Raadsvoorstel gemeente Coevorden Datum raadsvergadering
11 november 2014
Versie
001
Agendapunt
Gemeenteraad(1), punt 4.3
Naam rapporteur
J. te Velde
Rv.nr.
1178
Openbaar
Ja
Portefeuillehouder
Dhr. J. Zwiers
Onderwerp
Financiële nota's
Voorgesteld besluit
Onder intrekking van de voor deze onderwerpen in 2008 vastgestelde nota’s vast te stellen de: • Nota Activabeleid • Nota Reserves en Voorzieningen • Nota Verbonden Partijen • Nota Lokale Heffingen • Nota Grondbeleid
Aan de raad, Inleiding In het kader van het project ‘Modernisering van de P&C documenten’ hebben wij de financiële nota’s geactualiseerd. Het gaat om: de nota Reserves en Voorzieningen, de nota Activabeleid, de nota Verbonden partijen, de nota Lokale heffingen en de nota Grondbeleid. De financiële nota’s vervangen de financiële nota’s uit 2008 en treden met ingang van 1 januari 2015 in werking. De nota’s zijn geactualiseerd op basis van wet- en regelgeving, nieuwe inzichten en ervaringen uit de dagelijkse praktijk. Daarnaast is de leesbaarheid van de nota’s verbeterd en zijn de nota’s opgemaakt in onze huisstijl. Hieronder volgen per nota de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de financiële nota’s uit 2008. Indien noodzakelijk zijn ook de ontwikkelingen en kanttekeningen weergegeven. Nota Activabeleid In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) staan uitgangspunten over waardering, activeren en afschrijven. Op basis van deze uitgangspunten kunnen keuzes gemaakt worden over het beleid op het gebied activa. In de nota Activabeleid hebben wij de volgende wijzigingen doorgevoerd ten opzichte van 2008: • Bij investeringen worden bijdragen uit reserves afzonderlijk verantwoord. Dit was in de vorige nota niet expliciet beschreven. • Kosten voor onderzoek en ontwikkeling waarvoor we extern advies moeten inwinnen, worden geactiveerd. Dit is reeds gebeurd bij het Hof van Coevorden. • Indien noodzakelijk passen wij de zogenaamde componentenbenadering toe. De componentenbenadering houdt in dat verschillende samenstellende delen van een materieel vast actief afzonderlijk worden afgeschreven op basis van het individuele waardeverloop en de individuele afschrijftermijn van die delen. • Wij starten met afschrijven op 1 januari van het jaar na ingebruikname van het actief.
*14-442639*
•
• •
De in de bijlage opgenomen afschrijvingstabel is geactualiseerd: o Brandweer (materieel, uitrusting, e.d.) is verwijderd. o Riolering is op 60 jaar gezet i.p.v. 40 (hanteren wij al). De onderuitputting op kapitaallasten komt ten gunste van de algemene middelen in plaats van de algemene reserve. Bijdragen van activa in eigendom van derden worden in uitzonderlijke gevallen geactiveerd. Deze bepaling is gebaseerd op artikel 61 van het BBV en kan ons helpen bij het realiseren van de Spoorboog (RSP). Wij krijgen te kampen met behoorlijke bijdragen, terwijl het bezit in handen is van een derde.
Nota Reserves en Voorzieningen In de nota Reserves en Voorzieningen hebben wij de volgende wijzigingen ten opzichte van 2008 doorgevoerd: • De naam van de algemene reserve grondexploitatie wijzigt in reserve grondexploitatie; de naam van de reserve WMO wijzigt in reserve decentralisaties sociaal domein. • In de nieuwe nota is beleid geformuleerd over het opheffen van bestemmingsreserves en voorzieningen. Nota Verbonden partijen Ten opzichte van de voorgaande nota is een drietal ontwikkelingen verwerkt in de nota. Deze ontwikkelingen zijn: 1. Wijziging van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV); 2. Ontwikkelingen op het gebied van Corporate Governance bij vennootschappen; 3. Het aangaan van gemeenschappelijke regelingen door het college. In de toelichting Verbonden Partijen wordt hierop nader ingegaan. Nota Lokale heffingen In de nota Lokale heffingen hebben wij de volgende wijzigingen ten opzichte van 2008 doorgevoerd: • Aan de lijst van te heffen belastingen is de reclamebelasting toegevoegd. • De verbrede rioolheffing is nu actueel en opgenomen in de nota. • Er zijn bestemmingsbelastingen toegevoegd (rioolheffing en afvalstoffenbelasting). • Retributies zijn vervangen door rechten. We kennen gebruikersrechten (lijkbezorgingsrechten, havengelden en marktgelden) en genotsrechten (leges). E.e.a. op basis van artikel 229 GW. • Rechten worden tegen een kostendekkend tarief aangeboden. • De bestuurlijke ambitie om met de lastendruk tot het Drents gemiddelde te behoren, wordt gezien de huidige financiële positie niet houdbaar geacht en is daarom niet meer opgenomen in de nota. • Het invorderingsbeleid wordt niet meer in de nota opgenomen. Er wordt nu doorverwezen naar het Invorderingsbeleid bestuursrechtelijke geldschulden Coevorden. • Van alle belastingen en gebruikersrechten die wij hanteren wordt een verwijzing gemaakt naar de daarvoor geldende verordening. • Voor leges wordt verwezen naar de legesverordening. Nota Grondbeleid In de nota Grondbeleid hebben we ten opzichte van de nota Grondbeleid uit 2008 de volgende wijzigingen doorgevoerd: • De regierol van de gemeente is gewijzigd als gevolg van de gewijzigde beleidslijn van de gemeente. Voor nieuwe ontwikkelingen geldt dat de gemeente zich vooral opstelt als gesprekspartner en ruimtelijk facilitator, maar niet als risicodragende partij.
