Uitdagingen van de komende gemeentelijke legislatuur, trends en hervormingen die het lokale fin. beleid zullen bepalen Frank Lierman

tijd nemen om te bouwen

Uitdagingen van de komende gemeentelijke legislatuur, trends en hervormingen die het lokale fin. beleid zullen bepalen Frank Lierman Chief Economist, Dexia Bank

Arnaud Dessoy

Verantw. studies Public Finance, Dexia Bank

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Inhoud Omgevingsfactoren die de algemene werking van de gemeenten beïnvloeden Belangrijke evoluties met impact op ontvangsten Belangrijke evoluties met impact op uitgaven

70

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen

Waarom deze publicatie ? In samenwerking met VVSG en UVCW Publicatie : maart 2007 Structuur fiche : • Omschrijving problematiek ? • Regelgevend kader • Timing • Financiële impact

71

• Andere impact • Verwante dossiers • Bijkomende informatie

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen 3 groepen (16 thema's) Omgevingsfactoren

Impact op ontvangsten

Impact op uitgaven

72

16 thema's met financiële aspecten

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Groep 1 (thema 1 tot 4) Omgevingsfactoren

1 Macro-economische context 2 Gemeentehervorming 3 E-government


Impact op uitgaven

73

4 Vergrijzing van de bevolking

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Economische vooruitzichten Omgevingsfactoren Internationaal

globalisering

• Bedreiging : tewerkstelling • Kansen : - koopkracht - uitvoer - lage inflatie - lage rente • Risico's : - VS-tekorten - geopolitieke schokken

74

1 Macro-economische context

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Economische vooruitzichten Omgevingsfactoren


België % jaarlijkse groei • BBP • Gezinsbesteding. • Bedrijfsinvesteringen • Woningbouw • Uitvoer • Invoer • Inflatie • Lopende rek.* • Begrotingssaldo* • Schuld* 75

2000 / 2005 2006 / 2011 1,9 2,2 1,6 1,8 2,8 2,8 2,0 1,3 3,7 5,4 3,7 5,3 2,4 1,9 3,9 2,6 0,1 - 0,7 100,7 84,6

* In % van het BBP

/ Bron : Federaal Planbureau en Dexia Bank Research

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Overheidsfinanciën in keurslijf Omgevingsfactoren


Ambitie : 1,5 % overschot in 2013 Ontvangsten bedreigd door o.a. - personenbelastingverlaging - lagere sociale lasten - daling onroerende voorheffing, ... Compensatie door : - hogere roerende voorheffing - betere bestrijding fiscale fraude, ... Uitgaven stijgen door : - duurdere gezondheidszorg - meer pensioenen + profiteren van : - tragere loonstijgingen - minder kinderbijslagen 76

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële lokale besturen : evenwichtsoefening Omgevingsfactoren


Inkomsten bedreigd door : - lagere federale personenbelasting - lagere energiedividenden - uitdoving Eliataks (Vlaanderen) Uitgaven lopen op door : - sociale akkoorden en pensioenen ambtenaren - vergrijzing en ouderenzorg - Politiezone, brandweerzones

77

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële lokale besturen : evenwichtsoefening Omgevingsfactoren


Compensatie door : - belastingverhogingen (APB, OV, Lokale) - tariefverhogingen - besparingen - bijkomende gewesten/of federale middelen - actief vastgoedbeheer - minder investeringen - lagere rentelast

78

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Omgevingsfactoren

2 Gemeentehervorming

Vlaanderen Gemeentedecreet Ambitie : modern, democratisch & efficiënt management 3 pijlers : • de regulering & afstemming regels • meer gemeentelijke autonomie & ruimte voor lokaal maatwerk • vereenvoudiging 79

Wallonië Code de la démocratie locale et de la décentralisation Ambitie : meer democratie, duidelijkheid & efficiëntie, alsook groter gewicht keuze kiezer 4 doelstellingen : • versterking directe democratie • aanwezigheid beide geslachten • inkrimping termijn tussen verkiezingen & functieopneming • synergie OCMW & gemeenten

