Start
Foutloos produceren in het MKB Hoe pakken anderen dat aan? Praktijkvoorbeelden en stappenplan
Colofon
Colofon Uitgave: Kamer van Koophandel, juni 2015 De publicatie is te downloaden via www.kvk.nl/foutloosproduceren Auteurs Niklaas van Hylckama Vlieg (KvK) Paul d’Hond (KvK) Eindredactie Tonny Vermeulen (KvK) Fotografie Fotobureau Martin Droog (pag. 11, 17, 23, 25) Met bijdragen van: Peter Tol (KvK) Willy Reijniers (KvK) Jo van de Put (KvK) Cor Westerbaan van der Meij (KvK) Met bijzondere dank aan alle ondernemers die hebben meegewerkt aan deze publicatie. Copyright Alle rechten voorbehouden. Tenzij anders vermeld berusten alle rechten op tekst, beeld, geluid, video etc. in deze publicatie bij de Kamer van Koophandel. Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing op andere sites, verveelvoudiging op welke andere wijze dan ook en/of commercieel gebruik van deze informatie is niet toegestaan zonder uitdrukkelijke toestemming van de Kamer van Koophandel.
Menu klik op een bedrijfsproces en bekijk de relevante bedrijfsvoorbeelden Richten
Bedrijfsproces
Management prioriteit
Medewerkers bewustwording
Toelichting
Relevante bedrijfsvoorbeelden
1 2 3
Inrichten
4 Foutongevoelig productontwerp
5
Foutongevoelig productieproces
7
6
Verrichten
8 Adequate outillage
9 10
Adequate productie
11
12 Optimaliseer keten
13 14
Richten
Bedrijfsproces
Management prioriteit
Medewerkers bewustwording
Toelichting • Doe de goede dingen en doe de goede dingen goed. • Onderzoek de echte klantbehoeften en –wensen. • Maak foutloos produceren een managementprioriteit en reviewpunt.
Relevante bedrijfsvoorbeelden
1 2
3
Inrichten
4 Foutongevoelig productontwerp
5
Foutongevoelig productieproces
7
6
Verrichten
8 Adequate outillage
9 10
Adequate productie
11
12 Optimaliseer keten
13 14
Richten
Bedrijfsproces
Toelichting
1
Management prioriteit
Medewerkers bewustwording
Relevante bedrijfsvoorbeelden
2 • Selecteer en ontwikkel medewerkers met de juiste mentaliteit. • Bedrijfsbrede bewustwording over de integrale impact van fouten. • Verantwoordelijkheid voor kwaliteit ook op de bedrijfsvloer.
3
Inrichten
4 Foutongevoelig productontwerp
5
Foutongevoelig productieproces
7
6
Verrichten
8 Adequate outillage
9 10
Adequate productie
11
12 Optimaliseer keten
13 14
Richten
Bedrijfsproces
Toelichting
Relevante bedrijfsvoorbeelden
1
Management prioriteit
2
3
Medewerkers bewustwording
Inrichten
4 Foutongevoelig productontwerp Foutongevoelig productieproces
• • • •
Design for manufacturing & assembly. Voer product- en procesrisicoanalyses uit. Zorg voor vroegtijdige betrokkenheid en inbreng van alle disciplines. Benut de nauwkeurigheid van moderne productietechnologie.
5 6 7
Verrichten
8 Adequate outillage
9 10
Adequate productie
11
12 Optimaliseer keten
13 14
Richten
Bedrijfsproces
Toelichting
Relevante bedrijfsvoorbeelden
1
Management prioriteit
2
3
Medewerkers bewustwording
Verrichten
Inrichten
4 5
Foutongevoelig productontwerp Foutongevoelig productieproces
Adequate outillage
• Elimineer menselijke fouten. Pas poka yoke principes toe. • Gebruik robots en automatisering. • Creëer een situatie waarin iedereen real time toegang heeft tot dezelfde en juiste informatie. • Kies adequate productie-equipment en -automatisering.
6 7 8 9 10
Adequate productie
11
12 Optimaliseer keten
13 14
Richten
Bedrijfsproces
Toelichting
Relevante bedrijfsvoorbeelden
1
Management prioriteit
2
3
Medewerkers bewustwording
Inrichten
4 Foutongevoelig productontwerp
5
Foutongevoelig productieproces
7
6
Verrichten
8 Adequate outillage Adequate productie
• Investeer in kwalitatief goede apparatuur. • Investeer in teststations voor kritische delen, subassemblies. • Zorg voor goed preventief onderhoud.
9 10 11
12 Optimaliseer keten
13 14
Richten
Bedrijfsproces
Toelichting
Relevante bedrijfsvoorbeelden
1
Management prioriteit
2
3
Medewerkers bewustwording
Inrichten
4 Foutongevoelig productontwerp
5
Foutongevoelig productieproces
7
6
Verrichten
8 9
Adequate outillage
10 Adequate productie
• Investeer in het oplossen van de bron van fouten. • Voorzie in audits.
11
12 Optimaliseer keten
13 14
Richten
Bedrijfsproces
Toelichting
Relevante bedrijfsvoorbeelden
1
Management prioriteit
2
3
Medewerkers bewustwording
Inrichten
4 Foutongevoelig productontwerp
5
Foutongevoelig productieproces
7
6
Verrichten
8 9
Adequate outillage
10 Adequate productie
Optimaliseer keten
11 • • • •
12 Selecteer partners met de kwaliteiten die je nodig hebt. Elimineer logistieke kosten en buffers door 1 locatie. Leer van externe adviseurs en collega-ondernemers. Vreemde ogen dwingen, benut externe expertise.
