Inhoud. 5.4 Hoe pakken wij het aan? 15. Hoofdstuk 6 Gespecialiseerde zorg 16. Samenvatting

Inhoud Samenvatting

3

Hoofdstuk 1

Inleiding

4

1.1 1.2

4 4

1.3 1.4

Aanleiding De plaats van het meerjarenbeleidsplan in de beleidscyclus Zorg in samenhang De opzet van het Meerjarenbeleidsplan

Hoofdstuk 2

Basiskwaliteit

6

2.1 2.2 2.3

Inleiding Wat doen wij nu Wat willen wij in 2011 bereiken

6 6 6

Hoofdstuk 3

Eigen kracht

8

3.1 3.2 3.3 3.4

Inleiding Wat doen wij nu Het beeld in 2013 Hoe pakken wij het aan?

8 8 8 9

Hoofdstuk 4

Zorg in de wijk

10

4.1 4.2 4.3 4.4


10 10 10 12

Hoofdstuk 5

Kleinschalige zorg

14

5.1 5.2 5.3

Inleiding Wat doen wij nu Het beeld in 2013

14 14 14

5 5

5.4

Hoe pakken wij het aan?

15

Hoofdstuk 6

Gespecialiseerde zorg

16

6.1 6.2 6.3 6.4


16 16 16 18

Hoofdstuk 7

Medewerkers die het verschil make

19

7.1 7.2 7.3 7.4


19 19 19 21

Hoofdstuk 8

Een organisatie die werkt voor de zorg?

23

8.1 8.2 8.3 8.4


23 23 23 26

Samenvatting

adequate doorplaatsing vanuit het ziekenhuis, het beter gebruik maken van voorzieningen in de buurt, bijvoorbeeld voor mensen met een verstandelijke beperking, en de ontwikkeling van onze verzorgingshuizen tot open buurtgerichte voorzieningen. Domotica en “zorg op afstand” dragen bij de autonomie van clienten.

In het meerjarenbeleidsplan 2011 – 2013 van Cordaan is aangegeven welke resultaten Cordaan de komende jaren wil bereiken.

Kwaliteit van de zorg valt of staat met de inzet, expertise en betrokkenheid van medewerkers en het team. Er wordt dan ook veel van medewerkers in de zorg gevraagd. Om deze reden is een goed personeelsbeleid van vitaal belang voor de toekomst van Cordaan.

De basis van het meerjarenbeleidsplan wordt gevormd door het belang de zorg van Cordaan op een structureel hoger niveau te brengen. Dit gebeurt onder andere door zorginhoudelijke knelpunten aan te pakken, de zorgcyclus op cliënt-, team- en organisatieniveau te versterken, uitbouw van het persoonlijk begeleiderschap, aandacht voor bejegening, samenwerking en communicatie en verbetering van het woon- en leefklimaat.

Cordaan maakt zich de komende jaren sterk om de “eigen kracht” van cliënt en familie te versterken. Hierbij gaat het om het vergroten van de zelfredzaamheid van cliënten, zelfmanagement bij specifieke aandoeningen, ondersteunen van mantelzorgers en het vergroten van de inzet door vrijwilligers. Met het thema “Zorg in de wijk” wil Cordaan ondersteuning en zorg dichter bij mensen brengen. Onderdeel hiervan is een duidelijke positionering van de wijkverpleegkundige, versterking van de relatie met de huisarts en andere partijen in de buurt,

De komende drie jaar zal Cordaan ook een krachtige impuls geven aan de ontwikkeling van “kleinschalige zorg”. In navolging van VGZ en GGZ realiseren wij in de sector V&V een 14-tal schaalverkleiningsprojecten. Daarnaast worden de laatste kleinschalige VGZ-locaties opgeleverd en vindt uitbreiding van het kleinschalige aanbod op het terrein van de GGZ plaats.

In 2013 zijn forse stappen gezet om het intramurale aanbod van klassieke voorzieningen te transformeren naar een vernieuwend aanbod op het terrein van intensieve zorg. In de sector V&V ontwikkelen de verpleeghuizen zich de komende jaren tot een aantal centra voor specialistische zorg en herstelzorg en worden de relaties met de ziekenhuizen geïntensiveerd. In de gehandicaptenzorg is de ondersteuning en behandeling rondom specifieke cliëntgroepen (bijvoorbeeld Jeugd, LVG-cliënten) gebundeld.

Datgene wat Cordaan voor cliënten wil betekenen en in dit meerjarenbeleidsplan is uitgewerkt, vraagt om een andere visie op sturen en leiderschap. Grotere autonomie voor teams om te doen wat nodig is. Een groter accent op zorginhoudelijk leiderschap. Een steviger positie voor behandelaars en modernisering van de aansturing van grootschalige voorzieningen.

Meerjarenbeleidsplan Cordaan 2011 – 2013

3

Hoofdstuk 1: 1.1

over een dergelijk programma. Het programma wordt opgesteld in nauw overleg met cliënten, familie en medewerkers.

Inleiding

Visie als basis1

In de zorg gaat het om wat wij nu voor cliënten betekenen. Maar de wereld staat niet stil. Mensen die in de toekomst een beroep doen op zorg stellen andere eisen, waarmee je als zorgorganisatie rekening wilt houden. Nieuwe technieken en mogelijkheden dienen zich aan. Veranderende ideeën over zorg en behandeling vragen om andere expertise. Het beleid van overheid en financiers is van invloed op het beleid van organisaties als Cordaan. Daarom is het belangrijk dat zorgorganisaties zich een beeld vormen van hun toekomst. Een beeld waar je als organisatie naar toe wilt. Dit toekomstbeeld is uitgewerkt in de visie van Cordaan “Zorg Dichtbij”. Maar visie alleen is niet genoeg. In dit meerjarenbeleidsplan van Cordaan vertalen wij de visie naar concrete doelen en hoe wij deze willen bereiken. Wat moeten wij vandaag en morgen doen om onze visie te realiseren. 1.2

Jaarplan en begroting 2011 vormen de eerste fase van de uitvoering van het meerjarenbeleidsplan. Het jaarplan wordt per regio en bedrijfsondersteunend onderdeel uitgewerkt in een werkplan 2011. In deze werkplannen is aangegeven welke concrete activiteiten in 2011 plaatsvinden met het doel de in het jaarplan genoemde resultaten te realiseren. Om te bevorderen dat deze werkplannen een vergelijkbare opzet hebben wordt hiervoor een vast format opgesteld. In onderstaand schema is de samenhang tussen de verschillen “elementen van de beleidscyclus” schematisch weergegeven.

Programma Thuiszorg Meerjarenbeleidsplan 2011 - 2013

Programma V&V Programma VGZ/GGZ

Het meerjarenbeleidsplan in de beleidscyclus

Het Meerjarenbeleidsplan maakt deel uit van de beleidscyclus van Cordaan. Het meerjarenbeleidsplan is het startpunt van de beleidscyclus. Met het oog op de uitvoering van het meerjarenbeleidsplan wordt voor elke sector een sectorprogramma opgesteld. In dit programma wordt per sector aangegeven op welke wijze het meerjarenbeleidsplan de komende jaren wordt uitgevoerd. Er komen programma’s voor de sectoren Thuiszorg, V&V en VGZ/GGZ. In het eerste kwartaal van 2011 beschikt elke sector

Jaarplan 2011

Jaarplan 2012

Jaarplan 2013

Werkplannen 2011 regio’s en bo

Werkplannen 2012 regio’s en bo

Werkplannen 2013 regio’s en b.o.

Managementrapportage



1

In een afzonderlijk document is relevante achtergrondinformatie verwerkt. Dit document is op aanvraag beschikbaar


4

Per kwartaal wordt de voortgang van de uitvoering van het jaarplan in beeld gebracht, zodat zonodig gericht kan worden bijgestuurd. De kwartaalrapportages worden betrokken bij het opstellen van het jaarplan van het daaropvolgende jaar. Door middel van een jaarverslag wordt maatschappelijke verantwoording over de behaalde resultaten afgelegd.

1.3

Basiskwaliteit

Eigen kracht

Zorg in samenhang

Zorg in de wijk

De opbouw van ons zorgaanbod begint bij waarvoor iedereen zelf verantwoordelijk is. Cordaan wil door een aantal hoogwaardige activiteiten, in aansluiting op onze eigen expertise, de eigen kracht van de cliënt en zijn omgeving versterken. Dat geldt ook voor diegenen die het dichtst bij de client zijn betrokken, bijvoorbeeld als mantelzorger. Als professionele zorg nodig is, bieden wij deze zo veel mogelijk in de eigen omgeving van cliënten. Indien mogelijk samen met de omgeving van de cliënt. Dus niet alleen gericht op de cliënt, maar ook op de versterking van alle betrokkenen om de cliënt heen. Wij bieden onze zorg aan in de directe woonomgeving van cliënten: thuis of in eigen buurt of wijk. Ook als het gaat om specialistische zorg. Wij werken hierbij nauw samen met de andere hoofdrolspelers in de eerste lijn en in het bijzonder de huisarts. In een aantal situaties is complexe zorg nodig die niet op het niveau van de wijk geboden kan worden. Deze zorg leveren wij dan vanuit zogenaamde expertisecentra. Tenslotte is ook de samenwerking met het ziekenhuis van cruciaal belang. In onderstaande afbeelding is onze benadering schematisch weergegeven.