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact Omgevingsfactoren


Vlaanderen Meerjarenplanning legislatuur - strategische nota - financiële Jaarlijks budget - beleidsnota - financiële nota (exploitatie, investering, liquiditeiten) Financieel beheerder - voorafgaande krediet- en wetmatigheidscontrole - ontvangsten - betaling - debiteurenbeheer Gewestelijke externe auditcomissie Dubbele boekhouding 80



Wallonië Grotere synergie tussen gemeenten & OCMW om werkingskosten te beperken Controle lokale financiën • versterking toezicht • hervorming boekhouding : - meerjarenbegrotingstraject - investeringen - analytisch systeem • betere interne controle • geconsolideerde benadering en externe controle paragemeentelijke instellingen • inspectiedienst 81


Omgevingsfactoren

3 E-government

Problematiek : - gebruikt informatie- en communicatietechnologie om administratieve processen & overheidsstructuren te optimaliseren - ambitie : verhoging bereikbaarheid en verkorting wachttijden via diensten voor burgers, bedrijven en overheid onderling

82


Omgevingsfactoren

3 E-government

Iniatieven op lokaal vlak - interne reorganisatie - e-loketten - websites met alle info en met dienstverlening - elektronische identiteitskaart Dexia Bank aanbod - gecodeerde dagafschriften - elektronische rekeningafschriften (PaPyRuS) - Dexia Pay Button Financiële impact - draagwijdte en wijze van implementatie - kostenbesparing op termijn 83

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Omgevingsfactoren

4 Vergrijzing

% personen ≥ 65 jaar op 01/01/2004 < 13,30 13,30 - 14,40 14,41 - 15,19 15,20 - 15,79 15,80 - 16,33 16,34 - 16,86 16,87 - 17,45 17,46 - 18,23 18,24 - 19,29 > 19,29 84

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Kerngegevens 4 Vergrijzing

Omgevingsfactoren

Demografische verouderingsindicatoren

België Vlaanderen Wallonië Brussel

85

# actieven / 60+

veroudering actieven

veroudering ouderen

gemiddelde leeftijd

2005 2015 2,5 2,1

2005 2015 108,1 110,3

2005 2015 20,2 21,7

2005 2015 40,1 41,6

2,4 2,6 2,8

2,0 2,1 2,7

111,9 116,4 109,3 107,7 84,4 87,9

19,1 21,1 24,4

21,7 22,9 23,4

40,7 39,5 38,5

Bron : NIS

42,5 40,8 39,0


4 Vergrijzing

Daling gemeenteontvangsten uit aanvullende personenbelasting Stijgende uitgaven : • Woonbeleid (sociale huisvesting, premies, kwaliteit) • Zorgvoorzieningen ouderen - + 43 à 56 000 bijkomende bedden (nu : 126 000) - + 29 à 40 % thuisverpleging - kwaliteit - actief ouderenbeleid

Hoe financieren ? • Verhoging belastingen (APB, OV, Lokale) • Verlaging dienstverlening aan ouderen • Verhoogde tarifering • Herbekijken van uitgavenstructuur • Nieuwe leningen • PPS, onroerende leasing, ... 86



5 Hervorming van personenbelasting 6 Fiscaal pact & gewestelijke belastinghervormingen

Impact op uitgaven

7 Hervorming van het Gemeentefonds 8 Vrijmaking van energiemarkt

87

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Impact op ontvangsten

5 Hervorming van personenbelasting

Federale hervorming doet belastingdruk personenbelasting dalen, impact voor burgers gespreid van 2002 tot 2005 = belastinggrondslag voor aanvullende personenbelasting gemeenten Groei aanvullende belasting gemeenten fors geremd in 2005 & 2006 Zowat 3,5 mia EUR verlaging (belastinggrondslag) Relatief belang APB in gemeenteontvangsten (Vlaanderen 19,2 %, Wallonië 14,7%, Brussel 10,1 % in 2005)

88

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact Impact op ontvangsten

5 Hervorming van personenbelasting

Hoe compenseren ? - andere belastingen verhogen - diensten meer tariferen - uitgavenbesparing