13 14
Foutloos en efficiënt produceren is noodzakelijk om als Nederlands bedrijf succesvol internationaal te opereren. JOZ BV, Westwoud
“Doe aan ‘management by walking around’. Probeer hiermee problemen snel én op de juiste plek op te lossen.” Rob Elling, Operationeel Directeur JOZ BV
Met een team van vijfenzeventig man ontwikkelt en levert JOZ uit Westwoud
testinstallaties laten ontwikkelen waar de robots op alle functies en onder
technologische hoogwaardige producten voor de veehouderij aan maar liefst
zware omstandigheden worden getest.
dertig landen. Volgens de visie van operationeel directeur Rob Elling is foutloos
produceren een must om op de huidige productielocatie in Nederland de
Een en ander heeft geleid tot meer betrokkenheid en gretigheid van de
werkgelegenheid en continuïteit te garanderen. Een aantal jaren terug heeft
medewerkers om steeds beter te worden. Ook wordt er meer en beter naar
JOZ een lean manufacturing traject doorlopen waarbij het voorkomen van
elkaar geluisterd.
verspillingen centraal stond. Dit vormde het startsein van het streven naar een hoge efficiency en om foutloos te produceren. Centraal in de aanpak van JOZ staat het investeren in medewerkers. Ze leren
Foutloos produceren tips van Rob Elling: •
problemen snel en op de juiste plek op te lossen.
hoe ze continue efficiënter en vooral slimmer kunnen werken. Iedere afdeling is betrokken bij foutloos produceren en houdt elke ochtend een korte kick-off
•
•
bordbesprekingen die wekelijks plaats vinden. Ook is er wekelijks overleg om de verkoop meer te betrekken bij de productie en vice versa. Een fulltime
Stimuleer dat medewerkers zelf de problemen gaan oplossen in plaats van deze bij de leidinggevenden neer te leggen.
waarbij eenvoudige problemen worden geïnventariseerd en binnen een dag opgelost. Complexere zaken worden aangepakt tijdens uitgebreidere Lean-
Doe aan ‘management by walking around’. Probeer hiermee eventuele
Houd elkaar continu scherp. Dit geldt voor de gehele organisatie: zowel management, leidinggevende als op de werkvloer.
kwaliteitsmanager voert zowel interne als externe audits uit. JOZ heeft een
•
Maak geboekte resultaten inzichtelijk.
eigen managementsysteem (JMS) ontwikkeld dat gebruikmaakt van de
•
Streef naar een gezamenlijke verantwoordelijkheid en deel ook de
informatie uit het ERP, PDM en CRM. Dit systeem is zowel voor de medewerkers, dealers als eindgebruikers toegankelijk. Daarnaast ontzorgt JOZ haar klanten door de mest- en voeraanschuifrobots via internet proactief te bewaken. Om het foutloos produceren nog beter te beheersen, heeft JOZ twee
successen. •
Zorg dat intranet levend blijft en actuele informatie verschaft. Dit werkt positief op de betrokkenheid.
Hoge leverbetrouwbaarheid door ‘foutvoorkomend’ productontwerp en productieproces. HTC Parking+Security, Moerkapelle
“Als je foutloos wilt produceren, start dan met een brede bewustwording over de enorme impact van fouten op het bedrijfsproces.” Huib Verduijn, Hoofd R&D HTC Parking+Security
HTC Parking+Security uit Moerkapelle levert speedgates voor onder andere
Tot slot is ook het ERP-pakket bij HTC zo ingericht dat de kans op fouten in het
parkeergarages. Door een sterke exporttoename kwamen er steeds hogere
bedrijfsproces zo klein mogelijk is. Doordat heel veel fouten geëlimineerd zijn is
kosten voor het oplossen van productiefouten in het buitenland. Met fabriek-
de leverbetrouwbaarheid van HTC zeer hoog. Dat geeft veel rust en maakt
afnametesten (FAT), waarbij het hele product voor levering werd opgebouwd,
dat er bij HTC eigenlijk nooit wordt overgewerkt. Het bedrijfsproces is daarmee
probeerde men dit te ondervangen. Net zoals twintig jaar terug de slijptol nog
heel beheersbaar geworden. En door de verschillende afdelingen mee te laten
een belangrijk gereedschap was om fouten bij de assemblage te corrigeren,
denken in het ontwerp zijn de mensen zeer betrokken.
heeft HTC ook de FAT’s afgeschaft en is zich gaan focussen op het elimineren van fouten. HTC is begonnen om het ontwerp van het product zo uit te voeren dat fouten
Foutloos produceren tips van Huib Verduijn: •
bewustwording over de enorme impact van fouten in het bedrijfsproces.
in productie en assemblage vrijwel uitgesloten zijn. Zo zorgen ze ervoor dat de
Dit gedeelde beeld moet aanwezig zijn binnen alle lagen in het bedrijf!
onderdelen nog maar op één manier in elkaar passen. Zowel voor mechanica
als elektronica is deze poka yoke methode toegepast. Dit is een methode om
Als je foutloos wilt produceren, start dan met een bedrijfsbrede
•
Benut moderne technologieën ten volle om fouten te voorkomen. Zoals
een productieproces zodanig te vormen dat het bijna onmogelijk wordt om
3D
fouten te maken. Voordeel was dat de mogelijkheden om poka yoke toe te
identificeerbaar zijn.
passen steeds ruimer worden door nieuwe technieken zoals (3D) lasersnijden. Een andere belangrijke manier om fouten te elimineren, is het product zo te ontwerpen dat het bestaat uit testbare subassemblies/modules. In de assemblage kunnen deze met slimme testopstellingen snel getest worden. Tijdens het ontwikkelproces denken productie, assemblage en maintenance actief mee hoe fouten voorkomen kunnen worden.