• • • • •

Zelfredzaamheid en zelfmanagement van mensen vergroten In aansluiting op onze eigen expertise Thuiszorg, V&V, VGZ en GGZ Informatie, advies, trainingen en respijtzorg mantelzorgers Betrekken vrijwilligers

• Sterk zorginhoudelijke leiderschap met visie op de toekomst • Kwaliteit op de agenda van team, teammanager en directie • Focus op methodisch werken • Gerichte risico-aanpak • Woonlocaties met een goed en prettig leef- en werkklimaat • Driehoek cliënt, huisarts, thuiszorg • Versterking sociaal netwerk door activiteiten gericht op ontmoeting, gezelligheid en activering • Kleinscha lige woonmogelijkheden in de wijk • Aansluiting op zorg vanuit expertisecentrum

Kleinschalige zorg

• • • •

14 kleinschalige woonlocaties Uitbreiding kleinschalige zorg in grotere woonlocaties Focus op woonklimaat Borging verpleegtechnisch en medisch handelen

Centrum voor specialistische zorg pagina 9 en herstelzorg

• • • •

Innovatief klinisch, poliklinisch en ambulant aanbod Beperkt aantal centra Regionale en waar nodig stedelijke functie Nauwe samenwerking met ziekenhuizen

1.4

9

De opzet van het Meerjarenbeleidsplan

Om inhoud te kunnen geven aan nieuwe concepten van zorg moet de basiskwaliteit van zorg op orde zijn. Daarom komt dit onderwerp als eerste aan bod. “Eigen Kracht”, “Zorg in de wijk”, Kleinschalige Zorg” en “Specialistische Zorg” worden in de hoofdstukken 3 tot en met 6 uitgewerkt. In de hoofdstukken 7 en 8 staan de ontwikkeling van ons personeelsbeleid en de organisatie centraal.


5

Hoofdstuk 2: 2.1

Basiskwaliteit

Inleiding

De basiskwaliteit van zorg vormt het fundament voor alle zorginhoudelijke ontwikkelingen, zoals deze in dit meerjarenbeleidsplan aan de orde komen. Onder andere onderzoeken door de Inspectie laten zien dat er met betrekking tot de basiskwaliteit tússen sectoren en bínnen sectoren tussen locaties en teams soms aanzienlijke verschillen bestaan. Daarom is gerichte aandacht voor ontwikkeling en borging van de basiskwaliteit noodzakelijk.

2.2

Wat doen wij nu

Bij de uitwerking van de regiovorming is een aantal projecten gestart gericht op de ontwikkeling van de kwaliteit van zorg binnen de sectoren Thuiszorg, V&V, VGZ en GGZ. Concreet gaat het hierbij om: Invoering normen verantwoorde zorg Invoering van CQ-meting op basis waarvan het oordeel van cliënten en familie systematisch in beeld wordt gebracht Invoering van persoonlijk begeleiderschap in de sector V&V Certificering op basis van een van het HKZ systeem afgeleid kwaliteitssysteem MIC-beleid Harmonisatie BIG-beleid Uitwerking en uitvoering van het kwaliteitswerkplan en het veiligheidsbeleid

In 2010 is het programma "De Werkvloer Centraal"gestart in de regio Midden. In 2011 wordt dit programma naar de andere regio's uitgerold. Kern van de aanpak is dat per team in beeld wordt gebracht welke knelpunten teamleden en leidinggevenden willen aanpakken om de zorg te verbeteren. Vervolgens wordt op teamniveau nagegaan welke acties hier voor nodig zijn en wat het team hier zelf aan kan bijdragen. Na een bepaalde periode wordt nagegaan in hoeverre de ingezette verbeteracties zijn uitgevoerd en hoe cliënten, teamleden en leidinggevenden de gerealiseerde verbeteringen ervaren. Met het doel om de facilitaire dienstverlening veel dichter bij het zorgproces te laten aansluiten en beter af te stemmen op de keuzes van cliënten is in de tweede helft van 2010 een nieuw concept “Als Thuis” voorbereid. In 2011 wordt onder deze noemer hard gewerkt aan de nieuwe visie op de organisatie en de dienstverlening van Facilitaire Zaken binnen Cordaan. Die visie sluit aan bij de visie op kleinschalig wonen: de zorg wordt rondom de cliënt vormgegeven in een herkenbare en huiselijke omgeving met een zo groot mogelijke keuzevrijheid voor de cliënt.

2.3

Wat willen wij in 2011 bereiken

In 2011 is de basiskwaliteit in alle sectoren structureel op orde. Onder basiskwaliteit wordt in dit verband verstaan: De inhoud van de zorg voor iedere cliënt is – binnen het financiële kader van de CIZ indicatie - vastgelegd in een persoonlijk plan, de inhoud van de zorg is hierop afgestemd, de resultaten worden gemonitord en zijn vervolgens weer input voor de bijstelling van het persoonlijk plan. Persoonljk begeleiders, zorgcoördinatoren en, indien van toepassing, behandelaars communiceren zorgvuldig over


6

inhoud en uitvoering van het persoonlijk plan met cliënt en familie Elk team beschikt over voldoende en goed gekwalificeerde teamleden. Hierbij nemen kwaliteit en beschikbaarheid van persoonlijk begeleiders (V&V, VGZ en GGZ) en zorgcoördinatoren (Thuiszorg) een centrale plaats in Elk team beschikt over een helder kwaliteitsbeeld over welke vorm van zorg voor de cliënten van het team het beste werkt. Met andere woorden: er is een gedeeld beeld met betrekking tot de te kiezen aanpak in de ondersteuning, de benodigde competenties van medewerkers, de te kiezen aanpak in de ondersteuning en de wijze waarop met dilemma’s in de zorg wordt omgegaan Het team bespreekt periodiek rapportage over cliëntenoordelen, incidenten, klachten en algemene kwaliteitsinformatie. De leerpunten van deze besprekingen worden meegenomen in het werk Op het niveau van regio en sector is de geaggregeerde informatie input voor het beleid. Concreet gaat het hierbij om: o Methodiekontwikkeling o Opleidingsprogramma o Ontwikkeling van bestaande en nieuwe vormen van zorg o Zorginkoop o Marketing Het woon- en leefklimaat in de grootschalige locaties in de GGZ, VGZ en V&V is substantieel verbeterd, waarbij de wensen van cliënten en familie een belangrijke rol spelen. Het nieuwe concept voor facilitaire dienstverlening “Als Thuis” neemt hierbij een belangrijke plaats in. In de gehandicaptenzorg wordt gestart met het project “Gezond Leven” gericht op een meer gezonde levensstijl van cliënten. De diëtisten van de afdeling VVDA kunnen hieraan een bijdrage leveren.

Visie, meerjarenbeleid en sectorprogramma worden op een interactieve wijze met managementteam en zorgteams besproken. Op organisatieniveau wordt het cyclisch werken ondersteund door: o Eénduidige en gedigitaliseerde opzet van het persoonlijk plan (ECD) en huisartseninformatiesysteem (HIS) o Gestandaardiseerde en Cordaanbrede protocollen en handelingsinstructies o Gestandaardiseerde melding, registratie en rapportage met betrekking tot klachten, incidenten en calamiteiten. o Rapportage en monitoringssysteem In de periode 2012/2013 worden de hierboven genoemde elementen verder binnen de bestaande werkwijze geborgd.


7

Hoofdstuk 3:

3.1

Eigen kracht

Inleiding

Wij willen met onze kennis en ervaring eraan bijdragen dat de eigen kracht van ouderen en mensen met een beperking wordt versterkt. Dat geldt ook voor hen die in hun leven een belangrijke rol vervullen: familie, mantelzorgers en anderen die direct betrokken zijn. Het is belangrijk dat mensen zich zo goed en zo lang mogelijk zelf kunnen redden, maar ook dat zij elkaar kunnen ontmoeten en mee kunnen doen. Dat geldt in het bijzonder voor de integratie van mensen met een verstandelijke beperking en mensen die langer durende psychiatrische zorg nodig hebben. Niet alleen als mensen thuis wonen, maar zeker ook als zij in een kleinschalige woonvoorziening wonen of in een verpleeghuis verblijven. Te lang heeft in de zorg het zwaartepunt gelegen op uitsluitend de formele zorg. Cordaan wil de komende jaren op dit terrein een nieuw en vernieuwend concept neerzetten, waarbij nadrukkelijk gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheden die het welzijnswerk, woningcorporaties, maar ook MEE kan bieden.