7,80 7,50 7,20 6,90 6,60 6,30

95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06

Wallonië : aanbevolen maximumaanslagvoet 8,8 % voor gemeenten

89

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Impact op ontvangsten

6 Fiscaal pact & gewestelijke belastinghervormingen

Fiscale autonomie gemeenten versus politiek (fiscaal pact) Doel toekomstig fiscaal pact in Vlaanderen en Brussel : zekerheid creëren voor economische ontwikkeling, bedrijfsleven en gemeenten Relatief belang fiscale ontvangsten in totaal ontvangen (Vlaanderen : 49,0 %, Wallonië : 39,6 %, Brussel : 45,5 % in 2005) Wallonië :

• paix fiscale wallonne (1997)vernietigd door Raad van State • hervormingen van 2003 tot 2005 : beperkte vrijstelling van OVH en bevriezen indexering van KI uit materieel en outillage • 2006 : Marshallplan 'Actions prioritaires pour l'Avenir wallon' volledige afschaffing OVH voor nieuwe investeringen in materieel en outillage en afschaffing gemeentebelasting op drijfkracht 90



Compensatie door Waals gewest : • indexering gemeentefonds sinds 1998 • jaarlijkse financiële compensatie voor gemeenten voor 1ste reeks hervormingen • belasting op leegstand aan gemeenten gegeven (in 2005) • lokale belasting op onbewoonde opgerichte gebouwen ingevoerd • financieel verlies van belasting op drijfkracht wordt volledig gecompenseerd (compensatie beschouwd als belastingontvangsten) • mogelijkheid aanslagvoet opcentiemen onroerende voorheffing te verhogen Opm.:

91

- OVH afwentelen op gezinnen - aanslagvoeten reeds dicht bij maximum (2600 opc)



Compensatie door Vlaams gewest ? • aanpassing herverdelingscriteria Gemeentefonds • meerjarenbegroting : compensatie voorzien (in 2008 en 2009 resp. 50 en 100 mio EUR) • andere belastingen verhogen • diensten meer tariferen • uitgavenbesparing

92

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek 7 Hervorming van het Gemeentefonds


2006

2004

2002

2000

1998

1996

1994

1992

1990

1988

45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%

1986

Algemene financiering (niet geaffecteerd) financiële autonomie Omslag en verdelingscriteria bepaald door de Gewesten (+ Duitse Gemeenschap)

belastingen fondsen Belastingen Fondsen

Ontwikkeling : van + 30 % v/d inkomsten naar minder dan 20 % in 2004, maar stabilisering, zelfs lichte stijging tijdens laatste legislatuur 93

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact Impact op ontvangsten Vlaanderen

7 Hervorming van het Gemeentefonds Wallonië

Brussel-stad

338 EUR par inw. / 18,8 % 284 EUR per inw. / 22,7 % 275 EUR per inw. / 21,1 % gewone ontvangsten (B2006) gewone ontvangsten (B2006) gewone ontvangsten (B2006) inc. bijzonder dotatie Bxl-stad Hervorming in 2003

Voorstel van hervorming

Hervorming in 1999

Fusie diverse fondsen Overgangsherfinanciering uitbreiding vrij beschikbaar via 'Tonusplan' kapitaal met ± 300 mio EUR (lijn 1 = 40 mio EUR)

- Compensatiefonds - Lombardakkoorden - Link met gesubsidieerde werken

Jaarlijkse aanpassing in reële termen

Jaarlijkse indexering (min 2%)

94

Jaarlijkse indexering (sinds 'fiscale vrede')

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek 7 Vrijmaking van energiemarkt


Scheiding van businesslines (productie, transport, netwerkbeheerder, levering) Vermindering van dividenden van energie-intercommunales Data van volledige liberalisering : - Vlaanderen : juli 2003 - Wallonië & Brussel : januari 2007 in mio EUR 600 400 Gas

200 00

95

01

02

03

04

05

0

Elektricit. 00

01

02

03

04

05

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact Impact op ontvangsten Vlaanderen Compensatie : 'Elia' heffing

mio EUR 2004 107,9 2005 - 2006 161,3 120,8 2007 80,6 2008 - 2009 40,3 2010

8 Vrijmaking van energiemarkt Wallonië & Brussel Heffing wegennet : • ± 35 mio EUR Wallonië • ± 27 mio EUR Brussel

Schrapping vanaf 2008 ? Quid compensatie ? Andere gevolgen : • Aankoopvoorwaarden 96