•
De
lasersnijden
smartphone
en
grafeertechnieken
biedt
mogelijkheden
waarmee
om
heel
onderdelen
laagdrempelig
medewerkers kwaliteitsproblemen te laten terug koppelen.
altijd
de
Met de scrummethode foutloos en snel een product ontwikkelen dat voldoet aan de échte klantvraag. Exact Software, Delft
“Het vooraf inschatten van de klantvraag is lastig. Daarom betrekken we onze klanten vanaf het begin bij de ontwikkeling van nieuwe producten.” Pieter Hamans, Principal Product Marketing – Manufacturing, Exact Software
Het beperken en voorkomen van fouten is van groot belang voor Exact. Bij de
worden voorzien. Soms zelfs al binnen één dag! Er wordt gewerkt in korte
ontwikkeling van nieuwe software gaat dat vooral om fouten bij de inschatting
sprints, zodat er altijd ingespeeld wordt op veranderingen in de markt, bij de
van de klantbehoefte. Door de klant vanaf het begin bij de ontwikkeling te
klanten of bij de concurrenten. Die koopt niet alleen een product voor dat
betrekken, monitort het bedrijf of de oplossing past bij de klantvraag. Ook na
moment, maar weet dat het steeds verder doorontwikkeld wordt.
dat een nieuwe functionaliteit beschikbaar is, wordt het gebruik en de tevredenheid daarvan gemonitord. Daarnaast mogen nieuwe producten de
Foutloos produceren tips van Pieter Hamans:
bestaande software natuurlijk niet verstoren.
•
klanten, bij de concurrenten en in de markt als geheel. Goed contact met de
Bij de ontwikkeling van software werd in het verleden gewerkt met de
klant is daarbij essentieel.
watervalmethode. Daarbij werd eerst een heel nieuw product ontwikkeld en vaak pas bij oplevering bekeken of dit voldeed aan de behoefte van de klanten.
Zorg dat u flexibel bent en wees op de hoogte van ontwikkelingen bij uw
•
Betrek uw klanten in een vroeg stadium bij de ontwikkeling van producten.
Enkele jaren geleden is Exact overgestapt naar de scrummethode, waarbij
Dan bent u in staat om tijdig bij te sturen en voorkom je een mismatch
met korte ontwikkelcyclussen van twee weken, een team aan een (deel)project
tussen uw product en de behoefte van de klant. Het achterhalen van de
werkt. De klanten worden hierbij nauw betrokken waardoor er eerder
echte klantvraag is lastig, die kom je juist onderweg tegen.
bijgestuurd kan worden. Om technische fouten te voorkomen, worden bovendien nog diverse tests uitgevoerd, zowel op het nieuwe product als op de bestaande software. De software moet natuurlijk vlekkeloos (en dus betrouwbaar) werken. Het is moeilijk te zeggen hoeveel deze nieuwe werkwijze heeft opgeleverd, maar feit is wel dat klanten hierdoor heel snel van nieuwe oplossingen
Met een gedegen aanpak de faalkosten substantieel beperken. Bravilor Bonamat, Heerhugowaard
“Een bedrijf dat kwaliteitszorg serieus neemt, streeft naar een beweging van controleren en herstellen, naar preventieve maatregelen.” Ton de Kriek, kwaliteitsmanager Bravilor Bonamat
Bravilor Bonamat is producent van drankbereidingssystemen in de breedste
Aan het einde van de assemblagelijnen vindt nog een automatische
zin van het woord en op dit gebied Europees marktleider. Het bedrijf heeft een
veiligheids- en functietest plaats. Gezien de complexiteit van deze vrijgave is er
trouwe wereldwijde klantenkring van duizenden dealers die professionele
veel geïnvesteerd in vrijgaveapparatuur.
klanten voorzien van automaten. Voor deze klanten is het een absolute must
Dit toegepaste integrale kwaliteitszorgsysteem zorgt er voor dat de focus op
dat de machines foutloos- en storingsvrij werken. Geavanceerde machines,
preventie ligt en niet op herstel- en faalkosten. Deze kosten zijn dan ook
gekoppeld aan de toename van software en touch screens zorgen er voor dat
significant teruggelopen. Daarnaast is de kwaliteit van de toegeleverde
de rol van kwaliteitszorg steeds belangrijker en complexer wordt.
componenten verbeterd en het aantal productieverstoringen afgenomen.
Door kwaliteitsmanager Ton de Kriek is in samenwerking met alle betrokken
Foutloos produceren tips van Ton de Kriek:
afdelingen
•
Ga voor “expected quality”.
op het bedrijfsintranet. Goed leesbaar en met een snelle inzichtelijkheid van
•
Ga niet voor de quick wins maar voor een gedegen aanpak.
de activiteiten waaruit de processen zijn opgebouwd. Om een hoogwaardig
•
Rubriceer fouten in kritisch, ernstig en niet ernstig.
•
Vermijd een afrekencultuur; het gaat om het oplossen van een eventuele
een
kwaliteitszorgsysteem
opgebouwd.
Daarin
zijn
elf
hoofdprocessen van het bedrijf beschreven, die voor iedereen toegankelijk zijn
kwalitatief product te leveren en een continue kwaliteitsniveau te waarborgen, voert Bravilor Bonamat risicoanalyses uit op eindproducten, componenten en
fout en niet om het zoeken van de schuldige.
toegepaste processen. Naast functioneel en beoogd gebruik, wordt in deze analyses ook gekeken naar wet- en regelgeving. De resultaten hiervan worden
•
Lees af en toe de ISO 9001 normbladen goed door.
•
Streef naar een onafhankelijke QA afdeling.
audit- en controleprogramma waarmee de kwaliteit van de processen, de
•
Stel het kwaliteitsmanagementsysteem af op uw bedrijf.
toeleveranciers en producten wordt bewaakt.
•
Check regelmatig de effectiviteit van het managementsystemen.
omgezet
in
preventieve
maatregelen.