*14-442639*
• • • • • •
Het college kan zelf tot een bedrag van € 10.000 een voorbereidingskrediet vaststellen. Voorheen ging alles via de raad. Er zijn regels opgenomen omtrent verwerving. Deze sluiten aan bij de nieuwe beleidslijn. Er is een verwijzing opgenomen naar het uitgiftebeleid; Nota grondprijzen 2010. Er wordt een beschrijving gegeven van de drie mogelijke manieren van kostenverhaal; anterieure overeenkomst, exploitatieplan en posterieure overeenkomst. Er is een paragraaf opgenomen over risicomanagement. Er is een overzicht opgenomen van de bevoegdheden van raad en college aangaande grondbeleid.
Argumenten 1. Vaststelling van de nota’s behoort tot de kaderstellende rol van de raad Uw raad heeft een kaderstellende rol inzake het gemeentelijke beleid. Om hier invulling aan te geven heeft u verschillende mogelijkheden. Eén van de mogelijkheden is het vaststellen van beleid door middel van een nota. Opmerkingen De nota’s worden voor onbepaalde tijd vastgesteld. Indien er wijzigingen in wet- en regelgeving optreden of als er sprake is van veranderende inzichten op basis van ervaringen uit de praktijk, passen wij de van toepassing zijnde nota aan. De nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen is reeds in mei 2013 gewijzigd en vastgesteld. Deze is derhalve niet meegenomen in deze actualisatieronde. Voor de verordeningen is een separaat traject van toepassing. Beoogd wordt om deze voor vaststelling aan te bieden in het 1e kwartaal van 2015. Aanpak/Uitvoering De nota’s zijn op 15 september jl. voorbesproken met de Auditcommittee. Ingebrachte suggesties en gemaakte opmerkingen zijn aangevuld en verwerkt in de voorliggende set. Na vaststelling door uw raad maken wij deze bekend via het elektronisch gemeenteblad op officielebekendmakingen.nl en plaatsen wij deze op onze website. Bijlagen Nota Activabeleid Nota Reserves en Voorzieningen Nota Verbonden partijen Nota Lokale heffingen Nota Grondbeleid
Burgemeester en wethouders van Coevorden,
de gemeentesecretaris M.N.J. Broers
de burgemeester B.J. Bouwmeester
*14-442639*
Toelichting Verbonden Partijen
1. Wijziging van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) De BBV-voorschriften voor verbonden partijen zijn met ingang van 1 juli 2013 verscherpt. Naast bestaande voorschriften moet van de verschillende verbonden partijen de volgende informatie worden opgenomen: a. de naam en de vestigingsplaats; b. het openbaar belang en dat op deze wijze behartigd wordt; c. de veranderingen die zich hebben voorgedaan gedurende het begrotingsjaar in het belang dat de gemeente in de verbonden partij heeft; d. het eigendom en het vreemd vermogen van de verbonden partij; e. het resultaat van de verbonden partij. Bij de begroting 2014 hebben wij voor zover mogelijk rekening gehouden met deze verscherpte regeling. We stuitten hierbij op het probleem dat de jaarstukken van verbonden partijen niet compleet zijn en/of te laat bij ons bekend zijn om te kunnen verwerken in de begroting. Om die reden hebben wij ervoor gekozen, na telefonisch overleg met de provincie, om in de begroting 2014 de cijfers van het vorig begrotingsjaar (2013) van de verbonden partij in onze begroting op te nemen. Wij sturen erop aan om in de toekomst ook van de verbonden partijen de cijfers van het desbetreffende jaar te vermelden. De nieuwe BBV-voorschriften evenals een wetsvoorstel voor een wijziging van de Wet gemeenschappelijke regeling (Wgr) dat op moment van schrijven bij de Eerste Kamer in behandeling is, helpen in deze. In het wetsvoorstel Wgr is onder anderen opgenomen dat de positie van de raad versterkt wordt door een ruimere termijn voor het indienen van een zienswijze op de ontwerp begroting van de verbonden partijen. Voor zover wij niet de jaarstukken van het desbetreffende jaar hebben ontvangen, nemen wij de meest actuele informatie op conform de werkwijze van begrotingsjaar 2014.