3.2

Wat doen wij nu

Cordaan levert dit moment op verschillende terreinen een onderscheidende bijdrage om de eigen kracht van mensen te versterken: Wij organiseren een groot aantal activiteiten, dat erop is gericht om zo lang mogelijk gezond thuis te blijven wonen. Voorbeelden hiervan zijn: Meer Bewegen voor ouderen, Alzheimercafés,

3.3

buurtrestaurants, klussenteams. Vrijwilligers van Stichting Prisma organiseren activiteiten op het gebied van sport, vrije tijd en uitgaan voor mensen met een verstandelijke beperking. Meer dan 2500 vrijwilligers zijn nauw betrokken bij een breed scala aan activiteiten die voor cliënten van wezenlijk belang zijn. Dat geldt ook voor de inzet van mantelzorgers en familie. Markant heeft zich tot een stedelijk expertisecentrum op het terrein van ondersteuning van mantelzorg ontwikkeld. Een ander voorbeeld is Stichting Prisma. Stichting Prisma heeft zich gespecialiseerd in het, samen met vrijwilligers, organiseren van activiteiten voor mensen met een verstandelijke beperking. Enkele regio’s zijn betrokken bij projecten gericht op het versterken van het netwerk van cliënten, zowel cliënten die thuiswonen als bewoners van verzorgingshuizen. Cordaan Jeugd heeft het zogenaamde Moedernetwerk opgezet gericht op empowerment van moeders met een niet Nederlandse culturele achtergrond. Wij hebben in onze voorzieningen uitstekende mogelijkheden om het aanbod op het welzijnsterrein uit te breiden. Niet alleen door ons zelf, maar ook voor activiteiten door derde partijen. Het is dan ook geen wonder dat in veel van onze voorzieningen een groot aantal recreatieve en culturele activiteiten plaatsvindt. Daarmee dragen wij bij aan de inrichting van woonservice wijken.

Het beeld in 2013

Om invulling te geven aan een samenhangend aanbod gericht op het vergroten van de “eigen kracht” ontwikkelt Cordaan een programmatische aanpak.


8

In 2013 beschikt Cordaan over een lopend programma gericht op het vergroten van de eigen kracht van ouderen, mensen met een verstandelijke beperking en cliënten die op langer durende psychiatrische begeleiding zijn aangewezen en hun familie onder voorwaarde dat hiervoor toereikende middelen beschikbaar komen.

3.4

In het onderstaande schema is een fasering op hoofdlijnen weergegeven. 2011

Het programma bestaat uit verschillende activiteiten afgestemd op de groep waarop deze zijn gericht

Het programma is gericht op vergroten van zelfredzaamheid, zelfmanagement en activering bij specifieke aandoeningen.

In het verlengde van het voorgaande heeft Cordaan haar bestaande activiteiten, gericht op ondersteuning van mantelzorgers, uitgebreid met mogelijkheden om als mantelzorgers tijdelijk op respijtzorg te kunnen terugvallen. Ook organiseert Cordaan trainingen gericht op zorg gerelateerde vaardigheden. In elke regio zijn met de betrokken welzijnsorganisaties afspraken gemaakt om het activiteitenaanbod op dit terrein gezamenlijk te ontwikkelen. . Elke regio heeft met de stadsdelen een stabiele subsidierelatie ontwikkeld op basis waarvan een zo duurzaam mogelijk perspectief gerealiseerd kan worden.


Cordaan Zorgondersteuning ontwikkelt in 2011, in aansluiting op lopende initiatieven, een programma en uitvoeringsplan gericht op het vergroten van zelfredzaamheid en zelfmanagement van cliënten, ondersteuning mantelzorgers en versterking vrijwilligerswerk binnen Cordaan. Hierbij wordt in het bijzonder uitgewerkt hoe cliënten en familie met een niet Westerse culturele achtergrond beter bereikt kunnen worden. Op basis van dit programma worden in het bijzonder de activiteiten van Stichting Prisma en Markant verbreed gericht op behoud en uitbreiding van het aantal vrijwilligers.

2012 Het programma “Eigen Kracht” wordt onder verantwoordelijkheid van de sectordirecties Thuiszorg, V&V en VGZ/GGZ in elke regio in uitvoering genomen.

2013 Op basis van de opgedane ervaringen wordt het programma “Eigen Kracht” in elke regio verder uitgerold.


9

Hoofdstuk 4: 4.1

Zorg in de wijk

Inleiding

Ouderen willen zo lang mogelijk thuis wonen, ook als er zorg nodig is. Wanneer dit niet langer gaat, geven zij vaak de voorkeur aan een aangepaste woning in hun eigen buurt of wijk. Mensen met een verstandelijke beperking kiezen, als dat kan, al langer voor een eigen appartement of een kleinschalige woonvoorziening in de buurt. Veel mensen die zijn aangewezen op psychiatrische ondersteuning maken een vergelijkbare keuze. De eigen buurt is belangrijk. Er zijn relaties met buren, familie, vrienden en kennissen. Zij vormen de sociale omgeving. Het is ook vaak de historische context van waaruit mensen leven: dat biedt houvast. Mensen doen vaak een beroep op hun sociale omgeving, bijvoorbeeld als er hulp of zorg nodig is. Onze zorg sluit aan op deze behoefte. En op de eigen kracht van mensen. De buurt is ook de plek waar initiatieven kunnen ontstaan, bijvoorbeeld een eetgroep, gezamenlijk sporten/bewegen, een klussenteam of een initiatief om een gezamenlijk woonproject te beginnen. Dergelijke initiatieven willen wij graag ondersteunen. Zorg dicht bij mensen in aansluiting op initiatieven van stadsdelen en andere partners. Dit onderwerp staat in dit hoofdstuk centraal.

4.2

Wat doen wij nu

Cordaan heeft in 60% van de wijken een thuiszorgteam. Het team biedt hulp bij het huishouden of verpleging, verzorging en begeleiding thuis. Daarnaast biedt Cordaan als enige in Amsterdam

een aantal gespecialiseerde vormen van thuiszorg aan. Op dit moment worden de mogelijkheden onderzocht dat de thuiszorgteams ook zorg leveren aan ouderen in onze verzorgingshuizen. In veel wijken in Amsterdam wonen cliënten met een verstandelijke beperking. Zij worden door een VGZ-team begeleid. Er zijn ook werkprojecten waarbij mensen met een verstandelijke beperking een bijdrage leveren aan de leefbaarheid van de wijk, bijvoorbeeld groenonderhoud en klussendiensten. Tenslotte wonen in een beperkt aantal wijken cliënten die op langdurige psychiatrische zorg zijn aangewezen. Ook voor hen is een specifiek team beschikbaar. In een aantal woonzorgcentra binnen Cordaan zijn uiteenlopende initiatieven genomen om een activiteitenaanbod tot stand te brengen waarbij ook de buurt actief is betrokken. Ten behoeve van de invoering van het concept van de wijkgerichte zorg zijn door het ministerie van VWS in het kader van het programma “De zichtbare schakel” aan Cordaan extra middelen toegekend. Deze extra middelen bieden mogelijkheden om onder andere in de relatie met de huisarts te investeren. Zorg op afstand zal er in de toekomst aan bijdragen dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen.

4.3

Het beeld in 2013

Eind 2013 is in het gehele werkgebied van Cordaan het concept van “Zorg in de wijk” gerealiseerd. Bij het concept van wijkgerichte zorg gaat het in beginsel om een aantal samenhangende elementen. Vanzelfsprekend hangt de inhoud van het aanbod af van de mate waarin Cordaan in een bepaalde wijk is vertegenwoordigd, de vraag van de mensen in de buurt en de


10

beschikbare financiële mogelijkheden. In de onderstaande afbeelding is het aanbod in de wijk schematisch weergegeven.