Om
te
toetsen
of
het
kwaliteitszorgsysteem naar behoren functioneert, heeft Bravilor een omvangrijk
Fouten vermijden geeft energie en achter de fouten aanlopen geeft ergernis. Dragon Plastics Rotomoulding, Sint-Maartensdijk
“Gebruik kennis en ervaring van derden; anderen stellen vragen waar je zelf blind voor geworden bent.” Elisca de Jonge, manager Dragon Plastics Rotomoulding
Dragon Plastics is een bedrijf dat met het rotatiegietproces grote holle
gecommuniceerd wordt met alle medewerkers. Zo is het nu gewoonte om
kunststof producten ontwikkelt en seriematig produceert. Machinebouwers,
geconstateerde problemen bij het werkoverleg te bespreken en meteen op te
baggerbedrijven en in toenemende mate ontwerpbureaus zijn belangrijke
lossen. Ook is geïnvesteerd in een shredderinstallatie om zelf afkeur- en
opdrachtgevers. Om de concurrentiepositie te versterken, is een aantal jaren
reststromen te kunnen verwerken tot kunststof producten.
geleden een onderzoek naar faalkosten gedaan. Met reductie en benutting van productieafval en verbetering van de organisatie bleek veel winst te
Medewerkers zijn door de organisatieaanpassingen veel zelfstandiger gaan
behalen.
werken. Op het moment dat zich bottlenecks voordoen lossen ze dit zelf op. Door het beschikbaar komen van reststromen zijn er nieuwe doelgroepen
De eerste stap daarin voor Dragon Plastics was het ter discussie stellen van de
benaderd en gevonden. Deze klanten geven opdrachten om met secundair
eigen werkwijzen met de eigen medewerkers en mensen van buiten. Met een
materiaal nieuwe duurzame producten te vervaardigen met een speciale look.
cursus Lean Manufacturing en afval- en emissiepreventieprojecten hebben de
Dragon Plastics voert dergelijke producten onder het private label POD for life.
medewerkers hun kennis over onder meer foutloos produceren verhoogd.
Daarnaast is het bedrijf sheddermateriaal aan derden gaan verkopen.
Voorts is kennis en ervaring van derden gebruikt zoals van The Lean Machine en de Hogeschool Zeeland. De aansturing van de werkvloer kon heel
Foutloos produceren tips van Elisca de Jonge:
praktisch verbeterd worden door het bureau van het management centraal op
•
de werkvloer te plaatsen. Ook werden het magazijn en de werkplaats opnieuw
blind voor geworden bent.
ingericht tot een overzichtelijk geheel. Verder is in de bedrijfsorganisatie veel veranderd op het gebied van tools, procedures en verantwoording. Qua taakverdeling is hierbij het uitgangpunt gehanteerd dat iedere medewerker drie taken kan uitvoeren en dat er voor iedere taak drie medewerkers zijn. Belangrijk
is
dat
er
nu
doelen
gesteld
worden
en
dat
daarover
Gebruik kennis en ervaring van derden; anderen stellen vragen waar je zelf
•
Stel doelen op sociaal, financieel en milieugebied en communiceer daarover met alle medewerkers.
Ketenintegratie met de nabehandelingspartner: de volgende stap in foutloos produceren! Kasteel Metaal, Zoeterwoude-Rijndijk
“Stel met je klant vast wat de kwaliteit is die hij nastreeft. Bij een verschil van mening kan het best zo zijn dat dit niet goed gespecificeerd is.” Cees Bogerd, technisch directeur Kasteel Metaal
Kasteel Metaal is een veelzijdig toeleverancier van producten in staal en rvs.
bedrijf is opgericht. Vanwege deze nauwe ketenintegratie is ISO 9001-2008 en
Met zestig vakmensen en een hoogwaardig machinepark worden klanten
de Amerikaanse AQL-norm ingevoerd.
bediend in industrie en bouw. De belangrijkste impuls voor foutloos produceren
Met haar verbeteraanpak en unieke expertise heeft Kasteel een stevige positie
kwam voort uit de ambitie om een complexe lassamenstelling in een
verworven als strategische toeleverancier. De ketenintegratie heeft er in
opspanning efficiënt en in een keer goed te produceren. Door het binnenhalen
geresulteerd dat de productiviteit verder is verbeterd (5%). Buffers zijn
van een grote opdracht voor de Amerikaanse markt waarbij zelfs een 100%
vervallen en logistieke verspillingen geëlimineerd. Met weinig meerkosten voert
foutloze productie werd geëist, is een volgende stap in foutloos produceren
Kasteel optimalisaties door die in de volgende stap van het productieproces
gemaakt.
serieus geld opleveren. Ook zijn in samenwerking met de ketenpartner nieuwe ideeën ontstaan hoe de klant verder ontzorgd kan worden.
Wat experts niet haalbaar achten heeft Kasteel gerealiseerd. Door een
gestructureerde en volhardende aanpak is het gelukt om een reproduceerbaar
Foutloos produceren tips van Cees Bogerd:
proces met robots te ontwikkelen waardoor foutloze producten gerealiseerd
•
worden. Non-conformity reports, interne opleidingen en zelfs een andere
daarbij niet alleen aan de vakman maar juist ook aan de mensen er om
organisatie-inrichting waren hierbij belangrijke ingrediënten. En zonder de
heen: werkvoorbereiding, logistiek etc.
juiste mind set van het complete personeel maak je geen kwaliteit! Alles is gericht op het doorgronden van de foutoorzaken om die vervolgens te
Zonder de juiste mind set van je personeel maak je geen kwaliteit. Denk
•
Stel met je klant vast wat de kwaliteit is die hij nastreeft. Bij een verschil van
elimineren. Door te integreren met haar nabehandelingspartner heeft
mening over de geleverde kwaliteit kan het best zo zijn dat dit niet goed
Kasteel de stap naar 100% foutloos gemaakt. Immers pas bij de
gespecificeerd is.
nabehandeling van gelaste rvs-producten worden ook minieme fouten zichtbaar. Concreet betekent dit dat beide bedrijven op een gezamenlijke locatie werken en dat er voor eindcontrole en verpakken een gezamenlijk
•
Onderzoek integratie met ketenpartners: er ontstaan daardoor nieuwe mogelijkheden om kosten te besparen en klanten beter te bedienen.
