Van straatschoffie tot crimineel: hoe pakken wij dit aan, nu en morgen?
15 februari 2011 De Fabrique, Maarssen
Nederland, Tilburg. Project Jong. 17 jarige kleine crimineel, verhandelt gsm’s, telefoons en andere kleine electronische spullen op straat. Foto Marcus Peters / Hollandse Hoogte
Uitnodiging
Uitnodiging Van straatschoffie tot crimineel: hoe pakken wij dit aan, nu en morgen? Dinsdag 15 februari 2011 De Fabrique te Maarsen De aanpak van de jeugdcriminaliteit staat al enkele jaren hoog op de agenda. De jeugdcriminaliteit is nog altijd een fors probleem. Met het programma Aanpak Jeugdcriminaliteit is in de afgelopen kabinetsperiode al veel geïnvesteerd in een verbetering van de aanpak van jeugdige delinquenten. Zo zijn de doorlooptijden in de jeugdstrafrechtketen sterk verbeterd, is er een landelijk instrumentarium voor risicosignalering en –taxatie ontwikkeld en uitgetest, zijn er door de Erkenningscommissie Gedragsinterventies Justitie een aantal veelbelovende programma’s erkend en zijn overal in Nederland netwerk- en trajectberaden voor nazorg na verblijf in een JJI operationeel. Ook de komende jaren staat aanpak jeugdcriminaliteit wederom hoog op de agenda
De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, de heer mr. F. Teeven MPM, zal de conferentie openen. Dr. Henk Ferweda zal aansluitend op de opening ingaan op ‘t belang van analyse voor de aanpak van jeugdcriminaliteit, nu en morgen. Op de conferentie zal niet alleen worden stilgestaan bij wat tot nu toe is bereikt. Ook kan worden gediscussieerd over thema’s die de komende jaren veel aandacht zullen krijgen. Het gaat daarbij onder meer om de aanpak van overlast door jeugdgroepen, betrekken van ouders bij de aanpak, het jeugd- en adolescentenstrafrecht en gesloten jeugdzorg versus verblijf in een JJI. Onder leiding van de dagvoorzitter Reinier ter Kuile, directeur Justitieel Jeugdbeleid van het ministerie Veiligheid en Justitie, kunt u hierover meepraten. Over een groot aantal onderwerpen zullen er workshops worden georganiseerd. Kortom een boeiende en interessante dag voor iedereen die binnen de jeugdstrafrechtketen een effectieve aanpak voor jeugdige delinquenten nastreeft. Bent u werkzaam bij politie, Halt, OM, ZM, Raad voor de Kinderbescherming, JJI, jeugdreclassering of onderzoeker op dit terrein, meldt u zich dan aan voor de conferentie op 15 februari 2011! Edward-John Kitselaar, Programmamanager Aanpak Jeugdcriminaliteit
Programma
Workshops
09.30 uur
Inloop
ochtenddeel:
10.00 uur
Welkom door staatssecretaris mr. F. Teeven MPM
10.20 uur 11.00 uur
Inleiding - dr. H. Ferwerda, Noodzaak van een goede analyse voor de aanpak van nu en morgen
3) Werkstraffen
Workshop ronde 1a
5) Doorlooptijden
12.00 uur
Workshop ronde 1b
6) Redesign Toezicht Jeugd
12.45 uur
Lunch
middagdeel:
13.30 uur
Plenaire sessie
14.00 uur
Hoorcollege c.q. Workshop ronde 2a
15.00 uur
Hoorcollege c.q. Workshop ronde 2b
15.45 uur
Afsluiting door directeur-generaal Preventie-, Jeugd en Sanctiebeleid, mevr. drs. E.M. ten Hoorn Boer
16.30 uur
Borrel
1) Landelijk Instrumentarium Jeugstrafrechtketen 2) Prokid/12-
4) Gedragsinterventies
Hoorcollege ontwikkelingen toekomst 1) Overlast en jeugdgroepen 2) Herijking jeugdstrafprocesrecht/adolescentenstrafrecht 3) De toegevoegde waarde van het jeugdstrafrecht 4) JJI’s & gesloten jeugdzorg 5) Betrokkenheid ouder
Workshops OCHTEND
Toelichting op de workshops
We vragen u aan te geven zowel voor de ochtend als voor de middag welke workshop uw voorkeur heeft. U heeft de keuze in de ochtend 2 workshops te volgen en in de middag 1 workshop. In de middag wordt tevens een Hoorcollege voor een ieder gehouden. We zullen proberen zo veel mogelijk aan uw wensen tegemoet te komen, maar wees snel want het aantal plaatsen per workshop is beperkt.
1 OCHTEND
Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen Tot eind februari 2011 wordt het Landelijk instrumentarium jeugdstrafrechtketen (LIJ) uitgetest in een tweetal pilotgebieden. Het LIJ is een samenhangend pakket van instrumenten om jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd, systematisch te screenen, signaleren en risico’s te taxeren. Tijdens deze workshop gaat een aantal medewerkers uit het pilotgebied in op hun ervaringen. Vervolgens brengen de workshopdeelnemers samen met projectadviseur Martijn van Dam in beeld wat het LIJ betekent voor de verschillende organisaties in de jeugdstrafrechtketen.
