uitgave van de gemeente Coevorden nr. 2 december 2005
”Het bloeiende verenigingsleven is in gevaar”
Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van de gemeente Coevorden in het kader van het project Buitengewoon Platteland. Deze nieuwsbrief wordt huis-aan-huis verspreid in het buitengebied van de gemeente. Meer informatie is te vinden op www.buitengewoonplatteland.nl
[email protected] Correspondentieadres Gemeente Coevorden Afdeling Communicatie Postbus 2
Buitengewoon Platteland Coevorden: aangenaam!
De Legende
Deelgebieden
Belangrijk dat platteland
en Buitengewoon
Wat wordt er van een
mooier en
Platteland.
deelgebiedcommissie
aantrekkelijker
verwacht.
wordt.
”Samen met burgers
Het initiatief van de gemeente Coevorden om een plattelandsproject te starten is
aan de slag in het
om samen met U, als burgers, aan de slag te gaan in het buitengebied. En het
buitengebied van
Welke gemeente heeft immers zo’n buitengebied! Het is wat landschap betreft
Coevorden”
door mij in de voorbereidende fase direct omarmd. Er werd namelijk voorgesteld buitengebied van Coevorden mag met recht buitengewoon genoemd worden. heel verschillend en daarmee ook wat betreft de aard van de bevolking. En dat merk je als er gewerkt wordt. De zorg en betrokkenheid van de bewoners met hun streek komt vaak naar voren. Dat Coevorden daar op deze wijze op in speelt heeft mij bijzonder aangetrokken. Het is immers van het grootste belang dat je als gemeente de bevolking stimuleert om zelf met initiatieven te komen en niet van achter een bureau bedenkt wat goed voor U is. Door de inwoners zelf te betrekken leert men mee te denken en gaat men ook inzien dat niet alles zo maar kan. Maar ruimte bieden voor kansrijke ideeën kan alleen als iedereen zich maximaal inspant. Dat is de basis van samen optrekken met het gebied.
7740 AA Coevorden Concept en tekst Senza Communicatie, Groningen Gemeente Coevorden, team Communicatie Vormgeving www.expressief.nl (Dalen) Fotografie Benting, Dalerveen en Provincie Drenthe Drukwerk Zalsman, Groningen Oplage 10.000 ex.
Gedeputeerde Plattelandsontwikkeling, Ali Edelenbosch: Wat mij van de gemeente Coevorden is opgevallen dat ze in staat is gebleken met andere partners het gebiedsgericht beleid (SGB) en de landinrichting Mars en Westerstroom te bundelen. Hierdoor is het project van de Geeserstroom, dat nu in uitvoering is, van de grond gekomen en zal het daar niet bij blijven. De diversiteit en de kwaliteit behouden en versterken, dat zijn opgaven die door de deelgebiedscommissies onder handen worden genomen en ik wens de commissies veel succes om de opdracht die ze hebben gekregen vol enthousiasme uit te voeren.
De voorzitters Iedere deelgebiedscommissie staat onder leiding van een voorzitter. In elke nieuwsbrief stellen we één van hen uitgebreid aan u voor. Deze keer vertelt de heer Thiele, voorzitter van deelgebiedscommissie I, over de problematiek in zijn deelgebied, het project en zijn ervaringen tot nu toe.
Interview
Voorzitter Thiele van deelgebied 1
“Het bloeiende verenigingsleven op het platteland is in gevaar” Bij één van de deelgebiedsvoorzitters is het overbodig je af te vragen waarom hij die functie heeft aanvaard. Dat is bij Evert Thiele, voorzitter deelgebiedscommissie 1 het geval. Als oud-wethouder in de gemeente Coevorden gaf hij de eerste aanzet voor het plattelandsontwikkelingsproject. En als je dan vier jaar nadien wordt gevraagd als voorzitter een actieve bijdrage aan het project te leveren, is de keuze snel gemaakt. Toch? Thiele hield zich als wethouder onder andere bezig met de beleidsterreinen als wonen, verkeer en vervoer en ruimtelijke ordening. “Tijdens mijn laatste periode waren we druk doende met de structuurvisie voor de verbetering van het centrum van Coevorden”, blikt hij terug. “Erg belangrijk omdat de stad Coevorden de spil is in de gemeente. Tegelijkertijd realiseerden we ons dat het merendeel van de gemeente uit platteland bestaat, een gebied dat aan veranderingen onderhevig is. Waar belangrijke vraagstukken om een antwoord vragen. Waarom mogen sommige dorpen wel uitbreiden
De bijna grootste kei van Drenthe mag natuurlijk in de wandelroute niet ontbreken.