Produceren in eigen beheer levert een betere productkwaliteit, meer flexibiliteit en kortere levertijden. Phuntronix, Soesterberg
“Total Process Control gaat verder dan foutloos produceren.” Henk Couvert , Sales Manager Europe Phuntronix
Phuntronix ontwikkelt en levert complete printplaten voor onder andere
bedrijven voor het assembleren van hun printplaten. In de productie hebben de
mediasystemen. Deze markt kenmerkt zich door voortdurend nieuwe
veranderingen geresulteerd in kortere productietijden, meer flexibiliteit en
exemplaren, een korte time-to-market en ook grote aantallen. In het verleden
minder herstelkosten. Doordat er vrijwel geen uitval is, is ook de
besteedde Phuntronix de productie uit aan wel zeven verschillende bedrijven.
communicatie zowel intern als extern een stuk eenvoudiger geworden.
De kwaliteit van het eindproduct was alleen met veel moeite te beheersen. Omdat klanten steeds meer belang zijn gaan hechten aan kwaliteit, is men de
Foutloos produceren tips van Henk Couvert:
productie in eigen beheer gaan doen.
•
ontwerpen/ontwikkelen van hard- en software; alleen dan krijg je een
Hiertoe is er voor gekozen om flink te investeren in een eigen machinepark met
kwalitatief goed en produceerbaar eindproduct.
de nieuwste en snelste productiemachines. Uitgangspunt was een goede procesflow waarbij selectie van de uitval achteraf overbodig is. En ook
•
•
deze goed gebalanceerd en ingericht op een maximum van 240 verschillende elektronische componenten. Verder is een ervaren operator (process engineer) aangetrokken die ook stuurt bij de keuzes die gemaakt worden bij de
Automatiseer gecontroleerd: leg routines vast, herken verbeterpunten en neem daarop actie.
•
Zorg voor een cultuur waarbij iedereen zich richt op het voorkomen van fouten.
ontwikkeling van bepaalde componenten en hun productietijd. Met deze aanpak streeft Phuntronix naar ‘Total Process Control’.
Houd controle over de hele productieflow (van idee, ontwerp, inkoop, productie, assemblage tot shipment).
maximale kwaliteit door een routing in de fabriek zonder oversteekplaatsen en kans op menselijke fouten. Voor een optimale output van de productielijn is
Zorg dat je kennis hebt van het productieproces en breng deze in bij het
•
Specifiek voor de branche; maak gebruik van de functionele software in het product om de hardware te testen. Dit verkort de testtijd en dus de
Door helemaal intern te produceren, krijgt de klant bij Phuntronix een betere productkwaliteit, meer flexibiliteit en een kortere levertijd. Dit vertaalt zich in een toenemende vraag naar het eigen product maar ook van andere
productietijd.
De kennis en ervaring met slim en foutloos produceren helpt ook bij het realiseren van slimmere oplossingen voor je klant. Reedyk, Klaaswaal
“Concurreer niet op prijs maar ontwikkel oplossingen die meer voor je klant opleveren.” Dirk Reedijk, directeur Reedyk
Reedyk
mechanica,
In de nieuwe productiehal komen werkvoorbereiding en productie dan ook
besturingstechniek en elektrotechniek voor oplossingen op maat. Vanuit deze
uit
Klaaswaal
bundelt
expertise
in
hydraulica,
dicht bij elkaar te zitten. Doordat medewerkers feedback kunnen geven en hier
technische expertise heeft Reedijk zich de afgelopen jaren met haar
daadwerkelijk wat mee wordt gedaan, is hun betrokkenheid bij het bedrijf
compactkranen doorontwikkeld tot een partij die hightech serieproducten
verbeterd. Verder heeft de methodiek van procesverbetering in het eigen
levert. Deze worden geleverd aan klanten in binnen- en buitenland. De hoge
bedrijf ertoe geleid dat Reedijk ook op een andere manier naar de processen
complexiteit van de machines, serieproductie en export waren voor Reedyk
bij zijn klanten is gaan kijken. Dit heeft geresulteerd in oplossingen waarmee
belangrijke redenen om stappen te gaan maken op het gebied van foutloos
de klant met minder fouten produceert en die veel meer opleveren. Hierdoor
produceren.
heeft Reedyk zijn positie versterkt en hoeft het bedrijf minder op prijs te concurreren.
Om de kwaliteit verder te verbeteren, heeft Reedyk de organisatie van het hele productie/bedrijfsproces aangepakt. De productietaken zijn opgedeeld in
Foutloos produceren tips van Dirk Reedijk:
kleinere afgebakende stukken met daarbij een duidelijke werkinstructie.
•
Zorg eerst dat je de goede dingen doet en doe pas daarna de dingen goed.
•
Benut de nauwkeurigheid van de bewerkingstechnologie en ontwerp je
Overigens wordt deze door de productieafdeling zelf verzorgt. Ook zijn de medewerkers zelf verantwoordelijk voor de kwaliteitscontrole. Een andere
machines zo dat je ze als een puzzel in elkaar kunt zetten.
belangrijke stap/oplossing was om de benodigde productie-informatie via laptops en tablets op de werkplek te ontsluiten. Door elke medewerker te
•
voorzien van een laptop beschikt iedereen over dezelfde en actuele informatie. Fouten ten gevolge van verschillende versies worden daarmee voorkomen. Verder zijn er multidisciplinaire verbeterteams gevormd die focussen op kostprijsverlaging
en
eliminatie
van
fouten.
werkprocessen naar zo kort mogelijke lijnen.
Reedyk
streeft
in
haar
Maak met je medewerkers video’s van de werkprocessen en kijk met elkaar wat er slimmer en beter kan.
•
Concurreer niet op prijs maar ontwikkel oplossingen die meer voor je klant
opleveren.