Zorg in de wijk Kleinschalige woonmogelijkheden

Woonmogelijkheden In een grootschaliger setting

Breed pakket aan ICT toepassingen

Dagactiviteiten

Buurtcentrum

b. Wijkzorgteam

Thuis Specialist Ouderengeneeskunde/ Paramedici

Huisarts Cliënt

1ste

lijns gezondheidscentrum

Wijkverpleegkundige

Wijkrestaurant

Ouderinitiatieven

Familie Herstelzorg

Gespecialiseerde thuiszorg

Wijkzorgteam

Palliatieve zorg

Overige behandelaars

voor alle huisartspraktijken in de wijk een vast aanspreekpunt op het terrein van: Wijkverpleegkundige zorg Gespecialiseerde thuiszorg, zoals diabetesverpleegkunde Activiteiten op het gebied van ontmoeting en participatie Consultatie en advies door de specialist ouderengeneeskunde Beschermde woonvormen Spoedeisende (tijdelijke) opname in verpleeg- of verzorgingshuis

Expertisecentrum Intensieve zorg met verblijf

a. Huisarts en eerste lijn

De huisarts speelt een sleutelrol in de wijk. Hij of zij is verantwoordelijk voor de basiszorg. In veel gevallen is de huisarts aangesloten bij een huisartsenpraktijk. Steeds vaker maakt de huisartsenpraktijk deel uit van een gezondheidscentrum, waar bijvoorbeeld ook een apotheek, fysiotherapeut en thuiszorg een plek hebben. Waar mogelijk neemt Cordaan actief deel aan de totstandkoming van deze gezondheidscentra. In ieder geval zijn wij

13

In elke regio zijn wijkzorgteams actief gericht op de ontwikkeling van een samenhangend aanbod aan preventie, thuiszorg en intensieve ondersteuning ten behoeve van bewoners in de betreffende wijk. Thuiszorg, V&V, VGZ en GGZ werken op wijkniveau samen. De begeleiding van zelfstandig wonende cliënten met een verstandelijke beperking krijgt extra aandacht in verband met het voornemen de begeleiding van de AWBZ naar de WMO over te hevelen. Voor mensen met een verstandelijke beperking of mensen die langer durende psychiatrische begeleiding nodig hebben willen wij meer mogelijkheden voor werk en dagactiviteiten in de buurt organiseren. Elke huisartsenpraktijk heeft een vast aanspreekpunt binnen Cordaan ten behoeve van doorgeleiding van cliënten naar thuiszorg of plaatsing in een verzorgings- of verpleeghuis. Ook is er een overleg-/ adviesfunctie tbv de huisarts door een GGZ-deskundige Elk ziekenhuis heeft eveneens een vast aanspreekpunt in het wijkzorgteam en het Service Bureau ten behoeve van doorgeleiding van cliënten naar thuiszorg respectievelijk plaatsing in een verzorgings- of verpleeghuis. Gespecialiseerde verpleegkundige


11

zorg wordt, op indicatie, door het Gespecialiseerd Verpleegkundig Team of het Kinderteam geleverd. Verpleegkundige zorg in verband met chronische ziekten, zoals astma/COPD, diabetes of hartfalen, kan zonder indicatie worden geleverd in de vorm van advies, instructie en voorlichting.. Gespecialiseerde medewerkers en behandelaars op het terrein van de ouderenzorg en gehandicaptenzorg kunnen specialistische zorg bieden. Paramedici, met een eerstelijnscontract kunnen gewoon in de wijk worden ingezet. c. Ontmoeting en participatie

Ontmoeting en participatie zijn belangrijk voor mensen in een kwetsbare positie. In 2013 hebben wij met alle relevante welzijnsorganisaties, op geleide van de vraag, afspraken gemaakt over de organisatie van een breed pakket aan activiteiten. Deze activiteiten zijn onder andere gericht op het realiseren van: Een wijkrestaurant Vrijwilligerswerk bijvoorbeeld in onze woonzorgcentra en expertisecentra Activiteiten gericht op ontmoeting van wijkbewoners Activiteiten gericht op specifieke doelgroepen, bijvoorbeeld Marokkaanse vrouwen Initiatieven van (groepen) ouderen in de wijk Vernieuwing dagopvang en dagverzorging Buurtgerichte haal- en brengdiensten Steunpunt mantelzorg en loket vrijwilligerswerk Leerwerkbedrijf, bijvoorbeeld cliënten VGZ of GGZ Steunpunt gemeente Amsterdam (loket Zorg en Welzijn) Om het concept van “Zorg in de wijk” te realiseren is het belangrijk dat er ook aandacht is voor belangrijke aspecten die het veilige en

zelfstandig wonen ondersteunen. Voorbeelden hiervan zijn de inzet van domotica bij het realiseren van een veilige woonomgeving, “Zorg op afstand” gericht op vergroten van de communicatiemogelijkheden van cliënten en medewerkers, aangepaste woonmogelijkheden en kleinschalige woonvoorzieningen. Mensen met een verstandelijke beperking zijn fysiek, functioneel en sociaal geïntegreerd in de wijk. Belangrijk aspect is het hebben van een bevredigend sociaal netwerk. Om dit te bereiken wordt de komende jaren geïnvesteerd in: Participatie en sociale relaties Vrije tijdsbesteding en dagbesteding organiseren in wijken Goede samenwerking met welzijnsorganisaties, wijkverenigingen etc.) Aansluiting zoeken bij ontwikkelingen gemeenten (o.a. leefbaarheidsagenda)

5.4


In het onderstaande schema is aangegeven op welke wijze dit thema de komende jaren wordt uitgewerkt. 2011 In 2011 start in elke regio een pilotproject waarin het concept van “Zorg in de wijk” in de praktijk wordt uitgewerkt. Als pilotprojecten worden die teams geselecteerd, die zorginhoudelijk en qua bedrijfsvoering op orde zijn. In de sector VGZ/GZZ worden methodieken geïntroduceerd gericht op versterking van het sociale netwerk.


12

2012 Op basis van de in 2011 opgedane ervaringen worden de pilotprojecten uitgebreid naar overige wijken in het werkgebied van Cordaan. Tevens wordt een invoeringsplan opgesteld waarin is uitgewerkt hoe de verdere verbreding van het concept van “Zorg in de wijk” zal plaatsvinden.

2013 In 2013 wordt het concept van “Zorg in de wijk” Cordaanbreed uitgevoerd.


13

Hoofdstuk 5: 5.1

Kleinschalige zorg

kleinschalige woonmogelijkheden omgevormd. Het bieden van ondersteuning en zorg in deze setting vragen om een andere benadering. Daarom is in 2010 het handboek Kleinschalige Zorg uitgewerkt.

Inleiding

Het begrip kleinschalige zorg wil meer zeggen dan wat opgesloten ligt in het begrip kleinschalig wonen. Het is niet alleen het wonen en de vorm van het woongebouw dat bepalend is voor de kwaliteit van zorg. Het gaat in de eerste plaats om de manier waarop de zorgverleners zich richten op de zorgbehoeften van het individu. Als wij in staat zijn om de zorgbehoeften van de individuele cliënt goed te begrijpen en de individuele zorgvraag het uitgangspunt is voor ons handelen, zal dit de kwaliteit van de zorg ten goede komen. De kleinschalige locaties of woningen helpen daarbij, omdat kleinschaligheid het makkelijker maakt om met de individuele bewoner en zijn zorgbehoefte rekening te houden.

5.2

6.3

Eind 2013 kan Cordaan voor ouderen een gevarieerd en hoogwaardig aanbod aan woonmogelijkheden bieden met een aantrekkelijk en gevarieerd woon- en leefklimaat.

In de periode 2011 – 2013 realiseert Cordaan in totaal 13 woonlocaties waar kleinschalige zorg wordt geboden

In deze periode wordt in elke grootschalige woonlocatie op geleide van de vraag kleinschalige zorg ingevoerd

In samenhang met de realisatie van een aantal kleinschalige woonprojecten zijn in elke regio initiatieven gerealiseerd gericht op mensen met een niet-Westerse culturele achtergrond: o Regio West: Staalmanplein, o Regio Midden: d’Oude Raai o Regio Oost: De Gooyer

Met het doel cliënten meer mogelijkheden te bieden om contact te onderhouden met de zorg wordt, onder voorwaarde dat de financiering is geregeld, het aantal aansluitingen in het kader van zorg op afstand substantieel uitgebreid.

Om deze mogelijkheden ook voor cliënten van woonzorgcentra beschikbaar te stellen, wordt in de periode 2011 – 2013 “Zorg op Afstand” ook in deze woonvoorzieningen ingevoerd.

Wat doen wij nu

In de achter ons liggende jaren heeft Cordaan fors geïnvesteerd in verbetering van de woonmogelijkheden voor mensen met een verstandelijke beperking. In dit kader is destijds het Deltaplan Wonen opgesteld en uitgevoerd. Het verouderde en éénvormige aanbod is omgevormd tot een kwalitatief hoogwaardig en gevarieerd aanbod aan woonmogelijkheden. Om deze kwaliteitsslag ook in de ouderenzorg tot stand te brengen is een vergelijkbare projectorganisatie opgebouwd. In 2010 is de eerste van een aantgal nieuwe woonvoorzieningen geopend: Anton de Kom in AmsterdamZuidoost. In 2011 gaan de nieuwe kleinschalige locaties “Laan van Spartaan” en “Andreasensamble” van start. Daarnaast zijn in een aantal grootschalige woonvoorzieningen traditionele afdelingen tot

Het beeld in 2013


14

Ouderen, mensen met een verstandelijke beperking of mensen die op langer durende psychiatrische begeleiding zijn aangewezen wonen zo gewoon mogelijk. Ter ondersteuning hiervan kunnen cliënten gebruik maken van het Volledig Pakket Thuis (opname vervangende zorg) en “Zorg op afstand”. Voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking zijn als alternatief voor opname in een voorziening zogenaamde gezinshuizen gerealiseerd.