en andere niet? Hoe blijven jongeren in onze gemeente terwijl er onvoldoende werk en geschikte woonruimte is? Hoe houden we het gebied aantrekkelijk voor toeristen? Een visie op de toekomst was daarom noodzakelijk. Om ons te oriënteren hebben we met de gemeenteraad gebrainstormd over de aanpak. Onder leiding van Hans Agterberg, die een belangrijke rol in de totstandkoming van het project heeft gespeeld, maakten we een excursie naar een soortgelijk project (Het Hunzeproject, red.). Mijn opvolger, wethouder Bouwers, heeft het stokje op dat moment van mij overgenomen. Nu ligt de verantwoordelijkheid voor het project bij wethouder Pot.” Onafhankelijk Vier jaar later zijn veel dingen veranderd. Thiele is geen wethouder meer, maar als voorzitter van deelgebiedscommissie 1 toch betrokken bij het project. Al had het niet veel gescheeld of het was niet doorgegaan. “Toen ik werd gevraagd had ik nog niet zo lang geleden mijn functie als wethouder neergelegd. Omdat ik in deze rol geen verlengstuk van de gemeente wil zijn, kwam de vraag van het voorzittersschap net te vroeg. Gelukkig voor mij ging er nog wat tijd overheen voordat de organisatie op poten stond. Inmiddels heb ik voldoende afstand van het gemeentehuis genomen en kan ik dus volledig
Een bloeiend verenigingsleven hoort juist bij een leefbaar platteland.
onafhankelijk opereren”, vertelt Thiele. Wind in de zeilen Na een moeizame start, heeft de deelgebiedscommissie nu de wind in de zeilen. “We hebben inmiddels drie hoofdonderwerpen benoemd waarop we ons concentreren; het bevorderen van recreatie en toerisme, verbeteren van het verenigingsleven en dorpsgrens overschrijdende projecten. Toch blijft het lastig omdat het project tot op heden vrij abstract is. Bij een vergadering gaat het er ook anders toe dan ik gewend ben. Je bespreekt geen agenda, maar de ideeën die iemand inbrengt. Daar hebben we nu onze weg wel in gevonden”, zegt Thiele. “Sinds kort is ook de ambtelijke ondersteuning geregeld. Dat werkt erg prettig.”