Offerte-engineering en visuele robotsimulatie dragen bij aan nauwkeurige definitie van klantwensen. Rolan Robotics, Zwaag
“De meeste fouten worden in het begin van een project gemaakt. Probeer dit tijdig te onderkennen en de fouten te elimineren.” Hans Stam, Directeur Rolan Robotics
Rolan
industriële
oplossing die Rolan Robotics voor ogen heeft. De las- of handlingrobot wordt
toepassingen. Inmiddels zijn in de Benelux meer dan 600 las- en
Robotics
is
gespecialiseerd
in
robotsystemen
voor
hierbij getoond als een integraal onderdeel van het bedrijfsproces van de
handlingrobots geleverd in de metaalsector maar ook in de food en de non-
opdrachtgever. Ook is er volgens de ‘lean manufacturing’ aanpak, met support
food. Foutloos produceren is een zeer belangrijk aandachtspunt voor Rolan
van een externe adviseur, serieus gewerkt aan verdere verbetering van de
Robotics. Door de lagere marges is het steeds belangrijker geworden om in
bedrijfsprocessen.
één keer een goed project te leveren. In het verleden kwam het voor dat aannames in het verkooptraject bij de uitwerking soms toch tot andere
Voorgaande verbeterprocessen hebben geresulteerd in heldere offertes,
inzichten leidden. Of dat een project te vroeg naar de klant ging waardoor er
duidelijkheid over meer- en minderwerk tijdens de uitvoering en minder nazorg.
daar nog wat ‘losse eindjes’ moesten worden opgelost om tot een goed
Kortom een verbeterde communicatie met de klant en daardoor een hogere
resultaat te komen.
klanttevredenheid.
.
Ook
zijn
met
de
‘lean
manufacturing’
aanpak
doorlooptijden verkort en is de leverbetrouwbaarheid verhoogd. Dit heeft de Als eerste stap heeft Rolan Robotics een duidelijker onderscheid aangebracht
concurrentiepositie verder versterkt.
tussen lasrobot- en handlingrobotprojecten. Lasprojecten, van oudsher dé specialiteit, worden als product gezien. Handlingrobots zijn vaak in hoge mate
Foutloos produceren tips van Hans Stam:
klantspecifiek, complexer en vragen om een eigen aanpak. Voor beide soorten
•
projecten is er in 2013 een format ontwikkeld waarbij de processtappen met
collega’s bij verbeterprocessen.
een klant goed in beeld zijn gebracht. Door het invoeren van een extra processtap in de vorm van ‘offerte-engineering’ worden de klanteneisen
•
een simulatiepakket het mogelijk om de klant visueel ‘mee te nemen’ in de
De meeste fouten worden in het begin van een project gemaakt. Probeer dit tijdig te onderkennen en de fouten te elimineren
nauwkeurig gedefinieerd. Kortom er wordt veel meer tijd besteed aan het voortraject bij de aanvraag van een klant. Bovendien maakt de toepassing van
Blijf open staan voor verbeteringen van de organisatie en betrek alle
•
Pas waar mogelijk visuele ondersteuning toe. Bij Rolan Robotics heeft dit ertoe geleid dat de papieren offerte is teruggebracht van 22 naar 6 pagina’s.
Fouten maken moet geen straf zijn, geef je medewerkers vertrouwen en verantwoordelijkheid. Reurings Precisie Plaatwerk (RPP) Delfgauw
“Durf te investeren, ook in moeilijkere tijden. Met state-of-the-art productietechnologie kun je veel flexibeler en foutlozer produceren.” Aad Reurings, directeur Reurings Precisie Plaatwerk (RPP)
Reurings Precisie Plaatwerk is toeleverancier van prototypes en kleine series
Die krijgen ze ook, bijvoorbeeld doordat de 5S-audit op orde en netheid iedere
plaatwerk voor klanten in verschillende sectoren. Het beperken van fouten is
periode door een andere medewerker wordt uitgevoerd. Deze manier van
belangrijk voor RPP. Fouten kosten geld en leiden tot vertraging voor de
werken brengt rust onder de medewerkers en creëert een sterk wij-gevoel.
klanten. Vijf à zes jaar geleden had RPP ongeveer 10-12 % interne afkeur. De
RPP kent vrijwel geen ziekteverzuim en kan de bestellingen meestal binnen
externe afkeur bedroeg vijf procent. Vooral de laatste categorie is hinderlijk
één week afleveren bij de klanten.
voor de klanten. Inmiddels is het gelukt om die terug te brengen van 5% naar 0,5%,. Dat is voor een kleine serie-/prototypetoeleverancier als RPP extreem
Foutloos produceren tips van Aad Reurings:
laag. Maar ook de interne afkeur is gehalveerd.
•
staan en ervoor willen gaan. Stageplaatsen lenen zich uitstekend om te
Om fouten in het productieproces te voorkomen, is het nodig om te weten
kijken of het klikt.
welke fouten er worden gemaakt. Voorheen kwam dat pas aan het licht bij de externe eindcontrole. Dat is veranderd door een checksysteem in te voeren.
•
Geef je medewerkers zelf het vertrouwen en de verantwoordelijkheid om met oplossingen te komen bij kwaliteitsproblemen.
Het product wordt in stapjes door verschillende collega’s geproduceerd. Bij iedere processtap checkt de medewerker of hij deze goed heeft uitgevoerd. De
Selecteer betrouwbare medewerkers, mensen die serieus in het leven
•
Onderhoud goed contact met je toeleveranciers en blijf daarmee op de
eigen verantwoordelijkheid van medewerkers is hiermee sterk vergroot. Alle
hoogte van actuele technologische ontwikkelingen waar je je voordeel mee
fouten die nog worden ontdekt, worden gefotografeerd en onderzocht: wat is
kunt doen.
er misgegaan, wat heeft dat gekost en hoe kan dat beter? Zo wordt iedere fout een leermoment voor het hele team.