• Beheer en kost van openbare verlichting • Geografische verschillen van energiekost


9 Sectorale akkoorden voor personeel 10 Pensioenen lokale ambtenaren


11 Hervorming brandweer 12 Hervorming v/d finaniering PolitieZone

Impact op uitgaven

13 Ouderenzorg & OCMW-rusthuizen 14 Gemeentetoelage openbare ziekenh. 15 Waterzuivering & riolering 16 Afvalbeheer

97

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Impact op uitgaven

9 Sectorale akkoorden voor personeel

Referentiestatuut voor personeel lokale overheden Nood aan meer en vooral geschoold & gespecialiseerd personeel Contractuelen versus statutairen Hogere eindejaarspremie, meer maaltijdcheques, hoger loon, ... Loonsverhoging gemeentesecretaris, financieel beheerder

98

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact Impact op uitgaven

9 Sectorale akkoorden voor personeel

Personeelskosten : • 40,7 % gemeentebegroting (2006) in Vlaanderen • 47,8 % in Wallonië • 51,6 % in Brussel • Gemiddeld + 4,3 % tussen 2000-2006 (4,8 % in Vlaanderen), maar slechts + 2,1 % qua inflatie

99

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Impact op uitgaven Statuut • Contractuelen • Statutairen

100

10 Pensioenen lokale ambtenaren

in %

1995 44,7 55,3

2004 51,3 48,7

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Pensioenregimes Impact op uitgaven


Statutaire ambtenaren

Contractuele ambtenaren / werknemers privésector

• Uitgesteld loon • Individueel Ja Indexering Ja, perequatie Welvaartsvast Volledige loopbaan 45 jaar (incl. studiejaren, legerd., deeltijds = voltijds) • Officieel : 65 jaar Pensioenleeftijd • Vervroegd : 60 jaar, mits 5 dienstjaren • Uitz. pol., milit., onderw.

• Wettelijk pensioen • Individueel & gezin (+ 25 %) Ja Discretionair 45 jaar

Statuut

101

• Officieel : 65 jaar • Vervroegd : 60 jaar, mits 35 dienstjaren

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Pensioenregimes Impact op uitgaven

Niveau Bedrag

Statutaire ambtenaren

Contractuele ambtenaren / werknemers privésector

• 3/4 van loon van laatste • 5 jaar • Alleenstaande = gezin ± 1 800 euro

• Brutoloon ganse carrière • Alleenstaande : 60 % • Gezin : 75 % • M. ± 1 000 EUR • Vr. ± 725 EUR Ja, voor zowat 50 % werkn.

2de pensioenpijler Nee

102




m io E U R 800 700 600 500 400 300 200 100 0 - 100 - 200

P ool 1

E galisatiefonds P ool 4 P ool 2 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04

Statutairen : • Repartitie, solidariteit, onherroepelijk

• Bijdragen : 27,5 % (pool 1 & 5), 34,5 % (pool 2) Contractuelen : • Regularisatie ? • 2de pijler ?

103

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Impact op uitgaven Personeel

11 Hervorming brandweer

Aard van de problemen

• Structureel tekort • Verschillende statuten & bezoldigingen, premies & vergoedingen • Te weinig beroepsstatuut • Statuut van vrijwillig brandweerman onvoldoende aantrekkelijk • Onvoldoende opleiding & psychologische follow-up

Interventie- • Onvoldoende uitrusting & verouderd materiaal • Uitrustingsnormen niet aangepast aan realiteit & huidige risico's materiaal

104



Aard van de problemen

Organistatie • Grondgebied & risico's slecht op elkaar afgestemd / territo riale • Sterke versnippering brandweerdiensten • Brandweerdiensten geen rechtspersoonlijkheid indeling • Onvoldoende overleg met Volksgezondheid over dringende medische hulp