5.4

Delflandplein

24 plaatsen

PG

2013

Augustinuspoort

36 plaatsen

PG

2013/2014

Gaasperdam

48 plaatsen

PG

Nog geen planning

De Die

72 plaatsen

PG/CS

Nog geen planning

Slotervaart

77 plaatsen

PG/CS

Nog geen planning


Binnen Cordaan is een projectorganisatie belast met de realisatie van kleinschalige zorgprojecten. In onderstaande planning is aangegeven wat wanneer wordt gerealiseerd. Locatie

Aantal plaatsen

Doelgroep

Opleverdatum

2011 Andreas Ensemble

36 plaatsen

PG

Januari 2011

Laan van Spartaan

24 plaatsen 24 plaatsen 24 plaatsen

PG VGZ RIBW

Februari 2011

Kadoeler Breek

24 plaatsen

VGZ

Juli 2011

Staalmanplein

66 plaatsen

PG

Derde kwartaal 2011

2012 Osdorperhof

24 plaatsen

PG

Maart 2012

Kraaipanschool

24 plaatsen

VGZ

Najaar 2012

2013 Bezaanjachtplein

36 plaatsen

PG

2013


15

Hoofdstuk 6: 6.1

Gespecialiseerde zorg

Inleiding

In een aantal situaties is sprake van een ingewikkelde zorgvraag. In de gehandicaptenzorg gaat het bijvoorbeeld om mensen met een bijkomende psychiatrische stoornis. Herstel na opname in het ziekenhuis vraagt in een aantal situaties om specialistische verpleekundige zorg. Dit is ook het geval als mensen in hun laatste levensfase te maken krijgen met een aantal onderling samenhangende problemen en aandoeningen. In dergelijke situaties is gespecialiseerde zorg nodig. Deze zorg kan uit meerdere vormen bestaan: ambulant, poliklinisch en/of klinisch. Dit type vragen kan niet door het wijkzorgteam worden beantwoord. Deze vormen van zorg worden door of vanuit een beperkt aantal centra voor herstelzorg en hieraan verbonden stedelijke netwerken van gehandicaptenzorg en ouderenzorg geleverd.

6.2

wordt gerealiseerd. In dit kader is in 2010 de start van de proeftuin “somatische revalidatie” voorbereid. Ook dient hier de paramedische zorg in de eerste lijn genoemd te worden.

Wat doen wij nu

In 2010 heeft in de sector Thuiszorg een forse inspanning plaatsgevonden om de specialistische functies in de thuiszorg te waarborgen. Hierbij gaat het om Gespecialiseerd Verpleegkundig Team, Kinderteam en verpleegkundigen gespecialiseerd in chronische ziektebeelden. In de sector V&V is in 2010 het voorstel ontwikkeld om de huidige verpleeghuizen om te vormen tot expertisecentra op het terrein van de ouderenzorg, waar niet alleen intramurale zorg wordt aangeboden, maar waar ook een poliklinisch en ambulant aanbod

In de sector VGZ is een met de expertisecentra vergelijkbare benadering ontwikkeld, waarbij diverse vormen van zorg voor een specifieke doelgroep (bijvoorbeeld cliënten met autisme) in samenhangende ketens bijeen worden gebracht. In totaal worden vier ketens ontwikkeld.

6.3

Het beeld in 2013

Ouderenzorg

Cordaan beschikt in 2013 op het terrein van de ouderenzorg over een nader te bepalen aantal centra voor specialistische zorg en herstelzorg. De centra zijn verspreid over de stad. Tussen de centra bestaat een onderlinge taakverdeling. Deze centra voor specialistische zorg en herstelzorg geven in de ouderenzorg uitvoering aan de volgende functies: Consultatie en advies eerste lijn Specialistische verpleegkundige, paramedische zorg ter ondersteuning van zorg in de wijk Specialistische verpleegkundige, paramedische en medische zorg ten behoeve van woonlocaties waar kleinschalige zorg wordt geboden Een ambulant, poliklinisch en klinisch aanbod op het gebied van herstel en revalidatie Behandeling met verblijf voor cliënten met een complexe chronische zorgvraag


16

Behandeling met verblijf voor cliënten met psychogeriatrische cliënten met bijkomende gedragsproblemen

In het schema op de volgende pagina is het concept van het centrum voor specialistische zorg en herstelzorg en de samenhang met eerste lijn, ziekenhuis en kleinschalige zorg schematisch weergegeven.

Het concept van het centrum voor specialistische zorg en herstelzorg • Ziekenhuisverplaatste zorg • Zorgpaden somatische zorg

Ziekenhuis

• Complexe behandeling met verblijf • Poliklinische behandeling • Behandeling door specialistisch verpleegkundigen

Huisarts

• Verpleegtechnische zorg • (Para)medische zorg • Gedragskundige zorg

Centrum voor specialistische zorg en herstelzorg

Kleinschalige zorg

• Consulten door specialist ouderengen. • Doorgeleiding cliënten wijkzorgteam • Doorgeleiding cliënten naar huis

Wijkzorgteam

• Consulten door specialist ouderengen. • Doorgeleiding cliënten huisarts • Doorgeleiding cliënten naar huis

Cliënten met een autisme spectrumstoornis Oudere cliënten met een verstandelijke beperking Cliënten met een ernstige meervoudige beperking (MCG) Voor elke doelgroep is de visie op zorg, de methodische werkwijze, deskundigheidsbevordering en cliëntenlogistiek uitgewerkt. Daarnaast is uitgewerkt hoe het aanbod zich, op geleide van de vraag, zal ontwikkelen. Rondom deze doelgroepen is de samenwerking georganiseerd met relevante externe organisaties (psychiatrie, verslavingszorg en VGZ-organisaties met een specialistische functie). Ook bij Cordaan Jeugd is de vraag van de cliënt leidend. Cordaan Jeugd biedt daarom kwalitatieve gespecialiseerde zorg aan kind en gezin en aan LVG ouders/ gezinnen. Hierbij zijn speerpunten te onderscheiden: preventie, een integraal en systeemgericht toeleidingsmodel en ketenvorming. • Preventie, door bijvoorbeeld goede opvoedingsondersteuning aan te bieden bij gezinnen. Goede observatie en diagnostiek zodat een kind de juiste zorg op de juiste plek krijgt • Integraal en systeemgericht wil zeggen dat alle producten, kennis en diensten samengebracht worden voor een optimale ondersteuning aan kind en gezin • Ketenvorming met interne en externe partners zoals jeugdhulpverlening, psychiatrie onderwijs en ouder en kindcentra

Verstandelijk gehandicaptenzorg

In de sector VGZ is in het kader van de ontwikkeling naar expertisecentra het bestaande aanbod aan dagbesteding, woonbegeleiding en intensieve zorg voor vier doelgroepen uitgewerkt. Het betreft: Cliënten met een lichte verstandelijke beperking

Het expertisecentrum van Cordaan Jeugd wordt in 2011 op De Werf gevestigd. In dit expertisecentrum worden de volgende functies ondergebracht: Observatie en diagnostiek (poliklinisch en klinisch) Intramurale Kinder Dagbesteding


17

SGEVG-behandeling en verblijf (inclusief ASS) Integraal aanbod wonen en dagbesteding

6.4

Hoe pakken wij het aan

In het onderstaande schema is een fasering op hoofdlijnen weergegeven. 2011 In 2011 wordt het concept van het centrum voor specialistische zorg en herstelzorg in de sector V&V uitgewerkt. Tevens wordt taakverdeling tussen de bestaande verpleeghuizen op stedelijk niveau uitgewerkt. In 2011 worden in de VGZ zorgprogramma’s gericht op de doelgroepen “oudere cliënten met een verstandelijke beperking en “cliënten met een verstandelijke beperking en stoornissen in het autistisch spectrum” uitgewerkt en ingevoerd. Tevens wordt het zorgprogramma voor “cliënten met een lichte verstandelijke beperking en bijkomende problemen” (gestart in 2012) verder uitgewerkt.

2012 In 2012 wordt een start gemaakt van het realiseren van één of meer centra voor specialistische zorg en herstelzorg. In 2012 wordt in de VGZ het zorgprogramma gericht op de doelgroep “cliënten met een ernstige meervoudige beperking” uitgewerkt en ingevoerd.

2013 Het concept van het centrum voor specialistische zorg en herstelzorg in de sector V&V is Cordaanbreed ingevoerd.


18

Hoofdstuk 7: 7.1

Mensen die het verschil maken

Inleiding

Kwaliteit van de zorg valt of staat met de inzet, expertise en betrokkenheid van medewerkers en het team. Er wordt dan ook veel van medewerkers in de zorg gevraagd. Om deze reden is een goed personeelsbeleid van vitaal belang voor de toekomst van Cordaan.