ETEN? and.nl l MEER W e t t a l p K i j k o pu i t e n g e w o o n b . www
Uithoudingsvermogen en conditie “Door het aantal recreatieve mogelijkheden uit te breiden willen we dat dit gebied nog aantrekkelijker wordt voor toeristen. Samen met de verenigingen van dorpsbelangen willen we bijvoorbeeld werken aan een net van wandelroutes. Het idee is pas gelanceerd dus we moeten het nog helemaal uitwerken. De bedoeling is dat in iedere kern een wandeling start die weer op de wandeling vanuit een andere kern aanhaakt. Zo krijg je in zeven verschillende wandelingen een goede indruk van het moois dat we hier te bieden hebben. En de wandelaar kan zelf de lengte bepalen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om twee, drie of meer wandelingen in één keer te doen. Uithoudingsvermogen en een goede conditie is daarvoor wel een vereiste”, lacht Thiele. Verenigingsleven Een ander probleem in het gebied is de toekomst van het verenigingsleven. Vrijwilligerswerk is voor oudere generaties meer gewoonte dan uitzondering. Voor jongere generaties is dat niet meer zo vanzelfsprekend. Problemen met de opvolging in besturen van bijvoorbeeld sportverenigingen liggen dan ook op de loer. Terwijl een bloeiend verenigingsleven juist hoort bij een leefbaar platteland. Opvolging is overigens niet het enige probleem. Thiele: “Bestuurleden maken zich ook zorgen over hun rechten en plichten. Wat zijn hun verantwoordelijkheden? Waar zijn ze persoonlijk aansprakelijk voor? Moet een voetbalvereniging ook aan alle Arbo-normen voldoen? In februari willen we een workshop organiseren met bijvoorbeeld de medewerking van een jurist, Kamer van Koophandel, bank en een verzekeraar. Zodra we het programma rond hebben en de datum vaststaat geven we meer informatie.” Versterken Laatste speerpunt van dit deelgebied zijn de dorpsgrens overschrijdende projecten. “In ons deelgebied zijn zeven verenigingen voor dorpsbelangen. We hebben met hen gesproken over de activiteiten die zij ondernemen, acties die wij uitvoeren en waar we elkaar kunnen versterken. Het is namelijk niet de bedoeling dat we elkaars werk gaan doen. Willen dorpsbewoners ergens een dorpsuitbreiding, bedrijventerrein of iets anders dat alleen voor dat ene dorp is, dan is dat iets voor dorpsbelangen. Het project met de wandelpaden en het project voor het verenigingsleven is iets voor de deelgebiedscommissie. Wij kunnen de schakel tussen de dorpsbelangen zijn en aanspreekpunt richting de gemeente. Daar heeft iedereen voordeel bij!”
De Legende en Buitengewoon Platteland Het project Buitengewoon Platteland is met het vaststellen van de Kadernota Buitengewoon Platteland door de raad op 8 maart 2005 een volgende fase ingegaan. De vier deelgebiedscommissies zijn enthousiast aan het werk gegaan om met de kaders uit de nota nieuwe ontwikkelingen op het platteland te stimuleren en mogelijk te maken. Om de leden van alle deelgebiedscommissies de gelegenheid te bieden ervaringen uit te wisselen is er op donderdag 29 september jl. een bijeenkomst gehouden die gekoppeld was aan de natuurkunstroute De Legende in Schoonoord. Aan de hand van associatieve vragen bij een aantal kunstwerken hebben de leden hun ervaringen op tafel gelegd en is gesproken over het verloop van het project. Samengevat blijkt dat iedere commissie nog zoekt naar een heldere visie voor hun deelgebied. De commissies zijn nog relatief kort als commissie in functie om al grote resultaten neer te kunnen zetten. Maar de commissieleden ervaren het werk in de deelgebiedscommissie én het project Buitengewoon Platteland als “onderscheidend” . Er is onderlinge verbondenheid en voor de toekomst hebben ze hoge verwachtingen! De bijeenkomst werd positief gewaardeerd en wordt over een half jaar herhaald. www.natuurkunstdrenthe.nl
Uit de deelgebiedscommissies Sinds enkele maanden vergaderen de vier deelgebiedscommissies in het openbaar. Iedereen kan nu dus aanschuiven bij de deelgebiedscommissies. De vergaderingen worden aangekondigd op de gemeentelijke infopagina in Coevorden Huis aan Huis, en staan op de website www.buitengewoonplatteland.nl. In deze nieuwsbrief leest u iedere keer wat er speelt in de deelgebieden. Heeft u interesse in de onderwerpen? U bent van harte welkom bij de vergaderingen.