Financiering • Onvoldoende financiële steun

• Verdeling kosten tussen gemeenten weinig doorzichtig • Grote verschillen in kosten die gemeenten dragen

105



Wallonië Vlaanderen Centrumtype mio EUR EUR / inw. mio EUR EUR / inw. X 76,5 111,1 36,5 94,2 51,8 54,3 35,2 71,8 Y Z 39,1 25,4 22,1 29,4 C 18,4 16,3 4,3 19,7 Beschermde gemeent. 34,9 41,0 45,2 29,2 Totaal 220,7 42,7 143,3 42,2 • Bijdrage van gemeenten tot financiering 90 % (10 % federaal) • Sterke verschillen tussen gemeenten • Stijging van lasten > inflatie

106

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact / compensatie Impact op uitgaven


Hervormingspistes (Commissie Paulus) : • zo snel mogelijk hulp 12 à 15 min. • harmonisering verhouding 'beveiliging < >kost' • schaalvergroting • gemeentelijke autoriteiten blijken betrokken partij

Implicaties : • optimalisering v/d organisatie (brandw.) & dekking grondgebied • herziening v/d financieringsregels (intergemeenten) • uitbreiding / professionalisering van personeelskader & harmonisering statuut • herinvestering (wagens, gebouw.)

Financiering ? • verdeelsleutel gemeenten / federaal 90/10 • verzekeringsmaatschappijen • deelneming van risicogeneratoren

107

50/50

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Problematiek Impact op uitgaven # inw. / gemeente < 5 000 5 000 - 10 000 10 000 - 15 000 15 000 - 20 000 20 000 - 30 000 30 000 - 50 000 50 000 - 100 000 > 100 000 Gemiddeld

1995 33 30 39 50 57 78 97 182 78

12 Hervorming v/d finaniering Politiezone Gem. jaarl. Gem. jaarl. 2000 2004 groei '95-'00 groei '00-'04 38 57 2,7 % 11,1 % 42 62 7,1 % 10,2 % 52 71 5,7 % 8,2 % 66 80 5,6 % 4,9 % 74 94 5,4 % 6,1 % 92 112 3,3 % 5,0 % 125 147 5,1 % 4,2 % 232 264 5,0 % 3,3 % 98 119 4,7 % 5,1 %

• Stijging inflatie (in voobije 10 jaar) • Periode 2000 - 2004 : vertraagde stijging in functie van grootte van gemeenten • Zeer beperkte stijging in 2005 & 2006 (bevriezing financieringswet)

108


12 Hervorming v/d finaniering PolitieZone

Hervormingspistes : • goedkeuring van een wet (≠ koninklijk besluit) • progressie implementatie • behoud van 'erfenis' v/h verleden (interzonale solidariteitsmechanisme) • huidige budgettaire middelen • federale dotatie per gemeente (en niet per Politiezone) • Harmonisering van dotaties ? • Verhoogde lasten voor kleinste entiteiten ? • Implementatiedatum & fasering ? 109


13 Ouderenzorg & OCMW-rusthuizen

Ouderenzorg : • materiële en/of financiële bijstand • opvang en huisvesting (rusthuizen, RVT, dienstencentra, serviceflats, ...) Vergrijzing bevolking : • meer bedden • verbreding dienstenaanbod • financiële steun Nieuwe architecturale RVT-normen Kwaliteitsbeleid Herziening barema's, anciënniteit personeel, akkoord federale gezondheidssectoren 110


13 Ouderenzorg & OCMW-rusthuizen

Investeringen : • modernisering • meer bedden - Vlaanderen : 180 à 250 mio EUR - Wallonië : 175 mio EUR - Brussel : 90 à 100 mio EUR Subsidies VIPA, Cocom (Br.), Waalse regering Mogelijke denkpistes : • meer gewestmiddelen • preferentieel BTW-tarief • federale tegemoetkoming • betere financiering personeelskosten 111


14 Gemeentetoelage openbare ziekenh.

40 % v/d 109 algemene ziekenhuizen zijn openbaar goed voor 40 % v/d bedden (± 18 000) • Vlaanderen : vooral OCMW's • Wallonië : intercom • Brussel : IRIS-koepel Uniform budget van financiële middelen (BFM) Exploitatietekort aan te zuiveren door OCMW of gemeente