7.2

knelpunten in de werksituatie. Om deze reden is gekozen voor een meer doelgerichte aanpak. In 2010 is tevens een nieuwe en vereenvoudigde beoordelingssystematiek voorbereid. In het verlengde hiervan is een groot aantal regelingen en processen geharmoniseerd en vereenvoudigd. Op dit moment wordt de digitalisering van de personeelsdossiers voorbereid met het doel de papierstromen te verminderen en de toegankelijkheid en benaderbaarheid te vergroten. Tenslotte is in 2010 een strategisch arbeidsmarktbeleid voorbereid, een plan ontwikkeld gericht op het vergroten van de instroom van leerlingen en is een aanvang gemaakt met het beter organiseren van de personele inzet.

Wat doen wij nu 7.3

In de achter ons liggende periode is de directie Personeel & Organisatie fors versterkt. Allereerst zijn de operationele activiteiten rondom het personeelsbeleid in drie organisatorische eenheden ondergebracht: advies, services en mobiliteit & werving. In het verlengde hiervan is invulling gegeven aan de organisatieontwikkelingsfunctie binnen Cordaan. Daarnaast zijn alle opleidingsactiviteiten geconcentreerd in de Cordaan Academie. Mede als gevolg van een te hoog verzuim is in 2010 een gerichte aanpak ontwikkeld om deze ontwikkeling te keren. Om leidinggevenden hierin beter te ondersteunen is gekozen voor een andere ARBO-dienst. Tevens zijn alle op mobiliteit gerichte activiteiten in één mobiliteitsbureau ondergebracht. Hierdoor kunnen medewerkers sneller en beter naar een andere functie binnen Cordaan worden doorgeleid. Uit een evaluatie van het instrumentarium om risico’s te inventariseren bleek dat behoefte bestond aan een eenvoudiger methodiek die focust op concrete

Het beeld in 2013

Kwaliteit van medewerkers = kwaliteit van de zorg

Veel teams binnen Cordaan leveren goede zorg. Deze teams onderscheiden zich doordat er voldoende en goed gekwalificeerde medewerkers beschikbaar zijn, een helder kwaliteitsbeeld bestaat van wat voor een specifieke groep cliënten goede zorg is: zowel vakinhoudelijk als op het gebied van omgaan met cliënten en familie. De teammanager deelt het kwaliteitsbeeld en spant zich in om de voorwaarden hiervoor te realiseren. In die situaties waar de kwaliteit (nog) niet op orde is, ontbreekt het aan één of meer van deze factoren. Om gericht op de kwantitatieve en kwalitatieve personele bezetting te kunnen sturen is strategische personeelsplanning noodzakelijk. Doel van strategische personeelsplanning is dat Cordaan nu en de komende jaren kan beschikken over voldoende en goed gekwalificeerde medewerkers om cliënten goede zorg te bieden. Hiervoor is nodig dat op basis van een multi-disciplinaire aanpak


19

zicht ontstaat op de huidige en gewenste ontwikkeling van de personele bezetting .Deze strategische personeelsplanning is de basis voor: Wervingsbeleid Opleidingsbeleid Talentmanagement Beleid gericht op duurzame inzetbaarheid Employerbranding Zorginhoudelijk leiderschap

Kennis van en ervaring in de zorg is onontbeerlijk om leiding te geven aan zorginhoudelijke processen. Focus op en aandacht voor kwaliteit van zorg is hierbij essentieel. Dat geldt in het bijzonder als het gaat om specialistische of complexe zorg. In de periode tot 2013 geven wij een krachtige impuls aan het zorginhoudelijk leiderschap. In de achter ons liggende periode is in het bijzonder in de sector V&V het aantal medewerkers op niveau 4 en 5 gedaald. In het bijzonder in die situaties waarin het verpleegkundig handelen een kritische factor is, wordt de personele samenstelling op dit niveau versterkt. Professionals en behandelaars kunnen worden beschouwd als de ruggengraat van goed zorg. Daarom krijgen zij nadrukkelijk een meer sturende rol in (de ontwikkeling van) het zorgproces. In de achter ons liggende periode heeft de nadruk bij de aansturing van de teammanagers gelegen op de (kwaliteit van de) bedrijfsvoering. De komende periode zal een accentverbreding plaatsvinden naar eerder genoemde sturing op kwaliteit van zorg en de inhoudelijke ontwikkeling hiervan.

Investeren in leren

Bijna alle thema’s en onderwerpen die in deze notitie aan de orde zijn gekomen, hebben iets met “leren en ontwikkelen” te maken. Het leren als professional, als team, als teammanagers, als behandelaar, als directie en als organisatie als geheel. Hierbij is een samenhangende benadering tussen organisatieontwikkeling, zorgvernieuwing en opleiden & training essentieel. De komende jaren willen wij in het leervermogen investeren. Methodisch door instrumenten aan te rijken die teams in staat stellen hun leerproces effectiever in te richten, bijvoorbeeld gericht op de ontwikkeling van de zorg voor een specifieke doelgroep op het aanleren van een nieuwe methodiek. Wat betreft cultuur door te stimuleren dat er ruimte is om nieuwe dingen uit te proberen. Onderwijskundig, door bijvoorbeeld een slag te maken met E-learning en de domeinen “werken” en “leren” waar dit kan op de werkvloer integraal aan te bieden. Door aandacht te besteden aan het formele leren, bijvoorbeeld door na- en bijscholing en management development. En organisatorisch, door de activiteiten van Cordaan Zorgondersteuning, Personeel & Organisatie en Cordaan Academie verder inhoudelijk op elkaar te laten aansluiten en een ondersteunende rol te geven ten aanzien van het primaire proces. Aantrekkelijk werkgeverschap

Cordaan wil zich de komende jaren binnen groot Amsterdam verder profileren als een aantrekkelijke werkgever. Om op een competitieve arbeidsmarkt telkens met de beste kandidaten in gesprek te komen zal Cordaan de komende jaren investeren in arbeidsmarktcommunicatie (wie zijn wij? wat doen wij? waarom is het leuk om bij Cordaan te werken?). Daarnaast zal Cordaan nog meer dan voorheen de aansluiting met het onderwijs versterken. Daar waar sprake is van arbeidspotentieel dat zich niet of


20

onvoldoende voor functies bij Cordaan kwalificeert, zal Cordaan, al dan niet in samenspraak met onderwijsinstellingen, opleidings- en leertrajecten inrichten.

professional (lees: betaalde kracht) in relatie tot de mantelzorger/vrijwilliger. Rekening houdend met deze ontwikkeling kan kennis en ervaring vanuit personeelsbeleid ingezet worden ten behoeve van modern vrijwilligersbeleid.

Vitale organisatie

Werken in de zorg vraagt veel van kennen, kunnen en zijn van medewerkers. Werken in de zorg kent ook belastende aspecten. Daarom is het belangrijk dat medewerkers in hun eigen vitaliteit investeren. De komende jaren zal Cordaan dit met een gericht aantal activiteiten ondersteunen. Kleurrijke samenstelling

Cordaan wil in zijn personeelsbestand een afspiegeling vormen van de samenstelling van groot Amsterdam. Dit vraagt om verdere initiatieven binnen het lopende programma Kleurrijk Cordaan. Het concept van interculturalisatie zal verder moeten doordringen in de haarvaten van Cordaan en daarmee zijn specifieke etiket moeten verliezen. Kortom: diversiteit als vanzelfsprekendheid binnen Cordaan. Cordaan zal in dit kader de komende jaren specifieke initiatieven tonen op het gebied van diversiteit in personele samenstelling op alle niveaus.

Besturingsmodel P&O dienstverlening uitwerken

De komende tijd zal de werkwijze met betrekking tot de meest relevante HRM processen worden uitgewerkt. In het verlengde hiervan worden procedures sterk vereenvoudigd en gedigitaliseerd (E-RHM). Uitgangspunt hierbij is dat de meest voorkomende HRM processen op basis van een self-servicebenadering door medewerkers en/of leidinggevenden, zonder aanvullende P&O inzet, kunnen worden uitgevoerd. Medewerkers en leidinggevenden kunnen hierbij terugvallen op een aantal gespecialiseerde medewerkers (backoffice). Meer complexe vragen worden door P&O adviseurs opgepakt.

7.4

Hoe pakken wij het aan

In het onderstaande schema is een fasering op hoofdlijnen weergegeven.