Deelgebied 3:
“Deelgebiedscommissie niet op de stoel van Plaatselijk Belang” In de afgelopen periode is de deelgebiedscommissie gegroeid van vijf naar zeven leden. De hoop dat ook jongere mensen zich voor ons werk voor het platteland zouden willen inzetten is dus al een beetje bewaarheid. Heel fijn dat één van die nieuwe leden zich via de website heeft aangemeld! De ambtelijke ondersteuning wordt door onze commissie als zeer positief ervaren, de lijntjes vanuit de commissie naar het gemeentehuis zijn daardoor heel kort. Plattelandsproblematiek. Met de verenigingen voor Plaatselijk Belang van alle dorpen in ons gebied hebben we inmiddels kennismakingsbijeen-
De ambtelijke ondersteuning wordt door onze commissie als zeer positief ervaren.
komsten gehad. We hebben met de besturen gepraat over de doelstellingen van plaatselijk belang en de doelstellingen van ons project. Duidelijk is in ieder geval geworden dat onze commissie niet op de stoel van het bestuur van Plaatselijk Belang wil gaan zitten en dat we elk onze eigen taak hebben. Er is gesproken over de problematiek van het platteland plaatselijk en zoals we die tegenkomen in het hele deelgebied. Er is veel informatie over en weer uitgewisseld, waar we hopelijk wat mee kunnen doen. Studie Twee leden van onze werkgroep hebben de taak op zich genomen een studie te maken van de mogelijkheden om te komen tot een veiliger fietsroute vanuit Steenwijksmoer richting Nieuw Zwinderen. Daarnaast wordt er een inventarisatie gemaakt van alle lopende projecten in ons gebied en zal worden bezien in hoeverre we daar wat mee kunnen. Bouke Rouwkema, voorzitter deelgebied 3.
Er is gesproken over de problematiek van het platteland.
Uit de deelgebiedscommissies
Deelgebied 4:
“Van gedachten wisselen met dorpsbelangen en buurtschappen” Iedere derde donderdag van de maand vergadert de Commissie van Deelgebied 4 in de Spinde te Dalen. Onlangs hebben we alle dorpsbelangen en buurtschappen (in totaal 7 stuks) uit ons deelgebied uitgenodigd om samen eens van gedachten te wisselen. De vraag ‘Wat wordt er van een deelgebiedcommissie verwacht en wat niet’ stond daarbij centraal. Elkaar niet voor de voeten lopen, maar elkaar versterken in het maken en ontwikkelen van plannen, waar we allemaal ons voordeel mee kunnen doen. Vaak zijn dorpsbelangen en buurtschappen bezig met korte termijn planning of het oplossen van acute problemen die zich voordoen in hun leef omgeving. Een Deelgebied Commissie is bezig plannen te ontwikkelen op langere termijn, die de leef- en woonomgeving aangenamer zou kunnen maken. Wonen We weten maar al te goed, dat het platteland voor met name jonge gezinnen en oudere mensen minder aantrekkelijk is en wordt, om er te gaan wonen of er te blijven wonen. Vaak zijn er toch minder voorzieningen op welk gebied ook, dan in een wat grotere plaats. De landbouw staat onder druk en vele boeren stoppen of er ontstaan zeer grote boerderijen. Wat te doen met leegstaande boerderijen? Kun je een dergelijke boerderij ombouwen en inrichten tot huisvesting voor ouderen, bijvoorbeeld? Rol deelgebiedscommissie Een deelgebiedcommissie kan plannen ontwikkelen om het toerisme te bevorderen, wandel- en fietspaden ontwikkelen en vult u maar in. Na deze inleiding ontstond er een levendige discussie met de plaatselijk belangen en buurtschappen. Men keek toch wel wat argwanend en een beetje jaloers in onze richting. Waarom hebben wij wel ambtelijke ondersteuning en zij niet. Bij hen komt het college eens per jaar langs en onze lijnen zijn veel korter. Men ziet nog niet direct het nut van een deelgebiedcommissie. Over en weer is er veel informatie uitgewisseld, waar we allemaal ons voordeel mee kunnen doen. Afgesproken is, dat we twee keer per jaar bij elkaar komen om elkaar te versterken in bijvoorbeeld het ontwikkelen van plannen en om informatie uit te wisselen. Daarnaast heeft de voorzitter toegezegd, om op uitnodiging van de dorpsbelangen en buurtschappen een spreekbeurt te houden over wat een deelgebiedcommissie inhoudt en doet voor het platteland. Het was een vruchtbare avond, waarin we elkaar beter hebben leren kennen en waarderen. De voorzitter van deelgebied 4, Harry Kruizenga
Wat wordt er van een deelgebiedcommissie verwacht en wat niet?
