van bouwcollectief
15
15
U
IP Hooidrift
BR
15
16
U
IP Essenburgsingel (gekoppeld aan riool)
BR
Afhankelijk van besluit m.b.t. herprofilering
15
16
O
Nota van uitgangspunten + herontwikkeling
GO
(Deels) partic. ontwikkeling (NS/Blauwhoed)
15-18
16-18
K/O
Uitrol besluit luchtkwaliteit ’s Gravendijkwal
DZ
Stedelijk project
15
15- n.n.b.
U
Aanpak bakfietswijken
GO
Stedelijk programma
15
15-18
K/O
CPO school Duyststraat
BB
15
15
U
Geluidsscherm spoorlijn Middelland
BR
15
n.n.b.
O
15
15
U
Middelland Handhaving op achterstallig onderhoud panden Middelland Nota van uitgangspunten aanpak woningen omgeving Oostervant
spoorzone Nieuwe Westen (Essenburgpark)
SO niet leidend in proces (Prorail)
Bospolder/Tussendijken IP Spangesekade
BR
Revitalisering Schiedamseweg
EC
Focuswijk
15-18
15-18
K/O
Intensief beheer Grote Visserijstraat
TG
Focuswijk
15-16
15-16
U
Intensief beheer Mathenesserweg
TG
Focuswijk
15-16
15-16
U
Blok voor blok aanpak Tussendijken
TG
Focuswijk
15-18
15-18
O
Herinrichting Visserijplein/Park ’43
BR
Focuswijk
16
n.n.b.
O
Nota van uitgangspunten Punt/Schipper +
BB
15-18
16-18
U
Bestemmingsplan Punt-Schipper
BP
15
15
U
Van Dorp A3 bouwplan
BB
15
16
U
Uitvoeringsplan Schans-Watergeus
BR
15
15-18
O
Dakpark nazorg
BR
15
15
U
Nieuwbouw kop en staart Vierhavensstrip
BB
Aansturing vanuit Stadshavens
15-18
n.n.b.
O
Wijk BV
GO
Integrale wijkontwikkeling door samenwerking
15
n.n.b.
O
bouwplan
burgers, scholen en ondernemers en participerende bedrijven
Pagina 13 van 15
Type
Opmerkingen
Jaar: Planvorming
Jaar:Uit -voering
Gebiedsplan/DIN
Inspanning/project
Delfshaven/Schiemond Mullerpier diverse bouwplannen
BB
15-18
15-18
U
Lloydpier Nota van uitgangspunten + diverse
BB
15-18
16-18
U
Diverse IP’s Lloydkwartier
BR
15-18
15-18
U
Verlevendigen van de rivierhavens (beleidsdoc)
BR
Uitvoering is partic. initiatief
15
n.n.b.
O
Aanpak bakfietswijk Lloydkwartier
BR
Stedelijk programma
16
16-18
O
Nota van uitgangspunten De nieuwe machinist
BB
15-16
n.n.b.
O
IP i.r.t. de Nieuwe Machinist
BR
16
n.n.b.
O
Camperplek Coolhaven
BR
Partic. initiatief
15
n.n.b.
O
Staringbuurt diverse bouwplannen
BB
Partic. ontwikkeling (corporatie)
15-18
15-18
U
IP’s Staringbuurt incl 2 waterpleinen
BR
Partic. ontwikkeling (corporatie)
15-18
15-18
U
Schieoevers west I bouwplan
BB
15
15
U
IP Schieoevers west I
BR
15
16
O
Herinrichting Bilderdijkstraat
BR
17
n.n.b.
O
Herinrichting Da Costastraat
BR
18
n.n.b.
O
Franselaan herinrichting
BR
16
n.n.b.
O
Zweedsestraat speldeprik
TG
Adoptiewijkaanpak
15-16
15-16
U
Schepenbuurt noord pandenaanpak
TG
Adoptiewijkaanpak
15-18
15-18
U
Nazorg IP’s Hoekersingel, Bellamyplein en van
BR
15
15
U
16-18
n.n.b.
O
bouwplannen
+ bouwplan
Spangen / Oud Mathenesse / Witte Dorp
Lennepstraat Vervolg pandenaanpak Schepenbuurt zuid
TG
Mogelijk vervolg adoptiewijkaanpak
Nota van uitgangspunten Vreelust/Horvathweg
GO
15-18
16-18
U
IP Vreelust/Horvathweg
BR
16
17
U
Intensivering gebruik Vreelust sportpark
BR
15
n.n.b.
O
+ bouwplannen
SO niet leidend in het proces (MO)
Pagina 14 van 15
Bijlage A: Stedelijke producten SO Bij het cluster Stadsontwikkeling worden naast de in dit uitvoeringsplan genoemde producten/activiteiten/programma’s ook een beperkt aantal stedelijke inspanningen uitgevoerd in de gebieden. Stedelijke programma’s voor de verschillende beleidsvelden: Verkeer en Vervoer • Programma Verkeer en Vervoer (onderhoud van de hoofdwegenstructuur) • Programma gericht op verbetering van verkeersveiligheid (o.m. aanpak van gevaarlijke locaties), • Programma Duurzame Mobiliteit (o.a. Rotterdam Elektrisch, waarbij particulieren oplaadinfrastructuur kunnen aanvragen voor een elektrisch voertuig) • Fietsplan, versterking van langzaam verkeerverbindingen (lange afstand fietsroutes door de stad) en fietsparkeervoorzieningen (o.a. bij OV haltes). • Parkeernota Toezicht gebouwen • Aanpak particuliere voorraad Duurzaam • Versnelling 010 (het verduurzaming woningen) • Uitvoering geven aan de subsidieregeling voor groene daken Vergroening • Inzet vergroening in specifieke gebieden (besluitvorming wordt voorbereid) Economie • Programma werklocaties (versterking vestigingsklimaat op bedrijventerreinen, kantoorgebieden en winkelstraten) • Aanpak winkelgebieden (versterking toekomstbestendige winkelgebieden, transformatie van gebieden die niet toekomstbestendig zijn) • Kantooraanpak (transformatie) • Clusteraanpak Food, Medical en Clean Tech Vastgoed •
•
Gemeentelijk vastgoed wordt alleen ingezet als het maatschappelijk meerwaarde oplevert voor de stad en haar bewoners. Het maatschappelijk vastgoed zoals scholen, gymzalen en buurthuizen blijven in het bezit van de gemeente Rotterdam. Er wordt wel gekeken naar een efficiënter gebruik van deze gebouwen. Dat kan leiden tot samenvoegen van functies en afstoten van gebouwen. Al het overige vastgoed in bezit van de gemeente wordt in principe afgestoten. Bij vastgoedontwikkelingen geldt dat alleen als de markt of maatschappelijke partners zelf niet in staat zijn een gewenste ontwikkeling te realiseren, de gemeente een project initieert. Om de kantoorleegstand te verkleinen wordt, indien passend op de locatie, meegewerkt aan transformatie van gebouwen met kantoorfunctie naar gebouwen met een andere bestemming.
Pagina 15 van 15