De professional en de mantelzorger - vrijwilliger

Cordaan verwacht dat de komende jaren steeds meer sprake zal zijn van de inzet van mantelzorgers en vrijwilligers. Dit leidt tot (nieuwe) samenwerkingsarrangementen tussen de betaalde krachten van Cordaan en de inzet van genoemde groepen. Cordaan zal in dit kader enerzijds in samenwerking met Prisma en Markant verder moeten investeren in mantelzorgers en vrijwilligers, terwijl ook anderzijds oog zal moeten zijn voor de consequenties van deze ontwikkelingen voor de rol en de positie van de

2011

Cordaan beschikt over een strategische personeelsplanning op basis waarvan relevante HRM processen zijn gericht op de gewenste kwantitatieve en kwalitatieve bezetting. De personele samenstelling van de teams is kwantitatief en kwalitatief op orde. Er is een gericht wervingsplan gestart gericht op de werving van


21

verpleegkundigen niveau 4 en 5. De uitstroom is beperkt en het aantal medewerkers op dit niveau stijgt weer. Het aanbod aan opleidingen en trainingen van de Cordaan Academie sluit aan op de zorginhoudelijke opgave zoals deze in het Meerjarenbeleidsplan is uitgewerkt. Er is een Cordaanbreed programma opgesteld gericht op behoud, herstel en bevordering van vitaliteit van medewerkers In samenhang met de realisatie van kleinschalige woonprojecten voor cliënten met een niet-Nederlandse achtergrond wordt een hierop aansluitende personele bezetting op uitvoerend en leidinggevend niveau gerealiseerd. 50% van de relevante HRM-processen is geharmoniseerd, vereenvoudigd en gedigitaliseerd. Op basis van een Cordaanbrede beleidslijn worden mantelzorgers en vrijwilligers actief bij de zorg betrokken. In elke regio start een pilotproject om hiermee gericht ervaring op te doen.

Het mantelzorgers- en vrijwilligersbeleid wordt Cordaanbreed ingevoerd.

2013

Met alle relevante onderwijs instellingen zijn afspraken gemaakt over een opleidingsroute voor professionals Het MD programma wordt integraal geëvalueerd op basis waarvan een herziening van het MD programma plaatsvindt

2012

Een substantieel deel van de vacatures met betrekking tot verpleegkundigen niveau 4 en 5 is ingevuld. Cordaan geeft in nauwe samenwerking met betrokken opleidingsinstituten vorm en inhoud aan een “eigen” opleiding voor verpleegkundigen niveau 4 en 5. Een MD-programma gericht op behandelaars is ontwikkeld en gestart. Het programma “Vitaal Cordaan” wordt uitgevoerd. In samenhang met de realisatie van kleinschalige woonprojecten voor cliënten met een niet-Nederlandse achtergrond wordt een hierop aansluitende personele bezetting op uitvoerend en leidinggevend niveau gerealiseerd. Alle relevante HRM-processen zijn geharmoniseerd, vereenvoudigd en gedigitaliseerd.


22

Hoofdstuk 8: zorg 8.1

Een organisatie die werkt voor de

vanuit een gerichte visie op de toekomst neer te zetten. Nu deze fase in belangrijke mate is afgerond, is het de opgave om de organisatie zó in te richten, dat deze de ontwikkeling mogelijk maakt zoals deze in dit meerjarenbeleidsplan is omschreven.

Inleiding

De zorg moet doelmatiger en slagvaardiger worden georganiseerd. Dat is belangrijk om beter op de veranderende vraag van cliënten te kunnen inspelen. Dat is ook belangrijk, omdat de samenleving verwacht dat in de zorg gemeenschapsgeld meer doelgericht wordt besteed. Deze ontwikkeling heeft niet alleen betrekking op de organisatiestructuur, maar raakt het primaire proces zelf.

In 2010 heeft een evaluatie van de regiovorming plaatsgevonden. Het MD-programma voor teammanagers is ontwikkeld en van start gegaan. Het MD-programma voor directieleden is voorbereid.

9.3

Het beeld in 2013

Gezonde bedrijfsvoering

8.2

Waar staan wij nu

Vanaf de vorming van Cordaan is gewerkt aan de opbouw van een nieuwe organisatie. Het gaat hierbij om de integratie van vier organisaties uit verschillende delen van de “care”, elk met een eigen geschiedenis, organisatiekenmerken, zorginhoudelijke toegevoegde waarde, professionele standaarden, werkculturen en eigenaardigheden. In de achter ons liggende jaren is hiervoor het fundament gelegd. De positionering van bestuur en toezicht, de vormgeving van de regio’s, de integratie van de thuiszorg, een nieuwe teamstructuur en de invoering van het persoonlijk begeleiderschap zijn bouwstenen voor dit fundament. Dit is gepaard gegaan met veel aandacht voor onder andere de structuur van de organisatie, de bemensing van het (midden)kader, de formele uitwerking in procedures en protocollen. De organisatie van Cordaan kent een relatief sterke centrale sturing, die zijn wortels heeft in de noodzaak om in de fase na de fusie de organisatie

Zonder een gezonde bedrijfsvoering kunnen zorgorganisaties niet functioneren. Dat geldt ook voor Cordaan. Voorwaarde hiervoor is dat de sturingsprestaties over de volle breedte verbeteren. Hierbij wordt voortgebouwd op de lijn die met “Koersvast” is uitgewerkt. Enkele uitgangspunten voor de komende drie jaar zijn: Baten en lasten Thuiszorg, V&V, VGZ en GGZ in evenwicht Overhead 2013 max. 12% Vermogenspositie van ca. 15% In 2011 wordt het financieel meerjarenbeleid ontwikkeld, waarin de kaders met betrekking tot inkomstenontwikkeling, exploitatie, investeringen en risicomanagement worden uitgewerkt. Vanaf de basis versterken

De komende drie jaar zal de organisatie vanaf de basis worden versterkt. Uitgangspunt hierbij is het antwoord op de vraag wat het team nodig heeft om aan cliënten goede zorg te bieden. Bijzondere aandacht is nodig voor de aansturing van onze grootschalige locaties, waarbinnen wij steeds vaker kleinschalig gaan


23

organiseren, en (in de toekomst) de kleinschalige voorzieningen. Welke randvoorwaarden moeten vervolgens concreet ingevuld worden om teams (en locaties) in staat te stellen enerzijds hoogwaardige zorg aan onze cliënten te bieden en anderzijds slagvaardig en doelmatig te kunnen werken? Dit is ook het vertrekpunt voor de inrichting en uitvoering van (bedrijfs)ondersteunende processen. Op welke wijze kunnen wij onze schaal uitbaten zonder daar bureaucratisch van te worden? Hoe kunnen wij ons in de verschillende wijken van Amsterdam verder ‘nestelen’; dicht bij de eerste lijn, het welzijnswerk en gemeentelijke voorzieningen en bovenal goed zichtbaar voor burgers en cliënten? Een beperkt aantal taken moet op een gemeenschappelijk niveau worden uitgevoerd, zoals het bepalen van de bestuurlijke kaders en randvoorwaarden. Maar het zwaartepunt van de organisatie moet op de werkvloer komen liggen. De komende jaren zal de organisatie zich in deze richting ontwikkelen.

Medezeggenschap De rol van de medezeggenschap en in het bijzonder de cliëntenmedezeggenschap wint de komende jaren aan belang. De meerwaarde hiervan ligt in het bijzonder aan het geven van een stem aan het cliënten- en werknemersperspectief. In de achter ons liggende jaren is de rol van de medezeggenschap bij alle strategische beslissingen van cruciaal belang gebleken. De komende jaren willen wij dan ook verder in de rol van de medezeggenschap van cliënten en medewerkers investeren. Dit geldt in het bijzonder voor het versterken van de cliëntenmedezeggenschap op locatieniveau.

Het Cordaan Netwerk

Cordaan zal zich de komende jaren verder ontwikkelen als een netwerkorganisatie die als brede zorgverlener sterk verankerd is in de verschillende lokale gemeenschappen (buurten, wijken). Herkenbaar en nabij voor cliënten, verwijzers en andere lokale instellingen. Dit impliceert dat er vanuit een gemeenschappelijk referentiekader, op lokaal niveau, ruimte is voor diversiteit. Cordaan zal de komende jaren derhalve toegroeien naar een decentraler sturingsmodel waarin initiatief van het middenkader maar ook regelruimte binnen de uitvoerende functies verder gestimuleerd wordt. Een kleine, hoogwaardige staf centraal. Implementatiekracht in de regio. Dit proces zal in samenspraak met bestuur, directies en Zorgondersteuning de komende periode worden gefaciliteerd. Het gaat hierbij dan onder andere om projecten in de sfeer van organisatieontwikkeling (integraal werkende teams), de inhoudelijke vormgeving van het MD-programma voor het middenkader en de directies maar ook om eventuele aanpassingen in het functiegebouw van Cordaan. Een absolute voorwaarde hierbij is dat de teams in de wijken goed worden ondersteund en gefaciliteerd. Een nieuwe benadering van facilitaire dienstverlening: “Als thuis”

De toekomstvisie van Cordaan op het gebied van Facilitair sluit aan bij de visie op kleinschalig wonen: de zorg, waaronder de facilitaire zorg, wordt rondom de cliënt vormgegeven in een herkenbare en huiselijke omgeving met een zo groot mogelijke keuzevrijheid voor de cliënt. Het vormgeven van die toekomstvisie vindt plaats in nauwe samenspraak met de cliënten en de medezeggenschap en in afstemming met de dagelijkse dienstverlening op de locaties van Cordaan.