”Belangrijk dat platteland mooier en aantrekkelijker wordt” Lyda Duinkerken-Buning uit Geesbrug is sinds enige tijd lid van deelgebiedscommissie 3. Spontaan meldde ze zich enkele maanden geleden aan. De deelgebiedscommissies waren op dat moment al officieel geïnstalleerd. “Via de website van de gemeente Coevorden kwam ik terecht op www.buitengewoonplatteland.nl. Daarop stond een oproep om lid te worden van de deelgebiedscommissies. Aangezien ik erg houd van het landelijke leven, heb ik me aangemeld. Ik vind het belangrijk dat het platteland mooier en aantrekkelijker wordt. Bijvoorbeeld door de oude elementen te bewaren.”
Wat staat er zoal
Deelgebiedscommissie 3 komt ongeveer één keer per maand bij elkaar. Lyda Duinkerken heeft inmiddels drie vergaderingen
op de agenda van
we doen?” Ook de rol die de deelgebiedscommissie ten opzichte van de verenigingen voor Plaatselijke Belang is nog een
deelgebied 3.
bijgewoond. Haar ervaringen tot nu toe? “We moeten eerst nog veel investeren: welke onderwerpen zijn er, wat kunnen bespreekpunt. De eerste contacten hierover zijn al geweest. Wat staat er zoal op de agenda van deelgebiedscommissie 3? “We praten bijvoorbeeld over het bevorderen van toerisme en dagrecreatie in ons gebied. Ik vind het zelf heel belangrijk dat het platteland meer gepromoot wordt.” Lyda Duinkerken is niet alleen nieuw als lid in deelgebied 3, ze is ook de jongste in leeftijd. “Prettig in onze commissie is dat verschillende leeftijdscategorieën vertegenwoordigd zijn. Ik hoop dat ook andere jongere mensen mee gaan doen.”
Wilt u ook een rol spelen bij het vernieuwen van het platteland?
ETEN? W R E E M K i j k o pu i t e n g e w o o w w w. b
Wilt u ook een rol spelen bij het vernieuwen van het platteland? Meld u aan als lid van de deelgebiedscommissie! Dat kan via de e-mailadressen van de deelgebieden die op de achterkant van deze nieuwsbrief staan, of kijk op de website www.buitengewoonplatteland.nl voor het profiel.
Een vergadering van de deelgebiedscommissies bijwonen kan ook. Deze worden aangekondigd via de informatiepagina van de gemeente Coevorden in Coevorden Huis aan Huis en op de website www.buitengewoonplatteland.nl.
Voorbeelden van plattelandsvernieuwing In de gemeente Coevorden zijn al verschillende voorbeelden te vinden van projecten die bijdragen aan de vernieuwing en verbetering van het platteland. Ze zijn niet tot stand gekomen door het project Buitengewoon Platteland, maar zijn wel illustratief voor de doelstelling van het project: een mooi en vitaal platteland, nu en in de toekomst!