112

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Openbare - versus privéziekenhuizen Impact op uitgaven


Financiële kwetsbaarheid (zelfs na verbetering) • Balanstotaal • Omzet • Cashflow • Bedrijfskapitaal • Solvabiliteit • Financiële schuldgraad • Resultaat (als % van omzet) • Ouderdomsindicator

113

(2005) Openbaar 3 210 2 790 189 5,1 22,5 44,0 0,1 43,5

Privé 5 232 4 903 433 16,5 40,3 24,5 2,4 44,4

mio EUR mio EUR mio EUR % % % % %



Financiële gezondheid onder druk door : • specifieke opdrachten openbare dienstverlening • zwakke financiële structuur (onderkapitalisatie) • speciaal personeelsstatuut • sociaal profiel van patiënt • impact sociale akkoorden (vakantiegeld, eindeloopbaan, aantrekkingspremie, werkgelegenheid, ...) • veroudering infrastructuur ( VIPA, CRAC) Positieve ontwikkelingen : • nieuwe financieringssysteem (BMF) • versnelde uitbetaling achterstallen • plan 'Tonus hospitalier' (Wallonië) 114


15 Waterzuivering & riolering

Europese Kaderrichtlijn Water Integrale waterprijs omvat : • productie & levering zuiver drinkwater • opvang afvalwater via rioleringen • transport naar afvalwaterzuivering Waterzuivering is gemeentelijke taak Vlaanderen Wallonië Saneringsplicht waterbedr. SPGE sluit contracten contract met gemeenten met zuiveringsintercomm.

Brussel Kaderordonnantie voor de waterpolitiek

Subsidies voor riolering Subsidies volg. Initiatiefnem. BMWB (50 %) toegekend door VMM LT Onroer. leasing techn. 115

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact Impact op uitgaven 2004 Rioolbelastingen (% lokale belastingen) Afvalwater • ontvangsten • uitgaven Investeringen afvalwater • in mio EUR • in % totale invest. Programmatie • subsidies '07 - '11 (VMM) • investering '05 - '09 (SPGE) 116

15 Waterzuivering & riolering Vlaanderen

Wallonië

3,1

4,1

3,5 25,7

9,7 36,6

mio EUR mio EUR

166,0 12,0

16,0 3,5

mio EUR %

761,0 -

913,0

mio EUR mio EUR

%


16 Afvalbeheer

Europese richtlijn i.v.m. afvalstoffenbeleid Gewestdecreten zetten richtlijnen om in beleid & taken Gemeenten zijn bevoegd voor beheer huishoudelijke afvalstoffen Intercommunales helpen kosten te beheren

117

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Financiële impact Impact op uitgaven 2004 Gemeentebelasting (% lokale belastingen) Ontsmetting, reiniging, huisv. • ontvangsten • uitgaven Regionale subsidies • investeringen • afvalvoorkoming

16 Afvalbeheer Vlaanderen 29,8

41,6

75,2 432,5

15,1 199,3

50,0 70,0

45,0 à 85,0 70,0

'Vervuiler betaalt' (gedifferentieerde tarifering) Huisvuilbelasting 118

Wallonië %

mio EUR mio EUR % %

De financiële uitdagingen voor de nieuwe gemeentebesturen Besluit De financiële uitdagingen voor nieuwe gemeentebesturen Er is nood aan : • correcte financiering door federale en/of gewestregeringen • compensaties voor federale en/of gewestbeslissingen (fiscaal pact, energie, belastinghervorming, pensioenen, ...) • aangepaste subsidiëring investeringen door overkoepelende organisaties (VIPA, CRAC, VMM, SPGE, gewestregeringen, ...) • selectieve investeringsprogrammatie door gemeenten (afval, water, brandweer, PZ, rusthuisen, ...) • strikt begrotingsbeleid door gemeenten 119

Uitdagingen van de komende gemeentelijke legislatuur, trends en hervormingen die het lokale fin. beleid zullen bepalen Frank Lierman

Recommend Documents