2
Prokid/ 12-
De politie komt vanuit haar politiële jeugdtaak in aanraking met kinderen jonger dan 12 jaar die strafbare feiten plegen. Twaalfminners kunnen niet strafrechtelijk worden vervolgd. Om toch te kunnen ingrijpen wordt er gewerkt aan het registreren, vroegtijdig signaleren en doorverwijzen van deze jongeren. Om risicojongeren vroeg op te sporen is een wetenschappelijk onderbouwd risicosignaleringsinstrument ontwikkeld voor het onderkennen van zorgsignalen bij kinderen jonger dan 12 jaar: het ProKid Signaleringsinstrument 12-. Het instrument geeft een actuele risicotaxatie op basis van gegevens uit het Politiesysteem en het woonadres van de jongere. Tijdens de workshop wordt aan de hand van een casus getoond hoe het instrument nu precies werkt en hoe de uitkomst van het instrument vervolgens wordt opgepakt door politie en Bureau Jeugdzorg.
3
4
Gedragsinterventies
Sinds begin 2010 wordt in het kader van het programma Aanpak Jeugdcriminaliteit ingezet op het het vergroten van de effectiviteit van werkstraffen. Om mogelijke quick wins en maatregelen voor langere termijn in kaart te brengen worden expertmeetings en simulatiesessie uitgevoerd waarin de effecten van de mogelijke maatregelen zijn gemeten. Tijdens de workshop zal middels 2 vraagstellingen worden getoetst of met de maatregelen die uit de expertmeetings en simulatiesessies zijn voortgekomen, de goede weg is ingeslagen.
Het is van belang dat jongeren die een gedragsinterventie behoeven een door de Erkenningscommissie erkende gedragsinterventie opgelegd krijgen. Momenteel wordt gewerkt aan een palet van 21 verschillende interventies, waarvan er nu 18 (voorlopig) zijn erkend. In de workshop staat de uitvoering van gedragsinterventies centraal, zowel ambulant als intramuraal. Met andere woorden: wat betekent de uitvoering van een erkende gedragsinterventie in het kader van een leerstraf van de Raad voor de Kinderbescherming en tijdens het verblijf in een justitiële jeugdinrichting? Medewerkers van de programma’s WSART en Leren van Delict gaan in op de eerste resultaten en ervaringen.
OCHTEND
Werkstraffen
5
Doorlooptijden
OCHTEND
Snelle en effectieve uitvoering van straffen en maatregelen is belangrijk bij het terugdringen van recidive. Het doel van het project doorlooptijden is dat een jongere, door het behalen van de Kalsbeeknormen, snel een sanctie krijgt opgelegd en deze uitvoert. Binnen het project is de afgelopen jaren aandacht uitgegaan naar good practices die de doorlooptijden kunnen versnellen, knelpunten die de doorlooptijden kunnen belemmeren en het vormgeven van het ideaaltypisch proces OM/ZM. Tijdens de workshop zal op interactieve wijze aandacht worden besteed aan het borgen van de good practices die in de loop van de tijd door de verschillende ketenpartners naar voren zijn gebracht. Tevens zal het informatiepakket met good practices, dat door de projectgroep is samengesteld, onder de aandacht worden gebracht.
6
Redesign Toezicht Jeugd
Afgelopen jaren is de belangstelling voor het toezicht van de Jeugdreclassering aanmerkelijk toegenomen. Zo is er onderzoek verricht naar de uitvoeringspraktijk van het toezicht. Inmiddels zijn er een aantal initiatieven gestart om tot verbeteringen te komen. Verbetering van het toezicht is ook binnen de volwassenenreclassering een belangrijke prioriteit. De afgelopen jaren is er gewerkt aan een nieuwe systematiek van toezicht. Binnen het programma Aanpak Jeugdcriminaliteit zal worden bezien welke onderdelen van de systematiek van het volwassenenreclasseringstoezicht toegepast kan worden op een nieuw op te stellen concept van toezicht op jeugdige delinquenten. Hierbij zal eveneens de verbinding worden gelegd met de reeds lopende intiatieven.
Workshops MIDDAG
1
2
Herijking jeugdstrafprocesrecht/ adolescentenstrafrecht:
Jongeren houden zich regelmatig in groepsverband op. Soms zorgt een groep voor hinderlijk, overlastgevend dan wel crimineel gedrag. Deze problematische jeugdgroepen vragen om inzet van politie (ordehandhaving maar ook recherche) en/ of het OM. Hinderlijke en overlastgevende groepen zijn vooral een zorg voor de politie, terwijl leden van criminele groepen door het OM worden aangepakt. Maar ook binnen overlastgevende groepen bevinden zich criminele jongeren. Het is dus wenselijk dat juist ten aanzien van de overlastgevende groepen een nauwe samenwerking plaatsvindt tussen politie en OM, zodat de politie - in het kader van een persoonsgerichte aanpak - tijdig het stokje kan overdragen aan het OM. De rol van de veiligheidshuizen is daarbij van belang. Hoe kan de concrete samenwerking op het grensvlak van ordehandhaving en opsporing/vervolging het beste gestalte krijgen?