Geeserstroom, plannen voor waterberging, natuur en landschap Bij de herinrichting van het gebied rond Geeserstroom krijgt het water weer de ruimte, wat ten goede komt aan met name de natuur. Deze zomer is het nieuwe gemaal Bollema gebouwd waardoor een goede waterhuishouding tussen landbouw en natuur is gewaarborgd. In augustus zijn de werkzaamheden voor de herinrichting begonnen. Een grondoppervlak van ruim 620 hectare in het gebied van de Geeserstroom krijgt zijn oorspronkelijk aanzien terug door het in te richten als beeklandschap. Het is een gezamenlijk project van Staatsbosbeheer, de Dienst Landelijk Gebied Drenthe en het waterschap Velt en Vecht. De natuur heeft de voorbije jaren veel te leiden gehad van een lager waterpeil en verdroging. Om de natuur te versterken worden watergangen in het beekdal gerepareerd waarmee de omstandigheden voor planten en dieren wordt verbeterd. In totaal kost het plan 3,7 miljoen euro, waarvan 1.600.000 euro wordt uitgegeven voor de “natte” inrichting van het beekdal. Door het verkrijgen van subsidie zijn de kosten voor het waterschap 800.000 euro. Herstel waterhuishouding Het plan is gericht op beekherstel, waterberging, waterconservering en het tegengaan van verdroging in het gebied. Door de
lan nplatte
d.nl
koppeling en meandering van de Geeserstroom met het Loodiep wordt de beekloop hersteld. Er worden twee gebieden - een ten noorden van de Meppelerhooilanden en Marsen en een in het gebied van de Roonboom - ingericht voor waterberging van minstens 840.000 m3 water. Dit is goed voor de opvang van een hoogwaterpiek van eens in de honderd jaar. Door het dempen of verontdiepen van watergangen, wordt water in het gebied geconserveerd en wordt verdroging tegengaan. Bij Gees wordt een gemaaltje gesticht wat moet voorkoming dat, in situaties van waterberging, problemen met de afvoer van het rioolstelsel van Gees ontstaan. Landbouw Het plan voor de Geeserstroom is een uitwerking van het landinrichtingsplan en het overheidsbeleid op het gebied van water en natuur. Het is een onderdeel van de ruilverkaveling Mars- en Westerstroom waarbij het landbouwgrond in handen is gekomen van Staatsbosbeheer. In dit gebied kunnen doelen van natuur, water ( waterbeheer 21e eeuw) en landschap op een optimale manier worden gerealiseerd. Andere functies, zoals landbouw en wonen ondervinden geen nadelen van dit plan door een uitgekiend maai- en waterpeilbeheer die straks in het gebied worden toegepast. www.veltenvecht.nl
Verdroging in het gebied wordt tegen gegaan.
1
[email protected]
Nog meer projecten in uitvoering: Het Zweeler kerkproject Enkele jaren geleden is het kerkje van Zweeloo zorgvuldig gerestaureerd. Op initiatief van de kerkenraad van de Nederlands Hervormde kerk te Zweeloo is het gebouw nu ook geschikt
2
gemaakt voor multifunctionele toepassingen.
[email protected]
Aanleg dorpsommetjes Gees In het project dorpsommetjes van de Brede Overleggroep Kleine Dorpen Drenthe (BOKD) gaat het om de aanleg en ontwikkeling van
Jeneverbesproject Meppen Door de stichting Veldwerk Nederland zijn diverse projecten gestart om de Jeneverbes onder de aandacht brengen. Daarin wordt samengewerkt met de terreinbeherende
3
[email protected]
instanties, Landschapsbeheer Drenthe en
recreatieve routes. Het opheffen van een knelpunten, zodat nieuwe wandelroutes rond Gees ontstaan, die mede dienen tot ontsluiting natuurgebieden. Er zal in totaal ca. 20 km wandelroute rond Gees, met vlonderpad. www.bokd.nl
deskundigen op het gebied van erfgoed en cultuurtoerisme. www.jeneverbesgilde.nl
kijkboerderij en eduntainmentcentrum “De Drentse Hoeve”, Wezup In Wezup is de familie Hilbrands bezig met de ontwikkeling van een kijkboerderij en centrum voor bioagrarisch eduntainment als onderdeel van het biologisch melkveebedrijf. www.kaaskoeboehtiek.net
4
[email protected]
Heeft u ook ideeën? De deelgebiedscommissies horen ze graag! U bent van harte welkom bij de vergaderingen van de deelgebiedscommissies. Kijk voor vergaderdata en agenda’s op www.buitengewoonplatteland.nl en op de informatiepagina van de gemeente in Coevorden Huis aan Huis.
www.bokd.nl
Meer informatie over deze, en andere projecten vindt u op www.buitengewoonplatteland.nl