24

De komende drie jaar krijgt private zorg langs twee lijnen vorm. In de eerste plaats willen wij op alle terreinen cliënten de mogelijkheid bieden om extra diensten in te kopen. Zorg en dienstverlening in aanvulling op de zorg zoals deze via ZVW, AWBZ en WMO wordt betaald. In de tweede plaats willen wij de komende drie jaar met een aantal partijen samenwerken om private zorgvoorzieningen te realiseren, waarbij Cordaan de zorg levert.

cliënt en organisatie en (v) professional en organisatie. Op tal van plaatsen worden toepassingen in gebruik genomen die hieraan bijdragen. Door een gerichte aanpak zal de komende periode een forse sprong vooruit worden gemaakt, waarbij vier prioriteiten centraal staan: Aansluiting op landelijke initiatieven om ICT toepassingen te gebruiken in de relatie tussen cliënten onderling en cliënt en zorgverleners, zoals aansluiting locaties en individuele woningen op intranet. Vergroten van de communicatiemogelijkheden tussen cliënt en professional, ondermeer gericht om mensen in staat te stellen om op een prettige en veilige wijze zelfstandig te kunnen blijven wonen. Dit gebeurt onder meer door het project “zorg op afstand” uitbreiding van de toepassing van domotica en de introductie “Mijn Cordaan”. Verbeteren en vereenvoudiging van bedrijfsondersteunende processen op het gebied van registratie en administratie en toepassing van personele regelingen onder andere door de invoering van het Electronisch Cliënten Dossier, toepassing EHRM, toepassing procesflows bij applicaties en ontwikkelen mogelijkheden voor E-learning Ondersteunen van de interne communicatie door de introductie van een nieuw intranet waarbij de mogelijkheden voor onderlinge informatie-uitwisseling worden vergroot (Intranet 2.0).

Technologiesprong

Procesvereenvoudiging en -verbetering

ICT dringt steeds dieper door in de zorg. ICT-gerelateerde toepassingen dragen bij aan betere en meer doelmatige communicatie en interactie tussen (i) cliënt en zijn of haar omgeving, (ii) cliënt en professional, (iii) professionals onderling, (iv)

In het kader van de diverse certificeringstrajecten zijn alle relevante processen beschreven en vastgelegd. Voor vergelijkbare processen bestaan binnen Cordaan vaak nog verschillende procedures. In veel procedures is niet zozeer het minimaal noodzakelijke, maar vaak

Een andere communicatiestrategie

De omvang van Cordaan vraagt om een vernieuwende communicatiestrategie waarin cliënten, familie en medewerkers actief worden betrokken bij de ontwikkeling van Cordaan. Informatie en communicatie sluiten aan bij de leef- en werkomgeving van cliënten en medewerkers. Er wordt actief gebruik gemaakt van de mogelijkheden van moderne communicatiemiddelen waaronder intranet, beeldscherm tv op locatie, sociale media en Internet. In de afgelopen periode was het effect van het fusieproces dat de voorzieningen van Cordaan werden gepositioneerd als het kleinste onderdeel van een grotere organisatie. Deze benadering draagt onbedoeld bij aan het beeld van Cordaan als een grootschalige organisatie. Nu wij met het concept van “Zorg dichtbij” inzetten op zorg in de wijk is het essemtieel dat wij kiezen voor een benadering waarbij de naam van een locatie als een relatief zelfstandige organisatie onderdeel centraal staat. Private zorg


25

ook het maximaal mogelijke omschreven. Daarnaast is veelal de bestaande praktijk geformaliseerd, maar zijn nog niet altijd vernieuwingsslagen gemaakt. Het gaat er de komende jaren om relevante processen en procedures te verminderen, te harmoniseren, te vereenvoudigen en waar mogelijk met behulp van ICT te ondersteunen. Beoogd resultaat is om medewerkers en leidinggevenden in het primaire proces zo min mogelijk met administratieve processen te belasten. Waarborgen goede huisvesting cliënten Cordaan maakt gebruik van ongeveer 120 locaties: 45% is eigendom en 55% is gehuurd. Het is van belang dat deze locaties ook in de toekomst kunnen voldoen aan de veranderende vraag van clienten en nieuwe financiële kaders die door de overheid op huisvestingsgebied worden gesteld. Om deze reden willen wij de komende jaren willen wij komen tot een herijking van strategie en beleid voor de periode 2010 – 2025.

Stedelijke versus regionale oriëntatie

Het merendeel van het zorgaanbod van Cordaan is gevestigd in Amsterdam. Grootstedelijke vraagstukken spelen hier een belangrijke rol. Een deel van de voorzieningen is gevestigd in de Haarlemmermeer en ’t Gooi. Hier is de oriëntatie veel meer regionaal van karakter, aansluitend op de regio van vestiging. Het toenemende belang van een goede inbedding in het lokale netwerk maakt de vraag relevant in hoeverre het in het belang van de zorg is om als Cordaan een organisatie te zijn met zowel een grootstedelijk als een regionaal perspectief.

8.4 2011

Zelfdoen, samenwerken en uitbesteden

Zorgorganisaties hebben een lange traditie waarin alles zelf werd gedaan. Langzaam maar zeker zijn steeds meer zorgorganisaties taken gaan uitbesteden. Deze taken worden dan uitgevoerd door organisaties die deze diensten doelmatiger en/of beter kunnen uitvoeren. Ook Cordaan heeft hiermee ervaring. Zo bouwt Cordaan niets meer zelf, maar worden nieuw- of verbouwprojecten uitgevoerd in nauwe samenwerking met woningcorporaties. Deze ontwikkeling zal zich de komende jaren voortzetten, waarbij het niet alleen gaat om de uitvoering van bedrijfsondersteunende processen. Voorbeelden hiervan kunnen zijn: hulp bij het huishouden, facilitaire dienstverlening, onderhoud, activiteiten op het gebied van welzijn en vrije tijd en de flexinzet van medewerkers.


De besturingsfilosofie van Cordaan wordt aangepast, gericht op versterking van de organisatie vanaf de basis. In dit kader wordt tevens uitgewerkt hoe zorginhoudelijke en algehele verantwoordelijkheden, gelet op de ontwikkelingen zoals deze in het meerjarenbeleidsplan aan de orde komen, beter op elkaar kunnen worden afgestemd. In het verlengde van de met Koersvast uitgezette praktijk wordt ook in 2011 gericht gestuurd op baten en lasten. De uitvoering van een systematische planning- & controlcyclus wordt verder versterkt. De besluitvorming wordt voorbereid gericht op de eventuele samenwerking rondom/uitbesteding van bedrijfsondersteunende dienstverlening. In overleg met betrokken Cliëntenraden wordt nagegaan op welke wijze de cliëntmedezeggenschap op locatieniveau vesterkt kan worden. De besluitvorming wordt voorbereid met betrekking tot het tegen vergoeding aanbieden van aanvullende diensten aan cliënten.


26

De voorbereiding van de uitrol van het ECD, inclusief enkele pilotprojecten. De voorbereiding van de besluitvorming gericht op de positionering van Cordaan als stedelijke vs. regionaal werkende organisatie. Herijking van het lange termijn huisvestingsplan.

2012 .

Het op programmatische wijze versterken van de organisatie op locatie- en teamniveau. Uitvoeren initiatieven om cliëntmedezeggenschap op locatieniveau te versterken. Start gebruik ECD. Samenwerking rondom/Uitbesteding van een aantal bedrijfsondersteunende processen. Start levering aanvullende diensten aan cliënten van Cordaan

2013

Teams en locaties beschikken over meer sturingsruimte om uitvoering te geven aan het primaire proces Uitvoeren initiatieven om cliëntmedezeggenschap op locatieniveau te versterken. Het ECD ondersteunt de uitvoering van het primaire proces Alle hiervoor in aanmerking komende bedrijfsondersteunende diensten zijn uitbesteed danwel is een vorm van samenwerking gerealiseerd. Cliënten kunnen naast de zorg op basis van ZVW, AWBZ en WMO, tegen vergoeding, kiezen voor een pakket aan aanvullende dienstverlening.


27

Inhoud. 5.4 Hoe pakken wij het aan? 15. Hoofdstuk 6 Gespecialiseerde zorg 16. Samenvatting

Recommend Documents