2. Ontwikkelingen op het gebied van Corporate Governance bij vennootschappen Met corporate governance wordt bedoeld de wijze van bestuur en toezicht op ondernemingen die binnen onze rechtsorde functioneren. Corporate governance moet zorgen voor transparante verhoudingen binnen een rechtspersoon en een duidelijke afbakening van bestuurlijke en controlerende taken. Het gaat dan concreet onder meer over integriteit, onafhankelijkheid, verantwoordingsplicht en toezicht. Corporate governance houdt ook een actieve opstelling van aandeelhouders in. Uitgangspunt is dat directie en raad van commissarissen over hun taakuitvoering verslag en verantwoording dienen af te leggen aan de kapitaalverschaffers. Het forum daarvoor is de algemene vergadering van aandeelhouders. Gevolg van deze ontwikkeling is bijvoorbeeld dat NV RENDO en NV Area Reiniging (burgemeester in AVA en een wethouder heeft als gemeentelijke vertegenwoordiger opdrachtgeversrol) geen gemeentelijke vertegenwoordigers meer toelaten in de RVC. Zie hiervoor de figuur op de volgende bladzijde.
*14-442639*
NV Algemene Vergadering van Aandeelhouders • vaststellen van de begroting/jaarrekening • tarievenbeleid • bepaling dividend • vaststellen strategisch beleid • goedkeuring van statutenwijzigingen • benoemen en ontslaan commissarissen
Gemeente
(Raad)
Verschillende rollen: • Raad • College overeenkomst
Bestuur / Directie
Raad van Commissarissen
(gemeentesecretaris)
(College van B&W)
Sturings- en verantwoordingslijnen Sturing via contractmanagement/opdrachtgeverschap
Indien een gemeentelijke vertegenwoordiger meerdere rollen heeft in een verbonden partij, dan kunnen er rolconflicten optreden. Hieronder twee mogelijke situaties: a. een gemeentelijke vertegenwoordiger in een verbonden partij heeft tegelijkertijd en rol aandeelhouder/eigenaar en opdrachtgever. b. Een gemeentelijke vertegenwoordiger is ook vertegenwoordiger in een (bestuurs)orgaan van een verbonden partij. De volgende afwijkingen t.o.v. van onze nota worden gesignaleerd: Stichting ToReCo De burgemeester is lid/voorzitter. van de Raad van Toezicht van de Stichting ToReCo (vergelijkbaar met RVC van een NV). NV WMD De burgemeester vult in overeenstemming met de statuten namens de gemeenten Borger-Odoorn, Coevorden en Emmen de positie van RvC-lid in. Regionaal Uitvoeringsdienst Dienst (RUD) Wethouder Jeroen Huizing is aangewezen als vertegenwoordiger voor het algemeen bestuur (eigenaarsrol) én hij vervult de rol als opdrachtgever voor de uitvoering van milieutaken. Europark GmbH Het gaat hierbij om een BV naar Duits recht voor de oprichting/exploitatie van Europark. Daaraan ten grondslag ligt een samenwerkingsovereenkomst met Emlichheim. In zowel de algemene vergadering als de Aufsichtsrat (RvC) zitten collegeleden. In de nota is bepaald dat een gemeentelijke vertegenwoordiger een bestuurder moet zijn. In afwijking van de nota is in de Bestuursacademie de gemeentelijke vertegenwoordiger geen bestuurder, maar is deze ambtelijk ingevuld. De wettelijke regeling maakt dit mogelijk. 3. Het aangaan van gemeenschappelijke regelingen door het college Op dit moment ligt bij de Eerste Kamer een wijziging van de Wet regelingen voor. Hierin staan twee kernpunten centraal, namelijk: • invoering van een nieuwe samenwerkingsvorm; • versterking van de positie van de gemeenteraden.
*14-442639*
Invoering bedrijfsvoeringsorganisatie De Wijzigingswet introduceert een nieuwe samenwerkingsvorm: de bedrijfsvoeringsorganisatie. Het bestuur bestaat uit één orgaan, waar in beginsel wethouders uit de deelnemende gemeenten zitting in hebben. De belangrijkste beperking aan een bedrijfsvoeringsorganisatie is dat hieraan uitsluitend bedrijfsvoerings- en andere uitvoerende taken mogen worden toegekend. Daarmee biedt deze nieuwe samenwerkingsvorm zonder interne controle geen uitkomst voor Wgrsamenwerking waar het bijvoorbeeld gaat om de drie in uitvoering zijnde decentralisaties (jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning, participatie). Versterking positie gemeenteraad De termijn voor het geven van zienswijzen op de ontwerpbegroting wordt verlengd van zes weken naar acht weken waardoor de raden meer tijd hebben om hun zienswijze voor te bereiden en op elkaar af te stemmen.
*14-442639*