•
Durf te investeren, ook in moeilijkere tijden. Met nieuwe state-of-the-art productietechnologie kun je veel flexibeler en foutlozer produceren.
De medewerkers voelen zich nu nog meer betrokken bij de producten. Ze werken echt als een team en nemen ieder hun eigen verantwoordelijkheid.
•
Stimuleer je medewerkers om opleidingen te volgen en laat hen meebeslissen bij investeringen in het machinepark.
Verantwoordelijkheid voor kwaliteit op de werkvloer draagt bij aan een hoge werknemerstevredenheid. Snaas Metaalwaren, Hoorn
“Laat medewerkers rouleren, dit leidt tot betere processen en een betere bedrijfsvoering.” Norbert Snaas, algemeen directeur Snaas Metaalwaren Snaas Metaalwaren is toeleverancier voor de maakindustrie met daarnaast
Omdat iedere medewerker invloed heeft op het eindresultaat, kent het bedrijf
eigen producten zoals magazijnstellingen en ondergrondse afvalcontainers.
een
Foutloos
medewerkerstevredenheid verbeterd.
produceren
is
belangrijk
voor
het
bedrijf
vanwege
de
grote
betrokkenheid
van
de
medewerkers
en
is
de
klanttevredenheid, het verlagen van de faalkosten en het verkorten van de doorlooptijden.
Foutloos produceren tips van Norbert Snaas:
Het constant streven naar beter is bij Snaas Metaalwaren een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering gemaakt. Zo is er een 5S-traject uitgevoerd
•
Blijf constant streven naar verbeteringen en accepteer geen zesjescultuur.
•
Het invoeren en consequent werken in kwaliteitscirkels is zeer aan te bevelen.
en wordt er consequent gewerkt in ‘kwaliteitscirkels’. Structurele afwijkingen en
kwaliteitskosten
worden
geregistreerd,
verbeteringen
geformuleerd,
•
ingevoerd en door meting geverifieerd. Naast de interne audits in het kader van ISO voeren sommige klanten ook audits in het bedrijf uit. Met enige regelmaat vinden er leveranciersbeoordelingen plaats die geregistreerd worden in het ERP-systeem.
Snaas
Metaalwaren
heeft
ervoor
gekozen
om
organisatie te leggen. Alle afdelingen en werknemers zijn hierbij betrokken. Om de medewerkers hierin mee te nemen worden trainingen gegeven en zijn er regelmatig ‘toolbox meetings’. Productiemedewerkers rouleren volgens een systeem waardoor ze meer allround zijn geworden. En doordat medewerkers met een frisse blik naar bepaalde productieprocessen kijken, zijn deze kwalitatief veel beter geworden. Ook heeft externe kennis van TNO geholpen om de processen te verbeteren.
resultaat op basis van metingen. •
Leg de verantwoordelijkheid voor kwaliteitszorg niet neer bij een kwaliteitsmanager maar leg deze zo laag mogelijk in de organisatie neer.
de
verantwoordelijkheid voor foutloos produceren zo laag mogelijk in de
Registreer kwaliteitsafwijkingen, formuleer verbeteracties en evalueer het
•
Laat medewerkers rouleren; dit leidt tot betere processen en een betere bedrijfsvoering.
Percentage tijdige leveringen van 40% naar 90% door betere controle op totale order- en productieproces. Sowecare, Almelo
“Wie teveel begrip toont voor anderen, blijft zelf met de shit zitten.” Evert Elbertse, directeur Sowecare BV
Sowecare uit Almelo is producent van revalidatiehulpmiddelen
zoals
Door voorgenoemde maatregelen is het percentage tijdige leveringen
specialistische trippelstoelen en rolstoelen. Deze stoelen zijn van grote waarde
toegenomen van 40% naar 90%. Dit heeft de status als betrouwbare
voor de gebruiker. Foutief geleverde producten roepen dan ook veel irritatie op.
leverancier
aanzienlijk
versterkt.
.
Naast haar niche-producten is het bedrijf een nieuw massaproduct gaan maken. Hierbij is productiecontrole extra belangrijk voor een goede beheersing
Foutloos produceren tips van Evert Elbertse:
van de kostprijs.
•
nodig. Die werkhouding sluipt dan ongemerkt ook in standaardaspecten
Om de mogelijkheid van fouten in de productassemblage in te perken, heeft
van het werk. Dit gaat ten koste van een gecontroleerd productieproces.
Sowecare verschillende maatregelen getroffen. In de eerste plaats is het
Het strakker vastleggen en controleren van werkmethoden kan dit
productontwerp op dit punt slimmer gemaakt. Ook is gekozen voor een
voorkomen.
eenduidige inrichting van de werkplek met daarbij werkinstructies voor de verschillende assemblagehandelingen. Van een algemene onderdelenopslag
Bij niche producten met maatwerkaspecten zijn ad hoc-oplossingen vaak
•
In een verkooptraject worden afspraken nog wel eens vaag gehouden. Haal
is overgestapt naar onderdelenkarren met daarop alleen de onderdelen die in
vóórdat een opdracht definitief is al die vaagheden eruit om problemen in
dat product gebruikt worden. Verder zijn de verschillende tussenstappen in
de productiefase te voorkomen.
het productieproces helder benoemd en van deadlines voorzien, waardoor de productie aan het eind van de keten minder onder tijdsdruk staat. Sowecare is voor in- en uitgaande goederen gaan werken met controleformulieren. Het bleek dat ook veel fouten veroorzaakt werden in het voor- en natraject. Om de klanttevredenheid tijdens het gebruik van de stoelen te verbeteren, worden de resultaten uit de serviceanalyse verwerkt in het productontwerp.
•
“Wie teveel begrip toont voor anderen, blijft zelf met de shit zitten.”