In het regeerakkoord van het huidige kabinet is aangegeven dat er een adolescentenstrafrecht voor 15 tot 23 jarigen zal komen. Recent is door de wetenschap de discussie hierover geopend, onder andere vanuit neuropsychologisch oogpunt. Daarbij wordt ervoor gepleit om meer dan nu het geval is voor jongvolwassenen rekening te houden met hun ontwikkeling. De leeftijdsgrenzen zoals die op dit moment in het jeugdstrafrecht worden gehanteerd worden hiermee ter discussie gesteld. Onder andere wordt aanbevolen om tot een apart adolescentenstrafrecht te komen. Mevrouw Uit Beijerse, universitair docent straf(proces) recht, in de workshop stil staan bij dit thema.
MIDDAG
Overlast en jeugdgroepen:
3
De toegevoegde waarde van het jeugdstrafrecht
MIDDAG
In de samenleving lijkt sprake van een verminderde tolerantie ten opzichte van normoverschrijdend gedrag van jeugdigen. Het kabinet wil naast criminaliteit ook overlast aanpakken en komt in dat kader met speciale maatregelen ter bestrijding van overlast van jeugdigen. Als gevolg van deze toegenomen behoefte aan repressie, zijn leedtoevoeging, vergelding en generale preventie meer in beeld gekomen als doelen van de jeugdstrafrechttoepassing. Tijdens de workshop, onder leiding van mevr. L. Dubbelman, jeugdofficier, gaat de aandacht uit naar de groep jeugd bij wie niet of nauwelijks sprake is van een recidiverisico en/of zorg. Voorkomen dient te worden dat deze groep schade oploopt door (te zwaar) overheidsingrijpen. In dit kader staat de vraag centraal of we het strafrechtelijk kader wel altijd nodig hebben om deze jeugdigen te corrigeren. Welke toegevoegde waarde heeft de toepassing van het jeugdstrafrecht als door herstelbemiddeling en schadevergoeding de relatie met het slachtoffer/de gedupeerde hersteld kan worden?
4
JJI’s & gesloten jeugdzorg
Vanaf het moment dat de gezamenlijke Inspecties in 2007 een hard oordeel velden over de kwaliteit van de justitiële jeugdinrichtingen, hebben alle JJI’s zich fors ingespannen om verbeteringen van de kwaliteit tot stand te brengen. Eind 2010 is een positief rapport van de Inspecties verschenen waarin zij concluderen dat deze inspanningen een sterke verbetering op alle risicogebieden te zien geven. Bij de gesloten jeugdzorg leek de geschiedenis zich in 2009 te herhalen. Het negatieve beeld dat er in JJI’s niet of kwalitatief onvoldoende zou worden behandeld en jeugdigen te laat de hulp krijgen die ze nodig hebben, blijft hardnekkig in stand. Aan de hand van de vragen hoe de kwaliteit van behandeling en begeleiding in deze (jeugdzorg) instellingen er op dit ogenblik uitziet en wat er voor de toekomst nog op stapel staat om de bereikte kwaliteitsverbeteringen in deze instellingen te behouden, zal de heer Bedeaux, voorzitter Raad van Bestuur van Avenier, deze workshop leiden.
5
info
In het Veiligheidshuis te Utrecht wordt een pilot uitgevoerd met als doel de vrijwillige betrokkenheid van de ouder bij de strafzitting van zijn of haar kind te vergroten door middel van betere voorlichting en door hen (en de jeugdige) actiever bij de zitting te betrekken. Daarnaast zijn er ontwikkelingen gaande (de Salduzregeling, in werking treding Wet versterking positie slachtoffers op 1 januari 2011 en ontwikkeling van een pakket interventies “Ouders van Tegendraadse Jeugd” in opdracht van V&J/VWS) die van invloed zijn op de betrokkenheid van de ouder. Tijdens de workshop zal mevr. mr. Rietveld, jeugdrechtadvocate, ingaan op deze recente ontwikkelingen.
Datum 15 februari 2011, 09.30 - 17.00 uur.
MIDDAG
Betrokkenheid ouder
Locatie De Fabrique Westkanaaldijk 7 3542 DA Utrecht Kosten Deelname aan het congres is gratis.
De uiterste inschrijfdatum is: 1 februari 2011. Inhoudelijke informatie: Directie Justitieel Jeugdbeleid Maaike Zwijnenburg (070) 370 17 09 Informatie aanmelding/ organisatie Mw. Jette Neeteson (070) 370 73 12
[email protected]
Aanmelden U kunt zich aanmelden via de website http://formulieren.justitie.nl/conferentiejeugdcriminaliteit
Dit is een uitgave van: Ministerie van Veiligheid en Justitie Directie Justitieel Jeugdbeleid Postbus 20301 | 2500 eh Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj December 2010 | Publicatienr: j-5748