75% minder faalkosten door combinatie van alle orderprocesinformatie op één orderbegeleidingsblad Van Rijsoort Buigwerk, Klaaswaal
“Houd je processen tegen het licht om te kijken of ze nog optimaal zijn om je klant te bedienen.” Eric Koenhein, bedrijfsleider Van Rijsoort Buigwerk
Net als veel andere toeleverende bedrijven in de maakindustrie heeft Van
formulier maar ook om de eenduidige werkwijze waarop alle medewerkers
Rijsoort Buigwerk de crisis behoorlijk gevoeld. Er was sprake van vraaguitval
hiermee omgaan.
en prijzen die sterk onder druk kwamen te staan. Dit gecombineerd met incidenteel een flinke faalkostenpost was voor bedrijfsleider Eric Koenhein
Met deze aanpak wordt driekwart van de fouten voorkomen. Dit scheelt veel
aanleiding om met zijn collega’s op zoek te gaan naar de oorzaak hiervan.
geld, tijd en ergernis. Het belangrijkste effect is dat de medewerkers op een
Hieruit kwam naar voren dat verstoringen en kleine fouten op verschillende
andere en veel bewustere manier met hun werk bezig zijn. De borging van
plekken in het bedrijf voorkwamen en dat ze soms pas in een laat stadium
kwaliteit ligt direct op de werkvloer. Je houdt elkaar scherp. Verder merkt
geconstateerd werden. Dit met meestal kleine maar soms ook grote gevolgen.
Van Rijsoort Buigwerk dat de orderbegeleidingsbladen en de trajecten die zij
Hierbij werd het als bijzonder ergerlijk ervaren dat alle kwaliteitstrajecten door
doet op het gebied van ISO 9001, CE-markering en LEAN elkaar versterken.
vaklui werden uitgevoerd en er toch dingen fout gingen. Een belangrijke vraag
Iedereen is veel alerter op de toegevoegde waarde voor de klant.
was dan ook: hoe kunnen we fouten preventief voorkomen? Foutloos produceren tips van Eric Koenhein : Omdat Van Rijsoort al gewend was om per order met een technisch instructieformulier te werken, is besloten om een orderbegeleidingblad te
•
kunt je product niet standaardiseren maar je kunt je eigen werkprocessen
introduceren met daarop alle relevante orderprocesinformatie. Dit wordt bij het
wel zoveel mogelijk standaardiseren.
begin van iedere order aangemaakt. Elke medewerker vinkt hierop af als hij zijn stap goed heeft afgerond. Volgende processtappen kunnen alleen doorlopen worden als de voorgaanden succesvol zijn afgerond. Ontbreken er stappen op het orderbegeleidingsformulier dan moet de medewerker eerst terug naar degene die de voorgaande orderstap gemaakt heeft om te zorgen dat dit in orde komt. Belangrijk hierbij is dat het niet alleen gaat om het
Voor toeleveranciers in de maakindustrie die ook klantspecifiek werken: je
•
Houd je processen tegen het licht om te kijken of ze nog optimaal zijn om je klant te bedienen.
Expertise van medewerkers vormt de basis voor foutloos produceren. Widek, Krimpen a/d IJssel
“Koester je goede toeleverancier, durf afscheid te nemen van de slechte. Anders word je geremd in de verdere ontwikkeling van je producten.” Wim de Kwant, Directeur Widek
Widek ontwikkelt en produceert fietsonderdelen en -accessoires. Naast
De voorgaande drie regels moeten gezien worden in het kader van een goede
levering aan alle Nederlandse fietsfabrikanten zijn ook groothandels en
bedrijfscultuur waarbij management en medewerkers kritisch zijn op zichzelf en
warenhuizen in binnen- en buitenland klant. Een groot deel van de benodigde
een drive hebben om zaken te verbeteren. Door vanuit dit ‘bedrijfs-DNA’ hier
productietechnologieën heeft Widek zelf in huis. Foutloos produceren zit al
jarenlang aan te werken heeft Widek bij haar klanten een solide reputatie
heel lang in het ‘bedrijfs-DNA’. Als je je klant echt goed en flexibel wilt
opgebouwd. In een aantal gevallen hanteren klanten voor Widek-producten
bedienen dan moet je ze foutloze producten leveren.
geen ingangscontrole.
Om foutloos te kunnen produceren, is regel 1 bij Widek: maak het
Foutloos produceren tips van Wim de Kwant:
productontwerp
•
Maak het productontwerp zo goed mogelijk.
investeer in het oplossen hiervan. Voor fabrikanten met eigen producten in
•
Investeer in het oplossen van productiefouten.
grote series betaalt zich dit zeker uit. De crux bij beide regels is echter dat de
•
Werk met vaste medewerkers en zorg dat zij hun expertise kunnen
zo
goed
mogelijk.
Hiermee
wordt
al
80%
van
de
productiefouten voorkomen. Als er dan vervolgens nog fouten zijn is regel 2:
benodigde expertise voor handen is! Enerzijds, in het bedrijf, door te werken met vaste medewerkers die de ruimte krijgen om hun expertise te ontwikkelen en verbeteringen door te voeren. Anderzijds door, in het geval van
ontwikkelen. •
Steek tijd in de selectie en ontwikkeling van de relatie met je toeleverancier.
toegeleverde productdelen, veel tijd te steken in de selectie van de
Koester je goede toeleveranciers, neem afscheid van de slechte. Anders
toeleverancier met expertise die de zaken beter foutloos voor elkaar krijgt.
word je geremd in de verdere ontwikkeling van je producten.
Regel 3 is investeer in goede machines en gereedschappen en houdt het
•
machinepark in goede conditie. Hiertoe heeft Widek een eigen technische dienst. Deze medewerkers bedenken echter ook slimme mechaniserings- en
automatiseringsoplossingen waarmee kosten worden bespaard en menselijke fouten worden uitgesloten.
Investeer in goede machines en gereedschappen: dat betaalt zich terug in minder fouten.
•
Pak kansen voor mechanisering en automatisering van je productie; zorg ook dat je daar expertise voor in huis hebt.
Contact?